Raad v. State
zou verplichte
arbitrage bij
staking willen
Overleg gaande
Ned. Bank wil kredieten nog
verder aan banden leggen
FRANS LID EUROPESE
COMMISSIE TEGEN DE
SUPR A-N ATION ALITEIT
Studenten in Groningen
boycotten hoogleraar
als je trouwt
is een paar
honderd gulden
extra
altijd
meegenomen
sparen...
verstandig
en
handig
Nederlandse ontwikkelingshulp
komt niet geheel tot z'n recht
AMRO-spaarders
profiteren van de volgende
rentepercentages:
6M%
AMRO BANK
KEUS TUSSEN BEPERKING
OF DISCONTO VERHOGING
Liefdadigheid
bekostigen uit
opbrengst van
kansautomaten
Kamerleden
naar
Formosa
Liberiaans schip
gezonken
Kieviten sterven
bij tientallen
CONCLUSIE IN RAPPORT AAN REGERING:
MINISTERIE ONTKENT
VOOR KEUS
OVERBRUGGING
PANIEK
Pools protest tegen
Achter het Nieuws
CONCLUSIES
TE KLEIN
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
ANTI-PROP AGANDA
PLICHT
DONDERDAG 20 MAART 1969
DEN HAAG In politieke kringen
is verwarring ontstaan over een be
richt dat de Raad van State minister
Polak (Justitie) zou hebben aangera
den het advies van de Sociaal-Econo
mische Raad (S.E.R.) over een wets
ontwerp voor het stakingsrecht niet ge
heel te volgen.
In dit advies wordt aanbevolen, de
regering niet de macht te geven in een
geval van staking een verplichte be
middeling voor tr schrijven. De Raad
van State /ou wel willen, dat de over
heid deze bevoegdheid krijgt.
Op het ministerie van justitie wordt
het gerucht ontkend. De Raad van Sta
te heeft weliswaar een zeer kritisch ad
vies over het wetsontwerp uitgebracht,
maar dit zou juridisch-technische kan
ten van het ontwerp betreffen. Het zou
niet slaan op de inhoud ervan. De in
diening van het wetsontwerp zal er ook
niet door worden vertraagd. Het is in
elk geval zeker dat het voor het zomer
reces aan de Tweede Kamer zal wor
den aangeboden.
De vice-president van de Raad van
State, dr. L. J. M. Beel, is boos gewor
den. toen hij hoorde dat iets over het
advies van zijn Raad was uitgelekt. Er
komt echter geen officieel onderzoek.
De heer Van Lier. lid van de PvdA-
fractie in de Tweede Kamer, heeft de
minister van Justitie schriftelijk bena
derd over het stakingsrecht. Hij
vraagt van minister Polak de toezeg
ging. dat een wetsontwerp tot regeling
van het stakingsrecht thans onverwijld
bij de Kamer zal worden ingediend.
DEN* HAAG Aan regering en
parlement is gevraagd door wijzi
ging van de Wet op de kansspelen
de mogelijkheid te scheppen met
behulp van kansautomaten belang
rijke bedragen te verzamelen voor
socio-charitatieve doeleinden.
Hiermee zou volgens de initiatief
nemers een meervoudig doel wor
den gediend. Het tot nu toe onop
losbaar gebleken automatenpro-
bleem zou daarmee op eenvoudige
wijze zijn opgelost.
Anderzijds zou jaarlijks vijftien
miljoen gulden beschikbaar komen
voor goede doeleinden. Dit is onge
veer gelijk aan de opbrengst van al
le grote charitatieve loterijen in
1968, zo heeft ir. F. A. Weber uit
Den Haag berekepd.
In een brief aah de ministerraad
en aan de beide kamers der Staten-
Generaal deelt ir. Weber mee, dat
het plan bestaat voor deze liefda
dige automaten-exploitatie een Ne
derlandse automatenstichting op te
richten. Deze stichting zou het ex
clusieve recht tot exploitatie van
kansautomaten moeten krijgen ten
behoeve van socio-charitatieve doel
stellingen.
Nu worden links en rechts spel
en kansautomaten geëxploiteerd
voor eigen gewin. Slechts voor en
kele daarvan is vergunning ver
leend. Misstanden zijn er legio,
meent ir. Weber.
Ondanks de voortdurende strijd
van politie en justitie tegen onwet
tige exploitatie van kansautoma
ten. stijgt het aantal jaarlijks. Het
geld en de moeite zouden worden
bespaard, meent de heer Weber.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Een toast op de gastvrouw die
weet hoe feestelijk feestjes
worden met Verkade Toast.
AMSTERDAM De Nederlandsche Bank wil de kredietverlening nog terder
aan banden leggen. Met de banken in Nederland is overleg begonnen met het
doel de banken te verhinderen dat zij onbeperkt kredieten bij de Nederlandsche
Bank opnemen.
Door de hoge percentages waartegen in het buitenland geld kan worden uitgezet,
zouden de banken in de verleiding kunnen komen om krediet by de Nederlandsche
Bank op te nemen en het geld daarna voordeliger In het buitenland uit te zetten.
BRUSSEL Een der Duitse afge
vaardigden uit het Europese parle
ment. de socialist Kriedemann, heeft
de Europese Commissie vragen ge
steld over uitlatingen van de Franse
viee-voorzitter van de Commissie.
Barre, waarin de supranationaliteit
van de Europese gemeenschap in twij
fel werd getrokken.
Volgens $frgevens die het kabinet
van de heer Barre heeft verstrekt,
verklaarde deze onlangs op een bij
eenkomst in Brussel, dat het vraag
stuk van de supranationaliteit bij de
organisatie van de gemeenschap in
feite niet aan de orde is, aldus de
Duitse afgevaardigde.
Barre sprak in dit verband van een
„ideologisch conflict uit de vijftiger
jaren" en „een strijd voor of tegen
de windmolens van de supranationali
teit".
Uit de verdragen van Rome en hun
toepassing in de praktijk blijkt vol
gens hem, dat de lidstaten zich hun
vrijheid van handelen hebben voorbe
houden. Geen enkele lidstaat wenste
tegenwoordig een supranationale ge
meenschap te accepteren, omdat geen
enkele regering bereid was zich bij
beslissingen van een supranationaal
orgaan neer te leggen in een aangele
genheid, die zij voor haar land van
doorslaggevend belang acht. Iedereen
wist dat een supranationale organisa-
tit niet kon functioneren, zelfs als ie
dereen steeds opnieuw het tegendeel
beweerde, aldus de verklaringen van
de Franse vice-voorzitter van de Com
missie.
Hij heeft er volgens de parlemen
taire vraag nog aan toegevoegd dat
als de instellingen van de gemeen
schap de „spelregels" in acht namen,
het vraagstuk van de meerderheids
besluiten of de eenstemmigheid niet
de daaraan toegeschreven „quasi-
theologische" betekenis had. Ook
noemde hij de ministerraad geen in
stelling van de gemeenschap, doch
een college van vertegenwoordigers
GRONINGEN De 220 studenten Nederlands van de Groningse universiteit
boycotten sinds gistermorgen alle colleges, omdat de enige hoogleraar uit de afde
ling. prol. dr. G. A. van Es hun verzoek om inspraak niet heeft ingewilligd. Een
groot deel van hen eist het aftreden van de hoogleraar. Het werk in de subfacul
teit ligt volledig stil.
De studenten willen de boycot die
zich gisteren over meer dan veertig col
lege-uren uitstrekte er gaat ook nie
mand naar de colleges van de lectoren
en docenten toe tot en met de vol
gende week woensdag volhouden. Kort
daarna begint de paasvakantie. Is er dan
nog geen oplossing gevonden, dan dreigt
opnieuw een boycot, verzekerden de stu
denten ons gisteren.
De bezwaren van de studenten zijn
onder meer dat prof. Van Es een te
autoritaire houding heeft. Ook de ver
houding met de wetenschappelijke staf
laat volgens hen te wensen over. Prof.
Van Es zou bovendien te veel werk
zaamheden buiten de faculteit hebben
Hij zou daardoor onvoldoende tijd over
hebben voor de studenten en de staf.
Het conflict is ten slotte uitgebar
sten omdat de hoogleraar onlangs in een
officiële verklaring namens de weten-
•chappelijke staf instemde met inspraak
van de studenten in een permanent
overlegorgaan, waarin de studenten an
wetenschappelijke staf zitting hebben
Later zei hij echter dat die verklaring
onder druk was afgelegd. Hij zette al
les weer op losse schroeven.
Dc studenten willen dat er veertien
daagse bijeenkomsten komen, dat het
voorlopige overlegorgaan beslissingsbe
voegdheden krijgt, dat een enquête over
wijzigingen in het studieprogramma se
rieus wordt genomen en dat zij ten
slotte als gesprekspartners worden ge
accepteerd.
Prof. Van Es is dat allemaal te veel.
Hij wil wel een studieraad waarin en
kele goede studenten ..die ik naar hun
mening kan vragen" zitting hebben. Van
Ijeslissingsbevoegdheden van de studen
ten kan volgens hem geen sprake zijn.
Hij meent dat de studenten „op een
haast onmenselijke manier hun demo
cratie op de universiteit willen invoeren"
De studenten: „Hij begrijpt het alle
maal niet".
De staf waarmee prof. Van Es werkt,
staat zeker niet aan zijn kant. Tot voor
kort probeerden zij de hoogleraar er
toe te bewegen, de verzoeken om in
spraak in het overlegorgaan in te wil
ligen. De discussies van eergisteren
woonden de stafleden zwijgend bij.
van de lidstaten. Hij vermeldde het
Europese parlement niet als gemeen
schapsorgaan. aldus de Duitse afge
vaardigde, maar stelde wel uitdrukke
lijk vast dat de ministerraad en de
Commissie de „buitengewoon grote
verantwoordelijkheid van de Staten
niet kunnen bedreigen of in gevaar
brengen."
De Europese Commissie heeft in
haar antwoord verklaard, dat haar le
den een grote mate van vrijheid van
meningsvorming en -uiting bezitten
doch „met dien verstande, dat leder
van hen persoonlijk verantwoordelijk
is voor zijn uitlatingen." Volgens haar
dient daarom onderscheid te worden
gemaakt tussen de verklaringen van
individuele commissarissen en de
standpunten die de Commissie alszo-
danig inneemt. Alleen deze laatste
binden de Commissie.
Zij merkt ook op, dat de term su
pranationaliteit vaak gebruikt is om
de gedachte uit te drukken, dat de
besluiten die de communautaire auto
riteiten in het kader van hun be
voegdheden nemen, voor de lidstaten
bindend zijn. In politiek opzicht geven
de termen gemeenschap, gemeen
schapsautoriteiten en gemeenschaps
besluiten de realiteit van de verdra
gen van EEG, Euratom en EGKS het
beste weer, aldus de commissie. Bij
die verdragen zijn volgens haar niet
zonder meer intergouvernementele or
ganisaties van het klassieke type ge
schapen.
SCHIPHOL Daartoe uitgenodigd
door de regering van nationalistisch
China zijn gistermiddag 8 leden van
de Tweede Kamer van Schiphol ver
trokken voor een 11-daags informatief
bezoek aan Formosa. Het gezelschap,
bestaande uit mr. F. H. J. J. Andries-
sen (KVP) drs. H. M. Franssen
(PvdA) mej. mr. A. M. Goudsmit
(D'66), drs. Th. H. Joekes (WD), mej.
J. van Leeuwen (ARP), drs. A. J.
Lems (PvdA), dr. Th. E. E. van
Schaik (KVP) en dr. H. A. Schurink
(CHU) wordt morgen in de hoofdstad
Taipei verwacht.
Het programma van de reis was bij
vertrek nog niet bekend, doch tijdens
hun verblijf in Formosa zullen de par
lementariërs. die afzonderlijk wer
den uitgenodigd en geen delegatie vor
men. zoveel mogelijk sociaal-econo
mische, culturele en politieke aspec
ten van het land kunnen bestuderen.
De Nederlandsche Bank zou zelf ook
haar rente kunnen verhogen, maar dat
geeft voor banken en industriële bedrij
ven te grote bezwaren. Vandaar dat de
Nederlandsche Bank bezig is met het
invoeren van een systeem om al te gro
te kredietvraag te voorkomen.
De Nederlandsche Bank staat thans
voor de keus de kredietopneming te
beperken tot het disconto, dat thans op
5 procent staa*t, nog verder te verho
gen.
Omdat dit laatste een maatregel is
die grote bezwaren meebrengt, wil de
Nederlandsche Bank in overleg met
de handelsbanken en de landbouwkre-
dietbanken in Nederland een systeem
ontwerpen waarbij de kredietopneming
bij de Nederlandsche Bank door de
banken aan banden komt te liggen.
In geval van krappe geldmarkten,
zoals wij die nu al geruime tijd ken
nen, kunnen de handelsbanken onder
meer voorschotten bij de Nederlandsche
Bank opnemen of overheidspapier bij
haar belenen. Op die manier kunnen
de handelsbanken tijdelijk moeilijke pe
rioden van al te grote geldopvragingen
door het publiek overbruggen.
Daarnaast is het door de forse rente
stijging in het buitenland, waar per
centages van zeven en daarboven gel
den, voor de banken in ons land een
voordelige zaak geworden hier krediet
op te nemen om dit in het buitenland
uit te zetten.
Een te ver opschroeven van het dis
conto zou inhouden, dat het krediet in
Nederland zo duur wordt dat alle be
drijven, die grote en noodzakelijke in
vesteringen uitvoeren, worden afge
schrikt. Om een soort paniek te voor-
VLISSINGEN Ongeveer vijftig mijl
ten westen van Vlissingen is gisteren
omstreeks het middaguur het Liberiaan
se schip Garden City (6933 ton) gezon
ken na een aanvaring met de Pool Zag-
lebie Dabrowski (10.500 ton). Van de
38 opvarenden van de Garden City
onder wie een vrouw met twee kinde
ren zijn er 26 aan boord genomen
van het Poolse schip. Twaalf werden
opgepikt door het Britse schip Bowpri-
de.
DEN HAAG De waarnemend am
bassadeur van Polen in Den Haag. de
heer Andrzej Jedynak, heeft gister
avond fel geprotesteerd tegen een tele
visieuitzending van Vara's Achter het
Nieuws (14 maart), waarin gesproken
werd over anti-semitisme in Polen.
De waarnemend ambassadeur heeft
ook geprotesteerd tegen de persconfe
rentie van Simon Wiesenthal (maan
dag) die eergisteren door de Vara werd
uitgezonden.
DEN HAAG De Tweede-Kamer
leden Koning en Vonhoff (VVD) hebben
de minister van Verkeer en Waterstaat
verzocht te willen bevorderen dat op
korte termijn toegestaan wordt op mo
torvoertuigen mistachterlampen te
voeren. Zij willen voorts keuringseisen
voor deze soort lampen vastgesteld
zien.
komen die uit een te hoog disconto
percentage zou voortvloeien en om aan
de andere kant te verhinderen dat de
banken zich in Nederland te diep in
de schuld zouden steken, is de Neder
landsche Bank met de banken in over
leg getreden.
Bedoeling is het opnemen van voor
schotten te reglementeren. Daarmee
wordt dan tevens een nieuwe rem gezet
op de kredietverlening.
LEEUWARDEN Sneeuw, vorst en
een felle koude oostenwind doen de kie
vitten in Friesland bij tientallen ster
ven. De dieren komen om van de kou
en honger.
Vooral van honger omdat onder de
sneeuw in de hard bevroren grond waar
op zich een ijslaag bevindt, de kievit
ten geen insekten en wormen kunnen
vinden.
De rijkspolitie heeft woensdag in de
omgeving van het Hanik onder Velden
(L) vier dode kraanvogels gevonden, na
dat de avond tevoren een groep van
deze kraanvogels in deze bosrijke om
geving was neergestreken. Drie vogels
die uitgeput of ziek waren, zijn door
de politiemannen gevangen, terwijl en
kele andere dieren, die evenens niet fit
meer waren, fladderend nog wisten te
ontkomen. De veeartsenijkundige dienst
in Venlo zal een onderzoek instellen
naar de doodsoorzaak van de vogels.
Dat kan als je zo vroeg mogelijk begint te sparen
met de Zilvervloot. Wanneer je er mee kunt beginnen?
Op iedere werkdag tussen je 15e en 21e verjaardag;
oud-militairen zelfs tot en met 23 jaar.
Je spaart 6 tot 9 jaar een bedrag van ten minste f 30,- en
ten hoogste f 300,— per jaar. Na afloop van de spaarter-
mijn (bij huwelijk al na ten minste 3 jaar sparen) ont
vang je over de totale inleg plus rente een belasting
vrije premie van 10%.
Wie bijv. 9 jaar f 25,- per maand inlegt, krijgt maar
liefst 'n dikke f 3.500,- terug (f 2.700,- inleg, zo'n f 500,-
a&n rente plus een premie van ruim f 300,-). Daar kun je
beel wat mee doen!
Vraag een brochure aan het Ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, afdeling Voorlichting be
zitsvorming, Postbus 51, Den Haag.
TILBURG De gemiddelde Nederlander sal wel geen slecht figuur slaan bij ac
ties om mensen of volkeren in nood bU te staan. India, Tibet en Biafra z(jn daar
voorbeelden Van. Het is echter voorbarig te menen dat ons land nu ook bU uitstek
de weg weet die leidt naar de doeltreffende ontwikkelingshulp.
Er schuilt een groot verschil in hulp bij een acute nood en hulp die beoogt een
volk of een streek te brengen tot een zodanige technische ontwikkeling dat het
niet langer tot de „arme volkeren" behoeft te worden gerekend.
Dinsdagavond is een rapport aan de
regering in discussie gekomen, waar
in kritisch wordt nagegaan of de Ne
derlandse ontwikkelingshulp, die door
de overheid wordt gefinancierd of ge
steund, doeltreffend is.
Aan dat rapport is drie jaar ge
werkt door specialisten onder leiding
van de Tilburgse hoogleraar prof. dr.
Janssen.
Twee conclusies springen in het oog:
de huidige materiële hulp aan Indone
sië wordt niet geheel doeltreffend ge
acht; de uitzending van jonge Neder
landse vrijwilligers naar ontwikke
lingslanden kan geen succes worden
genoemd.
Dr. C. S. I. J. Lagerberg was de se
cretaris van de werkgroep Ontwikke
lingssamenwerking, die aan het rap
port werkte. Hij is 44 jaar en hoofd
medewerker van het instituut Ontwik
kelingsvraagstukken in Tilburg. Hij
kent het ontwikkelingswerk ook van
nabij, want hij was elf jaar op Nieuw-
Guinea bestuursambtenaar.
Welke vorm van ontwikkelings
hulp zou Nederland het best kunnen
geven?
„Wij hebben ons onderzoek gericht
op het resultaat dat de hulp van Ne
derland voor een bepaald land kan
hebben. De aard van de hulp verschilt
van land tot land".
Wat behelst de kritiek op de huidi
ge vorm van hulp aan Indonesië?
„Naast zeer urgente goederen wor
den via ontwikkelingshulp thans aan
Indonësie ook artikelen geleverd, die
voor Indonesië een zeer lage graad
van noodzakelijkheid hebben. Het is
alsof in het kader van ontwikkelings
hulp voor Indonesië nu alles mogelijk
is vanuit Nederland. Stel daarnaast
bijvoorbeeld de hulp die wij aan India
geven en de eisen die wij daaraan stel
len. Dan is er duidelijk sprake van
verschillende behandeling".
Dreigt er voor Indonesië het ge
vaar van neo-kolonialisme?
„Daarvoor is Nederland en het Ne
derlandse aandeel in de hulp die Indo
nesië krijgt te klein".
„Het gevaar van neo-kolonialisme
dreigt wel als een groter land een klei
ner land helpt, zoals duidelijk blijkt
uit de verhouding tussen Frankrijk
en enkele Afrikaanse staten".
ADVERTENTIE
4%
rente op een
AMRO-
renteboekje of
spaarrekening.
4M>%
rente op een
AMRO-spaarrekening
met een opzegtermijn
van 3 maanden.
5%
rente op een
AMRO-
spaarrekening
met een
opzegtermijn van
6 maanden.
6%
rente op een
AMRO-
spaarrekening
met een
opzegtermijn van
12 maanden.
rente op een
AMRO-spaarrekening
met een vaste termijn van
24 maanden.
Schuilt in het steunen door de
overheid van het particuliere bedrijfs
leven dat in Indonesië wil Investeren
om winst te maken geen gevaar voor
later?
„Het is onbelangrijk met welke mo
tieven hulp wordt gegeven. Het gaat
er om welk effect de hulp in het ont
vangende land kan hebben. Wel acht
ik een te grote verstrengeling van par
ticulier kapitaal met overheidskapitael
bij ontwikkelingshulp ongewenst".
Deskundige hulp aan ontwikke
lingslanden geeft Nederland onder
meer via het vrijwilligersprogramma.
De rapporteurs zijn daarover nogal
kritisch.
„Het werk van de Nederlands»
jeugd ln de ontwikkelingslanden geeft
doorgaans niet de resultaten die ver
wacht zijn. Dat komt omdat men ener
zijds projecten heeft gekozen die voor
de jeugd te zwaar waren; anderzijds
omdat men veel te hoge verwachtin
gen heeft gehad van de betekenis van
„idealisme".
„Ontwikkelingshulp is meer een
zaak van het nuchtere verstand dan
van het hooggestemde hart. De wer
ker moet zich niet een wereldhervor
mer wanen, maar een klein radertje
ln een immens groot geheel".
„Door de magere resultaten ont
stond er van de zijde van de terugke
rende vrijwilligers een sterke antl-
propaganda. Dat remde het aantal
aanmeldingen. Bovendien werden er
zulke eisen als ongehuwd-zijn gesteld
waardoor slechts een klein percentage
van de aanmeldingen in aanmerking
kwam. Het gevolg is dat nog nooit een
regeringsprogramma voor uitzending
van de jonge vrijwilligers bij benade
ring is gerealiseerd".
Moet de deskundige hulp dus door
oudere specialisten worden gegeven?
„Bijna alle ontwikkelingslanden heb
ben behoefte aan ervaren nuchtere
deskundigen. Er zouden in Nederland
best voldoende wat oudere mensen
zijn, die enkele jaren in een ontwikke
lingsland zouden willen werken".
„Zoals de situatie nu is, zetten ze
daarmee echter hun hele loopbaan en
een groot deel van hun sociale zeker
heden op het spel en deze offervaar
digheid kan men in gemoede niet van
iemand vergen.
Een mogelijke oplossing zou zijn als
er op bepaalde posten ln Nederland die
voor het ontwikkelingswerk belangrijk
zijn, een dubbele bezetting kwam, zo
dat de functionarissen bij toerbeurt in
een ontwikkelingsland kunnen werken
met behoud van de positie in Neder
land".
Dat zou dus ook een speciale vorm
van overheidssteun aan particuliere
initiatieven kunnen zijn?
„Ja en in dit verband zou de oven
heid ook meer aandacht kunnen geven
aan bijvoorbeeld de missie en de zen
ding, die door gebrek aan deskundigen
in de ontwikkelingslanden dikwijls uit
stekende projecten niet kunnen uitvoe
ren, omdat zij de deskundigen niet
kunnen betalen
Kan ontwikxelingshulp via missie
en zending niet leiden tot „koppelver
koop": hulp in ruil voor bekering?
„Er zal hier en daar nog wel een
oude missionaris en zendeling zijn die
er zo over denkt. De meeste kerken
zijn ontwikkelingshulp echter gaan zien
als een uiting van menselijke solidari
teit een menselijke plicht die hun
wordt opgelegd zonder dat daarbij
voor hun kerk zieltjes zijn te beha
len".