Maanlandschap nagebootst
C
Utrechtse studenten namen
dagbladen op de korrel
LUXURY
LENGTH
25
King Size
Vakbeweging bevrijdt zich van politieke bindingen
Reünie in Den Hang van
ex-geïnterneerden in
voormalig Ned. Indië
Roofoverval op
postkantpor
is
Vakmanschap
is
meesterschap
Onderzoek naar verslagen over proces-Van Z.
Voor bejaarden
in Haarlem
alarmcentrale
25
D
VRIJDAG 4 APR ft. I té 9
Bierkenners
vragen
Sensatie
Plaatselijk
Distantie
Beter inzicht
Er is een nieuwe
wereld van filtersigaretten.
De fascinerende wereld
van Luxury Length. Veel langer
dan King Size. 100 mm. lang!
Het wereldmerk Peter Stuyvesant
geeft als Europa's bekendste
filtersigaret de toon aan
daarom is er ook in Nederland
Peter Stuyvesant Luxury Length,
de "Gouden Peter Stuyvesant".
In de luxueuze lengte
van 100 mm. Geniet van de
superlange, elegante
Peter Stuyvesant In zijn gouden
verpakking. Koop vandaag nog
de "Gouden Peter Stuyvesant".
U geniet zoveel méér.
20 Luxury Length 1.75
FILTER
De filtermarkt
groeit, en groeit snel.
En om aan de steeds
stijgende vraag van
de kwaliteitsbewuste
roker te voldoen,
is Peter Stuyvesant nu
in 25 King Size
verpakking. In de
befaamde kwaliteit van
Europa's bekendste
filtersigaret.
Peter Stuyvesant,
nu 5 sigaretten méér.
Peter Stuyvesant,
u geniet zoveel méér.
25 King Size 1.75
MR I «»l ilÉ Wl* II /-SS'-y .- S -:.jKSSaa»- -««V-N.
0 In het ruimtevaartcentrum., in
Houston (Te%as) wordt hard
gewerkt aan de '^voorbereidingen
voor een landing op de maan. As
tronaut Don L. Line oefent in een
nagebootst maanlandschap in het
wandelen op de maanbodem.
V
UTRECHT De dader tan de over
val op het postkantoor in dë\J. P. Coen-
gehouden. Het is de 22-jarige F. C. L.
uit Beek in Limburg. De man heeft be
kend.
L. werd aangehouden, toen hij met de
trein uit Denemarken in Oldenzaal aan
kwam. Bij controle van de paspoorten
werd hij herkend.
De Utrechtse politie wist al enige tijd
dat L. de dader van de overval was.
Uit verschillende aanwijzingen was ge
bleken, dat de man soms een pruik
droeg. In zijn pension in Amsterdam
vond men tenslotte een identiteitskaart.
Van de 13.000 gulden die L. bij de
overval had meegenomen had hij bij
zijn aanhouding nog ongeveer 170 gul
den over. Hij is gisteren al voorgeleid
voor de officier van Justitie in Utrecht.
ADVERTENTIE
.y
UTRECHT In een veertig pagina's tellende extra-uitgave van het blad
„lust" van de juridische studentenvereniging Utrecht is bekendheid gegeven aan
de resultaten van het onderzoek naar de verslaggeving van de Utrechtse kran
ten „Utrechtsch Nieuwsblad", „Het Centrum" en het „Nieuw Utrechts Dag
blad", alsmede van de landelijke bladen „De Telegraaf", „Volkskrant", „Het
Vrije Volk", „Trouw", „Algemeen Dagblad", „Parool", „Algemeen Handels
blad", „De Tijd", „Nieuwe Rotterdamsche Courant", en het Amsterdamse
„Nieuws van de Dag" met betrekking tot het historische proces tegen Hans
van Z. en _„Ouwe Nol"..
Doel van het onderzoek was ener
zijds na te gaan of het krantenlezend
èpubliek op grond van de verslaggeving
in de bladen, een redelijke indruk kon
krijgen van hetgeen zich in de Utrecht
se rechtszaal heeft afgespeeld, zowel
wat de feitelijke als de juridische
aspecten betreft, anderzijds welke
plaats en functie het verslag van het
proces in de genoemde kranten kreeg.
Het onderzoek heeft zich uitgestrekt
over de periode van 11 februari (aan-
vangsdag van het proces) tot en met
woensdagmorgen 26 februari, toen de
ochtendbladen hun laatste nieuws over
het proces brachten.
In de slotbeschouwing van „lust"
over het proces wordt gesteld, dat de
landelijke bladen in drie groepen zijn
verdeeld. „Een groep, die in het alge
meen en in het bijzonder bij de presen
tatie van het nieuws de amusements
functie als uitgangspunt neemt, een
groep die lijnrecht daar tegenover
staat en zakelijk, zonder franje en ver
siering het nieuws brengt, en een mid
dengroep die aspecten van beide in
zich verenigt."
„De Telegraaf" vertegenwoordigt de
„amusementsgroep", „De Volkskrant"
de middengroep en „Trouw" de zake-
lijkheidsgroep.
De studenten, die toegeven dat de
subjectiviteit ook in hun onderzoek een
rol heeft gespeeld, concluderen, dat
„Het Nieuws van de dag", „Het Vrije
Volk", „De Telegraaf" en in mindere
mate „Het Parool" in het algemeen
een grotere nadruk hebben gelegd op
die details van het proces, welke een
sensationeel en spectaculair karakter
hadden. „Door de opdringerige opmaak
werd dit aspect versterkt."
De bladen van de „zakelijkheids"-
groep, de Nieuwe Rotterdamse Cou
rant en Trouw, hebben hun procesver-
slaggeving niet opgedrongen ten opzich
te van andere berichten. De NRC be
perkte zich tot de meest essentiële
hoofdzaken van het proces, met voor
bijzien aan allerlei weinig ter sprake
DEN HAAG - Vijfduizend Nederland
se ex-geïnterneerden uit het voormali
ge Nederlands-Indië worden volgende
week zaterdag verwacht op een reünie
in het Nederlands Congresgebouw in
Den Haag.
De organisatie is in handen van de
Stichting Nederlandse Slachtoffers Ja
panse Vrouwenkampen, Bond Ex-ge
vangenen van Overzee. Eregasten zijn
de oud-gouverneur-generaal jhr. mr.
Tjarda van Starkenborgh Stachouwer
en zijn echtgenote.
Onder het motto „Wij hebben vier
jaar lang alleen moeten staan", mogen
ook de mannen van de vrouwen komen.
Iedereen werd kampsgewijs ingedeeld.
In het Congresgebouw wordt voor ieder
kamp een emplacement ingericht.
Enige vrouwen kwamen naar aanlei
ding van de Birma reünie die ih mei
1967 in Scheveningen werd gehouden,
op het idee een dergelijke bijeenkomst
voor vrouwen houden. Op 20 septem
ber 1968 werd daarom een stichting ge
vormd met het doel: hulde te brengen
aan de omgekomen slachtoffers, die vie
len door het oorlogs- en na-oorlogsge
weld in het voormalige Nederlands-In
dië en om de overlevenden uit deze pe
riode te steunen, met elkaar in contact
te brengen en hun belangen te behar
tigen.
„Wij zijn een vergeten groep", zegt
een van de oprichters, mevrouw Suzan
ne Gideonse uit Den Haag. „Wij willen
een eigen monument voor de slachtof
fers. Daarvoor is al 15.000 gulden bin
nen. Wij willen bovendien een erefonds
om de vergeten overlevenden uit alle
kampen te steunen".
Er hebben in de oorlog 145.000 Ne
derlandse vrouwen en kinderen in Ja
panse kampen gezeten.
Op 12 april zullen er evenwel geen
treurige dingen worden opgehaald. Dan
is er alleen plaats voor muziek en to
neel.
doende details. Trouw heeft, volgens
de studenten, tussen deze aspecten niet
altijd de juiste keuze kunnen doen.
Over de middengroep maken de stu
denten de volgende opmerkingen: Het
Algemeen Dagblad en De Tijd kregen
zelfs na uitgebreide bestudering voor
ons geen eigen gezicht. Het Algemeen
Handelsblad dient alles wel sec op,
maar selecteert vrijwel niet. In een
melange worden hoofd- en bijzaken als
gelijkwaardig opgediend. De Volks
krant verweeft in haar verslagen op
vallend haar eigen meningen en heeft
in andere opzichten duidelijk het ka
rakter van de middengroep.
Dat de in het onderzoek betrokken
Utrechtse bladen niet in deze indeling
zijn opgenomen, verklaren de studen
ten vanuit de sterke plaatselijke be
trokkenheid van deze bladen bij het
proces. Zij waren niet vergelijkbaar
met landelijke kranten.
Volgens de redactie van „lust" heeft
„Nieuw Utrechtsch Dagblad" zich al-
het Utrechtsch Nieuwsblad veel aan
„kolommenvullerij" gedaan, terwijl het
leen van „Het Parool" onderscheidde
door een groter aantal randberichten.
„Dit proces was als grote strafzaak
een aangewezen aanknopingspunt ge
weest om het grote publiek te informe
ren over de procesgang en het daarin
beter inzicht te geven. De onderzochte
dagbladen hebben deze kans niet of
nauwelijks aangegrepen. De juridische
terminologie werd in het algemeen on
voldoende toegelicht. Het uitreiken van
de dagvaardingen heeft maar ten dele
aan haar doel beantwoord. Alleen de
avondbladen maakten er uitgebreid ge
bruik van.
Het verdient wellicht aanbeveling om
een verklarend uittreksel uit de dag
vaarding aan de pers te verstrekken,
dat integraal gepubliceerd zou kunnen
worden. De uitgereikte requisitoiren
hebben duidelijk hun nut bewezen. Wel
licht is 't mogelijk de pleidooien, even
tueel op staatskosten, eveneens aan de
pers te verstrekken, aldus de redactie
van „lust".
De onderzochte bladen hebben vol
gens de studenten „voldoende distan
tie" weten te betrachten ten opzichte
van de personen van de verdachten.
„Alleen het „Nieuws van de Dag", „Het
Vrije Volk" en de „Telegraaf" gebruik
ten nogal eens beschuldigende adjectie
ven en benamingen".
Opgelegde stemmingmakerij tegen de
verdachte Van Z. spreekt alleen uit het
artikel „dagje Hans van Z.", dat woens
dag 12 februari in „Het Vrije Volk"
verscheen, aldus de studenten.
Van de tien onderzochte landelijke
bladen heeft „Het Parool" de meeste
aandacht aan het proces tegen Hans
van Z. en „Ouwe Nol" besteed. Na
Het Parool volgt de Amsterdamse mid
dageditie van de courant „Nieuws van
de Dag". De minste aandacht kreeg
het proces in de „Nieuwe Rotter
damse Courant" en het ochtendblad
„Trouw".
„De Telegraaf" drukte de meeste
illustraties en foto's van het, proces af:
45 maal. „Het Vrije Volk" produceer
de 34 maal een illustratie, merendeels
foto's. De N. R. C. drukte eenmaal een
foto af en daarop sontd slechts de of
ficier van justitie. Alle kranten, behal
ve de N. R. C. De Tijd en „Het Cen
trum" hebben een of meer foto's op de
voorpagina gebracht.
Aan 't eind van een zeven pagina's
lange bijdrage van prof. dr. J. Kloek
aan het extra-nummer van „lust", zegt
het hoofd van de psychiatrische obser
vatiekliniek van het gevangeniswezen
over de verslaggeving met betrekking
tot psychiatrie-elementen: „Naar mijn
indruk, heeft de wijze, waarop de pers
het publiek heeft ingelicht over de
weergegeven aspecten van de berech
ting, velen tot een wat beter inzicht
gebracht omtrent de wijze waarop een
psychiatrisch team zijn werk verricht
en omtrent de problemen waarmee het
te kampen heeft.
Eén probleem dat niet aan de orde is
geweest: Is het, vanuit medisch-ethisch
openbaar zo uitvoerig op iemands psy
chische structuur en de zwakheden
daarvan in te gaan? Dat blijft ons be
nauwen, zelfs bij de beste berichtge
ving", aldus prof Kloek.
HAARLEM In Haarlem is een
alarmcentrale voor bejaarden opgericht.
Bejaarden die op een of andere manier
hulp nodig hebben, kunnen het num
mer 11834 bellen.
De politie heeft haar medewerking
toegezegd om te voorkomen, dat be
jaarden ongemerkt in moeilijkheden
komen. De melkhandelaren, die regel
matig bij de alleenstaande bejaarden
komen, doen ook mee. Zij hebben het
alarmnummer op hun wagens geschil
derd en in hun zaken opgehangen.
In het Haarlemse oriëntatiecentrum
voor bejaarden wordt een kartotheek
ingericht, waarin de gegevens van de
zeventienduizend bejaarden komen te
staan, zodat men bij een alarm precies
weet aan welke ziekte de bejaarde lijdt,
welke huisarts en familieleden moeten
worden gewaarschuwd.
De opzet van de alarmcentrale is nog
experimenteel. Men verwacht dat er
ook alarmcentrales komen in andere
plaatsen in Nederland. Utrecht heeft al
veel belangstelling getoond.
ADVERTENTIE
PETER STUYVESANT
PETER STUYVESANT
RICH CHOICE TOBACCOS
KING SIZE
»irommiiiiiiinimn»M«K
itflftitmimiimrnimntmttm
,e voorzitter van het Nederlands Verbond van
Vakverenigingen, de heer A. H. KIoos, heeft
onlangs gezegd dat hij niet met de Partij
van de Arbeid is getrouwd. Die uitspraak heeft
veel stof doen opwaaien en dat niet alleen in
politieke kringen.
Het N.V.V. immers is voor velen nog steeds de
belangenbehartiger van de socialistische arbei
ders. Maar de leiders van deze vakcentrale willen
het etiket socialistisch beslist niet opgeplakt heb
ben.
Dat is niet van vandaag of gisteren zo. Direct na
de tweede wereldoorlog al heeft het N.V.V. de
banden met de toenmalige S.D.A.P. de voor
ganger van de Partij van de Arbeid verbroken.
Het heeft daarna en vooral de laatste jaren ge
probeerd het beeld van de socialistische vakbe
weging te laten vervangen en dat van de alge
mene onafhankelijke vakcentrale op de voorgrond
te stellen. Het N.V.V. had er namelijk nogal
moeite mee groepen werknemers naar zich toe
te trekken die zich bij de confessionele vakcen
trales (N.K.V. en C.N.V.) niet thuis voelden, maar
evenmin onderdak zochten bij een puur socia
listische vakcentrale.
Zo heeft het N.V.V. zich in 1964 al losgeweekt
uit de organisatie van de viering van de eerste
mei (Dag van de arbeid) in Amsterdam.
Het hoofdbestuur van het N.V.V. heeft toen on
omwonden vastgesteld: „Wij hebben geen enkele
band met de Partij van de Arbeid". Elke partij
die het gemeenschappelijk actieprogramma van
de drie vakcentrales (N.V.V., N.K.V. en C.N.V.)
wil helpen uitvoeren kan op onze sympathie re
kenen."
Dat laatste standpunt neemt nu ook het Neder
land Katholiek Vakverbond (N.K.V.) in. „Wij kij
ken naar wat de partijen doen en niet naar wat
ze zijn", aldus een zegsman van deze vakcentrale.
De voorzitter van dit verbond, de heer P. J. J.
Mertens, heeft in mei 1967 nog eens duidelijk ge
steld dat zijn verbond geen enkele binding met
een politieke partij heeft Hij trad om alle
schijn te vermijden uit het partijbestuur van
de Katholieke Volkspartij.
Ook bij het Christelijk Nationaal Vakverbond
(C.N.V.) wil men niet horen van een relatie tus
sen dit verbond en een bepaalde politieke partij.
Ook in het zich losmaken van de politieke par
tijen weerspiegelt zich het streven van de vak
centrales naar een scherpere opstelling tegenover
het maatschappelijk gebeuren.
