notities
Voor onze bossen en rivieren -
drie vliegen in één klap
Tien voor
de fiets
Gelderse Culturele Raad: Schets van
10 jaar adviseren en stimuleren
m
m
Expositie op
de schaats
SCHAKEN
DAMMEN
vc
BRIDGE
KRUISWOORDRAADSEL
>>.-
Beroepskunst
Amateurs
Kritisch
■(t Boeken
De jeugd
Gesterkt
door H. KRAMER
door J. M. BOM
door H. W. FILARSKI
Tn dit land met zijn talloze
waterrijke gebieden en zijn
prachtige kampeerplekjes ziét
men er wel wat in: een amfi
bie-caravan waarin men van
vakantie, rust en vrijheid kan
genieten, zowel op het Veluws
zand als op het vrije water
van onze mooie rivieren. Nog
vóór de tentoonstellinigen van
tenten, boten en caravans, die
elk jaar vroeg in het voorjaar
worden gehouden als een soort
warming-up voor de vakan
tiegangers, kregen wij deze
amfibie te zien. Het zal nog
wel een half jaartje duren,
maar dan toch zal men dit
ding vermoedelijk wel in on
ze contreien zien rijden, staan
en... varen.
J^e een trekt er in de zomer
met een caravan op uit en
de ander amuseert zich met
zijn boot. Er zijn land- en wa
termensen. Waarom zouden
we niet beide zijn? Met een
combinatie auto-caravan-boot.
Een Zweedse fabrikant van
aluminium boten heeft er iets
op gevonden. Het is de amfi
biecaravan, een kampeerboot
met dezelfde accommodatie' als
een caravan. Hij kan op een
speciaal geconstrueerde trailer
gemakkelijk achter een. auto
worden gespannen. Voor het
kampeerleven opent dit idee
nieuwe perspectieven.
W/aar zit men in de vakan-
tie het meest? Op het land
of op het water? Het hangt
er natuurlijk van af hoe het
met 't transport- en de cam
pingmogelijkheden is gesteld.
Met auto plus tent of caravan
moet men op het droge blijven
en met 'n boot kan men 't veel
vrijere water op. Een en an
der is gedeeltelijk te combine
ren. Om wat afwisseling in
het kampeerleven te brengen
nemen vele gezinnen een boot
mee om te beginnen een
opblaasbaar geval zonder
maar liever met buiten
boordmotor.
Als er groot werk van ge
maakt wordt moet er een op
legger achter de wagen om de
boot te kunnen vervoeren. Van
•en caravan moet dan echter
worden afgezien. Bovendien
blijft men met deze extra va
kantieuitrusting aangewezen
op een kampeerplaats op het
land. Een alternatief voor
mensen, die liever helemaal
op zichzelf willen zijn en zich
in de watersport voldoende
kunnert uitleven, is zeil- of
motorboot, een jacht. Onaf
hankelijk van tjokvolle cam
pings en irriterende verkeers
situaties.
Maar onze auto dan? Ja, die
hebben we voor het gemak
toch wel graag bij de hand.
Na enkele dagen op het wa
ter willen we misschien de
stad in, bijvoorbeeld als het
de hele tijd maar miezert of
waait. De auto staat thuis of
op de parkeerplaats bij een
jachthaven. Als we ergens in
een caravan wonen hebben
we de wagen naast de deur.
T¥e Zweedse firma ABAL in
Hockneby, die aluminium
boten bouwt, heeft een ver-
voerbare kampeerboot ont
worpen. Het is een vaartuig
met een caravanachtige ka
juit, dat op een trailer wordt
geplaatst, die op zijn beurt aan
de trekhaak van een auto kan
worden vastgemaakt. Met de
ze amfibiecaravan slaat de
constructeur drie vliegen in
één klap. Met de Abal Combi
zo heet de kampeerboot
kan men op het land zowel
als op het water wonen en in
het laatste geval ver van huis
over eigen auto beschikken.
De amfibiecaravan, waarom
het hier gaat, is ruim genoeg
voor een gezin met een paar
kinderen. De Abal is 4 meter
lang en 2.14 breed. Er is ook
een groter en luxueuzere uit
voering, die een meter langer
is. De kleine kampeerboot
weegt 370 kg. Dit is ongeveer
het gewicht van een kleine
caravan. Er moeten dus een
paar mannetjes aan te pas ko
men om het gevaarte op de
trailer te schuiven. De tewa
terlating gaat betrekkelijk
eenvoudig.
Het onderstel kan de boot ge
deeltelijk in het water laten
en ze later weer opvangen.
Landingsmanoeuvres kunnen
natuurlijk lang met overal
worden uitgevoerd, maar wie
de wateren kent en er een
neus voor heeft, vindt wel ge
schikte plekjes.
T~|e kampeerboot heeft al het
comfort en de voordelen
van een caravan. De Abal
heeft een eenvoudig ingerich
te cabine, een zitslaapbank
van 3.26 meter aan bakboord,
een 1.80 meter lange bank
voorin en aan stuurboord nog
twee zitslaapplaatsen. Er zijn
verder een tafel, garderobe,
pantry, bergruimte en verlich
ting.
In de grotere Abal is het in
terieur aanmerkelijk ruimer
en er is een toilet aanwezig.
De gerieflijke zitslaapkamer
heeft acht ramen bij deze ver
sie en zes bij de kleinere Abal.
Op het eerste gezicht heeft de
kampeerboot wel iets van een
„luchtkussenvaartuig". Zij ligt
echter diep genoeg in het wa
ter. De romp van aluminium
heeft een dubbele bodemcon
structie met stevige plaatver
sterkingen in lengterichting.
Op het water wordt de boot
In geopende toestand ligt de
opklapbare deur op het dak
van" de cabine. Het uitzicht is
bestuurd op het achterdek
eigenlijk in de deuropening,
goed. Als hij nauwkeurig moet
manoeuvreren kan de stuur
man, als hij gaat staan, over
het dak heenkijken. Een dub
bel stel ruitewissers op de
voorruit is een voorziening die
bij hoge golfslag en slecht
|_|ef aantal ongelukken
waarbij fietsers betrok
ken waren, is in tegenstel
ling tot een wijd verbreide
opvatting niet gestegen.
Het steeds drukker worden
de verkeer vereist echter
wel verhoogde oplettendheid.
Als men de navolgende re
gels in acht neemt, behoedt
men zich voor een groot aan
tal mogelijke risico's.
1. Stel het zadel niet te
hoog. Beide voeten moeten
de grond kunnen raken. Hier
door kan men zodra men
stopt of zeer langzaam moet
rijden de voet(en) aan de
grond brengen.
2. Rijd in druk verkeer in
een lage versnelling. Dit ver
gemakkelijkt het langzaam
rijden en voorkomt de nood
zaak van het gevaarlijke
,,sur place" rijden.
3. Steek duidelijk uw hand
uit als u gaat afslaan of in
voegen: de arm goed strek
ken en even gestrekt houden;
voor de zekerheid eerst om
kijken en dan pas afslaan.
4. Voeg op het juiste mo
ment in, dus bij het eerste
teken. Vergeet vooral niet
ook bij het invoegen een te
ken te geven.
5. Rijd niet tussen rijen
wachtende auto's door. Stop
direct als het verkeerslicht
oranje of rood wordt, zo mo
gelijk bij een stoeprand.
6. Maak alles op de baga
gedrager zó vast, dat niets
kan verschuiven of vallen. In
beide gevallen kan dit onge
lukken voor u of andere weg
gebruikers veroorzaken.
7. Rijd zo dat u iedere
bocht ruim kunt maken, zon
der te snijden.
8. Rijd op drukke straten
zonder fietspaden niet naast
andere fietsers, maar achter
hen. Rem niet plotseling en
stop zoveel mogelijk rechts
op de weg.
9. Volg nauwkeurig de ver
keersborden op en houd u
strikt aan de aanwijzingen
van de verkeerslichten en de
politie.
10. Onderhoud uw fiets
goed. Een slecht onderhou
den fiets brengt u in vele ge
varen. Let vooral op de rem
men, de verlichting, de bel
en vermijd gladde banden.
lm «888888888888888»M86SBB
weer onontbeerlijk is.
Volgens de fabrikant is
extra aandacht besteed aan de
stabiliteit van de kampeer
boot. Zelfs als het wat ruw
weer is en de golven over de
voorruit en het dak slaan,
wordt het voor de bewoners
nog niet onplezierig. Speciale
maatregelen zijn genomen om
sterke deining tegen te wer
ken. Drie personen kunnen
zonder bezwaar aan één kant
zitten zonder dat de kopjes
op tafel gaan glijden. Men
kan gerust een ommetje ma
ken over de rand van het uit
stekende dek en zich met een
hand aan de kant van het
dak vasthouden.
T)e keuze van de motor is
vrij. Een buitenboordmo
tor van ongeveer 10 pk is nor
maal, maar men kan ook met
een zwakker motortje vol
staan. De snelheid blijft dan
bij vier of vijf knopen maar
het heeft dan niets over bij
harde tegenwind.
Op kampeergebied is de am
fibiecaravan iets nieuws. We
Weten nog niet hoe een der
gelijke combinatie op den
duur in de praktijk zal beval
len. In elk geval hoeven we
straks niet meer afhankelijk
te zijn van campings, waar de
hele meute hutje-mutje staat.
Het water biedt meer privacy
en ongekende kampeermoge-
lijkheden.
"1Jan 7 februari tot en met
1 maart 1969 zal er, ter
gelegenheid van de wereld
kampioenschappen hardrij
den op de schaats voor he
ren 1969, die in Deventer
worden gehouden, een expo
sitie gehouden worden in
Galerie Grote Poot", even
eens in Deventer, van kunst
en voorwerpen van kunst,
die betrekking hebben op de
schaatssport.
De verzamelingdie uniek
in de wereld genoemd mag
worden, is door de bekende
Zweedse schaatsenrijder Gil
lis Grafström opgezet. Deze
werd in 1920, 1924 en 1928
Olympisch kampioen kunst-
rijden. In 1922, 1924 en 1929
werd hij tevens wereldkam
pioen.
Na zijn overlijden in 1938
breidde zijn weduwe, me
vrouw Cécile Grafstrom-Men-
delssohn Bartholdy, de ver
zameling nog uit. Deze be
staat o.a. uit figuren en
beeldjes van porselein, zilver,
ivoor en glas, boeken, koper
gravures, etsen en aquarel
len, foto's, titelbladen van
muziekstukken, tegels, post
zegels enz. Het leeuwe-aan-
deel van deze verzameling
bestaat uit grafisch werk uit
Nederland, maar ook uit Bel
gië, Duitsland, Engeland, De
nemarken en Finland.
V'
riocumenteren, stimuleren,
coördineren en activeren
van het culturele leven in de
provincie. Met die opdracht
ging de Culturele Raad voor
Gelderland tien jaar geleden
van start. Na de jubileumvie
ring in het afgelopen voor
jaar heeft de raad nu een uit
voerige verantwoording ge
geven van hetgeen in die tijd
is gedaap: een situatieschets,
waarbij ook aandacht is be
steed aan hetgeen in de ko
mende jaren moet gebeuren.
Veel van dit werk bewoog en
beweegt zich rondom het ad
viseren van het provinciaal
bestuur op het gehele terrein
van kunsten, wetenschappen
en volksontwikkeling, voorzo
ver hiervoor geen gespeciali
seerde advies-instanties be
staan, zoals monumentenzorg
e.d. Het rapport is dan ook
een nogal veelzijdig boekwerk
je geworden.
i~|ver de beroepskunst zegt
het verslag, dat de raad
er steeds naar streeft het ni
veau alle kansen te bieden
om zich volledig te ontplooi
en en achterstelling bij de
Randstad te voorkomen, an
derzijds om de spreiding van
dat goede niveau over een zo
groot mogelijk publiek in de
hele provincie Gelderland te
bevorderen. Met betrekking
tot de orkesten bijvoorbeeld is
ernstig bezwaar gemaakt te
gen de achterstelling van de
provinciale orkesten ten op
zichte van een viertal in de
randstad Holland, met als ge
volg een verheugende beslis
sing van de staatssecretaris.
Daarnaast is voor Het Gel
ders Orkest de provinciale
taak onderstreept.
W^at de amateurs aangaat,
ongeveer driehonderd
harmonieën en fanfares lei
den in Gelderland soms een
bloeiend, soms een moeizaam
bestaan. Verschillende mu
ziekscholen onderhouden een
vruchtbaar contact met de
verenigingen en leiden er leer
lingen voor op. Andere scho
len hebben plannen in deze
richting. De bijzondere plaats
die deze gezelschappen in het
plaatselijk leven innemen,
wettigt alle pogingen, om een
blijvende bloei ervan te hel
pen verzekeren, aldus de Cul
turele Raad. Verder zijn er
nu in Gelderland twaalf ama
teursymfonieorkesten. Deze
gaan zoveel mogelijk uit van
het principe, geen afschadu
wing te geven van gangbare
programma's der beroepsor
kesten, maar geschikt
programma in te studeren.
1-Jet amateurtoneel heeft in
Gelderland niet zo'n rijke
traditie als in sommige ande
re provincies. Vaak bleef het
bij declamatie en „samen
spraak", in andere gevallen
bij de boertige klucht. Na de
ontwikkeling van het radio
hoorspel en vooral van de te
levisie is een duidelijke schei
ding aan de dag getreden tus
sen degenen, die zich werke
lijk op dramatische vormge
ving willen toeleggen en de
genen, voor wie toneel vooral
amusement en ongedwongen
contact met de andere sekse
betekent. De eerste groep
streeft naar kwaliteit, naar
meer dan één opvoering van
een met zorg gekozen stuk en
aanvaardt gaarne serieuze
kritiek. De tweede groep,
waarin pruiken en bonte kle
ding moeten vergoeden wat
aan woord, gebaar en inner
lijke overtuiging ontbreekt,
ziet haar publiek op de jaar
lijkse uitvoering steeds klei
ner worden, xden wordt via
radio en tv immers duidelijk
wat kritischer ten opzichte
van de kwaliteit.
iVfeer dan 70 procent van de
Gelderse bevolking heeft
thans de mogelijkheid in de
eigen gemeente elk gewenst
boek. te lenen voor studie of
ontspanning. Daarbij $Ljn voor
ruim 355.000 inwoners, die
verzorgd worden door de plat
telands-centrales, bijna even
veel bibliotheken nodig als
voor het dubbele aantal in de
meer stedelijke gebieden. Met
de Stichting Gelderland voor
Maatschappelijk Werk zijn
besprekingen gaande over lec
tuurvoorziening voor bejaar
den.
¥n het jeugdwerk en op de
scholen is de behoefte aan
„zelf doen" met papier en
potlood, schaar en lijm, hout
en zakmes, klei en gips etc.
toegenomen. Hiervoor bestaat
geen gecoördineerd subsidie
systeem op provinciaal ni
veau; het rijk vergoedt in be
paalde gevallen de helft van
de organisatiekosten en een
aantal gemeenten subsidieert
plaatselijke groepen. Maar
enig verband ontbreekt en
daarom kan de provincie niet
veel meer doen dan het sub
sidiëren van incidentele ka
dervorming voor dit werk on
der bevoegde leiding. Er is nu
een kleine commissie aan 't
werk om de Culturele Raad
en het provinciaal bestuur op
de hoogte te houden en eer.
vorm te vinden, die voor alle
betrokkenen vruchtbaar is en
toch de nodige differentiatie
toelaat. Ook voor ouderen zijn
projecten tot stimulering van
creativiteit in bewerking.
wordt in het verslag nog
op gewezen, dat op het
overheidsbudget tot voor en
kele jaren niet meer dan een
half procènt werd besteed
aan de terreinen, die onder
de directe aandacht van de
Culturele Raden vallen' (of
0,7 procent als men monu
mentenzorg en natuurbescher
ming meerekent). Andere per
centages waren 2 procent
voor kunst en overige cultuur,
en 27,8 procent voor onder
wijs in wetenschappen. „Als
men naar de tarieven van ve
le wetenschappelijke en tech
nische adviseurs kijkt is de
Culturele Raad zelfs bijzon
der goedkoop", zo wordt er
aan toegevoegd; „een zeer
groot deel van het werk wordt
gratis beschikbaar gesteld.
Men moet er echter wel iets
voor over hebben om een vast
adres beschikbaar te houden,
waar men deze raad kan in
winnen. Als het in de afgelo
pen tien jaar gelukt is om dit
adres in toenemende mate als
knooppunt voor veel goede
raad te laten functionaren
voor talloze Gelderse adressen,
wil de Culturele Raad graag
met tevredenheid op deze pe
riode terugzien en zich ge
sterkt voelen om aan de vol
gende tien jaar te beginnen".
HOEWEL bet natuurlijk jammer U,
dat het Nederlandse schaakteam ln
de Olympiade te Lugano op een haar
breedte de finale miste, moet het, winnen
j van de finale B-groep niettemin als een
eersterangs succes worden beschouwd.
Nederland bleef in deze groep o.a. de
baas over landen als Engeland, Oosten-
li Uk, Zwitserland, Spanje, Israël, IJsland
Zweden en Cuba, landen waar een bloei
end schaakleven heerst. In het algemeen
klassement neemt ons land de 15e plaats
in, direct na de landen die in de finale
A-groep zijn doorgedrongen. In de vori
ge Olympiade (Havanna 1966) was Neder
land eveneens 15e, in Tel Aviv (1964) 11e,
in Varna (1962) lie en in Leipzig 1960, 10e.
j In aanmerking genomen, dat het schaak-
p,eil van de gemiddelde speler in de
i gehele wereld voortdurend toeneemt,
slaat ons kleine tandje dus nog altijd
geen slecht figuur, al zijn de dagen dat
de Nederlandse schakers de beste van
West-Europa waren definitief voorbij,
i Hieronder een partij uit de wedstrijd
i Nederland-Mongolië, uit de 6e ronde van
de finale B-groep.
Wit: H. BOUWMEESTER. Zwart:
LKHAGVA. (Lugano 1968)
Konings-indische verdediging.
1. c2C4, Pg8—f6 2. Pbl—C3, g7—g« 3.
g2—g3, Lf8g7 4. Lft—g2, d7—d6 5. e2—e4.
0—0 6. Pgl—e2, c7c5 7. d2—d4
(Met verwisseling van zetten is een
bekende variant van de Konings-indische
verdediging op het bord verschenen. De
zwartspeler slaat nu eigen wegen lm)
7Pf 6d78. 0—0, Pb8—c6 9.
d4d5, Pc6a5 10. b2—b3. a7—a6 11.
Tal—bl, b7b5
(Het ln dit soort stellingen bekende
recept: om de actieradius van de loper
batterij op g7 te vergroten onderneemt
zwart een offensief op de damev^ugel.
In dit geval is de opmars met een inte
ressante combinatie verbonden.)
12. c4xb5, a6xb5 13. Pc3xb5, Lc8—a# 14.
Pb5—c3
(Na 14. a4, Lxb5, 15. axb5, Tb8 16. b4.
Txb5! heeft zwart geen moeilijkheden.)
14 Lg7xc3 19 Pe2xc3. Lafixifl 16
Lg2xfl
(Nu kan de balans worden opgemaakt:
wit heeft twee lopers plus pion tegen
een toren en een paard. Mede met het
oog op de verzwakking van zwarts ro-
chadestelling is deze verhouding kansrijk
voor wit.)
16Dd8—b6 17. Lflb5, Pd7—f6 18.
Ddl—e2, Pa5—b5 19. a2—a3. Tf8—c8 20.
Pc3a4, Db6d8 21. b3—b4, Ta8—b8 22.
Lel—b2, c5xb4 23. a3xb4
(De eerste fase van wits plan is uitge
voerd: zijn pluspion is een vrijpion ge
worden en zijn loperpaar draait op volle
toeren.)
2 3e7e5
(De zwartspeler wil zich wat armslag
verschaffen. Hij verzwakt daarmee ech
ter zijn stelling en daar maakt Bouw
meester een handig gebruik van.)
24 d5xe6 e.p., f7xe6 25. Tbl—dl, Pf6—e8
26. Lb5—C4, Dd8e7 27. Pa4—b6, Tc8—c7
De opgave van de week: Hoe zette de
witspeler de partij vanuit de dia
gramstelling voort?
De oplossing komt in de volgende ru
briek.
LKHAGVA
abcdefgh
BOUWMEESTER
OPLOSSING
De stand was: Wit (Larsen): Khl, De4,
Td5 en gl, Pb6, pionnen f4, g2, h3.
Zwart (Najdorf): Kg8, Dh5, TcS en at.
Pel pionnen a6, d5, f5, g7, h6.
Er volgde: 36. Dd4xd5t, Kg8—h7 31.
DdSxa2, Tc3xh3t! 38. g2xh3, Dh5xh3t 3».
Da2—h2, Pe4—f2 mat!
NIEUW SCHAAKBLAD
„Schaakbulletin" is de naam van een
nieuw Nederlands schaakmaandblad (re
dactie Treubstraat 30, Wageningen). Tol
de medewerkers behoren o.a. Ree en
Van Schaltinga. Een keurig uitgevoerd
blad met vele partijen. Prijs 10,- pet
jaar.
'OORPOSTEN hebben zich in elite ont
wikkelingsperiode van het damspel
in de belangstelling mogen ver
heugen. Vooral tijdens de bloeiperiode
van het z.g. flankspel, dus rond de jaren
1928 tot kort voor Wereldoorlog II, werd
aan de voorpost een zeer grote waarde
toegekend.
Het „reveil'- van de klassieke tempo-
theorie verdreef de aanvalsvoorpost weer
naar het tweede plan. In de huidige
periode is deze methodiek nog wel in
trek, maar de „ondergravings-strategie"
heeft grote vorderingen gemaakt en vele
van deze voorpostengevechten lelden
tenslotte tot het tegendeel van wat ze
eigenlijk beogen: de aanvaller wordt in
de verdediging gedrongen en niet zelden
is deze verdediging zo moeilijk te hante
ren, dat slechts diepgaande analyses de
kleine onnauwkeurigheden kunnen aanto
nen die tot partij verlies hebben ge-
ivoerd. Hieronder een leerzaam voor
beeld van een van de gevaren, die de
voorpost meebrengt:
Wit: H. Wiersma; Zwart: M. Osinga;
Kamp. v. "riesland 24-8-'6B. 1. 33—29
18—22; 2. 31—26 20—25; 3. 29—23 Aldus een
snufje van enkele jaren geleden, toege
past door Roozenburg in zi.in beruchte
partij tegen Bergsma.
3. 19x28 4. 32x23 14—19. Niet de
meest agressieve voortzetting. Zeer
waarschijnlijk is (22—27) de sterkste.
5. 23x14 10x19 6. 39—33 12—13: 7. 44—39
7—12; 8. 37—31 1—7: 9 50—44 5—10; 10.
41—37 10—14; 11. 46—41 14—20. Nu zwart
heeft blijk gegeven geen wit offensief te
tolereren, is zijn tegenstander er op uit
zwart het initiatief als het ware op te
dringen-
12. 37—32! 22—27. Anders krijgt zwart
een moeilijke hekstelllng tegen te spelen.
13. 32x21 16x27; 14. 31x22 17x28.
Moet wel want na direct (18x27) is dé
dreiging 38—32 nog lastiger dan in het
partij verloop. 15. 33x22 18x27; 16. 39—33
19—23. Voorkomt bij voorbaat de drei
ging 38—32, maar krijgt nu last van de
gecombineerde positie aan de rand (25)
en het centrum (23).
17. 44—39 13—18; 18. 42—37 9—13; 19.
4842 3—9 (zie diagram).
Wit begint nu de ondermijningsactie
tegen de voorpost, die vooral is ge
baseerd op de moeilijkheden, die zwart
krijgt met zijn centrumopstelling.
20. 37—31! 4—10; gedwongen; 21. 31x22
18x27; 22. 42—37 12—18; 23. 47—42 11—17;
24. 37—32! Deze tactische manoeuvre
brengt het spel in klassieke banen.-
24.17—22: 25. 32x21 22—28; 26.
33x22 18x16 27. 3933! Anders volgt
(23—27) en (25—30) 27.8—12; 28.
41—37 10—14; 29. 49—44 14—19; 30. 44—39
12—18; 31. 37—32 7—12; 32. 33—28!
Dreigt 32—27 (23x21) 26x8, maar ook
28—.22 enz. is een niet te onderschatten
gevaar. Het beste is waarschijnlijk nog
het geijkte (27) met na 3631 (20-r24)
31—27 (7—11) en het is nog een groot
vraagteken, hoe wit de partij moet ver
volgen.
Zwart vreesde echter (terecht) het vol
gende: (2—7) 42—37 (20—24 of?) 37—31!
(711) 31—27 en zwart moet besluiten tot
(11—17) of (15—20) beide met zeer moeilijk
spel. Hij tracht daarom tegenwicht te
krijgen door direct: 32.1217; 33.
36—31 20—24?
Aan onze lezers de dubbele opgave!
Waarom was deze zet van zwart niet
goed en hoe had u in deze stelling voort
gezet?
Oplossing
Wit (Merins): 24, 29, 31, 32, 34, 37, 38,
39, 40, 41, 42, 43, 44, 45 47, 49 (10 sch.)
Zwart: (Letsjer): 2, 5, 4. 8, 9, 10, 11, 13,
14, 15, 16. 18, 21, 23 ,25, 28 (16 sch.)
De volgende elegante combinatie werd
wits Waterloo: (15—20!) 24x15 28—33!)
39X19 (13x33) 38x29 (14—20!) 15x24 (2127
31x13 (8x50) Niet onbekend, maar wel
verrassend
MENIGEEN zou als Tegenspeler m
het onderstaande vijf-ruitencontract
in slag 2 de harten acht naspelen,
hopende dat de spelleider een verkeerde
beslissing neemt. Toch is dat op grond
van het bledvertoop niet houdbaar tegen
nauwkeurige analyse.
9
Q? H B 10
B 10 9 4 3
f V B 8 4
H 7 5 4 2
A 8
O 5
A 9 7 6 3
3
9 765432
H 7
10 5 2
A V B 10 8 6
C? v
O A V 8 6 2
H
Allen kwb. en het bieden was: zuid
één schoppen noord één SA zuid
drie ruiten noord vier ruiten zuid
vier schoppen noord vijf ruiten
einde.
Overtroeven
West kan niet veel beter doen dan
tegen vijf ruiten starten met klaver
aas, waaronder zuids klaverheef
verschijnt. Een nauwlettend luisteraar
kan uit het bieden gekonkludeerd heb-
1 ben dat zuid, ondanks noords directe
ruitensteun. toch grote voorkeur voor
schoppen als speelkleur leek te hebben.
Het ligt dan ook niet zóver weg zuid op
een zeskaart in schoppen te taxeren.
D? enig redelijke kans om NZ down te
spelen ligt erin dat OW een overtroever
in schoppen zullen kunnen maken dus
dat oost één schoppen alsmede ruiten
heer heeft. West moet daarbij tevens van
de mogelijkheid profiteren dat de spel
leider niet direct in noord aan slag zal
kunnen komen in slag 2 moet west
daarom schoppenheer naspelen, die
zuid wint me' schoppenaas. Zou zuid nu
harten spelen, dan neemt west en her
haalt schoppen oost wordt de ver
heugde bezitter van een introever wat de
downslag betekent. U ziet wel, dat het
naspelen van harten acht funest voor
OW is: noord maakt de heer, de rui
tensnit gelukt en NZ maken verder ge
makkelijk twaalf slagen.
Herstellen Kan west zidh nog wanneer
hij ln slag 2 hartenaas speelt en
daarna schoppenheer.
Wat niet helpt Is het spelen van een
kleine schoppen in slag 2 want noord
..maakt de schoppen negen, op klaver
vrouw gaat zuids hartenvrouw weg, de
rultensnit gelukt en wederom zal zuid
met 12 slagen naar huls gaan.
Tegenspel van deze kwaliteit werd
vroeger regelmatig gedemonstreerd door
Ernst Goudsinil. die dit soort dingen aan
de tafel altijd onmiddellijk zag. Wellicht
hebben wij nu een handvol Nederlandse
topspelers die dit briljante spel zouden
kunnen evenaren maar daar Ik niemand
mag vergeten noem ik liever maar hele
maal geen namen. Bob.
Fantasie nodig
Enige fantasie ls gewenst om ln het
onderstaande partijtje het contract van
tien slagen waar te maken. Het geval
kwam voor in een viertallenwedstriJd
tussen twee Scandinavische meester-
teams:
B 9 7
H B 10 4
O A 3
*AH6 4
H 10 8 6 4 S
5
O H 8 2
A83
Met noord als gever en belde partijem
kwetsbaar, verliep het bieden (viertallen-
wedstrijd) kort en krachtig: noord ééa
Sansatout zuid vier schoppen einde.
West beproefde ln slag 1 zijn geluk
met de harten negen en zuid wist achter
af precies te vertellen hoe hij had moe
ten spelen. Doet u het meteen beter??
volgende week zaterdag leest u of uw
inzicht met een applausje beloond kan
worden.
HORIZONTAAL:
1. soort collega
4. bevestigingsmiddel
8. kader
U. zoogdier
12. zoogdier
13. rivier in Nederland
14. bewaarplaats
16. geslacht
17. deze niet
19. vaartuig
21. wapen
22. omdraaien
23. rivier in Nederland
25. echtgenoot
28. dichterbij komen
33. luizeëi
36. vrucht
37. geestelijke
39. verzoeke
40. medelijden
41. huldigen
42. deel van een huis
44. plaats in Overijssel
45. schamen
48. stevig
49. bovenste deel
52. metaal
54. gewicht
56. haardos
59. godin
60. teer
61. soort buis
62. boom
63. maat
64. plaats in Overijssel
65. vuur
66. plaats ln Drenthe
67. klein handvat
VERTICAAL:
1. op voorwaarde dag
2. rivier in ïtalië
J. hljstuig
5. plaats in Friesland
6. aan de onderkant
7. te eniger tijd
8. natuurverschijnsel
9. rivier in Nederland
10. meisjesnaam
15. drank
18. zelfkant
20. schrijfgeieedschap
22. oude maat
24. vaartuig
25. plaats in Gelderland
26. dierlijk wapen
27. verhindering
29. meisje
30. scheepsuitruster
31. laten zien
31. strafwerktuig
34. voor
35. metaal
37. voorzetsel
38. geneesmiddel*
43. cafebedienden
45. vloeistof
46. wolpluisje
47. plaat
48. deel van het Jaar
50. ziek
51. aanw. vrnwrd.
52. titel
53. opera
54. plaats ln Afrika
55. voertuig
57. plaats ln Brabant
58. nauw
Oplossing vorige
cryptogram
HORIZONTAAL: 1. voorbericht; T.
ham; 9. razen; 10. Inpeperen; 11. antie
ken; 13. gewest.; 15. bestiering; 17. filet
19. eelt; 20. bijzettafel; 22. katrol; 2J.
ingewand; 27. erwtenbed: 29. peter: 34.
som; 31. salonhelden.
VERTICAAL; varia; 2. opzet; 3. ban
gerik; 4 rei; 5. cape; 6. tappen; 7. harte-
dief; 8. minstreel; 12. eerlijk; 14. intern:
15. bleekneus; 16. splijtzwam; 18. streep
je; 21. nopens: 24 altijd: 25. doren; 26.
Abel; 28. Don.