PI
M
8
ui
QQ
B3
R§!
29 sec:
Bovenstaande tekeningen samen een
schema voor bijna een hele week maken
het onze lezers mogelijk de reis naar de maan
en terug naar de aarde van uur tot uur te
volgen. De schaalverdeling onderin de teke
ning die men in twee „lagen" van links naar
rechts moet lezen, bestaat uit een urenschaal.
De tekening, geeft niet de juiste verhouding
weer tussen aarde en maan, noch de werke
lijke afstanden, maar. is een tijdens de Kerst
dagen en daarna gemakkelijk bij te houden
schema, want elk stadium van de vlucht is te
vinden door de getekende en geschreven
gegevens boven elk willekeurig uur na de
start op te zoeken.
DE MAANREIS
TIJDENS
DE
KERSTDA GEN
06MANNINS AAN 8CORD -2 UUR IO MIN.
START O UUR OOMIN. OO SBC.
2.5D.31
STÜWSTOOT RICHTING
NI AAN
peace trap we4
Koe*s:
MAAN RONP 6N 7CRUG
1 lj.t4t4.5H
5.5*0.oo eerste
BAAN CORRECTIE
26.00.00
Tweepe baan correctie
OPNAME
±47. OO.OO
derde baan correctie
61.00.00
VIERDE BAAN CORRECTIE
AUET.V. OPNAMEN POOR
APOLLO GESCHATTE TIJDEN
De tv-camera die mee om de
maan gaat weegt maar twee
kilo, een-dertigste van het
gewicht van de gangbare
toestellen. De omvang is een-
vijfentachtigste van de grote
camera's. Een lokale zender
heeft een zendvermogen van
50 kilowatt en een bereik van
enkele tientallen kilometers.
Het zendertje aan boord van
de Apollo-8 zal met 20 watt
meer dan 300.000 km moe
ten overbruggen.
jFOTOGRAFEREN!
VAN LAATS re TRAP
imjj» 5.6 «ww-
onf; veRi*lf4
sNeuneiP wee
TOr ^•peR
.12-Tl-10-9-8-7-6-5-<f-3-2-1 Oi 2 345 6 7 8 9 IO 17 12.1314 15-16 17 7519 20 21 02 2324 2526 27 28 2930 31 32 3334 353637 38 39 40 47 42.43 44 45 46 47 48 49 5D 57 52 53 54 5556 57 5559 60 6T 62 63 6*65 66 67
UREN VOOR DE START START UR6M NA Pe START
PLANNEN ^/OLGENS NEPER LAN D SB TlüÖ~
5 6 7 6 9 10 71 72. 73 T3.517516 77 18 79 20 27 22 25
8 9 10 71 7213 74 75 76 77 78 19 2o 21 22 23
ZATERDAG 2f DEC.
ZONDAG 22
2 3 4 5 6 7 8 9 70 71 72 13 74 15 16 17 78 79 20 21 22 23
MAANDAG a3
DINSDAG
2«0ML.3e a
69 UUR I
07 MIN.
APOLLO
R6IMT
AF rjT|
OM (N I l'I
baan mn
OM MAAN
re KOMEN-
MOTOR BRANDT
264 SECONDEN
SNELHEID V6RMIN
DERT MET 32-83
KM./OUR
1
DOOR
KLEIN6
FOOT
KA NS
OP
FATACE
KOERS
OMLOPEN OM DE MAAN
4fc 5^ 6e 7C 5e
±104.00.00
5e BAAN CORRECTIE
±179.00.00
ZESDE BAAN CORRECTIE
89.15.07
APOllo
WIJZIGT I
koers
NAAR
BAAN
RICH- I
TING
AARDE BflB
MET
STÜIV-
STOOT.
MOTOR 0RANDT
20ó SECONDEN.
MêlWÊ
•SNELHEID NÊEMT
GELET D6UJK
SNSLHeiO WORDT MET 3562 KM.
PER OOR OPGEVOERD
P<*>R aantrê^K
'"*SKRActir
AARpe
POOP. FOOT
GEEN
ONTSNAPPING
OIT BAAN
OM. MAAN
146.'49. OO
744.45.00 TERUGKEER IN DAMP-
ZEVENDE BAANCORRECTIE KR/NG AARDE
14 7.00.00
LANDING IN
OCEAAN
4 4t
DOOR VERKEERDE HOEK VAN
INVAL VERBRANDING OF
FATAAL UITSTEL VAN TERUGKEER
68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 8H 85 66 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 87 98 99 lööTPï Tc2 103 Tim 705106 70710810911010 712113 114 "5116 717 118 119110 111102 723 7141181261X7128119130 731131133134136136137138139740141141143 W 148146147148 7*19750151151
COPYRIGHT y<0 AUSeMEEN DAGBLAD
5 9 70 11 12 73 74 75 7617 75 79 20 21 22 23
IO 11 12 13 14 75 76 17 75 79 20 21 22 23
7 8 9 70 71 12 73 74 75 76 77 75 79 20 21 22 23
WOENSDAG 25
DONDERDAG 26
VRIJDAG 27
1071 7213 74 75 76 77 78 79 20 21 22 23
Ah wij straks de kerstdagen in gaan, zijn drie
mannen, als eerste bewoners van de aarde, bezig met
een ingewikkeld reisprogramma in de ruimte.
De ruimtevaart met alle gevolgen en perspectievèn
komt juist in deze kerst van het jaar 1968 heel dicht bij
ons. En toch zullen wij ons realiseren dat in de keten
van technische prestaties deze drie mensen Lovell,
Anders en Borman maar een zwakke schakel vor
men. Als deze schakel het houdt, dan zal Kerstmis
1968 in de geschiedenis vaker genoemd worden.
Eeuwenlang hebben mensen in drieste fantasieën gedroomd van
de mogelijkheid van een reis naar de maan. Zij zijn het
dan, na al die eeuwen, die op weg zijn.
Daar blijft niemand koel en nuchter en innerlijk onbewogen bij.
ook geen astronaut die al het voorrecht heeft te behoren tot een
nog kleine, zeer exclusieve club van mensen die kunnen zeggen
dat zij alleen in enkele uren tijds de zon vele malen hebben zien
op- en ondergaan.
Zij zullen toen zij zaterdag jl. in de Apollo-8 stapten wel degelijk
hebben beseft, dat zij meer zullen zijn dan wegbereiders voor de
drie mannen die misschien al in de zomer van het volgende
jaar als eersten op de maan zullen wandelen. Zij mogen hopen
nog voor het einde van het jaar, na hun terugkeer op aarde, te
kunnen vertellen dat zij als eerste stervelingen met eigen ogen
de achterzijde van de maan hebben gezien.
Het verslag van een ooggetuige is, hoe men het ook beziet, al
tijd boeiender dan welke knappe fotoreportage ook. Daarom
zullen beroemde selenologen (maankenners) aan hun lippen han
gen wanneer zij verslag uitbrengen over hun waarnemingen aan
gene zijde van de maan.
De selenologen zullen dat doen in weerwil van het feit dat zij al
vele honderden foto's van de achterkant van de maan naar de
aarde geseind door Lunar Orbiters hebben bestudeerd. Zes
paar geoefende mensenogen zien nog altijd meer diepte in het
pokdalige maanoppervlak dan de beste cameralens.
Waarschijnlijk zullen Borman, Lovell en Anders voor hun vertrek
van selenolgen het verzoek ontvangen hebben speciaal te letten
op enkele delen van de achterkant van de maan waarover de
meningen nog verdeeld zijn. Zij moeten ook met argusogen naar
delen van de voorzijde van de maan kijken. Hun bijzondere aan
dacht zullen zij richten op die plekken maanbodem waarvan er
één als latere landingsplaats zal worden uitgekozen.
Leveren die plekken gevaren op die bij het bestuderen van foto's
daarvan op aarde onontdekt zijn gebleven? Wie zal het zeggen?
Misschien zullen hun waarnemingen mee de doorslag geven bij
het vaststellen van de landingsplaats.
Borman, Lovell en Anders zijn niet alleen verspieders en waar
nemers. Zij zijn ook,, hoewel zij niet echt vliegen, de invliegers
die ervaringen moeten opdoen met het navigeren tussen aarde
en maan en in omgekeerde richting, met het in de juiste baan om
de maan brengen van hun Apollo, met het precies op het goede
moment uit die baan weer op weg naar de aarde gaan en met
de terugkeer in de dampkring onder precies de goede zeer
kleine invalshoek.
Zolang de reis duurt zullen zij weinig tijd hebben voor bespiege
lingen over de historische betekenis ervan. Hun opdrachtgevers
zullen de opeenvolging van taken die zij moeten verrichten wel
zo hebben ingedeeld dat daarvoor weinig of geen tijd overblijft.
En overigens: niet iedereen is uit het hout gesneden van een
Napoleon die indertijd in het hete Egyptische woestijnzand zijn
soldaten vroeg te bedenken -dat van de hoogten der piramiden
in hun nabijheid veertig eeuwen op hen neerblikten!
En toch, misschien zal een van de drie zijn gedachten onderweg
even de historische kant op laten gaan. Dat zal dan Lovell kunnen
zijn, die als schooljongen van zestien jaar al een zelfgemaakte
raket afvuurde, en later als cadet in een opstel voorspelde dat de
mens eens de raket zou gaan gebruiken om de wereldruimte te
doorvorsen.
In het vooruitzicht van wachtende glorie en verheerlijking zullen
Borman, Lovell en Anders hun hoofd niet verliézen onderweg.
Zij zijn in de afgelopen jaren onder voortdurend toezicht geweest
van die experts onder de ruimtevaartgeneeskundigen die zelden of
nooit in het licht van de openbaarheid komen. Dat zijn de psy
chologen, die ervoor verantwoordelijk zijn dat alle astronauten
die zich voorbereiden op tochten in ruimteschepen een maximum
aan geestelijk evenwicht hebben.
In de voorselectie uit de vele kandidaten die zich aanmelden
voor een astronautenopleiding vallen meteen al allen af die ook
maar in enig opzicht onevenwichtig zijn. Dat is logisch, zal men
zeggen, want bij het selecteren van bemanningen van onderzee
boten doet de marinepsycholoog hetzelfde: mannen met engte
vrees komen in geen geval voor de onderzeedienst in aanmerking.
Al voor de eerste tocht van een Amerikaan in een ruimtescheep
je om de aarde schreef John Glenn, die deze tocht later zou
maken over het grote belang dat er aan wordt gehecht „dat de
man in de capsule zowel geestelijk als fysiek in de beste conditie
is". Glenn noemde ook de reden: „Zijn besluitvaardigheid en zijn
reactiesnelheid kunnen op een kritiek moment het verschil bete
kenen tussen een geslaagde vlucht en een catastrofe".
De proeven waaraan Glenn en de andere astronauten in de af
gelopen jaren werden onderworpen door groepen artsen, psycho
logen en andere onderzoekers zijn volgens Glenn „waarschijnlijk
de uitgebreidste die men ooit op mensen heeft toegepast". De
astronauten werden aan de proeven onderworpen in de Lovelace-
kliniek in Albuquerque in de staat New Mexico, in Wright Air
Development Center in Dayton, in de staat Ohio en in Washing
ton.
Glenns beschrijving van de beproevingen die hij en zijn kamera
den doorstonden vult een heel hoofdstuk, lichamelijke en geeste
lijke voorbereiding, in het boek De Astronauten, pioniers in de
ruimte, dat in 1961 werd uitgegeven door Sythoff. Alleen aan dit
onderwerp al werden in de periode van voorbereiding op de eer
ste tocht van een Amerikaan door de wereldruimte honderden
artikelen in kranten en tijdschriften gewijd.
Geestelijk evenwicht hebben de astronauten beslist nodig, want
onder de moeilijkst denkbare omstandigheden zullen zij hun
gedachten bij hun werk moeten houden. Zij mogen hun concen
tratievermogen niet verliezen wanneer, bijvoorbeeld, lange ver
tragingen optreden bij het aftellen voor het vertrek van de aarde
of wanneer zich in de wereldruimte onvoorziene omstandigheden
voordoen die feilloos en snel menselijk ingrijpen noodzakelijk
maken.
Alleen al daarom is er voor romantische geesten en voor mensen
die het gauw met hun zenuwen te kwaad hebben geen plaats in
de rijen der ruimtevaarders. Een ruimtevaarder moet onder alle
omstandigheden precies weten wat hij doet.
De astronauten van nu zijn de wereldruimte in gegaan zoals ve
le, vele eeuwen geleden andere mensen voor het eerst in de note-
doppen van hun tijd de wereldzeeën gingen trotseren en nog maar
weinig meer dan een halve eeuw geleden, pioniers het luchtruim
gingen veroveren. Evenmin als de pioniers van zeevaart en lucht
vaart staan zij vaak stil bij de zin van hun werk.
De zeevaart is er gekomen in weerwil van de ongetwijfeld in de
grijze oudheid geuite bedenkingen tegen waaghalzerij van gevaar
lijke tochten op zee. De luchtvaart is er gekomen, in weerwil van
soortgelijke bedenkingen én van overtuigend schijnende weten
schappelijke berekeningen, volgens welke een toestel dat zwaar
der was dan de lucht nimmer mensen door de lucht zou kunnen
vervoeren.
r|e zin van scheepvaart en luchtvaart is nu vGor geen mens
U duister meer. De zin van ruimtevaart zal in de naaste toe
komst ook door de mens begrepen worden. Dat behoeft niet te
betekenen dat voor de meesten onzer nakomelingen evenveel be
wegingsvrijheid in de wereldruimte zal zijn weggelegd als wij be
wegingsvrijheid op zee en in de lucht hebben. Dat behoeft ons
niet te verdrieten.
Er zijn onder de thans levenden maar zeer weinigen die het is ge
geven het continent der absolute onherbergzaamheid, het zuid
poolgebied, te doorkruisen. Dat zullen er maar weinigen blijven,
omdat maar weinigen daar iets te zoeken hebben. Ook in de we
reldruimte of op de maan zullen binnenkort en later maar
weinig mensen iets te zoeken hebben. En ook daarmee zullen de
meeste mensen op den duur wel vrede willen hebben.
