Veenendaals
dagblad
Min. Roolvink vindt dat
metaal-cao te ver gaat
Jaartal
Trygve Lie (72)
overleden
Een wonder in een
Vondeling niet
gebrand oj>
voorzitterschap
van P.v.iA.
Nog geen resolutie in
Veiligheidsraad
e»
Buiten
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
N
MAANKRA TERS VAN DICHTBIJ
LOONPOLITIEKE ADVIESCOMMISSIE ZAL
NOG DEZE WEEK HAAR VISIE GEVEN
Russisch protest
Wisselvallig
Kritiek op Israël houdt aan
In het
nieuwe jaar
Niet met KVP
T. A. WILLEMSEN N.V.
0 persoonlijke leningen
0 autofinanciering
0 assurantiën
0 makelaardij o.g.
Waterwild-
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
i 0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Valleiopge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 31 DECEMBER I968 - 42e JAARGANG no. 307
Vandaag nog is dit jaar 1968 heden.
Een fascinerend heden daar niet
van. Moedeloos makend misschien
omdat zo weinig werd bereikt, hoop
gevend toch ook omdat zo veel werd
nagestreefd dat goed is en vruchten
kan afwerpen voor de toekomst.
Maar morgen is 1968 een jaartal, een
cijfer in de lange reeks. En de ge
schiedenis zal leren of het een cijfer
Is dat de jaartallenboekjes zal halen.
Waarschijnlijk is het niet, want in
jaartallcnreeks gaat het om feiten
en niet om goede voornemens.
Want als straks deze krant van 31 de
cember in de legger wordt bijge
plakt en het jaartal 1968 op de rug
wordt geschreven, dan zal dat geen
legger zijn waarin we nog dikwijls
zullen terugbladeren.
We hebben u geen vrede in Viëtnam
kunnen melden we hebben u zelfs
niet kunnen berichten dat het éch
te vredesoverleg nu eindelijk is be
gonnen.
We hebben u geen vrede in het Mid
den-Oosten kunnen melden na de
jongste incidenten lijkt de vrede
zelfs verder af dan ooit.
We hebben u geen vrede in Biafra
kunnen melden het gironummer
waarop u geld kunt storten om de
ergste honger te lenigen is vandaag
nog altijd het belangrijkste nieuws.
Tsjecho-Slowakije heeft ons fel be
ziggehouden maar zal het in de
geschiedenis meer zijn dan een in
cident in het ontwikkelingsproces
van de communistische wereld?
En de golf van geweld die de Ver.
Staten lökt te hebben overspoeld
ral het niet evenzeer een fase blij
ken in het ontwikkelingsproces dat
deze nog altijd zo heterogene be
volking tot meer begrip en tot gro
ter eenheid moet voeren?
- In de verhouding tol communistisch
China is niets wezenlijks veranderd;
In de verhouding tussen rijk en arm
is veel gepraat en weinig gedaan;
de oost-west verhouding is er niet
beter op geworden en de noord-zuid
verhouding is er niet beter op ge
worden.
En dit alles ondanks twee belang
rijke evenementen: het grote be
raad der kerken in Uppsala en het
Olympische verbroederingsfeest in
Mexico.
Is er dan in al die kranten niets hoop
vollers, niets positievers te lezen ge
weest? Natuurlijk wel maar dan
komen we in een ander vlak. Met
onze portemonnee is het niet slecht
gegaan: de „deuk in de conjunctuur"
is allang vergeten, de welvaartsta
fel is nog altijd rijkelijk gedekt
dat we wel eens moeite hebben met
een eerlijke verdeling van al dat goe
de dezer aarde is een andere zaak.
Het is niet tot stakingen van enige
omvang gekomen, het is niet tot een
politieke crisis gekomen, de studenten
demonstreerden veel, maar ze stude
ren ook nog steeds, Apeldoorn heeft
z'n tunnel. Veenendaal z'n nieuwe
stadhuis, Tiel is baast klaar met de
bouw Van z'n cultureel centrum. Al
lemaal positieve zaken die tot tevre
denheid stemmen we hebben er
u in het afgelopen jaar verslag van
gedaan.
Maar al dat niet-bereikte èn al dat wei-
bereikte zullen 1968 niet tot een jaar
tal van formaat maken. Jammer?
Gelukkig? Allebei! Jammer omdat
1968 geen vredesjaar is geworden
gelukkig onidat de vrede wel dichter
bij gekomen is. Jammer omdat ook
in 1968 de vrijheid weer vertrapt is
gelukkig omdat de waarde van de
vrijheid des te sterker wordt beseft.
Jammer omdat de honger ook nu
weer nodeloos slachtoffers heeft ge
maakt gelukkig omdat het besef
van verantwoordelijkheid voor elkaar
is toegenomen.
Morgen is 1968 een jaartal, een cijfer
in de lange reeks. Toch een jaartal
dat wij allen die hel beieefd hebben
niet willen vergeten. Omdat we in
dat jaar gelééfd hebben, gestrééfd
hebben. En al hebben we het in dat
jaar niet bereikt, we nemen ons ge
loof. onze hoop, onze liefde mee het
nieuwe jaar in. Niet in de put. door
de teleurstellingen en niet geknakt
door de tegenslagen. Zo alleen im
mers kunnen we van het nieuwe
jaar iets goeds verwachten. Zo alleen
immers kunnen we hopen op een „ge
lukkig nieuwjaar".
Allen die aan onze krant meewerken
wensen u van ganser harte een ge
lukkig nieuwjaar.
DEN HAAG Minister Roolvink van Sociale Zaken en Volksgezondheid
vindt de nieuwe c.a.o. voor de metaalindustrie (230.000 man) te ver gaan. Hij
overweegt een of meer bepalingen uit het contract onverbindend te verklaren.
Dat blijkt tenminste uit zijn beroep op de loonpolitieke adviescommissie
(LAC) om hem haar visie te geven op de mctaal-c.a.o.
Eerste secr.-generaal
Verenigde Naties
OSLO Trygve H. Lie. de eerste
secretaris-generaal van de Verenig
de Naties, is gisteren op 72-jarige
leeftjjd overleden in Geilo 240 kilo
meter ten noordwesten van Oslo.
Trygve Lie was sinds 1941 de Noorse
minister van Buitenlandse Zaken
toen hij in 1946 eenstemmig tot
eerste secretaris-generaal van de
Uno werd gekozen. Hjj trad in no
vember 1952 af nadat vooral van
communistische zijde kritiek was ge
leverd op zijn beleid.
De communistische landen beschuldig
den hem ervan dat hij de belangen
van het „westerse imperialisme"
diende. Zij boycotten hem nadat hij
tussenkomst van de Uno had aanbe
volen in de Koreaanse oorlog die in
1950 uitbrak. Tegelijkertijd haalde
hij zich de woede van de Amerikaan
se pers op de hals. Verscheidene
kranten versleten hem voor een
„communistische stroman".
Lie reageerde op deze kritiek heel la
coniek: „Zolang de aanvallen van al
le kanten komen is dat een hoopvol
teken." Tenslotte kwam hij echter
tot de conclusie dat zijn positie on
houdbaar werd. Hij werd opgevolgd
door de Zweed Dag Hammarskjoeld.
Als minister van Buitenlandse Zaken
leidde Lie Noorwegen naar actieve
samenwerking met de westelijke we
reld. Door zijn toedoen trad Noor
wegen toe tot de Noordatlantische
Verdragsorganisatie (NAVO). Daar
mee gaf Noorwegen zijn traditionele
neutraliteit op.
ADVERTENTIE
OWARSGEBAKKEN NATUURWIT-BOERENBRUIN
KRENTEN-ROZIJNENBROOO KRENTENBOLLEN
BOERENROG PUNTJES EN BOLLEN
LONDEN De Sovjet-Unie heeft bij
Amerika. Engeland en Frankrijk ge
protesteerd tegen de voorgenomen ver
kiezing van de nieuwe Westduitse presi
dent in West-Berlijn. Op 5 maart moet
het kiescollege een keuze maken tus
sen de kandidaat van de christen-demo
craten, de huidige minister van Defen
sie Gerhard Schroder en de socialis- i
tische kandidaat de minister van Justi- I
tie Gustav Heinemann
TAe luchtdrukverdeling is gecom
pliceerd. Vrij onverwacht is
van de Noordzee een koufront door
gekomen. dat ons vandaag sneeuw,
ijzel en regen brengt. De tempera
tuur loopt in Gelderland op tot om
het vriespunt. Achter het front
ruimt de wind naar het noorden en
volgen er opklaringen. Daardoor is
in de komende nacht lichte vorst te
verwachten, met ah consequentie
gevaar voor gladde wegert.
Het weer blijft aan het begin van
1969 wisselvallig. Bij IJsland slaat
een nieuwe depressie 'n zuidooste
lijke koers in, maar aan de andere
kant blijft de luchtdruk in Midden-
Europa stijgen en bouwt zich boven
Rusland een nieuw hogedrukgebied
op, dat vanmorgen een waarde van
meer dan 1030 millibar had.
De laagste temperaturen zijn gis
teravond bereikt in Noord-Brabant
12 tot 15) tijdens het overtrek
ken van een rug van hoge druk. In
Gelderland is het nog tot 8 a 10 gra
den vorst gekomen.
'1orgen, zon op: 08.48. onder: 16.39,
maan op: 14.10. onder: 07.26
Aangenomen wordt, dat dc commis
sie in het begin van dit jaar inge
steld wegens bet nieuwe systeem van
vrijere loonpolitiek nog vóór maan
dag de minister van advies zal dienen.
Dan komt namelijk de ministerraad
bijeen om het contract te bespreken.
Het gaat de minister behalve om
de inhoud ook om de wijze waarop
het contract tot stand is gekomen en
de gevolgen ervan voor dé Nederland
se economie. De metaal c.a.o. is voor
vele andere bedrijfstakken namelijk
richtinggevend in de loononderhande
lingen. die nog moeten volgen.
De regering die het vinden van
een nieuw economisch evenwicht hoog
in haar banier heeft geschreven
zal er alles aan gelegen zijn tijdig bij
te sturen om een te ver doorschieten
van de loonontwikkeling te voorkomen.
De LAC komt pas in actie als de
minister van Sociale Zaken een ingreep
overweegt. Zij bestaat uit vijf leden:
prof. dr. E. J. H. M. van der Ven
(voorzitter), prof. mr. N. E. H. van
Esveld, .J. A. Middelhuis (oud-voorzit
ter N.K.V.), dr. B. Pruyt (directeur
S.H.V.) en drs. D. Roemers (burge
meester van Vlissingen, oud-voorzitter
N.V.V)
De nieuwe metaal-cao voor 1969
houdt onder meer in: een loonsverho
ging van 5,5 procent op 1 januari en één
van twee procent op 1 juli, een mini
mumvakantietoeslag van 540 gulden
voor werknemers van 23 jaar en ouder
en de stichting van een fonds voor
vakbondswerk
Zowel de vakbonden als de werkge
vers konden zich gisteravond niet voor
stellen dat de minister werkelijk zou
ingrijpen in het metaalcontract
ADVERTENTIE
Bij uw nieuwe
jaarreis om de
zon met het oude
voertuig aarde,
wensen wij U
goed zicht.
OPTICIEN SPECIALIST
Veenendaal Wageningen
Pr. Bernhardl. 4 Bergstr. 12
LAGOS Radio-Biafra meldt dat er
zondag bij een bombardement van de
federale Nigeriaanse luchtmacht op
vluchtelingenkampen en een kerkge
bouw bij Port Harcourt minstens 48
mensen om het leven zijn gekomen. De
meeste doden zijn vrouwen en kinde
ren die na afloop van de mis de kerk
uit kwamen aldus Radio-Biafra
kt
DEN HAAG Oud-minister dr. A.
Vondeling is er niet op gebrand voor
zitter van de Partij van de Arbeid te
worden. „Het zou niet mijn eerste
keus zijn, ook niet mijn tweede", zei
hij gis'e:avond in de Vara-tv-uilzen-
ding „Achter het Nieuws". Dr. Vonde
ling „zou er geen traan om laten als
hij niet zou worden gekozen". Hij zal
echter „ja" zeggen als de meerderheid
hem kiest.
Dr. Vondeling gaf toe dat hij de
eerst verantwoordelijke is voor de on
rust in de Partij van de Arbeid door
zijn toetreden tot het kabinet-Cals.
Toch zag hij weinig werkelijke me
ningsverschillen in zijn partij, al kon
hij niet ontkennen dat er groepen zijn,
die op elkaar inbotsen: Nieuw Links
en Democratisch Appel.
De socialistische kandidaat-voorzit
ter bleef bij zijn mening, dat met de
KVP-van-nu de Partij van de Arbeid
niet zal kunnen samenwerken. Hij kon
zich ook niet voorstellen dat de KVP
van Schmelzer nu met de PvdA in zee
zou willen gaan. Hij hoopte dat de kie
zers 't straks in 1971 zullen waarderen,
dat de Partij van de Arbeid van tevo
ren vertelt met wie zij na de verkie
zingen zou willen regeren.
JEW YORK Tijdens hel tweede debat in de Veiligheidsraad over de
spanning in het Midden-Oosten, zijn gisteravond opnieuw woorden van
afkeuring gesproken over hel Israëlische optreden in Beiroet. Om middernacht
ging de raad uiteen hij zal vanavond opnieuw de situatie in het Midden-
Oosten bespreken. In dc wandelgangen van het VN-gcbouw te tfJcw York
verluidde, dat een resolutie zal worden ingediend, waarin niet alleen de ver
oordeling van de Israëlische actie wordt vastgelegd, maar ook zal worden er
kend. dat Libanon recht heeft op schadeloosstelling. (Op het vliegveld van
Beiroet zijn dertien vliegtuigen door het optreden van Israëlische comman
do's vernield.) Men is het er echter nog niet over eens of de Veiligheidsraad
het recht heeft Israël aan te spreken voor het betalen van een schadeloos
stelling.
De Britse VN-vertegenwoordiger,
Lord Caradon. was bijzonder scherp
in zijn veroordeling van de Israëlische
actie en stelde, dat de grote mogend
heden zich niet langer afzijdig mogen
houden nu de VN-beginselen door
voortdurende gewelddaden in het Mid
den-Oosten met voeten worden getre
den. „Wij vrezen dat als men de Ara
bieren en de Israëliërs aan hun eigen
lot overlaat, zij nooit vrijwilig tot elkaar
zullen komen, aldus Lord Caradon.
Ook Canada en Denemarken wezen
de tactiek van vergelding, zoals die
door Israël wordt gevoerd, af.
ZELFVERDEDIGING
Josef Tekoah. de vertegenwoordiger
van Israël, stelde .opnieuw, dat de ac
tie een daad van zelfverdediging was
geweest tegen een genadeloze en wille
keurige gewelddaad, waartegen de bui
tenwereld volgens hem niet had gepro
testeerd. In tegenstelling tot de „Li
banese aanval" was volgens hem tij
dens de Israëlische tegenmaatregel de
Ken stuk maanlandschap, gt
ter van ongeveer zestig kilom
■gt ajeerd vanuit de Apoilo-H Op d
'iOpnterkelijk worden de geulen
voorgrond de krater Goclenius met een diame-
genoemd, die de krater doorsnijden en zich er-
mmmt buiten voortzetten. De drie bijeen gegroepeerde kraters zijn de Mugelhaens, Magelhaens-A en Columbus-A
grootste zorg in acht genomen om
mensenlevens te sparen. Op de vraag
of Libanon schadeloos gesteld moest
worden voor het verlies aan vliegtui
gen telde hij: „Is het leven van de
Israëlische ingenieur, die in Athene
werd gedood, minder waard dan al het
metaal, dat in Beiroet werd vernie
tigd?" Volgens Tekoah zal het bestand
tussen Israël en de Libanon geëerbie
digd worden als Libanon een einde
maakt aan het optreden van terreur
organisaties op zijn grondgebied.
Tijdens het debat in de Veiligheids
raad hebben ongeveer tweehonderd
jongelui voor het VN-gebouw een sym
pathiebetoging voor Israël gehouden.
Leden van de Veiligheidspolitie van
het VN-hoofdkwartier sloten de toe
gangspoorten tot de gebouwen en hiel
den hun wapenstokken gereed, maar
de stadspolitie van New York kon de
betoging onder controle houden.
GEEN WRAAK
Paus Paulus heeft er bij de Libane
se regering op aangedrongen geen
wraak te nemen voor de Israëlische
aanval op het vliegveld van Beiroet.
Premier El Jafi van Libanon heeft ge
zegd, dat de aanval op het vliegveld
geen wijziging zal brengen in de hou
ding van zijn regering tegenover de
Palestijnse commando's. De premier
acht deze acties van de Arabische
commando's gerechtvaardigd. ..Men
sen wie men hun land heeft afgeno
men moeten dit met alle mogelijke
middelen terug zien te krijgen", zo zei
hij.
Verscheidene internationale lucht
vaartmaatschappijen, zowel in het
Midden-Oosten als in Amerika en
Frankrijk, hebben zich bereid ver
klaard de door de Israëlische ver
geldingsactie gehalveerde Libanese
luchtvloot aan te vullen.
De Britse verzekeringsmaatschap
pijen, waar de verloren gegane pas
sagiersvliegtuigen verzekerd waren,
hebben bekend gemaakt, dat zij de
schade zullen vergoeden. Tegelijker
tijd overwegen zij echter de verze
keringspremies voor het Midden-
Oosten te verhogen. In totaal be
draagt de schade die de Israëlische
commando's hebben aangericht op
het vliegveld van Beiroet 120 mil
joen gulden.
Tn een vraaggesprek voor Radio-Lu-
j xemburg heeft de Sovjet-ambassadeur
in Frankrijk, Zorin. zijn instemming
betuigd met de suggestie van de mi-
nister van Buitenlandse Zaken Michel
Debré voor een gezamenlijke actie
van de „grote vier" om een vreedza
me oplossing voor de crisis in het Mid
den-Oosten te vinden. Ook West-Duits-
land betreurt het optreden van Israël
in Libanon.
In verband met de jaarwisseling zal
't volgende nummer van onze krant
verschijnen op
donderdag 2 januari 1969.
De wonderen houden met op
voor dit Vietnamees je en deze
vier Biafraanse kinderen, die in het
kind er-buitenhuis van prof. Van
Creveld in Huizen verblijven. Voor
de eerste maal in hun leventje be
leefde het vijftal een pak sneeuw.
Als het eens symbolisch was voor
een afkoeling in de oorlogshitte in
Vietnam en Biafra in het komende
jaar
ADVERTENTIE
Ribeslaan 1
Apeldoorn
Telefoon
05760-19944
W c mogen het Britse onderzoek-
centrum voor waterwild aan
de mond van de Severn (Slimbrid-
ge, Gloucestershire)waarover dit
rubriekje dezer dagen handelde,
gerust tot de belangrijkste ter we
reld rekenen, niet alleen om de
7500 leden, want dat is niet zo
bar veel, maar om de meest uitge
breide collecties van eenden dei-
ganse aarde. Het zijn er 160, samen
met ongeveer 3000 individuen,
waarvoor binnen- en buitenlandse
toeristen veel interesse aan de dag
leggen, want men kan er wel
250.000 bezoekers in een jaar tellen.
Het centrum van de Wildfowl-Trust
geniet voorts evenveel bekendheid
wegens het^ fokken van zeldzame
soorten, die op een haar na uitge
roeid warennl. de Hawaï-gans of
Nene en de Laysan-eend. Van de
eerste leefde er in 1950 nog min
stens 5 en hoogstens 20 stuks op de
lava-hellingen van Hawaï, terwijl
zich voorts 19 in gevangenschap be
vonden. Peter Scott en de zijnen
fokten met succes van de laatste
restanten, want geleidelijk groeide
de minimale bevolking aan, zodat
de natuurbeschermingsautoriteiten
er thans ruim 500 konden uitzetten.
Hij vertelt er gezellig over in zijn
autobiografie ,,The eye of the
wind", (verschenen bij Hodder en
Stoughton). waarin ge het leven
van deze Engelse jongeman van de
hoge kringen leert kennen tegen de
achtergrond van 'n grote liefde tot
de natuur. Hij strandde zo te zeg
gen aar. de delta van de Severn,
nadat hij als naturalist en ornitho
loog, zeer verdienstelijk schilder
van waterwild, marineofficier, pi
loot. yachtsman, jager, wereldrei
ziger, radiospreker, schrijver en
nog wel meer, uitblonk, zoals mede
oprichter van het World Wildlife
Fund. Vol overtuiging noemt deze
outdoor-man zich de gelukkigste
mens ter wereld en als we hem te
vreden zien zitten voor het raam
met het wijde panorama, bevolkt
door eenden, zwanen en ganzen
kan ik dit best begrijpen.
31-12-1968 A. B. Wigman