„Ons' Lieve Heer op Solder" is
hoogst merkwaardig museum
„Inburgeren" brengt
weer een „Wetstrijd"
Residentie Orkest
met Leonid Kogan
als vioolsolist
Bolsjoi-ballet gaat
Zwanenmeer
moderniseren
VANAVOND
MORGEN
Smidje Verholen
en de
knap-mutator
FINANCIËLE
NOTITIES
Aan- en verkopen
van Robeco
v. Ommeren meer
winst
Spaarbanken
werken samen
Concentratie in
verzekeringen
UIT DE KERKEN
PILOOT STORM
TEKKO TAKS
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
Pagina 2
BAANDAG 4 NOVEMBER 1968
13
De persoon, die deze stoornis in de
majesteitelijke alpenvrede had ver
oorzaakt, was een rijzige jongeman,
die ongeveer driehonderd meter die
per op de rand van een rots met een
rood gezicht en goed gewassen wan
gen stond en die zijn koperen instru
ment met de kalme gemakkelijkheid
van een virtuoos hanteerde. Hij heet
te Paul Werdemann. Hij was student
aan de Bazeler universiteit. Achter
hem stonden twee andere jongeman
nen; de ene was Theodor Straub, een
knaap met donkere haren, montere
blik. een groot hoofd, een tenger li
chaam en een paar scherpzinnige,
vriendelijke ogen, de andere was
Gottfried Sixtus Müller. Toen Paul
Werdemann zijn koraal had gespeeld,
draaide hij zijn waldhoorn om en liet
het speeksel eruit stromen, terwijl de
beide vrienden met een krachtige
knik mompelden: „Bravo, bravo".
„En nu een vaderlands lied," sprak
Theodor Straub.
„Neen, nu niets meer. Ik zei jullie,
dat ik ieder uur wat voor jullie zou
spelen. Ieder uur, dat we dichter bij
de top van de Gamfluh komen, moet
door een muzikaal intermezzo worden
ingeluid."
„Wat een heerlijk weer!" riep
Theodor. „Nun danket alle Gott! Un-
serm allgegenwartigen Herrn!"
„Dat jij nu altijd zo verdomd theo
logisch moet zijn!" spotte Paul. „We
hebben ons op weg begeven om deze
berg te bedwingen en niet om kennis
te nemen van jouw betrekkingen tot
de goede God."
„Je kunt de godheid toch niet ont
lopen," herinnerde Theodor ernstig.
„Dat is wel heel zalvend!" sprak
Gottfried op luchthartige toon. „We
gaan nu verder,"
Zij wierpen hun rugzakken weer
stevig over hun schouders en klauter
den langzaam naar boven door de
reusachtige kathedralen der grenen,
die hen, als waren het met leven be
giftigde zuilen, insloten. Gottfried Six
tus stapte vooruit de berg op aan
welks voet zijn wieg had gestaan.
Van tijd tot tijd bleef hij staan en
zijn scherpe blauwe ogen tuurden vol
trots door de takken der bomen. Hij
voelde zich, alsof hij zijn vrienden
zijn particulier bezit toonde.
De morgen was nog niet ver voort
geschreden, toen de vrienden uit het
bos in de open vlakte opdoken en
voor zich de uitgestrekte alpenweide-
aanschouwden.
„Gaudeamus!" riep Paul. „Juhu!"
Hij bracht de waldhoorn aan de
lippen en blies een maanroep.
„Kijken jullie eens recht voor jullie
uit," sprak Gottfried Sixtus, „daar
zijn onze koeien."
Ze stapten op de hut af.
Na enige stappen kwamen ze bij
een kleine kloof. Een bergbeek klok
te daar doorheen en stortte zich in
vrolijke watervallen van de ene rots
naar de andere. Aan de oevers groei
de zacht mooi mos en bloeiden de
sleutelbloemen. Talloze gentianen
openden hun blauwe sterren en hier
en daar dook een schuchter vergeet-
mij-nietje op. Iets verder naar boven
lag een groot plat rotsblok, dat wel
licht eeuwen geleden van de wanden
van het gebergte was afgebroken. Op
dit rotsblok zat Therese, en liet haar
door de zon verbrande benen bunge
len. Haar donker haar was met een
rodev zakdoek samengebonden waarvan
ze de punten op haar achterhoofd had
vastgeknoopt. Haar handen rustten in
haar schoot en hielden een boek vast.
Haar lippen stonden open als een ro-
zeknop en haar rond geworden ogen
staarden in wezenloze verwondering
naar de drie zwervers. De jonge theo
loog was de eerste, die haar gewaar
werd.
„Kijk jullie eens", sprak hij.
Paul en Gottfried spalkten de ogen
wijd open.
„Goedemorgen, juffrouw, hoe gaat
t?" begon Paul joviaal met een sterk
Bazels accent.
Zij gaf geen antwoord. Gottfried
Sixtus keek naar haar op en ontmoet
te haar blik.
„Kom jullie nu!" riep Paul. „Voor
waarts!"
„Ja, voorwaarts," sprak Gottfried
Sixtus verstrooid. „Voorwaarts, adieu
juffrouw."
Ze liepen op de hut af. Maar plot
seling bleef Gottfried achter. Tal
mend slenterde hij achter zijn vrien
den aan. Er scheen hem iets te lok
ken.
„Wat is er aan de hand, Gott
fried?" vroeg Paul.
„Ik wil eens een seconde met haar
spreken," antwoordde Gottfried Six
tus, „een ogenblik, ik haal jullie wel
weer in."
Hij maakte rechtsomkeert en stap
te regelrecht op Therese af. Zij
sprong op, trok haar rok af en
zwaaide van de rots op de grond.
„Wie bent u?"
„Therese Etienne!"
„O, die uit Sitten!"
„Ja. Hoe weet u dat?"
„Ik heb 't in Gam gehoord."
„In Gam! Komt u uit Gam?"
„Ik ben Gottfried Müller."
„U heeft in Gam over me horen
spreken?" herhaalde ze met zachte
stem. Plotseling scheen ze buiten
adem te zijn. Gottfried keek naar
haar zijig bruine huid en naar de
matte roodachtige glans op haar
wangen. Daarop sloeg hij deogen
neer. Haar blikken bleven strak op
hem gevestigd.
„En wat heeft u dan gehoord?"
„Oh niets, mademoiselle Etienne,
Rien du Tout."
„U spreekt Frans?"
„Oui."
Zij zette het gesprek in het Frans
voort, het was een eigenaardig Ita
liaans gekleurd Frans. „Ik zou nu
wel eens willen weten, wat u over
mij heeft gehoord," vervolgde zij op
bijna bevelende toon.
„Wel, dat u nu op de alpenweide
bent. Dat alles, wat ik gehoord
heb; dat u in dienst bij mijn vader
bent en dat u op de alpenweide
was."
„Wie heeft dat verteld?"
„Wel, Röthlisberger en de ande
ren."
„Is dat alles, wat ze over mij wis
ten te vertellen?"
„Ja. Ik ben blij dat ik u ontmoet
heb, maar nu moet ik er gauw van
door, om mijn vrienden in te halen."
Met een vluchtige blik zag hij welk
boek ze in haar hand hield: Les Mi-
sérables van Victor Hugo! Hij was
geheel verbluft. Hij boog voor haar,
het was slechts een heel lichte bui
ging, zoals hij voor alle mensen ge
woon was te maken sedert hij stu
dent was geworden. Daarop verwij
derde hij zich met snelle stappen.
Therese leunde tegen het rotsblok en
volgde hem met haar blikken, tot hij
verdwenen was.
Ze bleef een poos in stil gepeins
staan. Daarop kom ze weer op het
rotsblok, wierp er zich in volle lengte
op en hervatte haar lectuur, waarbij
ze met de wijsvinger langzaam langs
de drukregels streek.
Maar ze scheen haar belangstelling
voor het verhaal verloren te hebben,
want zij staarde over haar boek heen
naar een kleine gentiaanbloesem, die
uit een rotsspleet te voorschijn
kwam.
„Theresli," hoorde ze plotseling
Leonhards stem. „Kom toch, Theres
li. De jonge baas is hier met twee
van zijn vrienden. Ze zitten in het
huis melk te drinken. Hij heeft ons
een pakje sigarillos gebracht. Hij wil
de eerst nog vandaag naar de top
van de Gamfluh klauteren, maar nu
zijn hij en zijn vrienden van idee
veranderd. Een van hen speelt op
mijn harmonika, kom nu Theresli."
„Neen, ik wil niet," antwoordde zij
kortaf.
„Wat is er aan de hand? Heb ik je
wat gedaan?"
„Neen, neen, neen, maar ik kan
niet komen."
Leonhard ging naar de hut terug.
Toen Gottfried zijn vrienden had
ingehaald, vertelde hij hun, dat juf
frouw Etienne bij zijn vader in dienst
was.
(Wordt vervolgd)
3959. De Chef, die zich wat trager dan zijn metge
zellen over de drassige grond verplaatste, was onaan
genaam verrast de zwarte vorstin aldaar aan te tref
fen. Zij moest dus ook in het vliegtuig gezeten heb
ben, dat Ferdydik en Mare hadden neergehaald. Dit
veranderde de situatie aanmerkelijk en vooral met de
overval op het vliegveld, die zij in de zin hadden, was
de aanwezigheid van deze hooggeplaatste en bemoei
zieke dame bepaald overbodig. De oude man vroeg
zich juist af, hoe hij Nala en haar lijfwacht het best
op non-actief kon zetten, toen de laatste reeds het ini
tiatief nam, door onverwachts de lopen van de twee
straalgeweren beet te pakken, die Ferdydik en Mare
half voor de borst hielden. Hij stootte daarna zijn bei
de „vrienden" uit alle macht van zich af
79. „Ja! Waar zijn hij?" riep Glupo die de gedachte aan
Tekko zijn handen al voelde jeuken en er liefst zo
gauw mogelijk op los wilde slaan. „Waar zijn die ake
lige dwarskijker? Goud zijn van ons, niet van hem!"
De beide schavuiten hielden de flambouwen hoog boven
zich, zodat het licht zo ver mogelijk de omtrek ver
lichtte. Van Tekko was echter geen spoor te ontdekken
en de booswichten begonnen zich al een beetje on
zeker te voelen. Veel liever hadden zij gezien dat
Tekko zich achter het een of ander trachtte te ver
bergen en zij hem er vandaan konden sleuren om met
hem af te rekenen. Dat plotselinge verdwijnen van
het eigenwijze kereltje vonden zij maar een geheim
zinnig gedoe en maakte hen zenuwachtig en onzeker.
Schoorvoetend bewogen de beide rovers zich door het
ruime vertrek, en naderden meer en meer de sarco-
phaag, waarin Tekko een schuilplaats gevonden had.
„Brrrr! Griezelig! Daar staan tombe van dode pharao!
Hier zijn hij ook niet!" rilde Glupo en hij duwde Al
fredo met zich mee uit de nabijheid van de sarcop-
haag. De gedachten om eens even in de stenen kist
te kijken kwam zelfs niet bij hen op.
Onder het motto „Iedere Nederlander
wordt geacht de wet te kennen" zal
woensdag 6 november van 20.35 tot
21.00 uur op Nederland I in het pro
gramma „Inburgeren" weer een „Wet
strijd" worden uitgezonden. Ditmaal zul
len leden van de Provinciale Staten van
Groningen en Limburg tegen elkaar
uitkomen. Zij zullen tien test- en twee
opinlevragen beantwoorden.
In de uitzending zullen tevens de ant
woorden worden bekend gemaakt, die
een representatief deel van het Neder
landse volk op de vragen gaf.
Het programma kwam tot stand met
medewerking van de Nederlandse Orde
van Advocaten, mr. Marja Krans, mr.
J. C. Hooftman mr. G. P. Hoefnagels,
D. Hillenius, H. van Seumeren, J. Vis
en mej. I. Kok.
Drs. H. van Run zorgt voor de pre
sentatie. Het programma is geprodu
ceerd door Miep van Kampen en ge
regisseerd door Leen Timp. Samenstel
ling en eindredactie: drs. W. Lange-
veld.
Op donderdag 7 november van 20.05
tot ongeveer 21.15 zendt de AVRO de
opname uit van het concert, dat op
woensdag 30 oktober j.l. werd gegeven
in de Kurzaal te Scheveningen door het
Residentie Orkest onder leiding van
Gianpiero Taverna met medewerking
van de wereldvermaarde violist Leonid
Kogan.
Uitgevoerd werden het Vioolconcert
van de Russische componist Aram
Katsjatoerian en de Tweede symfonie
opus 40 van zijn landgenoot Sergei
Prokofjef.
Met betrekking tot deze tweede sym
fonie van Prokofjef zal Henk Stam die
dag in AVRO's radiorubriek „Inleiding
tot muziekbegrip" van 16.02 tot 16.20
uur de compositie nader toelichten.
Leonid Kogan is een van de beste
vertegenwoordigers van de Russische
vioolschool. Hij werd in 1924 in Dnje-
proptowsk geboren. Op zevenjarige
leeftijd ging hij naar het conservato
rium en had les van de beroemde peda
goog Phillip Jampolski.
Drie jaar later verhuisden de ouders
van Kogan naar Moskou om de jongen
een meer uitgebreide muzikale oplei
ding te geven. In Moskou werd hij in
een speciale groep voor bijzonder be
gaafde kinderen aan het Conservatorium
in de klas van professor Abram Jam
polski opgenomen. Onder leiding van
deze uitstekende pedagoog behaalde
Leonid zeer snel grote successen. Tij
dens een gastoptreden in Moskou hoor
de Jacques Thibaud een solistisch viool
optreden van Kogan en voorspelde hem
een grote toekomst. In het voorjaar
van 1941, toen hij nog aan het Conser
vatorium te Moskou studeerde, begon
Kogan reeds concerten te geven. Zijn
vertolking van het Concert van Brahms
in de grote zaal van het Moskou's
Conservatorium bracht hem algemene
erkenning. In 1943 slaagde Kogan met
de hoogste lof aan het conservatorium
en in 1951 ontving hij de eerste prijs op
het Koningin Elisabeth Concours te
Brussel. Van 1948 tot 1953 studeerde hij
in de meesterklasse van het Conserva
torium en werd daarna assistent van
professor Jampolski. Momenteel is hij
ook professor aan het Moskou's Conser
vatorium.
Kogan behoort tot de grootste viool-
HILVERSUM I
18.00 Stereo: Meisjeskoor met instru
mentaal sextet. 18.19 Uitzending van
het Geref. Politiek Verbond. Spreker:
de heer A. Kamsteeg. 18.30 Nws. en
weerpraatje. 18.46 Act. 19.05 Literama:
radiokroniek over boeken, schrijvers en
toneel. 19.20 Stereo: NCRV-Vocaal en
semble: oude gewijde muz. 19.50 Toog-
dag Hervormd-Gereformeerde Mannen,
reportage. 20.10 Stereo: Roemeense
klanken (gr.). 20.25 Op de man af,
praatje. 20.30 Stereo: Radio Filh. orkest
en zangsoliste: mod. muz. (21.0521.50
Amerikanen naar de stembus, documen
tair progr.). 22.10 Stereo: Lichte gr.
muziek. 22.20 Avondoverdenking. 22.30
Nws. 22.40 Tekens bij de tijd, cultureel
progr. 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.16 Radiojourn. 18.30
Stereo: Camelot, musical van Frede
rick Loewe, door Radiokoor, Promena
de orkest en solisten. (Uitvoering in ver
korte vorm.) 19.30 Nws. 19.35 R.V.U.:
Schatten in de bodem: Muntvondsten,
door dr. H. Enno van Gelder, directeur
van het Koninklijk Penningkabinet.
NRU: 20.05 Scala Intern.: Kunstkroniek
met gr.muz. Bond Zonder naam: 22.20
Geef ze 'n lift, praatje. 22.30 Nws .22.40
22.55 Radiojourn. 22.55 Stereo: Metro's
Midnight Music: Metropole orkest en
solisten. 23.55—24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.40 Teleac: Nieuw systeem
voor omzetbelasting - BTW (les 1).
18.50 In kleur: De Fabeltjeskrant. 19.00
Journ. KRO: 19.06 In kleur: Rinaldo
Rinaldini, TV-feuilleton. IKOR/CVK/
RKK: 19.31 Kenmerk, de wekelijkse in
formatierubriek over kerk en samenle
ving. NTS: 20.00 Journ. KRO: 20.20 In
kleur: Flitsen uit het dagboek van Joop
ter Heul, TV-spel. 21.10 Het Kernwapen
voor de onvermogenden, documentair
progr. 22.00 In Kleur: Politie New York
Smokkelwaar, TV-feuilleton. NTS:
22.2522.30 Journ. 22.50 Teleac: Nieuw
systeem voor omzetbelasting - BTW
(les 1). 23.0023.30 Teleac: Meten en
vergelijken (les 7 - herh.).
NEDERLAND II
NTS: 18.50 In kleur: De fabeltjes
krant. 19.00 Journ. VARA: 19.03 Coro
nation Street, TV-feuilleton. NTS: 20.00
Journ. VARA: 20.20 Achter het nws.
20.45 Koning Klant: consumentenrubr.
21.00 De stuurloze twee (Un Singe en
Hiver), film. (filmkeuring: 14 jaar en
ouder). NTS: 22.4022.45 Journaal
HILVERSUM I.
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste gehoor:
lichte muz. met nws. en act. 8.00
Nws. 8.11 Gewijde muz. 8.30 Nws.
8.32 Voor de huisvrouw (9.00-9.10
Gymn. voor de huisvrouw). 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Bijbelse verkenningen, lezing. 10.15
Stereo: Operamuz. (gr.). 11.00 Nws.
11.02 Voor de zieken. 11.55 Med. KRO:
12.00 Van twaalf tot twee: gevar. pro
virtuozen van zijn generatie en heeft in
korte rijd wereldcarrière gemaakt. De
bekende Franse criticus mevr. Helene
Jouden-Morange schreef, dat het haar
leek „alsof Paganini zelf op het toneel
stond en zijn concert speelde".
In alle grote muziekcentra ter we
reld treedt hij regelmatig op en heeft
onder de grootste dirigenten en met de
meest belangrijke orkesten gespeeld.
Ook zijn solo-recitals zijn wereldbe
roemd.
gramma. (12.22 Wij van het land
12.26 Med. t.b.v. land- en tuinbouw;
12.30 Nws; 12.41 Act.; 13.00 Raden
maar14.00 Conciliepostbus 14.05
Schoolradio. 14.30 Pizzicato: muzikaal
middag-magazine. (16.00-16.02 Nws.).
17.00 Overheidsvoorlichting: De wo
ningbouw op Bonaire. Spreker: Henk
Dennert. 17.10 Voor de kinderen.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym.
7.20 Stereo: Lichte gr. muz. VPRO:
7.54 Deze dag. 8.00 Nws. 8.11 Radio
journ. 8.20 Lichte gr. muz. (8.30-8.33
De groenteman.) 8.50 Morgenwijding.
NRU: 9.00 Uitgebreide reportage of
herhaling NRU-Programma. 9.40 Muz.
uit de Middeleeuwen en Renaissance.
AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitaminen: populair verz. pl.
progr. 11.00 Nws. 11.02 RVU: Slecht
horend! - Wat nu?, door A. J. C. van
der Lijcke. 11.23 Stereo: Amsterdamse
politiekapel: amuo.muz. 11.55 Beursbe
richten. 12.00 Gelders orkest met
zangsolisten: amus. muz. 12.26 Med.
12.29 Overheidsvoorlichting: Uitzen
ding voor de landbouw. 12.39 Sportre-
vue. 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn.
NRU: 13.30 Spiegel van België: muz.
en nieuws van onze Zuiderburen. 14.00
Stereo: De Lichte Muze belicht: Kaza-
blan, Israëlische musical (gr.). AVRO:
15.00 Wijs: een progr. met Joodse
wijsheden, gecombineerd met Israëli
sche en Jiddische wijsjes. 15.05 Stereo:
Rotterdams kamermuz. gezelschap:
mod. muz. 15.40 Weerklank uit het
verledenstemmingsbeeld rondom
een muzikaal onderwerp. 16.00 Nws.
16.02 Braziliana: lichte Zuidamerik.
muz. 16.30 Kunstkroniek. 17.00 Big
Band Beat: licht orkest. 17.25 Jazz
Spectrum. 17.55 Med.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes voor
de pep. (10.00 Nws.) 11.00 Nws. 11.03
Pow Pow: licht pl. progr. 12.00 Nws.
12.03 Zorro: een progr. voor tieners.
13.00 Nws. 13.03 Ekspres: gevar. pl.
progr. (14.00 Nws.) 15.00 Nws. 15.03
Er - Jee - Em - Drie. 16.00 Nws. 16.03-
18.00 Mix: licht pl. progr. (17.00-17.02
Nws.)
MAANDAG 4 NOVEMBER 1968
DUITSLAND I
18.0018.05 Nws. (Regionaal progr.:
NDR: 18.05 Act. 18.19 Sportjourn. 18.53
Kleur: Zandmannetje. 19.00 Act. 19.26
Kleur: Mussa, der Tuareg, TV-serie.
19.59 Progr.-overzicht. WDR: 18.05
Kleur: Woody Woodpecker, tekenfilm.
18.10 Kleur: Voordracht. 18.25 Goeden
avond. 18.30 Journ. 19.10 Kleur: Wereld
reizen en avonturen. 19.40 Kleur: brie-
venbeantwoording. 19.45 Programma-
overzicht). 20.00 Journ. en weerbericht.
20.15 Reportages, analyses, meningen.
21.00 Kleur: Wedstrijdspel. 21.45 Tea-
Party, toneelstuk. 23.15 Journ., com
mentaar en weerbericht.
DUITSLAND II
18.15 Kleur: Schatzsucher unserer
Tage, TV-film. 18.50 Kleur: Circuspro-
gr. 19.27 Weerbericht. 19.30 Nws. en
act. 20.00 Dagboek uit de Protestant
se kerk. 20.15 Reportage over kinder
mishandeling in Duitsland. Aansl.: Nws.
21.00 Sonntag um 6, Roemeense speel
film. Aansl.: filmtips. 22.25 Nws., weer
bericht en actualiteiten.
DINSDAG 5 NOVEMBER 1968
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journ. (herh. van
gisteravond). 10.20 Amusementsprogr.
11.00 Wedstrijdspel. 12.00-13.30 Act. ru
briek. 16.40 Nws. 16.45-17.55 Gevar.
kinderprogr.
DUITSLAND II
17.45 Nws. en weerber. 17.50 Act. en
muz.
„Ons' Lieve Heer op Solder" is de
titel van een reeks van drie program
ma's van de Stichting Openbaar Kunst
bezit, die de NTS op de dinsdagen 5,
12 en 19 november van 19.40 tot 19.55
uur in het programma „Scala" op Ne
derland 2 uitzendt. De programma's
worden herhaald op de woensdagen 6,
13 en 20 november, steeds na afloop
van het avondprogramma op Neder
land 1.
De serie werd voorbereid door een
werkgroep, bestaande uit mej. dr. I.
H. van Eeghen, mevr. M. Ferguson,
drs. H. van Haaren, J. Leeuwenberg,
drs. S. H. Levis en C. A. M. Middel
hof!. De regie berust bij Joost Tholens.
Met deze programmareeks wil Open
baar Kunstbezit een introductie bieden
tot een museum als geheel, een hoogst
merkwaardig museum, dat vier dingen
in één is: een kunstcollectie die het be
kijken meer dan waard is, een 17e/18e-
eeuws Hollands grachtenhuls, een kerk
en een stukje documentatie van onze
eigen geschiedenis.
Toen in de zeventiende eeuw Amster
dam naar het protestantisme overging,
1079: Toen doctor Polnyck dét hoorde, ontplofte
hij bijna en zei hij een héél leijk Nicolagonisch
woord. „Dat kost je de kop, Klansky!" brulde hij.
„Lacrymytsc bylccop hacaffy! „Waarom kost
dat mij de kop?" riep Klansky angstig. „Het is
mijn schuld niet! Uw eigen dienst heeft mij ver
keerde inlichtingern verschaft!" „Mijn dienst
geeft geen verkeerde iinlchtingen," bulderde Pol
nyck en hij gaf een dreunende vuistslag op tafel.
„Verklaar je nader, driedubbele ezel!" „Het
was wél een een verkeerde inlichting," verdedig
de Klansky zich wanhopig. „Men heeft mij mee
gedeeld, dat die kleine leerjonge..., dat dat Ka...
Kareltje Knetter was! Maar het is Kareltje Knet
ter niet. De echte Kareltje is al lang onder dienst.
Dit is heel iemand anders, die maar net deed als-
of-ie Kareltje Knetter was!" Even was het stil.
„Grote goedheid...", siste doctor Polnyck toen.
„Dat is heel kwalijk, Klansky! Deze valste, laag
hartige indringer heeft de fabricage van de KNAP-
mutator dus helemaal kunnen volgen." „Niet
alleen dat, meneer Polnyck. Hij heeft er zelfs aan
meegewerkt," antwoordde Kille Klansky schuch
ter. „Dan ga je nu als de bliksem terug naar
Rijkhuyzen, Klansky," zei doctor Polnyck en hij
bracht de Kille naar de grote statietrap. „Zoek die
vent op en mol hem! Dit is een bevel!" „Maar
dat kèn niet...," steunde Klansky benepen. „Hij
zit gevangen onder de toren. De veldwachter heeft
hem opgesloten, omdat-ie met dorpelingen heeft
geknokt!" „Ga den onmiddellijk mijn auto ha
len," beval doctor Polnyck. „Er rest ons nu al
leen nog maar gewelddadig optreden. Wij gaan sa
men dat kereltje uit de gevangenis halen. En ont
houdt dit goed, Klansky. Het gaat om jouw kop...,
of misschien om die van Sjeems Pond..." En wéér
brak het koude angstzweet Klansky uit, toen hij
de naam Sjeems Pond hoorde...
werd het de katholieken verboden nog
kerken te bouwen.
Maar het vrij tolerante stadsbestuur
liet wel toe, dat in particuliere huizen
de mis werd opgedragen. Er waren
nog veel katholieken in Amsterdam en
er waren veel van die kerkhuizen. Een
protest van de calvinistische kerke-
raad in 1656 somt er 62 op!
Zo'n kerkhuis was ook het gebouw
aan de Oude Zijds Voorburgwal 40,
waar nu het museum Amstelkring is
gevestigd. Het werd gebouwd met de
bedoeling om de zolderverdieping als
kerk te gebruiken. Zelfs aan de gevel
was al te zien, dat hier geen gewoon
koopmanshuis stond. De inrichting van
de kerk (die ook nu nog voor speciale
diensten wordt gebruikt) en van een
groot deel van het huis stamt uit de
achttiende eeuw, toen het interieur in
grijpend werd verbouwd.
De schilderijen en andere kunstwer
ken, aldus Openbaar Kunstbezit, geven
ons een onderstroming te zien van de
zeventiende eeuwse cultuur. Of onder
stroming... verscheidene grote kunste
naars uit onze „calvinistische" zeven
tiende eeuw waren katholiek en ook
menig vooraanstaand burger hield het
bij de oude religie. Van enkele heren,
afgebeeld op Rembrandts „Staalmees
ters" bij voorbeeld, is dat bekend.
Toch is aan de schilderijen bij
voorbeeld „Maria Boodschap" van
Adriaen van der Velde te zien, dat
het Hollandse culturele klimaat hem
geen inspiratie meer bood voor zijn
kerkelijke opdrachten. We kennen hem
als landschaps-schilder. Heel anders het
schilderij uit museum Amstelkring. Van
der Velde grijpt er voor terug op de
internationale kerkelijke barokstijl.
Herhaaldelijk heeft men het gevoel,
rondwandelend door dit museum, voor
verkleinde versies te staan van wat
elders, in Vlaanderen bij voorbeeld,
breed kon uitwaaieren. Een soort mini-
barok.
Een belangrijk onderdeel van het mu-
seumbezit is de zilvercollectie, waar
van in de uitzendingen ook voorbeelden
te zien zullen zijn.
Van de vele zeventiende eeuwse zol-
derkerken is vrijwel niets meer over.
In de negentiende eeuw waren ze al
zeldzaam en uit die tijd dateert de ka
rakteristieke bijnaam van het huis, waar
nu museum Amstelkring is gevestigd.
Het zelfde vermogen om plastische na
men te bedenken, dat de Amsterdam
mers er nu toe brengt om een kerk
met een wat vreemd afgeschuinde kerk
toren „de kolenkit" te noemen, gaf hun
toen de aanduiding „Ons* Lieve Heer
op Solder" in de mond.
Overigens: dit merkwaardige gebouw
heeft nog een kwaliteit. Het is behalve
museum en kerk en huis ook nog een
verrukkelijk labyrinth, een kruipdoor-
sliupdoor-toestand. Daarvan zal de ca
mera een dankbaar gebruik maken.
MOSKOU Het befaamde Bolsjoi
ballet uit Moskou is bezig met een ge
heel gemoderniseerde produktie van
het ballet. „Het Zwanenmeer" op mu
ziek van Tsjaikofski. Na meer dan dui
zend voorstellingen in Moskou en in ste
den over de hele wereld acht de eerste
balletmeester van Bolsjoi Yuri Grigo-
rowitsje detijd gekomen het ballett e
moderniseren. Grote Russische balle
rina's zoals Galina Ulanova, Maya Pli-
setskaja en de opkomende ster Elena
Maximova hebben inmiddels tromfen
gevierd in dit ballet.
Grogorowitsje is echter niet langere
gelukkig met de tegenwoordige versie,
hoewel hij er naar zijn zeggen lang over
heeft nagedacht alvorens tot verande
ring over te gaan.
„Er zijn twemen ingen in dit geval",
aldus de balletmeester, „de ene zegt
dat er niets veranderd moet worden
omdat het goed is zoals het nu is. De
andere zegt dat het theater in ontwik
keling is en dat de oude toestand geda
teerd gaat lijken en ouderwets aan
doet."
Grigorowitsj, die „Het Zwanenmeer"
het visitekaartje van het Bolsjoi ballet
noemt, is nog niethelemaal tevreden
over de nieuwe produktie.
Het ballet beleefde zijn première in
1877 in het Bolsjoi theater, maar het
werd niet als een groot werk gezien
hoewel het op het repertoire van het
gezelschap bleef staan tot 1884.
De grote choreograaf Lew Iwanof
maakte het ballet in 1895 in een pro
duktie in het vroegere St. Petersburg
(nu Leningrad) beroemd. Volgens vri-
tici uit die dagen had Iwanof met zijn
lyrisch talent de geest van Tsjaikofski
in dit werk goed begrepen.
De principes van Iwanof werden in de
produktie van 1901 weer toegepast en
sindsdien heeft het ballet altijd op het
repertoire van Bolsjoi gestaan.
ROTTERDAM Het tweede tussen
tijdse bericht van Rotterdamsch beleg -
gings-consortium N.V. (Robeco) per 1
oktober 1968 bevat de volgende meest
saillante punten: 1. 99 procent van de
aandelen Vereenigd Bezit van 1894 is
ter ruil aangeboden, circa tweederde
hiervan in aandelen Robeco. 2. Het in
terimdividend van f 4,80 (1967: f 4,40)
is betaalbaar vanaf 4 november. 3. In
de zomermaanden steeg de waarde van
een aandeel Robeco van f 237 (1 juni)
tot f 250 (1 oktober). 4. Het vermogen
nam met f 178 miljoen toe van f 2.047
miljoen tot f 2.225 miljoen. Het groot
ste gedeelte van deze stijging valt toe
te schrijven aan waardevermeerdering
van de beleggingen.
In de periode 1 juni tot 1 oktober 1968
werden in het Nederlandse deel van de
portefeuille de volgende wijzigingen
aangebracht. Hierbij wordt opgemerkt,
dat de beleggingsportefeuille van Ver
eenigd Bezit van 1894, een waarde ver
tegenwoordigend van ca. f 190 miljoen,
welke aan de Robeco-portefeuille zal
worden toegevoegd, nog niet in de lijst
van beleggingen is opgenomen.
Aankopen: 20 stuks Amsterdamsche
Ballast, nominaal f 157.400 assurantie
concern Stad Rotterdam, nom. f 40.000
Bataaf sche Aannemingmij., nom.
f 24.000 Buehrmann-Tetterode, nom.
f 500.000 Internatio, nom. f 1.000 Mahez,
nom. f 225.000 Nationaal Grondbezit,
nom. f 190.000 Nutricia v.b., nom.
f 264.000 Van Ommeren, st. 18.800 Pak
hoed Holding, nom. f 30.000 Rommen-
hoeller, nom. f 52.000 R.V.S., nom.
f 175.000 V.R.G. Papier en nom. f 215.00U
Wereldhaven.
Verkopen: st. 1.000 Bols, nom. f 12.500
Chas Macintosh, st. 5.000 Drie Hoefij
zers, st. 1.222 Elsevier, nom. f 11.000
Etna, st. 3.750 Gelderland Tielens, nom.
f 71.000 Jongeneel, nom. f 50.000 Rijn-
Schelde, st. 4.000 Scholten-Honig, nom.
f 3.000 Smit Sleepdienst, st. 2.000 Tho
massen en Drijver-Verblifa, st. 24.000
Unilever en nom. f 500.000 Wilton-
Fijenoord-Bronswerk.
Overige mutaties: toegevoegd uit
stockdividend: st. 2.880 Amsterdamsche
Ballast, nom. f 6.600 Stad Rotterdam,
nom. f 62.500 Chas Macintosh, st. 522
Elsevier, nom. f 70.000 Furness, nom.
f 11.000 Jongeneel, nom. f 9.000 Mahez.
nom. f 36.000 Van Ommeren en st. 50
V.N.U. Voorts werden nom. f 100.000
aandelen Mahez omgewisseld in nom.
f 100.000 V.R.G. Papier.
ROTTERDAM De resultaten van
Phs. van Ommeren tot nu toe dit jaar
liggen aanmerkelijk boven die van de
zelfde periode van 1967. Met General
American Transportation in Chicago is
GATX-Matex Gamatex in Antwerpen
opgericht, zo wordt verder meegedeeld.
Deze nieuwe maatschappij zal in Ant
werpen een tankinstallatie bouwen, in 't
bijzonder voor de opslag van cnemische
produkten. In eerste aanleg zal 22 van
de 44 toegezegde hectare in gebruik
worden genomen aan het Kanaaldok
B2, waar vooralsnog schepen van 60.000
70.000 ton met een maximum diepgang
van 16,75 meter kunnen meren.
De winst van Van Ommeren steeg in
1967 van f 13,75 miljoen tot f 16.62 mil
joen. Het dividend bedroeg onveran
derd 14 pet., maar dit jaar werd daar
van 4 pet., in agio-aandelen betaald.
ZWOLLE De nutsspaarbanken in
Assen, Hoogeveen, Kampen, Meppel,
Steenwijk en Zwolle en de gemeente
lijke spaarbank Avereest in Dedems-
vaart gaan samenwerken. Samen heb
ben zij 140.000 spaarders, die een te
goed hebben van meer dan f 200 mil
joen. De reserves van de banken be
dragen ruim f 9 miljoen.
DEN HAAG De NV Levensver/
keringmaatschappij BTL te 's-Graver.
hage en de schadeverzekeringsmaat
schappijen Onderlinge Verzekering
Maatschappij van de ABTB te Arn
hem, verzekeringen van de LTB te
Leiden, Limburgse Onderlinge Verze
keringsmaatschappij te Roermond en
verzekeringen NCB te Tilburg, hebben
besloten hun vergadering van aandeel
houders resp. hun ledenvergaderingen
een voorstel tot fusie te doen. Het
voorstel houdt in de vorming van een
holdingmaatschappij, waarin de thans
bestaande verzekeringsinstellingen als
groep zullen optreden. De ondernemin
gen zullen zich, zoals zij dit ieder
thans afzonderlijk reeds doen, richten
tot de gehele markt en tot de agrari
sche sector in het bijzonder. De scha
de verkeringsmaatschappijen blijven
hun werkzaamheden gewestelijk uit
voeren. De totale premie-omzet van
het te vormen concern bedraagt - voor
wat de schadeverzekering betreft -
ruim honderd miljoen gulden. Het ver
zekerd kapitaal bij NV BTL bedraagt
ruim 1 3/4 miljard. Het nieuwe con
cern zal tot de grotere in den lande
gaan behoren, zo wordt in een com
muniqué medegedeeld.
Geref. Gemeenten:
Beroepen: te Stolwijk-Berkenwoude: A.
W. Verhoef te Barneveld; te Kootwij
kerbroek: H. Ligtenberg te Gen emu i-
den.
Chr.-Geref. Kerken:
Beroepen: te Alphen aan de Rijn: H. C.
van der Ent te Katwijk aan Zee.
Geref. Kerken (Vrtfgem.):
Beroepen: te Oosterwolde-Smilde: Joh.
de Wal, emeritus-pred. te Ermelo,
woonachtig te Hildam; te Heemse: P.
Timmerman te Bunschoten-Spaken
burg; te Zutphen: H. J. Venhuizen te
Noordbergum.
Bedankt: voor Zaandam: J. J. Arnold te
Amersfoort-West
