Officier in conflict met Hans van Z. 25 king size filters f 1.75 Studenten steunen hun pastores in open brief en Donse vlot bekend Moorden op Co by v. d. Voort Voorspelling in proefschrift verontrust Rotterdam niet President koos zijde van verdachte Grootste sïipbaan van W.-Europa Staatssecretaris wil onderzoek naar hartziekten Rotterdamse Raad v. Arbeid zit omhoog met f 5 miljoen WAARSCHUWING IRRITEREN LODEN PIJP SMOESJE KWAAD COBY v. d. VOORT PEPPOEDER DODELIJK BLOEDIG ZEEPSOP HARTSGEHEIMEN VERHOUDING Verplaatsing afdeling rijksstudietoelagen JONGEMAN VERVALST SPAARZEGELS NEGER IN KABINET- NIXON VERONTRUSTING ZEEHAVENNOTA GASTARBEIDERS DAKLOOS DOOR BRAND DONDERDAG 13 FEBRUARI 1969 UTRECHT Wat er dinsdag op de eerste dag van het proces tegen Hans van Z. (26) al in had gezeten, kwam er gistermiddag plotseling uit: een conflict tussen de van vier moorden beschuldigde verdachte en de officier van justitie, waarin de president van de Utrechtse rechtbank de zijde van de verdachte koos. Het gebeurde aan het eind van de behandeling van de roofmoord op de Utrech ter J. J. A. Donse (80) die, naar de naam van zijn winkel in feestartikelen, opa Cupido werd genoemd. De officier, mr. A. Somerwil, die er bij eerdere vragen al blijk van had ge geven de details van het omvangrijke dossier niet voldoende te kennen, vroeg of Hans in de woning van de heer Don se ook een mes had zien liggen. ..Daar is al zoveel over gezeurd", re ageerde Hans geërgerd. „Ik geloof dat ik er wel een heb gezien". De president, mr. D. van Zeben, waarschuwde de officier al: „Dat is niet ten laste gelegd", maar mr. Somer wil ging door: „Wat was dat voor een mes?" Hans: „Ik weet het niet. Het kan wel dat ik het helemaal niet heb ge zien, maar dat ik in de vele verho ren ben gaan denken van wel". „O, daar heb je de beelden weer", meesmuilde de officier, doelend op de verklaring van Hans in de zaak Elly Hagers dat hij voor zijn geest wel beelden van haar en haar kamer had gezien, maar toch die moord niet had gepleegd. Deze opmerking irriteerde niet alleen de verdachte, maar ook de president duidelijk. Ten aanhore van de directe chef van mr. Somerwil, het hoofd van het Utrechtse parket mr. W. H. Over- beek, die als toehoorder in de zaal zat, zei mr. Van Zeben scherp: „Mijnheer de officier, laten we daar nu over ophouden. Dit onderwerp is nu niet ter sprake". Hans voegde daar zelf op nadrukke lijke maar beheerste toon aan toe: „Die beelden staan hier helemaal buiten en ik zou het op prijs stellen als de offi cier daar nu ook niet meer over zou beginnen". Tevoren had Hans een volledige be kentenis afgelegd van de moord op de bejaarde winkelier. Op voorstel van de president werd daarbij vermeden de naam van Oude Nol te noemen, de 76- jarige Utrechter die volgens Hans de moord op de heer Donse en de vandaag te behandelen moord op landbouwer Reijer de Bruin zou hebben uitgelokt. Oude Nol ontkent dat. Daarom zal Hans volgende week als getuige tegen hem worden gehoord. Gisteren spraken president en ver dachte de laatste vergiste zich ech ter een keer over „iemand die de tip had gegeven". „Hij had me de winkel van Donse aangewezen en gezegd, dat hij wel dui zenden bezat. We hebben er toen ook over gesproken dat ik geen getuige zou achterlaten", aldus Hans. Net als bij de andere drie moorden en die ene moordpoging die hij toe geeft. had hij ook dit keer weer een stuk loden pijp afgezaagd en dat in een oude melkkoker gesmolten om er de rest van de pijp mee vol te gieten. Met dat dodelijke wapen in zijn tas was hij de ochtend van 31 mei 1967 naar de feestartikelenwinkel aan de Laan van Nieuw-Guinea in Utrecht ge gaan. Hij had ook een alarmpistooltje meegenomen, al was 't zijn vaste plan de heer Donse te doden. „Dat pistooltje nam ik mee om me zelf wijs te maken, dat het niet zou gebeuren", zo verklaarde Hans dat gis teren. Met het smoesje dat hij vertegenwoor diger van een uitgeverij was had hij het tot een gesprek met de bejaarde winkelier in diens huiskamer achter de winkel gebracht. Maar hij had toen nog niet durven doen waarvoor hij was gekomen. Tussen de middag was hij terugge gaan naar de „bepaalde relatie" die hem op het moordplan zou hebben gebracht. Na een gesprek met deze relatie was hij het opnieuw gaan proberen. Pas na een nieuw gesprek van uren met de heer Donse had hij toegeslagen na eerst met het pistooltje te hebben gedreigd. ADVERTENTIE speciaal Trein-Toegang-biljet met 3x reductie verkrijgbaar op 140 N S -stations Negen slagen van het loden wapen verbrijzelde de schedel van de oude man, maar hij stierf pas anderhalf uur later in het ziekenhuis. In die ander half uur had Hans met handschoenen aan snel alle kasten en laden in de huiskamer van zijn slachtoffer door zocht. Hier en daar een zakje zilver geld vindend, had hij met een daarvoor meegenomen schroevedraaier de geld kist met bankpapier opgengebroken. waarvan hij de inhoud in zijn tas had gesmeten. Op zijn scooter was hij teruggereden naar „zijn relatie", die het geld had ge teld en hem ruim vijfduizend had ge geven. „Het was totaal twaalf mille", zo zou de relatie hebben gezegd. „Toen ik later in de krant las dat er 25.000 gulden weg was bij Donse, dacht ik dat ik bedonderd was", aldus Hans. „Ik werd toen vreselijk kwaad en reed met mijn huurauto naar Nol toe, maar toen ik de straat waar hij woonde wilde indraaien, zag ik daar een politie-auto staan". Hans had toen de tegenwoordigheid van geest gehad naar de agenten in de wagen toe te stappen en te zeggen: „Mijn motor loopt warm. Weet u een dealer van mijn merk auto?" Deze bekentenis kwam er volmondig uit, mogelijk omdat hij een deel van de ernst van dit misdrijf meent te kun nen afwentelen op de medeverdachte, die dinsdag voor de rechtbank komt. Veel schoorvoetender voor het eerst tijdens het proces was Hans toen niet altijd goed verstaanbaar en haper de soms zijn stem had hij 's ochtends verteld hoe hij zijn gewezen geliefde, de 37-jarige Amsterdamse Coby van Voort (de president sprak tot tweemaal toe over Coby van de Moord) had ge dood. Voor het eerst kwam daarbij in de openbaarheid dat hij op een bijzonder geraffineerde wijze had geprobeerd C<-- by voor het geweld van de klappen met de loden pijp te verdoven. Hij had daartoe twee roze poeders gemaakt, één van een dertigtal vergruizelde slaapta bletten en één van suiker, die hij van koekjes had afgekrabd. Op zaterdagmiddag 29 april 1967 had hij haar met de poeders en een loden pijp van het voor hem favoriete soort bij zich, opgezocht in haar bovenwo ning aan de Prinsengracht. Na een paar uur had Hans duidelijk zichtbaar de poeder met suiker ingenomen. Het ge beurde zoals zijn bedoeling was: Coby vroeg hem waarom hij de poeder in nam. „Dat is peppoeder, daarvan krijg ik energie". Ook weer precies zoals hij had ver wacht vroeg Coby er ook een. Hij gaf haar de poeder met het slaapmiddel, maar de verwachte uitwerking bleef uit. Coby raakte niet bewusteloos, maar begon te lallen en te zwaaien met haar naakte lichaam. „Toen mij dat ging irriteren heb ik de loden pijp gepakt en haar een paar keer achter op het hoofd geslagen". Coby was van het bed afgerold, maar Hans had haar er met haar bovenli chaam weer opgesjord. Hoewel de sla gen op de schedel volgens de patho loog-anatoom dr. J. Zeldenrust, die sec tie had verricht toen het lijk was ge vonden. al dodelijk waren geweest, had Hans zijn ex-geliefde ook nog met haar broodmes bewerkt. Hij had haar polsen doorgesneden en haar verscheidene steken in de rug toe gebracht. Omdat hij meende dat hij toch nog een geluid hoorde, had hij het mes in één van de wonden in haar rug een paar maal heen en weer gehaald, om „haar hart te zoeken". Bepaalde details van dit misdrijf had hij bij de politie niet zelf willen ver tellen, maar alleen zelf willen uittik ken op een schrijfmachine in zijn cel. Gisteren zei hij er ook weinig over. Met de handen voor het lichaam gevouwen, de voeten tegen elkaar, stond hij met gebogen hoofd voor het hekje aandach tig te luisteren, toen de president zijn bekentenis behandelde. Met hoofdknik jes of een kort woord gaf hij aan dat hij het er nog steeds mee eens was. Het bloedige handwerk had hem niet zo van de kook gebracht of hij had eraan gedacht alle sporen weg te wer ken. Hij had zijn loden pijp en andere voorwerpen waarop mogelijk vingeraf drukken stonden, zoals de glazen en de fles drank die hij 's middags had ge hanteerd. in een weekendkoffertje ge daan. Coby's handtas, wat kleding van haar en een paar boeken, waarin hij had zitten lezen, gingen in een zwarte koffer. Met een emmer zeepsop en een hand doek maakte hij gehandschoend alle deurknoppen, deurstijlen en meubelen, waarop vingerafdrukken terecht kon den zijn gekomen, schoon. Tot slot rei nigde hij het heft van het mes. dat hij in haar rug had laten zitten en waste hij ook het lichaam van Coby. omdat hij niet wist of daarop mogelijk vin gerafdrukken konden worden gevon den. Na zich nog aan de dode vrouw te hebben vergrepen, stapte hij in de trein naar Utrecht, waar zijn vaste vriendin Caroline Gigli breiend bij de kachel thuis op hem zat te wachten, zich on gerust makend over zijn lange uitblij ven. Thuisgekomen omstreeks acht uur strekte hij zich volgens de verklaring die Caroline bij de politie had afge legd de officier van justitie heeft haar niet als getuige willen oproepen op zijn gemak op bed uit om de krant te lezen. Later die avond was hij met Caroline naar de hem ver trouwde Linde Bar in Utrecht ge gaan, bouwend aan het alibi dat hem inderdaad maandenlang uit handen van de politie had gehouden. In de trein van Amsterdam naar Utrecht had hij de inhoud van de kof fers nog gesorteerd. De bebloede hand doek, Coby's handtasje en de agenda's waarin ze al haar hartsgeheimen al tijd optekende, gingen met de loden pijp en nog wat bezwarende spullen in het kleine koffertje, dat Hans liet verdwijnen. In de grote koffer hield hij wat hij nog wel kon gebruiken. Daarbij was ook de nieuwe witte uit- gaansjurk, die Coby 's middags spe ciaal voor hem had aangetrokken. Hans schonk deze japon aan Caroli ne, maar omdat het haar maat nief was, belandde hij bij haar Hilver- sumse hospita en vandaar weer bij familie in de Verenigde Staten. Op verzoek van de politie was hij daar vandaan teruggestuurd, zodat hij gis teren bij de dozen vol in beslag geno- nomen goederen was. Met een ander eigendom van Coby, een aansteker, verblijdde Hans weer een andere vriendin. Deze gaf hij aan het Utrechtse meisje met wie hij in ondertrouw is geweest. Een massage-apparaat van Coby was volgens Hans bij Oude Nol be land. „Hij had last van stijve han den". Bij het in koffers pakken van spul len van Coby was roof zijn motief niet geweest, zei Hans. „Het was meer een in paniek ales meenemen wat ik had aangeraakt". Deze moord kon dus niet onder de roofmoorden worden gerangschikt, maar wat was Hans' motief wel ge weest? Hij had met Coby jaren tevoren, toen hij nog in Amsterdam werkte, wel een verhouding gehad, maar toen hij in 1964 het 47-jarige Engelse ka mermeisje Caroline Gigli de eerste vrouw had gevonden met wie hij echt contact had, was Coby op de achter grond geraakt. Zij had hem nog wel eens geschre ven of hij niet naar haar wilde terug komen, maar er was geen sprake ge weest van een bedreiging of een chan tagepoging. Dat gaf Hans zelf toe: „Ik heb allerlei motieven gezocht, maar.." (hier stofte zijn stem). Zonder voorui* te lopen op het uitge breide psychiatrische rapport dat nog» ter sprake moet komen wilde de pre sident gisteren vaststellen: ,.U had dus eigenlijk geen zinnige reden" De bleke jongeman in het grijze streepjespak bevestigde zacht: „Ab soluut niet". DEN HAAG Op maandag 17 fe bruari zullen de eerste drie automobi listen een dagcursus volgen op de nieu we baan van de KNAC-anti-slipschool, gelegen op een gedeelte van de vroe gere Rijksweg 13 naast het vliegveld Ypenburg. De KNAC heeft ook reeds banen in Drachten en Arnhem. De nu te openen is de grootste van West-Eu ropa. Aan het eind van deze maand zal een grote rijschoolcombinatie op een ander gedeelte van het terrein instruc tielessen gaan geven aan leerling-auto mobilisten. Deze krijgen de unieke kans nog tijdens de rijopleiding al leen in een auto te rijden. Vorig jaar september kwam na ja renlange onderhandelingen de toestem ming af tot gebruik van het braaklig gende weggedeelte (eigendom van de staat), waarna begonnen kon worden mét de bouw van een leslokaal, auto garages en de bijbehorende voorzie ningen. Op het 1.2 km lange traject is een slipbaan aangelegd van 230 m. lengte. DEN HAAG Het Tweede Kamer lid dr. J. G. H. Tans (PvdA) heeft de minister van onderwijs en wetenschap pen gevraagd of het juist is dat de voorgenomen verplaatsing van de af deling rijksstudietoelagen, eind 1970 naar Groningen, een uittocht van amb tenaren tot gevolg heeft gehad, en of men kan verwachten dat ongeveer de helft der ambtenaren niet mee naar Groningen zal gaan. Hij informeert of de vertrekkende ambtenaren kunnen worden vervangen zolang de afdeling nog in Den Haag is gevestigd, en welke gevolgen het per soneelsverloop zal hebben op het af werken van verzoeken om studietoela gen. Welke maatregel wil de minister nemen om te voorkomen dat veel stu denten straks het kind van de reke ning zullen worden, aldus dr. Tans. ADVERTENTIE de zachtste wilt '.«ti i AMSTERDAM De centrale recher che in Amsterdam zoekt een jongeman die contantzegels vervalst. Hij verbergt zich vermoedelijk in Parijs. De afgelopen zomer werd een groot aantal valse spaarzegels tot een waar de van drieduizend gulden bij verschil lende winkeliers ingewisseld. Het bleef lange tijd stil, totdat vorige week een huisvrouw werd aangehouden Zij kwam valse zegeltjes inwisselen. De vtouw verklaarde de spaarzegels cadeau te hebben gekregen van een jongeman. WASHINGTON President Nixon heeft een neger benoemd in de functie van onderminister van Onderwijs en en Volksgezondheid. Het is de 49-jari ge James Farmer, een der oprichters van „het congres voor rassengelijk- heid". Hij was van 1961 tot 1966 lei der van deze beweging. DEN HAAG De Unie van Katho lieke Studentenverenigingen in Neder land en negen daarbij aangesloten ver enigingen hebben een open brief ge stuurd aan de bisschoppen van Neder land. De studenten zeggen dat het nodig is dat de dialoog tussen de bisschoppen en de studentenpastores zal worden voortgezet met als resultaat de ontkop peling van celibaat en ambt in Neder land. Zij schrijven dat de argumenten die de bisschoppen hebben gegeven om dit niet te doen, niet overtuigend zijn. „U moet argumenten geven die over tuigend genoeg zijn om de ontkoppe ling uit te stellen", aldus de studenten. Zij zeggen verder dat als blijkt dat zeer velen in de studentenparochies de argumenten van de bisschoppen niet goed genoeg vinden, het episco paat moet toestaan dat de studenten pastores per 1 maart in hUn parochies weer volledig hun ambt kunnen uit voeren. Tijdens een bijeenkomst in Breda hebben de bisschoppen verklaard dat er een uitweg moet worden gevonden uit de huidige impasse en dat het ken nelijk steeds moeilijker wordt in te zien dat het priesterschap inhoudt ongehuwd te zijn. Kardinaal Alfrink heeft er inmiddels bij de paus op aangedrongen spoedig het celibaatsprobleem in de Wereldkerk te behandelen. Hij heeft dat gedaan uit naam van het gehele Nederlandse epi scopaat. Europoort wacht vergiftigingsramp ROTTERDAM Gemeentebestuur en G.G.D. van Rotterdam reageren laconiek op de stelling van de Utrechtse hoofdambtenaar van de volksgezondheid A. H. R. van Heysf dat „binnenkort in Europoort een massale vergiftigingsramp valt te verwachten". De heer Heyst promoveerde op 4 juni 1968 in Utrecht. „Als er iemand is die weet dat zo iets binnen afzienbare tijd gebeurt, dan moet hij bepaalde factoren ken nen die daarop wijzen. Dan dient hij zich onmiddellijk tot de bevoegde au toriteiten te wensen", zegt de heer G. Z. de Vos. wethouder van sociale za ken en volksgezondheid in Rotterdam. „Tot heden is de betrokkene niet bij mij geweest". Dr. J. H. Lamberts, lid van de Tweede Kamer en lid van de gemeen teraad van Rotterdam (PvdA) heeft staatssecretaris Kruisinga (volksge zondheid) gevraagd of een dergelijke uitspraak van een hoofdambtenaar verontrusting kan wekken en of de staatssecretaris bereid is zijn oordeel daarover te geven. Dr. Lamberts is het met de stelling eens. „Ik heb mijn bezorgdheid vaak genoeg geuit, ook in de raad van Rot terdam, maar ik vond nooit weer klank. Er is een opeenhoping van in dustrieën, waarin gevaarlijke vergif ten samenkomen en er zijn explosie ven dicht in de buurt. Uitvoering van de nieuwe havenplannen van Rotter dam zou tot een nog grotere agglome ratie leiden en de gevaren dus groter doen worden". Dr. Lamberts heeft zijn vragen ge steld nu de Zeehavennota in de Twee de Kamer aan de orde zal komen. „Het parlement moet nu maar beslis sen of de havens aan de diepe rivie ren de enige zijn die 's lands econo mie kunnen redden. Maar dan dient Rotterdam van het Rijk een compen satie in welzijn te krijgen". Dr. L. Burema, hoofd van de GGD in Rotterdam, zei ons desgevraagd: „Theoretisch kan er inderdaad van al les gebeuren. Ik vind de stelling van dr. Van Heyst zwaar overtrokken. Ik kan ook construeren, dat een vliegtuig op een vol kerkgebouw kan vallen". Over de risico's in Europoort zegt dr. Burema: „Tegen elk risico dat daar bekend is zijn alle denkbare maatregelen getroffen. Onze eisen gaan soms zover, dat een bepaalde onderneming ze zelfs te gortig vond en van vestiging in het Waterweggebied afzag". De heer Van Heyst zelf, hoofdamb tenaar in Utrecht, wil geen commen taar geven. DÉN HAAG Staatssecretaris Krui singa (sociale zaken en volksgezond heid) heeft zich met drie adviesaan vragen tot de Gezondheidsraad gericht. De eerste gaat over een periodiek geneeskundig onderzoek naar hart- en vaatziekten. In hoeverre is een vroeg tijdige onderkenning gunstig, voor wel ke leeftijdsgroepen geldt dat vooral en welke onderzoekmethoden zouden in aanmerking komen» wil dr. Kruisinga onderzocht zien. Kan het onderzoek naar deze ziekte een bevolkingsonderzoek worden zoals dat thans bij de tuberculosebestrijding gebeurt? Een serie zelfde punten wil de staats secretaris laten onderzoeken over „Ca ra", de verzamelnaam van chronische aandoeningen van de luchtwegen. Ver der over de lawaai- en geluidshinder. ROTTERDAM De Rotterdamse Raad van Arbeid zit met vijf miljoen gul den omhoog. Dit bedrag is bestemd voor mensen die in aanmerking komen voor het af kopen van de zogenaamde renteze- géls. Het gaat om 70.000 Rotterdam mers, van wie de helft zich pas heeft gemeld. In totaal kan de Raad van Arbeid jaar lijks tien miljoen gulden aan de af koop van rentezegels besteden. De afkoop zal zeven jaar in beslag ne men, gedurende welke periode steeds andere leeftijdsgroepen aan de beurt zullen komen. Op diit moment kunnen de groepen d<ie geboren zijn in de periode van 1944 tot en met 1950 en de periode van 1903 tot en met 1908 zich melden. Werknemers voor wie globaal langer dan tien jaar rentezegels zijn geplakt, krijgen geen afkoopsom. Zij zullen na hun pensionering gewoon ouderdoms rente krijgen. Deze ouderdomsrente wordt gegeven volgens de Invali diteitswet die nu buiten werking is ge steld omdat er andere wetten voor in de plaats zijn gekomen. UDEN Doordat het tot pension verbouwde station van Uden afbrand de, zijn 27 Turkse en vier Marokkaans® arbeiders dakloos geworden. De arbei ders die bij een stalen meubelfabriek werken, zijn voorlopig in de fabrieks hallen ondergebracht. Hun Nederlandse collega's hebben spontaan hulp geboden. Zij zullen op een zaterdag een halve dag werken. De verdiensten komen de gedupeerde arbeiders ten goede voor persoonlijk geleden verliezen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 5