Veenendaals
dagblad
Defensie komt ruim
100 miljoen te kort
Levi Esj kol
overleden
Buiten
Van minister Witte veen
weinig te verwachten
Fresco respecteert incognito
Hans van Z. deed
geen onthullingen
Antwoord uit
Oost-Duitsland
stelt teleur
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
AANDACHT VOOR BIAFRA GEVRAAGD
Het blijft
winters
JAMIN
Werkgevers
willen helpen
hogere prijzen
te drukken
Invitatie van
Nixon voor
premier en
minister Luns
Landmacht heeft ook last van b.t.iv.
i
i
Sirhan bekent
Rode cijfers
VSW, Van Heek
en Nijverdal op
Belgische markt
Auto verpletterd
door sneltrein:
man omgekomen
Markt in Biafra
beschoten; 20
burgers gedood
„Alleen pasjes met Pasen"
Felle brand in
New Yord;
negen doden
Franse douane
maakt 325 kg
goud buit
Premier van Israël
engelse snijcaramels
250 gram van 79 voor 69
niet te geloven voor die prijs!
-fr Ganzen in Zeeland i
MIMMÜM
9s Nachts gemaakte notities weggegooid
RECHTBANK ZAL OP 11 MAART UITSPRAAK DOEN
„ONSCHULDIG"
SPANNING
SCHENDING
Gepikeerd Den Haag
krijgt „troostprijs":
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p.jn„ 12.35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 26 FEBRUARI I969 - 43e JAARGANG no. 48
JERUZALEM Premier Esjkol van
Israël is vanochtend in zijn woning aan
een hartaanval overleden. Hij is 73 jaar
geworden. Sedert een maand was hij
ziek.
De leden van het kabinet vergaderden
hij Esjkol thuis om belangrijke kwes
ties te bespreken, zoals de stappen na
de aanval op het El-Al-vliegtuig in Zü-
rich. Zijn arts, professor Mosje Rachmi-
levitsj, werd vanochtend vroeg met
spoed ontboden toen de premier klaag
de over pijn in de borst.
Levi Esjkol, die in 1963 David Ben
Goerion als premier opvolgde, werd in
1895 in de Oekraine geboren en em-
greerde in 1913 naar Palestina, waar hij
gedurende verscheidene jaren als land
bouwer werkte. Na zijn dienst in het
„Joodse Legioen" van het Britse leger
ging hij opnieuw in de landbouw en
werkte in een kibboets. Daarna werd
Esjkol lid van de vergadering van Pa
lestijnse Joden en afgevaardigd naar al
le zionistische congressen.
Sedert de stichting van de staat Israël
was Esjkol actief op een groot aantal
terreinen, zoals de landbouw, de stich
ting van nieuwe dorpen, de ontwikkeling
van de economie, de financiën en de de
fensie. De zionist van het eerste uur
leidde lange tijd de socialistische „Ma-
pai-partij". Als directeur-generaal van
het ministerie van Defensie b;j de onaf
hankelijkheidsverklaring organiseerde
hij het Israëlische leger. Va:i 1951 tot
1952 was Esjkol minister van Landbouw,
van 1952 tot 1963 minister van Financiën
waarna hij premier werd.
ADVERTENTIE
morgen
5 |Xe meeste mensen, die vogeltjes j
5 voeren, zien daarin een est he- j
5 tisch element of waarderen het als t
een opvoedende factor voor de
J kinderen, met wie ze hun klanten
5 in een handboekje opzoeken en wat
J over hun levenswijs vertellen. Ik
heb echter ook wel een andere
theorie 'horen verkondigendeze
S verwerpt het verstrekken van win- 5
S terse bijstand, omdat hij schade-
lijk voor het huishouden der natuur
5 en voor die van de mensen zou
wezen. Wanneer er n.l. een zomer
J komt met veel ongunstige facetten
wegens het massaal optreden van
insekten, (b.v. boom- en fruit- S
5 Dit komt, omdat ze liever gemak- i
kelijk aan de kost komen bij sen-
timentele verzorgers, waar ze met
veel minder moeite de honger stil- j
len. dan dat ze buiten in bos en
park ingespannen bezig zijn om J
naar eitjes, poppen en larven te j
zoeken. Zo zou dus de winter een
5 allergunstigste periode voor het
kleine gespuis der insekten beteke-
nen en inderdaad kan men licht tot
zo'n conclusie komen, ware het S
niet, dat aan zulk een redenering J
het noodzakelijke fundament onl-
breekt, n.l. de kennis der werke- J
5 lijke verhoudingen en een beetje
wetenschap omtrent de levenswijs j
der insekten. De premissen zijn
i dus foutief of althans oppervlakkig S
i en de gevolgtrekking moet derhal-
DEN HAAG Minister Den Toom (Defensie) staat financieel met de rug te
gen de muur. Hij dreigt ruim honderd miljoen gulden tekort te komen op zijn
begroting voor dit jaar. Dat tekort komt voor vijftig tot zestig miljoen gulden
op rekening van de Landmacht.
Het Eerste-Kamerlid mr. H. van Riel (V.V.D.) voorziet dat Defensie de komen
de vier jaren zeven- tot achthonderd miljoen gulden tekort zal komen, indien
het bij de kabinetsformatie vastgestelde defensieplafond van tussen drie en vier
miljard per jaar gehandhaafd blijft en de kostenverhogende factoren zich in
dezelfde mate als nu blijven ontwikkelen.
Minister Den Toom ziet geen kans
meer het dreigende tekort van honderd
miljoen te dekken uit de ruim drie mil
jard gulden, die hem voor dit jaar ter
beschikking staan. Hij zal dit gat slechts
kunnen dichten indien zijn ambtgenoot
Witteveen (Financiën) hem daarvoor
extra geld geeft. En dat ziet men in
Haagse kringen nog niet gebeuren, ge
zien de precaire situatie waarin de
evenals minister Den Toom tot de VVD
behorende beheerder van 't lands finan
ciën zich toch al bevindt.
De factoren die vooral de enorme de
fensietekorten veroorzaakten zijn de
belasting op de toegevoegde waarde
(BTW), de uitkeringen die militairen
krijgen tussen hun 55ste jaar (de leef
tijd waarop zij de dienst verlaten) en
hun 65ste jaar (de leeftijd waarop hun
pensioen ingaat), de verhoging van de
wedden van dienstplichtigen, die voor
eerste oefening onder de wapenen zijn
en een aantal andere loon- en prijsstij
gingen.
Met deze kostenverhogende factoren
is geen rekening gehouden ten tijde van
de kabinetsformatie, toen minister Den
Toom akkoord ging met de afspraken
over het defensiegeld en zijn plaats in
nam in premier De Jongs regerings
ploeg. Die afspraken lagen toch al op
het absolute minimum, beseft de minis
ter van Defensie. In Den Haag wordt
vooralsnog betwijfeld of dit argument
de heer Den Toom yeel* grond onder de
voeten zal geven wanneer hij straks de
touwtrekkerij om meer geld in het ka
binet moet beginnen.
Staarssecretaris Haex (Landmacht),
die tegen het tekort van zo'n kleine zes
tig miljoen gulden opkijkt, vertrouwt er
voorlopig op, dat de ministers elkaar
in het kabinet wel zullen weten te vin
den. In Haagse kringen ziet men er voor
dit jaar echter in het gunstige geval
niet meer dan veertig miljoen gulden
uitrollen voor Defensie zonder dat
men overigens ook nog maar bij bena
dering kan aageven waar minister Wit
teveen dat geld vandaan zou moeten ha
len. Er blijft dan nog altijd een tekort
van een slordige zestig miljoen over.
Men zie ook elders in dit nummer:
„Den Toom moet weer in eigen vlees
kerren".
LOS ANGELES De verdediger van
Sirhan Bishara Sirhan heeft gisteren
verklaard, dat de jonge Jordaanse im
migrant de moord op senator Robert
F. Kennedy wil bekennen. De advocaat
Grant Cooper zei, dat Sirhan er op re
kent dat hij tot de gaskamer veroor
deeld zal worden.
Te verwachten tekort in 1969 100
miljoen. Maximum extra bedrag
waarop Defensie durft
te hopen 40 milj.
Maximum nog
mogelijke be
sparingen 10 milj. 50 milj.
Gat in begroting
1969 ten minste
50 milj.
ENSCHEDE. Nicolon in Enschede
heeft met de in het Belgische Temse
gevestigde zwaardoekweverij Wittock-
Van Landeghem een vennootschap op
gericht voor de verkoop van haar ar
tikelen in België. Ht Enschedese be
drijf, een gezamenlijke onderneming
van de Koninklijke Textielfabrieken
Van Heek en Co., Nijverdal-ten Cate
en de Veenendaalsche Stoomspinnerij
en Weverij, heeft speciaal het oog op
de afzet in België van zijn technische
en industriële weefsels voor de weg- en
waterbouw.
De neiuwe vennootschap, Nicolon-
Wittock, die ook in Temse is geves
tigd, heeft een maatschappelijk kapi
taal van een miljoen Belgische francs
(72.500 gulden). Directeur is de heer
J. M. Wittock.
WIERDEN Dinsdagavond omstreeks
half acht is op een door knipperlichten
beveiligde overweg aan de Burgemees -
tersweg in Wierden een auto gegrepen
door een sneltrein van Almelo naar De
venter.
De wagen werd in tweeër. gereten en
door de trein vermorzeld. Hoewel al
spoedig vaststond, dat zeker een per
soon het leven had gelaten, bestond
lange tijd de vrees, dat er meer men
sen in. de auto hadden gezeten. Eerst
enkele uren later kon worden vastge
steld dat er slechts één inzittende was:
de 44-jarige vertegenwoordiger R. Nij-
meijer uit Nijverdal, die omkwam.
Het treinstel werd zodanig beschadigd
dat niet verder gereden kon worden en
het moest worden weggesleept.
Ssstt schijnt dit kunstwerk van Fra Angelico, een van de in het
Amsterdamse Rijksmuseum tentoongestelde fresco's, te laten weten
aan koningin Juliana en prinses Margriet. Zij brachten gisteren incogni
to een bezoek aan het museum.
Hans van Z. heeft gisteren tijdens zijn laatste woord voor de rechtbank in
Utrecht geen onthullingen gedaan, hoewel hij volgens rechercheurs de hele
nacht bezig was geweest.
Gisteravond heeft hij zijn notities waarvoor hij de rechtbank 24 uur uitstel
had gevraagd in de prullenbak gegooid.
„Ik heb gisteren uitstel gevraagd,
omdat ik van plan was over de zaak
Elly Hagcrs een heleboel te zeggen...
Dat betekent dat ik daarop zou aan
vallen. Ik heb een heleboel aanteke
ningen gemaakt en die vanmorgen in
de prullebak gegooid. Misschien klinkt
het belachelijk, maar ik ben in deze
zaal misschien wel de enige die be
lachelijk kan z(jn. Wanneer ik dit zou
doen.."
Bij deze woorden stokte Hans van
Z., hij keek hulpeloos rond en krabde
zenuwachtig in zijn haar, totdat de
president hem bemoedigend toeknikte
en zei: „Was dit uw laatste woord.
Wilt u nog iets zeggen?"
Onder doodse stilte poogde Hans van
Z. de draad van zijn enigszins warrige
op fluisterstem uitgesproken betoog te
hervatten.
Hij kon echter geen woorden vinden
om uitdrukking aan zijn gevoelens te
geven, en dan, met een poging om de
situatie ten koste van alles te beheer
sen: „De sfeer waarin deze zitting
Het Biafra-actiecomité heeft gistermiddag op het Haag
se Binnenhof gedemonstreerd om de regering te bewe
gen te bewerkstelligen, dat leveranties van wapens door
Engeland en Rusland aan Nigeria worden stopgezet, dat
Nigeria wordt gedwongen een onvoorwaardelijk staakt
het vuren te aanvaarden en dat de onafhankelijke staat
Biafra wordt erkend. Om meer indruk te xpaken droegen
de demonstranten onder meer dit kruis mee.
Aan de demonstratie ging een optocht door de stad
vooraf, die begon bij het Vredespaleis en die onder meer
langs de Nigeriaanse ambassade voerde.
heeft plaatsgehad, heb ik als heel kost
baar ervaren, omdat ik mezelf kon
zijn, ook al klinkt dat gek, en aan me
zelf kon beantwoorden. Ik wil dat
graag zo houden. Ik weet niet wat ik
verder moet zeggen, iets wat niet te
verdedigen valt..."
Daarna zakte zijn stem tot het on
hoorbare weg.
„Dat was het?" vroeg mr. Van Ze-
ben vriendelijk en met een glimlach.
„Ja", zei Hans van Z.
De rechtbank zal op 11 maart uit-
spraakdoen.
Hans van Z. heeft laten blijken, dat
hij zal berusten in het vonnis. Hoe het
ook zal luiden, hij zal. naar verluidt,
geen appel aantekenen bij het gerechts
hof in Amsterdam.
Het is daarentegen vrijwel zeker, dat
Ouwe Nol-indien hij door de recht
bank wordt veroordeeld in hoger be
roep zal gaan.
De Utrechtse rechtbank heeft giste
ren het verzoek tot onmiddellijke
invrijheidstelling van „Ouwe Nol" af
gewezen en ook in zijn zaak de uit
spraak bepaald op 11 maart.
„Ik sta hier onschuldig", kreet ouwe
Nol, nadat hij 'n splinternieuwe akten-
tas vol papieren op zijn bank had gezet
en voor het verdachtehekje de beslis
sing van de rechtbank had beluisterd.
„Ik protesteer ertegen dat u een hyena
als getuige heeft toegelaten. Ik heb het
wettige bewijs, ik heb geen geld van
hem gehad. Hij is een schandelijke
misdadiger", ging Nol verder, die met
enige papieren wapperde en van de
president alle gelegenheid kyeeg om
voor de tweede maal een laatste woord
te spreken.
„Zo word ik dus terechtgesteld door
uw rechtbank", vervolgde ouwe Nol,
die nog eens Hans van Z. en „die En
gelse vrouw" aanviel, omdat zij onware
dingen over hem zouden hebben ge
zegd.
Tenslotte kondigde Nol nog aan, dat
hij zodra hij in vrijheid is gesteld
met zijn raadsman, mr. Simon, „er
gens naar toe zal gaan en dan zal ik
wel zeggen wat er aan de hand is".
AMAIGBO Een straaljager van de
Nigeriaanse luchtmacht heeft gister
morgen in de Biafraanse provincie
Okigwe een markt beschoten. Twintig
mensen kwamen om het leven, ruim
honderd werden gewond.
De aanval had plaats op het dorp
Amaigbo. Onder de slachtoffers zijn
acht kinderen, zo deelde een woord
voerder van het plaatselijke ziekenhuis
mee.
BERLIJN Oost-Duitsland is bereid de Westberlijners met Pasen in de ge
legenheid te stellen hun naaste verwanten in het oostelijk stadsdeel te be
zoeken, als de verkiezing van een nieuwe Westduitse president niet in West-
Berlijn wordt gehouden. De Oostduitse premier Willy Stoph heeft gisteravond
in deze zin geantwoord op de brief van burgemeester Klaus Schütz van West-
Berlijn, waarin deze zich bereid verklaard had tot onderhandelingen over ver
groting van de bewegingsvrijheid voor zijn stad en de bewoners.
Politieke kringen in de Bondsrepu
bliek zijn teleurgesteld over dit ant
woord. Westduitse regeringsfunctiona
rissen hebben de afgelopen dagen
steeds verklaard, dat een pasjesrege
ling alleen voor Pasen niet voldoende
was en dat de plaats van de verkiezin
gen alleen zou worden gewijzigd als er
een regeling van lange duur kwam,
minstens voor een jaar.
De Oostduise regering verklaarde
gisteravond, dat zij er herhaaldelijk op
heeft gewezen, dat het houden van de
presidentsverkiezing in West-Berlijn
„de spanning in het hart van Europa
opvoert". Conservatieve kringen in de
Bondsrepubliek, die dit wel graag za
gen, stelden Oost-Duitsland eisen die
het onmogelijk kon inwilligen. Het was
echter in het belang van de vrede, dat
oprecht gestreefd werd naar het oplos
sen van de problemen aangaande de
Europese veiligheid. De Bondsrepubliek
moest „rekening houden met de Euro
pese realiteiten en het volkenrecht en
afzien van de verkiezing van haar pre
sident in West-Berlijn in het belang
van de veiligheid der Westberlijners en
die van Europa". Zo'n houding zou te
vens de bespreking kunnen bevorde
ren van andere Europese veiligheids
kwesties, zoals het afzien van het ge
bruik van geweld, aldus de verklaring,
die door het persbureau ADN werd ver
spreid.
De Amerikaanse, de Britse en de
Franse commandant in Berlijn zeggen
het In een gezamenlijke verklaring te
betreuren, dat er zondag in Öost-Berlijn
Oostduitse militairen hebben deelgeno
men aan de viering van de 51e verjaar
dag van het Sovjet-leger. Zij veroorde
len deze „nieuwe schending van het
Berlijnse statuut".
Het Russische regeringsblad Izwestia
schreef gisteren dat de Westduitse pre
sidentsverkiezing in Berlijn en de moge
lijkheid voor Westberlijners om het
oostelijk stadsdeel te bezoeken, „vol
komen verschillende zaken" zijn. Po
gingen om van de verkiezing in Berlijn
af te zien in ruil voor bezoekpassen die
nen onmiddellijk te worden verworpen,
aldus het blad. Twee dagen geleden is
uit Bonn bericht, dat de Russische am
bassadeur zelf deze ruil had geopperd
in een gesprek met bondskanselier Kie-
singer.
DEN HAAG De werkgeversverbon
den hebben hun leden per brief ge
vraagd of zij willen meewerken aan
een beperking van de prijsstijging. De
vakcentrales zien weinig heil in zo'n
verzoek van de werkgeversverbonden
aan hun leden. „De besturen zijn na
tuurlijk wel van goede wil. maar zij
hebben uiteindelijk hun leden niet in
de hand", zegt de heer A. de Boon,
tweede voorzitter van het Nederlands
Verbond van Vakverenigingen
(N.V.V.)
De drie vakcentrales (NVV, NKV en
CNV) hebben maandag de minister in
een gesprek over de prijzen gevraagd
of hij meer prijsmaatregelen wil af
kondigen.
„Binnenkort komt het prijsindexcijfer
voor de periode 15 januari15 februari
en dan zal blijken dat de prijzen met
meer zijn gestegen dan 3,5 procent zo
als tot nu toe is aangenomen", aldus de
heer De Boon.
Hij heeft de indruk dat door de stij
ging van de prijzen niet veel meer van
de loonstijgingen overblijft. „De werke
lijke verbetering van de lonen wordt
steeds kleiner", zegt hij. De vakbonden
volgen deze ontwikkeling nauwlettend.
Het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen (VNO) heeft nog geen reac
ties van leden ontvangen. Ook heeft
men na het gesprek met de minister
(vorige week donderdag) geen contact
met de leden gehad.
De werkgevers hebben een algemene
prijsstop van de hand gewezen. Zij vin
den een dergelijke maatregel weinig
doeltreffend, noch voor de bedrijven,
noch voor de consument.
Minister De Block heeft „een klem
mend beroep" op de ondernemers ge
daan om allerlei kostenstijgingen dit
jaar zo weinig mogelijk door te bereke
nen. Hij heeft er bij de ondernemers
ook op aangedrongen prijsverhogingen
tijdig bij zijn departement te melden.
De groot- en kleinhandel mag de bruto
marges (in geld) alleen maar verhogen
na overleg met het ministerie van Eco
nomische Zaken.
DEN HAAG President Nixon heeft
premier De Jong en minister Luns uit
genodigd voor een bezoek aan de Ver
enigde Staten. Hij deed de uitnodiging
dinsdagmiddag persoonlijk in een tele
foongesprek met de heer De Jong.
Over de datum van het bezoek en
over de agenda voor de besprekingen
tussen Nixon en de twee Nederlandse
politici wordt nog overleg gepleegd.
Aangenomen wordt, dat ook rege
ringsleiders van andere landen, waar
mee Amerika nauwe betrekkingen on
derhoudt, geleidelijk voor besprekin
gen met de Amerikaanse president in
Washington zullen worden uitgenodigd.
In Haagse regeringskringen heeft
men zich duidelijk gepasseerd gevoeld
doordat Nixon op zijn Europese reis
wel België aandeed, maar Nederland
links liet liggen. De persoonlijke tele
fonische uitnodiging van Nixon aan
premier De Jong wordt beschouwd als
een pleister op de wonde.
NEW YORK Een brand In een
kantoorgebouw aan de Fifth Avenue In
New York heeft gisteren aan totaal
negen mensen het leven gekost. Circa
vijftien mensen werden gewond.
De brand is vermoedelijk veroorzaakt
door het ontploffen van twee bussen
hoogst brandbare lijm in een architec
tenbureau op de derde etage. Het vuur
breidde zich snel uit tot twee van de
vijf verdiepingen. Een deel van het
kantoorpersoneel probeerde met de lift
te vluchten, maar deze weigerde door
dat mensen tussen de deuren bekneld
raakten. Zeven mensen vonden daar de
dood. Volgens de brandweer moeten de
vluchtenden in hun paniek een vlakbij
gelegen trap over het hoofd hebben ge
zien.
Honderden brandweerlieden bestreden
de brand, die na ruim een uur was be
dwongen. Het was de zwaarste brand in
New York sinds 18 oktober 1966, toen
twaalf brandweerlieden de dood vonden
in een souterrain op Broadway.
PARIJS De douane op het vlieg
veld Orlv bij Parijs heeft in het week
einde 325 kilo goud ter waarde van
1,75 miljoen gulden buitgemaakt op
twee benden smokkelaars.
Volgens douanefunctionarissen moest
het goud naar het Verre Oosten ge
smokkeld worden.
De laatste dagen van februari
blijven winters. Een hogedrukge-
bied boven Rusland met een uitlo
per over Scandinavië tot de Britse
eilanden houdt de aanvoer van kou
de lucht uit het noordoosten tot
oosten gaande.
In Gelderland zal het in de ko
mende nacht licht vriezen, even
wel met de neiging tot iets lagere
minima: 2 tot 4 graden.
De kans op enige sneeuw houdt
voorlopig aan, evenals de kans op
gladde wegen. Pas wanneer het la
ter in de week tot opklaringen zou
komen, wordt de kans op matige
vorst 4 tot 7) groter. Vannacht
vroor het in Oost-Nederland 2 gra
den C, in Hamburg 3, in Hannover
4 en in het Deense Skagen 8 gra
den. Als contrast hiermee het
maximum van Tel Aviv gistermid
dag: 25 graden C. Vanmorgen
om zeven uur was het kwik er al
weer tot 17 graden opgelopen.
Morgen: zon op 07.31, onder 18.16,
maan op 12.30, onder 05.56.
