Ik kan er niet buiten
Meren in kop van Overijssel
vervuilen steeds meer
Mgr. Willebrands werkt
onvermoeid aan de
oecumene
Zojuist verschenen
Sier
Wal nu?
Thuis
Wim Kan
Onzeker
W.W.
Zichzelf
Neuroloog gewaarschuwd
nadat patiënten tijdens
uur overleden
slaapki
Door ontbreken van riolen en zuivering
Bezwaren tegen
parkeren op
trottoirs
Hier
Bij zijn benoeming tot kardinaal
MAANDAG 31 MAART 1969
Carry Tefsen moet het
nu voorlopig
zonder toneel doen
Het klinkt wat griezelig: schelvispekel bij Oosterling op de hoek van het Fre-
deriksplein. Ik probeer enkele geloofwaardige argumenten tegen een dergelijk
vocht te vinden, want Carry Tefsen wil dat ik dat ga drinken, maar ze laat zich
niet remmen: „Kom nou mee, je zult zien dat het lekker is". Ze lacht breed en
het geluid komt diep uit baar keel.
In het kroegje, gevuld het tonnen en schemerlicht, blijkt het inderdaad mee
te vallen de schelvis en de pekel hebben er slechts zeer zijdelings iets mee te
maken. De man achter de tapkast meldt dat in de dagen van weleer de stoere
vissers deze drank tot zich namen voordat zij op de woelige baren de erfenis
der vaad'ren veilig wilden stellen: brandewijn met veel kruiden en iets roods.
Carry Tefsen geniet van haar derde
gedwongen vakantiedag. Als de
lente werkelijk op 21 maart was geko
men, was ze het liefst langs de zee gaan
lopen: „Als ik onrustig ben of ik heb
een probleem, ga ik een paar uur naar
de zee kijken en dan is het weer over".
Ze zou in deze dagen de zee best
kunnen gebruiken, want al maakt ze er
geen drama van: Carry Tefsen is zon
der twijfel het zwaarst getroffen slacht
offer in de debScle van De Man van La
Mancha. Acht lange,, zware jaren had
ze buiten de schijnwerpers van de gro
te bekendheid geploeterd om klaar te
zijn voor De Grote Kans. Voor honder
den actrices komt die kans nooit, maar
het lot leek dit Amsterdamse meisje
begin december vorig jaar een hoofd
prijs uit te reiken.
De hoofdrolspeelster in de musical
De Man van La Mancha het harmo
nische verhaal rondom de figuur van
Don Quichot voldeed niet. Carry,
die in de musical een kleine rol had,
werd naar voren geschoven en kreeg
een hoofdrol: Dulcinea.
Een adembenemende gok. maar ze
haalde het met glans. Na tie première
op 23 december in Carré kreeg zij in
vakkringen de eretitel De Vrouw van
La Mancha een Ster Was Geboren.
Na de zeventigste voorstelling de
klap. Paul Kijzer, de produktieieider,
raakte bankroet en vluchtte. De musi
cal bleef met een lege kas achter.
Op 22 maart kwam althans voorlo
pig het einde. Het adembenemende
decor, dat niet alleen van het toneel,
maar van de hele zaal in Carré een
middeleeuwse kerker had gemaakt,
moest worden gesloopt om plaats te
maken voor het stuk „Twee Onschuldi
ge Engelen" en Carry ging zich melden
voor een uitkering van de Werkloos-
t heidswet.
,*,Ik heb heel licht blond haar, je ziet
me van zelf wel", had ze door de tele
foon verteld en om half twaalf komt ze
Americam binnen. Er kan dan nog van
alles gebeuren: een bekende actrice
mag lastig zijn, geheimzinnig en ontoe
gankelijk, want meer dan wie ook heeft
een actrice in het leven een image op
te houden.
Carry Tefsen heeft aan dat alles dui
delijk geen behoefte. Met een Amster
dams accent zegt ze tegen de ober:
„Ja, die daar met die rode stippen"
en tegen mij: „Ik ben gek op slagroom
en ik word geiukkig toch niet dik. Ik
leef gewoon veel te fel en dan heb je
geen tijd om dik te worden". Daarom
duikt De Vrouw van La Mancha in een
sla gr oom punt van ongemeen grote om
vang.
Over het drama wil ze luchtig pra
ten, maar ze is in een ongemakkelijke
situatie terecht gekomen: „Ik heb de
hoofdrol in een enorme musical gehad.
Ik heb bewezen dat ik het kon, maar
het heeft niet lang genoeg geduurd en
wat moet ik nou?"
Als we een uur later samen op de eer
ste rij van het lege Carré zitten, zegt
ze: „Die rol was me op het lijf geschre
ven en dat is een hele bof. Je moet dik
wijls maar afwachten wat je krijgt.
Soms zit het er gewoon niet in, en wat
dan"'
„Neem nu Lex Goudsmit. Een gewel
dig succes in Anatevka met een hoofd
rol die voor hem geschreven had kun
nen zijn. Hij De Man van La Mancha
krijgt hij Sancho Panza. Hij heeft er
echt uitgehaald wat er in zat, maar dat
was lang niet wat hij kon geven in
Anatevka. En wat zegt het publiek dan
erg gauw: „Die Lex doet het toch niet
meer zo goed".
In Americain had Carry verteld het
zo erg te vinden dat ze nooit meer Dul
cinea in Carré zou zijn. Daarom zijn
we naar het lege theater gegaan. Als
we achter het toneel lopen, wijst ze:
„Daar was m'n kleedkamer" er
hangt nu het bordje met Enny Mols de
Leeuwe.
Hoog boven op de zolder van Carré
vinden we nog enkele stukken decor
van De Man van La Mancha en in een
hoekje het wagentje van Anatevka „In
Anatevka was ik het spook. Ik moest
op de schouder van een jongen zitten en
die kon niets zien door dat lange grij
ze kleed. Ik was telkens bang dat hy
het toneel zou aflopen en dat we samen
in de orkestbak zouden rollen".
Beneden in de kelder van Carré
Carry wil dat ik nu maar ineens ook al
les zie doet een oudere man wat
vaags met bordpapier en verf. Carry
zegt: „Hier kun je nog echt zien dat
Carré vroeger een circus was. Het is
nog een echte stal hier. Echt ouder
wets theater, \4nd je met?"
Al aan het begin van onze ontmoeting
heeft ze gezegd dat ze niet zonder de
geur van schmink en de tocht van de
coulissen kan leven. Ze heeft het van
thuis meegekregen, want haar moeder
is pianiste en haar vader deed aan
kleinkunst, „maar hij vond dat theater
vrijetijdsbesteding moest zijn. Het wós
wat voor hem, toen hij hoorde dat ik
aan het toneel was gegaan".
Dat kwam de heer Tefsen rijkelijk
laat te weten. Hij wist niet beter of zijn
dochter was kleuterleidster. Dat was
Carry ook wel, maar ondertussen nam
ze bij Rika Jansen dansles.
In een broodjeswinkel hoorde ze dat
Tom Manders voor zdjn cabaret danse
resjes zocht. Zo begon het acht jaar ge
leden: „Ik heb het m'n vader eerst niet
durven vertellen. Z'n dochter op het
Th orb eekeplein! Hij had natuurlijk on
middellijk aan striptease gedacht".
Nauwelijks geremd door huwelijk en
door de geboorte van dochtertje Maud
nu zeven jaar kronkelde haar
loopbaan zich van het Thorbecképleln.
via Jaap van der Merwe, Frans en Fiet
Koster naar Wim Kan.
Bij Wim Kan verdiende ze vijfhon
derd gulden per maand „maar dat is al
weer een paar jaar geleden. Je moet
natuurlijk niet aan het theater gaan om
geld te verdienen. Een volleerde ballet
danseres die jarenlang dag in dag uit
heeft gestudeerd, verdient f 750 per
maand en als het seizoen afgelopen is,
kan ze naar de W.W."
Het gesubsidieerde toneel biedt veel
meer zekerheden, maar Carry Tefsen
ziet er niet zoveel in: het vrije theater
leven heeft grote risico's, maar ook
grote kansen Carry heeft ze beide in
enkele maanden ontmoet.
Op het toneel mag men niet te ver
vooruit denken, want de tekomst is al
tijd heel erg onzeker. De roem kan snel
komen, maar ook even snel weer ver
dwijnen. Soms komt de roem nooit en
wie durft zeggen dat dit een tekort aan
talent verraadt?
Bij het karretje van Anatevka
schouwt Carry toch even in de toe
komst: „Ik zou wel tot m'n zeventigste
op de planken willen blijven, maar als
het morgen ineens afgelopen zou zijn,
nou dan ga ik wat anders doen".
„Schilderen bijvoorbeeld, al weet ik
bij benadering niet of ik het zou kun
nen. Maar er is in mijn vak ook ng
veel te doen en ik weet nog zo weinig.
v Neem nu operette. Het lijkt me ge
weldig, maar ik ontdekte dezer dagen
plotseling dat ik er feitelijk niets van
weet".
Carry bekent dat ze haar leven niet
alleen met het zijn-van-huisvrouw zou
kunnen vullen, maar ze doet fel een
poging om de twee levens in harmonie
te brengen.
Op een paar hoge kamers aan de
Plantage Parklaan is zij, totdat het
theater opengaat, zoveel mogelijk huis
vrouw en moeder voor de zevenjarige
Maud: „Ik blijf na een voorstelling
nooit lang plakken, want ik wil 's mor
gens om acht uur voor m'n dochtertje
aan de ontbijttafel zitten. Dat maakt
zo'n kind blij".
In huis woont een oppas die 's avonds
de taak van Carry overneemt, want
ook haar man is technisch aan
het theater verbonden: hij kwam door
de klap tegelijk met zijn vrouw in de
W.W.
Kinderen van ouders die niet bekend
zijn, dromen vaak hoe heerlijk het zou
zijn om beroemde ouders te hebben.
„Toen ik zo plotseling bekend werd
als de Vrouw van La Mancha, zeiden
de kinderen op school tegen Maud:
„Jouw moeder is beroemd hè?", maar
toen een paar meisjes gingen opschep
pen over hun moeder, zei Maud: „Nou
maar mijn moeder kan heel hard haar
neus snuiten". Nou ja, je kunt maar er
gens trots op zijn. Tijdens de repetities
kwam Maud tussen de middag bij ons
haar boterhammetje opeten en ze kende
alle spelers bij de voornaam".
CARRY TEFSEN op de stoep van
Carré, waar zij 76 avonden De Grote
Kans Van Haar Leven kreeg. Een
lege kas maakte aan de illusie een
einde: Nou wonen er ,,twee engelen"
in mijn huis."
Foto: Nico van der Stam
Als we door de vele straatjes in een
wijde boog om Carré lopen, zijn er
maar weinig mensen die Carry herken
nen. Als Vrouw van La Mancha droeg
ze een rode pruik, maar bovendien heeft
haar roem te kort geduurd om haar be
kendheid te geven: „Eerlijk gezegd
houd ik wel van wat show. Als je ergens
binnenkomt en de mensen kijken naar
je ja dat vind ik wel fijn. Ik geloof
niet dat ik het gauw te hoog in mijn bol
zou krijgen".
„Als je over het paard getild raak*,
kun je op het toneel de sterren vn de
hemel zingen, maar dan ben je toch
geen echte toneelspeelster meer. Om
echt te overtuigen moet een actrice we
ten dat ze een heel gewoon mensje is,
dat een gewoon of een wat ongewoon
meisje uè.beeldt. zodat de mensen in de
zaal zichzelf op het toneel kunnen her
kennen".
„Kijk maar naar de meisjes die wer
kelijk succes hebben". Jenny Arean en
Jasperina de Jong. Dip zijn werkelijk
zoals ze op het toneel zijn. Jenny in de
kleedkamer is even ontwapenend en ge
decideerd als op het toneel. Achter de
coulissen kwam Jenny ook altijd met
een zeer duidelijke en zeer onaantast
bare mening. In twee of drie zinnen zei
ze dan met een belissend handgebaar
dat iets zus of zo was, nou en wij kon
den dan weinig meer doen dan wat be
deesd zeggen: „Ja Jenny, zo zal het
wel zijn".
Bij de schelvispekel vindt Carry Tef
sen dat er voorlopig genoeg over haar
is gepraat. Ze wil weten hoe het nu op
de krant gaat en of ik niet graag -in
Amsterdam zou wonen. Ik vertel haar
over mijn dorp en over mijn dochtertje
dat paardrijdt en stallen schoonmaakt.
Dat is het moeilijke hè? Ik zou soms
ook erg graag buiten willen wonen,
vooral voor Maud. En dan zou ik een
grote hond willen hebben. Dat kan toch
niet op een bovenverdieping kun je
zo'n beest niet aandoen".
„Maar ik kan Amsterdam niet uit.
Hier krijg je contacten. Hier hoor je
waar ze iemand nodig hebben en wat
er gaat gebeuren. Alleen als je wer
kelijk groot bent, kun je buiten wonen,
dan komen ze wel naar je toe".
„Oh, neen! Ze komen mij echt niet
vragen of ik wat wil doen. Ik ga ge
woon naar audities, nou en als ze je
dan goed vinden, krijg je een contract.
Zo moeten ze het bijna allemaal doen".
Tot slot belanden we in een eethuis.
Enkele belegen nozems hebben daar 'n
dagvulling gevonden achter een kopje
koffie beginnen ze smalend te lachen,
telkens als er iemand binnenkomt. Ik
ben bereid me bij dergelijke situaties
neer te leggen. Carry Tefsen niet. Als
de ober komt en ik de wens te kennen
een hapje te eten, zegt ze „Als dat
tenminste zonder lachen kan".
En luider tegen mij: „Onbeschoft
heid maakt me boos. Dan voel ik dat ik
er iets aan moet doen".
Wij ontvingen nieuwe uitgaven van
de volgende uitgevers:
Bruna: „Van moeder op dochter",
onder redactie van dr. W. H. Posthu-
mus-van der Goot en dr. Arma de Waal,
een herziene en bijgewerkte herdruk
in pocketformaat van het 'grote stan
daardwerk over 150 jaar vrouwenle
ven, dat in 1948 verscheen met de on
dertitel „Het aandeel van de vrouw in
een veranderende wereld". De prijs
van de herdruk is f 3,75.
Zomer en Keuning: „Sieraden van
kralen", nr. 22 in de serie Vaardige
Handen, prijs f 3,75. en „Van bloemen,
bijen en ooievaars", een kostelijk
plaatjesverhaal over een vader, die
zijn zoon zogenaamd seksuele voorlich
ting geeft. door Gerard Hoffnung
(prijs f 3,95).
Nederlandsch Bijbelgenootschap:
„Genezing van een verlamde", het
achtste deeltje in de serie „Wat de
Bijbel ons vertelt" voor geestelijke
gehandicapten. De prijs van het boek
je is f 3,60, die van de bijbehorende
grammofoonplaat - eventueel erbij te
bestellen - f 4,90.
Lasschuit (te Bilthoven): „Nieuw
Lasschuit's officieel adresboek van ho
tels. motels en restaurants in Neder
land", een handleiding voor fijnproe
vers. Van ieder hotel van enig niveau
is een duidelijke omschrijving en foto
opgenomen. De prijs: f 2,25.
ZWOLLE Het water van de meren van Noordwest-Overijssel dat tot
het schoonste van Nederland wordt gerekend, blijkt zo sterk veront
reinigd te zijndat het op vele plaatsen niet verantwoord of zelfs gevaarlijk is
erin te zwemmen. Proeven die de provinciale waterstaat van Overijssel de
afgelopen jaren in het gebied heeft gedaan, tonen aan, dat er snel moet worden
ingegrepen, wil de toekomstige waarde van de streek voor de recreatie en de
natuurbescherming niet volledig verloren gaan.
Het rapport met de resultaten van
het onderzoek, dat thans is gepubli
ceerd, sluit volledig aan op de nood
kreten, die de afgelopen tijd zijn ge
slaakt door de gemeentebesturen van
Giethoorn (2500 inwoners) en Wanne-
perveen (achttienhonderd).
De voornaamste conclusie luidt:
„Het is de hoogste tijd om in dit ge
bied omvangrijke zuiveringstechnische
voorzieningen, voorafgegaan door de
DEN HAAG Het college van het medisch tuchtrecht in Den Haag heeft een
Woerdense neuroloog-psychiater eeii waarschuwing opgelegd.
De arts heeft zich volgens het college
schuldig gemaakt aan het verkeerd toe
passen van een slaapkuur. Bij deze
psychiatrische therapie wordt een pa
tiënt in een slaaptoestand gebracht.
Enkele patiënten zijn nadien over
leden.
Het college vindt dat de arts na de
plotselinge dood van de patiënten tot
het besef had moeten komen, dat aan
de kuur te grote risico's verbonden wa
ren. Bovendien is de arts tekortgescho
ten in verantwoorde zorg voor de pa
tiënten, aldus het college
Hij had zich bovendien bij de behan
deling door internisten van de lichame
lijke conditie van de patiënten op de
hoogte moeten laten houden.
Tegen de arts waren drie klachten
ingediend. Volgens de weduwe van de
31-jarige K. H. Verwei j uit Woerden,
die op 11 juli 1967 na een slaapkuur in
een Woerdens ziekenhuis overleed, was
onvoldoende onderzocht of de lichame
lijke «-onditie van haar man een slaap
kuur toestond. Na de lijkschouwing
bleek dat het hart van de Ijeer Verweij
niet in orde was.
De moeder van een zeventienjarige
jongen uit Amstelveen had de arts fou
ten verweten bij de behandeling van
haar zoon en een geneeskundig inspec
teur voor de volksgezondheid bracht
in een klacht onder meer naar voren
dat de arts blijk had gegeven van een
ernstig tekort aan kennis van werkin
gen en bijwerkingen van door hem
toegediende geneesmiddelen.
Bovendien waren de patiënten vol
gens de inspecteur behandeld in zieken
huizen die niet beschikken over de ver
eiste outillage en deskundig verpleeg-
personeel.
Volgens het college is niet komen
vast te staan dat de dood van de pa
tiënten een gevolg is van de slaapkuur.
Wel is het volgens het college mogelijk,
dat de toegediende medicijnen tot het
fatale gevolg hebben geleid. Het colle
ge neemt bij de uitspraak in aanmer
king, dat de arts nu geen slaapkuur
meer toepast.
aanleg van rioleringen, met voortva
rendheid aan te vatten."
Oorzaak van de verontreiniging is
namelijk het ontbreken van rioleringen
en zuiveringsinstallaties in de meeste
dorpen tussen en om de plassen. Der
gelijke voorzieningen zijn vooral nodig
geworden door de enorme vlucht, die
het toerisme in de streek neemt.
Het zelfreinigend vermogen van het
water in de vaarten en plassen is daar
door niet meer voldoende om de afvoer
van de w.c.'s, gootstenen en wastafels
onschadelijk te maken.
Er moeten dus rioleringen en zuive
ringsinstallaties komen, die alleen al
voor Giethoorn en Wanneperveen on
geveer acht miljoen gulden zullen kos
ten.
Bij de huidige financiële verhoudin
gen tussen rijk en gemeenten, zullen
de dorpen dat nooit kunnen betalen.
Verzoeken voor speciale bijdragen zijn
tot nog toe niet ingewilligd.
Onlangs heeft het Kamerlid drs. A.
M. de Boo (CH) de aandacht op de nij
pende situatie gevestigd met een aan
tal vragen aan het adres van staats
secretaris Van de Poel (CRM), die toe
zegde een onderzoek naar de toestand
van het Noordwest-Overijsselse water
te zullen instellen.
Het water in de Beulaker- en Belter-
wijde, in het Giethoornse meer en de
verbindende vaarten is slechts op enke
le plaatsen geschikt als zwemwater.
Op vele plaatsen is de verontreiniging
zelfs zestien maal zo hoog als maxi
maal toelaatbaar is.
Ongeschikt of gevaarlijk als zwem
water zijn:
het Bovenwijde (het hele jaar
door);
het Molengat;
O kanaal Beu kers-Steen wijk (vanaf
Beulakerwijde);
het Giethoornse meer (vooral het
noordelijke deel);
O de zuidkant van de Beulakerwijde
(opzienbarend is dat het water
's zomers vooral in de buurt van
het recreatiecentrum De Blauwe
Hand ernstig verontreinigd is,
vooral bij de sloot die het afvalwa
ter van Sint Jansklooster loost);
de kleine Belterwijde;
het Zwarte Water (op de dag van
de proeven bleek het water er
overal zestien maal zo vuil te zijn
als toelaatbaar is).
De provinciale waterstaat van Over
ijssel dringt niet alleen aan op de aan
leg van riolerings- en zuiveringsinstal
laties maar ook op verbetering van de
bestaande voorzieningen op dit gebied
in Steenwij k, Sint Janski oost e r en
Blokzijl.
DEN HAAG Het hoofdbestuur van
de Nederlandse Vereniging tot bescher
ming van voetgangers is er ernstig be
zorgd over, dat sommige gemeenten
het parkeren op trottoirs toestaan. Ze
vindt het gevaarlijk en in strijd met de
wet, die het parkeren op trottoirs ver
biedt.
Op het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is men evenmin gelukkig
met deze tolerantie van verschillende
gemeenten. Een veroordeling van dit
soort maatregelen door de rechter vindt
het ministerie zeker nuttig.
DEN HAAG. Mgr Jan Willebrands
secretaris van het secretariaat voor
de eenheid der christenen, zal op het
consistorie dat Paus Paulus voor 28
april bijeen heeft geroepen, tot kardi
naal worden benoemd.
Mgr Willebrands werd 4 septem
ber 1909 in Bovenkarspel in het bisdom
Haarlem geboren. Na zijn priesterstu
die en wijding op 26 april 1934 studeer
de hij aan het Angelicum te Rome,
waar hij cum laude promoveerde op een
scriptie, die de titel droeg: „John Hery
kardinaal Newman, zijn denkleer en
haar toepassing op de kennis van God
door het geweten"
Van 1937 tot 1940 was hij kapelaan
in Amsterdam, van 1940 tot 1945 hoog
leraar in de filosofie aan het semina-
Warmond en na 1945 directeur
het philosoficum.
Zijn grote belangstelling voor de oe
cumene kreeg officiële status, toen hij
in 1958 benoemd werd tot bisschoppe
lijk gedelegeerde voor het oecume
nisch werk. Hij was voorzitter van de
St Willebrord-vereniging, en secretaris
van „la conférance Cathólique pour les
questions oecumeniques".
In 1959 werd hij door de Paus be
noemd in de commissie van drie, wel-
rie
van
ke op initiatief van kardinaal Tisserant,
toentertijd secretaris van de h. congre
gatie van de oosterse kerken, de ka
tholiek-orthodoxe ontmoeting van theo
logen in Venetië voorbereidde. Op 28
juni 1960 benoemde paus Johannes hem
tot eerste medewerker van wijlen kar
dinaal Bea als hoofd van het secreta
riaat voor de christelijke eenheid.
In zijn functie van secretaris heeft
mgr. Willebrands zeer levendige con
tacten onderhouden met protestanten
en orthodoxen. Hij woonde de interna
tionale conferenties bij van de Wereld
raad van Kerken en bezocht herhaal
delijk orthodoxe hoogwaardigheidsbe
kleders.
Mgr. Willebrands was een belanrijk
tussenpersoon in de voorbereiding van
de ontmoeting van de Paus met patri
arch Athenagoras in Jeruzalem.
Het was ook mgr. Willebrands, die
de Russische aartsbisschop van Lem-
berg, mgr Slipyi, na diens gevangen
schap vorig jaar uit Moskou naar Va
ticaanstad bracht.
In juni 1964 werd hij tot bisschop ge
wijd door paus Paulus. Het KNP meent
dat door deze verheffing tot kardinaal,
niets meer een opvolging van wijlen
kardinaal Bea in de weg lijkt te staan.
