DE VALLEI
VALLEI?
Ledental
passeerde
de honderd
Renswoude in oorlogstijd
werd te boek gesteld door
onderwijzer S. Laansma
Veel leden hielden op
met aardappelteelt
11079
Politienieuws
Sint bezocht nog laat
de Elster voetbal jeugd
Neem nu een abonnement op
uw 10550
Coöperatie
boerde goed
Circa 25 mille
Promotie
Mej.
G. Vermeulen
won
fotowedstrijd
Half Rhenen
viel i
in
RMC-prijzen
Voetballers gaan
dansen tijdens
clubavond
In Ede gaat men
de neuzen tellen
NCVB viert
kerstfeest
voor tunnelplan
50-meterbad in
Ede op stapel
UIT DE KERKEN
Ook rond
Veen weg houdt
Lunteren
landelijk aanzien
Ds. J. Koele komt
kennismaken
Sint op bezoek
bij NVV-jeugd
STEEDS BU DE TUD
MAi
BON INVULLENPOSTEN (zonder postzegel)EN KLAAR
Naam
Adres
Woonplaats
per week ad0,97
abonneert zich op DE VALLEI per maand ad 4,15
per kwartaal ad f 12,35
(Doorhalen wat niet wordt gewenst)
Deze bon uitknippen en in open enveloppe verzenden.
Wij betalen de port. U behoeft geen postzegel te plakken, indien
als volgt wordt geadresseerd
Dagblad De Vallei,
Antwoordnummer 8,
VEENENDAAL
De Vallei wordt nog op de dag van uitgifte bezorgd in
Veenendaal - De Klomp - Ederveen - Renswoude - Scherpenzeel -
Overberg - Amerongen - Leersum - Eist - Kesteren - Opheusden -
Rhenen - Achterberg.
UW
u dan even a.u.b.
dan brengen
wij hem nog
Alleen voor Veenendaal
's Zaterd. van 16.30-17.30 uur
RHENEN TEL. 3328
Hogere resultaten bij
Coöperatie „Landbouwbelang"
RENSWOUDE De Renswoudese
onderwijzer-historicus de heer S. Laan
sma heeft een boekje op de markt ge
bracht dat heet „Renswoude in oorlogs
tijd". Achter deze titel gaat een „pa-
perbackje" schuil van een kleine 80 pa
gina's, in offsetdruk op de markt ge
bracht door „Nederlandse Historiën".
Het boekje verscheen als derde deel van
de „Archiefreeks" van die uitgever.
Dat Renswoude een oorlogsmonument
bezit, waarmee de Renswoudenaren die
tengevolge van verzet of oorlogsomstan
digheden omkwamen, geëerd worden,
wijst reeds op een activiteit gericht te
gen de bezettende macht tussen 1940 en
1945. De heer Laansma is in de archie
ven gedoken en heeft gesprekken ge
had met diverse inwoners van het zo
vredig aandoend kasteeldorp. Aan de
hand daarvan heeft hij een beschrijving
van het leven in die bange dagen in
Renswoude op papier gezet. Het is geen
spannend verhaal geworden, maar door
dat de schoolmeester steeds over de
schouder van de historicus kijkt, is het
wel -een prettig leesbaar verhaal gewor
den. De beperkingen, die de schrijver
zich zowel qua onderwerp, als qua om
vang opgelegd heeft, maken het moge
lijk, in dit boekje een volledige geschie
denis van de Tweede Wereldoorlog te
geven.
In zijn inleiding zegt de schrijver on
der meer dat het boek geschreven is om
„in het bijzonder de jeugd wat meer
belangstelling voor de Tweede Wereld
oorlog bij te brengen". Hij maakt er in
die inleiding zijn (jeugdige) lezers op
attent, dat hij zal vertellen waarom er
een kruis staat bij „de Dennen" op 't
dijkje, waarom de brug over de Lun-
terse Beek „Luitenant Rowe-brug" heet
en „waarom wij Nederlanders niets zo
haten als onrecht, onderdrukking en
verraad".
In zijn boek gaat de schrijver steeds
in op het landelijk en wereldgebeuren
in de door hem beschreven dagen, waar
na hij deze gebeurtenissen toepast op
Renswoude. Hij verhaalt van de ser
geant Brusselers, die in mei 1940 bij
Renswoude het leven liet, maar voor
zijn moed posthuum onderscheiden is
met de Bronzen Leeuw, van korporaal
Dekker, die dezelfde onderscheiding
verdiende en vertelt dat er vijf soldaten
het Bronzen Kruis kregen.
Doordat Laansma steeds de gebeur
tenissen in het kader van het geheel
zet, geeft hij een beeld van de gehele
wereldoorlog. Aan de andere kant ech
ter maakt dit het verhaal wat „romme
lig", omdat er steeds een op twee ge
dachten hinken plaatsvond.
Bovendien beschrijft bij de ene (lan
delijke) gebeurtenis uitvoeriger dan de
andere. De Arbeidsdienst en Wintertiulp
zijn voorbeelden van een vrij uitvoeri
ge beschouwing. De jodenvervolging,
hoe uitvoerig ook weergegeven (binnen
het kader van het boek, althans) komt
niet geheel uit de verf. Er worden wel
„pesterijen" van de bezetter genoemd,
als de bordjes „Voor Joden verboden",
maar er wordt slechts even in aange
stipt, dat al die maatregelen bedoeld wa
ren om de Joden uit te roeien.
Hierin is het boek wat al te nuchter.
Het boekje als geheel is waard om te
bezitten. Iedere Renswoudenaar, maar
ook iedereen die het kasteeldorp van
nabij kent, zal geboeid worden door
hetgeen hij leest. De heer Laansma
heeft een belangrijke bijdrage geleverd
aan de geschiedschrijving van zijn dorp
over een tijd waarin degenen die deze
in dit dorp meemaakten ook niet alles
weten.
Zelfs een aantal geboren en getogen
Renswoudenaren van boven de veertig
zullen in dit boek dingen tegen komen,
die hen onbekend zijn. Hoe veel te meer
is heit dan nuttig dat jongeren het boek
zullen lezen, opdat zij weten wat hun
vaders deden. Het boekwerkje is ver
lucht met een aantal foto's, die voor het
merendeel in de oorlogstijd genomen
werden. De kwaliteit is helaas niet al
tijd even goed. maar de historische
waarde wordt daardoor echter niet ver
minderd.
Het boekje, met een voorwoord van
burgemeester J. A. Hosang, is tegen
betaling van f3.50 verkrijgbaar bij de
schrijver, Van Reedeweg 126 in Rens
woude.
C. I.
RHENEN Wachtmeester D. de Flui
ter van de groep Rhenen van de rijks
politie is met ingang van 7 december jl.
bevorderd tot opperwachtmeester. Met
ingang van diezelfde datum is de heer
De Fluiter, die al enige jaren in Rhenen
politiediensten verricht, overgeplaatst
naar de groep Driebergen.
RENSWOUDE Van de prijzen die
verbonden waren aan het oplossen van
een fotowedstrijd tijdens de St. Nico-
laasweken is de eerste prijs van f 25,-
gegaan naar mej. Gonny Vermeulen.
De vijf prijzen van f 5,- werden ge
wonnen door: mevr. v. Lambalgen,
Molenstraat, mevr. Hardeman-Vonk,
Dorpsstraat, Sander Lagerwey, Oude
Holdweg, de heer Geytenbeek, Barne-
beldsestraat en de heer G. Hol, Mel-
doorpjaan, allen te Renswoude.
RHENEN Vrijdagavond werd tn
de grote hal van garage „De Rhoter"
aan de Herenstraat de trekking ver
richt door notaris S. J. Vleer van de
RMC-Sint Nicolaasactie 1968, waarvan
de gehele opbrengst ten goede zal ko
men van de VVV.
In tegenstelling tot andere jaren wa
ren er nu niet slechts drie hoofdprij
zen en een kleine tachtig andere prijs
jes, maar niet minder dan duizend
prijzen van ongeveer gelijke waarde.
Het bestuur van de Rhenense Midden
stand Centrale gaf er de voorkeur aan
nu eens andere wegen te bewandelen
en de deelnemers aan de actie meer
kansen te geven. Men is daarin wel ge
slaagd.
De notaris en de bestuursleden van
RMC zijn anderhalf uur druk geweest
om de duizend prijzen te trekken en de
winnaars bekend te maken. Een team
van vijf dames heeft dezelfde avond
nog aan al die duizend winnaars kaar
ten zitten schrijven, waarin medede
ling wordt gedaan dat vanavond de ge
wonnen prijzen bij gepoemde garage
kunnen worden afgehaald. Er waren
tot uit de verre omtrek van Rhenen in
zendingen binnengekomen. Het RMC-
bestuur heeft de politie om assistentie
gevraagd voor vanavond, wanneer de
grote stormloop op de showroom gaat
beginnen.
SCHERPENZEEL - Op vrijdagavond 13
december organiseert de voetbalvereni
ging „Scherpenzeel" weer een clubavond
voor de leden in hotel „Boszicht". Het
zal ditmaal geen kaarten of biljarten
zijn, maar een dansavond.
De Valleiband zal haar muzikale
medewerking verlenen. Kaarten zijn
verkrijgbaar bij de leden van het orga
niserende comité, de heren G. ten Broek
en J. v. Ginkel.
EDE Om besluiten op sociaal-eco
nomisch terrein te kunnen baseren op
actueel cijfermateriaal stellen B. en W.
van Ede de raad voor een uitgebreid
bevolkingsonderzoek in <e stellen.
Het onderzoek, dat samen met de
agglomeraties Arnhem en Nijmégen
zal worden uitgevoerd, vindt plaat*
naar de toestand van 1 januari 1969.
Van het onderzoek zijn de volgende re
sultaten te verwachten: een inzicht in
de samenstelling van de beroepsbevol
king naar leeftijd en geslacht, beroeps
klasse, bedrijfsklasse en onderdeel
van de gemeente, de woon foren
sen naar werkgemeente, beroeps- en
bedrijfsklasse, de woon- en werkrelatie
binnen de gemeente en het onderzoek
gebied, de werkforensen naar beroeps-
en bedrijfsklasse, de werklozen naar
beroeps- en bedrijfsklasse, de gezins
samenstelling per onderdeel van de ge
meente.
Het onderzoek zal ongeveer 10.000
gulden gaan kosten.
RENSWOUDE Woensdagavond 11
december zal de Ned. Chr. Vrouwen-
Bond de jaarlijkse Kerstavond houden
in „Rehoboth". De Kerstmeditatie zal
worden verzorgd door mevrouw Held.
Evenals vorige jaren mogen de leden
een gast meebrengen.
SCHERPENZEEL Door de kerke-
raad der Nederlandse hervormde kerk
te Scherpenzeel is een beroep uitge
bracht op ds. J. Koele uit Nijkerk, ont
staan door het vertrek van ds. Cazander
naar Middelharnis.
Ds. Koele komt woensdag 11 decem
ber naar Scherpenzeel om met de ge
meente en kerkeraad kennis te maken.
Woensdagavond zal er een extra kerk
dienst worden gehouden, waarin ds.
Koele hoopt voor te gaan.
EDE Het gemeentebestuur van
Ede heeft met de directie van de NV
Nederlandse Spoorwegen contact opge
nomen over de bouw van een tunnel
in het verlengde van de Keesomstraat
onder de spoorlijn Utrecht-Arnhem.
Het overleg heeft ertoe geleid dat
door de NS op korte termijn een voor
lopig schetsontwerp van de onderdoor
gang en een daarbij behorende globa
le kostenraming zullen worden ge
maakt. Verwacht wordt dat het schets
ontwerp nog deze maand gereed zal
zijn. De hieraan verbonden kosten zul
len naar raming 24.800 gulden bedra
gen.
VEENENDAAL In het afgelo
pen weekeinde was het feest in het
bejaardencentrum „De Engelen-
burgh". Het echtpaar De Kleuver
vierde namelijk de dag waarop
men vijftig jaar geleden in het hu
welijksbootje stapte. Behalve door
familie werd het echtpaar door
tientallen kennissen gelukgewenst
met deze mijlpaal. Ook de leiding
van het bejaardencentrum bleef
niet achter.
EDE B. en W. van Ede stellen de
raad voor in beginsel in te stemmen
met het plan van de Stichting Zwem
bad Ede tot de bouw van een 50-meter
bad en een instructiebassin en in prin
cipe te besluiten tot het garanderen van
een geldlening, alsmede het verlenen
van een jaarlijkse subsidie.
De kosten worden geraamd op circa
5,5 miljoen gulden, waarin de grondkos-
ten niet zijn begrepen.
Hetv50-meter bad krijgt een breedte
van 16 meter terwijl een afzonderlijk
instructiebad de afmeting 20 bij 8 me
ter krijgt. De afmetingen en de diepte
van de bassins zijn ook afgestemd op
de belangen van de wedstrijdsport. Het
beoefenen van waterpolo, waarvoor in
Ede geen accpmodatie aanwezig is, zal
bij realisering van dat plan mogelijk
worden. Het bad is gesitueerd in de
nabijheid van 't uitbreidingsplan Veld
huizen.
Ned. Herv. Kerk:
Beroepen: te Mastenbroek: T. Lange-
rak te Veenendaal.
Aangenomen: naar Odijk (toez.): C.
Schilder te Oosternijkerk; naar Goën-
ga; C. J. K. Baas te Eindhoven.
Bedankt: voor Beilen (toez.): J. de
Ruyter te Rheden; voor Moerkapelle:
C. Treure te Hasselt.
Geref. Kerken:
Beroepen: te Daarlerveen: E. N. van
Loo te Sneek.
Bedankt: voor Werkendam: R. Ak
kerman te Driebergen.
Chr. Geref. Kerken:
Bedankt: voor Nunspeet: J. Tammin-
ga te Grand Rapids (U.S.A.); voor
Schiedam: C. van der Weele te Hui
zen (N.H.).
Evang. Luth. Kerk:
Aangenomen: naar Amersfoort-
Baarn-Soést: drs. G. Fafié te Hilver
sum.
RHENEN De coöperatieve aan- en verkoopvereniging ..Landbouwbelang"
Rhenen houdt op vrijdag 13 december in hotel-paviljoen „Grebbeberg" (Schie-
lein) de jaarlijkse algemene ledenvergadering onder voorzitterschap van, prof. ir.
A. Moens. De vereniging telt momenteel 105 leden. Van drie leden eindigde
het lidmaatschap door overlijden, vier leden bedankten en drie nieuwe leden
konden worden ingeschreven. Onder hen die dit jaar zijn heengegaan bevond
zich de heer ir. G. C. W. Chr. Tergast, die op 24 april 1968 overleed. Hij was
ere-voorzitter van de vereniging. Twaalf jaar diende hij de coöperatie „Land
bouwbelang" als voorzitter. Hij werd opgevolgd door professor Moens. Een
en ander blijkt uit het jaarverslag dat dezer dagen verscheen.
ADVERTENTIE
in chroom-staal-doublé-goud
VEENENDAAL De heer J. D. uit
Veenendaal, die met zijn auto op de
Industrielaan de inrit van de Carolan
in wilde rijden lette niet voldoende op
het verkeer op het rijwielpad. Daar
door reed hij de bromfietster mej. G.
van S. uit Veenendaal omver. Mej.
Van S. moest met een hersenschud
ding per ziekenauto naar het Juliana-
ziekenhuis gebracht worden.
De heer E. S. uit Veenendaal reed
met een te grote hoeveelheid alcohol
over de Kerkewijk. Zonder dat er een
reden voor was, reed hij tegen een ge
parkeerde auto van A. W. De vaart
van S. was zo groot, dat hij de auto
van de heer W. tegen een lantaarnpaal
drukte. Zijn eigen auto was total loss,
die van W. werd zwaar beschadigd. S.
moest naar het ziekenhuis overgebracht
worden.
De heer P. V. uit Veenendaal slipte
met zijn auto, toen hij de bocht Mul
derslaan - Prinsesselaan te snel nam.
Hij reed hierdoor tegen de geparkeerd
staande auto van C. C. van D. aan.
Beide auto's werden beschadigd.
De heer J. D. uit Ederveen bestuur
de zondagmiddag een DAF-personen-
auto. Op de kruising Schrijverspark/
Gilbert van Schoonbekestraat sloeg de
auto over de kop. De inzittenden zetten
de wagen weer overeind, waarna de
reis werd vervolgd.
LUNTEREN Een complex van 132
woningen, waarvan er 100 in één laag
en 32 in twee lagen zijn gedacht, is ge
situeerd in het bestemmingsplan Lun
teren „Omgeving Veenweg", dat
woensdag in de Edese raad in behan
deling komt.
Het plan wijkt op enkele punten af
van het vigerende plan dat o.a. aan
het betreffende gebied een meer ste
delijk karakter wilde geven. Gezien de
ligging ten opzichte van het aangren
zend natuurgebied is men hier op te
ruggekomen. Om een minder stedelijk
karakter te bereiken is önder meer ge
zocht naar een meer beweeglijke verka
veling met een groot percentage be
bouwing in één laag van enkele of dub
bele bungalows.
Een vijftal blokken van eengezins
huizen in twee bouwlagen, met de daar
bij behorende autobox-complexen, is
gesitueerd nabij de entree van het com
plex. Deze blokken brengen door hun
compositie een samenhang tot stand
van beide gedeelten ter weerszijden
van de hoofdontsluitingsweg. Beide ge
deelten hebben een eigen, van elkaar
verschillend groen „midden". Omdat
het terrein eigendom is van twee bouw
maatschappijen, welke de noord-zuid-
gerichte hoofdontsluitingsweg tot ge
meenschappelijke grens hebben, is de
verwachting gerechtvaardigd dat het
architectonisch ook tot een gaaf ge
heel zal kunnen komen.
Uit het zakelijk verslag 1967-1968
blijkt, dat „Landbouwbelang" opnieuw
hogere omzetten heeft geboekt. In ton
nen uitgedrukt is dat 6718 ton geweest
en in geld f 2.322.634,23. In vergelijking
met het vorig boekjaar betekent dit 'n
stijging van 707 ton en f 176.522,24 in
geld. In percentages is dit een stijging
van 11,7 pet in kilogrammen en 8,2 pet
in geld. Blijkens het verslag droegen
vooral de afdeling voerartikelen en'ruw-
voeders tot deze stijging bij.
De omzet voerartikelen beliep 4951
ton waarvan 2641 ton door de coöpera
tie zelf werd geproduceerd. De rest wa
ren persprodukten, levering in bulk van
mengvoeders en enkelvoudige voeders.
De levering in bulk vertoont een gesta
dige groei.
Gemiddeld werd dit boekjaar 21 pet
van dc mengvoeders in bulk geleverd,
maar in juni van dit jaar was dit reeds
tot 30 pet gestegen. De verwachting voor
de toekomst is dat plm. 50 pet in bulk
geleverd zal worden.
In procenten van de omzet aan meng
voeders was de bestemming als volgt:
pluimvee 28.4 pet, varkens 47,7 pet en
rundvee 23,9 pet. De mogelijkheid van
verhoging van inkomen door met grote
re eenheden varkens of pluimvee te
werken werd ook dit jaar door diverse
leden aangegrepen. Diverse leden zijn
er echter die deze noodzakelijke ver
groting van het bedrijf, onder andere
doordat zij de risico's te groot vinden,
nog niet doorvoerden, aldus het jaar
overzicht. Bij eventuele plannen wil
„Landbouwbelang" graag adviseren om
trent inrichting, financiering en moge
lijkheden van risicobeperking.
Aan meststoffen werd omgezet 640.699
kg stikstof. 122.099 kg fosfaat, 155.807
kg kali, 93890 kg kalk. 202.215 kg meng-
meststoffen en 51.440 kg andere soorten
meststoffen.
De omzet vaste brandstoffen daalt
door de overgang op aardgas. Het ver
slag noemt het opmerkelijk, dat de om
zet van pootaardappelen zo snel terug
loopt, diverse leden blijken de aardap
pel verbouw volledig te hebben gestaakt.
De verhoging van de ruwvoederom-
zet vindt haar oorzaak voornamelijk
in de omzet voeraardappelen in het
voorjaar 1968. De omzet vloeibare
brandstoffen, bestrijdingsmiddelen en
diverse artikelen vertoonde een bevre
digend beeld.
Er is een overschot van f 17.841,37.
Over de bestemming hiervan wordt in
de jaarvergadering van vrijdag een be
slissing genomen.
Daar komen eveneens aan de orde
het jaarverslag van de directeur van
de coöperatie, de heer J. van Donse
laar, alsmede een voorstel van het be
stuur om de bestuursverkiezing en de
verkiezing van de commissie van toe
zicht tot het volgend jaar uit te stellen,
waardoor de mogelijkheid bestaat dat
de nieuwe gekozenen direct in functie
treden.
Op de agenda staat ook de herden
king van het veertigjarig dienstver
band van de vertegenwoordiger van
„Landbouwbelang", de heer G. van Ge-
sink. Tot besluit zullen er, zoals dat ge
bruikelijk is, tijdens de jaarvergade
ring landbouwgereedschappen onder de
aanwezigen worden verloot.
ELST Sint Nicolaas is na zijn ver
jaardag nog niet direct afgereisd naar
Spanje want zaterdagmiddag was hij
nog in Eist te vinden waar hjj zijn op
wachting maakte bij de jongste spe
lers van de voetbalverenigingen Oran
je Wit en Musketiers. De jeugdige
Oranje Witters, tachtig in getal, had
den zich verzameld in café „de Mor
genster" terwijl de Musketiers-aan
hang hotel „de Stuyvenberg" als zijn
domein had gekozen.
Nadat de voorzitter van Oranje Wit
de heer Hulsman, het openingswoord
had uitgesproken, startte het festijn
met het vertonen van een serie bijzon
der aardige tekenfilms, waaronder Mic
ky Mouse, die door de jeugd geweldig
gewaardeerd werden. In de pauze werd
de jeugd een flesje limonade aangebo
den. Hierna verscheen St. Nicolaas met
twee Pieten. De jongens, die vóór de
komst van de Goed Heilig man luid
keels verkondigden, dat Sint helemaal
niet bestond, zongen nu wel een toon
tje lager, vooral toen dertien van hen
aan de tand werden gevoeld over hun
Spanje genomen, zodat ieder kind opge
lucht en tevreden huiswaarts keerde
nadat het een pakje met verrassingen
ter hand was gesteld.
Vermeld zij nog, dat de jeugdcom
missie van Oranje Wit zich enorm
heeft ingespannen om deze middag
onvergetelijk te maken.
Ook de jeugdcommissie van v.v.
Musketiers kan terugzien op een zeer
geslaagde middag.
Toen de heer Eimers de aanwezigen
welkom heette, bleken er 60 pupillen
in de zaal plaats genomen te hebben,
die in spanning afwachtten wat er alzo
zou gebeuren.
Nadat iedereen een consumptie had
genuttigd werd -een aantal leuke films
vertoond. Vooral de films „Abott en
Castello gaan dineren", „de limonade
verkopers" en „Sweenly gaat op pad",
vielen bijzonder in de smaak bij de
jeugd.
Na de filmvoorstelling werd er even
gepauzeerd en werden de dorstige ke
len gelaafd. Vervolgens deed St. Nico
laas zijn intrede.
De gcedheiligman bleek goed op de
hoogte te zijn met de voetbalgewoon
ten en handelingen, die niets met voet
ballen uitstaande hadden. De acht jon-
prestaties en roemruchte daden van
het afgelopen jaar.
Gelukkig werd niemand mee naar
gens, die voor Sint moesten verschijnen
kregen dan ook gedeeltelijk pluimen
en gedeeltelijk vermaningen.
Nadat de heer Eimers de feestelijk
heden had besloten, kregen de jongelui
een pakket met verrassingen aangebo
den.
RHENEN Ongeveer 300 kinderen
van NVV-leden genoten zaterdagmid
dag in het „Eigen Gebouw" van een
laat, maar daarom niet minder ge
waardeerd St. Nicolaasfeest. De Goed
heiligman was in hoogst eigen persoon
aanwezig, vergezeld van twee onaf
scheidelijke knechten, die na hun in
tensieve dakentochten voor de Rhe
nense NVV-jeugd nog het een en an
der hadden bewaard. Er was een lach
en een traan bij de jongens en meis
jes die op het matje moesten komen.
De lach bleef en de tranen waren snel
opgedroogd toen een Dik Trom film
werd vertoond.