AFKOELINGSPERIODE BIJ STAKINGEN Rudi Dutschke begonnen Koehandel Vandaag proces over aanslag Over de grenzen w MR. LUNS PLEIT VOOR ISRAEL Frei houdt meerderheid in Chili Konvooi moest even wachten Arabieren wijzen protest af Hervorming Britse vakbonden Massamoord op Java ontkend Na kwestie-Soames is de verhouding ijzig Melkproduktie niet verminderen KOSTBAAR LOONZAKJE TERREUR IN PARIJS IN GEVAL VAN BLOKKADE: VOORRADEN VOOR EEN HEEL JAAR; SPANNING VANDAAG NAAR HOOGTEPUNT Van onze correspondent) EST BERLIJN Veel politiek sabel gekletter, maar een vrij normaal verkeer op de toegangswegen naar West-Berlijndat was gisteren het beeld, één dag voor het verwachte hoogtepunt in de crisis om Berlijn, OP TIJD STUDENTEN BEZETTEN DEEL UNIVERSITEIT GEHEIM KALM LEEG AANKOMST Scelba kandidaat naast Burger Boring zonder succes Technische samenwerking met Brazilië EEG-commissie NAVO N' DINSDAG 4 MAART 1969 r SITUATIE IN BERLIJN NORMAAL 0 Op de Autobahn naar West-Ber lijn ondervond het verkeer slechts geringe storingen door het passeren van militaire colonnes voor de Rus- sisch-Oostduitse manoeuvres; Het luchtverkeer verliep ongehinderd. Terwijl het propaganda-offensief uit Oost-Europa aanhield, was het Wes ten zeer actief op het diplomatieke front: In Moskou wezen de drie westelijke ambassadeurs met nadruk de Russische beschuldiging van de hand dat in West- BerlLjn oorlogsmateriaal zou worden gefabriceerd; In West-Berlijn deed burgemeester Klaus Schiitz een laatste poging om het gesprek met Oost-Berlijn weer op gang te brengen, maar hij kreeg geen ant woord. President Nixon, die in Washington terugkeerde van zyn Europese reis, on derstreepte nogmaals de Amerikaanse garantie voor West-Berlijn. In West-Berlijn zelf stromen intussen de kiesmannen binnen voor de West- duitse presidentsverkiezing die daar morgenochtend om tien uur zal worden gehouden. Om drie uur gistermiddag hielden Russische officieren een Amerikaanse militaire colonne tegen op de Auto bahn Hclmstedt-West-Berlijn. De Rus sische tanks en artillerie, die op ma noeuvre waren, moesten de weg krui sen. Daarna konden de Amerikanen doorrijden. Dat was het enige noemenswaardige Incident gisteren op de grote autoweg- verbinding naar West-Berlijn. De Ame rikanen, Engelsen en Fransen hadden opzettelijk méér militaire voertuigen dan gewoonlijk over de weg gestuurd om de toestand te testen. Een Amerikaanse zegsman beweerde echter met een uitgestreken gezicht: „Dit zijn de normale bevoorradings- en oefenritten". Ook het burgerautover- keer moest in enkele gevallen halt- houden voor eenheden op manoeuvre, ■mar verder liep het verkeer normaal. Op de Westberlijnse vliegvelden Tem pelhof en Tegel landen de lijnvliegtui- gen met de regelmaat van de klok. De drie maatschappijen die op West-Ber lijn vliegen Panamerican, British European Airways en Air France houden in deze dagen hun passagiers lijsten geheim, omdat de Russen heb- SANTIAGO President Eduardo Frei's christendemocratische party heeft de zondag in Chili gehouden verkiezingen gewonnen volgens de offi ciële einduitslagen, maar heeft niette- jiin verliezen geleden. De rechtse na tionale partij is de tweede politieke macht in het land geworden en de communisten kwamen op de derde plaats, gevolgd door de radicale par tij, die zich links van het centrum op stek. Voigens cijfers die door het ministe rie van Binnenlandse Zaken zijn gepu bliceerd, kregen de CHR-democraten 31.1 pet. van de 2.300.000 uitgebrachte stemmen. De nationale partij kreeg 20.9 pet. de communisten 16.6 en de ra dicalen 13.9 pet. Vier jaar geleden behaalden de CHR- democraten 42.3 pet. Er werden ver kiezingen gehouden om de 150 zetels van het huis van afgevaardigden en 30 van de 50 senaatszetels. President Frei's christendemocraten verloren 25 zetels in het huis van afge vaardigden en komen nu met 55 zetels terug. De rechtse nationale partij komt van 8 op 34 zetels, de communisten van 18 op 22 en de socialisten van zes op vijftien. De radicalen wonnen vijf zetels en komen op 25. BERN Jordanië, Libanon en Syrië hebben het Zwitserse protest over de schietpartij in Zürich op 18 februari af gewezen. De drie- landen achten zich niet ver antwoordelijk voor de activiteit van het Volksfront voor de bevrijding van Pa lestina. Het front had opdracht gege ven, zei het, voor het beschieten van een vliegtuig van de Israëlische maat schappij El Al. De Israëlische veiligheidsagent die bij de beschieting een van de Arabi sche aanvallers doodschoot was buiten zijn boekje egaan. Hij had alleen op dracht de passagiers binnen het toe stel te verdedigen. GENèVE Tachtig studenten heb ben enkele kantoren van de universi teit van Genève bezet, waaronder dat van de rector-magnificus. De rebelle rende studenten vinden, dat de officiële studentenvereniging niet onafhankelijk genoeg is van de universiteit. ben gedreigd dat zij niet kunnen instaan voor de veiligheid van de toestellen die kiesmannen naar de presidentsverkie zing in West-Berlijn vervoeren. De Westelijke geallieerden hebben een hele reeks geheime plannen uitge dokterd om aan storingen van het lucht verkeer het hoofd te bieden. De lijn- vliegtuigen hebben speciale apparatuur aan boord die het mogelijk maakt vei lig te vliegen, ook als de radioverbin dingen worden gestoord. Zouden de Russen de luchtcorridors onveilig maken met onaangekondigde oefenvluchten van straaljagers, dan zou de burgerluchtvaart ernstig in het nauw komen, zodat men zou moeten overscha kelen op militaire machines. Als de tegenpartij burgervliegtuigen zou dwingen te landen op Oostduitse bodem, dan zo is uitgelekt willen de Amerikanen al hun vliegtuigen de militaire status en kentekenen geven en ze bemannen met militaire piloten. In West-Berlijn gaat het leven, bij stralend winterweer, zijn gang, zo kalm en alledaags als het maar kan. In een grauwe wijk waar de stad er nog net zo uitziet als in de jaren dertig, staat in het Kleistpark het pompeu ze negentiende-eeuws paleis waar het geallieerde luchtveiligheldscentrum ze telt. Daar heeft de Russische officier zijn dreigementen geuit over de veiligheid van de Berlijn vluchten. Dit controle- centrum is vrijwel het laatste over blijfsel van de samenwerking tussen de vier overwinnaars van de oorlog. De vier vlaggen wapperen aan de hoge masten. Doch het kolossale gebouw staat nu voor het grootste deel leeg. Sommige vensters zijn met baksteen slordig dicht gemetseld. Niet ver daarvandaan, op het West berlijnse raadhuis, vertelt burgemees ter Klaus Schütz: „Ik heb nog eenmaal een telefonische boodschap naar Oost- Berlijn laten sturen, of men daar nog besprekingen wenst, en dat wij daartoe te allen tijde bereid zijn". Hij vervolgt: „Ik heb geen enkel ant woord gekregen". De vaak wat bleke Schütz ziet er nu blozend en ontspannen uit. „Wij lopen niemand achterna, maar ook' na woens dag houden wij de deur voor 'n redelijk gesprek open. Nu echter ga ik er vast van uit, dat de presidentsverkiezing woensdag doorgaat". Mocht het ooit komen tot 'n blokkade, zo heeft Schütz al eerder gezegd, dan is de bevoorrading en verzorging van de stad „gewaarborgd, volledig gewaar borgd". Alleen de in West-Berlijn opgeslagen voorraden aan levensmiddelen, kolen, benzine en zo meer zouden, naar ver luidt, al voldoende zijn voor een h§el jaar. Met vliegtuigladingen tegelijk arri veerden gisteren in West-Berlijn de af gevaardigden voor de Bondsdagverga dering, die het nieuwe Westduitse staatshoofd zal kiezen, en de eregasten bij deze bijeenkomst. Minister Willy Brandt (buirenlandse zaken), die zelf oud burgemeester van West-Beerlijn is, landde al gistermorgen op Tempelhof. Van de in totaal 1036 kiesmannen was gisteravond al meer dan de helft in West-Berlijn aangekomen. Daarmee is reeds het reglementair vereiste aar kiesmannen bereikt om de presider, verkiezing te laten doorgaan. J^ONDEN Het Lagerhuis heeft gisteravond met 224 tegen 62 stemmen het witboek van de minister van Arbeid, Barbara Castle, over 'n hervorming van de vakbeweging goed gekeurd. Voorgesteld wordt o.m.: 1. Een afkoelingsperiode van 28 dagen tussen het besluit tot staking en het neerleggen van het werk. 2. Geheime stemming om vast te stel len of de arbeiders in meerderheid wel een staking wensen. 3. Geldboeten maar geen verdere straf bedreiging bij overtreding van de nieuwe regels. 4. Strenger toezicht op de naleving van de bepalingen van collectieve ar beidsovereenkomsten De overheid beoogt hiermee een eind te maken aan de wilde staking die in Engeland 95 procent van het aantal sta kingen uitmaken. Het witboek vormt de grondslag van een wetsontwerp dat vol gend jaar zal worden ingediend. De conservatieven hebben zich van stemming onthouden. Zij vinden de re gels niet krachtig genoeg. De negen li beralen hebben tegen gestemd. 53 ver tegenwoordigers van de linkervleugel van Labour stemden ook tegen. Zij vin den dat het voorstel het stakingsrecht schendt. Een 40-tal andere Labour-af gevaardigden heeft zich van stemming onthouden. Minister Castle zei dat de maatregelen dringend nodig zijn in het belang van omie. Sommige industrieën ston-de „o de economie. Sommige industrieën ston den „op het punt in anarchie ten onder te gaan „als gevolg van wilde stakin gen. Zij ontkende dat het voorstel af doet aan het stakingsrecht. Het gezag van de vakbonden zou juist worden ver sterkt. Het witboek voorziet ook, by wyzc van proef, in medezeggenschap van de arbeiders ln het ondernemingsbeleid DJAKARTA De militaire bevel hebber in Midden-Java, generaal- ma joor Surono heeft gisteren in Djakar ta ontkend, dat Indonesische militai ren in november en december vorig jaar in zijn district twee tot drie dui zend communisten hebben vermoord. Hij reageerde op een in die richting gaande beschuldiging van de vice- voorzitter van het Indonesisch insti tuut voor de rechten van de mens, J. Princen. Generaal-majoor Surono vertelaarde dat enkele arrestanten van de in okto ber begonnen veiligheidsoperaties zelf moord hadden gepleegd. Anderen zou den bij ontvluchtingspogingen zijn doodgeschoten. 0 Een Amerikaanse militaire patrouille passeert hier de doorlaatpost Marien born. Het aan tal patrouilles en konvooien van de drie Westelijke geallieerden op de autowegen door Oost-Duitsland naar West-Berlijn is geintensiveerd. Intussen schroeven de Oostduitsers en Russen de spanning rondom West-Berlijn hoger op. BRUSSEL De kansen dat mr. J. A. Burger tot voorzitter van het Euro pese parlement zal worden gekozen, zijn gedaald. Vorige week was hij door de socialis tische fractie kandidaat gesteld. Thans heeft de christendemocratische fractie besloten de Italiaan Mario Scel ba, oud-minister-president, ook kandi daat te stellen voor het voorzitterschap. VIENTIANE Meer dan duizend man van een communistische strijd macht, voor het merendeel bestaande uit Noordvietnamezen, heeft zondag een belangrijke Laotiaanse post inge nomen. Dertig verdedigers van de post werden gedood. Een Amerikaan se" bommenwerper ging verloren. BERLIJN Voor een rechtbank in West-Berlijn is vandaag het proces be gonnen tegen de 24-jarige schilder Josef Bachmann, die op 11 april 1968 in West- Berlijn een aanslag pleegde op het le ven van d« ideoloog van de socialisti sche Duitse studentenbond (SDS), Rudi Dutschke (29). Dutschke werd door drie pistoolschoten zwaar gewond, maar kon twee maanden later het ziekenhuis ver laten. Bachmann, die zich in 'n gebouw had verschanst, kon pas na een vuurge vecht, waarbij hij ernstig gewond raak te, worden overmeesterd. H(J werd opge nomen in hetzelfde ziekenhuis waar Dutschke lag. Bachmann verklaarde la ter dat hij tot zijn daad was geïnspi reerd door de aanslag op negerpredi kant Martin Luther King en door zijn haat tegen de communisten. De aanslag was aanleiding tot ernstige ongeregeldheden. Reeds enkele uren na het bekend worden van de aanslag stroomden groepen studenten naar het kantoor van het Springer-concern bij de Berlijnse muur, waar pogingen wer den gedaan het gebouw binnen te drin gen. De betogers werden door werkne mers uit het gebouw teruggedreven. De politie trad met gummistokken en wa terkanonnen op tegen de naar schatting 5000 personen aangegroeide menigte. Met fakkels werden 5 Springer-vracht auto's in brand gestoken. De politie werd met stenen bekogeld. Na afloop bleek dat zowel onder de politie als on der de betogers vele gewonden waren gevallen. Ook in diverse Westduitse ste den kwam het op de avond van de aan slag tot ongeregeldheden. De volgende dagen duurden in Berlijn en andere ste den de onrust voort, waarbij vooral ge bouwen van het Springer-concern het moesten ontgelden. Tijdens het voorarrest probeerde Bachmann tot vijfmaal toe zelfmoord te plegen. Men heeft voor het proces vier dagen uitgetrokken. Het vonnis wordt op 14 maart verwacht. IJMUIDEN Hoogovens en Billiton staken het boren naar gas en olie op de bodem van de Noordzee, veertig kilo meter ten noordoosten van Ameland. Het was de eerste poging van de groep op het continentale plat Er zijn alleen sporen van aardgas aangetroffen, ëet booreiland Northstar is overgedragen aan de Phillip Petroleum Company. RIO DE JANEIRO De minister van Ontwikkelingshulp, drs. B. J. Udink, heeft maandag in Rio de Janeiro een akkoord over technische samenwerking met Brazilië geparafeerd. Eerder had de minister met de Brazi liaanse minister van Planvorming de mogelijkheden besproken van een inten sievere Nederlandse deelneming aan de economische en sociale ontwikkeling van Brazilië. De bewindsman bezoekt na Brazilië nog Chili, Peru en Columbia en, niet-of- flcieel, Venezuela. Parijs wijst gesprek met Engelsen af Van onze correspondent DARIJS Frankrijk voelt onder de huidige omstandigheden niets voor ge sprekken niet Engeland. Daarop komt het antwoord neer, dat Parijs op een Engelse uitnodiging om nog eens te gaan praten heeft gegeven. Minister Debré zegt dat zijn regering beslist niet te spreken is over hetgeen na het gesprek tussen pres. De Gaul le en de Britse ambassadeur Soames is gebeurd. Het wereldkundig maken van dit gesprek en de inhoud die Engeland eraan heeft gegeven, hebben de Fran sen tot een officieel protest gebracht, dat het afgelopen weekeinde even offi cieel door Londen werd beantwoord. Het stelde: 1. De voorstellen van president De Gaullew aren zo belangrijk, dat men ze wel aan de Franse partners in de West Europese Unie moest laten we ten; 2. Het uitlekken van het onderhoud De Gaulle - Soames in de Franse pers noodzaakte Engeland het gehele ge sprek te publiceren; 3. De Britse versie van het verslag van dit onderhoud is correct. Minister Debré heeft op 8 februari aan ambas sadeur Soames verklaard, dat De Minister Luns heeft gisteren ge daan wat de Tweede Kamer vorige week van hem vroeg: In de minis terraad van de Europese Gemeen schap in Brussel weigerde hij in te stemmen met de ontworpen han delsakkoorden tussen de gemeen schap en Marokko en Tunesië. Hij verlangde dat eerst voorbe reidingen worden getroffen om ook Israël met een akkoord aan de ge meenschap te verbinden. Tegen dit land wordt zijns inziens gediscrimi neerd (voornamelijk als gevolg van het verzet van Frankrijk). Minister Luns wenste dat de Eu ropese Commissie op korte termijn een ontwerp van een onderhande lingsmandaat gereed zou maken. De wens van de Nederlandse minis ter werd door vier van de vijf part ners gedeeld. De Franse vertegenwoordiger Debre, was afwezig, evenals de Westduitse Brandt en de Italiaanse Nenni nam slechts kennis van deze wens. Foto: Mr. Luns arriveerde als eerste op de EEG-vergadering. On der grote belangstelling van de pers legt hij hier zijn stukken klaar. BRUSSEL De Europese Commis sie voelt er niets voor de produktie van melk aan banden te leggen. In het Europese Parlement was de vraag gesteld of de Commissie niet kon vaststellen hoeveel liter melk in elk van de zes landen (Duitsland, Frank rijk, Italië, Benelux) mag worden ge produceerd. De Europese Commissie vindt dat een dergelijke maatregel geen oplos sing is voor de moeilijkheden op de zuivelmarkt in de Europese Economi sche Gemeenschap. In de ministerraad van de EEG zijn van Duitse en Franse kant ook al voor stellen gedaan om de melkproduktie te beperken. Gaulle geen enkele aanleiding vond, om iets in de tekst te veranderen. Eerder al stelden de Britten, dat De Gaulle graag met Engeland wilde praten over een groot Europees vrij- handelsgebied (dat de veel hechtere Europese Gemeenschap moest ver vangen) onder politiek leiderschap van Frankrijk, Engeland, Italië en West-Duitsland. Loslating van de (door Amerika beheerste) NAVO was hiervoor echter een eerste vereiste. Londen vond de voorstellen belangwek kend, wilde ook wel eens praten, maar hield vast aan zijn verzoek 1'"' te mo gen worden van de Europese ïeen- schap en weigerde de NAVC, vaarwel te zeggen. Frankrijk bestrijdt de Britse versie van het gesprek en zegt, dat De Gaulle in het bewuste gesprek slechts zijn vi sie op toekomstig Europa heeft gege ven. Het ontkent eveneens de akkoord bevinding van het Britse verslag van het gesprek. LONDEN Drie Britse spoor- mannen brengen elke vrijdag de loonzakjes naar twee eenzame col lega's. Die zitten op een onlangs voor publiek gesloten stationnetje, vijfentwintig kilometer van hen vandaan. Ze maken deze speciale reis per locomotief. Dit en on-economische loontrans- port voert men uit in Midden-Enge- land tussen Bewdley en het plaatsje Highley dat verder nooit meer een trein ziet. Precies een maand vroeger dan vo rig jaar, zijn maandag op de coöpera tieve veiling te Grubbenvorst bij Venlo de eerste kasbonen aangevoerd. Ze waren geteeld in de proeftuin Noord- Limburg te Venlo en brachten f 7,50 per kg op. IJet is nu, menselijkerwijze gespro ken, wel zeker, dat de Duitse pre sidentsverkiezingen in Berlijn zullen worden gehouden. Dit ondanks de woede van de Oostduitsers en de ken nelijke tegenzin van de Russen. In hoeverre de tegenzin door Ulbricht en zijn partijgangers is aangemoe digd, kan men niet met zekerheid zeg gen. Zeker is, dat Ulbricht, die met alle winden in Moskou is meege- waaid, zijn beloning wil incasseren. En dat z(|n invloed vrij groot is, kan worden afgeleid uit de grote stem die hij heeft gehad bij het eisen van een. invasie in Tsjecho-Slowakije. Bovendien kan men wel iets afleiden uit de gesprekken die de Russische ambassadeur in Bonn, Tsarapkin met Bondskanselier Kiesinger en minister van Buitenlandse Zaken Willy Brandt heeft gehad. Volgens beide bewindslieden, was de sfeer toen ze ker niet dreigend. Dat die toon van de Russen later veel scherper werd, duidt wel ergens op. Waarschijnlijk op een dringende eis van Ulbricht. IViettemin staat men nu in de Ber lijnse zaak, voor een krachtproef. Het is het goed recht van de Duitsers om hun president te kiezen in welk deel van hun land zij maar willen. Maar in dit geval had men de zaak wel zeer rustig moeten voorstellen. Men weet in Bonn drommels goed, dat de vorige verkiezing al herrie ge noeg had opgeleverd. Terwijl toen al de Russische MIG's over Berlijn den derden, werd president Lübke geko zen. Men kon weten, dat ook ditmaal de Russen genoeg protest zouden la ten horen. Dan nog had men rustig in Berlijn kun nen vergaderen, als men van het punt van samenkomst geen pion in een koehandel had gemaakt. En dat is gebeurd. Men heeft geprobeerd politiek uit de verschuiving van de zitting van de verkiezingsraad, munt te slaan. Mis schien wel aardig voor de Berlijners, maar geen gezicht voor het buiten land. Het staatshoofd in diens verkie zing tot een voorwerp van onderhan delingen te maken, is bepaald geen hartverheffend schouwspel moet men maar afwachten hoe ver de Russen willen gaan in hun pogingen de verkiezingen te hinderen. Men mag aannemen, dat de leden SEMJON TSARAPKIN hoe ver van het kiescollege allang in de voor malige Duitse hoofdstad zijn. Die kan men niet meer met de afgekondigde maatregelen tegen land- en lucht verkeer tegenhouden. Het is nu alleen de vraag, in hoeverre men in Moskou de spanningen wil opvoeren. Het is niet aan te nemen, dat men tot het uiterste, een conflict, zal gaan. De drie luchtcorridors vallen als laat ste nog onder de verantwoordelijk heid van de vier bezettingsmogend- heden. Zelfs in de zwartste dagen van de luchtbrug van 1948-'49, heben de Russen nooit werkelijk de veiligheid daarvan durven aantasten. Zij zullen het nu ook wel niet doen. Maar in hun pogingen om te treiteren en te hinderen, kunnen zij ver, heel ver gaan. Een dan is de grens tussen een aanval en een hinderen maar heel klein. Dan zal het van het Wes ten afhangen, hoe men antwoordt. De Fransen zijn met De Gaulle, die duchtig de lijn van een vriendschap met Moskou volgt, misschien niet al tijd te vertrouwen. Maar de nieuwe Amerikaanse presi dent Nixon, moge dan in Europese ogen een wat kinderlijke betoging van zijn vasthouden aan de garanties voor Berlyn hebben gegeven, zfln be doeling was niet mis te verstaan. En mag men de Franse communi qués geloven, dan hebben hjj en De Gaulle het goed met elkaar getrof fen. Daaruit valt misschien toch ook iets te leren. PARIJS Een gangsterbende van vier man heeft zondagavond Iaat in het noorden van Parijs op geweldige wijze huis gehouden. Er werden vier gewapende overval len gepleegd. Bovendien beschoot de bende met een machinepistool vier kroegen, die door Noordafrikanen be zocht worden. Bij deze golf van misdaad werden één man gedood en ruim twintig min of meer ernstig gewond. De gehele politiemacht van Noord- Parijs en van de noordelijk? voorste den verkeert in staat van alarm en probeert de vier bandieten terug te vinden. Hun leider is een Algerijnse misdadiger, die bij de politie bekend is. ADVERTENT li

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 7