Liften blij yen steken door een te goede beveiliging Mijters eri kerstklokken VALLEI? Belt 10550 11079 SGFERS BOGEN ZICH OVER DE GEMEENTEN „Veenendaal, wat smaakte je boerenkool lekker" VEILING SEPTER TIEL Sleutels bij bewoners en politiekorps Inmaakpotten waren vroeger erg belangrijk VOOR EEN PAAR DUBBELTJES BEET IEMAND OP DE DS EEN KIKKER DE KOP AF Kikker Herfst BENAUWDE OGENBLIKKEN VOOR LIFTREIZ Uit de oude doos door Rik Valkenburg Auto aan cle haal UW BURGERLIJKE STAND RHENEN BURGERLIJKE STAND KESTEREN AMERONGEN Organisatie van warme.bakkers DONDERDAG 7 NOVEMBER 1968 VEENENDAAL Dat liften nel eens storen, is algemeen bekend. Meestal is het alleen maar lastig, wer kelijk gevaar Ls er niet bij. Toch kan een liftstoornis een hoop ongemak op leveren in een flatgebouw, doordat vooral de bewoners van de hogere etages zeer moeilijk van de etage af kunnen konien. Zeker als er een kin derwagen mee naar beneden moet, of als de bewoners niet zo piepjong meer zijn. Het ergste geval dat zich voor kan doen is als de lift tijdens een rit stopt. De „passagiers" maken dan be nauwde ogenblikken door. De laatste tijd tas dat nog wel eens voorgekomen in de flat in het Prins Willem-Alexanderpark. Driemaal im de maand oktober moest de politie er aan te pas komen om de inzittenden te be vrijden, dat was minder dan in de maanden ervoor. Er lijkt dus iets van „kinderziekten" in te zitten. De lift in het enige tot nu toe be woonde flatgebouw in deze wijk is deze week door technici gecontroleerd, en volledig in orde bevonden. De oorzaak van de storingen moet niet gezocht worden in een onvoldoende functione ren van het mechanisme. ,,Dat de liften moeilijkheden opleve ren komt voornamelijk doordat ze zo goed beveiligd zijn. De moeilijkheden doen zich voornamelijk voor na verhui zingen en daarvoor is een goede re den. Normaal mag de lift niet meer dan vijf personen of 450 kg vervoeren. Bij een verhuizing wordt er een tech nische ingreep gedaan, waardoor de hijscapaciteit verhoogd wordt tot 1000 kg. Als na die verhuizing de lift weer „in orde" gemaakt wordt, gaat er wel eens iets (letterlijk) scheef. Het min ste of geringste foutje is in staat om de lift te laten stoppen", aldus de heer H. van Wagens veld, die voor Eurowonin gen n.v. als verhuurder optreedt. Om opgeslotenen zo spoedig mogelijk uit hun benarde positie te bevrijden, is er in de flats in het Alexanderpark de oplossing gevonden door de sinds maandag aanwezige huismeester in structies te geven. In andere wijken van Veenendaal heeft men er een andere oplossing voor, die echter nog niet in de praktijk is gebracht. In het Vijverplan bestaat namelijk de mogelijkheid om een cursus te gaan volgen, waarbij men de geheimen van de lift leert kennen. Het is de bedoe ling dat in iedere flat enkele bewoners leren wat er gedaan moet worden in het noodgeval dat een lift tussen twee etages blijft steken. Hierdoor zal over het algemeen vrij snel hulp geboden kunnen worden. In „De Engelenburg" zijn deze plan nen tot nu toe nog niet bekend, maar het is aannemelijk dat ook daar een oplossing verkregen wordt. Als laatste „noodoplossing" heelt ook de politie een sleutel, waardoor als er niemand te bereiken is de politie kans ziet de in een wat benarde toestand verkerende liftreizigers te bevrijden. De moeilijkheden met de liften zijn in de meeste flats wel ongeveer voorbij. De kinderziekten zijn over en misschien wordt er ook wat minder met de appa raten gespeeld. Nog steeds blijft echter het vandalisme rond en in de liften. In een bepaalde flat in De Engelenburg zijn bijvoorbeeld kortgeleden alle rode glaasjes voor het controlelampje ver nield. Dat is slechts een van de din gen, uit een reeks van moedwillige ver nielingen, die er aan de liften gebeu ren. De oplossing daarvan is minder eenvoudig dan het uit de lift halen van opgeslotenen. Dat de politie hier aan te pas moet komen, is ook een noodmaat regel, die slechts in het uiterste geval genomert mag worden. Luxor Theater Veenendaal, 19.30 uur: „20.000 mijl onder zee". Morgen, vrijdag LEERSUM Dartbuizen, 20.00 uur: Hearing over pla nologische maatregelen in Zuid-West Leersum. BIOSCOOP Luxor Theater Veenendaal, 19.30 uur: „20.000 mijl onder zee". Er zijn flatbewoners. die al een keer aan den lijve hebben onder vonden, wat het betekent als de lift onderweg blijft steken. Een deel van deze mensen rekent er op dat het nog wel eens vaker zal gebeu ren en neemt iedere - keer als er een reis met de lift gemaakt moet worden de nodige voorzorgen. Stel je voor dat je er in moet overnach ten da* «ven a .u.b. Tot uur 17.30 Von 17.30- 19.30 uur dan brangan wij ham nog Allfan voor Vaanondaal 's Zaterd. van 16.30-17.30 uur Geboren: Jurgen Johannes Carlo, z.v. J. M. Kraan en T. H. Kemperman; Fre- derika Maria, d.v. J. C. van Bruggen en M. F. Visser, Veenendaal; Wouter Hen drik, z.v. J. H. Boelee en B. Opperman. Ondertrouwd: C. J. v. Tongeren en M. C. v. Dijk; J. Middelkoop en N. E. Simon; C. de Wit en J. A. Hensen; A. Maij en J. v. d. Oosterkamp; A. H. M. Corrjelissen en G. E. M. Peek; A. W. Werner en J. H. Rutgers. Gehuwd: B. Kobus en G. v. Manen; W. Brouwers en C. J. Vos. Overleden: F. Spies, 79 jr., geh. gew. m. A. E. v. d. Velden, Amerongen; J. G. v. Eden, 77 jr., ongeh., Veenendaal; H. Slotboom, 79 jr., e.v. B. v. d. Vendel, Veenendaal; J. v. Soest, 61 jr., e.v. G. v. d. Scheur, Veenendaal; J. Rusthoven, 85 jr., geh. gew. m. A. J. v. d. Meiden. Ingekomen personen: J. A. M. v. Nu- nen, van Deurne; W. G. Koerts van Velsen; T. E. Veen, van Zeist; J. J. L. den Engelse van Klundert; O. C. Slag boom van Lisse; V. J. Harms van Ouder- Amstel; G. P. Veldhuis van Doetin- chem; K. Koelman van'Arnhem; B. Le- deboer, g/m Treurniet van Wierden; J. Verdenius van Wageningen; F. P. Hui- bers van Rotterdam. Vertrokken personen: W. Drost g/m Van Driel naar Amerongen; L. Kloot wijk g/m Maltha naar Maarssen; J. L. v. Eldik naar Amsterdam; R. N. Na- vest naar Zeist; I. B. Dj ie met gezin naar 's-Gravenhage. VEENENDAAL Een redelijk groot aantal leden woonde de vergadering van de kiesvereniging van de SGP bij, die woensdagavond gehouden werd. Zij toonden veel belangstelling voor de inleiding die het raadslid de heer G. van de Berg hield over „De Gemeente". In zijn inleiding besprak de heer Van de Berg het tot stand komen van de verschillende gemeentes en de bestuurlijke indeling ervan. Naar aanleiding van zijn inleiding volgde een geanimeerde discussie. De heer Van den Berg gin-g eerst dn op de totstandkoming van de gemeen tes: „Gemeentes zijn niet gesticht door de rijksoverheid. Zij ontstonden door de drang der omstandigheden. Vooral na de reformatie, toen het cen traal gezag zéér verzwakt was, werd de positie der steden belangrijker. De invloed van de „gewone" burgers was evenwel gering. Een grondwetswijzi ging in 1848, droeg in belangrijke ma te bij, tot het zelfstandig worden der. gemeentes. Mede door de gemeente- KESTEREN Geboren: Joachim A. z.v. J. A. Budding en L. Rozeboom; Getrouwd: H. A. Weiman en B. Spaan; M. H. Höefakker en E. van Dorland; J. van Dam en G. A. van Nor dennen; J. de Kruiff en M. J. van Dam. Ingekomen personen: .J J. G. A. van Nus, van Wagenin gen; J. Brink van Eist; J. A. Stoffers van Wageningen; J. Kakiay, van Hete- ren; R. J. de Vries, van Wageningen; .J H. Vegter van Wageningen; J. de Goeijen van Borne; A. Verhaaf van yalburg; E. Dekker van Papendrecht; A. van de Wardt en G. A. Schoeman van Echteld; J. A. van den Berg van Wageningen; W. C. Gelderblom. van Dodewaard; F. J. Leusink van Wage ningen; D. Wiering, van Wageningen; L. van Breijding van Utrecht; E. G. ..Monteiro, van Wageningen; M. Ver- wer van Wageningen; J. B. Sietsma, van Zutphen. Vertrokken personen: J. K. de Kruiff naar Amersfoort; J. Stam naar Ochten; C. van Henzen naar Rhenen; J. H. Roelofse naar Dode waard; G. J. Meurs naar Hilversum; C. J. Roelof sen naar Baarn; G. de Wit naar Veenendaal; I. Mauritz naar Rhenen; T. Geurts naar Ochten; G. M. van Boetzelaer naar Bilthoven; H. J G. Voermans naar Amerongen; G. W. R. Hoberg naar Essen, Dl.; G. van Dorland naar Doorn; B. van Ingen naar Barneveld: E. L. Hollëstelle naaT Den Helder; J. A. Romijn naar Och ten; C. Kap naar Ochten; J. Hummel- man naar Titel; IJ. R. Koopmans naar Lienden; T. J. van Waas naar Dode waard; G. G. J. Mennen naar Heteren; D. Peterse naar Eist. VEENENDAAL Langs de Hoofdstraat, Hoogstraat en een deel van de Zandstraat staan al weer de bekende palen met lanta rentjes. Wie mocht denken dat de verlichtingscommissie het daar dit jaar bij zal laten heeft het mis. In het ,,Suykervat" wordt mo menteel door enkele mannen hard gewerkt om de verlichting in de ze straten grootser te maken dan ze ooit geweest ts. Er komen aan draden dwars over de straat nog honderden lampjes bij. Midden bo ven de rijbaan komt een mijter, met aan weerszijden een paar ar tistieke, verlichte krullen. De dag na Sinterklaasavond worden de mijters weggehaald en komen er kerstklokken voor in de plaats. Op de foto zijn enkele mensen bezig de nieuwe feestverlichting te mon teren. AMERONGEN Geboren: Reinier Petrus Thomas, z.v. R. M. Duijn en J. E. v. Bemmel; Neeltje Anthonia Johan na, d.v. H. Rebergen en A. J. Balk; Jan Arnold, z.v. J. B. Bulthuis en M. Lopers. Getrouwd: A. B. Lancé en H. M. Noot. Ondertrouwd: A. Holwerda en M. v. d. Horst. Ingekomen personen: J. A. T. v. Beek van Putten; C. H. v.d. Berg van Putten; W. Willemsen van Putten; B. J. v. Veen van Wilnis; J. L. van Verse- veld van Maurik. Vertrokken personen: C. van Baarle- Luijten naai Ede; J. Westerhof naar Sneek; L. T. Cutler naar Utrecht; H. T. Smit naar Amsterdam; H. G. Smit naar Utrecht; C. T. de Haast naar Rotterdam. wet van Thorbecke 1851, werd de zelf standigheid van de gemeentes sterk gestimuleerd." Over het „gezicht van de gemeentes zei de heer Van den Berg o.m.: „Er zijn in ons* land ruim 900 gemeenten. Deze gemeentes hebben alle dezelfde bevoegdheden en zijn óp gelijke wijze ingericht. Niettemin zijn er belangrij ke verschillen op het gebied van inwo nertal, oppervlakte, taken voor de om geving en samenstelling van de bevol king. Uit deze verschillen blijkt' wel dat de bestuurlijke vraagstukkenvoor de verschillende gemeentes ook zeer gevarieerd zijn." Daarna ging de heer Van £en Berg in op het. bestuur van de gemeentes. Hierover zei hij: „Aan het hoofd van de gemeente staat een raad, waarvan de leden om de vier jaar rechtstreeks door de kiesgerechtigde leden der ge meente worden gekozen. Veel mensen denken dat het bestuur van de ge meente wordt gevormd door het colle ge van burgemeester en wethouders. Dit is niet juist, de raad heeft in be slissingen over gemeentelijke aangele genheden het laatste woord. De taken van de raad zijn velerlei. Van hen diie zitting in een gemeenteraad hebben, mag dus een zekere mate van veelzij digheid verwacht worden." Momenteel gaat men in Veenendaal wel op een geheel andere wijze de winter in, dan vroeger het geval was. Het was in de oude tijd een heel gepieker om alle gaatjes voor de winter ge vuld te ^rijgen. Er moesten voldoende aardappels in de kelder of de kist zijn. Het keu werd in november geslacht, om een voorraadje spek te vormen, maar oh wee. als het varken voor die tijd dood ging Dan was men aangewezen op mededeelzaamheid van anderen. Zo waren er nog tal van factoren meer, waardoor men met angst de winter tegemoet ging. Momenteel weet men daar nieis meer van. Het natje en het droogje is voor een ieder wel verzekerd, al deelt niet ieder in dezelfde mate van de welvaart! Een speciale wintervoorraad hoeft men praktisch niet meer aan te leggen. Wil men boontjes eten? Even naar de supermarkt of kruidenier en men heeft ze vers in blik! Andere groenten? Als het moet uit de diepvries! Mogelijk heden genoeg dus. Vroeger waren het de grote en min der grote inmaakpotten, die het win- terbeeld in de woningen van de door- snee-Veenendaler decoreerden en mar keerden. Rond lampegietersavond was bijna iedereen bezig andijvie „in te maken". Overal rook men de typische geur van het „broeien" van deze groente. Na dit warmte-proces ging het spul in de grote potten, met handenvol inmaak- zout" (was iets goedkoper; waarschijn lijk omdat men het met forse hoeveel heden kocht). De andijvie werd tot en met geperst door er zware „inmaak- stenenop te leggen. Was een pot vol, dan zat er inderdaan een enorme mas sa in, waar men, zelfs met de toenma lige „pil-loze" grote gezinnen, echt wel een poosje mee vooruit kon. Man den vol „snippers" (snijbonen) en „kruipers" (sperziebonen) gingen een zelfde weg. Het gaf dan ook een welda dige voldoening en een veilig gevoel als men in de schuur, kelder of andere bergruimte een rij inmaakpotten, goed gevuld, had klaar staan. En als er dan ook nog een paar zij den spek in de schoorsteen hingen, dan was men bijna gelukkig... Een Veenendaler: „Omdat het zon armelijke tjjd was waren er mensen die voor geld letterlijk alles deden. Ik herinner me nog dat iemand op de D.S.-fabriek. voor een paar dubbeltjes een kikker de kop afbeet en dat een an der voor een pakje sigaretten drie heu- mesen (krekels) opat, tussen twee sneden koek. knappend en wel De zijden spek in de schoorsteen kwa men van het eigen opgefokte varken. Praktisch ieder had, achter in het volkstuintje een „keueshok", waar het beestje werd vetgemest. Vraag niet wat voor geuren er rond deze talloze hok ken hingen. En dan de verzorging van het beestje... Meestal was er geen geld om vers stro te kopen, dus ging men dinsdags naar de biggenmarkt en harkte na af loop zoveel mogelijk afvalstro bij el kaar en laadde dat op een grote krui wagen. Een paar stevige touwen er om heen, en zie, men kon het hok weer „uitmesten" en van vrij schoon stro voorzien. Hen Bos, de „keueskoper" en biggenkoning, zal nog wel eens een ex tra strohaimpje hebben laten liggen, als hij arme drommels bezig zag, te harken! Een andere Veenendaler: „Was er geen stro genoeg op de markt, wel dan bestond er nog een andere mogelijk heid. Immers in die tijd lag de Kerke- wijk, vooral vanaf het spoor tot de Berg, met een dik bladertapijt bedekt. Grote balen en jute zakken werden er mee volgepropt. Ik heb het ook heel wat keertjes gedaan... De varkens namen er best genoegen mee en vonden het nog heus niet zo'n slecht „vloerkleed". Rond deze werk zaamheden hing altijd een romantische sfeer, 't Was wel armoe troef, maar het gaf ons veel voldoening als we weer een mogelijkheid doeltreffend be- nut hadden. Op deze wijze had men ln het seizoen ook prima mest voor het „laand" (stuk bouwgrond dat men voor een habbekrats kon huren). Als voeder voor het varken werd ook „kriel" ge bruikt, kleine aardappeltjes, in de schil gekookt, waarvan wij er, als schooljon gens, ook heel wat verorberden, nadat we ze gepeld hadden. We vonden het nog lekker ook. Vooral met wat zout er bij. We smulden misschien niet minder, dan de jeugd nu van hun patat..." In november moest het keu er aan!... Soms werd de slager ontboden, maar ook de bekende huisslachters Van Dijk en Van Doorn wisten er wel raad mee. Menig varken werd door hen de hals afgesneden. Hoe dat er aan toe ging? „Men bond een sterk touw om de achterpoot van het beest, waarmee het keu omgetrokken werd. Dan ging het mes er in, tot het dier doodbloedde. Ook schoof men wel een emmer over zijn kop en sneed hem zo de halsslag ader door. Soms zaten ze met een paar man op het varken, om het in bedwang te houden. Later moest men een speci ale slachtvergurming hebben. Zo maar slachten mocht niet meer. Stiekum „mocht" echter alles..." Als het varken geslacht werd, volg de het zogenaamde vetprijzen, wat on vermijdelijk gepaard ging met het „prijzen" van een aantal borrels. 's Avonds werd er gesmuld van enor me porties balk eb rij, hoofdkaas en der gelijke. Ook het „ingesneje'* (orga- Boerenkool was vroeger tijdens de wintermaanden een belang rijke kost in Veenendaal. In de herfst met de vele oord voor de ,,bladharkers" was de Kerkewijk bomen een ideaal Opgave na klasse mm maat. Appelen: 75/opw. Benderzoet x Cox Orange k.2 Ingrid Marie k.l Ingrid Marie k.2 x Goudreinet k.2 x Gold. Del. k.l x Gold. Del. k.2 Jasappel Sterappel x Jonathan k.2 Lombarts Calville k.l Laxton Superbe Present van Engeland Dijkmanszoet Koningszuur k.2 Glorie v. Holl. k.l Glorie v. Holl. k.2 Lombarts Calville k.2 70/75 65/70 60/65 55/60 64—79 53—55 35—53 41—46 37-43 23—32 32—40 55—75 57—59 53—55 33—43 40-44 36—41 46—63 35—44 25—28 22—40 19—52 15—21 35—37 32—39 23—40 35—38 28—31 24—29 12—15 58—64 30—36 25—34 13—23 17—26 24—27 21—23 26—68 17—19 13—16 20—23 30—34 22—34 18—25 24—32 20—23 27—29 22—25 31—36 - Kroet zuur per 100 kg f 13,9014.00; rood f 9.60zoet f8,00. Fabrieksfruit blank per 100 kg f 15,30; rood f 9,60. Peren: 40—63 16—24 28—30 20—23 18—20 9—29 5—12 30—33 31—40 28—31 25—36 10—23 14—29 6—27 8—18 6—13 7—12 Avezaathse Kapellen Beurre Anjou k.2 Beurre Alex Lucas k.2 IJsbouten Conference k.2 Legiponts k.2 x Giezewildeman x Brederode x Winter jannen St. Remy Zwijndr. Wijnperen k.2 Perenkroet per 100 kg f 3,203,40. Aardbeien per doosje van 250 gram 51—53. Bramen per doosje van 250 gram 33—37. Groenten: Andijvie 1324; Boerenkool 2426; Uien 1618; Koolraap 1215; Prei 2232, 2024; Spruiten 3059; Wortelen 2325; Savooiekool 1924 Groene komkom mers per stuk 3032, 1014; Kassnijbonen 250260; Tomaten per kistje van 6 kg export a f 3,303,80, export b f 3,70, export c f 1,701,80; Tomaten per kistje van 6 kg binnenland f 1,603,10, 901,20. x Is hoofdaauvoer. 15—17 9—14 20—66 14—30 11—29 10—28 10—13 ADVERTENTIE De eigen bakwarer, worden voortdurend op kwaliteit gecontroleerd door het station voor maalderij en bakkerij te Wageningen. RHENEN Nadat dinsdagmiddag op de Herenstraat 'n geparkeerd staan de auto nog juist door een voorbijgan ger kon worden tegengehouden, waar door geen schade werd aangericht, ging gistermiddag opnieuw een auto zonder chauffeur aan de haal. Een geparkeerd staande wagen langs dé klaagmuur bij het voormalige postkantoor reed dwars over de rijbaan van het Hof, nam een duik op het lager gelegen gedeelte van het plein en bleef met de achterkant op de stenen borstwering hangen. Met vereende krachten van inmiddels sa mengedromde omstanders kon het on willige voertuig weer op de rechte weg worden gezet. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. nen) liet men zich heerlijk smaken. Borden vol vette soep werden geconsu meerd, het was dus niet verwonderlijk dat verschillenden de volgende dag een behoorlijke „keueskater" hadden. Die konden dan niets meer van een varken zien, zonder braakneigingen te krijgen. De matigen echter genoten nog dagenlang van het slachtfeest. Langzamerhand was men klaar voor de naderende winter. De inmaakpotten (de „rijkelui" begonnen later met weckflessen) waren gevuld. Zijden spek en rijen worst hingen te wachten; de ritsen bokkingen, die men vóórdien, buit en te drogen had gehangen. De buiten te drogen had gehangen. De „piepers" of „eerpels" (aardappels) la gen opgeslagen. Laat het nu maar vriezen!... De enige verse groente, die nog op het „laand" stond, kon daar wel tegen. Sterker nog, ze werd er lekkerder door. Het kan niet anders: dat moet de on volprezen Veenendaalse boerenkool zijn. Reken maar dat men die vroeger heerlijk bereiden kon. Boerenkool met spek en worst; minstens twee maal in de week. Laten de boeren dan maar dorsen; als je achter zo'n stevig bord boerenkool zat. wist je dat je er de rest van de dag weer uitstekend tegen kon. Peper en zout had zelfs de' armste nog wel voldoende. Het smaakte zo lekker in onze specifieke volksgroente en er ging heel wat van in. Tja, met alle zor gen die de herfst kenmerkte, in het oude Veenendaal, was men soms toch gelukkig en tevreden. Een boerenkool- pot vormde soms onderwerp van ge sprek op de fabriek. Ook de jeugd had in de herfst zo haar eigen vermaak. Eikels zoeken en aan een rijgen, tot grote ketens. Kastanjes uithollen en er een pijp van maken, waar je wat gedroogde bonenbladeren in kon roken. Je werd er wel misse lijk van, maar dat hoorde er bij. En dan niet te vergeten het beukenootjes zoeken. Lekker, die warme knappende nootjes. Op het fornuis kon je die heer lijk branden en gelijk uitpeilen en con sumeren. Gezellig rond de kachel, de voeten op de ovenplaat. Lekker warm. Maar je moest wel op tijd naar bed! Daar werd waarschijnlijk minder de hand mee ge licht dan tegenwoordig het geval is. Als tenslotte ook de ouders naar bed gingen, bleven ze even vertederd staan bij de grote „koets" (enorm ijzeren le dikant) waar een gedeelte van hun kroost vredig in lag te slapen. Drie naast elkaar en dan nog een aan het voeteneinde tussen al die benen in. On der de tien jaar sliepen broertjes en zusjes rustig naast elkaar. Aangezien het nogal koud was gooide vader nog een paar oude overjassen over de kin deren heen. Dekens waren er niet meer, maar dat gaf ook niet, zó ging het immers ook?... Op Sint Nicolaasavond verrasten ze de kinderen. Ze legden elke week een paar centen opzij. Dan konden ze op 5 december het kroost trakteren in hun klompjes, -met speculaasjes, taai-taai, marsepein en meer van dergelijke overheerlijke lekkernijen. Soms kon er zelfs een stuk speelgoed af.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 3