Interessante onderwerpen
in programma „Gamma"
Erasmus-herdenking
ingezet
Nationaal Landjuweel
in Haarlem geopend
Documentaire over
„Gekooide mensen"
Marva, Milva, Luva_
„Met alle plezier"
Kinderzangfestival
in Eindhoven
en TELEVISIEPROGRAMMA'S
FINANCIËLE
NOTITIES
Smid je Verholen
en het geheim van
De Uylenborgh
Grote expansie
bij Nederl.
Dagbladunie
Viba had veel
hoger winst
Te veel fusie
inV.S.
PILOOT STORM
TEKKO TAKS
VANAVOND
TELEVISIE
MORGEN
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
VANAVOND
MORGEN
UIT DE KERKEN
Pagina 2
MAANDAG 14 APRIL 1969
Hij had
alleen maar even het felicitatieregis-
ter hoeven tekenen, een buiging en
een handje geven en dan zouden ze
ook stellig wel een invitatie voor het
bal gekregen hebben. Ze was er na
aan toe om Dolf om zijn onwilligheid
te vervloeken. Nu kon ze vanavond in
haar eentje thuis zitten en op de kin
deren passen want Riemke had haar
uitgaansavond en Dolf dook na tafel
achter zijn boeken in het kantoor of
hij ging naar de fabriek. Op dit ogen
blik van diepe depressie haatte ze de
fabriek haatte ze Dolf, de fami
lie de hele stadiedereen!
Harteloos waren ze, geen begrip toon
den ze voor haar ellende. Ze tergden
haar expres en ze mocht niets laten
merken van haar spijt. Op alle vra
gen van haar bezoeksters had ze met
een verontschuldigend lachje moeten
zeggen: Neen, wij gaan vanavond
net. Het schikte mijn man niet
Terwijl iedereen natuurlijk best wist
dat ze niet gevraagd waren. Een
kleine genoegdoening, die toch geen
afdoende troost bood, was het, dat
vader en Vera ook geen uitnodiging
gekregen hadden en die waren toch
wel naar de receptie geweest. De tra
nen begonnen over haar gezicht te lo
pen. Ze kon ze met geen geweld
meer terughouden. Driftig veegde ze
ze weg met een punt van haar kanten
zakdoekje, maar er was geen stelpen
aan, langzaam vergleden ze tussen
de boord van haar wijnrode visiteja
pon en haar hals. Ze huiverde. Dar
binnen konden ze voor haar part al
lemaal stikken! Ze ging niet weer
naar de salon om zich ook nog te la
ten uitlachen om haar verhuild g-
zicht. De smalle sombere stadstuin,
omsloten door hoge muren en schots
en scheve pannendaken, vervaagde
in een zilveren mist van tranen.
Zodra de mannen kwamen, moest
er gepraat worden over Claartjes
tweede verjaardag. Vader, die in al
les zo spontaan en overdreven was,
wilde er een g^oot familiefeest van
maken. Niemand had daar zin in. Wel
waren de praatjes over vaders huwe
lijk een beetje geluwd, maar waarom
moest zij zich altijd zo opvallend ge
dragen dat de hele stad er over
sprak? Nou ja goed, dat kind was er
nu eenmaal, maar was het nu nodig
het overal mee naar toe te slepen en
het aan jan-en-alleman te vertonen?
Hij wilde van geen kinderjuf of kin
derkamer horen. En tegen iedereen
zei hij: Claartje is het zonnetje van
mijn oudedag, zolang het nog kan,
wil ik haar om me heen hebben. En
als het nu nog maar een mooi of aan
vallig kind was! Een rare dikke prop
was het, waar geen eer mee te beha
len viel. Door al dat verwennen was
het wicht zo eenkennig geworden, dat
niemand behalve Vera, vader en de
dienstmeisje haar mocht aanraken
Ze begon al te brullen als een vreem
de hand naar haar uitstak. Toen
ze nog amper op haar benen kon
staan, ging vader al met haar wan
delen. Hij droeg haar de hele stad
door om in het plantsoen de eendjes
te gaan voeren. Geen wonder dat de
schooljeugd er achteraan liep, hij had
altijd snoepgoed bij zich dat hij kwis
tig ronddeelde. Kom, ze moest maar
even naar haar slaapkamer gaan om
haar ogen te betten. Haar opstandig
heid had ze weggehuild, nu bleef en
kel de ontmoediging over. Op de
speelkamer zou het wel een heidens
kabaal zijn. Sabine had de tweeling
meegebracht die pas mazelen had ge
had en nog niet weer naar school
ging. Ze waren nogal bazig en haar
eigen Jantje, die pas vijf was, ver
droeg het slecht, als anderen aan zijn
speelgoed zaten. Straks als de school
uit was, kwamen Koen, Christine en
Gerrit van Marie ook nog, ze zouden
Kees mee nemen, dan hoefde Riemke
er niet uit om hem te halen. Ze was
een best meisje, maar erg veel gezag
over de kinderen had ze niet...
Net toen ze zich van het venster
had afgewend, ging de deur open. Ze
schrok ervan en moffelde haastig het
natte zakdoekpropje tussen haar cein
tuur. Het was Nella, die om het hoek
je keek en Tine ontwarend, wat aar
zelend binnen kwam.
„Oh, ben je hier? Ik zocht je al. Je
bleef zo lang weg. Ik dacht dat ik je
misschien ergens mee helpen kon."
Naderbij komend zag ze in wat
voor een toestand Tine verkeerde en
vroeg geschrokken: „Kind wat is er
met je? Heb je hoofdpijn?"
„Ach weineen. Er is niks," ant
woordde Tine kregel en ze begon op
haar bureautje verwoed de papieren
boel nog erger door elkaar te halen,
zodat er een heleboel blaadjes naar
de grond dwarrelden. Nella bukte
zich om ze op te rapen. Ze wist niet
goed wat ze doen moest. Als Tine in
zo'n bul was, bracht de onschuldigste
opmerking haar tot razernij.
„Zoek je dit soms?" Nella hield de
brochure omhoog.
Tine draaide zich met een ruk om
en griste haar het pamflet bijna uit
de hand.
„Ja, dat is het!" En de rommel de
rommel latend, spoedde ze zich naar
de deur.
„Wacht even, dan ga ik met je
mee. Ik moet je nog wat zeggen,
daarom zocht ik je eigenlijk. De an
deren mogen het nog niet weten."
Tine hield de knop van de deur al
in haar hand, maar bleef toch staan.
Ze had niet, zoals Marie, een hekel
aan deze schoonzuster, maar ze was
wel jaloers op haar. Nella bezat alles
wat zij voor zichzelf zo vurig begeer
de: schoonheid, charme, distinctie,
savoir vivreEn nu had Nella
sinds een jaar ook een baby: Om dat
laatste „geluk" benijdde ze haar stel
lig niet. Dat moederschap was Nella
zeker niet zo maar in de schoot geval
len. Er liepen vreemde praatjes over
in de stad. Of het waar was, wist ze
niet, maar „men" zei, dat ze er iets
aan had laten doen, toen er geen kin
deren kwamen. Ze was er gek genoeg
voor. Als het zo was dan had ze haar
streken wel thuis gekregen! Nella's
bevalling was zo zwaar geweest, dat
haar leven en dat van de baby op het
spel gestaan hadden. Op 't nippertje
had ze 't er na een afschuwelijk lij
den doorgehaald. Ze had een half
jaar moeten liggen en er zouden nooit
meer kinderen kunnen komen. De
baby, die begin januari een jaar ge
worden was groeide slecht en was zo
zwak dat hij nog nauwelijks zitten
kon, om van staan of lopen maar he
lemaal niet te spreken. Een bleke
magere spinnekop van een jongen.
Een angstig bezit zo'n kind! Het was
natuurlijk heel naar voor Nella en Ni
co, maar eigen schuld. Diep in haar
hart was Tine er van overtuigd, dat
het de gerechte straf des hemels was
voor hun onverantwoordelijke handel
wijze en dat schonk haar jaloers hart
voldoening. Ze wist zich gesteund
door de anderen, die het roerend met
haar eens waren, behalve vader na
tuurlijk!
Dit alles schoot haar vliegensvlug
door het hoofd, terwijl ze daar stond
en wachtte tot Nella naar haar toe
zou komen. Maar Nella bleef bij de
tafel staan. Ze wist niet goed, hoe te
beginnen bij Tine's duidelijk afweren
de houding. Wel begreep ze opeens
waar de schoen wrong. Dat bal van
avond natuurijk! Het was ook erg
tactloos geweest om in Tine's bijzijn
de hele middag te praten over balja
ponnen, juwelen en kapsels, terwijl
Tine de rol van Assepoes toebedeeld
was. Ze had een probaat middel om
Tine te troosten, maar ze zocht naar
woorden om het haar te zeggen, zon
der dat ze het gevoel kreeg van een
pleister op de wonde. Eindelijk zei
ze, het hoofd gebogen, ogenschijnlijk
verdiept in het spel dat ze haar wijs
vinger liet spelen langs de ingewik
kelde patronen van het tafelkleed:
„Ik weet dat er een erg leuke invi
tatie voor Dolf en jou onderweg is,
maar je mag er nog met niemand
over praten, ook niet met M&rie en
Sabine. De Terborgen geven over
veertien dagen hun laatste grote sei
zoendiner, alle bewoners van buitens
en zomerhuizen in hun omgeving wor
den gevraagd. Jullie zijn daar ook bij
Nico heeft zelf de uitnodigingen ge
schreven."
Ze keek op om het effect van har
woorden af te wachten. Tine's gezicht
werd nog roder dan het al was en
haar ogen onder het slordige donkere
krullenkapsel keken zo verschrikt of
Nella haar een jobstijding gebracht
had in plaats van een blijde bood
schap. (Wordt vervolgd)
4098. Dr. Drago stond nog wat onvast op zijn tenge
re beentjes, na die langdurige „verstarring", maar
toch was hij vlugger dan de twee vreemde wezens
op hun kronkel-armen. Zij waren het, die hem van
zijn transparante kluisters hadden bevrijd, toen zij on
gewild binnen de reikwijdte van zijn hypnotische
kracht kwamen. Drago had nooit last van sentimente
le gevoelens, zoals medelijden of dankbaarheid en
daarom was hij volkomen bereid om de onnozele we
zens die hem zo'n goede dienst hadden bewezen, met
een in te schakelen in zijn nieuwe toekomstplannen.
Nu had hij zich vóórdat Piloot Storm hem in dat no-
37. Nadat zij hun ochtendboterham genuttigd en de
bagage in de auto gepropt hadden, was het moment
aangebroken om afscheid te nemen van het huisperso
neel. De dikke kok wenste zijn meester een goede
reis, maar het keukenmeisje barstte in tranen uit,
toen haar meneer haar ten afscheid de hand drukte.
„En we zouden vandaag nog wel jachtschotel eten!"
snikte zij. Maar de edele Courage klopte haar be
moedigend op de schouder en bromde: „geen tranen,
meisje! Vooral geen tranen! het maakt de soep te
zout en te duur! Zo lang blijven we heus niet weg!
Tot ziens!" Tekko had een lang gesprek met de oude
tuinman en beloofde naar zeldzame bloemen en plan
ten te zullen uitkijken. Toen kropen zij in de auto en
na ook de butler de hand gereikt te hebben, reden zij
wuivend de slotlaan af. Sir Patrick zette er een stevig
gangetje in en weldra hadden zij het asfalt van
Londen weer onder de banden. Midden in de stad liet
Sir Patrick de wagen stoppen en kondigde aan: „We
zijn er knaap! Hier zullen we je tropenuitrusting even
kopen! Austin Wear from Trafalgarsquare is jè adres
voor dergelijke dingen! Kom mee!"
bele werk stoorde, lange tijd bezig gehouden met een
„cellen-experiment" en het gepresteerd om een hele
massa onmogelijke gedrochten te scheppen. Hij wist
zich evenwel met zekerheid te herinneren, dat geen
enkel experiment zulke wezens had opgeleverd als er
nu voor hem stonden. „Waar komen jullie vandaan,
vrienden?" vroeg hij opeens hevig geïnteresseerd.
„Wacht, we zullen jullie eens onder de „brein-ontle-
der" zetten, dan weet ik gauw genoeg alles van je
af. Zelfs de dingen die jelui geheim mochten houden!
Haha!" De Naugish waren als was in zijn handen en
deden precies wat hij gebood.
HILVERSUM I
18.00 Nws. 18.16 Radiojourn. 18.25 Ik
verbind u door..., praatje. 18.30 Stereo:
Promenade orkest: amusementsmuz.
19.05 Stereo: Licht instrumentaal en
semble. 19.30 Nws. RVU: 19.35 Stich
ting Comité Zomerpostzegels. Zomer-
postzegels: Hulp op sociaal en cultureel
vlak, door mevr. L. E. Roest Crollius-
Van Doorn. NRU: 20.05 Stichting Ge
weldloze Weerbaarheid, klankbeeld.
Ord? van Vrijmetselaren: 20.20 Lezing
en muz. NRU20.30 De gouden tijd van
4 de Republiek, klankbeeld. 21.30 Met al
le plezier: klankbeeld over MARVA,
MILVA, LUVA. 22.00 Brood op de plank,
progr. over beroepskeuze. 22.20 Visueel
gehandicapten: De blinde telefonist.
22.30 Nws. AVRO: 22.40 Radiojournaal.
NRU: 22.55 Jazz in aktie (opn.). 23.55—
24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Stereo: Meisjeskoor met instru
mentaal sextet. 18.19 Uitzending van de
KVP: Kaarten op tafel, een uitzending
over politieke zaken die de aandacht
verdienen. 18.30 Nws. en weerpraatje.
18.46 Act. 19.05 Muz. en dienst: progr.
met informatie over kerklied en kerk-
muz. in klank en geschrift. 19.50 Ste
reo: Metropole orkest: amusemenst-
muz. 20.10 Philippijnse volksliederen
(opn.) 20.25 Op de man af, praatje.
20.30 Stereo: Radiophilharmonisch or
kest: mod. muz. 21.05 Er zit een lucht
je aan, klankbeeld over de toekomst
van de luchtvaart. 21.30 Stereo: Ballet-
muz. (Gr.) 21.50 Licht orkest met zang
solist (gr). 22.10 Lichte gr.muz. 22.20
Avondoverdenking. 22.30 Nws. 22.40
Mod. snaarinstrumenten, hun voorlo
pers en oervormen, muz. lezing. 23.05
Lichte gr.muz. (gr.) 23.10 Stereo: Kor-
teks, een verbosonisch hoorspel. 23.55-
24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjes
krant. 19.00 Journ. VPRO: 19.07 Concert
voor jonge mensen. NTS: 20.00 Journ-
en weeroverzicht. VPRO: 20.20 In kleur:
Wereld op wielen. 20.50 De oude draai-
doos. 21.35 Granada, Granada, mijn
Granada, Russische film gewijd aan de
Spaanse Burgeroorlog. Humanistisch
Verbond. 22.40-22.55 Echtscheiding, dis
cussie. NTS: 22.55-23.00 Journ. 23.00
23.30 Teleac: Export (les 18, herh.).
NEDERLAND II
NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjes
krant. 19.00 Journ. 19.03 Scala, informa
tief progr. AVRO: 19.30 In kleur: Va-,
ders tegen wil en dank, TV-feuilleton.
NTS: 20.00 Journ. AVRO: 20.20 AVRO's
Regiovizier. 20.45 Peyton Place, TV-
feulleton. 21.30 Nationaal allerlei (6):
mini-filmpjes. 22.00 AVRO's Televizier.
NTS: 22.25-22.30 Journaal.
HILVERSUM I
AVRO; 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn.
7.20 Stereo: Lichte gr.muz. VPRO:
7.54 Deze dag. AVRO: 8.00 Nws. 8.11
Radiojourn. 8.20 Stereo: Lichte gr.muz.
(8.30-8.33 De groenteman). 8.50 Mor
genwijding. NRU: 9.00 Drie retour
Suez: klankbeel. 9.35 Waterstanden.
9.35 Waterstanden. 9.40 Muz. uit de
Middeleeuwen en Renaissance (opn.)
AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitamine!*, (gr.l. (11.00-U.02
Nws). 11.30 Stertfó: Hét Brabants Ba-
rok-ensemble: klass. en mod. muziek.
11.55 Beursber. 12.00 Komt vrienden in
het ronde: progr. rondom het volks
lied. 12.26 Med. t.b.v. land- en tuin
bouw .Overheidsvoorlichting: 12.29 Uit
zending voor de landbouw. AVRO:
12.29 Uitzending voor de landbouw.
AVRO: 1239 Sportrevue. 13.00 Nieuws.
13.11 Radiojourn. NRU: 13.30 Spiegel
van België: Muziek en nws. van onze
zuiderburen. 14.00 Rostrum of Compo
sers 1968: hedendaagse muziek (opn.).
14.40 Jazz uit het historisch archief
(opn.). AVRO: 15.00 Stereo: De wereld
van de opera: Martha, opera van Flo-
tow, met toelichting. 16.00 Nws. 16.02
Caribia: muziek uit Suriname en de
Ned. Atillen. 16.30 Land der Muzen:
kunstkroniek. 17.00 Stereo: Big Band
Beat: mod. muz. 17.25 Jazz Spectrum.
17.55 Med.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste gehoor: lich
te muz. met nws en act. (7.30 Nws),
8.00 Nws. 8.11 Gewijde muz. (gr.). 8.30
Nws. 8.32 Stereo: Voor de vrouw. 9.35
Stereo: Operettemuz. (gr.). 10.00 Op
standing en nieuw leven in de Bijbel,
lezing .10.15 Opera-aria's (gr.). 11.00
Nws. 11.02 Voor de zieken. 11.55 Med.
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: geva
rieerd progr. (12.22 Wij van het land;
12.26 Med. t.b.v. land- en tuinbouw;
12.30 Nws; 12.41 Act.; 13.00 Raden
maar...) 14.00 Conciliepostbus. 14.0
Schoolradio. 14.30 Pizzicato: muzikaal
middagmagazine. (16.00 Nws.) 17.00
OverheidsvoorlichtingIndianentekenin-
gen in de grotten van Aruba. Spreker:
Dr. P. Glazema. 17.10 Voor de kinde
ren.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes voor
de pep (10.00 Nws). 11. Nws. 11.03 Een
opvallend vrolijke gevarieerde visite.
(12.00 Nws). 13.00 Nws. 13.03 Ekspres:
gevarieerd platenprogr. (14.00 Nws.).
15.00 Nws. 15.03 Drie-draai. 16.00 Nws.
16.03-18.00 Mix: licht platenprogram-
ma. (17.00-17.02 Nws).
NEDERLAND I
NTS/NOT: 10.35-11.50 Schooltelevi
sie.
DUITSLAND I
(Regionaal progr. NDR: 18.00 Wenn
die Musik nicht war1: het schoolconcert
18.30 Kleur: Zandmannetje. 18.40 Act.
en sportjourn. 19.26 Kleur: Gefahrlicher
Alltag: TV-serie. 19.59 Progr.-overzicht
WDR: 18.00 Kleur: Seid Ihr alle da?:
uitz. voor de kleuters. 18.04 Kleur: Die
Eintrittskarte: Lyrik der Welt: TV-se
rie. 18.40 Hier und Heute en Goeden
avond. 19.20 Kleur: Zum Feierabend:
Reisen nach Noten: Amusementsprogr.)
20.00 Journ. en weerbericht. 20.15 Pa
norama: rep., analyses en men. 21.00
Kleur: Alles oder nichts: vragenspel.
21.45 Televisie-discussie. 22.40 Journ.,
commentaar en weerbericht. 22.50 De
Studio-film: Die Hagere und die ande
ren: Poolse speelfilm. 0.25 Journaal.
DUITSLAND II
18.05 Act. en muz. 18.40 Kleur: Aladin
und die Wunderlampe: TV-film (voor
't eerst in kleur). 19.10 Kleur: König-
liches Bayerisches Amtsgericht: TV-
film. 19.45 Nws., act., en weerbericht.
20.15 Kleur: Ein leben in Gold: film,
aansluitend: Nws. 21.00 Kalte Tage:
Hongaarse speelfilm, Aansl.: Ratchalg
für Kinoganger: filmcritiek. 22.45 Nws.
en weerbericht: 22.55 Liebe zu Bochum:
film over toneel.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Heute (herh. van gis
teravond). 10.30 Robert en Bertram:
Duitse speelfilm. 12.00-13.30 Act.kron,
intern, persoverz. en journ. van gister
avond. 16.35 Journ. 16.40 Voor de kinde
ren: Ciao Amici Das verloren Esel-
chen: Italiaaanse les voor kinderen.
16.55 Voor de kinderen: tekenen. 17.25
Voor de kinderen: Wenn die Wolfe ja
gen. 17.55-18.00 Journ.
DUITSLAND II
17.30 Nws en weerber. 17.35 Raum
ist in der kleinsten Hütte: film (herha
ling
ilSfA *9
ROTTERDAM De E rasmus- her
denking is zaterdag ingezet met een
bijeenkomst in de Sint-Laurenskerk in
Rotterdam, waar wethouder Reehorst
als voorzitter van het herdenkingscomité
tal van genodigden en belangstellenden
verwelkomde.
Het is bekend dat Erasmus, de grote
promotor van het 16de-eeuwse huma
nisme, zijn levenlang katholiek gebleven
is, terwijl toch de kerkhervorming mede
op gang gekomen is door zijn kritische
geschriften. Hij wordt dan ook door de
hedendaagse katholieken, hervormden en
humanisten in vele opzichten gewaar
deerd.
Dit bleek ook op deze herdenkings
bijeenkomst, waar de sprekers elk één
van deze drie richtingen vertegenwoor
digden.
Prof. dr. J. C. P. A. van Laarhoven
van de r.k. universiteit te Nijmegen
sprak over Erasmus, Kerstenman en
stelde het christelijk aspect over Eras
mus in het licht. De Amsterdamse hoog
leraar dr. C. W. Mónnich vergeleek
Erasmus en Luther en betoogde in hoe
verre Erasmus voor de hervormden als
tegen- en medestander kon gelden.
De zenuwarts dr. V. D. W. Schenk,
lid van het Humanistisch Verbond, sprak
over de kritische humor bij Erasmus,
die hij tot op zekere hoogte beschouwde
als een opstandige Prometheusfiguur.
De bijeenkomst werd opgeluisterd door
het Rotterdame muziekgezelschap Danr
serije, dat oude muziek ten gehore
bracht en door de dichteres Maria de
Groot, die uit eigen werk voordroeg.
HAARLEM Drs. T. Koeter, voor
zitter van de verenigde toneelverenigin
gen ADO en DVS in Den Haag, heeft
vanmiddag in het Haarlemse raadhuis
de finale van het derde toernooi om het
Nationaal Landjuweel geopend. Hij deed
dat door de „caerten van rhetoryca"
uit te reiken aan het reizend Zeeuws
Volkstoneel te Hulst, de Stichting To
neelgroep Maastricht '46, Justus van
Maurik in Amsterdam, Litteris Sacrum
te Leiden, de Koninklijke Rederijkerska
mer Ten Cate in Leeuwarden en de
Nieuwe Toneelgroep Rotterdam. Op de
ze wijze nodigde hij hem uit om met
zijn toneelgroep, die winnaar werd van
het in 1963 gehouden tweede toernooi,
van vanavond tot en met volgende week
vrijdagavond in de Haarlemse Stads
schouwburg de strijd aan te binden in
de finale van de nationale toneelwed
strijd voor amateurverenigingen. In de
afgelopen wintermaanden zijn er voor
ronden gehouden en deze zes verenigin
gen zijn daaruit als besten te voorschijn
gekomen. De vereniging die de finale
wint, ontvangt de door koningin Juliana
beschikbaar gestelde wisselprijs en een
bedrag van duizend gulden.
Volgens de reglementen zou Den
Haag als stad voor de finales moeten
zijn aangewezen, maar de Verenigde
Toneelgroepen ADO-DVS en Den Haag
zagen geen mogelijkheden het Landju
weel in Den Haag te houden. De ge
meente Haarlem was bereid ook de or
ganisatie van het derde Nationale Land
juweel op zich te nemen.
Het KRO-televisieprogramma Gam
ma van 17 april bevat de volgende on
derwerpen:
1. Een reportage over foto's, die door
de Amerikaanse Essa-satelliet van de
aarde worden genomen, in een polder
achter Gouda worden opgevangen en ln
Delft „verwerkt".
De foto's die bij Gouda worden opge
vangen, worden geleverd door de satel
liet Essa V- Deze satelliet,.die een baan
van ca. 1400 km boven de aarde be
schrijft, zendt iedere 6 minuten een fo
to uit. Zulk een foto bestrijkt een gebied
van ca. 3000 x 3000 km van het aard
oppervlak. De foto's worden uitgezon
den in lijnen, op de wijze zoals televi
siebeelden worden uitgestraald. Zulk 'n
foto bestaat uit 800 lijnen (ons tv-beeld
uit 625). De ontvang-antenne is in een
polder neergezet, omdat de signalen
van de satelliet erg zwak zijn en ze dan
met gestoord kunnen worden door fa
brieken, auto's, bromfietsen enz. De
sterkte van het signaal is 1014 Watt
(tien tot de min veertiende macht), dat
is 0.000000000000001 Watt.
Omdat de satelliet per etmaal 12 keer
om de aarde cirkelt en de aarde in die
tijd één omwenteling maakt, kan één
satelliet ieder etmaal het hele aardop
pervlak fotograferen. De Essa 5-satel-
liet, waarvan de foto's in Delft terecht
komen, zendt de foto's via de ATS-3 (de
satelliet van de Olympische Spelen). De
1214. Smidje Verholen trok peinzend aan zijn pijp
en zei toen: „Er klopt iets niet in uw verhaal,
meneer Gozewijn..." „Kom nou?" riep de
boekhandelaar geprikkeld uit „Het staat toch
zelf in mijn familiekroniek! En als wij Van Uylens
'n geschiedenis noteren, dan noteren we die góéd, dat
verzeker ik U!" „U zegt, dat huize Uylenborgh
tot de grond toe afbrandde," hernam smidje Ver
holen. „Maar waar bevinden wij ons nu..., U en ik?
Nou, vertel 'es op! In huize de Uylenborgh! Of
niet soms? Pak uw mooie gravure er maar bij.
dan ziet U het zelf" Onthutst keek Gozewijn
van Uylen zijn gastheer aan. „SakkerlootU
heeft gelijk...", mompelde hij toen. „Maar mis
schien is de Uylenborgh later weer opgebouwd!"
riep hij na een poosje." „Dat zou dan meteen een
verklaring zijn voor het ontbreken van die mooie
trapgeveltjes! Ja ja, zó moet het gegaan zijn...:
de Uylenborgh is later weer opgebouwd, maar
zonder trapgeveltjes, want die waren toen geen
mode meer! Alleen rijst nu de vraag..., wie zou
voor die wederopbouw verantwoordelijk zijn? Mijn
familiekroniek zwijgt daarover..." „Weet ik
veel", zuchtte smidje Verholen. „Misschien dat on
ze archivaris U die vraag beantwoorden kan!"
En hiermee treedt dan een nieuwe figuur dit
romantische verhaal binnen. En dat is de heer
Andries Mufckens, een stofdroge geleerde die zijn
ganse arbeidzame leven doorbracht tussen de
eeuwenoude boeken en paperassen van de voortva
rende gemeente Rijkhuyzen...
foto's zijn bestemd voor meteorologen,
maar die kunnen er voor de weersvoor
spelling pas wat mee doen als zij vrij
wel onmiddellijk na de uitzending in
groot formaat op hun tafel komen. Het
overseinen van een foto bedraagt slechts
200 sec. maar het vergroten tot een
bruikbaar formaat duurt 2 uur. En dat
is te lang; in die twee uur kan de weer-
situatie drastisch gewijzigd zijn.
Aan de TH in Delft wordt nu, onder
leiding van ir. D. van Willigen, appara
tuur ontwikkeld om het proces van ver
werking van de foto's te versnellen.
2. Een reportage over mensen bij wie
het strottenhoofd langs operatieve weg
is verwijderd, en die zonder stemban
den moeten spreken.
In Nederland zijn een 1000 mensen,
die geen strottenhoofd meer hebben.
Dit orgaan is bij hen langs operatieve
weg verwijderd omdat zij kanker in het
strottenhoofd hadden. Deze operatie is
in vrijwel alle gevallen afdoende om de
ziekte te overwinnen- Zij betekent ech
ter dat met het strottenhoofd ook het
stemorgaan is weggenomen.
De mensen die zulk een operatie heb
ben ondergaan, kunnen daarna niet
meer spreken. Om hun toch een stem
terug te geven is een methode ontwik
keld van de zogenaamde „slokdarm-
spraak".
Hierdoor wordt lucht in de slokdarm
genomen; door trillingen in de darm
ontstaan stemklanken. De stem komt
daardoor niet geheel terug. Mensen zon
der strottenhoofd, gelaryngectomeerden
genaamd, kunnen b.v. niet meer lachen
of zingen. Een klein aantal gelaryngec
tomeerden is niet in staat de slokdarm-
spraak te leren. Zij spreken met een
apparaatje, dat zij tegen de hals houden.
De slokdarmspraak wordt geleerd vol
gens een methode, die in Nederland is
ontwikkeld, en die in het buitenland als
de „Dutch method" bekend is.
In de reportage zal zo mogelijk een
slokdarmoperatie te zien zijn. Ook wor
den lessen in slokdarmspraak getoond.
Gelaryngectomeerden komen in de film
aan het woord.
Aan dit programma-onderdeel wordt
meegewerkt door de chirurg dr. G. A.
Sedee, de spraakarts dr. P. H. Dam
stee en de spraaklerares mej. P- G. Elf-
fers, allen verbonden aan het Acade
misch Ziekenhuis in Utrecht.
Geref. Kerken
Beroepen te Waddinxveen: D. J. Mod
deraar te Voorschoten.
Aangenomen: naar Meliskerke: Th.de
Kok, kandidaat te Waddinxveen.
Bedankt: voor Marrum, Leeuwen en
Dussen (NB) en voor Nieuw-Weerdinge
Th. de Kok, kand. te Waddinxveen,
voor Onstwedde< C. Kamper te Garijp.
In de Amerikaanse gevangenissen be
vinden zich permanent 250.000 mensen;
100.000 verlaten elk jaar de gevangenis
om plaats te maken voor 100.000 nieu
we delinquenten. Van die 100.000 die
vrij komen belandt 5 procent nog eens
in de gevangenis. Welk effect heeft het
verblijf in de gevangenis op het leven
van de delinquent en wat doet de ge
vangenis aan de voorbereiding op zijn
vrijheid? Dit zijn de kernvragen van
een documentaire van CBS, „Men in ca
ges", die de NTS dinsdag van 2-50 tot
21.40 uur op Nederland 2 onder de titel
„Gekooide mensen" uitzendt.
De verslaggevers Roger Mudd en War
ren Wallace hebben een groot aantal
gedetineerden, onder wie enkelen ver
oordeeld wegens moord, ondervraagd
over de oorzaken, die hen tot de mis
daad hebben gebracht, of het verblijf
in de gevangenis hen heeft veranderd
enz. Men kan zien hoe de gevangenen
hun tijd doorbrengen, waartoe opnamen
werden gemaakt in een groot aantal
Amerikaanse gevangenissen.
„Met alle plezier...." Dat is de titel
van een NRU-documentaire (op maan
dag van 21.30 - 22.00 uur, Hilversum I)
over de vrouwen bij de Nederlandse
krijgsmacht, Marva, Milva en Luva.
Uit 500 minuten bandopnamen wordt
30 minuten gedistilleerd om een ant
woord te vinden op de vragen: „Waar
om vrouwen bij de Nederlandse krijgs
macht? Wat is het doel van Marva, Mil
va en Luva? Hoe wordt er over ge
dacht?"
Er zijn opnamen gemaakt bij ver
schillende vrouwen-afdelingen in actie,
gesprekken met luitenant-generaal Van
Veen, de voorzitster van het centraal
selectie orgaan en verder straat-inter
views.
In het KRO-radioprogramma „Het
Radioprentenboek" dinsdag, is een „mu
zikale reportage" te beluisteren, van de
vierde kwartfinale in 't kader van het
Kinderzangfestival 1969. Deze keer is
het de beurt aan Eindhoven waar 16
koren voor een jury, bestaande uit Pau
la van Alphen, Broeder Laetantius en
Harry Bannink hun uiterste best deden
om zich in de halve finale te zingen.
De koren zijn afkomstig uit Eindhoven
(5), 2 uit Den Bosch en uit Oirschot,
Uden, Oss, Udenhout, Wanrooy, O ver-
loon, Budel, Helvoirt, Beek en Donk elk
een koor. Twee koren, de Bernadette-
school uit Den Bosch en de Mariaschool
uit Oirschot kwamen in gebouw Cintha
te Eindhoven als winnaars uit de bus
(Hilversum 2, 17.10 uur).
DEN HAAG De prognose voor
1968, gegeven in het vorige jaarver
slag van de Ned. Dagbladunie N.V.,
is volledig uitgekomen. De N.V. heeft
een jaar achter de rug van grote ex
pansie in nagenoeg alle sectoren van
haar activiteit. Mede door overneming
van J. H. Henkes Grafische Bedrijven
N.V. te Haarlem, zijn de ofnzetten
sterk gestegen, hoewel ook de kosten
zijn toegenomen.
De omzet bedroeg f 107,4 min., een
stijging van 26,7 pet. Het is de eerste
keer in de geschiedenis van de N.V.
dat de omzet hoger is dan f 100 min.
De kosten ad f 102,3 min, Inclusief
afschrijvingen en interest zijn geste
gen met 25,6 pet. De geconsolideerde
winst voor belasting en reservering
bedraagt f 5,3 min. Voor verdere ver
hoging van pensioenen is uitgetrokken
f 500.000. Ter versterking van de fi
nanciële positie is f 1,4 min aan de re
serves toegevoegd.
Na reservering van f 2,0 min voor
vennootschapsbelasting, resteert een
beschikbare winst van f 1,4 min (v.j.
1,0 min). Zoals gemeld, wordt voorge
steld 15 pet. dividend (v.j. 12 pet.)
De directie verwacht, dat de N.V.
zich in 1969 voorspoedig zal blijven
ontwikkelen en dat de sterke stijging
van de loonkosten zal kunnen worden
opgevangen. De oplagen van de dag
bladen van het concern zullen blijven
stijgen. De advertentie-omzet zal even
eens stijgen, hoewel de nadelige in
vloed van reclame in de t.v. en radio
op de omzet van landelijke adverten
ties ook in 1969 sterk voelbaar zal zijn.
Compensatie voor de schade, die
wordt geleden, mag opnieuw worden
verwacht.
De commerciële en technische sa
menwerking tussen de N.D.U. en het
Telegraafconcern in Unitel N.V. heeft
zich in het eerste jaar van haar be
staan gunstig ontwikkeld. De snelle
expansie van de N.D.U., op het ge
bied van de dagbladen en op dat van
de drukkerijen, heeft de directie doen
besluiten tot grote investeringen in ge
bouwen, machines en installaties.
DEN HAAG Het resultaat over
1968 van Vereenigde Ingenieursbureaux
VIBA N.V. ad f566.908 ligt circa zeven
procent boven dat van 1967 ad f531.287.
Dit geeft de directie reden tot tevre
denheid, zo blijkt uit het jaarverslag.
Na belastingen etc., resteert ter verxie-
ling f188.500 (f175.810). Voorgesteld
wordt, zoals bekend, een dividend van
vijfentwintig procent (19 pet), waarvan
reeds zes pet interim-dividend werd uit
gekeerd.
Vooruitzichten: hoewel eind 1968 ver
sterkte aankopen hebben plaatsgevon
den door afnemers, heeft begin 196P
geen terugslag te zien gegeven. Er zijn
tekenen, dat de neiging tot investerirv
in kapitaalgoederen een opleving vei
toont. Dit versterkt het gevoel van d(
directie, dat 1969 haar de mogelijkheid
zal bieden tot een behodrlijk dividend
De omzet daalde tot f 8,19 min (f 8,7'
min). De investeringssector met terug
lopende uitgevoerde en binnengekomo
opdrachten blijft de directie zorgen ba
ren, vooral wanneer zij het oog richt o;
de Nederlandse metaalindustrie.
De orderportefeuille per ultimo de
cember 1968 was groot f 2,02 min (f 1,7
min). De voorraden daalden met ze
pet tot f 1,29 min (f 1,37 min).
Door de verkleining van het aanck
lenkapitaal in handen van derden al
gevolg van de inkoop van eigen aande
len, is de verhouding tussen dit kapi
taal en de aanwezige reserves in gun
stige zin beïnvloed. Omgekeerd zijn de
verhoudingscijfere (vlottend kapitaal te
genover korte schulden, eigen vermogen
tegenover vreemd vermogen) in on
gunstige zin veranderd. Per ultimo 1908
telde de n.v. 55 medewerkers.
WASHINGTON De F.T.C. Fed
Trade Commission, heeft maatrege
aangekondigd tegen het ongelimiteei
samengaan van en overnemen door
maatschappijen. Voortaan zullen grote
bedrijven die andere willen overnemen
dit van te voren aan de F.T.C. moeten
voorleggen.
De commissie heeft hiertoe besloten
omdat het aantal fusies enorm was toe
genomen. Het waren er verleden jaar
4003, oftewel 68 procent meer dan in
1967.
Ook is gebleken dat meer en meer
grote bedrijven worden overgenomen
door firma's die zich op dat terrein ge
specialiseerd hebben. Als alle feiten
over 1968 bekend zijn dan zal vermoe
delijk blijken dat 200 van de grootste
Amerikaanse bedrijven, thans meer dan
60 procent van alle Amerikaanse pro-
duktiemiddelen in handen hebben.
De nieuwe voorzorgsmaatregel wordt
van kracht indien het fusies betreft
waarvan het resultaat combinaties kun
nen zijn die bezittingen hebben ter
waarde van 250 miljoen dollar of meer.
Ook zal aangifte moeten worden ge
daan van de aankoop van tien procent
of meer van aandelen ipet stemrecht
van firma's die bezittingen ter waarde
van tien miljoen dollar of meer hebben.
In de eerste drie maanden van dit
jaar, aldus de commissie, zijn er al 43
grote fabrieken en mijnbedrijven met
gezamenlijke eigendommen ter waarde
van 4,5 miljard dollar door andere over
genomen.
Verleden jaar was er sprake van de
eerste grote overneming van een maat
schappij met bezittingen van een mil
jard dollar (de Jones and Lauglin Steel
Corporation) en wel door Ling-Temco-
Vought, een van Amerika's grootste
„conglomeraten". Een „conglomeraat"
is in dit verband'een maatschappij die
een serie andere bedrijven van totaal
uiteenlopende aard beheert.
De fusie met Jones Lauglin wordt
thans door het Amerikaanse ministerie
van Justitie onderzocht. Zij zou kunnen
dienen als een „test case" of de thans
bestaande anti-trust wetten fusies van
„conglomeraten" kunnen voorkomen.
