Bent II bereid véél neer te betalen ...uitn
j^lOO
NATUURHONING 100
flflRDBEIEN IOO I iü
OPLOSKOFFIE 100
PINKZALM 100'
CEYLON THEE *^139
HARING 129
AFWASMIDDEL»59
MARGARINE 100
BIER 100
■^^^■NYLONS
Z.50
POP 149
79
AUGURKEN"4^
00
antivries» 1.50
GELDERSE
ROOKWORST
GROENWOUDTS
Wintermaanden en feestdagen
extra gevaar voor brand
1.00
nootmuskaat
gn7TT^> runrmflpEMELK MODALON
LIT.M 7 7
89
79
1.79
1.69
Vogelschade aan de
en haar bestrijding
Vlam in de pan
Sfeervol maar gevaarlijk
Bij verwarming
20 30 per paar 98
d&tiek
298
995
295
BRUSSELS WITLOF
DE LEKKERSTE HANDPEREN
FIJNE HANDAPPELEN
HANDAPPELEN „JONATHANS
fS'125
APPELFLAPPEN
CRÈMETAART
Bij aankoop van 500 gram vers vlees een
vacuüm verpakt 250 gram voor
Een aardig bruidje
is duur in aanschc
DENK OVERAL EN ALTIJD WEER
AAN HET KIND IN 'T VERKEER
WOENSDAG 30 OKTOBER 1968
ALLEEN VOOR 'N ETIKET?!?!? WJ
er paar aö f* |l||
KLEURBOEK 69
KLEURPOTLODEN 24 stuks39
SAMEN
BREECHES div,kleuren
BELOFAST OVERHEMD
TERRY ANKIETS met badstof zool
DOUCHESCHUIM h liter
DAMESVERBAND pak 59 2pak.
extra mooi,
500 gram van 98 voor
„Doryenné de Cornice"
heel kilo van 89 voor
handige draagtas ..Golden Delicious"
2'/j kilo geen 1.89 maar
ii
2/2 kilo tÊ iê ft
geen 1.29 maar JLaAv
DOPERWTEN MIDDEL II J blik 69
APPELMOES i blik 56
SPERZIEBONEN 7, blik 69
CHAMPIGNONS blik 69
WITTE BONEN 500 gr 69
RODE BIETEN ^4 pot
BOERENKOOL 34 pot
WORTELTJES 34 pot
SPRITSSTUKKEN pak 59
TOFFEES vanille drop vruchten 500gr 129
ENGELS DROP 300gr 99
SINASSTENGELS 200gr 89
SNIJWORST 150 gram
GEK ACHTERHAM 100 gram
GEK.GELD WORST 250 gram
SAKS LEVERWORST2GO gram
4 voor
59
K IJ KG PIJP
llilli
In het eerste halfjaaT van 1968 be
droeg de brandschade in de woning
sector f 5,4 miljoen. Daarbij opgeteld
komt nog het menselyk leed (doden,
gewonden en daklozen), dat moeilijk
in cijfers is uit te drukken. Wanneer
w\j aannemen dat het tweede halfjaar
geen vermindering te zien zal geven,
kunnen wij met vrij grote zekerheid
dit jaar de totale schade in deze sector
op ca. f 12 miljoen stellen. Dit schade-
cjjfer komt overeen met de waarde van
ruwweg 300 ééngezinswoningen. Zonder
overdrijving kan men hieruit de verge
lijking trekken in Nederland wordt
elk jaar een compleet dorp door brand
verwoest.
Met de feestdagen (St. Nicolaas,
Kerstmis, Oud- en Nieuwjaar) voor de
boeg, is 't raadzaam te wijzen op enkele
veel voorkomende brandoorzaken. Een
vrolijke stemming gaat snel gepaard
met onvoorzichtigheid Het zijn meestal
erg nietige oorzaken, die tot een cata-
■trofe kunnen leiden. In hoofdzaak con
centreren de gevaren zich rondom de
volgende activiteiten
a. Bakken en braden.
b. Branden van kaarsen, aansteken van
vuurwerk
c. Het gebruik van bijverwarming
d. Bezigheden als gebruik van was
benzine, ledigen van asbakken en
roken in bed.
Mocht u dit in de huiselijke kring of
elders overkomen, neemt u dan. de vol
gende punten in acht
1. Gebruik nooit water voor het blus
sen
2. Waarschuw zo spoedig mogelijk de
brandweer.
3. Sluit de gaskraan af, dan dooft het
vuur onder de pan.
4 De brandende pan afdekken met
een groot deksel, een deken of dweil.
Bescherm hand en onderarmen door
ze in een doek te wikkelen.
6. Bescherm gezicht en ogen met de
andere arm tegen vlammen en op
spattende olie of vet.
7. Laat deksel of ander middel voor af
dekking op de pan zitten totdat hij
voldoende is afgekoeld. Te snel ver
wijderen van de afdekking kan de
hete olie of vet lucht geven, waardoor
de substantie weer vlam vat.
Bij gebruik van de bakoven zal het
wel eens voorkomen, dat de koekjes of
het gebak wegens onoplettendheid ver
branden. Dit gaat gepaard met een
forse rookontwikkeling. Sluit dadelijk
de gaskraan af. Daarna de keukendeur
openzetten en met een doek de bak
plaat uit de oven halen. Bakplaat plus
verschroeide lekkernij buiten plaatsen
alles is afgekoeld.
Het algemeen gel mik van e'ektrische
kerstboomkaarsjes heeft het brandge
vaar rondom de kerstboom gelukkig
tot een minimum teruggebracht. Daar
naast is er een groeiende behoefte naar
kaarslicht merkbaar, omdat dit meer
sfeer schept dan elektrische kaarsjes.
Bij het gebruik van kaarsen op de vol
gende punten letten
a. Plaats de kaarsen niet te dicht bij
gordijnen en andere gemakkelijk
ontvlambare materialen (papier plas
tic).
b. Opletten dat kleine kinderen zich
niet meester kunnen maken van
brandende kaarsen of lucifers.
c. voorzichtig zijn met zg. kerststukjes.
Ze bevatten meestal brandbare onder
delen.
Hebt u vuurwerk in huis, let u er dan
vooral op dat het goed en veilig is
opgeborgen. Kleuters moeten er niet
bij kunnen en bij het aansteken dient u
zich ver verwijderd te houden van ob
jecten als: bebossing, hooischuren, rie
ten daken, enz.
In december wil men nogal eens veel
bij verwarming gebruiken, omdat er lo-
gé's over de vloer zijn of omdat kamers
in gebruik worden genomen, die niet
van een permanente verwarming zijn
voorzien. Voor die bijverwarming wordt
in de regel gebruik gemaakt van elek
trische ^traalkachels en/of petroleum
kachels. Neem dan de volgende regels
in acht
1 Plaats brandende kachels niet te
dicht bij bedden, banken, kasten, gor
dijnen, enz.
2. Zorg voor een deugdelijke vérbin-
dingsslang tussen gasfles en kachel.
Hij moet voorzien zijn van ver
bindingsklemmen.
3. Controleer of de reduceerinrichting
voor 100 in orde is.
4. Wijs kleine kinderen op de gevaren
van het omstoten van kachels.
Laat ze niet stoeien. Plaats kachels
zodanig dat ze niet gemakkelijk
omvallen.
5. Bij gebruik van gasflessen er altijd
voor zorgen, dat ze nooit op een
brandende kachel of een brandend
fornuis worden geplaatst. Tegen een
dergelijke behandeling zijn ze niet
bestand. Meestal volgt er 'n explosie.
6. Geen kachel aansteken die nog heet
is.
Wacht ermee tot hij is afgekoeld.
Tot de algemene punten, dfe niet alleen
voor feestdagen gelden, maar eigenlijk
altijd in acht moeten worden genomeh,
behoren
a. Rook nooit in bed.
b. Gebruik wasbenzine voor het ver
wijderen van vlekken bij voorkeur
in de open lucht. Blijf ver weg van
vuur, zoals sigaar, sigaret, gasfornuis
en waakvlam van de gasgeiser. Ge
bruik voor het ontvlekken liever een
onbrandbaar reinigingsmiddel.
c. Kijk uit bij het ledigen van asbakken.
Ruim de peukjes op voordat u de
woning verlaat. Doe de peukjes
nooit in een bakje van plastic of
papier, ruim ze op in een vuilnis
emmer.
Al enige tijd is een onderzoek gaande
om door middel van biologische bestrij
dingsmiddelen aan bepaalde fruitteelt
gewassen toegebrachte vogelschade te
beteugelen. Dit onderzoek wordt verricht
door het Instituut voor Toegepast Bio
logisch Onderz. in de Natuur ITBON
in nauwe samenwerking met de Directie
Faunabeheer van het ministerie van
landbouw en visserij en de Nederlandse
Fruittelers Organisatie (NFD). Dit deelt
minister ir. P. J. Lardinois, ook namens
de staatssecretaris van cultuur, recreatie
en maatschappelijk werk, o.m. mede in
antwoord op vragen van het Tweede
Kamerlid, de heer A. J. M. Krosse.
Genoemde vogelschade, voornamelijk
toegebracht aan bessen, kersen en en
kele appel- en peresoorten, is overigens
in het algemeen minder omvangrijk dan
de heer Krosse veronderstelt, Geenszins
staat vast, dat zij de laatste jaren
sterk toeneemt; veelen bestaat de indruk
dat de schade van jaar tot jaar aan
zienlijk wisselt. Zoals bekend zijn er
voorzieningen getroffen om hen, die
schade van vogels te duchten hebben,
in staat te stellen zich daartegen te
verweren.
Daarby dient onderscheid te worden
(NVO) Een weekje
geleden kregen we een
brief van een jonge dok
tersvrouw in Oost-Afriks
„Stel je voor", schreef
ze verontwaardigd, „nu
ben ik mijn beste helps te
in het huishouden kwijt,
want haar vader heeft
haar als echtgenote ver
kocht aan de zoon van
een stamhoofd in het bin
nenland. Vierentwintig
stuks vee en bijna twee
honderd gulden in contan
ten heeft de bruigom aan
haar vader betaald. Dat
zoiets in 1968 nog mogelijk
is! Het is je reinste
schandaal..."
Kennelijk had die dok
tersvrouw bezwaar tegen
dat koophuwelijk, meer
bezwaar waarschijnlijk
dan het Afrikaanse bruid
je. Wij hebben ons naar
aanleiding van die brief
wat verdiept in de prak
tijk van het koophuwelijk
een huwelijksvorm die
nog niet zo heel lang ge
leden bij veel volken in
zwang was. Thans komt
die huwelijksvorm nog
maar weinig voor, maar
geheel verdwenen is hij
niet.
Het koophuwelijk komt
kort gezegd, hierop neer
dat de bruigom aan de
familie van zijn uitverko
rene een bedrag in geld
of goederen geeft om
met haar te mogen trou
wen. In onze tijd beschou
wen de meeste mensen
zo'n koophuwelijk verne
derend voor de vrouw,
want (zeggen zij) een
vrouw is geen koopwaar.
Maar hoe dachten (en
denken) de „verkochte
bruidjes" daar zelf over?
Zij vonden (en vinden) 't
niet vernederend als een
man bereid is een stevige
prijs voor haar te beta
len. De bruigom moet
eerst maar eens tonen er
veel voor over te hebben
om een levensgezellin te
verwerven. Die bruidjes
vonden het (en vinden he
veelal nog) een schande,
dat er landen zijn waar
de man niets betaalt voor
zijn vrouw of alleen met
haar wil trouwen als *e
een bruidsschat mee
brengt. Mooie, aardige
meisjes (redeneerden en
redeneren die „koopbruid
jes") zijn een goede prijs
dubbel en dwars waard.
Bestuursambtenaren in
vroegere koloniale gebie
den, zendelingen, missio
narissen en wetenschap
pelijke onderzoekers heb
ben dergelijke kritische
opmerkingen herhaalde
lijk gehoord en opgete
kend uit de mond van
„verkochte bruidjes".
Tegenwoordig komt het
koophuwelijk nog veel
voor op Nieuw-Guinea.
Wat moet een vrijer daar
voor een aardige vrouw
betalen? In Oost-Afrika
(schreef de doktersvrouw
ons) bedroeg de prijs 2
dozijn runderen en een
bedrag in geld. Uit Ra-
baul (Australisch Nieuw-
Guinea) vernamen wij dat
een jonge Papoea onlangs,
vóór hij trouwde aan de
familie van ~ijn bruid had
moeten betalen: onge
veer 600 gulden in geld,
ruim 3000 hondetanden,
300 manden gevuld met
sago, enige varkens en
enige schildpadden. Bo
vendien moest hij zijn
aanstaande schoonvader
gunstig stemmen door
hem snoeren schelpen (in
zijn woonstreek „wettig"
betaalmiddel) ter geza
menlijke lengte van 250
m cadeau te doen. Pas
nadat dat alles was over
gedragen kreeg de brui
gom toestemming om me'
zijn liefste te trouwen.
Welke verliefde jonkman
bij ons (hebben wij ons
afgevraagd) zou bereid
zijn om meer dan 3000
hondetanden te verzame
len voor zijn aanstaande
schoonfamilie en een
snoer schelpen te rijgen
ter lengte van 250 meter
voor zijn aanstaande
schoonvader? Wij kennei
er niet één! En denkt u
nu vooral niet iat de
door ons genoemde prijs
bijzonder hoog is! Er zinj
op Nieuw-Guinea kroesha
rige jongelui die heel wat
meer hondetanden moe
ten verzamelen en schel
pen moeten aanrijgen om
de jonge vrouw hunner
keuze als levensgezellin
te verwerven.
gemaakt tussen de vogels, die onder de
Vogelwet en onder de Jachtwet vallen.
Aan gebruikers van gronden waarop
vogels, onder de Vogelwet ressorterend,
schade aan fruitgewassen toebrengen,
worden vergunningen verleend tot het
door middel van een vuurwapen bestrij
den van deze schade. Daarnaast is een
ieder, die in het bezit is van een jacht
akte dan wel een vergunning uit hoofde
van de Jachtwet, in de gelegenheid scha
de te bestrijden, voor zover deze wordt
veroorzaakt door vogels, die tot het
schadelijk wild in de zin van de Jachtwet
behoren en door de vogels, die buiten de
bescherming van de Vogelwet zijn ge
steld.
De bewindsman acht tenslotte het
euvel van de vogelschade aan fruitteelt
gewassen niet van zodanige omvang,
dat hij aanleiding ziet om te bevorderen,
dat er wijziging wordt gebracht in het
artikel van de Jachtwet (en in de over-
komstige bepaling in de Vogelwet),
waarbij het verboden is op zon- en
feestdagen een vuurwapen te gebruiken
voor het verjagen van vogels. Deze be
palingen vinden overigens hun grondslag
in belangen, die buiten het eigenlijke
terrein van deze wetten liggen.