Oorspronkelijke visie van Canadese politicus
Goedkoop tanken in Duitsland1
Ontwakend smokkelinstinct
in Nederlands grensgebied
Caravan-Rai
rekent op
grotere afzet
fp
Vakcentrales
vragen aandacht
Kamer voor
gelijk loon
Belgische sigarettenwinkeliers speculeren op:
s
AANDACHT
REALITEIT
SOCIALE ORDE
TEGENACTIES
GERICHT
GENADESLAG
m
UMHPA6 H JANUARI IW
TR UDEA U: PREMIER MET EIGEN STIJL
Van onze correspondent
ONDEN Het is een verademing
■J om te zien hoe Pierre Elliott Tru-
deau. de Canadese premier, vorige
week neerstreek temidden van de pom
peuze, in cliché's sprekende staatslieden
uit het Gemenebest. Hij is een man die
in antwoord op een lastige politieke
vraag durft te zeggen, dat hij er niets
verhelderends en alleen wat onbelang
rijks over kan opmerken.
Een nieuw soort premier die het heeft
over: „Wij politici die onze redevoe
ringen afsteken, er dan vandoor gaan.
hopen dat de vraagstukken zich van
zelf oplossen en die dan voor de vol
gende verkiezingen terugkomen, com
pleet met het een of ander foefje om
herkozen te worden".
Dit rijn opmerkelijke woorden van de
Canadese eerste minister, de jolige
vrijgezel van 49 jaar, die veel in het
nieuws is door zijn avondlijke uitjes
met knappe jonge vrouwen. Woor
den die maar weinig andere politi
ci durven uitspreken.
Wij hebben Pierre Trudeau vorige
week in Londen herhaaldelijk ge
zien: met moderne polokraag en
sportkostuum onderweg naar een in
tieme lunch met een vriendin. Maar
ook in stemmig blauw pak met fijn
streepje, vest en ingetogen das. Zo
verschijnt hij op de Gemenebestcon
ferentie en op de ontvangsten die
daaraan zijn verbonden. Overal
trekt hij sterk de aandacht.
Aan een lunch met meer dan vierhon
derd journalisten stond Trudeau vo
rige week volkomen op zijn gemak
te praten, ondanks een wat grieperi
ge stemming. Eerst stond hij met
zijn hand in zijn zak. Na enige tijd
maakte hij elegante gebaren met
beide handen. We moesten even den
ken aan de leider van een groot
dansorkest, iemand als Glenn Miller.
Dezelfde volkomen beheersing, een
en al correctheid in zijn optreden.
Met een wat verwonderde blik keek
hij de zaal rond.
Een hippe premier? Een swingende
politicus? Misschien soms wat zijn
uiterlijk betreft en zijn persoonlijk
leven als vrijgezel. Hij kamt het dun
wordende haar wat wild naar voren,
heeft lange bakkebaarden en maakt
een koele indruk. Maar wat hij zegt
getuigt van wijsheid, van een grote
mate van realiteit. Trudeau is eep
pragmatisch politicus.
Pierre Trudeau zwemt uitstekend; hij
skiet graag, doet aan judo en kara
te, is geestig en onderhoudend. Hij
studeerde rechten, politiek en econo
mie in Canada, de Verenigde Staten,
Parijs en Londen. Daarna werkte hij
als advocaat, waarbij hij zich onder
meer bezig hield met zaken betref
fende de burgerrechten. In 1961 werd
hij hoogleraar in Montreal in het
constitutionele recht en de burger
rechten. Vier jaar later werd hij tot
lid van het Canadese Lagerhuis ge
kozen voor de liberale pórtij.
In 1967 werd Trudeau minister van
justitie en vorig jaar april premier.
0 Op een receptie ten huize van de Britse premier Wilson (links) waren aller ogen gevestigd op de Canadese
premier Trudeau (rechts), die zoals gewoonlijk, in druk gesprek was met een aantrekkeijlke jonge vrouw, in
dit geval Erica Williams, de dochter van de premier van Tobago en Trinidad. Haar vader staat vooraan in het
groepje van drie, in gesprek met de Britse minister Callaghan en de Maleise premier Abdul Rahman.
Niemand was meer verwonderd dan
deze onconventionele vrijgezel die
soms op sandalen naar het parle
ment kwam, dat het allemaal zo snel
was gegaan.
Keer op keer heeft Pierre Trudeau vo
rige week op de Gemenebest-confe
rentie gehamerd op een van zijn ge
liefkoosde thema's: „Probeer niet
eindeloos door te praten in de hoop,
dat door een of andere magische
formule de ideale oplossing voor on
ze problemen kan worden gevonden.
Neem genoegen met de op eën na
beste oplossing en indien nodig met
een die daar nog onder ligt". Keer
op keer pleitte hij voor een compro
mis, bijvoorbeeld voor de kwestie-
Rhodesië, waarin een ideale oplos
sing toch niet haalbaar is, zeker niet
door de felle tegenstellingen in het
Gemenbest.
Veel indruk maakte ook zijn pleidooi
om de kleinste minderheden te ho
ren en te betrekken bij het hervor
men van de sociale orde. Hij kent
dit soort problemen uit eigen land,
zijn eigen Frans sprekende bevol
kingsgroep vormt immers een min
derheid. Hij noemde ook de Indianen
en de Eskimo's. „Dat het er maar
weinigen zijn is geen antwoord", al
dus Trudeau. „Weinigen kunnen ve
len worden".
„Spreek met hen die protesteren tegen
de sociale orde, tolereer ze, probeer
ze te begrijpen. Probeer hen boven
al te brengen tot het aanvaarden
van de regels waarmee wij deze
grieven willen oplossen".
Dat het Pierre Trudeau volkomen
ernst is wanneer hij dit soort din
gen zegt, bleek ook uit zyn poging
om zich te verplaatsen in de gedach-
tengang van hen die nu bijvoorbeeld
in Londen fel protesteren tegen alle
mogelijke dingen in de Gemenebest-
landen. Zijn raad is dan ook: moder
niseer de parlementen zoals wij
doen in Canada, geef de politieke
partijen een nieuwe structuur. Hij
wilde eigenlijk pleiten voor een di
recte vorm van democratie, die on
der meer wordt gevoed met de uitin
gen van de protesterenden. „Geef
deze mensen het gevoel, dat wij die
hen vandaag leiden er morgen kun
nen worden uitgegooid", zegt de pre
mier van Canada.
De wereld stelt veel belang in de nieu
we plaats van Canada in de interna^
tionale betrekkingen. Daarover is
een grondige studie aan de gang.
Onder meer inzake het-lidmaatschap
van de NAVO. Of Canada er lid van
blijft wil en kan Trudeau nog niet
zeggen: „Anders zouden we dit
vraagstuk niet bestuderen", is zijn
ijzig logische antwoord. „In elk geval
wordt het lidmaatschap met een
jaar verlengd. Maar Canada wil
zich wel alle vrijheid voorbehouden,
hoe nuttig de NAVO in tyet verleden
ook is geweest", aldus Trudeau.
Interessant is ook de toenadering tus
sen Canada onder Trudeau en de
Franssprekende landen in Afrika.
Ook met Frankrijk zelf al laat hij
zich bitter uit over de manier waarop
president De Gaulle de Frans spre
kende Canadezen ophitst.
Telkens wordt de premier naar zijn
vrijgezellenstatus gevraagd. Zou hij
niet wat zachter van aard zijn en
wat toegankelijker als hij getrouwd
was?
„Ik krijg juist klachten van mijn
vrienden, dat ik naar hun mening te
gemakkelijk ben te benaderen voor
hun vrouwen", antwoordde hij gees
tig-
AMSTERDAM De Caravanafdeling
▼an de RAI hoopt dit jaar zeker 20.000
kampeerwagens af te zetten, iets meer
dan de omzet van het vorige jaar. Op
het ogenblik bestaat het Nederlandse
kampeerwagenpark uit circa 90.000
wagens.
De BTW heeft een tweeledige invloed
op de prijzen en daarmee waarschijnlijk
op de omzet. De tourcaravans vielen tot
dusverre onder het middenweeldetarief
en zijn door de BTW iets goedkoper ge
worden. De stacaravans vielen tot dus
verre echter onder de normale omzet
belasting én zijn door de BTW duurder
geworden. Dat gebeurt op een moment
dat de belangstelling voor de stacara
vans sterk aan het groeien is.
De tentoonstelling van kampeerwa
gens de Caravan-RAI in het Am
sterdamse RAI-gebouw, die op 24 ja
nuari wordt geopend, zal voor het eerst
alle vijf hallen van het gebouw beslaan.
Er zullen 302 tourcaravans worden ten
toongesteld, 82 stacaravans, 22 tent- en
vouwwagens en drie motorcaravans (tot
caravan omgebouwde bestelwagens). De
goedkoopste vouwwagen van de ten
toonstelling kost 1.995 gulden, de duur
ste stacaravan 54.000 gulden. Daarvoor
heeft de laatste dan ook een dakterras
en centrale verwarming. De meeste
keuze is er in de prijsklasse tussen 5000
en 6000 gulden.
UTRECHT Het overlegorgaan van
het NVV, NKV en CNV heeft in een
brief aan de leden van de Tweede Ka
mer nog eens aandacht gevraagd voor
het vraagstuk van de gelijke beloning
voor mannen en vrouwen.
Het acht de tijd gekomen dat de aan
spraak hierop definitief en volledig
wordt vastgelegd. Volgens het overleg
orgaan zijn hiervoor twee maatregelen
noodzakelijk, namelijk ratificering van
de desbetreffende conventies van de in
ternationale arbeidsorganisatie, de num
mers 100 en 111, en een wettelijke £ge- j
ling van de in rechten afdwingbare ~an-
Nederlandse automobilisten kunnen profiteren non de benoine-oorlogdie
In Duitsland woedt.
Op sommige plaatsen langs de grens ligt de prijs van een liter superbenaine
een dubbeltje lager dan in Nederland. Benzineprijzen staan levensgroot op
borden afgebeeld.
MAASTRICHT Als het - aan de sigarettenhandelaren in de Belgische
grensplaatsen ligt, zal de Nederlandse minister van Financiën spoedig
een illusie in rook zien opgaan. In de rook van super-goedkope Belgische siga
retten. Zij verkneukelen zich erover, dat een pakje sigaretten in Nederland
sinds 1 januari f 1,75 kost, terwijl zij datzelfde pakje nog voor f 1,20 tot
f 1,30 over de toonbank kunnen schuiven.
Met dit gouden perspectief voor
ogen hebben de Belgische winkeliers
een kapitale voorraad Nederlandse
merken ingeslagen. Zij verbleken niet
bij de mededeling, dat de Nederland
se minister van Financiën dinsdag
maatregelen heeft getroffen door alle
Nederlanders binnen een 25 kilometer
brede strook langs de Belgische grens
tot grensbewoners te verklaren.
Ongeveer anderhalf miljoen Limbur
gers, Brabanders en Zeeuwen mogen
deswege niet meer dart één pakje si
garetten in België halen. Bij hun te
rugkeer kunnen zij rekenen op de on
verholen argwaan van de douaniers.
In Zeeland wordt al enkele dagen de
gebruikelijke vraag „Hebt u niets aan
te geven?", nadrukkelijk gevolgd door:
„Ook geen sigaretten?"
De Belgische winkeliers stellen ech
ter een grenzeloos vertrouwen in het
ontwakende Nederlandse smokkelin
stinct. Zij rekenen op de huisvaders,
die met een slof sigaretten onder de
autoband en met zweet in de handen
de Nederlandse douane tegemoet rij
den. Zij zijn gewend aan de duizenden
Nederlandse gezinnen, die in de Bel
gische supermarkten wekelijks inko
pen doen, aangelokt door de lage prij
zen van sigaretten, waspoeder, choco
lade, gebak, vermouth, whisky, suiker
en dergelijke.
In Belgisch Limburg herstelt men
van de schrik na het verbod van de
kienavonden. Deze evenementen wer
den bezocht door duizenden Neder
landers die gretig kochten. In sommi
ge zaken steunde de omzet voor 75 pro
cent op de Nederlandse klanten.
Het justitiële ingrijpen bezwaart het
gemoed van de Belgische middenstan
ders temeer, omdat zij er een Neder
landse tegenmaatregel in vermoeden.
Vooral in Smeermaas vreest men
Maastrichtse tegenacties. De eige
naar van een grote supermarkt ver
telde. onder voorwaarde dat zijn naam
niet genoemd zou worden, dat twee
Maastrichtse bladen onder de druk
van de plaatselijke middenstand zijn
advertenties niet meer opnamen.
De Nederlandse sigarenhandelaren
in het grensgebied voelen zich echter
weerloos en menen dat zij een zware
pijp gaan roken. De voorzitter van de
bond van Nederlandse katholieke siga
renwinkeliers, de heer L. Delsing uit
Venlo, voorspelt: „Wij gaan het gelag
betalen. Het smokkelen is moeilijk te
voorkomen nu het prijsverschil zo
groot is geworden. De minister heeft
wel maatregelen genomen om de in
voer van sigaretten te beperken, maar
die gaan ons niet ver genoeg. Buiten
die 25 kilometer brede strook kunnen
zelfs bustochten naar de Belgische si
garettenhandelaren worden georgani
seerd. Iedere niet-grensbewoner mag
immers vijf pakjes meenemen. Nee.
wij zijn helemaal niet gelukkig met
het kwartje accijns, dat erbij is ge
komen".
„Er drukt al ruim een gulden belas
ting op het pakje sigaretten. De
bond heeft aangedrongen op vergro
ting van de winstmarge. Wat doen
we immers met tien procent bruto
winst? Er zal iets aan gedaan moeten
worden, anders zie ik veel sigaretten-
winkeliers in het grensgebied het lood
je leggen".
Het Tweede-Kamerlid voor de KVP,
drs. Th. Westerterp uit Nieuw-Ginne-
ken, heeft zich verzet tegen de ac
cijnsverhoging op sigaretten. Hij acht
de gang van zaken in strijd met de
Europese gedachte. „Het kwaad wordt
door deze maatregelen juist opgeroe
pen", aldus drs. Westerterp. Voor zijn
fractiegenoot drs. H. Notenboom staat
het vast, dat minister Witteveen de
meerdere opbrengst van 87 miljoen
niet zal binnenhalen.
„Sigaretten worden heel gemakke
lijk gesmokkeld", zegt hij.
Onder Belgische
liers circuleert het
daar meer accijns
zal worden geheven
sche ministerie van
mee, dat er zeker
geen plannen voor
sigarettenwinke-
gerucht, dat ook
op de sigaretten
Maar het Belgi-
Financiën deelde
op korte termijn
een dergelijke ac
cijnsverhoging bestaan. „Misschien
wel op langere termijn, maar dan ze
ker niet zo rigoureus als In Neder
land".
Voorlopig is er niets dat de zuig
kracht van de Belgische winkels op
Zuid-Nederland ernstig zal afremmen.
Vooral de enclave Baarle-Nassau, het
Belgische gebied met zijn grillig
grensverloop, verwacht een kopersin
vasie.
Maastricht, Weert, Budel. Tilburg,
Breda. Baarle-Nassau, Hulst, Sluis en
Sas van Gent worden de plaatsen
waar de Nederlandse schatkist hevig
gaat lekken ondanks de steekproeven
van de douane en de dreigende boete
regeling.
Maar oók aan de oostgrens is het
scheepje van onze economie op de
klippen geloodst. De middenstanders
langs de Duitse grens hebben de vet
te jaren achter de rug. De Duitse
klanten staan niet meer in rijen voor
de winkeldeur en de huisvrouwen gaan
niet meer met bussen op „Butter-
fahrt" naar Nederland. De grote su
permarkten in Vaals, Heerlen, Kerkra-
de, Venlo en Roermond prijzen hun ar
tikelen niet meer in het Duits aan.
Holland is niet „billig" en de rollen
zijn omgekeerd.
„De BTW, het nieuwe stelsel van
omzetbelasting, heeft ons de genade
slag toegebracht", zo is de algemene
klacht van de op de Duitse klandizie
afgestemde middenstanders.
Levensmiddelen, sterke drank, elek
trische apparaten en meubelen zijn in
Duitsland veel goedkoper. Een fles
whisky van een bekend merk kost nu
in Nederland ongeveer 23 gulden. In
Duitsland slechts vijftien gulden. In
Aken is een kleurentelevisie voor nog
geen duizend Duitse marken te krij
gen. Daarbij komt nog dat iedere Ne
derlander in Duitsland de BTW met
aftrek van drie tot vijf procent export
belasting terugkrijgt.
Intussen verrijzen overal langs de
Limburgse grens sobere Duitse zelfbe
dieningszaken. waar de Nederlandse
huisvrouwen hun slag kunnen slaan.
De exploitanten van deze „Lager"
organiseren zelfs busdiensten naar de
nabijgelegen Limburgse plaatsen. Vol
gens de wet mag iedere Nederlander
maandelijks voor honderd marken aan
goederen naar Nederland brengen.
Een heel gezin kan zo voor honder
den guldens in Duitsland kopen. De ge
dupeerde Nederlandse middenstanders
roepen om importbeperkende maatre
gelen.
Ook de Nederlandse automobilisten
hebben de weg gevonden naar de Duit
se benzinepompen, waar één liter su
per omgerekend 52,8 centen kost; bijna
een dubbeltje minder dan in Neder
land. De lage prijzen van de benzine
in Duitsland zijn een gevolg van de
benzineoorlog die de grote maatschap
pijen tegen de witte pomphouders heb
ben ontketend.
De Nederlandse pomphouders in het
Zuidoosten van het land klagen nu in
koor met de middenstanders: „Als de
regering, zoals zij heeft bekend ge
kend gemaakt, in juli de benzineprijs
weer verhoogt, kunnen de pomphou
ders in hrt zuiden en oosten wel in
pakken".
De Belgische sigarenwinkeliers
hebben grote voorraden sigaretten
van Nederlandse merken ingesla
gen. Ze verwachten dat deze gretig
aftrek zullen vinden bij de bewo
ners van de grensstreek in Neder
land. Nederlandse winkeliers vre
zen een trek naar België.