Veenendaals
- dagblad
Buiten
Technische besprekingen
over gebruik kernenergie
DRpSTE
Prinses zaw modeshow
De Gaulle dreigt
met heengaan
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Navo-ministerraad besprak Europese veiligheidsconferentie
Koningin en dochter winkelden samen
Versteeg
T
chocolaatjes assorti*
Versteeg
Versteeg
Versteeg
w
Stakingen na
onlusten in
Zuid-Italië
Vei
rsl
te
Nixon: sociale dimensie aan
bondgenootschap toevoegen
Akkoord Rusland-Amerika
Uitslag referendum bepalend
Man wurgde zijn
ongeneeslijk
zieke vrouw
Toestand Van Z.
iets minder
zorgwekkend
modeschoenen
Onbestendig
f
VOORZICHTIG
Vlooienkruid 1
POLITIEKE TAAK
DERDE DIMENSIE
VOORSTELLEN
VERWORPEN
ISRAËL VERWERPT
HOESSEIN'S PLAN
koffie- cognacbonbons
SCOUTS jongens-
schoenen
L.
TWEE PROCENT,
GEZOND VERSTAND
Voor een enorme
collectie
TASSEN
Voor echte
CLARKS schoenen
Voor
BARRICADES
COLLY PUPS
voormoederen
kind
I 1
efc
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardiaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m.f 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nrauwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
VRIJDAG II APRIL I969 - 43e JAARGANG no. 85
VOORZICHTIGE INTERESSE IN
VOORSTEL WARSCHAUPACT
Y¥/~ASHINGTON Twintig jaar na oprichting van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie tegen het opdringende communisme, heeft de
NAVO-ministerraad duidelijk de wens te kennen gegeven te komen tot een
betere verstandhouding met de landen van het Warschau Pact.
Op de eerste vergaderingsdag in Washington hebben gisteren bijna alle vijf
tien ministers zich in min of meer positieve zin uitgelaten over het voorstel
van de Oosteuropese landen een pan-Europese veiligheidsconferentie te be
leggen, zoals een maand geleden werd geformuleerd op de topconferentie
van het Warschau Pact in Boedapest.
De Italiaanse (socialistische) mi
nister van Buitenlandse Zaken, Pie-
tro Nenni, toonde zich de vurigste
voorstander van besprekingen tus
sen Oost en West. Hij stelde voor,
in antwoord op het communistische
plan, het houden van een veilig
heidsconferentie op brede basis te
overwegen, waaraan niet alleen de
leden van het Warschaupact, maar
ook niet-gebonden landen moeten
deelnemen.
De ministers van Buitenlandse
Zaken van de Verenigde Staten en
Frankrijk drongen echter aan op de
grootst mogelijke omzichtigheid bij
het aftasten van de mogelijkheden
voor een veiligheidsconferentie. Vol
gens de Amerikaanse minister Ro
gers mag niet worden vergeten, dat
de vooruitzichten op vermindering
van de spanning tussen Oost en
West zijn vertroebeld door de mili
taire interventie van de Warschau-
pactlanden in Tsjecho-Slowakije en
de formulering van de Breznjef-doc-
trine, waarin Rusland zich het recht
voorbehoudt desnoods door interven
tie het „socialisme" in Oost-Europa
te handhaven.
Het streven naar ontspanning
moet worden voortgezet, maar
voorzichtige stappen in die richting
dienen gepaard te gaan met verbe
tering van het Atlantisch verdedi
gingsstelsel, aldus Rogers. Het
Westen moet door onderhandelin
gen trachten uit te vinden of Rus
land werkelijk bereid is mee te
werken aan het uit de weg ruimen
van de gevaarlijkste problemen
voor de Europese veiligheid, zo
merkte hij op. Zijn Franse collega
Michel Debré, betoogde dat het
communistische voorstel zeer zorg
vuldig moet worden overwogen.
„Het is beter in het geheel geen
Europese Veiligheidsconferentie te
lauden dan een conferentie te be
leggen die op een mislukking uit-
Pen mooi heestertje, dat mij eens
zeer dierbaar was, met zulk een
afzichtelijke volksnaam te betite
len, ligt mij eigenlijk niet, maar nu
het allengs goeddeels uit onze lage
landschappen en venen verdween,
hindert het niet veel, of ik het
gagel. post of vlooienkruid
noem. Alleen ouderen weten nog,
hoe deze katjesdrager in maart/
april aan menig gebied zijn warm-
purperen gloed schonk en de lucht
kruidde met een weldadig parfum,
voortgedragén door de lentewind
langs sloot en dam, betreste water
wilgen en ontloken berken met
weemoedig prevelende fitisjes er
springend en fladderend in. Zulke
herinneringen kan ik nog koesteren
bij het overdenken der tocht met
onderwijzer G. J. Meinen door hel
Korenburger- en Vragender Veen
of achter de ,,Radstaak", waar de
wijze oude scheper Wisselink met
zijn kudde langs de Rèmienendiek
vaak viel te vinden. In de destijdse
.Graafschapbode" heeft Meinen
herhaaldelijk natuurhistorische en
folkloristische feuilletons uit zijn
streek geschreven, waarin het
vlooienkruid op enigerlei wijs een
rol speelde. Om de sterke geur van
de twijgen en blaren legden platte
landsvrouwen het n.l. tussen het
ondergoed in de linnenkast later
veelal vervangen door lavendel
waar het kruid zou dienen om
vlooien te weren. Tegenwoordig zie
je vlo noch gagel meer en het ge
mis van de laatste valt meer te be
treuren, dan dat van de kleine
bruine springers. Ja mensen, wat
is het jammer van die post! Hoe
schoon glorieerde de omgeving van
de Schalm 'n halve eeuw geleden
en ook overal elders in de Gelderse
Vallei, bij de oude forten, langs de
Slaperdijk en in het Woudt, konden
wij aan zijn pracht en balsemieke
geur het hart ophalen. Dat was
voor ons veel dichterbij dan de
Achterhoek. Een plekje zorgvul
dig behoed door eigenares en rent
meester weet ik er nog, maar ik
ben huiverig het nader aan te
duiden.
11 april 1969
A. B. WIGMAN
iwiüfHimiimMunmfmMiNiHniMiuim
loopt", zo zei hij, maar voegde
daaraan toe, dat hij het noodzake
lijk achtte het streven naar ont
spanning verder voort te zetten.
De ministers van de overige lid
staten drongen eveneens aan op
een voorzichtige bestudering van
de ware intentie van het Oostblok.
De Westduitse minister van Buiten
landse Zaken Brandt was van me
ning, dat de NAVO zich in beginsel
bereid moet verklaren aan 'n Euro
pese veiligheidsconferentie deel te
nemen, maar evenals o.a. zijn Britse
collega, Stewart, betoogde hij dat 'n
dergelijk gesprek zorgvuldig moet
worden voorbereid, dat ook Canada
en de VS er aan deel moeten nemen
en dat van te voren moet vaststaan,
dat vooruitgang wordt geboekt op
de belangrijkste vraagstukken die
Oost en West verdeeld houden.
Minister Luns zei na afloop van
de eerste vergadering, dat bij de
besprekingen de nadruk was ge
legd op de politieke taak van de
NAVO. „Het was de algemene me
ning, dat men er goed aan doet om
de basis voor een vredesgesprek
met Oost-Europa beter te verken
nen. Want er blijven grote vragen^
over de agenda bij voorbeeld, over
de deelnemers (Amerika, Canada,
Finland, Oostenrijk en Albanië) en
op welk niveau er onderhandeld
moet worden", aldus de Nederland
se minster.
De Amerikaanse president, Ri
chard Nixon, heeft op de jubileum
bijeenkomst van de NAVO in Wash
ington gepleit voor een „derde di
mensie" in de samenwerking gedu
rende het „derde decennium" van
de verdragsorganisatie. Nixon zei
dat de NAVO niet alleen een krach
tige militaire dimensie nodig heeft
ter waarborging van de gemeen
schappelijke verdediging en niet al
leen een gefundeerde politieke di
mensie voor het ontwerpen van een
vredesstrategie, maar ook een socia
le dimensie. Volgens Nixon heeft de
NAVO tot taak, zich in het laatste
derde deel van de 20ste eeuw om het
maatschappelijk milieu van de bond
genootschappelijke landen te bekom
meren.
Met grote nadruk stelde de Ameri
kaanse president in het licht, dat de
politieke constellatie tussen Oost en
West zich sinds de oprichting van de
NAVO, nu twintig jaar geleden,
sterk gewijzigd had. „Wie thans in
een wereld van de werkelijkheid wil
leven, moet bereid zijn, het oude
denkbeeld van het Oosten tegen het
Westen te ontdooien, zonder daarbij
de grote ideologische verschillen uit
het oog te verliezen".
Zinspelend op een opmerking, die
Eisenhower tien jaar geleden maak
te, dal; de NAVO op een „gebalde
vuist" moet lijken, zei Nixon thans:
„Wij zijn allen bereid de vuist in
'n vriendschapshand te veranderen".
De Amerikaanse president sprak
de hoop uit, uitvoerig over de sa
menhang van alle punten gesprek
ken met de bondgenoten te kunnen
voeren, die op een of andere manier
te maken hebben met de betrekkin
gen tussen het Oosten en het Westen.
Nixon beschouwde dit intensieve
overleg als een toetssteen voor een
nieuwe inhoud in de samenwerking
binnen de NAVO. Daarvoor opperde
hij een „nieuw apparaat" voor Wes
telijk politiek overleg. Tegelijker
tijd zou uit het thans bestaande stel
sel van samenwerking nog groter
nut getrokken moeten worden. Hij
drong er op aan, dat de onderminis
ters van Buitenlandse Zaken perio
diek tot 'n inventarisatie van de NA-
VO-vraagstukken op lange termijn
bijeen komen. De president bepleitte
verder de vorming van een bijzon
dere politieke planvormingsgroep, die
zich eveneens met de NAVO-proble-
matiek op iange termijn zou moeten
bezighouden. Ten derde stelde hij
een commissie voor, die de „uitda
gingen" en problemen van de mo
derne maatschappij zou moeten aan
pakken. Nixon sprak in dit verband
van de gerechtvaardigde ontevreden
heid van jonge mensen, het genera
tieconflict en het gebrek aan idealis
me en levensdoel in onze geautoma
tiseerde wereld. Maar deze zaken
zouden geen dingen buiten de belan
gen van de NAVO moeten zijn, want
in werkelijkheid raken zij de kern
van de reële wereld, waarin wij le
ven, aldus Nixon.
4» w
GENÈVE Amerika en de Sovjet-Unie hebben meegedeeld, dat zij maan
dag in Wenen technische besprekingen beginnen over het gebruik van
kernenergie voor vredesdoeleinden.
Men zal gegevens uitwisselen over kernexplosies en wat daarmee samenhangt
bij gebruik voor bv. mijnbouw en het verzetten van grote hoeveelheden grond.
De besprekingen houden geen
rechtstreeks verband met artikel
vijf van het niet-verspreidingsver-
drag, waarin staat dat landen zon
der kernwapens in het bezit zullen
worden gesteld van kernexplosieven
voor vredesdoeleinden, maar een
zijdelings verband is er uit de aard
van de zaak wel.
Van Russische en Amerikaanse
zijde wordt er de nadruk op gelegd,
dat het zuiver technische en geen
politieke besprekinger zijn. Met de
ontwapeningsonderhandelingen heb
ben zij niets uitstaande.
Rusland heeft gisteren het Ameri
kaanse voorstel tot een internatio
naal gecontroleerd verbod op de
produktie van splijtbaar materiaal
voor kernwapens verworpen. Het
stelde een gedeeltelijk verbod van
het gebruik van kernwapens voor.
Daardoor, aldus de Russische afge
vaardigde Rostsjin, wordt het ge
vaar van een kernoorlog kleiner,
terwijl het door Amerika voorgestel
de verbod niets afdoet aan de be
staande voorraad kernwapens. Men
moet naar zijn mening beginnen het
gebruik van kernwapens als aan
valswapen te verbieden. Later zou
er een algeheel verbod moeten ko
men.
Volgens een Amerikaanse woord
voerder geeft een verbod als door
de Russen voorgesteld geen garan
tie, dat de wapens toch niet zullen
worden gebruikt. Rostsjin zei dat
de Amerikanen gemakkelijk een
aanmaakverbod kunnen voorstellen,
JERUZALEM Israël heeft vrijdag,
tenminste onofficieel, het in Washing
ton gedane zes punten tellende
voorstel van koning Hoessein over het
Midden-Oosten van de hand gewzen,
het beschouwend als een „propaganda-
manoeuvre".
In Israëlische politieke kringen ziet
men het niet als een oprechte wens der
Arabieren om vrede met Israël te be
reiken.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft er nog geen commentaar op
gegeven.
ADVERTENTIE
morgen
or
ISO gram van 95 voor 85
niet duur We! heerlijk
omdat er in Amerika al overproduk-
tie van splijtbaar materiaal voor
militaire doeleinden bestaat. Boven
dien is te verwachten, zei hij, dat
Frankrijk en China, die zich afzij
dig houden van de ontwapenings
kwestie, zich niet aan een aanmaak
verbod zullen storen.
MONTREAL Koningin Juliana
met prinses Christina in het res
taurant van het conservatorium
Vincent d'Indy in Montreal, whar
de prinses studeert.
Gisteren hebben de koningin en
haar dochter de hele dag gewinkeld
in Montreal. Als lunch gebruikten
zij in het restaurant van een waren
huis een paar broodjes warme
worst.
ADVERTENTIE
met sporen en kompas
ADVERTENTIE
In een rijke doos
zowel melk als dessert.
Een verrukkelijke verrassingI 4,35
DEN HAAG
Prinses Margriet
heeft gister
middag in het
Haagse Kurhaus
de modeshow van
de bekende
Franse ontwerper
Pierre Cardin
bijgewoond. De
show werd
gegeven ter
gelegenheid van
het 100-jarig
bestaan van het
dagblad ,,Het
Vaderland,"Op
de foto de prinses
vol bewondering
voor een van de
creaties van
Cardin.
PARIJS President de Gaulle (78) heeft gisteravond gedreigd, dat hij zal
heengaan wanneer de Fransen „neen" zullen zeggen op het referendum
van 27 april.
Het referendum heeft betrekking op
■J een vergaande streekhervorming op sociaal-economisch gebied
f vervanging van de Senaat door een sociaal-economische raad van 350
leden
Q wijziging^ van enkele grondwetsartikelen, door dit alles noodzakelijk ge
worden.
Op deze vragen behoeven de Fran
sen slechts met ja of neen te ant
woorden. Zegt de meerderheid neen,
dan gaat De Gaulle als president
heen. De Gaulle uitte zijn dreige
ment aan het einde van een lang te
levisie-interview, dat door 23 buiten
landse zenders werd overgenomen.
Het was niet alleen bedoeld als
opening van de campagne voor het
referendum, maar ook om de 52
procent van de Franse kiezers die
zich nog geen mening hebben ge
vormd blijkens de jongste opinie
onderzoekingen, voor zich te win
nen.
Het laatste opinie-onderzoek geeft
De Gaulle slechts een marge van
twee procent in het voordeel van
het referendum.
De Gaulle is overtuigd van de
noodzaak van hervormingen. Hij
ziet die als onafwendbare etappe in
de opbouw van een nieuw Frank
rijk.
Dat als gevolg van deze noodza
kelijk geachte hervormingen enkele
artikelen van de Grondwet veran
derd moeten worden is volgens de
president slechts in overeenstem
ming met het gezond verstand.
Daarom behoeft daarvoor geen
apart referendum te worden gehou
den.
AMSTERDAM De zestigjarige H.
F. H. heeft gisterochtend z(jn onge
neeslijk zieke vrouw door wurging om
het leven gebracht. Hij heeft haar waar
schijnlijk uit haar lijden willen verlos
sen.
In zijn woning aan de Van Olden-
barneveldtstraat in Amsterdam sneed
hij daarna zijn polsen door en zette
de gaskraan open. Hij is bewusteloos
in het Wilhelmina Gasthuis opgenomen.
Het drama werd ontdekt door buren,
die door een sterke gaslucht gewaar
schuwd waren en de woning binnen
drongen. Zij vonden de man in de keu
ken waar hij hevig bloedend in be
wusteloze toestand op de grond lag.
In een kamer ontdekten zij iets later
het levenloze lichaam van zijn vrouw,
de 55-jarige M. E. H.
De vrouw had een paar maanden ge
leden een beroerte gehad. Zij was hier
door gedeeltelijk verlamd geraakt. Ver
der waren haar stembanden aangetast,
waardoor zij niet meer praten kon. De
vrouw moest door haar man met alles
geholpen worden.
ADVERTENTIE
DEN HAAG Hans van Z„ die eer
gisteren in het Utrechtse huis van be
waring zelfmoord probeerde te plegen,
is nog bewusteloos. Zijn toestand is,
volgens het ministerie van justitie, iets
minder zorgwekkend geworden.
Met geen mogelijkheid kan voorspeld
worden wanneer hij tot bewustzijn zal
komen. Levensgevaar is in ieder geval
niet meer aanwezig. Het onderzoek
naar de herkomst van de grote hoe
veelheid slaaptabletten die Van Z.
heeft ingenomen is nog in volle gang.
Volgens het ministerie van justitie nam
Van. Z. de door de dokter voorgeschre
ven tabletten onder controle in.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ATTIPAGLIA De drie grote
vakcentrales in Italië hebben
voor vandaag een algemen staking
van drie uur afgekondigd uit solida
riteit met de arbeiders in het Zuid-
italiaanse stadje Battipaglia, die
woensdag in opstand kwamen tegen
de sluiting van een tabaksfabriek en
de groeiende werkloosheid in het al
gemeen in het gebied. Bij de onlus
ten vielen twee doden en 200 gewon-
den.
Ook gisteren kwamen er weer in
cidenten voor, maar deze eisten
geen slachtoffers. De Italiaanse re
gering heeft zes uur lang over de
toestand beraadslaagd. Over even
tuele besluiten is niets bekendge
maakt. De autoriteiten vrezen dat
de arbeidsonrust van Battipaglia
zal overslaan naar de nabijgelegen
steden Salerno en Napels. In beide
steden heerst volgem waarnemers
een explosieve stemming.
In havens en fabrieken in Genua,
Venetië en andere grote steden zijn
gisteren al proteststakingen gehou
den. Aan de universiteit van Rome
betoogden studenten- tegen de poli
tie, parlementsleden bestookten de
regering met vragen en het bestuur
van de communistische partij eiste
ontwapening van de politie en ver
oordeelde de „politie1van onder
drukking."
In Battipaglia werden gisteren op
nieuw wegen en spoorlijnen gebar
ricadeerd, nadat het grootste deel
van de tweeduizend man sterke po
litiemacht uit de stad was terugge
trokken om de spanning te vermin
deren. De manschappen worden ove
rigens in de omgeving in gereedheid
gehouden om weer in te grijpen als
dat nodig is. Een omvergeworpen
autobus blokkeert de voornaamste
autoweg naar het zuiden. Een inva
lide in een rolstoel liet zich door de
betogers een spoorlijn opduwen.
Zwaaiend met zijn stok schreeuwde
hij,'dat hij op de rails zou blijven
tot maatregelen waren genomen om
de werkloosheid te verminderen. De
straten in het stadje zijn bezaaid
met uitgebrande auto's, omverge
worpen bomen en meubilair. Win
kels, kantoren en fabrieken zijn ge
sloten.
ADVERTENTIE
Een front dat de scheiding vormt
tussen zachte lucht en koudere
lucht passeerde vannacht ons land.
De aanvoer van zachte lucht vindt
plaats om een hogedrukgebied heen
dat zich uitstrekt van de Azoren
via Noord-Italië naar Rusland en
dat over Noord-Frankrijk en België
een zuidwestelijke stroming in
stand houdt. De koudere lucht vindt
zijn oorsprong op de oceaan, waar
een uitgestrekt lagedrukgebied
voor transport naar onze omgeving
zorgdraagt. Een storing, welke zich
thans ten noordwesten van Schot
land bevindt, trekt naar het noord
oosten. Het bijbehorende fronten-
systeem zal morgenochtend ons
land passeren. Het blijft onbesten
dig weer met af en toe regen, maar
ook enkele opklaringen.