GRANDIOZE FINALEDAG VOOR OLYMPISCHE ROEIERS
MARIA GOMMERS SNELDE NAAR BRONS
Droog was
uitgeput
Harry
totaal
„Nooit meer roeien
op 2000 m hoogte"
Den Hartog, Jansen,
Krekels en Pijnen
vormen wegploeg
Achtervolgingspioeg
niet gekwalificeerd
VOOR HET EERST SINDS HELSINKI ('52) VEROVERDE
NEDERLAND OLYMPISCHE MEDAILLE BIJ ATLETIEK
Wind tegen
Zelfs coach verrast
Russen grote verliezers
Chef d' equipe Greidanus
Bang voor Maria
Geen prikkel
Wienese: goud; Van Nes/Suselbeek en Droog/Van Dis: zilver
MEXICO - Zelfs de oudgedienden twijfelden. Werd het laatste goud door de
Olympische roeiploeg in 1924 in Parijs veroverd? Of was het vier jaar eerder
in Antwerpen? Alleen de rechtgeaarde Laga-roeiers konden antwoord geven.
„In 1924", zeiden ze met een nog merkbare trots, „in Parijs door Rosingh en
Van Beijnen, de Laga twee zonder stuurman".
In het Nederlandse kamp hadden overigens zaterdag na de Olympische roei-
füiades alleen de journalisten enige belangstelling voor de statistiek. De officials
en roeiers zelf leefden in de roes van de triomf. Daar was alle reden voor. Niet
alleen bracht Jan Wienese na een grandioze race, waarin hij toonde dat zijn
optimisme uit het nabije verleden geen grootspraak was geweest, voor het eerst
sinds 1924 Nederland goud bij de roeiregatta. Van Nes en Suselbeek zorgden
voor een zilveren medaille bij de gestuurde tweeën cn Droog en Van Dis ver
rasten zelfs coach Van der Meer door eveneens als tweede door de finish te
gaan. De race van de ongestuurde tweeën, waarin Nederland een bronzen me
daille ontging, doordat Luynenburg op 250 meter van de finish in grote moei
lijkheden kwam, was vergeten. „Als je met vier boten in de finales zit", stelde
chef d'equipe Van Wimersma Greidanus nuchter vast. „dan is er altijd wel een
race waarin het tegenzit".
Het was een grote dag voor de Nederlandse roeisport. temeer omdat alle vier
ploegen in de eindstrijden hun stempel op de races hebben gedrukt.
Gouden Jan Wienese was uiteraard
de grote winnaar. Na alle verwijten
over een lichtzinnige voorbereiding had
de 26-jarige sportleider uit Amsterdam
aangetoond, dat hij het gelijk aan zijn
zijde heeft gehad. Op 500 meter van de
finish was het al duidelijk dat het goud
de Amstel-sculler vrijwel niet meer
kon ontgaan. Wienese. tijdens de we
reldkampioenschappen van Bied in
1966 tweede achter de Amerikaanse
kracht roeier Don Spero. roeide aan
merkelijk verstandiger dan twee jaar
geleden in Zuidslavië. „Ik heb me op de
eerste kilometer niet tot het uiterste ge
geven". zei hij na afloop. Desondanks
kon zijn voornaamste tegenstander. Jo-
chem Meissner uit Mannheim, slechts
een halve lengte voorsprong nemen op
de Nederlander
Op de tweede kilometer lanceerde
Wienese zijn aanval. Achthonderd me
ter voor de finish passeerde hij de 25-
jarige verkoper uit Mannheim, die
steeds duidelijker gevoeld moet heb
ben, dat hij tegen een Wienese-in-deze
vorm kansloos was. „Als Jan kampioen
wil worden", had hij nog maar enkele
dagen voor de wedstrijden gezegd, „zal
hij toch eerst mij moeten verslaan." De
Nederlandder versloeg de grote favoriet
van de Westduitsers in een race, waar
in de overige skiffeurs geen rol van be
tekenis konden spelen. Op de 1300
meterlijn bedroeg het verschil een hal
ve lengte. Op grootse wijze bouwde de
blonde Amsterdammer die voorsprong
uit tot meer dan twee volle lengten.
Van Nes en Suselbeek hebben bij de
gestuurde tweeën het uiterste gepro
beerd om de Italiaanse Europese kam
pioenen Baran en Samblo achter zich te
kunnen houden. De race scheen grote
perspectieven voor Nederland te heb
ben. Temeer daar de Italiaanse twee
een matig seizoen achter de rug heeft.
Baran en Sambo hadden echter de om
standigheden mee. „Normaal heb je op
deze baan wind mee", zei een uiterst
vermoeide Hadriaan van Nes nadat de
boot ws weggeborgen, ..en uitgerekend
nu hebben we wind tegen. Dan zijn die
Italianen Juist op hun sterkst Onder
andere omstandigheden hadden ze geen
kans gehad." De tegenstand was inder
daad ongewoon fel. Met een kleine
lengte voorsprong op 500 meter van de
finish leefde er hoop op de tweede gou
den medaille in de Nederlandse harten.
De langdurige aanval van Baran en
Sambo brak echter het verzet van de
Nederlanders. Suselbeek moest uit de
boot worden getild en langdurig worden
gemasseerd. Freek van der Want nam
zijn plaats in bij de ereceremonie. Pas
daarna kregen de fotografen de kans het
Prinses Irene was een der eersten. <be
Jan Wienese met het behalen van de
gouden meda/Ne kit-am gelukwensen.
„echte" plaatje te maken van de zilve
ren Nederlandse twee
De Proteus-Willem Ill-combinatie
verraste op deze zonnige zaterdag ieder
een. Zelfs hun coach. Een derde of vier
de plaats scheen het hoogst-bereikbare
voor de Nederlandse dubbel twee. Har
ry Droog en Leendert van Dis weiger
den echter zich een figurantenrol te la
ten opdringen. Ze gingen in de strijd
vanaf de eerste meters. En met succes.
Halverwege de race lagen zij nog
steeds in eerste positie. Ook het 1500
metermerkteken passeerden zij als
eersten. Toen kwam de venijnige eind
spurt van de Russen Sass en Timoshi-
nin. Meter na meter won het Russische
duo.
De Nederlanders moesten hun aan
spraken op het goud opgeven. Ze ver
rasten echter de Amerikanen door hun
strijdlust volkomen. „Als we konden
sprinten" rel coach Van der Meer met
een meer dan tevreden lach op zijn ge
zicht, „waren we Olympisch kampioen
geweest. Maar zo is het toch ook goed".
In het Nederlandse kamp was Inmid
dels al vrijwel vergeten, dat de wed-
strijdenreeks in Xochimilco verre van
gunstig was begonnen. De twee zonder
stuurman van Nereus behoorde tot de
grote favorieten voor een medaille. Te
meer daar de rugblessure van Stokvis
geheel genezen was en ook Luynen
burg hersteld scheen van zijn griep. In
het zicht van de finish sloeg het nood
lot echter toe. De aanval van de Oos
tenrijkers en de Denen werd Luynen
burg te veel. Hij kon de rug niet meer
strekken en kromp ineen van pijn. „Dat
zo iets moet gebeuren", luidde het com
mentaar van chef d'equipe Greidanus,
„een paar minuten later had hij vrij
wel geen last meer".
Door de resultaten in de Olympische
regatta heeft de Nederlandse ploeg zich
duidelijk gerevancheerd voor de teleur
stelling. die de Europese kampioen
schappen van vorig jaar in Vichy ople
verden. Toen was de bronzen medaille
van de nimmer falende Jan Wienese de
enige plak die mee naar Nederland
ging-
Lang niet alle landen zullen echter
met vreugde terugzien op de wedstrij
denreeks van Xochimilco. De Russen
allerminst. Met slechts een gouden en
een bronzen medaille zijn zij de grote
De gestuurde Laga-twee veroverde
ook zilver. V.l.n.r. Suselbeek, Van Nes,
en stuurman Rijnders met rechts Wie.
nese. die goud veroverde.
verliezers van het toernooi geworden.
De Westduitsers waren amper succes
voller met een eerste en een tweede
plaats. De overwinning van Karl Adaros
Deutschland Achter" in het hoofdnum
mer vergoedde echter veel. Zeker, nu
op de dag van de finale een zieke roeier
moest worden vervangen Oost-Duits
land handhaafde zich, doch er kan nau
welijks van suprematie worden ge
sproken. De Verenigde Staten tenslotte
werd een minder grote winnaar dan
twee dagen tevoren werd aangenomen.
Als enig land was Amerika in alle ze
ven finales vertegenwoordigd. Een zil
veren en een bronzen medaille in zeven
starts ls echter beslist geen imponerend
resultaat.
UITSLAGEN:
Skiff 1. en Olympisch kampioen Jan
Wienese (Ned.) 7 minuten 47,80 secon
den; 2. Meissner (WD1) 7.52.00; 3. De-
middi (Arg.) 757,19; 4 Van Blom
(VS) 8.00.51; 5. H1U (OD1) 8.06.09 6.
Dwan (GBr.) 8.13,76.
Twee met stuurman: 1. en Olympisch
kampioen Italië (Baran/Sambo, stuur
man Cipolla) 8 minuten 04,81; 2. Neder
land (Suselbeek'Van Nes, stuurman
Rijnders) 8.06,80; 3. Denemarken (Jorn
Krab/Joergensen, Stuurman Preben
Krab); 4. Oost-Duitsland (Wollmann'
Gunkel, stuurman Neubert) 8.08,22; 5.
Ver. Staten (Hobbs Edmuns. stuurman
McDonald) 8.12,60; 6. W.-Duitsland (Hie-
singer Hartung, stuurman Ben ter) 8.41,51
Dubbel twee 1 Sass/Timosjkinin
(Rus.) 6.51,82; 2. Droog/Van Dis (Ned.)
6.52,80; 3. Maher"Nurm (VS) 6.54,21; 4.
Yelev/Valtschev (Bul.) 6.58,48; 5.
MEXICO phef d'équipe Van Wi
mersma Greidanus had zijn antwoord
al klaar voordat de vraag was ge
steld. „We moeten nooit meer roeien
op 2000 meter hoogte", zei hij onmid
dellijk, „dat is een heel duidelijke
zaak. Ik geloof niet, dat de roeiers, die
ingestort zijn, daarvan blijvend letsel
overhouden. Maar roeien op deze hoog
te is gewoon onverantwoord. Het risi
co is te groot. Deze baan is mooi,
maar er mogen nooit meer wedstrij
den van belang op worden gehouden.
Op zeeniveau maak je eigenlijk nooit
mee, dat een roeier tijdens zijn race
in grote moeilijkheden komt. Daar is
hij hooguit na de wedstrijd uitgeput.
Hier moest bijna In elke wedstrijd hulp
worden geboden. Voor mij staat het
vast: dit was eens, maar nooit meer..."
Schmied Bohnier (OD1) 7.04,92; 6.
G lock Hi ld (WD1) 6.12,20.
Twee zonder stuurman: 1. en Olym
pisch kampioen Lucke/Bothe (OD1) 7
minuten 26,58 seconden; 2. Hough/John-
son (VS) 7.26,71; 3. Christiansen/Larsen
(Den.) 7.31.84; 4. Ebner/Ixissert (Oos.)
7.41.80; 5. Rüssli/Zwlmpfer (Zwl.)
7.46,79; 6. Luynenburg/Stokvls (Ned.)
opgegeven.
MEXICO De Nederlandse ploeg,"
die woensdag in de individuele weg
wedstrijd zal starten, bestaat uit Fe-
dor den Hertog, Harrie Jansen, Jan
Krekel en René Pynen. Eerste re
serve is Joop Zoetemelk, tweede re
serve Leen de Groot.
„Het is een moeilijke keus geweest,
want ze zijn alle zes in een blakende
vorm", aldus chef d'équipe Adrie Zwar-
tepporte. Leen de Groot is gepasseerd,
omdat het parcours naaf de mening
van de leiders te zwaar is voor de
Utrechter. Joop Zoetemelk verkeert
weliswaar in grote vorm, maar hij
wordt kansloos geacht bij een aan
komst van meer renners.
„We gaan ons spitsen op snelheid",
zo zei Joop Middelink, die zondag met
de gegadigden tweehonderd kilometer
op het parcours van vierentwintig ki
lometer had getraind. „Het is geen
parcours zoals wij gewend zijn bij de
wereldkampioenschappen. Het moet de
Nederlanders goed liggen. Het is na
melijk wel zwaar, maar niet zo zwaar,
dat er per se klimmers voor moeten
worden ingezet. De wegen zijn breed,
goed geasfalteerd en het zal dan ook
een zeer snelle course worden". Midde
link zei voorts, dat normaal gesproken
op een dergelijke parcours in Europa
een massale aankomst verwacht zou
mogen worden. „Maar hier verwacht
ik door de grote hoogte flinke ver
schillen bij de aankomst"
TELEVISIE
Maandag 21 oktober
18.15-20.05 u. Ned. 2: Nederlanda pro
gramma en herh. (kleur).
Zwemmen: series 4 x 200 m vrije slag
heren; series 200 m vrije slag dames;
series 200 m schoolslag heren; series
100 m rugslag heren (kleur).
23.30-01.40 u. Ned. 1: Wielrennen halve
finale en finale tandem; finale 4000 m
ploegachtervolging
Zwemmen: halve finale 100 m rugslag
heren; finale 100 m vlinderslag heren;
Idem dames; finale 4 x 200 m vrij®
slag heren.
20.15-21.00 u. Did. 1 Berichten en repor
tages.
23.00-23.30 u. Did. 2: Turnen, verplicht.
01.40-02.00 u. Did. 2: Boksen, voorrondes
Dinsdag 22 oktober.
07.30-09.00 u. Ned. 1: Samenvatt. (kl.)
16.00-17.45 u. Did. 2: Berichten en report.
RADIO
13 t.m. 19 oktober: Hilversum II: 7.30-
8.00 uur: Olympisch journaal; 17.00-
19.00 uur: Directe reportages; 22.00
tot (eventueel) 24.00 uur: Directe re
portages.
20 t.m. 27 oktober: zelfde tijden en
onderwerpen via Hilversum I.
MEXICO De Nederlandse achter
volgingspioeg, bestaande uit Joop Zoe
temelk. Klaas Balk, Henk Nieuwkamp
en Piet Hoekstra, is er niet in ge
slaagd zich te kwalificeren voor de
kwartfinales. Met een tijd van 4.27,17
werden de Nederlanders elfde van de
twintig gestarte ploegen. Veruit het
•nelst was titelhouder Italië, dat met
4.16.10 een nieuw wereld- en Olym
pisch record vestigde.
De Nederlandse dubbel-twee. DroogVan Dis. die zilver behaaNde.
MEXICO Strelend gingen haar
handen over het brons. „Ik heb hem
toch maar". Maria Gonimers kon er
niet over uit. „Mijn enige doel was de
finale te halen, wat er daarna zou ge
beuren kon mij eigenlijk weinig sche
len. Maar toen ik tweehonderd meter
voor de finish de aansluiting met de
groep voor me dreigde te verliezen,
heb ik toch wel gedacht: Maria,
daar gaat je medaille. Op datzelfde
moment heb ik alles gegeven wat ik
had en het was nog bijna zilver gewor
den ook". Met twinkelende ogen ach
ter de brilleglazen vertelde Maria nog
maals het verhaal van die enerveren
de 800-meter finale, die Nederland voor
het eerst sinds 1952, toen Puck Brou
wer In Helsinki zilver won op de 200
meter, een Olympische atletiekmedaille
opleverde.
„Mijn grote angst was Ingesloten te
raken en dan kansloos ten onder te
gaan en dat wilde Ik in geen geval.
Ik heb jarenlang onder leiding van
Ben Kusmic keihard getraind om dit
te bereiken. Dat het zo mooi zou zijn
heb ik nooit durven dromen", aldus de
overgelukkige Limburgse, die ieder
een in het stadion verrast heeft door
uit een kansloos erkende zesde positie
toch nog het brons te veroveren. „Ik
had me voorgenomen, om in tegenstel
ling tot de series en halve finales waar
ik wel de kop moest nemen en het
tempo moest maken om verder te ko
men, in de eindstrijd af te wachten
wat de anderen zouden doen
Dat Madeleine Manning snel zou ver
trekken had ik wel verwacht, maar
dat zij zo hard zou gaan was een ver
rassing. Ik kwam wat traag op gang
en daardoor geraakte ik al direct in de
achterhoede verzeild. Ik heb me toen
echt in bedwang moeten houden om er
niet als een razende achteraan te gaan
Tijdens de training had ik gemerkt,
dat een plotseling grotere inspanning
Je in grote moeilijkheden kan brengen.
Engelse Susan Taylor meesleepte.
„Wat was ik op die tweehonderd me
terlijn echter blij, dat ik nog wat over
had Ik voelde me ijzersterk en dacht:
„Nou moet het gebeuren. Bij het uitko
men van de bocht zag ik Doris Brown
en Susan Taylor verzwakken".
Maria Gommers, geheel links, kwam
enkele centimeters tekort om de Roe
meense Ikna Slai (215) het zilver te ont
nemen. Madeline Manning (VS) ging als
eerste door de finish.
„Ik kwam er buitenom vrij gemak
kelijk langs. Brons heb ik, toen wilde
ik nog het zilver... Maar die Roemeen
se was net iets te ver weg".
Later in de interviewkamer wilde Si-
lai wel toegeven, dat zij verschrikke
lijk bang was geweest voor Maria
Gommers. „Ik heb haar in de series
en halve finales bezig gezien en weet
hoe sterk Maria Gommers is. Geluk
kig had ik op de finish nog net een
halve meter voorsprong. Als de streep
twee meter verder was geweest, had Ik
hier nu niet met het zilver gezeten".
Het wereldrecord op de achthonderd
meter is in Mexico niet gesneuveld,
hoewel Madeleine Manning, die in de
finale vrijwel voortdurend op kop
heeft gelopen er zeer dicht bij was. De
Amerikaanse finishte na twee minuten
en negentiende seconde, slechts 0.4 se
conde boven het wereldrecord van Ve
ra Nikolic, de Zuidslavische favoriete,
die in de halve finales na driehonderd
meter uit de baan stapte.
Madeleine Manning, een 20-jarig stu
dente in de sociologie, die na de Spe
len zo snel mogelijk wil trouwen, was
er van overtuigd dat zij als eerste
vrouw ter wereld onder de twee minu
ten had kunnen lopen, wanneer zij op
het laatste recht stuk wat meer tegen
stand had gehad. .Doris Brown of Ma
ria Gommers had mij die prikkel kun
nen geven. Ik heb nog even gekeken
waar Doris bleef, maar zij was al te
ver achter en omdat ik die Nederland
se toch wel vreesde ben ik maar zo
hard mogelijk doorgegaan. Van de
hoogte hier heb ik totaal geen hinder
ondervonden. Wij hebben met onze
damesploeg in Los Alamos ook op
hoogte getraind en dat is een groot
voordeel gebleken. Bovendien geloof ik
niet in de verhalen over mindere pres
taties op hoogte".
Ook het Nederlandse achthonderd
meterrecord bleef in Mexico-Stad
maar net overeind. Maria Gommers
benaderde het met haar 2 minuten en
2.6 seconden, haar snelste tijd, tot op
0.4 seconde.
De uitslag van de finale 800 meter
dames luidde: 1. en Olympisch kam
pioene Madeleine Manning (VS), 2
minuten 0.9 seconden (Olympisch re
cord); 2. Ilona Silai (Roe) 2.02,5; 3.
Maria Gommers (Ned) 2.02,6; 4. Shei
la Taylor (G. Br) 2.03,8; 5. Doris
Brown (VS) 2.03,9; 6. Pat Lowe (G. Br)
2.04.2; 7. Abigail Hoffman (Can)
2.06,8; 8. Maryvonne Dupureur (Fra)
2.08,2.
Ik kon dus weinig anders doen dan
langzaam de aansluiting' herstellen.
Dat lukte nog vrij gemakkelijk, hoe
wel ik niet verdei naar voren kon ko
men. Die eerste 400 meter ging in 59.1
sec. voor de hoogte hier knap snel".
Maria was de laatste om te ontken
nen, dat de schrik haar om het hart
sloeg toen Madeleine Manning 300 me
ter voor het einde een tussensprint
lanceerde en haar landgenote Doris
Brouwn, de Roemeense Silai en de
