Opening van Spelen
grandioos festijn
Clarke bewusteloos
in ziekenhuis
NEDERLAND HAD BIJ ROEIWEDSTRIJDEN
VEELBELOVENDE EN OVERTUIGENDE START
Uitslagen en tijden bij het roeien
Vier ploegen bereikten
direct halve finales
Laatste zittingsdag IOC
10,1
Greene en Ramireg
evenaarden op 100 m
Olympisch record
Zuurstofgebrek groot probleem
Overtuigend
Imponerend
TELEVISIE
RADIO
Sekse-onderzoek
MEXICO De Olympische Spelen
zijn begonnen. De Mexicaanse presi
dent Gustave Diaz Ordaz brak met het
uitspreken van de openingsformule de
spanning, die in steeds toenemende
mate boven de Spelen van de negen
tiende Olympiade heeft gehangen.
Zonder een enkele wanklank verliep
de ruim twee uur durende openings
ceremonie, die niet alleen kleurrijk,
maar ook feestelijk was. In het rijk
geschakeerde kleurenpalet, dat van de
pas geschoren grasmat, waarop meer
dan 7500 deelnemers en officials van
108 landen na het défilé stonden opge
steld, doorliep via de met 80.000 toe
schouwers compact gevulde tribunes
naar de licht bewolkte hemel, toen
veertigduizend ballonnen op een vleug
je wind naar verre horizonten dreven
was de in het felle oranje gestoken
Nederlandse ploeg een treffende blik
vanger. Ook onze landgenoten deelden
in het enthousiaste applaus, dat de
Mexicanen met kwistige hand over de
deelnemers uitstortten.
De Mexicanen zijn met succes door
hun eerste examen heengekomen. De
gecommitteerden, die met arendsogen
de regie observeerden, konden na af
loop slechts schouderklopjes uitdelen.
Tot op de minuut werd de openings
plechtigheid afgewerkt, die werd inge
leid door twaalf vendelzwaaiers en
met het oplaten van vijf reusachtige
Olympische ringen en besloten met
het uitspreken van de eed namens al
le deelnemers door de Mexicaanse ma
rathonloper Pablo Garrido, tijdens
welke plechtigheid ruim 6000 postdui
ven het luchtruim kozen.
In een gescandeerd „Mexico-Mexi-
co-Mexico" uitten de Mexicanen na af
loop hun vreugde over deze voor hun
land zo belangrijke gebeurtenis. Dat
buiten het stadion honderden soldaten
en leden van de veiligheidspolitie een
oogje in het zeil hielden en paraat wa
ren om bij de minste ordeverstoring
in te grijpen, was binnen de betonnen
muren van het ovaalvormige Olym
pisch stadion, waar de komende twee
weken de Olympische vlam naar de
hemel reikt, niet te merken.
Het défilé van de 108 ploegen, dat
zeventig minuten duurde, werd voor
de deelnemers een triomftocht. De Me
xicanen, die de 476e verjaardag van
de ontdekking van Amerika door Co
lumbus herdachten, vierden'' feest en
wilden iedereen hierin laten meede
len. Met voorop, traditiegetrouw, Grie
kenland, waar de Olympische Spelen
hun oorsprong hebben, trok een rij van
zeer uiteenlopende volkeren langs de
officiële tribune, waar president Diaz
Ordaz en Avery Brundage staande het
deiflé gadesloegen. Er waren opvallen
de groepen óf door hun omvang, zo
als de Verenigde Staten, de Sovjet-
Unie, Polen, Cuba en het gastland Me
xico, dat de rij sloot, óf door hun ty
pische klederdracht, zoals van ver
scheidene Afrikaanse landen, Indone
sië, India en Mongolië. Maar ook het
individu bleef niet onopgemerkt, zoals
de chef d'équipe van Centraal Afrika
in smoking, Abele Bikila, de tweevou
dige Olympische marathonkampioen
en vlaggedrager van Ethiopië, 's we
relds sterkste man, Leonid Sjabotins-
ki, die de rode vlag met de sikkel en
hamer als een rietstengel voor zich
uitdroeg, de vlaggedrager van Mongo
lië, „gekleed" als worstelaar en de
drie vertegenwoordigers van Liechten
stein met grote sombrero's, sommige
MAANDAG 14 OKTOBER
18.15-18.50 u. Ned. I: Nederlands pro
gramma en herh. (kleur).
19.06-19.31 u. Ned. 1: Atletiek: series
100 m dames, kwalificaties polsstok
hoogspringen, kwalificaties discus
werpen heren en series 400 m dames.
22.25-24.00 u. Ned. 1: Atletiek: finale
verspringen dames, halve finale 400
m horden heren, series 100 m dames,
finale kogelstoten heren, finale speer
werpen dames, halve finales 100 m en
800 m heren, start en finish 20 km
snelwandelen, series 3000 m steeple en
finale 100 m heren (kleur).
20.00-21.30 u. Did. 2: Berichten en repor
tages.
21.30-22.00 u. Did. 2: Volleybal en bas
ketball.
24.00-01.30 u. Did. 1: Atletiek.
DINSDAG 15 OKTOBER
07.30-09.00 u. Ned. 1: Samenvattingen
(kleur).
16.45-18.00 u. Did. 1: Berichten en re
portages.
13 t/m 19 oktober: Hilversum II: 7.30-
8.00 uur: Olympisch journaal; 17.00-
19.00 uur: Directe reportages; 22.00 tot
(eventueel) 24.00 uur: Directe repor
tages.
20 t/m 27 oktober: zelfde tijden en on
derwerpen via Hilversum I.
ploegen hadden vlaggetjes bij zich
de Mexicanen in de kleuren van alle
deelnemende landen andere bloe
men. De kleinste ploeg was die van
Suriname: één man, die tevens de
vlag droeg, de Nederlandse sprintkam
pioen Eddy Monsels, en ook daardoor
een opvallende figuur in het grote, zo
kleurige geheel, waarin sommige mo
de-ontwerpers met succes hun creaties
toonden.
Maar niet alleen in het défilé viel de
kleurenpracht te bewonderen. De Ja
panse en Mexicaanse meisjes, die de
overdracht van de officiële Olympi
sche vlag door de burgemeester van
Tokio aan zijn ambtgenoot van Me-
xico-stad in hun nationale kleder
drachten kleur bijzetten, stalen de
show, gelijk de in het eenvoudig wit
geklede Mexicaanse hardloopster En-
riqueta Basilio, die het Olympisch
vuur ontstak. De kleuren streelden het
oog, de muziek het oor en het enthou
siasme van 's werelds sportjeugd zo
wel als van de Mexicaanse toeschou
wers was hartverwarmend. Scheidslij
nen vielen weg, zwart en blank ston
den naast elkaar. Ideologieën sche
nen aan elkaar verwant. En dit alles
onder de vlag met de vijf Olympische
ringen. De komende twee weken zal
moeten blijken, of de sport ook echt
verbroedert.
De Nederlandse afvaardiging maakte
tijdens het défilé een goede indruk.
Namens de deelnemers legde de
Mexicaan Pablo Garrido de Olym
pische eed af.
MEXICO Er zijn gisteren bij de
strijd op de 100 meter hardlopen snelle
tijden geregistreerd, maar de wereld
recordtijd van de Amerikaan Greene,
die op 9,9 sec. staat, bleef toch over
eind. Greene noteerde in de eerste se
rie een tijd van tien seconden rond,
waarmee hij het Olympisch record van
zijn landgenoot Bob Hayes evenaarde.
Tot eenzelfde prestatie kwam in de
tweede kwartfinale ook de Cubaan Her
mes Ramirez.
De enige Surinaamse deelnemer, de
in ons land wonende Eddy Monsels,
kwam met veel pijn en moeite in de
kwartfinales, maar vond daar zijn Wa
terloo.
De samenstelling van de kwartfinales
leverde moeilijkheden op, omdat behal
ve de eerste drie van elke serie er niet
vijf, maar zes atleten een volgende
beste tijd hadden gemaakt, namelijk
10,4 sec. Aanvankelijk wilde men deze
zes later op de dag nog een kwalifica
tiewedstrijd laten lopen, maar later be
sloot de wedstrijdleiding de elektro
nisch tot in duizendsten van seconden
opgenomen tijden te laten beslissen.
Van de zes viel toen de Pool Wieslaw
Mamiak, die in 1966 in Boedapest nog
Europees kampioen werd, af.
Grote indruk maakte de Amerikaan
Charlie Greene, die in de eerste serie
met 10 seconden rond tot de snelste tijd
kwam. Greene zal ongetwijfeld op weg
naar het goud de meeste tegenstand
ondervinden van de Cubaan Ramirez,
die ook 10 seconden liet afdrukken en
van de zeer gemakkelijk lopende Ja-
maicaan Lennox Miller, de Cubaan Pa-
blo Montez en de Fransman Roger
Bambuck, die allen in 10,1 sec. hun se
rie wonnen. Tot 10,1 sec. kwamen later
ook de Amerikaan Jim Hines en Mei
Pender en Jean Louis Ravelomanant-
soa uit Madagascar.
Hoe geflatteerd de tijden ook zijn,
die de Russische lopers in eigen land
maken, bleek nu ook weer. Van de drie
Russen Sinajev, Klopotnov en Sape-
ja haalde alleen de laatste (met 10
sec. rond mede Europees recordhou
der) de kwartfinales.
MEXICO CITY Ron Clarke, we
reldrecordhouder op de 10.000 meter
hardlopen, lag vanmorgen buiten be
wustzijn in een ziekenhuis de inspan
ning van deze zware race blijkt voor
hem haast teveel te zijn geweest. On
middellijk nadat hij als zesde door de
finish was gegaan zakte hij in elkaar
zijn harte klopte onregelmatig en zyn
bloedsomloop stagneerde door gebrek
aan zuurstof. De mening van dr. Corri-
gan, de arts die hem behandelt „Het
is een kwestie geweest van een te ge
ringe opname van zuurstof. In de laat
ste ronde nam Clarke in het geheel geen
zuurstof meer op, hij zag asgrauw bij
de finsh en bleef tien minuten buiten
bewustzijn. HU herstelde wat nadat ik
hem zuurstof had toegediend." En ver
der over de vooruitzichten van Clarke
„Als hy wakker wordt zal zU zich niets
meer van de wedstrijd van zondag kun
nen herinneren. HU heeft de laatste
ronde gelopen zonder het zelf te weten.
Het is mogelUk dat dit het einde van zijn
wedstrUdcarrière betekent het kan
ook zUn dat hU opstaat en straks de
5000 meter zal lopen."
Clarke was niet de enige die de tol
moest betalen voor de inspanningen op
deze grote hoogte. Heel wat lopers op
de 10 km moesten met brancards wor
den weggedragen. Bij het roeien zakte
de Zwitser Martin Studach in zUn double
sculls ineen en de Amerikaan Bill Maher
moest, eveneens na zyn race In de
double sculls, naar het Amerikaanse zie
kenhuis worden vervoerd. Met angst
vraagt men zich ln Mexico af hoe het
straks zal gaan als het zwaarste van
alle nummers aan de beurt lsde
marathon
MEXICO Herman Suselbeek streed
een moeilijke strijd tot 200 meter voor
de finish. Vrijdagavond had de Laga-
roeier, samen met wereldkampioen Ha-
driaan van Nes een van de favoriete
ploegen voor een Olympische medaille
bij de gestuurde tweeën, zijn eerste
koortsaanval gekregen. Zaterdag hield
hij met een temperatuur van 38.5 het
bed. Toen bleek, dat enkele uren voor
dat op de baan van Xochimilco de
roei regatta begon, de koorts tot 37.7
was gezakt, kreeg Suselbeek toestem
ming te starten. „Hij moet maar zien
hoe het gaat", zei chef d'équipe Van
Wimersma Greidanus, „we mikken al
leen maar op een plaats in de her
kansingen".
Suselbeek heeft het gevecht niet ge
meden. Tot na de 1700 meterlijn lag de
Laga-twee geliik met de boten van
Oost-Duitsland en de Italiaanse Euro
pese kampioenen Baran en Sambo. Toen
kwam de vraag, of het tempo omhoog
kon om de tweede positie, die goed
was voor een plaats in de halve finale,
veilig te stellen. Het „neen", dat al in
de beginfase van het duel was ver
wacht, kwam daarop over Suselbeeks
lippen. Een voortzetting van de kracht
meting met de Duitsers en de Italianen
zou even gevaarlijk als zinloos zijn ge
weest. „Nu kwam Suselbeek tenminste
in redelijke conditie aan de finish", zei
coach Bazuin, toen de ploeg de boot
in de loods had opgeborgen. „Anders
had het dagen gekost, voordat hij de
gevolgen te boven was gekomen". On
danks de omstandigheid, dat de Laga-
twee via de herkansingen de halve fi
nale zal moeten trachten te bereiken
(„in onze serie zaten zeker vier poten
tiële ploegen voor de eindstrijd", stel
de stuurman Rijnders vast, heerste er
ook ten aanzien van de gestuurde
twee optimisme ln het Nederlandse
kamp. Met een auto werd Suselbeek
ijlings naar het Olympisch dorp ge
bracht, waar het bed wachtte.
De openingsdag van de Olympische
roeiwedstrijden was niettemin was
voor Nederland. Achtereenvolgens be
reikte de Triton-vier-met-stuurman,
gestuurde Nereus-twee Stokvis - Luij-
nenburg, de dubbeltwee Droog - Van
Dis van Proteus - Willem III en skif-
feur Jan Wienese de halvefinales die
voor donderdag op het programma
staan.
Overtuigend was vooral de wijze,
VIER MET STUURMAN: (de num
mers 1, 2 en 3 plaatsen zich voor de
halve finales): Eerste serie:
1. Oost Duitsland 7.03,60, 2. Neder
land (Triton) 7.08,15, 3. Rusland 7.10,18,
4. Argentinië 7.11,52, 5. Mexico 7.51,52.
Tweede serie: 1. Nieuw Zeeland
7.12.19, 2. Roemenië 7.16.56, 3. Verenig
de Staten 7.21,39, 4. Cuba 7.41,11.
Derde serie: 1. Italië 7.08.60, 2. Zwit
serland 7.10.39, 3. West-Duitsland
7.12.04, 4. Frankrijk 7.13.47.
TWEE ZONDER STUURMAN: (de
nummers één en twee gaan over naar
de halve finales. Eerste serie:
1. Nederland (Stokvis-Luynenburg)
7.14,58, 2. Denemarken 7.23.51, 3. Oost-
Dultsland 7.30.08, 4. Zwitserland 7.36.31,
5. Italië 7.42.81, 6. West-Duitsland in
7.45.49.
Tweede serie: 1. Oostenrijk 7.31.29,
2. Frankrijk 7.34.42, 3. Polen 7.45.51, 4.
Mexico 7.48.28, 5. Cuba 7.51.94, 6. Cana
da 7.55.10.
Derde serie: 1. Verenigde Staten in
7.19.92, 2. Australië 7.23.66, 3. Hongarije
7.33.31, 4. Rusland 7.35.61, 5. Finland
7.37.34, 6. Uruguay 7.42.35.
SKIF: (de nummers één en twee
gaan over naar de halve finales): Eer
ste serie: 1. West-Duitsland 7.45.80, 2.
Argentinië 7.49.78, 3. Oostenrijk 7.55.70,
4. Tsjecho-Slowakije 7.59.93, 5. Polen
8.66.69, 6. Japan 8.10.00.
Tweede serie: 1. Denemarken in
7.51,45, 2. Canada 7.55,88. 3. Rusland
8.03,29, 4. Roemenië 8.05,33, 5. Zwitser
land 8.08,90, 6. Cuba 8.14,20.
Derde serie: 1. Nederland (Jan Wie
nese) 7.44,92, 2. Oost-Duitsland 7.47,23,
3. Verenigde Staten 7.53,19, 4. Groot-
Brittannië 8.03,95, 5. België 8.19,41.
TWEE MET STUURMAN: (de
nummers één en twee gaan over naar
de halve finales): Eerste serie: 1. Roe
menië 8.13,31, 2. West-Duitsland 8.19,78,
3. Spanje 8.33,45, 4. Tsjecho-Slowakije
9.02,98, 5. Uruquay geen tijd, 8. Rusland
geen tijd.
Tweede serie: 1. Bulgarije 8.11,13, 2.
Verenigde Staten 8.12,48, 3. Frankrijk
8.12,88, 4. Argentinië 8.20,38, 5. Cuba
8.23,39, 6. Zwitserland 8.29,90.
Derde serie: 1. Oost-Duitsland 8.01,82,
2. Italië 8.03,00, 3. Nederland 8.18,78,
4. Denemarken 8.21,42, 5. Mexico 8.28,41,
6. Peru 8.49.26.
VIER ZONDER STUURMAN: (win
naars plaatsen zich voor finale): Eer
ste serie: 1. Oost-Duitsland 6.54.02, 2.
Ver. Staten 6.57.68, 3. Rusland 7.08.82,
4. West-Duitsland 7.14.44, 5. Zwitser
land 7.17.74 en 6. Roemenië 7.21.84.
Tweede serie: 1. Hongarije 6.44.72, 2.
Italië 6.53.11, 3. Denemarken 6.58.02, 4.
Frankrijk 7.00.05, 5. Mexico 7.15.18.
DUBBEL TWEE: (de nrs. 1, 2 en 3
gaan over naar de halve finales, overi
ge ploegen in de herkansing)Eerste se
rie: 1. Ver. Staten 6.56.96, 2. Roemenië
6.58.88, 3. West-Duitsland 6.59.70, 4.
Mexico 7.02,18, 5. Brazilië 7.16,70.
Tweede serie: 1. Bulgarije 6.54.16, 2.
Nederland 6.56.09, 3. Oost-Duitsland
6.59.32, 4. Zwitserland 6.59.52.
Derde serie: 1. Rusland 7.07.46, 2.
Tsjecho-Slowakije 7.10.35, 3. Frankrijk
7.10.72, 4. Canada 7.36.52.
ACHTEN*
Eerste serie: 1. West-Duitsland 6.04.22,
2. Australië 6.06.88, 3. Tsjecho-Slowa
kije 6.13.30, 4. Canada 6.21.22, 5. Mexi
co 6.32.66, 6. Japan 6.34.79.
Tweede serie: 1. Nw.-Zeeland 6.05.62,
2. Oost-Duitsland 6.09.48, 3. Rusland
6.09,65, 4. Nederland 6.12,23. 5. Ver Sta
ten 6.15.42, 6. Gr.-Brittannië 8.22.20.
Nw.-Zeeland en West-Duitsland zijn
gekwalificeerd voor de finale, de overi
ge ploegen starten in de herkansing.
waarop de combinatie Stokvis-Luijnen-
burg en Jan Wienese hun series won
nen. Ruud Stokvis was geheel hersteld
van zijn rugblessure en bouwde met
Luijnenburg een voorsprong op, die uit
groeide tot drie lengtes. De Nederlan
ders waren vijf seconden sneller dan
de Amerikanen Lawrence Hough en
Vichy (1967) en winnaars van de twee
de serie.
Ook Jan Wienese, wiens voorberei
ding op de Olympische Spelen veelvul
dig is gekritiseerd, is de plaats in de
halve eindstryd geen moment in ge
vaar geweest. De Amstel-skiffeur roei
de een imponerende race. Hij leidde
van start tot finsh en was er halver
wege de wedstrijd in feite al zeker van,
dat hij dinsdag, als de herkansingen
worden verwerktn als toeschouwer naar
Xochimilco kan gaan.
Achlm Hill volgde na 1500 meter op
2Vz lengte en de 33-jarige veteraan uit
Oost-Berlijn, houder van de Europese
titel, won in het zicht van de tribunes
een enkele seconde terug. Ver achter
Wienese en Hill volgden de Amerikaan
met de Nederlandse naam Van Blom,
de Brit Ken Dawn en de arme Belg
Dehomdreux. In zijn land is hij stellig
een skiffeur van formaat. Bij de groten
telt hij echter in het geheel niet mee.
Meer dan een halve minuut na Wiene
se deed de Belg zijn laatste haal.
De Triton-vier had in de series (van
de 13 ploegen gaan er maar liefst
twaalf over naar de volgende ronde...)
voldoende aan een derde plaats om de
halve eindstrijden te bereiken. De
Utrechters, die om even over negen
als eerste Nederlanders aan het Olym-
psche avontuur begonnen, hebben even
min veel van de zenuwen van het klei
ne groepje Nederlanders op de tribunes
gevergd. „Het leek tot op 1500 meters,
alsof je hier veel lichter roeit dan in
Nederland", zei Berend Brummelman
na afloop. „De laatste 250 jneters wa
ren echter vreselijk zwaar. Het was de
eerste maal, dat we de 2000 meters hier
op volle kracht roeiden". De voorsprong
die de Utrechters in de eerste kilome
ters op de Argentijnen, Russen en kans-
lose Mexicanen hadden opgebouwd,
was voldoende om in de laatste moei
lijke honderden meters de tweede posi
tie te behouden.
Dat niet alleen de Nederlanders het,
naarmate de finish naderde, steeds
zwaarder kregen bleek overduidelijk.
Drie leden van de winnende Oostduit-
se ploeg moesten worden ondersteund
bij hun tocht naar de kleedkamers. Een
van de Russen had het op het boten-
terrein al evenzeer te kwaad met zijn
maag.
Moeilijke momenten maakten ook
Marten Studach in het zicht van de fi
nish door. Samen met Bürgin beheerst
de Zwitser al vier seizoenen de wed
strijden van de dubbeltweeën. Twee
maal werden ze Europees kampioen en
De door koorts geplaagde Suselbeek
kon het tempo niet meer bijhouden:
Nederlands gestuurde twee zal het
woensdag bij de herkansing nogmaals
moeten proberen.
in 1966 eisten ze in Bied de wereldti
tel op. Vpor Studach kreeg de race,
waarin Droog en Van Dis hun plaat»
in de halve finales opeisten, een triest
slot. De Zwitser stortte volkomen in.
De favoriete Zwitserse boot viel terug
tot de vierde en laatste plaats. Be
kwaam roeiend finishte Nederland als
tweede.
Dat de acht van Nereus tenslotte de
race, waarmee het programma van de
eerste wedstrijddag werd besloten, niet
kon winnen, stond al bij voorbaat vast
De ploeg van Wartena heeft echter tot
op de laatste meters fel gestreden. Het
verrassende Nieuw Zeeland, de sterke
Oostduitsers en de Russische formatie
waren te sterk voor de Amsterdamse
studenten. De Nederlanders gingen ech
ter vóór de Amerikanen en Britten over
de streep. Evenals Luijnenburg - Susel
beek krijgen ze dinsdag een nieuwa
kans de volgende ronde te bereiken.
MEXICO Op de laatste zittingsdag van het Internationaal Olympisch Comité
is besloten de Olympische ploegen van West- en Oost-Duitsland voortaan geheel
gescheiden te houden. De Westduitse ploeg krijgt in 1972 te München de bena
ming „Duitsland" en de Oostduitse équipe gaat als „Duitsland-DDR" door het
Olympische leven. De deelneming geschiedt verder onder eigen hymne en vlag.
Het besluit gaat 1 november 1968 in.
Er waren 44 stemmen voor en 4
stemmen tegen het voorstel. Het IOC
heeft voor Noord-Korea en Taiwan een
zelfde soort regeling getroffen. IOC-
president Avery Brundage noemde het
„een beslissing in de Olympische
geest". Willy Daume, president van
het Westduits e Olympisch Comité,
stemde tegen. Noord-Korea wordt, even
eens per 1 november, met „Democra
tische Volksrepubliek Korea" aange
duid. De Noordkoreanen verschenen za
terdag overigens niet bij de openings
ceremonie.
Tijdens de zitting kwam ter sprake,
dat 789 deelneemsters aan het sekse-
onderzoek hadden meegewerkt. Van de
overige 59 zijn 30 dames vrijgesteld
omdat zij uitkomen in sporten die ook
door mannen bedreven worden (zoals
zeilen en paardesport). Negentwintig
deelneemsters weigerden en riskeren nu
diskwalificatie.
Verder kwam de kwestie van het
Australische waterpoloteam nog een»
aan de orde. Het Australische Olympi-
comité had de waterpoloploeg niet in
geschreven voor de Spelen, maar de
waterpoloërs namen daar geen genoe
gen mee en bekostigden de reis uit
eigen zak, in de hoop alsnog toegela
ten te worden. Het IOC heeft nu defi
nitief besloten dat Australië niet mag
deelnemen, zodat er met vijftien lan-
den-equipes wordt gespeeld. De chefs
d'équipe van alle deelnemende ploegen
hebben een waarschuwing ontvangen,
dat een wedstrijd tegen Australië dis
kwalificatie ten gevolge heeft. De orga
nisatoren kregen te horen dat de Aus
traliërs uit het Olympische bad ge
weerd moeten worden.
