In Duitsland nel bet 1 allemaal er? mee Prijsverloop niet te voorzien Het „spook" van de B.T.W. NA 1 JANUARI GAA T ER HEEL WA T VERANDEREN EconControle Dienst ziet nauwlettend toe Lezingen I met B.T.W. M'. Drie novellen van Simone de Beauvoir Encyclopedie over aquariumvissen RIJDEN IN GESTOLEN AUTO'S Jaar ervaring 1 Het werd te gek met het gaslek... UIT DE KERKEN OPRUIMING AlTO-MELKKOE INRUILEN BOUWPERÏKELÈN NA 1 JANUARI Vier kolommen Paniek Levensmiddelen BIJBETALING „T)e gevoelige leeftijd", „Monoloog" Douane verliest Aangifte In achterlichten Geen regel Uitgesneden Sanerend ZATERDAG 23 NOVEMBER 1968 I "Ie naam „belasting over toege voegde waarde" waart als een schimmig spook door de kolommen van de kranten. Voor bijna alle Ne derlanders is deze belasting abraca dabra, evenals alle andere belastin- l. gen. In het kort komt het hier op neer: het systeem van omzetbelas- ting wordt omgezet in een nieuwe soort omzetbelasting, die belasting over toegevoegde waarde heet, in de i wandeling kortweg B.T.W. Betalers I van deze belasting zijn de consumen- ten. Ze krijgen geen aanslag van de belastingdienst, maar betalen deze belasting in de winkel, als een on derdeeltje van de prijs. I De ondernemers, die de prijzen I vaststellen, betalen op het ogenblik z belasting over hun bruto omzet, iover de opbrengst dus van wat zij verkopen. Deze omzetbelasting zit in de prijzen verwerkt. Na 1 januari betaalt diezelfde ondernemer een be paald percentage belasting over het bedrag dat hij aan waarde toevoegt 1 aan een artikel. Een voorbeeld: Een kapper fat- 1 I soeneert uw haardos en vraagt daar- 1 voor pakweg drie gulden. Dit bedrag I is voor een belangrijk deel een ver- 1 goeding voor zijn werk. Die presta- tie wordt belast, omdat zij waarde toevoegt aan uw uiterlijk schoon. Een ander voorbeeld: Een meu- belmaker verhoogt de waarde van hout als hij er stoelen van maakt. Ook hij betaalt belasting over de waarde die aan het hout wordt toe- i gevoegd. Die belasting betaalt hij j niet zelf, hij berekent haar door in I de prijs. De nieuwe belasting is echter heel I wat ingewikkelder dan uit deze twee voorbeelden blijkt. Daarom krijgen vooral de middenstanders een flink brok voorlichting. Het ministerie van l Financiën heeft er een half miljoen gulden voor uitgetrokken. Zeshon- 1 derd belastingdeskundigen lichten I I zo n 150.000 winkeliers in. Niet alleen zij, ook de vier mid denstandsverenigingen dragen een steentje bij. Ongeveer twintig men sen die de kneepjes van het vak ken nen, gaan door het land en geven lezingen (ruim honderd) die volle zalen trekken, Op de beeldbuis geeft Teleac een serie van dertien lessen over de BTW. Ook de consument krijgt voorlich ting. De regering heeft plannen met, advertenties, radio- en televisiere clame de kopers irï te lichten over het hoe en het waarom van de BTW. Verder staan consumentenorganisa- ties en overheid klaar om ervoor te waken, dat de prijzen na 1 januari f (en ook ervoor) niet meer worden verhoogd dan is toegestaan. Invoering van de BTW in alle lan- den van de EEG betekent niet dat alle tarieven dezelfde worden. Dat is een volgende (en moeilijker) stap. Nederland kent drie tarieven: een van nul, een van vier en een van f twaalf procent. Alle groepen goede- ren en diensten zijn in deze tarie ven ondergehracht. Duitsland kent twee en Frankrijk vier tarieven, al le met verschillende percentages,. In België en Luxemburg wordt de BTW voorbereid, in Italië moet men er nog aan beginnen. iiiHiiiiiriiiiiiiNifiiiii Donderdag 21 november een half jaar eerder dan verwacht heeft het Evoluon te Eindhoven de één mil joenste bezoeker verwelkomd, zo is door Philips meegedeeld. Het Evoluon werd twee jabr en twee maanden ge leden door prins Bernhard geopend. Ovei*Ieg CAO Belasting op toegevoegde waarde brengt de prijzen in beweging Er zal scherp op worden toegezien, dat er geen rare din gen gebeuren met de prijzen als de belasting over de toegevoegde waarde is ingevoerd. De Economische Controle Dienst zal er op letten of er geen ongemotiveerde prijsstijgingen komen. De dienst is nu al bezig het prijsverloop nauwkeurig te volgen. De E.C.D.. die thuis hoort onder het ministerie van Eco nomische Zaken heeft gespreid over alle branches een ..dunne" bewaking ingesteld. Dit wil zeggen: op elke tak van bedrijf zijn enkele ambtenaren gezet die nauwkeurig volgen hoe het prijsverloop is. Zodra blijkt, dat het ergens misloopt, dat de prijzen om hoog gaan. wordt een legertje ambtenaren ingezet om na te gaan wat er aan de hand is. Deze controle Is nodig omdat het niet is uitgeslotèn, dat bepaalde on dernemingen nu al maatregelen willen nemen om wat er na 1 januari komt, te kunnen opvangen. Maar het is niet toegestaan dat de prezen omhoog gaan en daar ziet de ECD nauwlettend op toe. Van de 250 ambtenaren die bij deze dienst werken, zal een flink aantal worden ingezet bij de controle -op het juist toepassen van de B.T.W. na 1 januari. Doen er zich ergens ongemo tiveerde priisstiiguiten voor. dan zal worden geprobeere om met overleg en verduidelijking de zaak weer in het reine te brengen. Maar springen de prijzen van bepaalde artikelen hele maal uit de band, dan wordt dit aan de minister van Economische Zaken ge meld, die zal laten onderzoeken of er maatregelen nodig zijn. Voor de kopers zal het niet mogelijk zijn te controleren of er eventueel te veel wordt betaald voor artikelen. Voorschrift is namelijk, dat de b.t.w. in de verkoopprijs moet zitten. De win keliers mogen dus niet bij hun prijzen zetten „plus B.T.W.". Ook in de hotels, cafés en restaurants moet de B.T.W. in de prijzen zijn opgenomen. Het cal moeilijk zijn om in januari al een indruk te krtfgen van de in vloed, die de nieuwe belasting heeft op de prijzen. De opruiming in die maand zal de gevolgen versluieren. Drukke zaken zullen, naar verwachting de tex tiel- en schoenwinkels dan doen. In deze winkels gaan de prijzen een flinke sprong maken. Nu drukt er op de artikelen, die daar verkocht worden 4,8 procent omzetbelasting, de B.T.W. komt op twaalf procent. Menigeen zal 'daarom z'n slag willen slaan in de op ruiming. Prijsverlagingen zullen er echter ook zijn. Om het publiek aan het kopen te houden, hebben sommige fabrikanten nu al prijsverlagingen doorgevoerd. Dit is het geval met televisietoestel len. Het weeldetarief van achttien pro cent gaat begin volgend jaar van deze apparaten af en dan komt er twaalf procent B.T.W. op. De rpijzen van de kijktoestellen zijn echter enige tijd geleden al verlaagd. Het ziet er naar uit dat artikelen die nodig zijn voor het dagelijks le ven (zoals levensmiddelen) niet fors in prijs zullen stijgen. De E.C.D. zal ook bij de verkoop van deze artike len voortdurend nagaan of er niet te veel wordt gevraagd aan het publiek. De catalogusprijzen van nieuwe auto's zullen door invoering van de B.T.W. niet of nauwelijks worden be ïnvloed, maar toch worden de auto's duurder. Op het ogenblik wordt het zogenaam de weeldetarief omzetbelasting gehe ven over de invoerwaarde van een personenauto. Dat is 25 procent. Daar komt nog 4,6 procent heffing invoer rechten bij. Bij elkaar dus 29,6 pro cent. Dat vervalt. Daarvoor In de plaats komt twaalf procent B.T.W. Bleef het daarbij, dan zouden de auto's een stuk goedkoper worden. De regering vindt het echter niet prettig dat de melkkoe, de auto, dan minder zou opbrengen. Bovendien is zij bang, dat er door prijsverlagingen opeens veel meer auto's op het al overbelaste wegennet komen. Daarom werd een bijzondere extra belasting van vijftien procent ingesteld, de „bijzondere verbruiksbe lasting op personenauto's". Het komt er dus op neer dat er 29,6 procent van de autoprijzen afgaat en 27 procent bij komt. Omdat de 27 p ro dent over andere bedragen wordt be rekend dan de 29.6 procent, blijft het lood om oud ijzer. Misschien dat er hier en daar kleine prijscorrecties ko men, maar die zullen uiterst gering zijn. Ais er op de nieuwe auto een ge bruikte moet worden ingeruild, ligt de zaak anders. Dan moet er B.T.W. wor den betaald over het verschil tussen de „kale" prijs van de nieuwe auto (de prijs zonder B.T.W.) en de dag waarde van de gebruikte auto. Voorbeeld. Een nieuwe auto kost in clusief B.T.W. 6720 gulden. Dat is ex clusief 6000 gulden. De'dagwaarde van de in te ruilen auto is 2000 gulden. Het versQhil is 4000 gulden, waarover 12 procent B.T.W. moet worden betaald. De koper moet dus 4480 gulden bij be talen, terwijl hij er zonder B.T.W. waarsri^j^ijk met een bijbetaling van 4000 gtrnren was afgekomen. Bij aankoop van een gebruikte auto bfj een handelaar ligt de zaak nog on gunstiger, ometat dan over de volle ver koopprijs B.T.W. moet worden betaald. De gebruikte auto's moeten dus bij de handelaren na 1 januari twaalf pro cent duurder worden. Prijzen hangen echter in de eerste plaats af van wat het publiek wil beta len. Daarom kon van een dergelijke prijsstijging van gebruikte auto's wel eens niet te veel komen. De handelaren zullen dan bij het vaststellen van hun inkoopprijzen re kening gaan houden met de B.T.W. Voor de bouw heeft de invoering van de BTW waarschijnlijk de meeste problemen gebracht. De aannemers- bonden proberen die vraagstukken met reeksen voorlichtingsavonden voor hun leden zoveel mogelijk op te lossen, maar de onzekerheid is nog groot. Voor de consument, dat is in dit ge val de koper of de huurder van een nieuwe woning, komt de BTW in grote lijnen overeen met een prijsstijging van ongeveer vijf procent. De druk van de omzetbelasting op bouwkosten bedroeg gemiddeld acht procent en dat wordt 1 januari twaalf procent BTW. Wie een huis koopt be taalt echter niet alleen de bouwkosten, maar de totale stichtingskosten, waarin ook de grondkosten zijn opgenomen (tenzij de grond in erfpacht wordt ge geven). Over de grondprijs moest tot nu toe vijf procent registratierecht worden be taald. Daarvan krijgt de koper voort aan vrijstelling als hij met zijn aan koop in de BTW valt. Dat betekent dat hij over de grond zeven procent meer 'moet baaien dan tot 1 januari het ge val is. althans over de nog niet bouw rijp gemaakte grondT want de kosten van het bouwrijp maken hebben een verlagende invloed op de BTW. Het aandeel van de grond in de stichtingskosten wordt dus zwaarder belast dan de bouwkosten. Daardoor wordt wat de koper voor zijn huis moet betalen minimaal vier en gemiddels vijf rpocent meer. Dat geldt voor woningen die na 1 ja nuari in aanbouw worden genomen. Voor huizen die dit jaar nog klaar ko men, heeft men niets met de BTW te maken. Panden die 1 januari ge deeltelijk klaar zijn, vallen ook gedeel telijk onder de oude en gedeeltelijk on der de nieuwe regeling. De BTW moet worden betaald over alle termijnen van de aanneemsom die de opdrachtgever na 1 januari aan de aannemer betaalt. Voor de bouwer die voor eigen verkoop bouwt, de bouwondernemer dus, wordt aan de hand van de balans bepaald welk deel daaronder stijgt. Door de stijging van de stichtingskos ten, zullen de huren van huizen die na 1 januari gereed komen ook evenre dig stijgen, althans bij de bouw in de vrije sector. Bij de gesubsidieerde bouw ook de premiebouw voor de verkoop daalt het subsidiebedrag als de bouw kosten stijgen. Dat zou betekenen dat de BTW een verlaging van de subsidie zou veroorzaken. Om dat geheel of ge deeltelijk te voorkomen zal bij de her ziening van het prertriebesluit per 1 ja nuari hieraan ook aandacht worden besteed. Aan deze herziene premierege ling wordt op het ministerie van volks huisvesting en ruimtelijke ordening nog gewerkt. Er wordt op het ogenblik geadver teerd met koopprijzen waarin de gevol gen van de BTW zouden zijn verrekend. De wet zegt echter dat die gevolgen al tijd bij naberekening precies moeten worden bepaald, dus ook al wordt in. ,\\\\\\\\V\V\\\\\\VVV\\\\\\V\V\\\\\\\\\\VV\\\\\\\V\\\V\V\V\\\V\V\VV\\\V\V\\VVW\V\\V\VV\\\X\%' 5 W/est-DuP-sland heeft de sprong in 2 n het begin van dit jaar gedaan. Zowel de kopers als de bedrijven zagen hui zenhoog op tegen deze meest drasti sche ingreep in een halve eeuw be lastinghistorie. Aanvankelijk bracht de nieuwe belasting ook onbegrip, verwarring, misbruik en veront waardiging. Maar de gevreesde wil- de prijsstijging viel. globaal gespro- g ken. erg mee. De BTW in de Bondsrepubliek be- gon 1 januari met 10 procent en is 1 juli tot 11 procent verhoogd. Dit volle tarief geldt voor goederen en diensten, die door de fiscus als „luxe" worden beschouwd, zoals con- sumpties in een café of autorijden. J Op dagelijkse levensbehoeften, zoals brood, aardappelen of groenten wordt maar het halve percentage (5 2 respectievelijk 5.5 procent) BTW ge- 2 heven. 1 5 Met het naderen van de jaarwisse- ling was vorig jaar in het Westduitse economische leven een bescheiden paniek ontstaan. Niemand snapte eigenlijk het rechte van de nieuwe belasting. Consumentenorganisaties maanden de huisvrouwen tot waak- zaamheid. Kamers van koophandel organiseerden spoedcursussen voor boekhouders om het naderend onheil het hoofd te bieden. De overheid kreeg een storm van kritiek te ver- duren hoewel rij had geprobeerd met brochures de ergste onwetend- 2 heid weg te nemen. Bijzonder agressief weerde zich J de toch al noodlijdende horecabran- che, omdat haar „luxe" diensten met het volle pond van tien procent BTW moesten worden belast, in plaats van de circa vier procent der vroegere omzetbelasting. Postorder- bedrijven en warenhuizen maakten er welbewust reclame mee dat zij hun prijzen niet verhoogden. Vele grootwinkelbedrijven namen een af- 0 wachtende houding aan, maar be- snoeiden op hun spaarzegelsystemen en dergelijke om nog wat speel- ruimte te krijgen. Zonderlinge toestanden ontstonden in café's en restaurants waar de gasten soms een rekening met vier kolommen kregen voorgelegd, waar- in achtereenvolgens de nettoprijs, J het bedieningsgeld, de BTW en de uiteindelijke brutoprijs stonden ge- specificeerd. De horeca-exploitan- ten moesten die eerste maanden een groot deel van hun tijd aan ruzie met hun gasten besteden. Algemene hilariteit verwekte ook dit fiscale unicum: Wie in een fri- teszaakje een zakje patat haalt, be- taalt maar vijf procent BTW doch wanneer men het eerste frietje op- peuzelt vóór men de winkel uit is, dan wordt de hartige versnapering g plotseling een luxe en vijf procent duurder... een contract anders hing blijft mogelijk. gesteld, nabereke- hoeveel gaan de prijzen omhoog, als de nieuwe om zetbelasting er is? Die vraag is heel moeilijk te be antwoorden. Met de nieuwe belastingtarieven in de hand is alleen na te gaan of in een prjjs meer of minder omzetbelasting is verwerkt. Want ook door andere oorzaken gaan de prijzen per 1 januari omhoog of omlaag. Grond stoffen bijvoorbeeld kunnen duurder of goedkoper worden en op sommige artikelen komt nog eens een extra verhoging van de accijns. Cosmetische artikelen bijvoorbeeld zouden alle in prijs om laag kunnen gaan. Maar van sommige van deze artikélen zal de prijs zeker stijgen. Lotions bijvoorbeeld dalen een klein beetje in prijs omdat er minder belasting hoeft te wor den betaald. Maar lotions worden uiteindelijk toch flink duurder doordat de grondstoffen in prijs stijgen en het ac cijns op alcohol (dat in lotions wordt verwerkt) hoger is na 1 januari. Duurder geworden zijn onder an dere autoreparaties, benzine,, open baar vervoer, water, gas en elektri- 9 citeit. Het zo belangrijke levensmid- delenpakket is daarentegen goedko- per geworden. Ongeveer gelijk ble- g ven de prijzen van kleren, huisraad en keukenapparaten. Voor de horecabedrijven is intus- sen een nieuwe regeling tot stand gekomen, waarbij „inclusieve prij- zen" worden berekend; daarin rijn dus BTW en bedieningsgeld al mee- g gerekend. Het algemene prijspeil in deze branche liep op met vijf tot g zes procent. a mTOW\TOTOW\\W\\WTOrtntmWTOXWWWVVTO\\«WWWTOV\TOWW\WWVWV\WWTOn\«\\V\W«W taald voor de. BTW. kan hij terugbeta ling vomeren.„-ff In de praktijk zal échter gebruikma king van dat recht voor de aannemer veel psychologische en voor de koper veel technische bezwaren met zich mee brengen. DEN HAAG Een van de drukste verkeersadres in de Haagse binnen stad. de Groenmarkt, is gisteren tussen de middag drie kwartier afgesloten ge weest, omdat een flink lek was ont staan in een hoofdaardgasleiding op de hoek van de Groenmarkt en de Vene straat. De politie zette, om de kansen op ontploffingen zo gering mogelijk te maken de straat af en leidde het ver keer om. Het lek in de gasleiding was al eer der ontdekt, maar tijdens werkzaam heden was het gistermorgen groter ge worden. Metirifeen op straat in de buurt van het gaslek gaven een gaspercenta- ge ten opzichte van de lucht te zien van 20. Nadat afdoende maatregelen waren genomen kon het verkeer over de Groenmarkt weer worden vrijgegeven. De aannemer kan die dus altijd toe passen en alsnog een bij-betaling verlan gen, ook al zou in het contract anders zijn bepaald. Dat recht heeft ook de koper. Als hij achteraf te veel blijkt te hebben be- Vermakelijkheden vallen, wat de B.T.W. befireft, in twee groepen uiteen. Het kijken naar opera, operette, revue, ca baret, pantomime, en circus, en het dansen worden met vier procent belast. Alle andere vermakelijkheden vallen in de belastinggroep van twaalf procent. De vermakelijkheids belasting, die nu wordt betaald, zal echter worden ver vangen door een andere belasting. Over het algemeen, zo verwacht het ministerie van Finan ciën, zullen de prijzen met ruim één procent stijgen. Sociale uitkeringen gaan als gevolg daarvan omhoog. De premies a.o.w. en a.w.w. zullen worden verhoogd, evenals de kinder bijslagen. Ook zal er iets worden gedaan aan de inkomsten- en loon belasting (optrekking van de belastingvrije voet). Minister Schut overweegt de subsidies voor de woningbouw te ver hogen. „De gebroken vrouw", drie novel len van Simone de Beauvoir die Uitge verij C. de Boer jr. in Hilversum in een verzorgde band heeft gevat. Drie novellen ook, waarin de Franse schrijf ster drie vrouwen schildert, die een uit zichtloze strijd voeren tegen resp. de ouderdom, de eenzaamheid en de ech telijke onderworpenheid. Van deze novellen heeft de schrijf ster zelf gezegd, dat zij daarin geen moraal heeft gelegd en dat men tever geefs zal zoeken naar een les ter lering. Simone de Beauvoir wil de lezer slechts uit zijn huid doen kruipen door begrip voor een ander op te brengen. Zonder in deze novellen een oplossing aan de hand te doen voor de problemen, waar mee höar figuren te kampen hebben, voelt de schrijfster zich solidair met de door haar beschreven vrouwen. Simone de Beauvoir bewijst ook in deze novellen haar talent. En haar diep medegevoel voor de piens in ver drukking. Vooral in de novelle „De ge broken vrouw" neemt ze het op voor de vrouw die, evenals in haar beide andere novellen, een nederlaag lijdt. Het is ook deze novelle, waarin ze de man de spiegel voorhoudt, hem zelfs verwijt: „De mannen kiezen de gemak kelijkste weg: het is moeilijker bij je vrouw te blijven, dan je in een nieuw leven te wagen". Zij die „De Mandarijnen' en „Een zachte dood" van Simone de Beauvoir hebben gelezen, zullen ook.de drie no vellen die nu zijn verschenen, weten te waarderen. JJe meer dan honderdduizend serieu ze aquariumhouders in Nederland zullen verheugd zijn over de heruitga ve in zes Elsevierpockets van de Aqua riumvissen-Encyclopedie door J. J. Hoedeman die zowel in binnen- als buitenland grote bekendheid verwierf. Deze geheel herziene uitgave, waarin ook de nieuwste importen uit Afrika, Azië en Zuid-Amerika rijn opgenomen, is geïllustreerd met talrijke versprei dingskaartjes, foto's en tekeningen. De helft van deze illustraties is in kleuren uitgevoerd. Iedere soort wordt uitvoe rig beschreven, waarbij tevens naar vroegere literatuurgegevens wordt ver wezen, en is voorzien van een afbeel ding. Nog meer dan voorheen is aan dacht besteed aan het natuurlijke mi lieu, de broedverzorging, de ontwikke ling van ei tot vis en een aantal ande re aspecten van deze boeiende liefheb berij. De omvang van elk deel beslaat ca. 192 bladzijden. De eerste twee delen zijn onlangs verschenen. Ze zijn geïl lustreerd met 265 foto's en tekeningen, voor de helft in kleuren. Ondanks de kostbare uitvoering, bedraagt de inte kenprijs slechts f4,90 per deel. De prijs voor afzonderlijke delen bedraagt f 5,50. Voorts ontvingen wij de volgende nieuwe uitgaven: „Juliana Regina 1963 1968", een stevig gebonden gebundelde uitgave van vijf jaargangen van de gelijkna mige fotoboeken over de koninklijke familie („Hollandia te Baarn f 19,50). „De oude sprookjes" door J. Rie- mens Reurslag, 11de druk („Hollan dia" te Baarn, f 4.50) „Lodewijk de mensenredder" door Diet Kramer, 14de druk („Hollandia" te Baarn, f 4.50) „Insluiten in giethars" en „Siera den om zelf te maken", twee uitgaven in de Topserie van Zomer en Keuning te Wageningen, (per stuk f 7.90) Geref. kerken Aangenomen naar Middelburg: H. van Benthem te Apeldoorn. Geref. kerken, vrijgemaakt Beroepen te Utrecht-Centrum: J. M. Goedhart te Drachten. NEDERLAND VUILNISBAK VOOR OUDE AUTO'S ..'T'elfs de speciaal opgeleide en gerouti- neerde douaniers kunnen aan de grens niet alle trucjes en listigheidjes van de autozwendelaars ontdekken". De heren L. D. I. Barneveld (Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst en J. Bergwerf (Douanerecherche) geven het met een be zwaard gemoed toe. „Het arsenaal voor fraude en ontduiking is vrijwel onuitputtelijk", zegt de heer Barneveld. „De verificateur aan de grens kan daar slechts eeen betrekkelijk opper vlakkige en haastig uitgevoerde controle tegenover stellen. Hij moet op het oog de waarde vaststellen van de vele auto's die hij per dag ziet. Daarbij moet hij tevens rekening houden met de kosten van repa ratie of het slopen die erbij komen en die moet hij dan weer in mindering brengen op het bedrag waarover invoerrechten moet worden betaald". „Tijd en mogelijkheid om de wagens te controleren is er nauwelijks bij dit grote aanbod. Het blijft bij een uitwendige be schouwing", zegt de heer Bergwerf. „Motor en andere inwendige onderdelen onttrek ken zich aan de beoordeling van de douane. Er kan geen sprake zijn van een technische keuring, een controle op de brug of een proefrit". Als er verschil van mening ontstaat tussen importeur en verificateur over de geschatte dagwaarde van de kreukelaar en de zaak wordt aan de tarief commissie voorgelegd, dan verliest de douane in ne gen van de tien gevallen, zegt de heer Barneveld. „De importeur", zo is zijn ervaring, „komt dan al gauw met een aantal on controleerbare kosten voor inwendige re paraties van motor, het overbrengingsme chanisme, in plaatschade". De douaniers aan de grensposten waar de meeste kreu kelaars in Duitsland en België worden ingevoerd, hebben een speciale opleiding gehad in het beoordelen van kapotte auto's. „De grote variatie in het aanbod stelt echter de zwaarste eisen aan hun parate kennis. Aan de grens komen zoveel afwij kende gevallen, in allerlei staten van be schadiging, dat het telkens weer aankomt op een waardebepaling van het moment Dit zijn dan nog de normale gevallen. Daartussendoor zijn er altijd de fraude gevallen; het ontduiken van invoerrech ten; te veel invoerrechten willen betalen om ouderejaars jonger te maken; een ge stolen auto erdoor laten glippen; valse pa pieren legaliseren. liiimiuniiiiiifiuimHfiiiMiiiiinitiiiHMiMiMiiMfiNiiiqMiu nummtuwummfHwmtHiiHHBwmimwmwifmiiwuDmuit „Voorop staat dat elke douaneman on middellijk aangifte zal doen als hij zeker weet met een fraudegeval te doen te heb ben", zegt de heer Barneveld. „Maar wat kan hij doen als hij wel vermoedt dat een wrak wordt ingevoerd, maar het niet kan bewijzen? Aan de grens kan de douanier niet vaststellen dat men later met de chas sisnummers gaat knoeien. Evenmin is het eenvoudig vast te stellen dat een auto is gestolen". Er is de heer Barneveld een geval be ken, waarin de douanier bij de politie in formeerde en prompt ten antwoord kreeg dat de opgegeven auto niet als gestolen in het opsporingsregister vermeld stond. La ter nam de politie de wagen toch in be slag, omdat bij een ander onderzoek kwam vast te staan dat de auto wél gestolen was. Hij meent, dat de veel dieper gaande keuring door de Rijksdienst voor het weg verkeer, die aan het uitreiken van het Nederlandse kentekenbewijs voorafgaat, veel meer kansen biedt om onrechtmatig heden te ontdekken. Dat geldt dan ook het bouwjaar dat op de papieren staat, vindt hij. De heer Bergwerf zegt: „Bij Amerikaan se auto's lijkt dat gemakkelijk. Die heb ben het bouwjaar in de achterlichten staan. Bij een uitgebreide keuring kun je IJonderden Nederlanders rfjden in een gestolen auto, die zij tweedehands hebben gekocht. Daar zijn ook tiental len gangsterauto's bij, die kort geleden nog zijn gebruikt bij bankovervallen en berovingen van juwelierszaken. In het Nederlandse wagenpark rijdt zelfs een auto, waarin een paar maanden geleden een moordenaar in West-Duitsland het lijk van zijn slachtoffer heeft vervoerd. Dit alles is onlangs vastgesteld bij een onderzoek naar een serie autodiefstal-* len. Het onderzoek strekte zich uit over ons land, een groot deel van West- Duitsland en het Vlaamse deel van België. Rechercheurs uit deze drie land den ontdekten dat onder andere in het Ruhrgebied organisaties bestaan, die gestolen auto's leveren aan gangster benden. Direct na een overval of ander misdrijf worden de auto's doorgegeven aan Nederlandse en Belgische hande laars, die er op hun beurt voor zorgen, dat ze in de korste tijd naar Nederland worden overgebracht. Vaak gebeurt dat klandestien. Men waagt het erop gewoon de grens over te rijden, wat bij de steeds afnemende controle niet zo moeilijk is. Ook smok kelt men de auto's 's nachts binnen, maar misschien nog vaker worden de besmette wagens normaal ingevoerd, waarbij dan correct invoerrechten en omzetbelasting worden betaald. Bij de ze methode hebben de slimme hande laars de meeste kans om voor hun ge stolen auto legale papieren te krijgen. Niettemin lopen de kopers van deze au to's, ondanks het officiële kentekenbe wijs, het risico dat hun wagen in beslag wordt genomen en verbeurd verklaard, zodra wordt vastgesteld dat hij van diefstal afkomstig is. Heel wat brave MltlllUIUillllllllDIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIDimiUI burgers zouden tot ontstellende ontdek- kingen komen als zij de geschiedenis nagingen van de auto die zij tweede hands hebben gekocht. Zo'n onderzoek is zonder meer fataal als de politie dit doet of de douanere cherche van de Fiod (Fiscale Inlich tingen en Opsporingsdienst) zich met die wagens bezighoudt. Reeds een simpele vergelijking van het chassisnummer op de wagen en op het kentekenbewijs kan tot verrassende resultaten leiden. Zelfs een officieel afgegeven kente kenbewijs, dat correspondeert met het nummer op de auto, vrijwaart de bezit ter niet tegen beslagneming en ver beurdverklaring als achteraf blijkt dal de wagen is gestolen of dat het chassis nummer van de auto niet het originele fabrieksnummer blijkt te zijn. Zo'n ken tekenbewijs kan zijn afgegeven op een renversaal, een invoerverklaring van de douane. Dit bewijs zegt niets omtrent de her komst van de auto; het zegt alleen dat hij Nederland is ingevoerd en dat de invoerrechten zijn betaald. In veel ge vallen zijn nietsvermoedende kopers van tweedehands auto's de dupe gewor den van de onmacht bij de officiële in stanties om het kwaad tijdig te ontdek ken. De moeilijkheden beginnen bjj de grens, waar nog altijd overstelpende aantallen oude auto's voor invoer in ons land worden aangeboden. Dat ook de douane vrijwel machteloos staat tegen geknoei en fraude bleek ons in een ge sprek met de heren L. D. J. Barneveld en J. Bergwerf, respectievelijk hoofd van de Fiod en van de Douanerecher che. iiinwninwinnininiimiiiiimiiitniiiiimiiititniiTiimiitritTmiiTr zelfs aan de vorm van de lichten het jaar tal achterhalen, ook als het glas kapot zou zijn. Aan de grens is dat allemaal niet zo gauw vast te stellen". „De modellen in Amerika liggen één tot twee jaar voor op die in Europa. Je kunt van een douanier aan de grens niet ver langen dat hij al die vormen en typen van alle jaargangen uit het hoofd weet. Dit wordt nog moeilijker als het om wagens gaat waarvan er duizenden op de weg zijn. En daarvan worden ook de meeste aangevoerd." Een bron van moeilijkheden is, dat er geen uniforme regel bestaat voor de pa pieren die bij invoer moeten worden over légd. Nu eens wordt een kwitantie ge toond om te laten zien voor hoeveel (of weinig) men de auto heeft gekocht in het buitenland, dan weer komt men met de ..Kraftfahrzeugbrief", het Duitse kente kenbewijs, al naar gelang het de politiek van de Nederlandse importeur te pas komt. Bij invoer ligt het zwaartepunt bij het invoerrecht. Verder is de douane mip of meer passief. De man aan de grens kan zeker niet de invoer verijdelen van goe deren die niet genoemd zijn als ten invoer verboden of artikelen waar een speciale vergunning voor nodig is. Bij dit alles komt dan nog het alge meen bekende feit, dat in verschillende plaatsen in Duitsland (Essen, Oberhausen. Keulen) stapels blanco kentekenbewijzen zijn gestolen met de officiële stadsstem- pels. Slechts bij uitgebreid onderzoek en met hulp van de Duitse recherche zou men kunnen uitzoeken of een helemaal officieel kentekenbewijs misschien toch nog uit die gestolen massa afkomstig ïs Uit ervaring weet de heer Bergwerf, dat de chassisnummers worden uitgesneden om er andere voor in de plaats te zetten. „Dat kan niet bij een oppervlakkige con trole aan de grens worden ontdekt. Daar is een heel ander onderzoek voor nodig". Om dit alles nog ingewikkelder te maken, zijn er zelfs bij auto's van hetzelfde merk verschillen in lettertype, die door de fa briek worden aangebracht. Daar komt weer bij dat in Russelheim gefabriceerde Opeis geen ingeslagen chas sisnummers hebben, zodat ze bij invoer aan de grens erin geslagen moeten wor den. Tel daarbij dat er geen sancties of strafmaatregelen zijn als men het kente kenbewijs in Nederland niet inzendt wan neer de auto naar de sloop gaat en het ls duidelijk dat aan alle kanten kan worden geknoeid. In België werkt de jaarlijkse verplichte schouw van auto's ouder dan vijf jaar sanerend, weet de heer Barneveld. De keu ring is niet duur (140 francs) en streng. Wagens die zo'n keuring niet meer waard zijn, worden naar Nederland afgestoten. Hetzelfde gebeurt met Duitse auto's, waar zelfs èen tweejaarlijkse keuring ver plicht is voor oudere wagens. Zolang in ons land geen aansluitende regeling be staat, blijft Nederland de virtlnisbak voor oude auto's. De betrekkelijk nieuwe bepaling die de politie machtigt bij ernstige schadg en ge constateerde gebreken het kentekenbewijs in te nemen, geeft al wat meer armslag. Daardoor kan ook 'de handel in kneusjes worden beperkt. Na nieuwjaar zal de BTW ook een sa nerende invloed hebben door de zwaardere belasting die op de tweedehands auto's gaat drukken. Niettemin zullen de kopers van die auto's er altijd op bedacht moe ten zijn, dat zij hun goede trouw kunnen aantonen. Dat kan als zij hun wagen bij pen te goeder naam en faam bekend staan de handelaar of firma hebben gekocht. Wie op een automarkt of bij een gele- senheidshandelaartje koopt, neemt het ri sico zijn wagen te verspelen. Zonder kans op schadevergoeding als blijkt dat de wa gen is gestolen of van een ander misdrijf afkomstig is.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 6