35:
29.-
Auteurs en vertalers
vaak niet betaald
Voordelig „vliegding"
Tekort aan
hoefsmeden
Iets voor TV -enthousiasten
Mode die
alles mee beeft
Keuze te over
op de
Japonnen
afdeling
Recht gevonden
na 31 jaar
Mulo-verband wil
concierges e.d.
Voorzichtigheid bij opdrachten in acht nement
Israëlische rederij
opent lijndienst
op West-Europa
t Fijne soepele materiaal
't Gezellige gemakkelijke
modeL
De kleurrijke imprimé
dessins.
Keuze te over:
Op de Japonafdeling
van C&A.
Japon van 100 °]o lambswool
imprime
36-44
Chemisier japon van lambs wool
imprimé
38-46
Zekerheid
MAANDAG 4 NOVEMBER 1968
2
BONN Eenendertig jaar lang heeft
de jeneverfabrikant Fritz E. gevoch
ten om een onrechtvaardig vonnis
te laten herroepen. Nu is hij einde
lijk gerehabiliteerd clanks zij een
veteranen automobiel, een Citroen
van 1926.
De wagen was al op leeftijd in 1937,
toen Fritz E. op een dag nabij de
Noordduitse stad Damme met de
hoogst haalbare snelheid van zestig
kilometer per uur over de provincia
le weg raasde. Een fietser die plot
seling links afsloeg raakte zijn spat
bord en maakte een dodelijke val.
E. kreeg de schuld en werd veroor
deeld tot een half jaar gevangenis
straf.
De fabrikant, overtuigd van zijn on
schuld, vocht de zaak uit tot in hoog
ste instantie, het toenmalige Reichs-
gerichtshof, maar tevergeefs. De
schandvlek van het vonnis bleef op
hem rusten.
De trouwe Citroen, met beschadigd
spatbord en al, overleefde de Twee
de Wereldoorlog in een schuur. Anno
1964 schepte Fritz E. nieuwe moed
en vroeg revisie van zijn zaak. Na 4
jaar juridisch touwtrekken gaf de
hoogste instantie van nu, het Bundes-
gerichtshof. toestemming.
De rechtbank in Oldenburg liet de reu
telende Citroën voorrijden en bestu
deerde de deuk in het spatbord op
nieuw. Uitspraak: de automobilist
had geen schuld; het vonnis uit 1937
wordt ingetrokken.
DEN HAAG Het Mulo-verband,
overkoepelend orgaan van de drie sa
menwerkende Mavo-organisaties, is
ernstig ongerust over „de voortduren
de achterstelling" van het Mavo ten op
zichte van de andere schooltypen in de
Wet op het voortgezet onderwijs.
Als enige soort van voortgezet onder
wijs kan het Mavo sinds 1 augustus
1968 nog niet beschikken over concier-
gehulp, administratieve hulp en ander
bedienend personeel.
In een brief aan de leden van de vas
te onderwijscommissie van de Tweede
Kamer protesteren de drie samenwer
kende Mavo-organisaties hiertegen met
klem. Zij dringen bij de commissie op
maatregelen aan.
Een omgebouwde automotor, een paar schroefbladen, een stel wielen
en een eenvoudige zitting vormen tezamen dit vreemde ,,vliegding",
dat met een vaartje van 128 km per uur de lucht in kan. Voor een bedrag
van f 9775,- bouwt de Engelse ingenieur Ernest Brooks dit simpele heli-
koptertje. Hij vliegt voordelig: 11,3 liter per uur.
Dit wordt geconstateerd door de re
dactie van „Auteursrechtbelangen" in
een artikel getiteld „Het euvel van de
onbetaalde auteur". De enigen diie hier
iets aan kunnen veranderen zijn, aldus
de redactie, de bewuste auteurs zelf.
Hoe het zou moeten gaan komt in het
kort hier op neer. Een buitenlandse
auteur drie een song schrijft of een
chanson componeert, vertrouwt meest-
AMSTERDAM Maar al te vaak, en in het recente verleden en heden
zelfs veel vaker, komt het voor dat auteurs, vertalers en bewerkers van
songs, chansons en andere werkjes in het lichte muzikale vlak, ondanks het
succes van het door hen vervaardigde werk, van Buma en/of Stemra niets
uitgekeerd krijgen. Het is een zaak die de betreffende auteurs ongetwijfeld
onrechtsvaardig vinden en het is tegelijk een gang van zaken, waarmee zij,
die de verantwoordelijkheid dragen van Buma en Stemra, allerminst geluk
kig zijn.
al de verdere exploitatie van zijn werk
aan een uitgever toe. Deze zal uiter
aard trachten het werk te exporteren.
Hij neemt daartoe contact op met zijn
vertegenwoordiger in het exportland,
die ter plaatse over een uitgeverij be
schikt. Wijst de uitgever eindelijk een
bewerker aan, dan is deze amateur-ver
taler daarmee de enige geautoriseerde,
hetgeen er in de praktijk op neerkomt,
dat hij rijn bewerking bij Buma of
Stemra kan declareren. Deze gang van
zaken voltrekt rich echter maar al te
vaak niet. Platenproducenten horen een
aardig nummer, stellen het aan hun
artiest voor die er ook wel iets in riet
en bellen dan haastig een auteur op
met het verzoek snel een Nederlandse
tekst te vervaardigen. Als de auteur
na een half jaar bij de platenmaat
schappij informeert hoe het met de
toegezegde autorisatie staat, verwijst
deze hem naar de rechthebbende uitge
ver. De uitgever, geheel onkundig van
de activiteiten van de platenfirma,
heeft dan het betreffende stuk al aan
een andere bewerker gegeven en kan
niet meer terugkomen op het autorisa
tiecontract met die bewerker. De ver
talersrechten gaan dus naar deze laat
ste, ook al wordt de bewerking van de
eerste vertaler gebruikt. Daar is niets
onrechts vaardigs aan, het is gewoon
een juiste toepassing van het muriek-
auteursrechf.
Uet aantal hoefsmeden zal in 1975
circa 1300 bedragen. Ongeveer
100 van hen zullen met een mobiele
smidse een volle dagtaak hebben,
terwijl de overige 1200 smeden om
en nabij anderhalve dag per week
onder het paard bezig zullen zijn. In
1975 kunnen 200 a 300 hoefsmeden
een vol jaar werk hebben aan de
hoefverzorging. De mobiele hoefsme
den zullen een werkgebied bestre
ken met een straal van vijf tot tien
kilometer. De dichtheid van de paar-
denstapel op de zandgronden zal te
gen die tijd sterk zijn afngenomen.
Binnen een straal van 2,5 kilometer
zal een hoefsmid maximaal 70 paar
den aantreffen. Voor 1975 worden
55.000 landbouwpaarden van drie
jaar en ouder en ongeveer 20.000
paarden voor rij-, draf- en rensport
verwacht.
Dit blijkt uit een prognose die ir.
W. P. M. Corstiaensen van het Insti
tuut voor Landbouwtechniek en Ra
tionalisatie in Wageningen heeft op
gesteld en die onder meer van groot
belang is voor de afdeling hoef- en
klauwkunde van de Rijksuniversi
teit in Utrecht. Deze afdeling van de
faculteit der diergeneeskunde is de
ze maand naar het nieuwe universi
teitscentrum „De Uithof" verhuisd en
is als enige hoefsmidschool-in-uni-
versitair verband van een hypermo
derne outillage voorzien.
Precies 50 jaar na de ingebruik
neming van het. instituut voor hoef-
smidkunde is de afdeling hoef- en
klauwkunde nu zover dat door het
stijgende tekort aan hoefsmeden, met
name in -de recreatieve sector, een
beroep moet worden gedaan op „de
grote massa" om in de behoefte te
voorzien. Het is mogelijk dat iemand
die niets met de universiteit te ma
ken heeft, tegen betaling van f 40
een complete opleiding tot hoefsmid
kan krijgen. De hoefsmidschool staat
open voor ieder, die achttien jaar oud
is en over een goede gezondheid be
schikt. De cursus omvat 30 lessen
van vier uur praktijk en 20 lesuren
theorie. De cursus wordt gesubsidi
eerd door het ministerie van Land
bouw en gaat al van start zodra zich
drie groepjes van drie aspiranten
hebben aangemeld.
Nog dit najaar zullen misschien
de eerste diploma's (onder meer aan
een vrouwelijke hoefsmid) worden
uitgereikt, aldus de technische chef
van de hoefsmederij, de heer D. J.
Smit. Na de tweede wereldoorlog is
het aantal paarden in snel tempo te
ruggelopen.
De oplossing zou volgens „Auteurs
rechtbelangen" zjjn, dat vertalers en
bewerkers opdrachten pas dienen te
aanvaarden en uit te werken, wan
neer zij zekerheid hebben ook de
autorisatie voor hun werk te zullen
ontvangen. Aangezien platenmaat
schappijen over een copyrightadmini
stratie dienen te beschikken, kannen
ze de platenmaatschappij vragen het
contact met de uitgever tot stand im
brengen. Wanneer de platenproducent
daar niet toe in staat blijkt, moet
hU de opdracht eenvoudig retourneren»
Gaat het om een opdracht van radio,
televisie of een cabaretgezelschap dan
geldt hetzelfde. Wil de vertaler alles
zelf uitzoeken dan kan hij zich wen
den tot Buma of Stemra. waar do
titels van het wereldrepertolrre gead
ministreerd zijn. Maar vertalen in het
wilde weg is .aldus het artikel, altijd
onverstandig en onzakelijk.
Tenslotte is er nog het euvel van au
teurs, die zichzelf voor vijftig procent
of meer te kort doen door in te gaan
op niet zo eerlijke voorstellen van d«
minder bonafide uitgevers. Die ama
teurs staan dan in ruil voor een auto
risatie de helft van het hun toekomen
de deel af en verklaren, dat de uitge
ver hun co-auteur is geweest. Een be
denkelijke praktijk, die naar de me
ning van auteursrechtbelangen riekt
naar valsheid in geschrifte.
ROTTERDAM In de tweede helft
van november zal de Israëlische rede
rij Mediterranean Lines Ltd. te Tel
Aviv een veertiendaagse dienst openen
tussen Israëlische havens en Rotter
dam, Antwerpen en Londen.
De Mediterranean Lines, de enig»
particuliere rederij in Israël, die lijn
diensten onderhoudt, heeft reeds dien
sten tussen Israël en de Adriatisch»
Zee, Zwarte Zee en West-Afrika.
De nieuwe dienst zal zich voorname
lijk bezighouden met het vervoer van
citrusfruit en stukgoed van Israël naar
West-Europa, terwijl op de terugreis
hoofdzakelijk stukgoed zal worden ver
voerd. Zowel inkomend als uitgaand
wordt buiten conferenceverband geva
ren. Tot agent in Rotterdam, Amster
dam en Antwerpen is de firma Vinke
en Co benoemd.
Op de tentoonstelling Fuirex te Amsterdam was deze Spectracolor
Studio KTV te zien. Op dit kleurentelevisie-apparaat zijn onder het
hoofdbeeld enkele monitors aangebracht, zodat tegelijkrtijd vier ver
se hillende programma's gevolgd kunnen worden.
