Ruimtevaarders in beste stemming Miljoenen TV-kijkers waren verbonden met Apollo-7 Lübke zal volgend jaar aftreden 1 50.000 I LEDEN Biafranen krijgen wapens vanuit Gabon Slik de pijn weg VEL Waarschuwing tegen passieve houding NA VO Inflatie in Indonesië nog niet beteugeld In komende dagen worden radarp roeven genomen Paus tegen experimenten in liturgie HI-FI SET V akbondsleden in Praag zijn ontevreden Onderwijzers staken weer in New York Brand in Enschedese papiercentrale Jongens schrokken van buit Brosio ongerust over Sovjet-vloot Opstelwedstri j d over Gandhi KRITIEK OP CAMOUFLAGE' Noorse socialist uit de politiek Liechtenstein „onder ruur" GOED TE ZIEN GESCHROKKEN PHILIPS batterijen Kritiek op Moskou Schroder opvolger? ÉT DRAKA GESTOOFDE VIS MET PAPRIKA (4 personen) NIET BEREIKT GEEN DRAMA DUURDER ONDERZOEK DINSDAG 15 OKTOBER 1968 TTOUSTON Miljoenen televisiekijkers in Amerika zijn gisteren tien mi nuten lang verbonden geweest met het heelal. Zij zagen beelden van de aarde, genomen uit de cabine van het ruimteschip Apollo-7. Ook de drie ruimtevaarders, die zich zo nu en dan door de cabine bewogen, waren duide lijk op het beeldscherm te zien. Commandant Walter Schirra, die zaterdag geen al te beste bui had en toen zijn veto uitsprak tegen de voorgenomen televisie-uitzending, was gisteren in een betere stemming. Hij vertelde dat de vlucht uitstekend verliep, al waren er eerder op de dag wat moeilijkheden geweest met het elektrische systeem aan boord. Zijn .juimte-verkoudheid", een gevolg van het inademen van zui vere zuurstof, was belangrijk minder geworden. Ook Walter Cunningham heeft veel minder last van zijn verkoudheid. Gis termorgen vertelde hij het grondstation van Houston, dat hij in zijn onderbroek zat, maar hij er voor zou zorgen ge heel gekleed te zijn als de televisie-uit zending zou beginnen. De televisie-uitzending duurde onge veer tien minuten. Op het scherm was de kustlijn van Texas en Louisiana goed waarneembaar. Toen de uitzen ding werd beëindigd, was nog juist de kust van Florida te zien. De Apollo-7 begon toen aan zijn 46ste omloop. „Geweldig, geweldig. Ik sta er paf van". Zo begroette Donald Slay ton, het hoofd van het bureau voor ruim tevaart in Houston, de eerste beelden die uit de cabine van de Apollo-7 op de miljoenen televisieschermen in de Verenigde Staten verscheneen. Eerst verscheen commandant Walter Schirra (45) op het scherm. Hij hield een bord boven zijn hoofd waarop stond: „hallo vanuit de ge weldige Apollokamer hoog boven al les". Daarna zagen de kijkers Don Eisele, die in zijn witte overall in het midden van de cabine stond. „Je hebt je niet geschoren", grapte een van de mensen van het controlesta tion in Houston. De opvallend duidelijke, beelden van de ruimtevaarders in de cabine werden afgewisseld met beelden van de aarde en de wolken. Het was de eerste directe televisie-uitzending uit het heelal. In 1963 gebruikte astronaut Gordon Coo per een kleine televisie-camera voor het maken van opnamen uit zijn Mer- cury-cabine, maar de beelden waren van slechte kwaliteit en er was toen een speciale procedure voor nodig om ze op normale televisieschermen te kun nen vertonen. Er zijn de komende dagen nog meer „televisie-shows" uit het heelal te ver wachten. De tijdstippen daarvoor zijn nog niet vastgesteld. Enige uren voor de televisie-uitzen ding begon, waren de drie ruimtevaar ders danig geschrokken toen plotseling de rode lampjes op het instrumenten bord allemaal tegelijk begonnen te branden. Dat duidde op een ernstig te kort aan elektrische energie. Achteraf bleek de storing mee te vallen. Zij was ontstaan als gevolg van overbelasting, doordat teveel verwar mingsapparaten en ventilatoren tege lijk waren ingeschakeld. De leider van de ruimtevlucht op het grondstation in Houston, Kranz, stelde de drie ruimte vaarders onmiddellijk gerust. Hij zei dat het incident niet van ernstige aard was en gemakkelijk verholpen kon wor den. Later zei Kranz dat er geen enkel gevaar bestond en dat de vlucht nor maal zou worden afgewerkt. De kleine storing deed zich voor toen de Apollo-7 ADVERTENTIE die móéten wel goed zijn! PRAAG Het vakbondscomité van de CKD-fabrieken in Praag een gro te onderneming waar zware machine rieën worden vervaardigd heeft ge klaagd over aanhoudende aanvallen in de pers van de landen van het Pact van Warchau op de staats- en rege ringsleiders van Tsjecho-Slowakije. In een brief die staat afgedrukt in het vakbondsblad „Prace", noemt het co mité deze aanvallen in strijd met de akkoorden van Moskou. Het vreest dat als gevolg van deze aantijgingen lei ders als president Svoboda, partijsecre taris Dubcek, premier Cernik en par lementsvoorzitter Smrkovsky zullen af treden. In de brief spreekt het comité tegen, dat de hervormingen van janua ri j.l. de weg zouden hebben geëffend voor de „contrarevolutie". boven de Rode Zee vloog in het 62ste uur van de vlucht. Afgezien van deze oneffenheid ver liep de vlucht gisteren vlot en soepel. De drie astronauten hebben al veertig a vijftig procent van de vastgestelde proeven genomen. Een deel van de proeven, onder andere de beproeving van het hitteschild van de Apollo, moet wachten tot het ruimtevaartuig in de dampkring terugkeert. De komende dagen zullen de ruimte vaarders radarproeven nemen, waar bij een landing op de maan zal worden gesuggereerd. Voorts zullen zij nog en kele malen proeven nemen met het schieten „van sterren met een teles coop" bij daglicht een activiteit die noodzakelijk zal zijn bij een vlucht naar de maan. Van onze correspondent ONN President Lübke, het Westduitse staatshoofd, zal zijn ambt neerleggen op 30 juni van het volgend jaar. Lübke maakte zijn be sluit gisteren zelf bekend op een ont vangst ter gelegenheid van zijn 74e ver jaardag in zijn residentie in Bonn, de villa Hammerschmidt. De verkiezing van zijn opvolger zal waarschijnlijk al plaatshebben in de loop van april. De beste kansen voor het presidents ambt hebben de christen-democraat dr. Schroder en de sociaal-democraat dr. Gustav Heinemann. Op Lübke was al geruime tijd druk uitgeoefend, ook door zijn eigen par tijgenoten, om vervroegd af te treden. Het aanzien van de bejaarde president was ernstig gedaald, vooral door zijn zwak verweer tegen de Oostduitse be schuldiging dat hij in de oorlogsjaren bouwschetsen voor gevangenenbarak- ken heeft goedgekeurd. Lübke weiger de echter hardnekkig om terug te tre den, omdat daardoor de waardigheid van zijn ambt nog meer zou worden geschaad. Zijn ambtsperiode zou nor maal nog duren tot 12 september 1969. Dat betekende dat de verkiezing van de nieuwe president juist zou samen vallen met het heetst van de verkie zingsstrijd voor de parlementsverkie zingen, die eveneens in september 'vol gend jaar worden gehouden. Kortgeleden verklaarde Lübke zich in beginsel bereid, toch iets eerder heen te gaan, om de keuze van het staats hoofd buiten de strijd der partijen te houden. Toen hij gisteren de da tum van zijn aftreden bekendmaak te, legde hij nog eens de nadruk op dit argument. Over het tijdstip van de presidentsver kiezing beslist de voorzitter van de Bondsdag, Gerstenmaier. Volgens tra ditie zou dit midden april moeten worden, zodat Lübke's opvolger ruim twee maanden heeft om zich op zijn functie voor te bereiden. In West-Duitsland wordt het staats hoofd gekozen door een gezamenlijke vergadering van de Bondsdag en van afgevaardigden van de parlementen der deelstaten. In deze zgn. Bondsvergade ring hebben noch de christen-democra ten, noch de sociaal-democraten de twee-derde meerderheid die nodig is om een eigen kandidaat te doen zege vieren. Elk van deze grote partijen zal dus proberen een kanddiaat te stellen die zo veel mogelijk stemmen kan ver wachten van de kleinere partijen, de liberalen en de ultrarechtse nationaal- democraten. Officiële kandidaten zijn nog niet aangewezen, maar bij de christen-de mocraten is de beste kanshebber dr. Gerhard Schroder (58), de huidige mi nister van Defensie. In het sociaal-de mocratische kamp is de minister van Justitie, dr. Gustav Heinemann (69) favoriet. De progressief denkende Hei nemann zou stemmen kunnen trekken van de linkervleugel der liberalen. De liberale rechtervleugel en de kleine groep nationaal-democraten zou waarschijnlijk de conservatief gezinde Schroder steunen. Met ook de christen democraten, als sterkste fractie, achter zich, zou Schroder waarschijnlijk juist iets betere kansen maken dan Heine mann. ADVERTENTIE VERENIGING VOOR CREMATIE AVVL AMSTERDAM, POLDERWEG 4, TEL. 020 - 54954 LIBREVILLE (Gabon) Per week wordt een lading van 150 ton Franse en Duitse wapens en munitie uit Gabon, een vroegere Franse kolonie in Midden- Afrika, naar Biafra overgevlogen. De nachtelüke zendingen, hoofdzakelijk be staande uit mortieren en lichte vuurwapens, worden overgebracht naar de lan dingsbaan te Oeli. Voor de clandestiene luchtbrug, welke sinds het begin van deze maand functioneert, worden drie DC-3's en twee DC-4's gebruikt. Volgens betrouwbare zegslieden komen de wapenzendingen via Abidjan in Ivoorkust uit Europa. Ook zouden Amerikaanse en Tsjechoslowaakse wapens naar Biafra worden gestuurd. De vliegtuigen, die door Fransen gevlogen en onderhouden worden, hebben geen kentekens. Na een tijdelijke onderbreking zijn de vluchten van het Rode Kruis van Ga bon naar Biafra hervat. Deze lucht brug fnoest gestaakt worden, nadat een DC-6 in het donker te Oeli op een vrachtwagen was gereden. Dit toestel is intussen vervangen door een Franse DC-4. Gabonese en Franse medewerkers van het Rode Kruis en katholieke zus ters zijn dag en nacht in touw om de 1.500 kinderen te verzorgen die door het Rode Kruis naar Libreville zijn overgebracht. Bij kerken en scholen in de hoofdstad worden grote hulpcentra gebouwd. Een groot probleem voor het Rode Kruis vormen de grote kosten welke gestaag gestegen zijn sinds de eerste Biafraanse kinderen in Libreville drie weken geleden aankwamen. Het gebrek aan middelen maakte 't nodig tijdelijk de luchtbrug ter overbrenging van on dervoede kinderen stop te zetten. Spoedig wordt meer geld verwacht, maar van de zijde van het Rode Kruis werd er op gewezen, dat nog veel geld voor het gehele program nodig is. Van welingelichte zijde wordt met klem tegengesproken, dat vliegtuigen van het Rode Kruis worden gebruikt om wapens naar Biafra te brengen. Volgens zegslieden in Libreville vlie gen nu iedere nacht zeker 30 vliegtui gen naar Biafra. Hierbij zijn gerekend de vluchten vanaf de eilanden Sao Tome, St. Isabel en Fernando Poo. ADVERTENTIE ^de snelle en zekere piinverdrijver^ VATICAANSTAD Paus Paulus VI heeft gisteren zijn afkeuring uitgespro ken over wat hij noemde „eigenmach tige experimenten" bij de liturgie. Tijdens een ontvangst van de raad voor toepassing van de liturgische hervor ming toonde de paus zich zeer bezorgd over het feit, dat „sommigen" het nodig achten de liturgische eredienst van zijn heilig karakter te ontdoen." De riten en de liturgische gebeden moeten niet worden beschouwd als een privé-zaak, maar als bezit van de kerk als geheel. Het is daarom nie mand toegestaan deze formules te ver anderen, door andere te vervangen of nieuwe formules in te voeren, aldus NEW YORK Het verbond van on derwijzers in New York, waarbij 55.000 Ieraren zijn aangesloten, heeft zich gis teren opnieuw uitgesproken voor een staking, de derde in het nieuwe school jaar. Als gevolg van de staking zullen ruim een miljoen kinderen niet naar school kunnen gaan. De vorige staking duurde van 13 tot 30 september. De staking is evenals de vorige malen, uitgeroepen naar aanlei ding van het ontslag van blanke onder wijzers aan scholen en New-Yorkse wij ken van negers en Portoricanen. ADVERTENTIE De matras waarop U wérkelijk uitrustl Van DRAKA. ADVERTENTIE 4 in dobbelsteentjes gesneden uien, 250 gr in vieren gesneden tomaten, 1 of 2 in schijven gesneden, ontpitte paprika's in boter of olie in een vuurvaste kom half gaar stoven. De gezouten A visfilets van kabeljauw of schelvis (600 gr) op de groente1 leggen, stukjes boter erop verdelen, schotel afdekken met aluminiumfolie of perkamentpapier en ca. 20 minuten in een hete oven gaari* laten worden. Met tomaten-ketchup be druipen en opdienen met aardappelpuree. Vraag recepten bij uw vishandelear bij het Produktschep Dr Vis en Visprodukten. Wassenaarsewefl 20. Den Haag. 16 ENSCHEDE Maandagmiddag heeft een brand circa 1600 balen oud papier, Van elk 700 kilo, vernie tigd. De balen waren eigendom van de Papiercentrale NV. De totale schade wordt geraamd op circa 100.000 gul den. Vermoedelijk is de brand ont staan, doordat vonken van een snij brander, die gebruikt werd bij het bou wen van een nieuwe papierloods, op de voorraden in de bestaande loods zijn terecht gekomen. VLAARDINGEN Twee veertien jarige jongens meldden zich gister avond bij het bureau van politie te Vlaardingen met de mededeling, dat ze een handtasje hadden gevonden in een vijver. In dit tasje bevonden zich een bedrag van f 1420, een spaarboek je met f 1800,-, drie gouden ringen, drie gouden armbanden, een parel snoer en een zilveren hanger. De eige nares bleek de zeventigjarige me vrouw B. C. V.-B. uit Vlaardingen te zijn. Aangezien de politie een en ander niet vertrouwde, werden de jongens nader aan de tand gevoeld. Ze beken den tenslotte het tasje uit een gepar keerde auto te hebben gestolen.Ze waren geschrokken van het hoge be drag en wisten niets beters te doen dan naar het politiebureau te gaan. I" ISSABON Manlio Brosio, de secretaris-generaal van de NAVO, heeft op een bijeenkomst van afgevaardigden uit de Atlantische landen ge waarschuwd tegen een passieve houding inzake de groeiende Russische zee macht in de Middellandse Zee. Tot de tweehonderd afgevaardigden zei hij: „Ik moet wel melding makerf van de zorgwekkende toestand in de Middellandse Zee, waar een aanzienlijke Russische vlootmacht wordt gevormd, terwijl de Sovjet-Unie tegelijkertijd het Arabisch-Israëlische conflict ten eigen bate tracht te gebruiken." BROSIO gevaar AMSTERDAM Op 2 oktober vol gend jaar zal het 100 jaar geleden zijn, dat de Indiase staatsman Mahatma Gandhi werd geboren. De Unesco schrijft daarom een op stelwedstrijd uit met als onderwerp: „Gandhi en de emancipatie van de mens", waaraan een ieder die een andere dan de Indiase nationaliteit be zit kan deelnemen en wel in twee ca tegorieën: als „student", d.w.z. in de leeftijd van 26 tot 24 jaar, indien men ingeschreven is bij een onderwijsinstel ling en als „overige deelnemer". Het opstel mag niet meer dan 8000 woor den tellen en moet voor 1 januari in gezonden zijn. Inlichtingen geeft het Unesco Centrum in Amsterdam. Er zijn voor beide categorieën twee prijzen, bestaande uit een verblijf van een maand in India. DJAKARTA De inflatie in Indonesië is niet beteugeld. Zij is zelfs nog heviger dan zij voor het optreden van de regering-Suharto was. Zij wordt echter gecamoufleerd, doordat de buitenlandse hulp die Indonesië sinds 1966 ontvangt nu al nieei dan twee miljard gulden is ingepast in het deviezenregime voor de Indonesische in- en uitvoer. Dat is de scherpe aanklacht die een aantal Indonesische deskundigen heeft gericht tot de regering in Djakarta. De klacht komt juist op een ogenblik waarop de Indonesische regering zich opmaakt om zijn zogenaamde donor landen de Westerse landen die Indonesië bijstand verlenen voor 1969 nieuwe hulp tot een bedrag van een half miljard dollar te vragen. De bespre kingen daarover zullen volgende week maandag, dinsdag en woensdag in het Scheveningse Kurhaus worden gevoerd. len wilde bereiken: stopzetting van de inflatie en herstel van het produktie- apparaat. Zonder beteugeling van de inflatie en hërstel van het produktie- apparaat zou de opstelling van meer jarenplannen voor de opbouw volgens haar geen zin hebben. Het is zeker niet de bedoeling van de Indonesische critici om de Indone sische regering bij haar pogingen om nieuwe hulp te krijgen, in de wielen te rijden. Zij willen de regering-Su harto slechts tot het inzicht brengen, dat voortgaan op de huidige weg niet tot sanering van de economische en monetaire chaos in Indonesië zal lei den. Op 3 oktober 1966 stelde de regering- Suharto een beperkt program op voor een korte periode waarin zij twee doe- Ondanks de grote buitenlandse hulp die Indonesië op grond van dit rea listische program ontving, zijn de twee beperkte doelen na twee jaar niet bereikt. Niettemin wil de Indo nesische regering, gemachtigd door het voorlopige Volkscongres, volgend jaar al beginnen met de uitvoering van een vijf-jarenplan. Een aardbeving heeft gisteren paniek gezaaid in de straten van een aantal Westaustralische steden en dorpen, waaronder Perth. Ruim dertig mensen zijn gewond. Op de foto: dit is alles wat er overbleef vcm een magazijn in de plaats Londen (Australië) na de aardschok. „Als wij niets doen om dit Russisch# initiatief tegemoet te treden dan zullen wij noch het ontzag van de Russen wekken, noch de kansen vergroten op een politieke oplossing". Over de bezetting van Tsjecho-Slowa kije zei de secretaris-generaal van de NAVO: „Wij moeten bereid zijn alle kansen aan te grijpen op verbetering van de betrekkingen met de Sovjet- Unie. Wij moeten tegelijkertijd besef fen dat de Sovjet-Unie veel ontzag heeft voor kracht". Volgens hem moet de toestand na de inval in Tsjecho-Slowakije niet worden gedramatiseerd. De gevaren voor de NAVO zijn door die inval inderdaad wat groter geworden, maar het Atlan tische bondgenootschap wordt er niet rechtstreeks door bedreigd. De inval was een teken van de zwakte van het Russische politieke stelsel, maar dat betekent nog niet dat de Russen minder gevaarlijk zijn geworden. „Integendeel", zo waarschuwde Bro sio, „de geschiedenis toont aan dat gro te mogendheden gevaarlijker worden wanneer zij zich in moeilijkheden ge bracht zien". De oorzaak van het mislukken van de maatregelen tot beteugeling van de inflatie zoeken de Indonesische criti ci in het Indonesische deviezensys- teem, bekend onder de naam Bonus Export (BE)-systeem. Volgens dit systeem krijgen de exporteurs het recht buitenlandse valuta, die zij met export binnenbrengen, ten behoeve van de nieuwe opkoop van export- produkten te verkopen aan impor teurs. De importeurs hebben de valu ta nodig om buitenlandse produkten te kopen voor de invoer in Indonesië. Doordat de rupiahwaarde van de uit- voerprodukten, berekend naar de offi ciële koers, nog altijd een probleem hoger lag dan de prijs op de we reldmarkt, vroegen en kregen de expor teurs bij .verkoop van hun buitenland se valuta meer rupiahs dan de door de Indonesische regering gefixeerde koers aangaf. Deze gang van zaken werd door de Indonesische regering opzette lijk mogelijk gemaakt door de invoe ring van het mechanisme van vraag en aanbod in de verhandeling van BE-cer- tificaten. Wat blijkbaar niet was voorzien, is dat ook de invoer van buitenlandse goederen, die noodzakelijk zijn voor de economische opbouw, duurder werd. Als gevolg daarvan stegen de lokale produktiekosten opnieuw, waardoor de rupiahwaarde van de Indonesische uit- voerprodukten verder omhoog ging. De ongelijkheid tussen de lokale prijzen en de prijzen op de wereldmarkt, bleef on verminderd voortbestaan. De prijs van de BE-dollar heeft met deze ontwikkeling gelijke tred gehou den. Op 3 oktober 1966 kon een BE- dollar nog worden gekocht voor 110 ru- piah, in juli 1967 was er 240 rupiah voor nodig en thans is een dergelijke dollar niet voor minder dan 430 rupiah te koop. De inpassing van de buitenlandse hulp in dit regime voor in- en uit voer, heeft wel geleid tot een vertra ging van de stijging der prijzen (de laatste maanden is de koers van de BE-dollar vrij stabiel gebleven), maar de inflatoire druk is er niet door be streden (op de zwarte markt is de koers van de dollar in dezelfde tijd met vijftig procent gestegen). De Indonesische critici menen dat de inflatie niet kan worden bestreden door nieuwe en meer buitenlandse hulp. ten zij deze wordt gegeven op een schaal, waarvoor toch geen reële mogelijkhe den bestaan. Zij willen de Indonesische regering er toe brengen het BE-sys- teem aan een nieuw onderzoek te on derwerpen voordat zij de donorlanden om nieuwe hulp vraagt. Een probleem is dat een onderzoek naar de doeltreffendheid van het BE- systeem, het prestige van de bij de ontwikkeling van dit systeem betrok ken Indonesische en buitenlandse des kundigen zal aantasten. In Indonesië is kort geleden al een aantal hoge rege ringsfunctionarissen gearresteerd, na dat zij kritiek hadden geoefend op de economische situatie in hun land. ADVERTENTIE Voor stereo op z'n best. D.w.z. radioprogramma's en grammofoonplaten op ware studio-kwaliteit. 5 golf bereiken. Ingebouwde voorversterker. Fysiologische volumeregeling. Frequentiebereik 40-20.000 Hz. Minder dan 1% vervorming bij 2x12 Watt sinusvermogen. In stijlvolle en palissander uitvoering. Prijs f 1148.- kleine box f92.- grote box f249.- OSLO De oprichter en leider van de Noorse socialistische partij, de pas 42-jarige Finn Gustafsen, heeft zich uit zijn partij teruggetrokken wegens zijn leeftijd. Deze grote politieke verrassing zou het gevolg zijn van een crisis bij de links-socialisten in Noorwegen, de zo genaamde volkssocialisten. Ook mede werkers van Gustafsen zouden bij deze crisis zijn betrokken. De crisis loopt parallel met crises van links-socialisten in de Scandinavische buurlanden Zwe den en Denemarken. VADUZ (Liechtenstein) Zwitserse militairen hebben gisteren per ongeluk vijf mortiergranaten op het vorstendom Liechtenstein doen neerdalen. Het vor stendom heeft echter tot dusver geen stappen gedaan om zijn politiemacht van 25 man te mobiliseren. „Maar wij zulten natuurlijk protesteren, zij het gematigd, daar het kennelijk een ongeluk was," aldus de woordvoerder van de Liechten steinse politie. Hij zei nog dat Zwitserse militairen ongeveer drie km van de Liech tensteinse grens schietoefeningen hielden. Volgens de Liechtensteinse politie is er geen schade aangericht en zijn er even min slachtoffers gevallen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 5