Mr. Geertsema wil „heel ver gaan met medezeggenschap Scholieren goedkoop op reis De Tapijtspecialist Woninginrichting Jac. de Gooijer enige aktieve arbeiders Grote interesse voor bemande ruimtestations Propria Cures wordt bedreigd Jongelui voor f 20.- naar Parijs ZET DE OPRUIMING VOORT met nóg lagere prijzen! Wij ruimen de gehele voorraad bedden dekens en spreien tegen ongelooflijke prijzen! WERKNEMERSCOMMISSARISSEN EN DE ONDERNEMERS N.Y. MARO FABRIEKEN Lager dividend Etna Negatief Vertrouwen Voorstander Taak Ook wintersport Tegenstand Bij families Kans grijpen Onze laatste RESTANTEN in COCOSTAPIJT en BALATRED moeten weg Onze restanten TEGELS moeten weg 1,59, 3,75, BOUCLè TAPIJT 380 breed van NYLON TAPIJT 370 breed van NYLON TAPIJT 380 breed van NYLON TAPIJT 390 bred van NYLON TAPIJT 400 breed, slechts NYLON TAPIJT 400 breed WOL TAPIJT 380 breed WOL TAPIJT 380 breed WOL TAPIJT 380 breed WOL TAPIJT 4S7 breed 89,50 89,50 99,50 129,50 165,80 135,— 148,75 179,50 van 238,10 van van van van 5,75 p. stuk nu 45.— nu 59,50 nu 75,— nu 104,50 39,— nu 125,80 nu 99,75 nu 109.75 nu 149,50 nu 200,— BUURTLAAN WEST 141 - VEENENDAAL - TEL. 10528 Reclame Bescheiden Nuttig Pagina 10 TT T ASSETS AAR Schuilt W er een linkse inborst achter het welverzorgde ui- terlijk van mr. WJ. Geert semaTweede-Kamerlid voor de F.F.D., burgemees ter van Wassenaareen ge meente die zo sterk een stempel van de F.F.D. draagt dat de penningmees ter van deze partij er wet houder van financiën is? Toehoorders op het congres van de li beralen over de herziening van de on derneming, zouden hem in een linkse hoek kunnen plaatsen na zijn pleidooi voor werknemerscommissarissen in be drijven. Mr. Geertsema, gemakkelijk gezeten in een botergele fauteuil in de bur gemeesterskamer van het raadhuis „De Pauw": „Óp het terrein van het ondernemingsrecht sta ik nogal wat veranderingen voor. Over de werknemerscommissaris neem ik in de VVD een vrij extreem standpunt in. Als u dat links wilt noemen..." Mr. W. J. Geertsema, geheid VVD'er, is in maart tien jaar lid van de Tweede Kamer. Poli tieke bekendheid kreeg hij voor al toen hij in de jaren 1963-1965 fractieleider van de liberalen in de Tweede Kamer was. Hij is vijftig jaar. Na zijn stu die in de rechten in Leiden was hij van 1947 tot 1953 repetitor voor burgerlijk recht in deze uni versiteitsstad. Vervolgens was hij vier jaar burgemeester van de Groningse gemeente Warffum. In 1957 vroeg dr. W. H. N. Schmelzer, toen staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, bezits vorming en publiekrechtelijke be drijfsorganisatie, of mr. Geertse ma een ambtelijke topfunctie wil de bezetten. Twee jaar later deed de liberaal zijn intrede in het parlement. r VVD-commissie voor herziening van het ondernemingsrecht, stond ne gatief tegenover de werknemerscom missarissen. Men zag in zo'n func tionaris een begin van erkenning dat de onderneming een publieke zaak zou zijn. Zelfs noemde men het een aanpassing van de liberale beginse len. De heer Geertsema: „Ik ben bijzon der blij dat men na mijn opmerkin gen het erover eens is geworden, dat de commissarissen uit een bre der vlak dan tot dusver kunnen wor den gekozen. Men is bereid geweest de eerste opvatting die veel te kras was, om te buigen". Waarom wenst hij werknemerscom missarissen? „Wij leven niet in de ideale situatie dat de werknemers er vertrouwen in hebben, dat de commissarissen hun belangen behartigen. Bij bijzonder ingrijpende beslissingen, waarmee de commissarissen hun instemming moeten betuigen, vrees ik het ge vaar van een overwegend gewicht van de factor kapitaal, terwijl naar mijn mening toch ook de belangen van de werknemers 'heel sterk in het oog gehouden moeten worden. In recente tijden zijn er zulke gevallen geweest. Ik denk bijvoorbeeld aan de radiatorenfabriek Van Heijst. Is dit standpunt een teken van wan trouwen jegens commissarissen? „Nee, maar ik ga uit van de feitelijke situatie. Wij moeten niet de illusie hebben dat alle commissarissen het vertrouwen van de werknemers heb ben, al is dat in een aantal gevallen zeker wél zo". Valt de vakbeweging volgens hem ook binnen „het bredere vlak" waaruit volgens de VVD commissarissen kun nen voortkomen? „Zij zouden uit de sfeer met nadruk op sfeer van de vakbeweging kun nen komen. Ik denk aan een Ruppert die commissaris van de KLM is. Zo iemand zou de werknemers het vertrouwen kunnen geven dat hij voortgekomen uit de vakbeweging het geluid van de werknemers zal laten horen als er een conflict is tussen de factor kapitaal en de fac tor arbeid. Ik denk ook aan Roemers, de oud voorzitter van het NVV. Ik wil de werknemerscommissaris nadrukke lijk niet zien als een vertegenwoordi ger van de werknemer. Een tegen stelling tussen vertegenwoordigers van het kapitaal en van de arbeid wil ik niet. De onderneming moet een gemeenschap zijn waarin allen, van de president-commissaris tot de ongeschoolde werknemer samen de taak hebben het bedrijf groot te ma ken". Veel VVD-ers zijn het hiermee vol strekt oneens. „Dat is waar. Toen ik in 1957 ging werken ten behoeve van de publiek rechtelijke bedrijfsorganisaties,als één van de rechterhanden van staats secretaris Schmelzer, is mij dat ook niet in dank afgenomen. Toch kwam ik in 1959 in de Kamer. In de WD is volop gelegenheid van discussie en uiteenlopende meningen". „Ik heb heel duidelijk kunnen merken dat deze gedachte over de onderne ming bij 'n hoop mensen in de partij leven, al is er bij veel mensen nog koud-water-vrees. Als liberalen zijn wij warme voorstanders van de ontplooiing van de menselijke per soonlijkheid. Voor mij betekent dit vanzelfsprekend een zo groot moge lijke mate van medezeggenschap, zo dat men zich in zijn werk kan ont plooien". Hoever wil hij gaan met die mede zeggenschap? „Daar wil ik heel ver mee gaan. In ieder geval moeten de werknemers kunnen mee-weten en mee-praten, zowel op sociaal als op economisch terrein. In heel wat dingen op soci aal terrein kunnen zij zelf mee-be- slissen. Je moet echter niet zover gaan, dat het een rotzooitje wordt. Er moet één kapitein op het schip zijn. Op economisch terrein kunnen de werknemers bepaald niet meebe slissen. Je zou al een heel eind verder zijn als de ondernemers dit wilden aan vaarden en ze laten mee-weten en mee-praten. Veel ondernemenrs zeg gen echter: Ze snappen het toch niet en daarom praten we alleen maar met ze over de handdoeken in de w.c." Snappen de werknemers de econo mische problemen dan wel? „Het is een wisselwerking. Hier ligt een enorme taak voor de vakbewe ging: de werknemers scholen, zodat zij leren snappen. Maar het is wel begrijpelijk dat er niet veel van komt. Als de werknemers toch niet mogen meepraten, heeft het geen zin hen te scholen. Het kan allemaal niet in een paar jaar voor elkaar ko men, maar bij veel ondernemingen zou er toch al meer begrip voor de wenselijkheid van deze dingen moe ten zijn", ten zijn". Is hij zelf geen commissaris? Mr. Geertsema, lachend: „Nee, nooit heeft iemand het mij gevraagd. Wan neer een interessante onderneming het zou vragen, zou ik geen nee zeggen. Ik heb geen ervaring in een functie in het bedrijfsleven. Je zou kunnen zeggen, dat ik er daarom zo gemakkelijk over praat Maar ik heb natuurlijk wel flinke ervaring met inspraak op bestuurlijk terrein". Drie mensen in Den Haag twee mannen en een gepensioneerde conrectrix van een lyceum hebben dezer dagen verschrikkelijk gelachen toen wij op het woord „schoolreis" prompt antwoordden met „De vennen bij Oisterwijk". Het bleek een antv woord, dat praktisch in de tijd der Ba tavieren thuishoorde. „Wij hebben voor volgend jaar schoolreizen naar Ame rika op het programma staan en mis schien gaat er ook een reis naar de we reldtentoonstelling in Japan", sprak de heer N. J. Nanninga, adjunct-directeur van de pas opgerichte stichting R. Q. De afkorting staat voor Stichting voor Educatieve Reizen, Correspondentie en uitwisseling. Gevestigd in Den Haag en gesubsidieerd door de ministeries van Onderwijs en Wetenschappen en Cul tuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. Adjunct-directeur Nanninga (22 jaar) had er, om iets over die jonge stichting te vertellen, nog twee mensen bijgehaald. Dat waren mejuffrouw dr. Alberta Portengen en drs. N. A. van Duyvendijk, administrateur op het mi nisterie van Onderwijs en Wetenschap pen. Drie mensen die allemaal zeiden: Er waren tot voor kort twee instellingen die zich bezighielden met het organi seren van schoolreizen. Overbodig uiter aard, temeer omdat er eentje subsidie kreeg en de ander niet We hebben nu beide instellingen samengevoegd en zo is op 1 januari de nieuwe stichting in het leven geroepen. Met subsidie en met vertegenwoordigers van de minis teries in het bestuur". En zo kan het gebeuren dat er (zoals wordt verwacht) dit jaar meer dan drieduizend leerlingen van het middel baar en technisch onderwijs en leraren op reis gaan naar het Europees Parle ment in Straatsburg, maar ook naar va kantiecentra in Tunesië, Joegoslavië, Hongarije, Spanje, Schotland of Rus land (bij voldoende belangstelling). En dat heet allemaal „schoolreis", hoewel er ook speciale wintersport- en vakantiereizen zijn waaraan scholieren individueel kunnen deelnemen. „Maar men reist wel in groepsver band en er gaat altijd een leraar of een student mee als reisleider, die verant woordelijk blijft totdat men weer in Ne derland is, aldus gisteren mejuffr. dr. Portengen, een vrouw die al 35 jaar zeer actief is op het gebied van school reizen. Nu heb ik wel eens een hoofd van een middelbare school horen vertel len, dat hij tegen schoolreizen naar het buitenland is. Omdat bijvoorbeeld zo'n reis toch nog een behoorlijke klap geld kost en omdat er soms ouders zich ge dwongen voelen hun kinderen mee te la ten gaan terwijl ze daarvoor eigenlijk het geld niet kunnen missen. Dat schoolhoofd zal in dr. Portengen geen medestandster vinden. „Want", zo zei ze gisteren, „wij kunnen kinde ren al voor twintig gulden naar Parijs op en neer laten gaan. Weliswaar met een bus, maar ze zien Parijs en wér ken daar een heel programma af". Dank zij de subsidies hoeft een va kantie van veertien dagen in Cornwall bijvoorbeeld maar 250 gulden te kosten, alles inbegrepen (ook de reis). „De financiën hoeven dus in veel gevallen geen probleem meer te zijn", aldus de heer N. A. van Duyven dijk, die ook vertelde dat de kinderen bijvoorbeeld in Amerika dan wel zullen logeren bij families. „Deze schoolreizen zijn vreselijk be langrijk". aldus mejuffrouw Portengen, die voor haar vele activiteiten drie on derscheidingen kreeg. Ze werd officier in de orde van Oranje Nassau, België maakte haar officier in de Orde van Leo pold II en Frankrijk onderscheidde haar ook. „De leerlingen werken een program ma af waar ze normaal tijdens een va kantie misschien niet toe komen, ze doen mensenkennis op, ze krijgen de vreselijk nodige ervaringen. Zoals een jongen uit Friesland me eens schreef: Ik heb ontdekt dat andere mensen ook wel goede dingen hebben". Mejuffrouw dr. Portengen zei nog iets: Namelijk, dat men in deze tijd echt niet meer kan aankomen met een schoolreis naar de Veluwe. „Het is an tiek om vergelijkingen met vroeger te maken", vond ze. „Er zijn binnenkort kansen naar Amerika te gaan. De reis kosten zijn laag vanwege de subsidie en omdat wij werken zonder winst. Zo'n kans moet je grijpen". Een geringe jaloezie zal de Oisterwijk- gangers wellicht (onbewust) nu niet vreemd zijn. Maar inderdaad: verge lijken gaat niet meer. Schoolreizen gaan volgend jaar al naar Amerika (en misschien Japan). In Den Haag zitten mensen die er alles vanaf weten. V.l.n.r.: mejuffrouw dr. A. J. Portengen (al 35 jaar in het schoolreiswezen), drs. N. A. van Duyvendijk van het ministerie van onderwijs en weten schappen en de heer, N. J. Nannin ga, adjunct-directeur van de pas opgerichte stichting R.Q., voor educatieve reizen, correspondentie en uitwisseling. Deer de uitbreiding von de febricoge kunnen wij in onxe zeer moderne fabriek van bakkerij grondstoffen weer gebruiken, die wij een goed loon en een pret tige werkkring kunnen aanbieden. U gelieve zich te melden bij de bedrijfsleider tijdens de werkuren van 0.7.30-12.00 uur en van 13.00-17.15 uur. LAAN DER TECHNIEK 12 - VEENENDAAL Aan grote bemande ruimtestations dacht de mens al ver voor het begin van het tijdperk van de ruimtevaart. Een van de bekendste projecten was het gigantische wiel in de wereldruimte, waarmee Wernher von Braun destijds de fantasie van zeer velen prikkelde. Dat bemande reuzenwiel is onlangs weer op gedoken, in Stanley Kubricks film 2001, In nauwelijks gewijzigde vorm. Ze zullen er zeker komen, die grote ruimtestations, want de mannen die wat te zeggen hebben in de ruimtevaart hebben hun zinnen gezet op steunpunten in de wereldruimte die zeer lange tijd achtereen gebruikt kunnen worden. Aan hun zijde hebben zij vele groepen mensen die wel wat in die ruimtesta tions zien. sterrenkundigen, bijvoor beeld, die graag met een goede verre kijker buiten de verdoezelde dampkring zouden gaan. En weerkundigen, die bij het bestuderen van het weer zoals dat van buiten de dampkring waarneem baar is, niet altijd afhankelijk willen blijven van het camerawerk van kunst manen. De militairen willen ook ruimte stations. Zij zien er goede waarne mingsposten in van waaruit aalerlei za ken beter in het oog kunnen worden ge houden dan met spionagekunstmaan- tjes. Er zijn nog andere groepen. Geolo gen, bjj voorbeeld, die geloven dat zjj uit een zo hooggelegen waarnemings post als een ruimtestation beter naar nieuwe vindplaatsen van bodemschat ten kunnen speuren dan met de be staande middelen. Geneeskundigen tonen belangstelling voor een groot ruimtestation omdat daarin onder zoek mogelijk is dat op aarde is uit gesloten door de invloed van de zwaartekracht. Zelfs in de wereld van de reclame ziet men wel iets in de mogelijkheid van het gebruiken van een groot ruimtestation dat een groot deel van de wereld pe riodiek kan voorzien van reclame boodschappen. Zo zijn er nog meer. Wij zullen ze liet onvoorstelbare dreigt te gebeu- ren in een tijd dat de marktwaar de van het jeugdsentiment onaan tastbaar lijkt: het studentenblad Pro pria Cures (sinds 1890) dreigt te wor den geofferd op het rode altaar van de Algemene Studenten Vereniging Amsterdam, die wordt beheerst door de linkse Studenten Vakbeweging. De Asva neemt vrijwel de hele oplage van PC voor haar rekening, die wordt verspreid onder de dertiendui zend leden. Dat kost jaarlijks zo'n vijftigduizend gulden en sommigen vinden dat zonde van het geld, ge zien de schaarse informatie die PC biedt. Volgens een plan van de oud-penning meester van de Asva, Chien Broek mans, wil men dit geld besteden om de leden enkele malen per jaar een uitgebreide documentatie-map te zenden. Een enquête moet uitwijzen wat de leden daarvan vinden. Ook de voorzitter van de Asva, Paul Verheij steunt het plan. Hoewel het zeer de vraag is of de le den iets voor het „mappenplan" voe len, zou uitvoering daarvan vrijwel ze ker de liquidatie van PC betekenen. Voor de zoveelste maal wordt het blad, dat niet met een beter cliché dan „roemrucht" is te omschrijven, bedreigd. XJet gave van PC is altijd geweest het absoluut onafhankelijke en non-conformistische karakter. De in houd van PC spot met iedere regel of norm, wat de geest levend houdt! Hoewel daar vele aanleidingen toe kunnen zijn, worden er zelden proces sen tegen redacteuren van PC ge voerd. PC staat een beetje boven (of onder) de wet, vandaar het stormpje dat nu is opgestoken. Het verwijt uit de Asva-hoek is, dat PC slechte Informatie verstrekt over de studentenproblemen. PC stelt daar tegenover, dat de ruimte die be schikbaar is voor mededelingen van de Asva slecht wordt benut en dat men niet voor bijdragen zorgt, on danks de verzoeken daartoe. Paul Verheij heeft gezegd, dat PC voor tachtig percent wordt gevuld met boekbesprekingen, maar een nijvere redacteur van het blad heeft het al lemaal opgemeten en komt tot een percentage van 19.76. Toch is er voor de kritiek op de inhoud wel wat te zeggen, want verder dan „dunne lachertjes" komt het meestal niet. Toegeven dient te worden, dat ook PC- redacteuren het moeilijk hebben. Tn deze tijd van absolute communi- catie, openheid en het kwistig doorbreken van taboes, valt het niet mee in dit vlak iets nieuws te preste ren en hier lagen altijd de sterke kanten van PC. Nu het schuttings woord in drukvorm geen pen meer in beweging brengt, zochten de redac teuren van PC het wat al te veel in onbenullige flauwiteiten. Hun voor gangers als Ter Braak en Slauerhoff zouden dat niet op papier hebben ge kregen. De zittende redacteuren Wim Noord- hoek, Rogier Proper en Theun de Winter creëerden slechts de (amu sante) roddelrubriek van Elsa Boten- bauwer, bij elkaar geschreven door De Winter. Het pseudoniem moet suggereren dat de journalist Nico Scheepmaker opnieuw verantwoor delijk is. "tienmaal ernstig bedreigd hebben de redacteuren nu een „extra saai, vervelend en onleesbaar informatie nummer" samengesteld, dat noch tans vrij interessant is en zeker be ter zal worden gelezen dan vele vori ge nummers. De redactie beantwoordt de aanval onder de treffende kop „De Asva kan oprotten!", kortom taal die PC past. Het voorstel PC te liquideren lijkt in derdaad onzalig. Men hoeft het blad niet op te heffen om desgewenst in formatie-mappen rond te sturen. Bo vendien is het een soort censuur, een inbreuk op de persvrijheid, bladen op te heffen als men kritiek heeft op de inhoud. De oplossing is uiteraard eenvoudig. Men neme maatregelen om die in houd te verbeteren. De Asva is machtig genoeg om daarbij een woordje mee te spreken. Een geheel andere zaak is dat een con structie waarbij een klein groepje beslist over het voortbestaan van een blad (los van lezers, redactie en uitgever) levensgevaarlijk is, zoals hopelijk niet wordt bewezen. niet allemaal noemen. Het lijstje zal toch geleidelijk langer worden, nemen sommige ruimtedeskundigen aan. En hoe langer het wordt hoe meer be hoefte er zal komen aan grote ruimte stations die hun geld dubbel en dwars zullen opbrengen. Maar het wordt toch eerst vrij be scheiden beginnen, ten minste met de naet-militaire ruimtestations die men in de Verenigde Staten op stapel wil zet ten. Er is geld voor uitgetrokken op de nieuwe begroting die president John son deze week bij het Amerikaanse Con gres heeft ingediend. Gaat het Congres met die post akkoord, dan zullen in 1971 en 1972 Amerikaanse ruimtevaar ders groepsgewijze vijf tochten in klei ne ruimtestations om de aarde gaan maken. Zo'n ruimtestation zal bestaan uit een leeggebrande trap van een van de grootste Amerikaanse raketten, de Saturn-1 B, een cylindrisch tussenstuk en een volledige Apollo, bestaande uit een kegelvormige cabine en een voort stuwingseenheid Een model op ware grotte van zo'n ruimtestation, compleet met de volledi ge inrichting ervan voor een beman ning van tien koppen of meer, staat op gesteld in het George C. Marshall Spaceflight Center, het grote ruimte vaartcentrum van Wernher von Braun nabij Huntsville in de Amerikaanse staat Alabama. En in een van de fa briekshallen van de ruimtevaartafde ling van McDonell Douglas in Califor- nië oefent men al enige tijd druk met het snel voor „bewoning" geschikt ma ken van het bewuste raketdeel, een S- IVB. Met dat bewoonbaar maken mo gen astronauten geen moeite meer heb ben wanneer zij dat in de wereldruim te moeten gaan doen. Het verkrijgen van die ervaring vooraf op aarde is dus bijzonder nuttig. Aan allerlei menselijke behoeften is ook gedacht. Zo is onder nummer ML 67 in het officiële plan voor inrichting van het eerste bemande ruimtestation van NASA, de Amerikaanse rijksdienst voor luchtvaart en ruimtevaart, een kleine douchecel opgenomen. BREDA Daags na de bekendma king van de fusie met Daalderop heeft de directie van De Etna voor een on prettige verrassing gezorgd. De directie verwacht namelijk dat het dividend over 1968 bij dat van 1967 zal achter blijven. Het zal echter zeker niet lager zijn dan 25 procent. Over 1967 werd 30 procent betaald. De omzet van de Etna heeft de ge volgen ondervonden van het einde van de ombouwperiode. Ook de resultaten zijn daardoor, zij het niet in dezelfde mate, beïnvloed. De afdeling gashaar den heeft zich van een teruggang be gin 1968 geheel hersteld. De directie noemt de vooruitzichten voor 1969 voor alle afdelingen gunstig.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 10