Veenendaals dagblad Buiten PvdA in beroering door drie groeperingen Nasser bereid tot concessies Per 1 maart 6l/2 procent meer loon in de bouw Verdriet en vreugde voor Ans Schut Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Nieuw wereldrecord voor Apeldoornse DE GAULLE IN BRETAGNE: REFERENDUM OVER REGIONALE HERVORMINGEN EN SENAATSWIJZIGING Reis werd geen groot succes „Kern-escalatie enige alternatief Sovjet-aanval' Molotof cocktail in Spaans taleninstituut Anti-raketbases Ook bestand van Zuidvietnamezen Eén maand voor congres Als Israël zich terugtrekt: Arnhemmer door Turken in café neergestoken I Overval op ex-schoonmoeder Koude nacht MINISTER HEALY: Het zachte weer INCIDENTEN VIJFDE Afgewaaid dak lag op spoorbaan STERKE STIJGING VAN BRANDSCHADE KOGELWOND BOMMEN I •ur. voor redactie en administratie Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.), Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 0,97 p. w„ 4,15 p. m., 12,35 p. k. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern e.v. Advertentietarieven op aanvraag. MAANDAG 3 FEBRUARI I969 - 43e JAARGANG no. 28 VOLKSSTEMMING IN FRANKRIJK Van onze correspondent jpARIJS Dit voorjaar zullen de Fransen opnieuw worden opgeroepen -*• voor een volksstemming. President De Gaulle maakte dat zondag bekend aan het einde van zijn reis door Bretagne. Dit referendum geeft de Franse bur gers de gelegenheid zich uit te spreken over: 1. Regionale hervormingen, gebaseerd op decentralisatie van het gezag, zodat er oplossingen kunnen worden gevonden voor de vele plaatselijke eco nomische vraagstukken; elke streek krijgt grotere verantwoordelijkheid in het beheer van haar eigen zaak. 2. Vervanging van de senaat door een raadgevende spciaal-economische raaad. waarin de afgevaardigden van de streken zitting hebben. De mededeling dat dit referendum waarvan al maandenlang sprake is ge weest, nu eindelijk zal worden gehou den al is er dan nog geen datum voor genoemd is voor de Fransen 't belangrijkste resultaat van de driedaag se reis door Bretagne van de Gaulle. Een bijzonder groot succes is de reis zelf niet geweest. De Gaulle gaf er de ze definitie van: „Zwaar bewolkt, met later opklaringen". Te Hennes was de ontvangst koel geweest. De incidenten waren talrijk. In Brest was de ontvangst warmer. Daar werden de vyandige kreten overstemd door toejuichingen. Te i« MüNCHEN „Kernwapen-escalatie" is het enige alternatief voor overgave in het geval van een grote Sovjetrussi- sche aanval. Dit heeft de Britse minis ter van Defensie, Denis Healv, zater dag gezegd in een toespraak tijdens een internationale defensie-symposium in München. Volgens Healy blijkt uit het door 't Instituut voor Strategische Stu dies te Londen gepubliceerde jaarrap port in september, dat de infanterie van de landen van het Warschau-Pact en de superioriteit in de lucht tweemaal 7.0 groot zijn al die van de NAVO en dat het verschil by de pantsereenheden zelfs bijna drie tegen één is in het voor deel van Oost-Europa. „De voordelen in aantallen tanks en het verrassingselement zijn zo groot, dat het te betwijfelen is of de NAVO met succes langer dan enkele dagen een conventionele verdediging zou kun nen voeren", zei de minister. W/anneer ik 's ochtends nog op bed al de bosduiven hoor koe ren en 's avonds dc merels, terwijl zich overdag in het koortje der spreeuwen de eentonige voordracht van de Turkse tortel mengt, dan glijden de gedachten onwillekeurig terug naar de winter van zes jaar geleden, toen ijzige koudegolven uit 't oosten kwamen en er 'n barre elfstedentocht werd verreden. Hoe zwaar hadden de vogels het in 1962'63 niet te verantwoorden vooral die op water waren aan gewezen en we herinneren ons de hulpacties, die door Vogelbe schermingen andere instellingen werden georganiseerd om de erg ste nood te lenigen. Niettemin vie len er tal van slachtoffers. Ik neus de in die vorstperiode nogal eens rond in de werkplaats van de pre parateur, die zoveel werk kreeg door dood-gevonden vogels, dat hij het nauwelijks af kon. Gewone figuren als merel, meeuwen, kool mees, eekhoorn of spreeuw moest hij nolens volens laten schieten, maar meer bijzondere stukken nam hij onderhanden, want hij. was te-veel liefhebber, om een sneeuw- gors, een barmsijsje, een witte her mei of een kramsvogel aan verderf figuren als merel, meeuw, kool- prijs te geven. Zo stonden er in het atelier wel meer preparaten dan normaal, allemaal vogels, die 't tegen vorst, sneeuw, dorst en werken. Vooral uilen en dagroof vogels, grotendeels op muizen ge specialiseerd, bleken 't loodje te hebben gelegd, want die gevoelige knagertjes kruipen ver weg voor de kou. Het was 'n merkwaardig en triest vogelmausoleum en liever hoor ik die tuin- en bosvogels opge wekt door het abnormaal zachte weer, de bosuil, alweer joelend in de bomen, de bloeiende elzen en hazelaars. Ze zijn het best waard, er morgen nog even bij stil te staan. 3-2-1969, A. B. WIGMAN. Quimper was het weer minder goed. De president werd er in een ijzige stilte ontvangen, waaruit pas later wat hartelijke geluiden opstegen. Er hebben zich nogal wat inciden ten voorgedaan, maar ernstig waren ze niet. In hoofdzaak werden zij ver oorzaakt door uiterst-linkse studen ten. Te Eennes bleven de incidenten aan vankelijk beperkt tot kreten en herrie sphoppen. 's Avonds ontaardden zij in opstootjes tussen politie en ongeveer driehonderd studenten, die op zeker ogenblik het gebouw van de radio en televisie omsingeld hadden. Met de gummieknuppels moest de politie het ontzetten. Te Brest, waar nauwelijks gevlagd werd, en waar de meeste bewoners het bezoek van 't staatshoofd op de televisie volgden, ontstonden botsingen tussen gaullistische groepen en ongeveer 250 betogende studenten. De vijandelijke betogingen beletten De Gaulle overigens nite om herhaalde lijk uit zijn auto te stappen en zich tus sen de menigte te begeven. Opvallend weinig lieten de Bretonse nationalisten zich horen. Slechts de stu denten hieven spreekkoren aan: „Be vrijd Bretagne". Te Quimper gaf De Gaulle hun antwoord door te zeggen, dat Bretagne al bevrijd was, ongeveer 25 jaar geleden. Hij prees zich gelukkig dat hierbij zoveel Bretons in de voorste linies hadden gevochten. Overal waar De Gaulle kwam, hoor de hij dezelfde verwijten: „Wij willen echt niet het onderste uit de kan. De regering heeft een ontwikkelingsplan en wij hebben slechts beloften. Houd deze beloften, maar vooral, vervul ze snel". De Gaulle won tenslotte een groot aantal Bretonse harten door enkele zin nen in het Bretons door zijn grote rede te Quimper te vlechten. In Parijs, waar president De Gaulie Inmiddels is teruggekeerd, werd van welingelichte zijde vernomen, dat de volksraadpleging na Pasen zal plaats vinden hetzij op zondag 20 april, of waarschijnlijker nog op zondag 27 april. Als het referendum in maart zou plaats vinden, eou het parlement tevo ren in speciale zitting bijeen moeten worden geroepen. Aangeven de gewone voorjaarszitting van de volksvertegen woordiging op 2 april begint, zou de re gering er de voorkeur aan geven, de kiezers in de tweede helft van april naar de stembus te roepen. Het wordt het vijfde referendum dat de nu 78-jarige president uit schrijft. De eerste gaullistische volks raadpleging was in september 1958 over de vestiging van de Vijfde Repu bliek. 17 miljoen kiezers stemden voor en vier miljoen tegen. In janua ri 1961 verklaarden 17 miljoen kie zers zich akkoord met de voorstellen van De Gaulle voor het verlenen van onafhankelijkheid aan Algerije. Er waren toen bijna zes miljoen tegen stemmers. Het derde referendum in april 1962 ging over de akkoorden van Evian betreffende de verhouding tussen Frankrijk en Algerije. Weel waren er 17 miljoen voorstemmers, terwijl ruim 1,8 miljoen kiezers te genstemden en een groot aantal zich onthield. In oktober 1962 spraken 13 miljoen kiezers zich uit voor het ver kiezen van de president bij algemeen stemrecht. Toen waren er bijna acht miljoen tegenstemmers en zeven mil joen onthoudingen. Een aangekondigde raadpleging over hervormingen op sociaal en universi tair gebied ging als gevolg van de ern stige onlusten in mei en juni van het vorige jaar niet door. AMSTERDAM Met een mototof- cocktail is zaterdagmorgen in een Am sterdam een grotendeels mislukte aan slag gepleegd op het pand aan de Ko ninginneweg. waarin het Spaanse ta leninstituut Hispania is gevestigd. De daders, die het duidelijk om een daad tegen het Franco-regime in Spanje ging, zijn onbekend. Voor het projectiel was een bierfles gebruikt. Het werd door een keuken raam gegooid en veroorzaakte een kleine brand. Elf linkse jeugd- en studentenorgani saties ongeveer 250 man hielden zaterdagmiddag een optocht door Am sterdam, om te protesteren tegen het bewind van Franco. Hoewel de demon stratie te laat was aangemeld verbood burgemeester Samkalden haar niet. WASHINGTON De Amerikaanse senator Edward Kennedy heeft de re- gering-Nixon gevraagd als bijdrage tot de wereldvrede geen nieuwe anti-raket bases meer aan te leggen. Een bevrie zing van het AMB-systeem, in de eer ste plaats bedoeld als schild tegen Chi na, zou volgens hem „een gelegenheid zonder weerga" bieden om de spanning in de wereld te verminderen. Het bezoek van president De Gaulle aan Bretagne is rustiger verlopen dan velen gevreesd had- den. Voor- en tegenstanders van de president (geheel links) verdrongen zich overal om hem heen. De Gaulle scheen geen oog te hebben voor de Bretonse nationalisten j die op de achtergrond met gebalde vuisten demonstreren maar hij maakte wel bekenddat er dit voor- jaar een referendum zal worden gehouden, waarbij men zich o.a. zal kunnen uitspreken over regio- nale hervormingen. im\\\\\w\\\\vn\\\\v\\\uwn\u\mm\\\\\\\\\( SAIGON Zuid-Vietnam zal op het Vietnamese nieuwjaarsfeest „Tet" een wapenstilstand in acht nemen. De Zuid- vietnamese president Nguyen Van Thieu zei dit zaterdag tijdens een bezoek aan het Centrale Bergland van Zuid-Viet- nam. De Viet-Cong had al eerder een bestand aangekondigd ter gelegenheid van de „Tet"-viering. Het benzinepomppersoneel in Italië dat enige dagen heeft gestaakt voor een betere financiële regeling, heeft zich bereid verklaard zijn actie op te schorten in afwachting van het resul taat van een aanbod tot bemiddeling van de minister voor de Industrie, Ma rio Tanassi. Zondag gingen de meeste van de 40.000 stakers weer aan het werk. UTRECHT Een personentrein, die onderweg was van Enkhuizen naar Am- derdam, is gisteravond tegen het dak van een loods gebotst. De storm had het dak van een loods tussen Hoorn en Oosthuizen, opgetild en op de spoorlijn gedeponeerd. De machi nist van de trein kreeg een paar schrammetjes, de locomotief werd licht beschadigd en de trein liep drie kwar tier vertraging op. DEN HAAG Een maand voor haar deze groep is te komen tot de vorming congres, waar veel kan worden beslist, is er heftige beweging in de P.v.d.A. ontstaan. Behalve n,-1 stapels moties, zal de partij op 5, 6 1 nuurét in Den Haag in elk geval met drie herkenbare groepen te maken hebben: 1. Nieuw Links. 2. Democratisch Appèl: zaterdag heeft deze groep leden gesteld dat er ten hoogste twee leden van het bestuur mensen van Nieuw Links mogen zijn. Democratisch Appèl heeft voorts sa menwerking met de P.S.P van de hand gewezen en voorkeur uitgesproken voor samengaan met D'66 en PPR. Zaterdag hield Demcratisch Appèl een besloten vergadering in Utrecht. 3. Als derde groep is een aantal ge westelijke bestuurderen naar voren ge komen. Zij willen zoals al was aan gekondigd door ir. C. Boerman namens de afdelingen Den Haag, Rtterdam en de federatie Zuid-Holland met een eigen volledige lijst van kandidaten voor het bestuur komen. Dit weekeinde gepubliceerde namen noemt de groep bestuurderen niet volledig juist. Woensdag zullen zij hun advies met alle namen publiceren. Het doel van DEN HAAG De directe schade, in de eerste elf maanden van het vorig jaar door branden aangericht, be draagt voorzover de gegevens thans bekend zijn, ruim 384 miljoen gulden. Dat is meer dan tweemaal zoveel als in de overeenkomstige periode van het jaar daarvoor, toen dit bedrag ruim 162 miljoen was. In november richtten branden voor ruim 7 miljoen gulden directe schade aan. van een geschakeerd, progressief par tijbestuur, dat goed kan werken on danks mogelijke politieke meningsver schillen. De gewestelijke bestuurderen, die dit advies zullen uitbrengen, zeggen na drukkelijk, dat zij geen nieuwe stro ming vormen. Zij volgen, wat de top van het bestuur betreft, de aanbeveling van het huidige bestuur: Vondeling, Van der Louw, Dankert. Er zou in de groep meer sympathie voor Nieuw Links dan voor Democra tisch Appèl bestaan. Voor het nieuws over de vergade ring van Democratisch Appèl van za terdag zie men elders in dit nummer. NEW YORK President Nasser van Egypte heeft in een vraaggesprek met een Amerikaans blad („Newsweek") gezegd vijf concessies te willen doen, wanneer Israël zich uit de bezette gebieden terugtrekt. Deze zijn: ARNHEM Opnieuw is het in het afgelopen weekeinde in Arnhem tot een bloedige caférel gekomen, waarbij de 24-jarige Bertie van B. levensgevaarlijk werd gewond door een aantal steken met een stiletto. In de nacht van zaterdag op zondag zat Van B., een in de Arnhemse onder wereld bekende figuur, in het café Nieuw Royal aan de Klarendalseweg toen plotseling een Turk binnenkwam, die hem enkele malen met een s.tilerro in de maagstreek stak. Zonder te kun nen worden geïdentificeerd verdween de dader daarna in het duister. Het slachtoffer werd onmiddellijk op genomen in het Arnhemse Gemeente ziekenhuis waar hij dezelfde nacht nog is geopereerd. Hij verkeerde gister avond buiten gevaar. Een oude vete over een treffen, dat onlangs in een automatiek plaats had, was de oorzaak van de vechtpartij. Door een toeval ontmoette Van B. in het ca fé een tweetal grondwerkers, die daar bij tegenwoordig moeten zijn geweest. Terwijl de een bier aandroeg, waar schuwde de ander de Turk. De politie arresteerde de beide man nen, de 31-jarige uit Doetinchem afkom stige W. S. en de 39-jarige L. H. uit Arnhem. Zij zijn in de loop van zondag weer vrijgelaten. Het zoeken is nog steeds naar de Turk, die de steken ^toebracht. De 23-jarige Hagenaar F. D. is in de nacht van zaterdag op zondag neerge schoten door de 22-jarige voeger K. v.d. L., eveneens uit Den Haag. Het slacht offer werd hoog in de linkerborst ge troffen. Hij verkeert niet in levensge vaar. De dader heeft zich zondagmiddag op het politiebureau gemeld. Uit h et on- zoek is gebleken, dat de beide mannen ook een paar weken geleden al ruzie hadden. Bij die gelegenheid werd D. met een mes in zijn buik gestoken, waarbij hij niet ernstig werd gewond. Hiervan is geen aangifte bij de politie gedaan. Gisternacht was het tweetal in een bar aan de Herenstraat in Den Haag. De voeger trok een pistool en schoot op D. die in een ziekenhuis moest worden op genomen. Van de L. vluchtte. UTRECHT Werkgevers en werk nemers in de bouw zijn het eens ge worden over een loonsverhoging op 1 maart van 6V* procent. In de nieuwe c.a.o. is tevens een verhoging van het loon met 5Vt procent op 1 januari vol gend jaar opgenomen en een stijging van de uurlonen op 1 juli 1970 met drie cent. Het nieuwe arbeidscontract (voor rond 200.000 werknemers) heeft een looptijd van 22 maanden. Er is een verkorting van de arbeidstijd tot 42Vi uur ingaande I januari 1970 in opge nomen. Voorts zal op 1 juli 1970 de pensi oenpremie worden verhoogd van zes tot zeven procent. Zulks ter verbete ring van de pensioensaanspraken en het verstrekken van een uitkering in eens bij pensionering of overlijden voor de pensioengerechtigde leeftijd. Het aantal verlofdagen wordt met één uitgebreid. De extra dag is be stemd voor het aaneengesloten win- terverlof. De wetgevende organen van de werkgevers- en werknemersorga nisaties zullen binnenkort het nieuwe arbeidscontract voorgelegd krijgen. Het spaarloon dat al jaren op het verlanglijstje van de werknemers staat, kon ook nu geen genade vinden in de ogen van de werkgevers. Ver wacht wordt dat de inhoud van de nieuwe c.a.o. ook bepalend zal zijn voor de herziening van de arbeidscon tracten van tien nevenbedrijven van de bouw, waar ongeveer 100.000 men sen werken. wnuwv in\\\\\\\m\m\\\v\\\\\\\\\\\\m\u\v M\\VV\\V\V\\\V\W\\\\V\V\\VV\VVV\\\\UV 1. Een verklaring van niet-oorlogvoe- ring. 2. Erkenning van het recht van elk land op leven in vrede. 3. De territo riale onschendbaarheid van alle lan den in het Midden-Oosten, met inbe grip van Israël, met erkende en veili ge grenzen. 4. Vrijheid van scheepvaart op internationale waterwegen. 5. Een rechtvaardige oplossing van het Pale stijnse vluchtelingenvraagstuk. Nasser wilde niet zeggen of hij be reid is met de Israëliërs over andere kwetsies te gaan praten, wanneer zij zich hebben teruggetrokken. „De eni ge manier waarop een blijvende op lossing in het Midden-Oosten wordt be reikt, is dat Israël een land wordt, dat niet op één godsdienst is geves tigd, maar op alle, dus een land van Joden, Mohammedanen en Christenen wordt. Deze hebben eeuwenlang zon der noemenswaardige moeilijkheden samengeleefd. Zolang de Israëliërs de Palestijnen hun rechten blijven ont zeggen, zal de crisis nog wel veertig jaar kunnen duren". Nasser verwacht dat pas van de ko mende generatie van Israël. „De hui dige leiders zijn kortzichtig." De preci- dent dacht dat Israël niet spoedig een atoomstrijdmacht zal ontwikkelen; Egypte heeft geen plannen in die rich ting. „Maar we weten dat zij op dit gebied ver gevorderd zijn en veel geld uitgeven voor versnelling daarvan". De kernmogendheden zijn verplicht Egypte tegen „atoomchantage" te be schermen, omdat Egypte het niet-ver- spreidingsverdrag heeft ondertekend en Israël niet. Voorwaarde voor hervatting van de diplomatieke betrekkingen met Wa shington is, dat de VS het voorduren van de Israëlische bezetting van Ara bisch gebied niet langer door de vin gers zien, zei de president. Nasser zei verder dat Egypte in 1967 helemaal niet van plan was Israël aan te vallen. „In feite bevonden zich drie van onze beste divisies in Jemen. Wat ik ech ter gezegd heb is dat wanneer ze Syrië zouden aanvallen, wij zouden terug slaan door hen aan te vallen." Twee Israëlische vliegtuigen hebben vanmorgen stellingen in Jordanië ge bombardeerd. De aanval volgde na een beschieting van Israëlische troe pen in de buurt van Neveh Oer, in het Beisan-dal, ten zuiden van het Meer van Tiberias. GRONINGEN Twee broers, de 39- jarige J. en de 34-jarige G. van K. uit GrGoningen, hebben in de nacht van vrijdag op zaterdag de 67-jarige wedu we J. Mulder-Pompstra overvallen en beroofd van 1600 gulden. J. van K. was haar ex-schoonzoon. Hij wist dat vrouw haar spaarcentjes 's nachts onder haar pyjamajas mee naar bed nam. De weduwe herkende haar vroegere schoonzoon. Daarom slaagde de politie er spoedig in de beide mannen in de kraag te grijpen. Het duo was de slaapkamer van de vrouw binnengedrongen. Terwijl de een haar bij de keel greep en een klap in haar gezicht gaf, scheurde de ander haar pyama open en greep de porte- monnaie met geld van haar borst. Toen de politie even later de man nen arresteerden, hadden zij het geld al verdeeld. G. bekende, J. bleef ontkennen. Bei de mannen zijn opgesloten. De roomskatholieke Londense priester Paul Weir, tegen wie disciplinaire maat regelen waren genomen omdat hij zich had uitgesproken tegen de pauselijke encycliek „Humanae Vitae" over de ge boorteregeling, mag zijn volledige pries terlijke taak weer uitoefenen. Dikke tranen van verdriet schreide Apeldoornse Ar» Schut in Grenoble, omdat na drie num mers haar prestaties onder de verwachtingen wa ren gebleven. Zij weet haar tegenslag aan botte schaatsen! Maar die tranen maakten later plaats voor een blijde lach. Later, toen ze de drieduizend meter had afgelegd in de nieuwe wereldrecordtijd van 4 min. 52 seconden 2,6 seconde sneller dan haar land- en ploeggenote Sticn Kaiser, die tol op dat moment wereldrecordhoudster op deze af stand was. Ans Schut legde in het totaal- klassement beslag op de derde plaats, vlak achter Stien Kaiser, die 2e werd. En dat was tegen de verwachtingen, want er was voor Nederland gerekend op de wereldtitel. Voor de desillusie zorgde de Letlandse Lasma Kaoeniste, die het goud voor zich opeiste. Meer over dit wereldkampioenschap op de sport pagina's. 'T*ijdens het weekeinde trok een depressie van Schotland naar Zuid-Zweden. Deze nam boven de Noordzee nog in diepte toe, als ge- volg waarvan boven onze kusten r_ zware noordwesterstormen ston- den. Tussen deze depressie, die nu weer in betekenis afneemt, en een hoge- drukgebied ten westen van Ierland. stroomde met noordwestelijke win- den koude, onstabiele, van de pool- streken afkomstige lucht over ons land. Daarbij kwamen regen-. hagel- en sneeuwbuien voor. In deze lucht daalde de temperatuur plaatselijk in het binnenland tot I even onder het vriespunt. Voor het weer het komende etmaal is een nieuwe depressie van belang. die zich ten noorden van IJsland bevindt en in oostelijke richting verder trekt. Een bijbehorend fron- I g tensysteem zal ons land dinsdag in de loop van de dag bereiken. Dit fronten systeem wordt vooraf ge- gaan door een rug van hoge lucht- druk, als gevolg waarvan de wind verder in k/acht zal afnemen en g tijdens opklaringen in de komende J nacht plaatselijk op lichte vorst g gerekend moet worden. Het weer houdt een wisselvallig karakter. Morgen: Zon op: 08.16 onder: 17.33 J Maan op: 19.52 onder: 09.16 5 wwwvuuv

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 1