Yeenendaals
dagblad
Nixon stelt wijziging van
kiesstelsel in V.S. voor
Ziekenfondspremies en
kijkgeld hoofdschuldigen
Buiten
Na sneeuw - straks wateroverlast
SOVJET-MANOEUVRES
RONDOM BERLIJN
Jongetje gered uit puinhoop
LEVENSLANG
GEËIST TEGEN
HANS VAN Z.
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Directe verkiezing zou het beste zijn
MAISON KRAMER
JAMIN
DE BLOCK GEEFT KAMER IN BRIEF
OVERZICHT PRIJSVERHOGINGEN
Sovjet-web van
bommen rond
aarde
Twee kinderen
bij brand
omgekomen
Winstdeling bij
Clias Macintosh
Weer executie
BISCHOT
Nederland heeft
driedimensionaal
radarsysteem
Opklaringen
kokosmacaroontjes
250 gram van 95 voor 85
niet te geloven voor die prijs!
Menu-variatie i
VERDER
Harrv Truman ziek
Tijdens of vlakbij 5 maart
Club-Mode '69
sportieve
voorjaarsnouveauté's
om zelf te combineren
HOORNTJES en SOESJES
Acht Kamerleden
naar Formosa
PHILIPS
VRIJSTELLEN
JAAR UITSTEL
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei''
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
VRIJDAG 21 FEBRUARI I969 - 43e JAARGANG no. 44
WASHINGTON De Amerikaanse president, Nixon, heeft donderdag bij
het congres met klem aangedrongen op wijziging van de procedure bij de pre
sidentsverkiezingen, in verband met de gebreken die het huidige systeem ver
toont. Nixon vroeg het Congres aan de hervorming van het verkiezingsstelsel
voor alles aandacht te schenken, opdat een nieuw systeem voor de verkiezin
gen van 1972 zijn beslag krijgt.
De president stelt voor het systeem
van individuele kiesmannen af te
schaffen en de stemmen in het kiescol
lege over de kiesmannen te verdelen
naar verhouding van de verkiezings
resultaten in de verschillende staten.
Volgens de plannen van Nixon, zou
veertig procent van de kiesmanstem-
men voldoende zijn om een president
te kiezen. Indien geen van de kandida
ten dit percentage haalt moet opnieuw
worden gekozen, tussen de twee be
langrijkste kandidaten.
Volgens het huidige systeem krijgt
de kandidaat die in een bepaalde staat
het hoogste aantal stemmen op zich
verenigt, de stemmen van alle kies
mannen uit die staat, die dan worden
geacht zich aan deze regel te houden,
maar daartoe niet altijd verplicht zijn.
Volgens de voorstellen van Nixon,
zouden de kiesmannen niet langer theo
retisch kunnen stemmen op wie zij wil
len, maar verplicht worden hun stem
uit te brengen op de kandidaat voor
welke zij in het college zijn gekozen.
Om de grondwet op dit punt te wij
zigen moeten beide huizen van het
Congres de voorstellen goedkeuren met
een meerderheid van tweederde, waar
na drievierde van de 50 staten de her
vorming moeten bekrachtigen.
Tijdens de verkiezingen van vorig
jaar, dreigde een situatie te ontstaan,
waarin Wallace zoveel stemmen in het
college van kiesmannen op zich zou
verenigen, dat geen van de beide an
dere kandidaten een meerderheid in
dit college zou kunnen behalen. In een
dergelijk geval moet volgens de huidi
ge grondwet, het huis van Afgevaardig
den een president aanwijzen. In het
verleden is voorts gebleken dat een
president kan worden gekozen, die vol
gens de verkiezingsresultaten niet de
meerderheid van de stemmen heeft ge-
krgen.
WASHINGTON In de V.S. be
schikt men over steeds meer bewijs
materiaal, dat de Sovjet-Unie beslo
ten heeft een web van ruimtebommen
rond de aarde te leggen.
Dit blijkt een maand nadat Clark
M. Clifford in zijn laatste rapport als
minister van Defensie had gesteld, dat
de V.S. niet zeker zijn dat de Russen
dit zouden doen. De conclusie van Clif
ford was echter gebaseerd op een
analye van de toestand in de laatste
maanden van 1968.
De Sovjet-bommen zullen vliegen in
een baan op slechts 160 km boven de
aarde en zouden draadloos afgevuurd
worden op gronddoelen voor het einde
van de eerste omwenteling. De lage
hoogte zou ontdekking door de Ameri
kaanse radar onmogelijk maken.
Bekend is dat de Russen zeker 13
proeven met FOBS (Factional Orbital
Bombardement System) hebben uit
gevoerd. De eerste zeven zouden zijn
mislukt, maar de volgende zes zouden
goed gewerkt hebben. De oud-minister
van Defensie Ribert S. MacNamara
heeft op 3 nov. 1967 onthuld dat de
Sovjet-Unie met de proeven bezig was.
Hij meende echter dat deze te on
nauwkeurig zouden werken voor een
behoorlijke aanval op Amerikaans in
tercontinentale raketten in hun onder
grondse silo's. Wel achtte hij het mo
gelijk dat. dè Russen het systeem zou
den gebruiken tegen grotere doelen
zoals bases van bombardementsvlieg
tuigen.
PARAMARIBO Ook de derde af
gevaardigde van de stakende Surinaam
se onderwijzers, de heer R. Adema zal
naar Nederland reizen, nu hij van de
Surinaamse autoriteiten toch nog de
benodigde verklaringen en papieren
heeft ontvangen.
ADVERTENTIE
morgen
MIIIIIHIHHIIIIIHIIIIIIIItlHMHIItlMMMIttlVtlMlllltllllHt HMIIIIMIIttltlMI
Deheerders van een grofwildstand
zijn steeds in de weer nieuwe
mogelijkheden voor het voedsel
dezer dieren te bestuderen, want
daar weten we nog lang niet alles
l van en de tijd, dat men een en
I ander maar zijn beloop liet, is lang
voorbij. We zien op de Veluwe, hoe
men zijn toevlucht neemt tot het
aanleggen van akker- en weide-
1 grond, waarbij tegenwoordig we-
tenschappelijk wordt onderzocht,
l welkè grassoorten en andere plan-
X ter. de herten 't beste monden en
bekomen. Op droge grond trekt de
uitermate geschikte z.g. Johannes-
rogge de aandacht voor de uitzaai
op wegbermen, brandsleuven en
kaalslagen: dit gewas is tweejarig,
het eerste jaar na 't zaaien ont-
wikkelt het zich in grote bossen (20
l spruiten uit één korrel) zonder
arendragende halmen. Zulke win-
s terharde rogge loopt in de lente,
ondanks scherpe begrazing door
het wild, vlot uit en geeft in juli
1 aug. korrel. De eigenaardigheid
van dit graan pas in 't tweede jaar
aren te drogen, schenkt de moge-
lijkheid om voor de oogst van het
i 2de jaar haver mee in te zaaien.
Voorts kunnen wij de dieren ver-
I gasten op blauwe, witte of licht-
paarse overblijvende lupinen, op de
geringe eisen aan de bodem stel-
I lende Sachalinse duizendknoop en
niet te vergeten de topinamboer,
een knolgewas met zonnebloem-
X achtige bloei en met wel 2 a 3 m
hoge stengels. Alle wild accepteert
zowel het groene als het verdorde
loof, stengel en knol en daarom is
deze helianthus van veel waarde in
het revier. De grote viervoeters
delven de aardappelvrucht zelf wel
X uit de grond. Verder moeten we
eens denken aan de winterharde
mergkool en behoeven dus geens-
zins voor één gat gevangen te
zitten.
21 febr. 1969
A. B. WIGMAN
lllllllllllllHlimilHlllllllllimiltlllllHIIIIIIIIIIMHIIIIIIIIIIIIIIHItlllttll
Nixon zegt Ir zijn boodschap aan het
Congres dat hij persoonlijk voorstander
is van afschaffing van het college van
kiesmannen en van directe verkiezing
van de president door het volk. De
president vreest echter, dat een derge
lijke radicaal voorstel niet met de ver
eiste meerderheid door het Congres
zal worden goedgekeurd en ongetwij
feld ook niet door drievierde van de
staten.
Het huidige stelsel van getrapte ver
kiezingen is nu eenmaal diep gewor
teld in de Amerikaanse geschiedenis,
aldus Nixon.
De president stelt ook enige wijzi
gingen voor voor het geval de gekozen
president zou overlijden voor het mo
ment waarop de stemming in het col
lege van kiesmannen heeft plaatsge
vonden. In dat geval zou de gekozen
vice-president automatisch president
moeten worden. In geval de gekozen
vice-president mocht overlijden, dan
wijst de gekozen president een nieuwe
aan, onder voorbehoud van goedkeu
ring door het Congres.
Mochten beiden overlijden voor de
datum waarop zij in de functie zouden
treden, dan zouden nieuwe verkiezin
gen moeten worden gehouden.
MIMIMIMIIIHHMMMIIM
MltllllMMIItfttMIMI Itlt It tl
ItlHIIINIHimi
IIHlIMIMIItlMtmt
HENGELO Bang voor overstromin
gen door de plotseling invallende dooi
is men te Hengelo (O.) begonnen met
het vullen van zandzakken. Hengelo
moet nl. het ïoater verwerken van de
veel hoger gelegen stad Enschede, ter
wijl juist in deze stad enorm veel
sneeuw is gevallen. Vorig jaar liep
ook door dooi de gehele Hengelose bin
nenstad onder.
DEVENTER Bij een korte maar
felle brand in hun ouderlyk huis in
Deventer, zijn gistermorgen de vijfja
rige Bennie Molenaar en zijn vierjari
ge zusje Christa om het leven geko
men.
De kleuters hadden zich op het toi
let opgesloten om zich voor het vuur
te verschuilen. Zij zijn waarschijnlijk
door de rook gestikt.
Twee andere kinderen uit het gezin
konden worden gered. Een anderhalf
jarig jongetje werd gered door de 21-
jarige Kees Pameijer. De drie-jarige
André werd door de moeder door het
bovenaam in veiligheid gebracht.
Zelf brak zij bij een sprong uit het
raam een been. De vader van het ge
zin was niet thuis toen de brand uit
brak.
De oorzaak van de brand, die zeer
snel geblust was, is niet bekend.
KANSES CITY (Missouri) Oud-
president Harry S. Truman (84) is don
derdagavond laat hier in een ziekenhuis
opgenomen, wegens een acute ontste
king aan de maag en de ingewanden.
Vannacht heeft het ziekenhuis mee
gedeeld, dat zijn toestand bevredigend
is. Hij wordt behandeld door zijn dokter
Wallace Graham.
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft donderdagavond aangekondigd dat begin vol
gende maand manoeuvres zullen worden gehouden in Oost-Duitsland. Men neemt
aan dat zij zullen samenvallen met de Westduitse presidentsverkiezingen in
West-Berlyn.
Het officiële Russische persbureau Tass noemt Berlyn niet, en ook niet de pre
cieze datum van de manoeuvres.
UTRECHT De directie van de
confectie-ateliers Chas Macintosh in
Amsterdam gaat aan de werknemers
een winstdeling geven, tot maximaal
2Vt week loon. Daartoe is gisteren in
overleg met de katholieke textielbond
St. Lambertus besloten.
BEIROET Radio-Bagdad meldt,
dat een achtste Irakees die beschul
digd wordt voor Israël te hebben ge
spioneerd, is terechtgesteld. De man,
een onderofficier, wordt de leider van
het spionagecomplot genoemd, waarvan
zeven leden gisteren zijn terechtgesteld.
Zijn naam is Najat Kazem Khoersid.
Alle terechtsgestelden zijn Moslims.
Een negende verdachte is ook ter
dood veroordeeld, maar president Ah
med Hassen El Bak'r van Irak heeft
dit vonnis in levenslang gevangenis
straf veranderd omdat hij tegen de
andere verdachten heeft getuigd.
BOLOGNE Bra veerlieden zijn drie uren bezig geweest om de 7-jarige Sergio Rango uit de puinhopen te
bevrijden, nadat een huis van vier verdiepingen was ingestort ten gevolge van een gasexplosie. Bij de ramp zijn
zeven mensen om het leven gekomen, twaalf gewond, terwijl nog zes personen worden vermist.
Het lijkt echter waarschijnlijk dat
de manoeuvres rondom 5 maart, de
dag der presidentsverkiezingen, zullen
worden gehouden en dan een dekman
tel kunnen vormen, voor alle mogelij
ke vormen van hindernis en druk op
West-Berlijn. Tass zei slechts, dat ma
noeuvres zullen worden gehouden be
gin maart, in midden- en westelijke
delen van de „Duitse Democratische
Republiek".
De manoeuvres staan onder bevel
van maarschalk Ivan Jakoebofsky, op
perbevelhebber van de strijdkrachten
van het Warschau-Pact.
Tass zegt dat de manoeuvres „on
derdeel uitmaken van de gevechts
training van de staf van de gezamen
lijke strijdkrachten van de landen van
het Warschau-Pact".
Reizigers die vandaag in Praag aan
kwamen. hebben melding gemaakt van
belangrijke troepenbewegingen vanuit
Tsjecho-Slowakije naar Oost-Duitsland.
Russische tanks en soldaten zouden
vanuit hun basis in Bohemen naar
Oost-Duitsland trekken.
Gisteravond en vandaag zijn Oost-
duitse militaire konvooien in de rich
ting van Berlijn getrokken, zo heeft
de politie van West-Berlijn meegedeeld
Het officiële Oostduitse persbureau
ADN heeft ondertussen bekendge
maakt, dat een belangrijke delegatie
van officieren van het Tsjecho-Slo-
waakse leger in Oost-Berlijn zijn aan
gekomen.
De premier van de Sovjet-Unie, Ko-
sygin, heeft gisteren een onderhoud
gehad met de Westduitse ambassa
deur Horst Bitter. Er is niet bekend
gemaakt waarover is gesproken, maar
wel is gezegd, dat de bespreking had
plaatsgehad in een „warme en vriend
schappelijke sfeer".
UTRECHT De officier van Justi
tie bü de Utrechtse rechtbank, mr. A.
Somerwil, heeft vanochtend tegen de
26-jarige Utrechter Ilans van Z. levens
lange gevangenisstraf geëist. Hü ver
klaarde hem schuldig aan de vier ten
laste gelegde moorden (Elly Hagers,
Coby van der Voort, J. J. A. Donse en
Reyer de Bruin) en een poging tot ge
kwalificeerde doodslag (mevrouw
Woortmeyer-Nickel).
De officier vroeg vryspraak van de
ten aanzien van mevrouw Woortmeyer
primair ten laste gelegde poging tot
moord. De officier van justitie vroeg de
rechtbank voorts te bevelen, dat Hans
van Z. ter beschikking van de regering
zal worden gesteld teneinde van harent
wege te worden verpleegd.
Deze maximum eis werd uitgespro
ken na een requisitoir van byna twee
uur.
DEN HAAG De medische verzorging, de verzekering en de belastingen zijn
de grootste „boosdoeners" van de prijsverhoging van 3,5 procent in januari. Dit
deelt minister De Block (Economische Zaken) mee in een brief aan de Tweede
Kamer.
Zij zijn met 10,4 procent omhoog ge
gaan en dit betekent dat hierdoor de
totale kosten van levensonderhoud met
0,72 procent zijn gestegen.
De verhoging van de kijk- en luis
tergelden en de stijging van de zieken
fondspremies hebben hoofdzakelijk er
voor gezorgd dat medische verzor
ging, verzekering en belastingen zo
veel duurder zijn geworden.
De tweede „boosdoener" is de par
ticuliere dienstverlening. Deze ging in
de eerste helft van januari 6,7 procent
omhoog en dit betekende een stij
ging van 0,41 procent van de totale
kosten van levensonderhoud. In deze
groep moet de stijging van de loonkos
ten veelal worden doorbetaald, met als
gevolg dat de prijzen zo zijn gestegen.
De „overige industriële produkten"
gevolg dat het levensonderhoud 1,01
ADVERTENTIE
Het voorjaar komt meteen mode
voor vindingrijke vrouwen. Een
mode voor vrouwen die van com
bineren en variëren houden. „Club-
Mode" is de naam. Combineert u
maarblazer/chemisier-japon. bla-
zer/vést/rok, spencer/rok/jumper -
en dit alles met. een 2-rij blazer
type mantel. De uni-kleuren (b.v.
marine,wit, bruinen linde)'passen
precies bij de dessins van b.v. com
binaties van. bruin/wit marine/
fraise of linde/wit.
Praktisch, deze ,;Club-Mode" U
ziet er flatteus en telkens „anders"
in uit. En Bischot Modehuis geeft
u ergraageen persóónlijk advies bijl
Deventerstraat T'Apeldoorn
Vredenburg 6 Utrecht
DEN HAAG Nederland heeft de
beschikking over een uniek radarsys
teem. Marinedeskundigen uit ons land
en Engeland hebben met technici van
de N..V Hollandse Signaalapparaten
fabriek een ultramoderne, driedimen
sionale radar ontwikkeld. Dit gloed
nieuwe systeem zal worden geïnstal
leerd op de twee fregatten die Neder
land omstreeks 1974 in de vaart wil
brengen.
De kosten van dit project, waaraan
sinds 1964 in het diepste geheim is ge
werkt, zijn gedragen door Nederland
en Engeland samen. Engeland heeft
zich eind vorig jaar toen de ontwikke
ling van het nieuwe radarsysteem in
een eindfase verkeerde, plotseling te
ruggetrokken.
De Engelse marine wilde aanvanke
lijk de nieuwe apparatuur in een nog
te bouwen vliegkampschip en twee ge
leide wapenjagers aanbrengen. Op het
laatste ogenblik werd echter de voor
keur gegeven aan een ander schip met
een ander radarsysteem.
Met het driedimensionale radarsys
teem kunnen tegelijkertijd lucht-, zee-
en hoogtewaarnemingen worden ge
daan. Het huidige radarsysteem werkt
met drie afzonderlijke meters. Alleen
Amerika kent volgens een woordvoer
der van het ministerie van Defensie
een driedimensionaal systeem. Het
Nederlands-Engelse ontwerp werkt
echter sneller en zal waarschijnlijker
goedkoper zijn.
ADVERTENTIE
A.s. vrydag en zaterdag
door de grote vraag nogmaals
per doosje 2.25
DEN HAAG Op uitnodiging van de
regering van Nationalistisch China zul
len de volgende acht leden van de
Tweede Kamer een korte studiereis ma
ken naar Formosa: mr. F. H. J. J. An-
driessen (KVP), drs. H. M. Franssen
(PvdA), mej. mr. A. M. Goudsmit
(D'66), drs. Th. H. Joekes (WD), mej.
J. J. van Leeuwen (ARP), drs. A. J.
Lems (PvdA), dr. Th. E. E. van Schaak
(KVP) en dr. H. A. Schurink (CHU).
Zij zijn ieder afzonderlijk uitgenodigd
en vormen geen delegatie van de Ka
mer. Zij zullen woensdag 19 maart van
Schiphol vertrekken en op 21 maart in
Taiwan aankomen.
werden 2,7 procent duurder, met alt
procent steeg.
De Tweede-Kamerleden drs. Neder-
horst en mevrouw Brautigam (beiden
P.v.d.A.) hebben de minister van Eco
nomische Zaken schriftelijk gevraagd
of hij nader kan preciseren welke bete
kenis moet worden toegekend aan de
toestemming, die aan de NV Philips
is verleend inzake toe te passen dif
ferentiaties bij het berekenen van de
omzetbelasting.
Zij verzoeken de bewindsman aan de
Kamer over te leggen:
A. Een lijst van Philips-artikelen wel
ke meer in prijs zijn verhoogd dan
de normaal toegestane prijsverho
ging,
B. een lijst van Philips-artikelen
waarover een geringere prijsverho
ging dan de normaal toegestane
prijsverhoging is berekend.
„Kan de minister meedelen met wel
ke andere ondernemingen in andere
sectoren regelingen zijn getroffen in
zake prijswyzigingen die t.g.v. de
overgang op de b.t.w. hebben plaats
gevonden", zo informeren de socialis
tische Kamerleden verder, de vraag
en aan verbindend of de minister niet
van mening is dat slechts volledige
openbaarheid van de toegestane prijs
verhoging de consument in staat, stelt
controle op de prijzen uit te oefenen
en zich prijsbewust te gedragen.
Tenslotte willen de vraagstellers de
bezwaren van de minister vernemen
tegen het verstrekken van nadere ver
trouwelijke mededelingen over deze
prijspolitieke arrangementen aan de
Kamercommissie voor Economische
Zaken, in het bijzonder m.b.t. de
tails waarvan de volledige openbaar
heid de belangen van de bewuste on
dernemingen zou kunnen schaden.
In de vergadering van de vaste com
missie voor financiën uit de Tweede
Kamer heeft de CPN-afgevaardigde
M. Bakker een motie ingediend waar
in gevraagd wordt een aantal eerste
levensbehoeften vrij te stellen van de
b.tw.-heffing.
Met name wordt in deze motie er
op aangedrongen dat de levering van
gas, water, elektriciteit en vaste
brandstoffen geheel wordt vrijgesteld
van omzetbelasting.
Voor textiel, schoeisel, benzine,
verf, behang en hout, voor èlle zuivel-
produkten en voor diensten verricht
door kappers, wasserijen en wasseret
tes wordt overheveling gevraagd van
het 12 procent btw-tarief, naar het 4
procent-tarief. Eerst in een volgende
plenaire vergadering van de Kamer,
wanneer de begroting van het departe
ment van Financiën zal worden be
handeld, zal over deze motie worden
beslist.
Minister Witteveen en staatssecreta
ris Grapperhaus (Financiën) hebben
de Tweede Kamer meegedeeld, dat zij
bereid zijn de ingangsdatum van de
wet op de vennootschapsbelasting te
verschuiven van 1 januari 1969 naar
1 januari 1970. Daarmee wordt tege
moetgekomen aan de algemeen in de
Tweede Kamer levende bezwaren te
gen invoering van deze wet met terug
werkende kracht.
Het budgettaire verlies van onge
veer 55 miljoen gulden als gevolg van
de verschuiving van de ingangsdatum
zal worden opgevangen door een wij
ziging van de fiscale winstberekening
van de levensverzekeringsmaatschap
pijen, die reeds dit jaar zal ingaan.
Uit die wijziging, zo hebben de minister
en de staatssecretaris de Kamer mee
gedeeld, zullen aanzienlijk hogere be
dragen aan vennootschapsbelasting re
sulteren. Beide bewindslieden zijn van
mening dat naarmate een meer aan
vaardbare wijze van winstberekening
tot stand komt, er aanleiding is de
houding ten opzichte van de egalisatie
reserve te wijzigen. Zij hebben in het
bereikte resultaat ten aanzien van de
winstberekening aanleiding gevonden
om terug te komen op hun aanvanke
lijk voornemen de egalisatiereserve van
levensverzekeraars af te breken.
T
»T)e d-ooigrens was vrijdagochtend
5 doorgedrongen tot een lijn, die
§uia Polen, de Oostzee, en Midden-
XDenemarken naar centraal Enge
lland loopt. Ten zuiden van deze
\lijn kwam in geheel West-Europa
"jgeen vorst meer voor. In grote
elen van Scandinavië vroor het
venwel nog matig tot streng,
nmiddels is boven de Golf van Bis-
aje een volgende Oceaandepressie
jaangekomen, die het komende et-
jmaal in de richting van Frankrijk
j oerst. Tengevolge hiervan krimpt
de wind in ons land naar zuidoost,
\maar de aanvoer van tamelijk
\zachte lucht houdt aan.
^Aanvankelijk worden enkele ver
spreide opklaringen verwacht, met
\in de loop van zaterdag vanuit het
uiden toenemende kans op regen,
n het temperatuurverloop komt in
et algemeen weinig verandering.