Beperkt Moerdijk-complex
behoeft geen zeehaven
Mist en ijs
belemmeren
scheepvaart
post
vóórde
16
anders
dan andere
J
Nijmegen moet image van „zo ver en
zo benauwend katholiek..." kwijt
Jongens reden met gestolen
auto door slagbomen
BEWINDSLIEDEN ANTWOORDDEN IN KAMER OP
INTERPELLATIE VAN DRS. NYPELS (D'66)
Regering krijgt
noodzetel in
oorlogstijd
Kamer akkoord
met duurdere
dwangbevelen
Mr. BEERNINK
OVERLEEFDE9
ALLE MOTIES
Man stak vrouw
die verzoening
weigerde
Verolme bouwt voor
Brazilië fregatten
Burgemeester wil zijn stad erbij laten horen
certinaQ/
GEEN BTW OP
RUW GOUD
Geleen ten strijde
tegen monsters
VERDIENSTEN
KANALEN DICHT
NIET GROOT
VRIJE ZONE
PTT
SCHOON HOUDEN
Van Hall vraagt ontslag
als ambtenaar van
burgerlijke stand
constante kwaliteit
RECLAME
Voor jou, m'n hart
Omdat het de eerste
Kerst is die we samen vieren.
Omdat wij nu zelf
moeten zorgen in plaats
van verzorgd te worden.
Omdat jij me
zo'n groot vertrouwen
voor de toekomst geeft...
voor jou een Certina
omdat elke seconde
jou verder zet in een
nieuw leven en omdat ik
wil dat die seconden
mooi zijn.
VRIJDAG 13 DECEMBER 1968
DEN HAAG Er komt geen zeehaven bij Moerdijk. Dit heeft minister Bak
ker (Verkeer en Waterstaat) gisteren in de Tweede Kamer gezegd in zijn ant
woord op de interpellatie van drs. E. Nypels (D'66) over de vestiging van
Shell-Chemie aan het Hollands Diep. „Niemand hoeft bang te zijn of illu
sies te koesteren", zei de minister nadrukkelijk. Er zal ook geen kanaal voor
zeeschepen door de Hoeksphe Waard worden gegraven.
ROTTERDAM Mist in het zuiden
en ijsvorming in het noorden van het
land hebben vooral de scheepvaart fis
teren danig parten gespeeld. De resul
taten waren er in de vorm van aan
varingen, vertragingen en stremmin
gen. De drukke vaart op de Nieuwe
Waterweg van en naar Rotterdam
kwam gisteravond stil te liggen, omdat
de loodsdiensten werden gestaakt en
de bemanningen van de havenslepers
geen hand voor ogen meer konden
zien.
Merkwaardig genoeg bedroeg tege
lijkertijd het zicht op de Rotterdamse
luchthaven Zestienhoven zeker, ander
halve kilometer. Er werd dan ook nor
maal gevlogen.
De rijkspolitie te water in Dordrecht
maakte gisteravond met drie boten bij
een zicht van nauwelijks 20 meter
jacht op een Belgisch binnenschip. Het
schip had 's middags op het Hollands
Diep de Nederlandse binnenvaarder
Ad ja geramd, die binnen tien minuten
zonk. Schipper J. A. van de Voorden
uit Sint Philipsland riep via de mobi
lofoon om hulp.
Enkele minuten voor de Ad ja bij
Dordrecht in de diepte verdween, werd
het schip in de potdichte mist gevon
den door een vaartuig van rijkswater
staat dat de schipper, zijn vrouw en 2
kleine kinderen overnam. Het Belgi
sche schip was doorgevaren.
De politie zocht tot diep in de avond
het Hollands Diep, de Dordtse Kil en
de Nieuwe Merwede af. Overigens zon
der resultaat. Eén van de polltieboten
moest uit de vaart worden genomen,
omdat de radar uitviel.
Op het Haringvliet kwam de veer
boot Haringvliet van de Rotterdamse
Tramweg Maatschappij (RTM) in aan
varing met een binnenschip. Persoon
lijke ongelukken deden zich niet voor.
Beide schepen kregen averij.
De veerdiensten op de Westerschelde
hebben tot gisteravond nauwelijks ge
functioneerd. Het veer Kruiningen
Perkpolder werkte alleen 's morgens
vroeg en 's middags, zij het met ver
tragingen. De dienst tussen Vlissingen
en Breskens, die om half twee was ge
staakt, werd gisteravond om zeven uur
hervat. De boot van Terneuzen naar
Hoedekenskerke maakte pas tegen de
avond de eerste tocht.
In Vlissingen voer de veerboot Prin
ses Beatrix bij het binnenkomen van
de veerhaven in de dichte mist tegen
de fuikwand. Door de schok werden
twee passagiers licht gewond. Negen
auto's aan dek werden beschadigd.
Een rij palen langs de fuikwand
werd ernstig beschadigd. Het mechanis
me van de zware deur op het rijdek
werd ontzet. Daarom moest het schip
keren om de auto's via de deur aan de
andere zijde van het schip te kunnen
lossen. De personenauto's keerden aan
dek. De vrachtwagens moesten achter
uit van de boot rijden.
In de noordelijke provincies begon
het ijs op de kanalen hier en daar al
een hinderlijke barrière voor de bin
nenvaart te vormen. Op de kleine ka
nalen was de vaart moeilijk of selfs
onmogelijk.
In Friesland en Drente is behalve
voor de hoofdvaarwegen een vaar-
verbod ingesteld. Op het Winschoter-
diep en het Wildervankkanaal zijn in
brekers ingeschakeld.
Rijkswaterstaat verwacht dat de toe
stand op ht IJsselmeer snel zal ver
slechteren. De scheepvaart ondervond
hier gisteren nog niet veel hinder van
het ijs. Het Zwartemeer en het Ketel
meer zijn bedekt met licht tot middel
zwaar drljfijs.
In Groningen regeert de winter al
met zo'n vaste hand dat de aardappel-
meelcampagne in gevaar is gekomen.
De fabrieken die nog kunnen door
draaien, komen door de strenge vorst
maar aan de helft van de produktie.
Als de vorst doorzet en alle tekenen
wijzen hier op zal de campagne
een voortijdig einde beleven.
ADVERTENTIE
Verdere belangrijke punten uit de
antwoorden van de ministers Bakker,
De Block (Economische Zaken), Schut
(Volkshuisvesting en Ruimtelijke Orde
ning) en staatssecretaris Kruisinga
(Volksgezondheid):
Shell-Chemie heeft, aldus minister
Dé Block, een tegemoetkoming van
12,5 miljoen gulden uit de schatkist ge
kregen. Toegezegd is, dat de Dordtse
Kil eerder zal worden verbreed dan de
bedoeling was.
De wegen en spoorlijnen naar het
nieuwe industrieterrein sullen op de
eisen van het bedrijf worden afgestemd,
de persleiding voor de afvoer van vuil
water naar de Westerschelde wordt
aangepast aan de behoefte van Shell.
Het Hollandsch Diep wordt zo uitge
diept, dat schepen kunnen lossen en
laden.
Minister Bakker deelde mee dat de
Dordtse Kil in 1978 tot 250 meter zal
zijn verbreed. Zij krijgt een diepte van
acht meter beneden NAP. Een verbre
ding stond al op het programma voor
de komende jaren; de verdieping zal
vijf tot tien miljoen gulden meer vra
gen. Het gehele werk kost nu 35 tot 40
miljoen gulden. Aan Shell is meege
deeld dat na 1978 zal worden bekeken
of de Dordtse Kil tot 8V« meter kan wor
den uitgediept.
Het Hollandsch Diep blijft schoon,
zei minister Bakker. Er zal geen
vuil water op worden geloosd, wel koel
en regenwater. Het vieze water gaat
door de pijpleiding naar de Wester-
Jchelde, waar het automatisch wordt
verdund. Om te voorkomen, dat het o.a.
biologische schade zal veroorzaken
worden aan deze afvoer ook eisen ge
steld.
Ir. Schut zei gisteren in de Tweede
Kamer, in antwoord op de interpella
tie van de democraat drs. E. Nypels,
dat er geen groot complex van indus
trieën aan de Moerdijk zal komen. De
mogelijkheden hiertoe zijn alleen al be
perkt omdat Klundert en Zevenbergen
op vrij korte afstand van het nieuwe
industrieterrein liggen.
Het beleid blijft gericht op de ontwik
keling van zeehavens in Zeeland. Dit
neemt niet weg, had mr. De Block te
voren gezegd, dat er wel een aantal be
drijven bij Moerdijk zullen komen, die
georiënteerd zijn op de produktie van
de nieuwe vestiging van Shell. Hij ver
wachtte dat binnen redelijke tijd een
aantal gegadigden uit de bus zou ko
men.
Minister Schut meent dat, hoewel
Shell nu aan de Moerdijk gaat zitten,
het niet nodig is om een nieuw beleid
inzake ruimtelijke ordening voor Zuid
west-Nederland te maken. De tweede
tweede nota over die ruimtelijke orde
ning is geen belemmering voor een ge
zonde economische groei in die streek.
Ir. Schut deelde mee dat er plannen
zijn voor een zone van 1150 meter tus
sen het industriegebied aan de Moer
dijk en de woongebieden. De gemeen
teraden van Zevenbergen en Klundert
wilden deze strook aanvankelijk beper
ken tot 650 meter.
In de zone, die nu dus wordt uitge
breid, is ruimte voor kantoren, garages
en andere „onschadelijke" gebouwen,
voor de persleiding en voor groen.
Minister De Block vertelde de Kamer,
dat er aanvankelijk 35 plaatsen waren,
waar Shell-Chemie zich zou kunnen
vestigen. Hieronder waren Bergen op
Zoom en het Sloe. Beide vielen na de
eerste schifting af. Uiteindelijk bleven
Antwerpen, de Maasvlakte, de Eems-
ADVERTENTIE
haven en Moerdijk over. Op verzoek
van de minister is het Sloegebied weer
aön dit lijstje toegevoegd.
Het bleek om economische redenen
niet verantwoord naar de Eems te gaan;
de Schelde lag te excentrisch er zou
den lange pijpleidingen tussen dit ge
bied en raffinaderijen moeten worden
aangelegd en de Maasvlakte was om
bestuurlijke redenen niet geschikt.
Minister De Block verwacht dat
straks ongeveer 70 pet. van de produk
tie uit het nieuwe bedrijf zal kunnen
worden uitgevoerd. Het is moelij k een
schatting te maken van de jaarlijkse
omzet Heel ruwweg noemde mr. De
Block 600 miljoen gulden.
Staatssecretaris Kruisinga verzeker
de dat er strenge voorschriften worden
gemaakt om de verontreiniging van
lucht en water tegen te gaan.
De Kamer had, zo bleek gisteravond,
over het algemeen veel waardering
voor het antwoord van de ministers en
de staatssecretaris. Drs. Th. Wester
hout (PvdA) diende een motie in, waar
in hij vroeg niet af te wijken van de
ruimtelijke structuurgrens voor het
jaar 2000 zonder overleg met de Ka
mers. Bovendien wil hij op korte ter
mijn een nota over de ruimtelijke ont
wikkeling in het gebied ten zuiden van
de Nieuwe Waterweg.
De anti-revolutionair M. W. Schakel
had, evenals de KVP-er W. P. G. Ass-
mann, wel bezwaren tegen de interpel
latie. „Als een vestiging in het buiten
land komt wordt dit de regering verwe
ten", zei de heer Schakel, „en nu ze een
vette snoek heeft gevangen gooien po
litici het weer over een andere boeg".
Hij diende mede namens de KVP, de
WD, de CHU, de SGP en het GPV een
motie in, waarin de regering werd ge
vraagd „op dezelfde efficiënte wijze
met kracht haar beleid voort te zetten
voor alle gebieden met een te zwakke
sociaal-economische structuur".
DEN HAAG Het kabinet-De Jong
heeft vastgesteld waar de noodzetel
van de regering in oorlogstijd zal ko
men. Dit deelde premier De Jong gis
teren in de Tweede Kamer mee bij de
behandeling van de begroting van alge
mene zaken. Binnen afzienbare tijd zal
met de bouw worden begonnen.
Verder is het eerste deel van het zo
genaamde noodbeddenplan klaar. Dit
omvat vijftienduizend bedden. Het is
geen plan op papier, aldus dé minister
president, maar die bedden zijn er, met
alle medische apparatuur, de mogelijk
heid van opslag in magazijnen en wat
er verder bijhoort.
AMSTERDAM De oud-burge
meester van Amsterdam mr. G. van
Hall heeft ontslag gevraagd als ambte
naar van de burgerlijke stand. B. en
W. stellen de gemeenteraad voor het
ontslag te verlenen.
Mr. Van Hall werd tweeëneenhalf
jaar geleden tot ambtenaar van de bur-
gelijke stand benoemd om in maart
1966 het huwelijk van prinses Beatrix
en prins Claus te kunnen voltrekken.
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren, met uitzondering van de
heer N. Verlaan (Boeren), goed gevon
den dat de kosten van aanmaningen en
dwangbevelen voor nalatige belasting
betalers worden verhoogd. Het tarief
voor een aanmaning, dat nu een kwart
je is, zal een gulden worden. Het
hangt van de te betalen belasting af
hoeveel een dwangbevel duurder wordt.
Mr. W. Scholten (CHU) probeerde
door een amendement te bereiken dat
de eerste aanmaning kosteloos zou
zijn. Hij vond dat er geen verschil is
tussen een belastingbiljet en een reke
ning van de tandarts. De betaling kan
gewoon worden vergeten, zei hij.
Staatssecretaris Grapperhaus (Finan
ciën) voelde niets voor het amende
ment. De meerderheid van de Tweede
Kamer ook niet.
De Kamer ging verder akkoord met
het wetsontwerp dat het mogelijk
maakt investeringen voor bedrijfsge
bouwen in bepaalde gebieden vervroegd
af te schrijven. Deze maatregel wil de
werkgelegenheid bevorderen door de
vestiging van nieuwe bedrijven aan
trekkelijker te maken. Het gaat om
Groningen, Friesland, Drente, Overijs
sel, Gelderland, Noord-Brabant, Lim
burg, Zeeland, de kop van Noord-Hol
land en Oostelijk en Zuidelijk Flevo
land.
Ir. A. van Rossum (SGP) probeerde
via een amendement de regeling ook
voor Goeree en Overflakkee te laten
gelden. De Kamer ging met deze uit
breiding niet akkoord.
ADVERTENTIE
NIJMEGEN Twee Duitse jongens
(zeventien en achttien jaar) z(jn gister
avond met een gestolen auto door de
slagbomen van de grenspost Wyler te
Nijmegen gereden. De douane loste een
aantal schoten, waarvan enkele de auto
raakten. De jongens reden echter in
DEN HAAG De regen van moties,
die de oppositie in de Tweede Kamer
over minister Beernink had uitgestort,
liet hem gisteren ongedeerd. Van de
elf verdwenen er meteen al zeven, om
dat zty werden ingetrokken of voor een
latere gelegenheid bewaard. De over
blijvende vier werden verworpen.
Mejuffrouw mr. Goudsmit (D '66) be
gon met het intrekken van haar motie,
waarin een wettelijke regeling werd
gevraagd voor het gebruik van geweld
door de politie, omdat de wapeninstruc
tie bij de herziening van de Politiewet
toch op de helling komt. Haar fractie
genoot drs. Nypels deed hetzelfde met
zijn motie, die de bonden van gepensio
neerden wilde betrekken bij het georga
niseerd overleg over de ambtenarenpen-
sioenen.
De pacifist Wiebenga was door minis
ter Beernink gerustgesteld over het
raadplegen van het personeel bij de
verhuizing van de Centrale dienst In-
en Uitvoer, zodat zijn motie daarover
niet meer nodig was. Verder lagen er
twee moties over de vraag of het lid
maatschap van een bepaalde politieke
partij van invloed is öp de benoeming
in overheidsdienst. De socialist drs.
Franssen trok de zijne in en de heer
Wiebenga meende dat er best later
over kon worden gestemd.
Tenslotte verdween de motie van de
socialist Laban over de wegens een
computerfout te veel uitbetaalde pensi
oenbedragen.
De socialist drs. Van Thijn had in een
motie gevraagd om een vaste regeling
voor de inspraak van gemeenteraden
bij burgemeestersverkiezingen, waarbij
dan ook over de kandidaat zelf behoort
te worden gepraat. De Kamermeerder
heid volgde hierin het standpunt van
de minister, die een dergelijk soort be
moeienis van de gemeenteraad niet
wenst.
De motie werd verworpen met alleen
de stemmen van de zogenaamde linkse
concentratie (PvdA, D '66, PPR en
PSP) plus de communisten voor.
De motie van mej. mr. Goudsmit
(D '66) met de eis dat nevenfuncties en
commissariaten van een aantal hoog
waardigheidsbekleders moeten worden
bekend gemaakt, kreeg slechts steun
van de PvdA, D '66, PPR, de AR-afge-
vaardigde Goudzwaard en de beide
boeren Nuyens en Verlaan.
DELFT De 33-jarige Haagse
straatmaker E. de G. heeft gistermor
gen ln een Delfts restaurant zijn twee
jaar oudere vrouw met een zakmes in
de borst gestoken. De vrouw is in het
ziekenhuis opgenomen. Zij is niet le
vensgevaarlijk gewond. De politie ar
resteerde de man korte tijd later in de
tram naar Den Haag.
Het paar was in maart getrouwd.
Kort geleden was de vrouw weggelo
pen. Toen De G. gisteren naar het
restaurant in Delft ging, waar de vrouw
werkte, om zich weer te verzoenen,
weigerde zij. De man werd driftig, pak
te zijn mes en stak haar twee keer in
de borst.
volle vaart door, richting Nijmegen. Drie
kwartier later werden zjj aangehouden.
De Nijmeegse politie had na een tele
foontje van de douane alle toegangs
wegen tot de stad afgezet Bij de Waal
brug werden de Duitsers gesignaleerd.
De auto hadden zij in Berg en Dal
achtergelaten. Door de bossen waren de
jongens naar Nijmegen gelopen. Met de
hulp van een speurhond kreeg de politie
het tweetal te pakken.
Aanvankelijk dacht de Nijmeegse po
litie dat de twee jongens de daders
waren van een bankoverval, die gister
middag in het Duitse Kapellen was
gepleegd en waarbij veertigduizend
mark was geroofd. Bij die overval was
hetzelfde merk auto gebruikt als waar
mee de jonge Duitsers de slagbomen
bij de grens hadden geramd.
Later bleek dat de jongens niets met
de overval te maken hadden. Zij waren
ontsnapt uit een jeugdtehuis in Eus-
kirchen. De auto hadden zij in Rees
gestolen.
ROTTERDAM Scheepsbouwer C.
Verolme heeft opdracht gekregen voor
de bouw van een aantal fregatten voor
de Braziliaanse marine.
Hij heeft dit bij zijn terugkeer uit
Brazilië meegedeeld. Om hoeveel sche
pen het gaat wilde de heer Verolme
niet zeggen. Hij acht het waarschijn
lijk dat niet alle schepen op zijn Bra
ziliaanse werf gebouwd kunnen worden.
Een deel van de order zou dan in Ne
derland terecht komen.
caballero
Toneelspeelster en TV-actrice Petra Laseur
25 STUKS f 1.50-EEN LAURENS PRODUCT
NIJMEGEN Hij zegt: „Ik ben ielf katholiek. Maar ik heb wat tegen men
sen. die katholicisme zien als een gesloten blok, waar buitenstaanders geen toe
gang hebben. Nijmegen heeft een verkeerde image in het toonaangevende wes
ten. De Nijmeegse straathoeken worden heus niet meer beheerst door paters en
pastoors. Het is een moderne stad geworden met industriële ambities"
Burgemeester mr. Theodorus de
Graaf (56) zwaait als opvolger van
burgemeester Hustinx nu bijna een
jaar lang de scepter over de 150.000 in
woners van Nijmegen.
„Toen ik hier kwam", vertelt hij,
trof ik een puur katholieke stad, waar
je duidelijk kon voelen, dat er een
scheidslijn loopt tussen het Zuidoosten
van het land en het Westen. Ik merkte
dat Nijmegen de naam had de kop te
zijn van het katholieke Zuiden. Als je
de image hebt, alléén maar een katho
lieke stad te zijn, dan schrik jeveel
mensen uit de Randstad af om zich
hier te vestigen".
„Denk niet, dat ik iets tegen het ka
tholicisme heb, maar het is onzin om
het ideale woon- en werkklimaat, dat
wij hier hebben, alleen voor katholie
ken te reserveren. De mensen in het
Westen moeten niet denken, dat het ka
tholicisme van Nijmegen een benau
wende stad heeft gemaakt. Niet alleen
particulieren denken zo, maar ook in
dustrieën en regering".
De burgemeester gaat er iets tegen
doen. Samen met zijn wethouders heeft
hij er in de gemeenteraad over ge
praat. De raadsleden waren het er roe
rend mee eens: de image van Nijme
gen moet worden veranderd.
„Wij hebben een public relations bu
reau in Den Haag in de arm genomen.
Wij gaan wat meer doen aan onze voor
lichting en gaan reclame maken om
meer industrieën naar hier te halen.
Aan ons katholieke stempel kunnen wij
niets veranderen. Ik zal naar waarheid
zeggen, dat de niet-katholieken, die de
sprong wél hebben durven maken, het
hier geweldig vinden".
Het zit de burgemeester vooral hoog,
dat de verkeerde image ook van in
vloed is op de houding van de regering
ten opzichte van de problemen van zijn
stad.
Het voortgezette onderwijs in de ag
glomeratie Nijmegen levert jaarlijks
ADVERTENTIE
voor al die momenten
dat je het beste wilt geven.
Mr. TH. DE GRAAF
moderne, open stad
zo'n duizend afgestudeerden af die niet
in het eigen gebied, maar wel elders
aan de slag kunnen.
„Er is hier een gebrek aan werkgele
genheid, die het publiek het gemeente
bestuur kwalijk neemt", zegt mr. De
Graaf. „Dat geeft spanningen, maar
denk niet dat de regering ons helpt".
Ook bij het streven van de regering
om de rijksdiensten over het land te
spreiden, komt Nijmegen niet aan bod,
vindt de burgemeester. ..Er worden
hier zelfs rijksdiensten weggehaald en
vijftien kilometer verderop in Arnhem
neergezet Dat is gebeurt met de In
spectie Nederland van de Domeinen.
Als je er wat van zegt, krijg je te ho
ren dat Nijmegen zo ver en zo benau
wend katholiek is".
„Ik heb eens tegen minister Witte-
veen spottenderwijs door de telefoon
gezegd, dat Nijmegen zelfs per trein t
bereikbaar is. Weet u wat zijn reactie
was? Hij zei: „Dat wel, maar het is zo
rot, dat je in Arnhem moet overstap
pen".
DEN HAAG De handel in goud,
zilver, platina, edelstenen en halfedel
stenen (mits ongezet) zal worden vrij
gesteld van de belasting op toegevoeg
de waarde, de BTW. Dit betekent dat
zij, die edel metaal en edelstenen voor
beleggingsdoeleinden willen kopen, hier
geen BTW over behoeven te betalen,
zo heeft de minister van Financiën be
slist.
Zodra echter deze artikelen aan de
edelsmid worden aangeboden ter ver
werking tot sieraden, vallen ::ij wel on
der de BTW en worden zij met twaalf
procent belast. Dit geldt ook voor ver
werking van goud tot gouden penningen.
GELEEN B. en W. van Geleen
willen verbieden dat giftige, bijtende
of op andere wijze voor de gezondheid
schadelijke stoffen in brievenbussen
worden gestopt of aan deurknoppen
worden gehangen.
Het gaat om waspoedermonsters en
afwasmiddelen, die op deze manier in
handen van kinderen kunnen komen.
B. en W. stellen de Geleense raad voor
het verbod op te nemen in de algeme
ne politieverordening.
