West-Berlijn van schokken
nog niet hersteld
BINNEN 2 MAANDEN
DEEL BEZETTING
TERUGGETROKKEN
\Huwelijk zal image
in
van Jackie
geheel veranderen
Engeland zal technologie
als ruilmiddel nemen
Ondergrondse van Moskou
is pronkstuk van pronkzucht
PASPOORTREGELING IN TSJECHO-SLOWAKIJE
Aanval
Beatle Leiinon
in arrest
DOOD VAN „BOBBY"
MAAKTE HAAR EENZAAM
Tito sprak met
f Katzenbacli
Japanse communisten
V.S.-journalist
uit Rusland
gezet
Op Java gepakte
communistenleider
oud-Apeldoorner
Kostschool stortte
in; 3 doden
Heldengraf voor
gehangenen
GEEN DWERGENRIJK, WEL MARTELPLAATS
Cernik in parlement
ZATERDAG 19 OKTOBER 1968
BELGRADO President Tito van
Joego-SIavië heeft overleg gepleegd met
tenlandse Zaken Nicholas Katzenbacli.
De Joegoslavische leider ontving Kat-
zenbach op het presidentieel paleis er.
stelde hem op de hoogte van de Russi
sche bedreiging voor de Oosteuropesc
landen, na de invasie van Tsjecho-Slo
wakije.
Van Joego-Slavische zijde werd vei
nomen, dat Tito niet vroeg om special
Amerikaanse hulp, maar dat hij de "ei
enigde Staten slechts op de hoogte wil
de stellen van de bezorgdheid van Be
grado, dat de Sovjet-Unie hier een twee
de Tsjecho-Slowakije zou kunen schep
pen en dat een dergelijke actie de vei
ligheid van de Westerse landen even
zeer zou bedreigen.
Katzenbach heeft meer dan een uu
met Tito overleg gepleegd. Men ver
wacht dat hij een boodschap van Titt
aan president Johnson zal brengen.
Katzenbach zal heden naar Londer
vertrekken en vandaar naar Washing
ton.
TOKIO De Japanse communisti
sche partij heeft vrijdag de in Praag
getekende overeenkomst tussen de Sov
jet-Unie en Tsjecho-Slowakije over de
legering van Russische troepen „een
onwettige daad zonder precedent" ge
noemd.
In een verklaring van het comité vooi
buitenlandse zaken van de partij werd
gezegd: „Wij eisen een onmiddellijke
terugtrekking van de door Rusland ge
leide troepen op Tsjechoslowaakse bo
dem en dat het recht van zelfbeschik
king voor het Tsjecho-Slowaakse volk
wordt ontzien".
De verklaring kwam nadat Alexan
der Sjelepin, lid van het Russische po-
litburo, die een bezoek brengt aan Ja
pan op uitnodiging van de Japanse vak
bonden had gezegd, dat de Russische
troepen zullen worden teruggetrokken
als de „normalisering" in Tsjecho-Slo
wakije voortgaat.
BERLIJN Het gevoelige West-Berlijn is deze zomer twee keer in zijn zelf
vertrouwen geschokt. De eerste maal toen de üostduitse communisten paspoort
en visumregelingen aan liet Westduitse verkeer van en naar West-Berlijn op
legden en de tweede keer toen Tsjecho-Slowakije werd bezet onder leiding van
de Russen en met deelneming van o.a. üostduitse strijdkrachten.
Duitse waarnemers koppelen deze twee gebeurtenissen met betrekking tot het
moreel van de 2.200.000 mensen die in West-Berlijn wonen.
De Westberlijners laakten de Ame
rikaanse, Britse en Franse autoriteiten
voor hun houding terzake van de reis-
besprekingen van juni. De geallieerden
namen toen het standpunt in, dat hun
transitrechten niet waren aangetast.
De uiteindelijke Westduitse oplossing
om de paspoort- éh visumkosten aan
de Berlijnse reizigers terug te betalen
was een pleistér op de wonde.
Maar toen werden de Westberlijners
opnieuw zenuwachtig bij de Praagse
gebeurtenissen. Velen hunnèr zeiden
of dachten: „Wij zijn de volgenden".
Een geallieerde diplomaat noemde
dit een ongerechtvaardigd pessimisme,
aangezien actie van Sovjet-Zijde de
machinerie van de geallieerde aanwe
zigheid in West-Berlijn in beweging
zou brengen. Zijn opmerking dat
de ongerustheid van de bevolking min
der is geworden lijkt over Het alge
meen juist.
Maar zowel de Wcstberlijnse politie
ke leiding, met burgemeester Klaus
Schütz aan het hoofd, als de bevolking
zou verdere geruststellende verzeke
ringen van de geallieerde kant toe
juichen.
Zelfs voor de Tsjechoslowaakse cri
sis heeft Schütz om een duidelijke ver
klaring van de geallieerden gevraagd
over de status van West-Berlijn. Zulk
een uitspraak zou een positieve verkla
ring moeten inhouden over de rechten
van de Westduitsers in West-Berlijn.
De Westduitse politieke activiteit in
West-Berlijn wordt immers -voortdu
rend door de communisten aangeval
len.
Volgens Duitse waarnemers, zou
men ook gi*aag oen leidende politieke
figuur in West-Berlijn zien verschijnen
om ter plaatse een injectie ter Ver
sterking van het moreel toe te dienen.
De Westberlijner heeft geleerd te leven
met de muur. Maar de dreiging dat de
deur nog eens definitief zal dichtval
ten blijft bestaan.
PRAAG Alle militaire eenheden van Oost-Duitsland, Polen, Bulgarije en Hon
garije en een deel van de Sovjet-strijdkrachten zullen op grond van het woensdag
jl. getekende Russisch-Tsjechoslowaakse legeringsverdrag, binnen twee maanden
na ratificatie van de overeenkomst uit Tsjecho-Slowakije worden teruggetrokken.
De achterblijvende Sovjet-eenheden zullen in speciale militaire districten worden
geconcentreerd. De directe bewaking van de westelijke grenzen zal ook in de toe
komst alleen aan de Tsjechoslowaakse strijdkrachten zijn toevertrouwd.
Dit heeft premier Oldrich Cernik vrijdag in de nationale vergadering in Praag
meegedeeld, aan het begin van een debat over de Russisch-Tsjechoslowaakse
overeenkomst.
De toespraak van Cernik werd door
Radio-Praag direct uitgezonden. De
premier verbond de vertrouwenskwes
tie aan het regeringsvoorstel tot ratifi
catie van het verdrag, dat in werking
treedt, wanneer het door de parlemen
ten van de Sovjet-Unie en Tsjecho-Slo
wakije is goedgekeurd.
De afgevaardigden van de nationale
vergadering werden voor de aanvang
van het debat buiten het parlementsge
bouw begroet door een menigte van on
geveer vijfhonderd mensen, orider wie
zich verscheidene tientallen jongeren
bevonden, die de parlementariërs met
luide kreten aanspoorden het verdrag
Riet goed te keuren. Men juichte voor
president Svoboda, partijsecretaris Dub-
cek en andere leiders, maar floot de na
de invasie als collaborateurs*gebrand
merkte Vasil Bilak én Alois Indra uit.
Cernik voegde er aan toe, dat die troe
pen die blijven ondergebracht zullen
worden in militaire panden die voor dit
doel beschikbaar werden gesteld. Dit
zal moeilijkheden tot gevolg hebben
voor het Tsjechoslowaakse leger, aldus
de premier, en hoge eisen stellen aan
de discipline van de Tsjechoslowaakse
soldaten die „gehergroepeerd" zullen
moeten worden.
De nadrük leggend op de defensie-pa
raatheid, zei Cernik, dat de bescher
ming van de westelijke grenzen van
Tsjecho-Slowakije uitsluitend zal wor
den verzekerd door het Tsjechoslowaak
se leger.
Juridische geschillen voortkomend uit
de tijdelijke legering van Sovjettroepen
op Tsjechoslowaaks gebied, zullen on
der Tsjechoslowaakse jurisdictie vallen,
ongeacht of er Sovjet- of Tsjechoslo
waakse soldaten bij zijn betrokken, al-
NEW-YORK Rusland heeft de cor
respondent van de New York Times,
Anderson, uitgewezen. Het Amerikaanse
blad had twee correspondenten in Mos
kou. Volgens het Russische ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft Anderson
zich schuldig gemaakt aan handelingen
die niets met de journalistiek te maken
hebben. Een van de redenen van zijn uit
wijzing was, dat Anderson „een brief
van een onbevoegd persoon naar het
buitenland had doorgegeven."
Eind augustus publiceerde de New York
Times een brief van de Russische dich
teres Natalia Gorbanevskaja, waarin de
ze verslag deed van een enkele dagen
tevoren op het Rode Plein gehouden
demonstratie, waarin zij en zes anderen
protesteerden tegen de invasie van de
Oostbloklanden in Tsjecho-Slowakije.
Vijf van de demonstranten zijn vorige
week veroordeeld tot gevangenisstraffen
of verbanning. De Russen trokken het
visum van Anderson in. toen hij zich op
vakantie in Griekenland bevond.
dus Cernik. Hij beloofde dat de Sovjet-
Unie zal betalen voor het gebruik van
Tsjechoslowaakse fa^Miteiten, maar hij
noemde geen bedragen.
De plenaire zitting werd ook bijge
woond door de voorzitter van het par
lement, Josef Smrkofsky, president Lud-
vik Svoboda en partijleider Alexander
Dubcek en de meerderheid van de af
gevaardigden. Smrkofsky spr§k inlei
dende woorden voorafgaand aan de re
de van de premier.
Cernik zei: „Het juiste aantal solda
ten dat tijdelijk in Tsjecho-Slowakije
blijft is vastgesteld in de vorige over
eenkomst'', maar hij zei niet onmiddel
lijk hoe groot dit aantal is.
Later werd meegedeeld, dat de Tsje
choslowaakse nationale vergadering het
verdrag geratificeerd heeft, waarbij het
onbeperkte verblijf van 70.000 tot 80.000
man Sovjet-troepen, die in augustus het
land binnenvielen, gelegaliseerd wordt.
De stemming was 228 voor, 4»- tegen
en 10 onthoudingen.
DJAKARTA De geheimzinnige
communistische leider die kortgeleden
In Bogor, op West-Java, door de mili
taire autoriteiten werd gearresteerd, is
gisteren door het rooms-katholieke
blad kompas geïndentificeerd als Bur-
hanuddin Fransen Herderschee.
Maar deze naam van de communisti
sche leider, die tot dusverre slechts
aangeduid is met de initialen „BFH" is
officieel nog niet bevestigd.
De 47-jarige communist is de zoon
van een Nederlander en zijn in Indone
sië geboren vrouw. Hij zou een van de
belangrijkste contactmannen zijn ge
weest van de buiten de wet gestelde In
donesische communistische partij, de
PKI, met het internationale communis
me.
BFH werd lid van de Nederlandse
communistische partij toen hij nog de
middelbare school in Apeldoorn be
zocht. Volgens „Kompas' 'keerde BFH
naar Indonesië terug met Musoe, lei
der van de mislukte communistische
staatsgreep van 1948, na een verblijf
van vele jaren in de Sovjet-Unie.
MALAGA Drie meisjes zijn om het
leven gekomen en 21 anderen werden
gewond, van wie verscheidene ernstig,
toen de slaapzaal van de lagere Carme-
litessenkostschool van Limonar instort
te.
De brandweer deelde mee dat het ge
bouw was ingestort, omdat men vlak bij
bezig was de fundamenten voor een
nieuw gebouw te leggen.
In een gesprek met journalisten
werd aan een geallieerde diplomaat
door een Duitser verteld, dat men in
particuliere gesprekken in de stad kon
horen, dat de geallieerden zelfs zou
den aarzelen om op te treden als hun
eigen garnizoenen zouden worden aan
gevallen.
De diplomaat antwoordde scherp,
dat het onzin was om te geloven dat
„wij vyerkeloos zouden toezien", als de
garnizoenen er aan zouden gaan. De
Duitser antwoordde op zijn beurt, dat
ook hij dat niet geloofde, maar wat
hij had willen zeggen was, dat het
vertrouwen in West-Berlijn op zo'n
laag peil stond, dat verantwoordelijke
mensen het wel geloofden.
Gelukkig is het moreel in de vroege
re Duitse hoofdstad na de schijnbare
rust in de Tsjechische kwestie weer
wat opgemonterd. Maar de aanwezig
heid van veel nieuwe Sovjetrdivisies
aan de Tsjechoslowaaks-Duitse gren
zen doet toch de angst latent blijven
dat de Russen nog eens zullen toe
slaan.
LONDEN Dc „Bea«lle" John Len-
non is vrijdag met zijn Japanse vrien
din Joko Ono gearresteerd, op beschul
diging van het in bezit hebben van has
jiesj. De 28-jarige Lennon en de 24-jari
ge Joko Ono, de vrouw van de Ameri
kaanse filmproducent Anthony Cox wer
den aangehouden in de flat van Len-
nen in I.onden. Ze zijn later op borg
tocht vrijgelaten.
Het tweetal moet voor de politierech
ter verschijnen. Zij worden er ook van
beschuldigd de politie te hebben gehin
derd bij het doorzoeken van Lennons
flat in de Londernse wijk Marylebone.
De Londense politie deelde mee dat
de inval volgde nadat allerlei inlichtin
gen waren ingewonnen door Scotland
Yard in Londen en de politie in Surry
waar Lennon vroeger woonde.
Lennons vrouw Cynthia heeft o'm
scheiding gevraagd.
DJAKARTA Twee jonge Indone
sische mariniers, die door de regering
van Singapore donderdag als saboteurs
zijn opgehangen, zijn begraven op het
heldenkerkhof te Djakarta, terwijl dc
vrees toenam, dat hun dood het sein
zou kunnen zijn tot een golf van onge
regeldheden «tegen de Chinezen in deze
van emotie vervulde stad.
In de hele hoofdstad stonden troepen
met machinegeweren klaar om aan
dergelijke ongeregeldheden het hoofd
te bieden, nadat militante studenten
aanvallen hadden gedaan op de ambas
sade van Singapore en andere gebouwen
van de regering van Singapore.
Verontwaardiging en woede sloegen
over op de hele stad, toen de studenten
luidde het afbeken van de betrekkingen
met Singapore en de uitwijzing van alle
burgers van Singapore eisten.
De ambassadeur van Singapore Pa-
panasan Raman en zijn personeel wer
den door functionarissen van de veilig
heidsdienst „te hunner bescherming",
naar het hoofdbureau van politie ge
bracht, toen het geweld groter werd.
De zaakgelastigde had zich sinds don
derdagmiddag onder zware bewaking
schuil gehouden in het deftige Hotel
Indonesia, nadat gewapende mariniers
Htedden gedreigd hem te zullen doden,
om de dood van hun kameraden te
wreken.
DEN HAAG De SER stelde gis
teren een advies aan de betreffende
ministers vast waarbij wordt voorge
steld, in navolging van de bedrijfsge-
noten zelf, het bedrijfschap voor de
blogmbollenhandel op te heffen.
ADVERTENTIE
NEW YORK In deze
wondere tijden, nu Amerika
zijn eigen vorstelijke personen
creëert, stort het over de wei
nige gekozenen met kwistige
hand al die hevige naijverige
genegenheid uit, die prakti
sche mensen slechts wijden
aan beelden in hun dromen.
In ruil voor deze verheerlij
king, eisen de Amerikanen ge
hoorzaamheid. De regels zijn
weinige, maar zij zijn streng,
en de voornaamste is, dat ten
koste van alles het beeld moet
blijven bestaan, dat z.ij -ken
nen en liefhebben.
De regering van Jacqueline
Kennedy heeft bijna acht jaar
geduurd. Zij begon in het eer
ste stadium van haar leven in
het Witte Huis. waar zij een
zeldzame jeugdige charme en
schoonheid medebracht. Zij
groeide in aanzien toen deze
vrouw een geweldige tragedie
onderging met een waardig
heid en zelfbeheersing, die
miljoenen tot tranen van me
delijden en bewondering be
woog. Haar eenzaam weduw
schap, gewijd als het was aan
de zorgvuldige opvoeding van
haar beide vaderloze kinderen
- de thans tienjarige Caroli
ne en de zevenjarige John
alsmede aan het levendig hou
den van de herinnering aan
haar vermoorde echtgenoot,
was overeenkomstig de tradi
tie van de grote koninklijke
weduwen.
Het is heel goed mogelijk,
dat het beeld dat men van
haar in Amerika heeft ge
vormd en haar aanzien, door
haar huwelijk met de 62-jari
ge Griekse scheepvaartmag
naat en playboy, die een van
de rijkste mannen ter wereld
is, zullen veranderen.
Het schijnt dat mevrouw
Kennedy altijd graag zelfs
bij voorkeur is omgegaan
met rijpe mannen en theore
tische psychologen zouden dit
kunnen toeschrijven aan haar
grote gehechtheid aan haar
vader, de kranige sportman
en effectenmakelaar Jack
Bouvier. Hij en haar moeder,
tegenwoordig mevrouw Hugh
D. Auchincloss zijn geschei
den toen Jacqueline tien jaar
was.
Twee jaar geleden werd een
bericht, volgens hetwelk zij
zich binnenkort zou verloven
met'de 62-jarige Spaanse di
plomat* t Antonio Garriques y
Diaz A na bate, zowel door de
Amerikaanse ambassade te
Madrid als door. mevrouw
AuchinHloss tegengesproken.
Harlech
De hardnekkigste romanti
sche geruchten betroffen Lord
Harlech, de voormalige Britse
ambassadeur in de VS en een
intiem vriend zowel van wij
len de president als van me
vrouw Kennedy.
De 50-jarige Lord Harlech,
die Sir David Ormsby-Gore
was tot hij enkele jaren gele
de ti de titel van zijn vader
erfde, vergezelde mevrouw
Kennedy in 1967 op haar reis
naar Cambodja, maar telkens
als geruchten opdoken over
een romantische verhouding
werden deze door beiden na
drukkelijk tegengesproken en
mevrouw Kennedy en. Lord
Harlech, de vader van vijf vol
wassen kinderen, zijn gewoon
goede vrienden gebleven.
Het was de korte, gezette,
playboy-Griek, die door Mi-
das is aangeraaktvoorbehou
den, de schone weduwe als
bruid te winnen.
Een vriend zei: „Jackie
placht te zeggen, dat haar le
ven voorbij was, dat het was
geëindigd met. de dood van
Jack. Nu wordt zij zich ervan
bewust, dat zij nog een leven
voor zich heeft".
5 jaar
Over een maand is het vijf
jaar geleden, dat president
John F. Kennedy werd ver
moord en elk jaar is jeu
dagvoor de voormalige eer
ste vrouw van de VS een dag
van eenzaamheid en verdrie
tige herinnering geweest. Van
af aan zal zij deze droeve
dag niet meer alleen doorle
ven.
Toen het nieuws van het
aanstaande huwelijk bekend
was geworden, gaven enkele
van de intiemste vrienden van
mevrouw Kennedy, die telefo
nisch werden bereikt, uiting
aan de hoop, dat het huwe
lijk gelukkig zal zijn.
Verscheidene personen op
perden de veronderstelling
dat de moord op haar zwager t
senator Robert Kennedy, een
voorname factor is geweest.
„Jackie steunde helemaal op
hem", zei er een. „Sinds hij
is overleden, is zij zeer een
zaam geweest".
Een ander zei instemmend:
„Zij is zeker thans eenzamer
dan voor de dood van Bobby.
Hij was een soort oom weet u,
iemand op wie zij en de kin
deren konden steunen'r.
ruimtevaartorganisatie „ELDO", als er
PARIJS Engeland zou waarschijn
lijk niet aangekondigd hebben zich in
1971 terug te trekken uit de Europese
MOSKOU De glanzende onder
grondse spoorweg van Moskou biedt
het voordeligste koopje in de stad.
Voor vijf kopeken (ongeveer vijfen
twintig cent) kan dc Rus snel in een
schoon vervoermiddel naar zijn werk
rjjdcn en hij krijgt een schilderijen
tentoonstelling en een overzicht van dc
Sovjet-gcschicdenis op de koop toe.
Elke 90 seconden suist een trein een
station binnen, dat is versierd met
prachtige kroonluchters, muurschilde
ringen, die de roem van het recente
verleden in beeld brengen en op som
mige plaatsen met vloeren van gepo
lijste tegels.
De meeste van deze „ondergrondse
paleizen" zoals dé Russen ze noemen,
dateren uit 1935 maai ze glanzen nog
als nieuw, dank zij de hard werkende
vrouwen, die zwabberen, stof afnemen
en vegen en ze dag en nacht glimmend
poetsen.
De Russische ondergrondse spoor
weg is een typisch voorbeeld van de
pronkzucht van da Sovjets. De buiten
landers die er konten, schamen zich
gewoonlijk dood over hun armoedige
oude ondergrondse thuis.
Fe grootste sensatie voor mensen,
•he er voor het e-rst komen, zijn de
supersnelle roUrappen, die de passa
giers in de aarde op de perrons wer
pen. De tunnels van d.e ondergrondse
/.i.in de diepste ter wereld, maar hurt
juiste diepte is een roilikir geheim.
Tijdens de tweede wereldoorlog heb
ban zij goede diensten bewezen als
schuilplaats voor dc Moskovieten tij
dens- bombardementen. Zelfs wijlen
Josef Stalin trok in 194i met zijn gene
rale staf in de stations Byeioroesky en
Kircfskv. de turners warer tijdens
luchtbombardementen van de nazi's de
veiligste plaatsen van .de stad.
„Onze ondergrondse is eer. van de
jongste ter wereld en wij zijn nooit
opgehouden hem uit te breiden'', zei de
hoofdingenieur Arkady Bakoenin on
langs op eer per s« onierentic
Naarmate Moskou groeit worden
nieuwe tunnels gehoord naar de verste
uithoeken van ue siad. Op het ogen
blik zijn 123 km :n bedrijf
F'.koenln deelde mede, oat 7.2U0
terreinen gemiddeld 4,2 miljoen passa
giers per dag verveel en.
Dc bouwers van de ondergrondse
hebben zich ten doel gesteld het iede
re Rus mocelijk te maken, in een
kwartier van zijn woning naar de fa
briek" te komen.
V Kroestsjef
Ex-premier Nikita S. Kroestsjef is
in de dertiger jaren de grote stuw
kracht achter de bouw van de onder
grondse geweest. Als jeugdig functio
naris van de partij te Moskou spoorde
hij de arbeiders in vurige redevoerin
gen aan, sneller tc werken en zich
niets gelegen te laten liggen aan de ge
varen van de gewaagde onderneming.
Om ben te Inspireren heeft Kroest
sjef zelfs vele uren doorgebracht in de
modderige tunnels, half vol water.
Uit Socjet-publikaties uit die dagen
blijkt, dat de Boskovieten dp bouw
van de ondergrondse met speciale be
langstelling volgden, omdat een oude
legende wilde, dat onder Moskou een
ondergrondse stad bestond*
Dwergen
De mannen, die In onze tijd aan dc
ondergrondse hebben gewerkt, hebben
geen spoor van een koninkrijk der
dwergen gevonden, noch van ander
menselijk leven en evenmin van een
s< Mat. Wel vonden zij de overblijfselen
can dc beruchte „Bculenhof" waar dc
waanzinnige Tsaar Ivan de Verschrik
kelijke zjjn onderdanen Het folteren,
geselen en levend door beren verslin
den.
In de omgeving van deze plaats wer
den geraamten, zwaarden en andere
overblijfselen gevonden, die nu in mu
sea zijn ondergebracht.
De Russen zijn trots op hun woelig
verleden, maar zij praten veel meer
over de toekomst.
Ingenieur Bakoenin ziet de dag ko
men, waarop de ondergrondse twee
krinlijnen rondom Moskou zal heb
ben plus zeven diagonale lijnen kris
kras onder het hart van dc stad Ook
zegt hij. dat de ondergrondse treinen
van Moskou eerlang automatisch zon
der bes+uurders rullen rijdén.
nu met de EEG onderhandeld zou wor
den over de Britse toetreding. Met an
dere woorden: het Verenigd Koninkrijk
wil zijn geavanceerde technologische
kennis gaan gebruiken als onderhan-
delingsarguirient voor toetreding. De
Britse liberaal Lord Gladwyn, die dit
vrijdag in Parijs verklaarde, gaf daar
mee antwoord op de vraag, die Lord
Chalfont, de Britse onderminister van
Buitenlandse Zaken, eerder in de week
niet hadden willen beantwoorden.
Lord Gladwyn sprak in het parle
ment van de Westeuropese Unie, dat
in een debat over technologie een aan
beveling aannam voor het oprichten
van een Europese commissie van des
kundigen. Deze commissie zou richtlij
nen moeten stellen voor een gezamen
lijke Europese politiek voor research
en technologische ontwikkeling, 'voor
stellen moeten doen voor samenwer
king in specifieke projecten en een in
dustriebeleid moeten opzetten.
Lord Gladwyn probeerde via een
amendement om van deze deskundigen
commissie een commissie van onaf
hankelijke deskundigen te maken, al
dus trachtend er een supranationaal
karakter aan te geven. Zijn amende
ment werd echter verworpen. Het par
lement accepteerde voorts een aanbe
veling aan Engeland, om zijn houding
ten aanzien van „ELDO" te wijzigen
en aan Italië om zijn houding te her-
zien met betrekking tot zijn bijdrage
aan het „ESRO" budget.
Het WEU-parlement is het vrijdag
ook eens geworden over een aanbeve
ling aan de ministerraad om aan de
Sovjet-Unie te vragen, hoe het er in
dat land bij staat met de activiteiten
en experimenten op het gebied van wa
penontwikkeling voor de ruimte. Zulke
vragen zijn mogelijk ze moeten ook
beantwoord worden ingevolge arti
kel 9 van het verdrag voor vreedzaam
gebruik van de ruimte.
De Nederlandse christen-democraat
Nelissen zei dat bepaalde experimen
ten, die de Russen eind 1966 vanuit Ka
zakstan ondernemen, duidelijk van mi
litaire aard zijn. Als de Sovjets be
paalde technische vindingen samenvoe
gen, komt er een superieur wapen uit
de bus, dat gemakkelijk de stoot kan
geven tot een nieuwe bewapenigswed-
loop. Hoewel de Amerikanen de Russi
sche experimenten kennelijk niet als
schending van het verdrag beschou
wen. vergiftigen ze toch de sfeer, aldus
de heer Nelissen.
loomheid en onopgevoedheid zijn
niet het „voorrecht" van een be
paald ras, een volk of een klasse.
Lieden met deze „eigenschappen"
behept, komen in het ene land niet
meer voor dan in het andere.
Dat is geen schande op zich.
Wel een schande is het, als lieden met
meer verstand de gevolgen van de
ze eigenschappen gaan exploiteren
ten eigen bate. Die gevolgen zijn
meestal de vrees voor het leven, het
niet aankunnen van dc moderne pro
blemen en als gevolg daarvan, het
ach en wee roepen over „de moder
ne tijd", het afgeven op de niet te
begrepen jeugd en derzelver uitingen
en het roepen om een „sterke man"
in de politiek.
Men kan en wil niet denken, en laat
dat maar al te graag over aan de
man die als „sterke politicus" de ge
compliceerde zaken tot zeer simpele
dingen vereenvoudigt.
Te laken zijn dan niet alleen zij die
niet verder kunnen of willen denken,
maar nog meer de exploitanten, die
beter weten.
In het verleden hebben dc diverse
dictatoren druk gebruik gemaakt
van deze lieden die in elk ras, elk
volk, elke klasse voorkomen.
Wie herinnert zich niet de kreet uit de
jaren omstreeks 1930-1940. bij de
Duitsers: „Der Führer schafft es, er
weiss was er tüt (Hitier brengt het
wel voor elkaar, hij weet hoe hij het
moet aanpakken) En zeer velen
huppelden achter deze misdadiger
en zijn trawanten aan, terwijl ande
ren in een soort panische angst de
ogen sloten voor alles wat niet in het
ideaalbeeld van de leider paste. Als
de Duitse Bondskanselier Kiesinger
voor de rechtbank nog verklaart, dat
hij eigenlijk niet op de hoogte was
van liet lot van de Joden, terwijl hij
tocli als ambtenaar belast was met de
berichtgeving voor 't buitenland, be
ter had kunnen en moeten weten,
zegt dat toch wel iets over verdrin
gingsmogelijkheden.
LVn van de exploitanten is op het
ogenblik de Amerikaanse derde
kandidaat voor het presidentschap,
George Wallace. De ex-gouverneur
van Alabama heeft ,ds een bewo-
GEORGE WALLACE
14 miljoen
gen loopbaan achter zich. Van oor
sprong democraat, heeft hij zich als
een racist van het zuiverste water
doen kennen. Hij preekt op het mo
ment rust en orde, maar ontzag zich
niet om gedurende de tijd dat hij
gouverneur was en de centrale rege
ring de openstelling van de scholen
voor kinderen van alle rassen door
voerde. persoonlijk aan de school
deur de negers uit het schoolgebouw
te gooien.
Wallace exploiteert in Amerika de
vrees en het onbegrip.
Dé mensen die ver niet meer uit kun
nen komen, wat betreft zaken als
Viëtnam, de haters van negers, de
mensen die het „een schande" vin
den, dat er Amerikaans belasting
geld wordt gebruikt voor hulp aan
onderontwikkelde gebieden, de man
nen en vrouwen in het zuiden en
noorden van de V.S. die zich.door
minder capaciteiten zien bedreigd in
hun baantje door intelligenter negers,
hun geeft hjj hoop.
Wallace exploiteert bovendien een on
gezond nationalisme en een gevoel
van weemoed naar de „goede oude
tijd" in het zuiden, naar Dixie de
tijd toen er een schijnwereld en
schijnwelvaart heerste met grote
plantages en negerslaven.
at de buitenstaander verwondert is
niet dat zoiets mogelijk is. Wél
dat er volgens de opiniepeilingen op
dit moment veertien miljoen Ameri
kanen bereid zijn hun stem aan Wal
lace te geven.
Is er dan toch wat mis in deze in on
ze ogen zo goed georganiseerde en
gecomputerde maatschappij, of ver
geet men dat er nog veel honger is
in dit zo grot^ land?
Maar erger is dat njet de honderden
achter Wallace aanlopen, maar juist
de goed gevoeden en schijnbaar zo
.succesvollen. Schort er dan wellicht
iéts aan de opvoeding, aan het on
derwijs, dat niet allen leert de voze
schijn van de harde werkelijkheid te
onderscheiden en de luiheid om te
gaan denken niet wegneemt.
Het is voor de toeschouwer niet moge
lijk om dit alles te doorgronden. Wel
is het beangstigend.
Een diepgaand onderzoek naar de oor
zaken die tevens misschien samen
hangen met de grote gewelddadig
heid (geweld is de machtloze
uiting waar geen argumenten meer
voorhanden zijn) is wel gewenst.
Dat is een zaak natuurlijk voor de
Amerikanen zelf.
Maar als de leidende staat ln de vrije
wereld af en toe eens zelfkritiek be
oefent kan dan geen kwaad. Democra
tie en vrijheid zijn geen zaken die in
de schoot geworpen worden en die
men verder achteloos kan laten liggen.
Zij moeten dag aan dag veroverd
worden. En dat veroveren eist gees
telijke lenigheid, die ook niet van
zelf komt.