Roman van J. Zwaan is geen bijdrage tot beter begrip „Airport": roman over mens en techniek Gezond en slank zijn is niet alleen voordochters X ERA,lekker als de fijnste margarine, maar met 50%minder calorieën! FINANCIËN en ECONOMIE „Soldaat in Indië" Spannend jeugdboek Golf van Aden wordt elk jaar 2 cm breder Muzikantencongres Leger des Heils te Zwolle Grote order Thomassen lekker op het brood gezonder voor uw lijn! 10% Vennen worden bedreigd Concorde te zien in Parijs Noodtoestand op 1 Montserrat Referendum op Anguilla gaat niet door Ijs breekt rondom Damanski Aquanauten twee maanden onder water Bomexplosie in Cardiff Straks wellicht „tv-reclame" voor bijstand Ver to bleef op Winst B.A.M. steeg sterk Barrington neemt Haarlems bedrijf over Samenwerking in levensmiddelen Geigy en CIBA fusioneren GISCARD TEGEN REFERENDUM DOCHTER HEINEMANN BEPLEIT VROUWELIJKE PRIESTERS Gezond en slank zijn... dat is in deze tijd niet meer het voorrecht van dochters. Want nu is er ERA halvarine. Die smaakt net zo lekker als de fijnste margarine. Maar - en daar gaat 't juist om - met 50% minder vet! Dus 50% minder calorieën. Belangrijk voor de gezond heid, belangrijk om slank te blijven. Dank zij ERA kan iedereen nu lekker eten zon der zorgen. Proef ERA. Smeer ERA lekker gul op uw brood, beschuit of toast. Want daar is ERA voor bedoeld. ERA is bovendien zuiver plantaardig, ongezouten en even rijk aan vita minen als de beste margarine. 4 REFERENDUM WEST-IRIAN HOGER DIVIDEND BIJ BRAAT VLASSPINNERIJ ZAL NIET LIQUIDEREN BELGISCHE CEMENT Mij NAAR NEDERLAND WOENSDAG 16 APRIL 1969 Soldaat in lndië de geschiedenis van een peloton (tijdens en tussen de politiële acties). Wat doet een recensent, die zelf een van die soldaten is geweest? Hij leest de ruim 300 pagina's tellende door Jacob Zwaan geschreven en door Erven J. J. Tijl N.Vte Zwolle uitgegeven paperback met meer dan gewone belangstelling. Zeker nu de laatste tijd herhaaldelijk het woord „oorlogsmisdaden" is gevallen. Wat heeft Zwaan, die wetenschappelijk archief ambtenaar bij het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie is, over het optreden van Nederlandse militairen tijdens de politiële acties te vertellen? Heel veel. Zoveel zelfs, dat we ons hebben afgevraagd of we in de jaren, die Zwaan beschrijft, wel in Indonesië zijn geweest, of dat we het hebben ge droomd. Maar als we dan namen le zen van steden en dorpen, van hospi talen en dancings en van moeilijk be gaanbare bergpaden en verraderlijke ra vijnen, realiseren we ons dat we, net als de soldaten uit het boek, werkelijk patrouille hebben gelopen over smalle sawahdijkjes, dat we gevochten heb ben met rondtrekkende banden, dat we kameraden hebben zien sneuvelen en getuige zijn geweest van veel chaos en nog meer ellende. Zwaan tekent ons die toestanden bovendien in een knap ge schreven „couleur locale", hij weet de lezer onmiddellijk over te plaatsen in het door natuurschoon paradijselijke In donesië. Wat wij niet met Zwaan hebben ge zien is, dat tijdens een militaire actie een ontstellend groot aantal militairen de gevechten staakten om met de vrou wen van hun tegenstanders naar bed te gaan. Als we de schrijver moeten ge loven, hield het ene peloton de manne lijke kampongbewoners in bedwang om het andere peloton in de gelegenheid te stellen met de vrouwen naar bed te gaan. Op pagina 19 laat Zwaan een van de soldaten zeggen: „Alles is als je hier bent begrijpelijk, maar in Nederland zullen zij het nooit begrijpen en slechts de excessen zien". Het ziet er niet naar uit, dat het boek van Zwaan een bij drage levert voor een beter begrip voor het optreden van de miltairen in Indië. Al zij, die er geweest zijn, al niets be grijpen van hetgeen Zwaan te boek heeft gesteld, wat moeten anderen dan van denken? Jacob Zwaan heeft zijn verhaal in ro man-vorm geschreven. „Soldaat in In dië" werd, zo laat de uitgever weten, enkele jaren geleden al geschreven. Waarom het nu pas op de markt komt, vertelt de uitgever niet. Mogelijk heeft hij pas wat in een uitgave gezien na het optreden van een zekere dr. Hueting. Wij, die in Indië geweest zijn, zien in het boek heel veel dingen, die we ginds niet gezien hebben. M. H. S. "\fartin bijt van zich af. Dat doet hij dan in het gelijknamige boek, dat door Wolters-Noordhof-Arbeiderspers voor de Junior Tiener Club is uitgege ven. Martin staat zijn mannetje als hij met zijn ouders in een huis in een ach terbuurt van Londen gaat wonen- In die buurt opereert een stelletje boeven, dat de omgeving onveilig maakt. Martin wil niets met die knapen van doen hebben. Samen met zijn buurmeisje begint hij een tegenactie. Als ze door een bende worden achter volgd, vluchten ze in een huis dat door een portretschilder en een architect wordt bewoond. De architect blijkt veel belangstelling te hebben voor de huizen in de buurt. Die belangstelling leidt tot een heleboel verrassende gebeurtenis sen. „Martin bijt van zich af", is een door Anne Barret spannend geschreven jeugdboek. Het werd vertaald door L. Montagne-Andres en voor de Junior Tie ner Club uitgezocht door onder andere Annie M. G. Schmidt en Wim Hora Adema. De karakteristieke vegetatie van de vennen in West-Europa loopt gevaar in snel tempo te verdwijnen als gevolg van de sterk toenemende voedsel verrij king van het water door de activiteiten van de moderne maatschappij zoals ruilverkaveling, ontginning, ontwatering en bemesting. Het voedselarme karakter van de vennen, die in Nederland vooral in het Zuiden en Oosten voorkomen, gaat ver loren en de zeer gedifferentieerde plan tengemeenschappen, gebonden aan dit milieu, gaan ten onder. Het gevaar is aanwezig, dat slechts een twee plan tensoorten overblijven. In de jaren 1957-1959 heeft de Stich ting Onderzoek Levensgemeenschap pen een inventarisatie verricht van de voedselarme vennen in Nederland. Op basis van deze onderzoekingen, onder neemt het botanisch laboratorium van de Katholieke Universiteit te Nijme gen een nieuwe studie. De vegetaties en vegetatie-eenheden van de voedselarme heidevennen en daarmee overeenkomendwateren zijn belangwekkena, doordat zij een bij zondere aanpassing vertonen aan het leven bij wisselende waterstand en an derzijds bijzonder gevoelig zijn voor de minerale samenstelling van het water en voor het licht. Schaduwwerking en watervervuiling hebben een nadelige in vloed op de vegetatie. Van enkele vennen (bijvoorbeeld de Trampine vij Boxtel en de Oisterwijkse vennen) zullen de bepalende milieufac toren worden geanalyseerd. Dit houdt een periodieke meting in van de verti cale waterbeweging met behulp van grondwaterbuizen en een analyse van de chemische samenstelling van het water. Een eigentijdse roman is „Airport" het verhaal van een luchthaven ergens in Amerika, onder hoogspanning. Het is een boek van Arthur Hailev die al eerder bekendheid kreeg met zijn „Ho tel in New Orleans" en „De verkeerde diagnose". Boden beide romans een verrassend heldere k\jk op het leven achter de schermen van een luxe-hotel en van een groot ziekenhuis, in „Air- port" kragen we 'n goed beeld van de sfeer op een luchthaven, niet alleen ge durende de dagelijkse werkzaamheden, maar vooral in momenten van angst en vrees om het wel of niet goed bin nenkomen van vliegtuigen. Het is een wereld van techniek en dramatiek, die door de schrijver mees terlijk dooreen zijn geweven tot een groot, boeiend werk, waarin menselij ke fouten en hartstochten, onvolkomen heden en fierheid van karakter uitste kend uit de verf komen. We hebben in „Airport" te maken met mensen, die grote verantwoorde lijkheden dragen, met schertsfiguren zoals de oude dame mrs. Quonsett, die kans ziet om geregeld als „blinde pas- sagiere" vluchtjes naar verre familie leden te maken. Ook met onevenwich tige mensen zoals Guerrero, die met een bom in fcijn tas rondloopt met de bedoeling een vliegtuig te laten veron gelukken. Met krachtfiguren als Joe Patroni, die voor de veiligheid van start- en landingsbanen moet zorgen. Hoogtepunten zijn er in dit verhaal genoeg, maar het meest enerverende is toch de sneeuwstorm, die alle acti viteit op het vliegveld lamlegt en nog wel op het meest spannende moment. We raken ook betrokken bij de per soonlijke problemen van de employés van de luchthaven, die zo dringend zijn beschreven, dat ze grote indruk maken. „Airport", geschreven door een man, die zijn dienstjaren als piloot in de tweede wereldoorlog doorbracht, stond in Amerika geruime tijd op de lijst van best-sellers. Het werk, dat bij Ad. M. C. Stok/ Zuid-Hollandsche Uitgevers Maatschappij te Den Haag in de Cul tuurserie verscheen, kreeg een goede vertaling van Joh. van Wijk en behoort tot de moderne romans, die hun weg bij de lezers zeker zullen vinden. T~)e Golf van Aden wordt elk jaar 2 centimeter breder, het centrale golfdal van de Rode Zee wordt een cen timeter per jaar breder en het Ara bische Schiereiland verwijdert zich van het Afrikaanse vasteland. Dit was bekendgemaakt door prof. Pierre Gouin, de Canadese directeur van het geofysisch laboratorium van de universiteit „Haile Selassie" in Ad dis Abeba. Hij zei dezer dagen, dat deze stro mingen en bewegingen hoge horizonta le spanningen tot gevolg hebben in de laagte van Danakil, in Noord oost-Ethio pië, met als gevolg de hevige aardbe vingen, die het gebied op 29 maart trof fen en opnieuw twee keer tijdens het paas-weekeinde. Na een bezoek gebracht te hebben aan de zwaar getroffen stad Serdo, 250 km landinwaarts van de Rode Zee haven Assab, zei prof. Gouin, dat de bevingen veroorzaakt werden door ho rizontale spanningen in de aardkorst, die ontstaan door het wegdrijven van het vasteland. Het breder worden van de Golf van Aden en van het centrale golfdal van de Rode Zee betekent, dat het Saoedi- Arabische schiereiland zich verwijdert van het Afrikaanse vasteland in een beweging tegen het draaien van de klok in. De „hoorn" van Afrika be weegt zich ook van 't Arabische schier eiland af met de klok mee, aldus prof. Gouin. PARIJS De twee prototypes van het Frans-Britse supersonische ver keersvliegtuig Concorde zullen te zien zijn op de komende luchtvaarttentoon stelling in Parijs. De expositie wordt van 29 mei tot 8 juni gehouden op de luchthaven Le Bourget. Het toestel dat in Frankrijk is ge bouwd heeft intussen al gevlogen op 'n hoogte van negenduizend meter met een snelheid van negenhonderd kilome ter per uur. LONDEN Het bureau voor het Gemenebest heeft bevestigd, dat giste ren de noodtoestand is afgekondigd op het West-Indische eiland Montserrat, nadat aanvallen gedaan waren op de politie. Een woordvoerder heeft echter ver klaard, dat de ordeverstoringen geen politieke achtergrond hebben. Hij zei, dat het daarom mogelijk is, dat spoedig een einde zal komen aan het uitgaansverbod en de andere nood maatregelen. Een woordvoerder van het ministe rie van Defensie zei nog niets ont vangen te hebben over een bericht dat het Briïse fregat Minerva, dat een maand geleden deelnam aan de opera tie tegen Anguilla, nu op weg is naar Montserrat. Uit Plymouth (Montserrat), werd meegedeeld, dat een woedende menig te de politie met stenen flessen beko geld heeft na een gevecht tussen een politieagent en een jonge bewoner van het eiland. Er vielen geen slachtoffers. De oor zaak is een conflict tussen een politie man van Barbados en de burgers. De agent zal worden terug gezonden. PARIJS De leider van de rechtse onafhankelijken, oud-minister van Fi nanciën. Valery Giscard d'Estaing, heeft maandag gezegd tegen het re ferendum over regionale en senaatsher vorming te zijn, in tegenstelling tot de meerderheid van zijn partij. De rechtse onafhankelijken werken met de Gaullisten samen. Giscard d'Es taing is van mening dat de volks raadpleging Frankrijk geen dienst be wijst en geen modern en verstandig middel voor de toekomst van Frank rijk is. De partij had donderdag besloten haar afdelingen zelf te laten beslissen. Van de 60 rechts-onafhankelijke afgevaar digden in de nationale vergadering heeft de grote meerderheid zich voor de voor stellen van De Gaulle uitgesproken. LONDEN De Anguillaanse leider Ronald Webster heeft bekendgemaakt, dat het voorgenomen referendum over de bezetting van het eiland door Enge land, tenslotte niet zal worden gehou den. Webster heeft verder te kennen ge geven, dat hij de opvolger van de hui dige Britse commissaris wil ontmoeten. Inmiddels zijn de honderd „rode dui vels" op Anguilla versterkt met nog twintig Britse parachutisten. Ook de 65 Britse politiemannen op Anguilla worden met 34 man versterkt. MOSKOU Volgens het Russische regeringsblad „Izvestia" zal het ijs in de Russisch-Chinese grensrivier de Oessoeri. nabij het omstreden eiland Damanski (Tsjen-Pao) binnen enkele dagen breken. Rond Damanski is het op 2 maart en op 14 en 15 maart tot bloedige ge vechten tussen Russische en Chinese militairen gekomen. Twee weken geleden meldden Rus sische zegslieden na bezoeken aan mi litaire commandanten in het grensge bied, dat de Chinezen mogelijk kort voor het breken van het ijs op de ri vier een nieuwe aanval zouden doen, zodat de Russen geen gebruik zouden kunnen maken van hun pantservoertui gen. Waarnemers in Moskou geloven ech ter niet, dat de Chinezen deze winter nog tot de aanval zullen overgaan.. Een Russisch blad meldde vorige week dat de Chinezen het eiland Damanski met artillerie beschieten. Sindsdien zijn geen nieuwe berichten uit het grensgebied binnen gekomen. ST. JOHN Vier aquanauten, die 58 dagen op de bodem van de Oceaan bij de Maagden-eilanden hebben ge werkt zijn gistermorgen aan de opper vlakte gebracht. „Het was wel leuk voor een bezoek, maar ik zou er niet willen leven", zei een van hen. De 4 aquanauten leefden onder water sinds 15 februari in de Tektite I. Zij brachten de oceaanbodem in de omgeving in kaart, voerden geo logische onderzoekingen uit, gingen de groei van algen na en het gedrag van de kreeften. HAMBURG In een interview met het Westduitse dagblad „Bildzeitung" heeft Uta Ranke-Heinemann, de 41-ja- rige dochter van de gekozen Westduit se president Gustav Heinemann, ge pleit voor toelating van vrouwen tot het priesterambt in de kaholieke kerk. Mevrouw Ranke verklaarde dat vrouwelijke priesters persoonlijker bij hun taak in de kerk betrokken zouden zijn dan mannelijke. Zij is zelf overgegaan tot het katho lieke geloof en doceert theologie aan een college in Neuss. Mevrouw Ranke- Heinemann was de eerste vrouw die in West-Duitsland een doctoraat in de ka- thoelieke theologie behaalde. In de Westduitse protestanse kerk, waar haar vader een vooraansaande plaats innneemt, worden vrouwen tot het ambt toegelaten. CARDIFF In een nieuw politie bureau in Cardiff is dinsdag een tijd bom ontploft, die enige materiële scha de heeft aangericht. Volgens de politie was de bom klei ner dan die gebruikelijk worden aan gewend door de strijders voor een „Vrij-Wales", maar toch groot genoeg om een zware steen uit de muur te lichten. Er zijn geen slachtoffers ge vallen bij deze aanslag. Een produkt van Van den Bergh enjurgens N.V. Op 19 april a.s. wordt in de Buitenso ciëteit te Zwolle. Stationsweg 4 door het Leger des Heils (stichter William Booth) een regionaal muzikantencongres gehouden. Aan dit (tongres, dat bestaat uit een middag en een avondfestival, werkt een groot aantal Leger des Heils- muziekkorpsen uit het Noorden en Oos ten van ons land mee, alsmede het be kende Stafmuziekkorps uit Amsterdam o.l.v. majoor W. F. Palstra. Het geheel staat onder leiding van de territoriaal leider van het Leger des Heils in Neder land, commissioner Kaare Westergaard. HILVERSUM Er zijn in Nederland naar schatting 300.000 tot 400.000 bejaar den en andere mensen, die krachtens de Algemene bijstandswet recht hebben op een uitkering, maar voornamelijk uit schaamteoverwegingen van dit recht geen gebruik wensen te maken. Dit vertelde gisteravond de oud staatssecretaris C, Egas in het actuali teitenprogramma Achter het Niéuws van de Vara-televisie. De heer Egas constateerde, dat de voorlichting over de Bijstandswet heeft gefaald. Volgende maand begint een de partementale commissie met een on derzoek naar de oorzaken van de hui ver die er voor het aanvaarden bestaat en naar de mogelijkheden tot een bete re voorlichting. Gedacht wordt aan televisiespots. DJAKARTA Alle 8 regentschaps raden in West-Irian zijn akkoord ge gaan met het plan van Djakarta de volksuitspraak te houden door onderling overleg en niet door middel van stem ming. Het akkoord is bereikt nadat een In donesische regeringsdelegatie een maand overleg had gepleegd met de acht raden. Er zullen nu commissies worden ge vormd waarin leden van de raden, poli tieke leiders, stamhoofden en vertegen woordigers van functionele groepen zit ting krijgen. Verwacht wordt dat de volksuitspraak begin augustus haar beslag zal hebben gekregen. ROTTERDAM De directie van de N.V. Vereenigde Touwfabrieken deelt mede, dat het bestuur aan de op 26 ju ni a.s. te houden jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders zal voorstellen het dividend over het boek jaar 1968 onveranderd vast te stellen op 10°/o. Aan die vergadering zal tevens wor den voorgesteld de heer mr. J. Bosman, die, in verband met het bereiken van de 60-jarige leeftijd, de wens te kennen heeft gegeven per 1 juli 1969 van zijn functie als directeur te worden onthe ven, eervol ontslag te verlenen en hem met ingang van dezelfde datum te be noemen tot commissaris der vennoot schap, alsmede in de dan óntstane va cature in de directie te voorzien door de benoeming tot directeur, met ingang van 1 juli 1969, van de heer P. Struijk, thans onderdirecteur van de vennoot schap. DELFT Aan de op 21 mei te hou den vergadering van aandeelhouders van de Koninklijke Fabriek F. W. Braat N.V. zal worden voorgesteld over 1968 een dividend van 25 pet. (v.j. 20 pet.) uit te keren, waarvan 10 pet. in contanten en 15 pet. (v.j. 10 pet.) in de vorm van niet royeerbare certifica ten van aandelen, aldus een communi qué van het bedrijf. DEN HAAG De winst van de Ba taafse Aannemings Maatschappij (f 2.849.478 tegen f 1.698.867) heeft vo rig jaar een bijzondere omvang bereikt, omdat enkele belangrijke werken gelijk werden afgerekend. De produktie, zon der die in de bouwcombinaties nam toe van f 54,6 tot 70 miljoen. De winst op beëindigde werken steeg van f 2,9 op 5.4 miljoen. De jaarverga dering 29 april wordt voorgesteld het dividend te verhogen van 22 tot 24 pet. Daarnaast wordt 5 pet. betaald ter ge legenheid van het eeuwfeest. De orderportefeuille bleef redelijk ge vuld. De maatschappij had voor f 157 miljoen opdrachten onderhanden tegen f 148 miljoen in 1967. De directie heeft vertrouwen in de verdere uitbouw van de groep deelne mingen. DE STEEG De NV Motorenfa- briek Thomassen in De Steeg, (lid Rijn/Schelde groep) heeft, zo deelt de directeur mede, via de Amerikaanse contractor Stone and Webster, London kantoor een opdracht ontvangen voor het leveren en installeren van compres sor turbine eenheden bestemd voor Britisch Petroleum Chemicals (U.K.) ltd. De opdracht vertegenwoordigt een waarde van ca. 10 miljoen gulden. De genoemde compressor-turbine eer-heden te leveren met de daarbij behorende oliesystemen zullen worden aangedre ven door Siemens stoomturbines. Het betreft hier 8 centrifugaal compresso ren welke bestemd zijn voor het com primeren van ethyleer. propyleen en kraakgas in een nieuw te bouwen ethy- leenfabriek van Britisch Petroleum Che micals (U.K.) Ltd. te Baglan-Bay South Wales Engeland. Deze compres soren behoren tot de grootsten van het Thomassen produktieprdgramma. De nieuwe British Petroleum fabriek zal een capaciteit krijgen van 350.000 ton ethyleen per jaar, welk produkt als grondstof dient voor o.a. plastic-fabri- cage. HAARLEM Het Amerikaanse con cern Farrington heeft het Haarlemse Bureau voor kantoororganisatie Buco overgenomen. Bij Buco werkt 45 man personeel. Buco gaat elektronische kantoorappa ratuur van Farrington verkopen. ROTTERDAM Twee levensmidde- lenfabrieken willen tot samenwerking komen. Het zijn de Maatschappij tot exploitatie van levensmiddelenfabrie- ken in Utrecht en de NV Reinders' olie- en veevoederfabrieken in Zwolle. BAZEL Twee van Zwitserlands grootste chemische concerns hebben aangekondigd, dat zij stappen kunnen nemen om te komen tot nauwere sa menwerking, die uiteindelijk tot een volledige fusie en de geboorte van een nieuwe Europese industriële reus kan leiden. J. R. Geigy A.G. en Ciba A.G., beide gevestigd in Bazel, hebben het nieuws over de komende samenwerking in een gezamenlijk communiqué bekend ge maakt. De omzet van Geigy bedroeg vorig jaar 2.730 min Zw. francs, van Ciba 2.655 min. Zw. francs. Het grootste chemische concern van Zwitserland F. Hoffmann-Laroche en CO, A.G. eveneens uit Bazel, zal naar schatting in 1969 een omzet halen van ongeveer 4 miljard Zw. francs. De gezamenlijke omzet van Geigy en Ciba komt hier dus ver boven uit TILBURG De NV Nederlands» Vlasspinnerij in Tilburg liquideert niet Wel wordt midden juli de produktie gestaakt. Directie en commissarissen gaan zoeken naar een regeling die, ook fiscaal, aan alle betrokkenen een opti male uitkering waarborgt. De Tilburg- se hoogleraar in het belastingrecht, prof. J. E. A. M. van IJck, zal daar bij als adviseur optreden. De vereni ging voor de effectenhandel zal wor den gevraagd de handel in aandelen van de NV een dag te staken. Het be stuursvoorstel om tot liquidatie van dr NV. over te gaan werd ter vergaderi door president-commissaris ir. prof. H. O. Goldschmidt ingetrokken. AMSTERDAM N. V. Ciments d'O- bourg (Brussel) en NV. Ciments de Thieu (Brussel) hebben, blijkens de Ned Staatscourant, te Amsterdam op gericht NV Verkoopkantoor Obourg- Thieu cement (V. O. T. C. De ven nootschap heeft o.m. ten doel het drij ven van handel in cement en alle bouwmaterialen. Het maatschappelijk kapitaal bedraagt f 100.000, verdeeld in 100 aandelen van elk groot f 1000. De beide cementfabrieken in België heb ben een capaciteit van 3,7 min ton ce ment per jaar.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 12