Queensland
een staat vol
paradij
zen
Maar in de 19de eeuw was het op de
antages met zo pa
Belgen rijden
onder invloed
Llewellyn E. Thompson zonder
succes uit Moskou terug
Zestig procent van
bromfietsgebruik
is
Afcent-gift voor
Rode Kruis
...om zéker
te zijn!
Rechts" Zweden
rijdt nu weer
roekelozer
200 passagiers
voor de maan
Bloeiende economie
Plantages
Franse t.v. weert
buitenlandse
reclame
Great Barrier Reef
Toerisme
ZATERDAG II JANUARI 1969
wmm
imeoÊtm.
Wie van de Australische miljoenenstad Sydney (het Parijs van het vijfde we
relddeel) naar Port Moresby, de hoofdstad van Australisch Nieuw-Guinea, wil
vliegen, kan dit doen door het grootste gedeelte van de 2000 km lange kust van
Queensland te volgen. Die 2000 km zijn dan de lengte van Queensland van
zuid tot noord. In werkelijkheid is de kustlijn met zijn talloze baaien en inham
men en zijn even zovele schitterende stranden veel langer.
Queensland, dat gedeeltelik subtropisch en gedeeltelik tropisch is, wordt wel dè
..Zonneschijnstaat" genoemd. Die bijnaam houdt vooral verband met de geweldige
mogelijkheden op toeristisch gebied, die deze staat te bieden heeft. Worden som
mige fameuze vakantie-oorden in de wereld wel eens lyrisch met het begrip „pa
radis" aangeduid, Queensland beschikt zelfs over een menigte paradizen en het
feit, dat dit internationaal niet zo algemeen bekend is als bijvoorbeeld de attrac
ties van Tahiti en de Bahama-eilanden, is misschien wel de voornaamste reden dat
het nog steeds werkelike paradijzen zin
Van de zes vroegere Britse koloniën, die zich in 1901 aaneensloten
tot de Australische Statenbond (Commonwealth of Australia), werd
Queensland het laatst als afzonderlijke kolonie geproclameerd, na
melijk in 1859. Voordien maakte het grondgebied van deze op één
na grootste staat van Australië deel uit van de oudste kolonie
Nieuw Zuid-Wales.
Echter, de eerste volksplanting in Queensland werd daar reeds in
1824 gesticht aan de Moreton-baai, waar ook de huidige hoofdstad
Brisbane aan ligt.
Toen ik in Brisbane arriveerde, viel mij onmiddellijk een belang
rijke overeenkomst op met Perth, de hoofdstad van de staat West-
Australië, van waaruit ik mijn reis begonnen was. Ook hier weer
een* grote stad, met ruim 700.000 inwoners de derde van Australië,
die evenwel geen echte metropool is, maar meer doet denken aan
een provinciestad en nog duidelijk het stempel der pioniers draagt.
Er zijn echter ook belangrijke verschillen tuusen Perth en Brisbane
In Perth trilt de lucht van bedrijvigheid en er hangt een sfeer, zoalr.
men die aantreft in de hoofdstad van een land dat bezig is geschie
denis te maken. Het karakter van Brisbane is meer ontspannen en
.easy-going". Hier torent de moderne hoogbouw niet zo driftig naar
de hemel als in Perth, dat al een bescheiden „skyline" begint te
vertonen.
-7/V
W
Men moet zich door deze vluchtige impressie van Queensland'!
hoofdstad niet laten verleiden tot de gedachte, dat zich in deze staat
weinig belangrijks zou afspelen. Queensland heeft een aantal specta
culaire ontwikkelingen op mijnbouwgebied nog maar juist achter
Green Island, een dot uitbundige tropische vegetatie.
de rug. In het afgelopen decennium
steeg de minerale produktie met niet
minder dan 150 pet., namelijk van
f 248 min. naar f 612 min. en de groei
gaat nog steeds door.
Zeer belangrijk was de ontdekking
van een groot olieveld, het eerste in
Australië, op 300 km van Brisbane in
1961. In 1964 is dit veld in produktie
genomen.
Inmiddels is ook al op verschillende
plaatsen aardgas aangeboord. Dan is
er een berg in het binnenland, Mount
Isa, die een schier onuitputtelijke bron
van koper, zilver en lood is. Steenkool,
bauxiet en uranium worden eveneens
in belangrijke hoeveelheden in Queens
land aangetroffen.
99
AMSTERDAM De bromfiets dekt
voor de bezitters van deze tweewieler
in belangrijke mate de zakelijke ver
voersbehoefte, met name op de middel-
korte afstand (10-20 km). Dit is één
van de conelusies uit een recent onder
zoek naar het gebruik van de brom
fiets, dat medio 1968 in opdracht van
de RAI-afdeling bromfietsen werd op
gesteld.
Hoewel het aantal gebruiksdoelein
den is toegenomen, overweegt het za
kelijk gebruik met ca. 60 pet.: de
bromfietsen worden het meest gebruikt
in het woon-werkverkeer (46 pet.), om
van huis naar school te rijden (10 pet.)
en tijdens het werk (4 pet.). Daar
naast is de brommer belangrijk voor
het doen van boodschappen (20 pet.),
om in het weekeinde te gaan rijden
(9 pet.) en om op visite resp. mee op
vakantie te gaan (6 pet.).
Voor bijna de helft van alle brom
fietsers, die op school zijn of in een be
roep werkzaam, bedraagt de afstand
tussen huis en werk of school tussen
2V2 en 10 km. Voor het overbruggen
van deze afstand wordt in hoofdzaak
gebruik gemaakt van de bromfiets. Bij
afstanden tot 2% km speelt naast de
bromfiets ook de fiets een rol. Bij 10-
20 km is de bromfiets sterk favoriet,
terwijl boven de 20 km de auto en het
openbaar vervoer het dagelijkse trans
port meestal overnemen.
In vele gevallen is men. aldus een
commentaar van de RAI. door de
steeds grotere afstanden in de stedelij
ke agglomeraties op een eigen vervoer
middel aangewezen. Dit te meer daar
een eerder onderzoek (1966) heeft aan
getoond, dat alternatief vervoer - met
namen openbaar vervoer - in de helft
van de gevallen ontbreekt en bij de an
dere helft enorme tijdsverliezen ver
oorzaakt. Ook de jeugdige aspirant-ko
pers denken hun toekomstige brom
mers in de eerste plaats te gebruiken
om ermee naar werk of school te gaan.
BRUSSEL De Europese Commis
sie heeft de Franse regering nadere
gegevens gevraagd over de re'gels voor
selectie van de televisiereclame van de
Franse ORTF.
De commissie verklaart dit in ant
woord op een Europese parlementaire
vraag van een Luxemburgse afgevaar
digde, Mej. Lulling, volgens wie het
gevaar schijnt te bestaan, dat niet-
Franse ondernemingen van de televi
sie-reclame zouden worden uitgesloten.
De commissie zegt, dat zij pas na
ontvangst van meer gegevens van
Franse zijde zal kunnen beoordelen,
of de selectieregels voor de televisiere
clame van de ORTF aanvechtbaar
zijn op basis van EEG-voorschriften
inzake vrije concurrentie.
m -
omgeven door witte koraalstranden
Gezicht op Cairn*
Op het gebied van industrie is Queens
land de derde staat van Australië. In
het buitenland is Queensland vooral be
kend om zijn suikerriet, na de vlees-
produktie de belangrijkste bron van in
komsten van deze staat. Langs bijna
de gehele kust wordt suikerriet ver
bouwd. Men begon hiermee halverwe
ge de vorige eeuw. De afzetmogelijk
heden waren uitstekend en met de uit
breiding van het aantal plantages nam
de vraag naar goedkope arbeidskrach
ten toe. Hierin werd voorzien door de
aanvoer van zwarte arbeidskrachten
van de Melanesische eilanden. Deze
mensen stonden zgn. onder contract,
maar in feite kwam het er op neer dat
ze waren gekidnapt en in een verkapte
slavernij gevoerd.
Atlhans. daarin ontaardde het al vrij
spoedig. De scheepskapiteins, die zich
met deze profijtelijke handel in arbeids
krachten bezighielden, werden „black-
birders" genoemd, jagers op „zwarte vo
gels" Inmiddels was echter in Amerika
de slavernij afgeschaft en de wereldopi
nie keerde zich steeds feller tegen de
naar slavernij riekende ronselpraktijken
in de Stille Zuidzee, waarbij zich tal
van gruwelijks excessen voordeden.
Uit Engeland werd de druk op Queens
land zelfs zo groot, dat 't bestuur van
de kolonie zich genoodzaakt zag een wet
uit te vaardigen, dep,Polynesian Labou
rers Act", die de contractarbeiders een
zekere bescherming bood tegen de prak
tijken van weinig scrupuleuze „black-
birders" en plantagehouders. In 1886
waren er ruim 10.000 Zuidzee-eilanders
werkzaam op de suikerplantages in
Queensland.
Hun aanwezigheid daar werd door de
zuidelijke kolonieën beschouwd als een
inbreuk op de Blank-Australië-politiek.
In 1901 direct na de totstandkoming van
de Australische Statenbond, werd dan
ook 'n wet uitgevaardigd die de invoer
van zwarte plantagewerkers verbood.
Van hen die nog in Australië aanwezig
waren werden de meesten terug ge
bracht naar hun eilanden, waarmee een
kleurrijk, doch niet geheel brandschoon
hoofdstuk in de geschiedenis van
Queensland werd afgesloten.
De suiker is echter gebleven zoals ik
zelf kon constateren bij mijn bezoek
aan het stadje Cairns in Noord-
Queensland, dat omgeven is door sui
kerrietvelden. Het mild-tropische
Cairns is een ideaal vakantiereisdoel.
Het ligt aan de Stille Zuidzee, maar
de reiziger die eens wat anders dan
water wil vindt op slechts weinige ki
lometers afstand overweldigend natuur
schoon. Overigens moet men de at-
'racties van de zee niet uitvlakken,
want vlak bij Cairns bevindt zich een
van de mooiste gedeelten van het
Great Barrier Reef, de grootste ko
raalformatie ter wereld, die over een
'engte van ruim 1300 km en met een
breedte van ettelijke kilometers langs
1e kust van Queensland loopt. In het
Great Barrier Reef met zijn wonder
baarlijke kleuren, zijn eindeloos geva
rieerde vormen en zijn onvergelijkelijk
•ijke fauna bevinden zich talrijke el
anden en eilandjes, waarvan er vele
:ot toeristische trekpleister zijn ont-
vikkeld. Een van deze lustoorden,
Green Island, ligt recht tegenover
Cairns. Er is een dagelijkse bootver
binding en de tocht duurt ongeveer
anderhalf uur. Het is een plezierige
sensatie om in de koesterende morgen
zon over het blauwe water van de Pa-
dfic te deinen. Terwijl de haven en
de boulevard met zijn talrijke hotels
en motels steeds kleiner worden, ziet
men aan weerszijden van blauwgroene
hellingen de ochtendnevels opstijgen.
Ook zijn er rookpluimen: ze zijn af
komstig van suikerrietvelden die men
aan het afbranden is.
Weldra komt het kleine Green Is
land - dat een nationaal park is - in
zicht en even later meren we af aan de
houten pier. Green Island is inderdaad
een „groen eiland". Het is een dot uit
bundige tropische vegetatie omgeven
door witte koraalstranden. Iets van de
rijkdom aan koraalformaties ziet men
al wanneer men vanaf de pier een blik
in het kristalheldere water werpt. Wie
het koraal en de daartussen verblijf-
houdende felgekleurde vissen van meer
nabij wil gadeslaan, kan in een boot
met glazen bodem de zee opgaan of
afdalen in een onderwaterobservato
rium, dat zich bijna 5 meter beneden
de waterspiegel bevindt. Wie ten slot
te op zijn gemak van de wonderen
van het Great Barrier Reef wil genie
ten, kan zijn verblijf onder de palmen
van Green Island tot meer dagen uit
strekken. Er is namelijk een gerieflijk
hotel. Mij viel het in elk geval zwaar
om diezelfde middag weer op*de retour-
boot te stappen.
Het toerisme begint een steeds be
langrijker plaats in de economie van
Op de suikerrietplantages is de
tijd niet stil blijven staan. Vele han
den die vroeger nodig waren om het
riet te oogsten kunnen nu door één ma
chine worden vervangen.
Queensland in te nemen. Vooral de laat
ste jaren hebben een opvallende groei
te zien gegeven. Bepaalde dunbevolkte
gedeelten van Queensland hebben door
de toeneming van het toerisme en de
daarmee gepaard gaande bouw van ho
tels, motels en andere vakantiefacili
teiten een belangrijke economische in
jectie gekregen.
De grootste attracties zijn nog steeds
de fraaie stranden van de fameuze
Gold Coast (tdn zuiden van Brisbane)
en het Great Barrier Reef, maar de
toeristen beginnen nu ook het binnen
land te ontdekken. Inderdaad is het na
tuurschoon op sommige plaatsen in
Queensland uniek en vindt het zijn
weerga nergens ter wereld. In de afge
lopen jaar heeft Queensland zich onbe
twist gekwalificeerd als de vakantie-
staat van Australië en er is voldoende
reden om aan te nemen, dat de stroom
vakantiegangers in de nabije toekomst
nog sterk zal toenemen. Wanneer over
enkele jaren de grote supersonische
passagiersvliegtuigen tussen Europa
en Australië in bedrijf komen, zullen
wellicht meer Europeanen dan tot dus
ver uit eigen aanschouwen kunnen be
amen, dat er nog'echte paradijzen zijn!
Henk C. Weitje
BRUSSEL Bij bijna een op elke twee
Belgische autobestuurders, die aan de
ademproef worden onderworpen, is
het resultaat volgens de politie „po
sitief".
Maar het toegestane percentage alcohol
in de adem is zeer laag, n.l. 0,8 per
1.000 miligram en daardoor kan vol
gens de politie een proef een positief
resultaat opleveren, als de chauffeur
alleen maar een likeurbonbon heeft
gegeten.
België heeft de ademproef ingevoerd in
augustus 1967 en een jaar later bleek,
dat bij 47,3 procent van degenen die
haar hadden ondergaan, het resul
taat positief was geweest.
De proeven worden genomen na onge
vallen, in de nabijheid van bars en
op goed geluk af en het ondergaan
ervan is verplicht. Weigering kan de
autobestuurder een boete kosten, va
riërend van 750 tot 1000 gulden.
Volgens de politie is het voorgekomen,
dat de proef niet werkte, zelfs als de
bestuurder kennelijk dronken was en
de gerechtelijke autoriteiten zouden
gaarne zien, dat ook een bloedproef
werd ingevoerd.
Het niet werken van de proeven werd
toegeschreven aan gebreken aan de
reageerbuisjes, verkeerd gebruik er
van of zelfs aan het feit, dat de be
stuurder een zenuwschok had gekre
gen of gewond was.
Als de politie een chauffeur aanhoudt
om hem een proef te doen ondergaan
kan hij, indien deze negatief blijkt,
onmiddellijk doorrijden. Hij mag ook
een half uur wachten, alvorens in da
buis te blazen in de hoop, dat de ge
volgen van de alcohol inmiddels ver
dwenen zullen zijn.
Is het resultaat van de proef positief,
dan moet hij twee uur wachten, maar
een uur na zijn aanhouding kan hij
om een tweede proef vragen. Die kost
hem 50 francs (f 3,50) maar als de
proef negatief uitvalt, krijgt hij dit
geld terug en mag verder rijden.
De eerste aanduidingen wijzen er vol
gens de politie op, dat de proef het
drinken en het aantal ongevallen
heeft verminderd.
BRUNSSUM Op het „Afcenf-
hoofdkwartier te Brunssum heeft gene
raal Jürgen Bennecke een cheque groot
f 15.500,- overhandigd aan mr. Romme,
voorzitter van de afdeling Limburg van
het „Nederlandsche Roode Kruis". Dit
bedrag vormde de opbrengst van het
Af cent'- weid adigheidsbaldat onder
beschermheerschap van prins Bernhard
op 22 november van het vorig jaar in
de stadsschouwburg in Heerlen werd
gehouden.
ADVERTENTIE
'n.v. \erzekerings
maatschappij
brand-, inbraak-, storm-en glasverzekering,
wettelijke aansprakelijkheid voor particu
lieren en rechtsbijstandverzekering, onge
vallen-, ziekte-en ziektekostenverzekering,
reisverzekering
vraagt uw assurantieman of
rechtstreeks:
westblaak 22-r'dam
tel. 010-110004*
99
STOCKHOLM Zweden heeft nu
ruim 16 maanden het rechtse verkeer
en in het begin was het aantal onge
lukken betrekkelijk gering. Maar thans
is het aan het toenemen.
De overgang van „links" naar
„rechts" verliep indertijd bijzonder
vlot in Zweden, dat naar verhouding
de meeste auto's heeft van heel Euro
pa: een op de vier mensen.
Tegen de herfst van verleden jaar
kwamen er meer ongelukken en „om
dat men het nieuwe nu wel onder de
knie had", begon men weer harder en
ook roekelozer te rijden.
In het jaar 1968 bedroeg het aantal
gerigistreerde verkeersongelukken
17.000 en werden er meer dan 24.000
mensen bij ongelukken op de weg ge
dood of gewond. Dit was meer dan in
1969 en 1967 maar minder dan 1964 en
1965.
NEW YORK Op de wachtlijst van
Pan American World Airways voor
ruimtevluchten, staan nu ongeveer 200
passagiers geboekt. Tot degenen die
hopen de eerste ruimtereizigers te zijn
behoren mr. en mrs. Richard E.
Abruscato en hun tweejarig zoontje
en dochtertje van vijf maanden.
De kandidaten voor een vlucht naar
de maan, behoeven nog geen storting
te doen voor hun reis. Een woordvoer
der voor de luchtvaartmaatschappij
zei dat een van de vele problemen die
nog moeten worden opgelost, het com
fort van de passagiers tijdens de lan
cering is.
MOSKOU Als de Amerikaanse
ambassadeur in de Sovjet-Unie, Llewel
lyn E. Thompson, de komende week
naar huis gaat is dit het einde van
een diplomatieke loopbaan die 40 jaar
geleden is begonnen met zijn benoe
ming tot vice-consul te Colombo, Cey
lon.
74 jn aftreden is deze week door het
Witte Huis bekend gemaakt. Hij heeft
te Moskou gediend gedurende twee dui
delijk verschillende ambtsperioden; de
eerste tijdens Kroetsjef en de tweede,
die twee jaar geleden begonnen is, als
afgezant van president Johnson, die de
hoop uitsprak dat de betrekkingen tus
sen de VS en de Sovjet-Unie zouden
verbeteren.
Hiervan is niets terecht gekomen.
Vietnam heeft de vijandige gezind
heid van de Sovjets doen voortduren.
Thomson heeft in juni geholpen aan
het tot stand brengen van de samen
komst tussen Johnson en premier Ale-
xei Kosygin in Glassboro (N. Y.), maar
die heeft geen doorbraag tot gévolg ge
had.
Toen de pogingen om over vrede in
Vietnam te onderhandelen begonnen,
nam het Kremlin een wat verzoenen-
der houding aan. Het ondertekende het
verdrag tegen de verbreiding van kern
wapens en bood aan, te spreken over
bespreking van de wedloop in het ma
ken van kernraketten.
Voor evenwel besprekingen begonnen,
schokte de invasie in Tsjecho-Slowakije
het Westen en weigerde het Witte Huis
door te gaan met nieuwe stappen om
tot ontspanning te komen. In plaatsdaar-
van steunde het een hardere politiek
van de NAVO.
Thompson, een vooraanstaand des
kundige van het State Department in
zake Sovjet-aangelegenheden en in bre
der kringen beschouwd als een be
kwaam diplomaat, heeft weinig vooruit
gang kunnen boeken.
De laatste twee jaren heeft hij het
moeten doen zonder de reeks recepties
op het Kremlin en de vele ontmoetin
gen met Sovjet-leiders, die de periode
van Kroetsjef kenmerkten. Hij had
slechts zelden gesprekken met hoogge-
plaatsten, die het verkeer met diplo
maten uit het Westen vermeden.
Gedurende zijn eerste ambtsperiode
te Moskou van 1957 tot 1962 ijverde
premier Nikita S. Kroetsjef voor vreed
zame coëxistentie en probeerde hij het
met de VS eens te worden. Thompson
sprak vaak met de Sovjet-premier en
hij werd geprezen om de bekwaamheid
waarmee hij zijn land door het U-2-
incident, de Cubaanse en andere crises
van de periode loodste. Hij speelde
een leidende rol bij topconferenties
voor de presidenten Eisenhower en
Kennedy, en keerde vervolgens voor
vijf jaar naar Washington terug als
speciaal adviseur van de president in
zake Sovjet-aangelegenheden.
Hij is een van de meest prominen
ten van de oude groep Kremlin-deskun-
digen, die nu de- buitenlandse dienst
verlaten.
Thompson is 64 jaar. Gedurende de
oorlogsjaren 1940-44 was hij tweede se
cretaris belast met de ambassade te
Moskou en verdiende de vrijheidsme
daille van het ministerie van Buiten
landse Zaken door zaken te behande
len met het risico van gevangenschap.
Gedurende deze periode leerde hij ook
de Russische taal.