Veenendaals
dagblad
Buiten
Negenhonderd ontslagen
T. en D. buiten proporties
vindt vakbeweging
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Russen zochten mee naar EC-121
bitterkoekjes
I Opklaringen
Kamerlid eist
klaarheid over
militaire
oefenterreinen
Overstromingen
in Ver. Staten
Gebruik geweld
door politie
moet in wet
geregeld
Weer schietpartij
over Jordaan
In Italië dreigt
staking
JAMIN
Oemoeahia zou
onder vuur
liggen
PTT overweegt
invoering van
„telef oonr ust-
service
POLY SELECT matras
Vragen aan ministers
Schut en Den Toom
KONINGIN TERUG
UIT CANADA
Berken-decor
,,PROTEST"-VERBOD
VOOR MILITAIREN
OPGEHEVEN
GELUKWENS
JONG ECHTPAAR
VERWAARLOOSDE
KINDEREN
Werkgroep D'66:
in onze sneciale kluis
v.a. f 8,50
bont suude
diezerstr. 43
zwolle
tel. 19688
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m.. f 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG 17 APRIL I969 - 43e JAARGANG no. 90
NIXON BESPREEKT
MORGEN INCIDENT
DEN HAAG „Op korte termijn"
eist het socialistische Tweede-Kamerlid
E. Wieldraaijer klaarheid over de plan
nen voor oefen- en schietterreinen. Hij
doet dit in schriftelijke vragen aan de
ministers Schut (Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening) en Den Toom
(Defensie).
Hij dringt er bij de ministers op aan
de Kamer in de gelegenheid te stellen
haar oordeel over deze plannen te ge
ven voordat beslissingen worden geno
men.
Het Kamerlid informeert of de over
heid vrijwel afgeronde plannen heeft
om grote militaire oefenterreinen te
vestigen in Oirschot en in de Harskamp.
Hij wil ook weten of het waar is dat de
betrokken gemeenten van deze plannen
niets afweten.
„Is het een juiste toepassing van de
procedure, indien gemeenten en ande
re betrokkenen pas over de plannen in
gelicht worden in het allerlaatste sta
dium?", aldus de heer Wieldraaijer. Hij
vraagt voorts of bedoelde plannen ge
toetst zijn aan de uitgangspunten van
de tweede nota over de ruimtelijke or
dening, waarin wordt gesteld dat voor
de situering van vier regionale oefen
terreinen gedacht wordt aan minder ge
schikte landbouwgronden.
Elders in dit blad: interview met
staatssecretaris Haex (Landmacht) die
daarin zijn visie geeft op de problemen
met de oefen- en schietterreinen.
SCHIPHOL Koningin Juliana is
vanochtend teruggekeerd uit Canada,
waar zij in de afgelopen tien dagen een
bezoek heeft gebracht aan haar jongste
dochter, prinses Christina.
Op Schiphol werd de vorstin vanoch
tend afgehaald door prins Claus, met
wie zij per auto naar paleis Soestdijk
reed.
Vanmiddag zal de koningin aanwezig
zijn bij de viering van het vijftigjarig
bestaan van het Nationaal Lucht- en
Ruimtevaartlaboratorium in de Noord
oostpolder.
Tu noordelijke landen, zoals Rus-
land en Finland, behoort de berk
tot de heiligste bomen en zijn frisse
lentegroen is daar nog echt het
symbool van het jonge terugkeren
de leven. Met Pasen en Pinksteren
versierde men met de takken huis
en stal, terwijl er ook verder veel
folkloristisch geloof om werd gewe
ven. Hoe goed deze boom stond
aangeschreven, ervaart ge uit het
beroemde Finse volksepos ,,De
Kalevala", wiens grote vertolker,
de zanger Vainamöinen een harp,
een zg. ,,kantele" uit berkehout
sneed, waarmee naar een oeroud
verhaal de boom zich kon uitzin
gen. Bij de Kelten stond de rune
,,b" voor berk berena) en mis
schien nóg ouder is de overleve
ring, volgens welke de witte schil
fers op de stam ontstonden. Zij
slaat op de vrouw van Job, die uit
vreugde toen zij vernam, dat haar
dood-arme man plotseling rijk was
geworden, de gevulde melkkan te
gen de stam wierp. Van toen af was
de bast wit.
Wij doen het natuurlijk wat kal
mer, maar volkomen onberoerd en
nuchter kunnen we toch niet blij
ven, als we zien hoe de dorre, droge
hei, die maandenlang zonder geur
of heerlijkheid voortdommelde, na
de bloei van september, zich in
april bekleedt met het goudgroene
lover der ontelbare berkebomen,
groot en klein. Dit is even mooi als
de bloei der heide, die het bezoek in
de hoogtijdagen nauwelijks aankan.
Maar wie gaat er naar kijken, als
de berken haar zeegroene foulard
zijden feestjaponnen aantrekken?
Ge ziet, dat ik deze boom moeilijk
mannelijk kan noemen, daarvoor
heeft hij een te specifiek vrouwelijk
uiterlijk. Een Engels poëet heeft
haar de witte vrouw met de groene
sluier genoemd; ook Duitse natuur
dichters zijn er nogal mee in de
weer en Guido Gezelle ging in zijn
verering zóver, dat hij de hoed
lichtte voor „de berkelaar". Bij zo'n
lentefee op de hei of in het veen
zoudt ge er waarlijk haast toe in de
verleding komen
17-4-1969. A. B. WIG MAN.
WASHINGTON President Nixon zal vrijdagmiddag op zijn eerder aan
gekondigde persconferentie spreken over het incident met het Amerikaanse
EC-121-verkenningsvliegtuig.
Dit heeft minister van Buitenlandse Zaken Rogers woensdagmiddag gezegd
na afloop van een tweede gesprek dat hij en zijn ambtgenoot van defensie,
Laird, die dag met de president hadden gevoerd.
Vóór de persconferentie behoeft niet op een politieke verklaring te worden
gerekend. De minister wilde dan ook niet op de kwestie ingaan.
Het Amerikaanse ministerie van De
fensie heeft bekendgemaakt, dat het
verkenningsvliegtuig door Noordko-
reaanse vliegtuigen is neergeschoten.
Het toestel bevond zich gedurende zijn
gehele missie ver uit de kust van Noord-
Korea, aldus het ministerie dat tot zijn
conclusie is gekomen door combinatie
van de ter beschikking staande gege
vens.
Sovjetrussische schepen en vliegtui
gen hebben samen met Amerikaanse
torpedojagers en vliegtuigen de Japan
se zee afgezocht naar de 31 bemannings
leden van het verkenningstoestel.
Het Pentagon liet woensdagavond we
ten. dat men na het bergen van enkele
wrakstukken nu nog maar zeer weinig
hoop op het vinden van overlevenden
heeft. De speuracties gaan door, maar
,de bezorgdheid over de 31 bemannings
leden is toegenomen. Er is geen woord
DEN HAAG Het verbod voor de
militairen van het depot elektronisch
materieel van de Koninklijke Lucht
macht te Eist (Utrecht) inzake de oran
je plakstrook „Protest" is door de com
mandant inmiddels ongedaan gemaakt.
Dit blijkt uit het antwoord van minis
ter W. den Toom (Defensie) op vragen
hierover van het PvdA-kamerlid E.
Wieldraaijer. De betrokken comman
dant achtte het voeren van een derge
lijke sticker niet correct en niet accep
tabel. De depotcommandant verkeerde
in de mening, dat de accijnsverhoging,
waartegen zich deze protestactie richt,
deel uitmaakt van reeds door het par
lement aanvaarde maatregelen ter dek
king van de lopende begroting.
Uit dien hoofde, aldus het antwoord
van minister Den Toom, achtte hij het
niet juist dat personeel in dienst van de
overheid tegen deze maatregel zou pro
testeren, temeer waar deze auto's ook
worden gebruikt voor het maken van
dienstreizen.
Minister Den Toom, zo blijkt uit het
antwoord, onderschrijft de mening dat
door het inmiddels gecorrigeerde optre
den van de depotcommandant „de vrij
heid van meningsuiting van de tot het
genoemde onderdeel behorende militai
ren werd beperkt".
De overste A. J. Fokker, de comman
dant van het betreffende depot, zei van
ochtend dat hij niet bevoegd was een
toelichting te geven op zijn argumenten.
„Ik zou het graag doen, maar ik mag
het niet", luidde zijn enige commentaar.
over overlevenden", aldus een commu
niqué.
Het gebied waarin naar mogelijke
overlevenden wordt gezocht is woens
dag uitgebreid en twee onderzeebootja
gers zijn op weg om aan de acties deel
te nemen. Bovendien worden in Hong-
Kong het Amerikaanse vliegdekschip
Kitty hawk en nog twee jagers met
spoed vaarklaar gemaakt om „met on
bekende bestemming" te vertrekken.
Het ministerie van Defensie sprak te
gelijkertijd een bewering van het (par
ticuliere) „Red de Pueblo-comité" te
gen, volgens welke de EC-121 zou zijn
neergeschoten door Russische Migs die
van een basis bij Wladiwostok opereren.
Minister Rogers zei: „Wij zullen de
feiten nauwkeuriger kennen tegen de
tijd van Nixon's persconferentie". Uit
Rogers woorden „zwakke landen kun
nen in internationale kwesties over
haast handelen, maar machtige landen
moeten meer beheersing tonen", leid
den waarnemers af dat een eventuele
stap van de regering-Nixon voorzichtig
zal zijn. Men noemt dit in tegenspraak
met zijn uitlatingen tijdens de verkie
zingscampagne, toen hij van het Pue
blo incident zei, dat het respect voor de
Ver. Staten zover was gedaald, dat een
vierderangs mogendheid een Ameri
kaans oorlogsschip in volle zee kon ka
pen. Men ziet voorts in de (beantwoor
de) vraag om Russische hulp bij het
zoeken, een teken dat president Nixon
een confrontatie wil vermijden.
Onder de leden van het Congres is de
reactie echter minder terughoudend.
Sommigen vragen om een militair ant
woord, terwijl anderen economische
quarantaine van Noord-Korea voor
staan. De republikein Louis Frey zei:
„Noord-Korea moet op een of andere
manier de prijs betalen".
De Kittyhawk en een van zijn escorte-
jagers zijn inmiddels uit Hongkong ver
trokken. De andere jager zou later vol
gen.
De Noordkoreaanse minister van De
fensie, generaal Sjoi Hyoen, heeft zijn
strijdkrachten in een dagorder geluk
gewenst met het neerschieten van het
Amerikaanse verkenningsvliegtuig, zo
meldt radio Pjongjang. De boodschap
is gericht aan de officieren en man
schappen van de „896e eenheid van de
volksstrijdkrachten" en gesproken
wordt van een „heldhaftig feit door met
één schot een Amerikaans verkennings
vliegtuig neer te schieten, dat op 15
april illegaal het Noordkoreaanse lucht
ruim was binnengedrongen". Uit dit in
cident blijkt „dat de toestand nog altijd
gespannen is en dat een nieuwe oorlog
ten gevolge van agressieve Amerikaan
se manoeuvres zou kunnen uitbreken".
De Verenigde Staten beweren dat het
vliegtuig geen ogenblik minder dan 80
km van de Noordkoreaanse kust is af
geweest.
Sinds jaren beweert Noord-Korea dat
de Verenigde Staten een nieuwe oorlog
in Korea willen uitlokken om hun mili
taire apparaat in Zuid-Korea te kunnen
handhaven.
De Amerikaanse torpedobootjager
„Henry W. Tucker" heeft vanmiddag
in de Japanse Zee de lijken opgepikt
van twee mannen in Amerikaans vlie
gerstenue maar zonder reddingsvesten
om.
Dit is meegedeeld door het Japanse
ministerie van Buitenlandse Zaken. De
torpedobootjager is een van de twee
Amerikaanse oorlogsschepen die in de
Japanse Zee bij de Noordkoreaanse
kust zoeken naar evnetuele overleven
den of wrakstukken van het Amerikaa-
se verkenningsvliegtuig.
De Amerikaanse ambassade weiger
de echter commentaar op het bericht.
Tijdens een persconferentie gistermiddag is de sluiting van drie Verblifa-
bedrijven toegelicht. De woordvoerders van Thomassen en Drijver
Verblifa N.V. waren v.l.n.r.: J. Puls, controller, ir. J. Dosscher, directeur
centrale technische stafdiensten, I. A. Stuit, ing., directeur metaalgroep,
mr. D. ter Haar, president-directeur drs. H. J. van Wijlen, hoofd afdeling
sociale zaken en ir. B. J. van Asselt, project-leider.
AMSTERDAM De bedryven van Thomassen en Dry ver-Verblifa N.V. in Dor
drecht, Utrecht, Krommenie en Leiden gaan dicht. Ruim 900 mensen raken hun
werk kwyt. Voor een deel van de werknemers zyn mogelijkheden om in andere
bedryven van het concern aan de slag te gaan. De vakbonden vinden de 900 ont
slagen in geen verhouding staan tot de moeilijkheden waarmee het bedrijf te
kampen heeft.
Het bedrijf in Dordrecht (220 men
sen) gaat op 1 januari 1970 sluiten.
Utrecht (220) volgt een half jaar later
en op 1 januari 1971 wordt in Krom
menie (450) en in Leiden (12) de pro-
duktie gestaakt.
Het gaat om verouderde bedrijven,
waarvoor de directie van het concern
geen mogelijkheden tot uitbreiding ziet.
De produktie-apparatuur uit deze fa
brieken gaat naar de bedrijven in De
venter, Doesburg, Hoogeveen, Leeu
warden en België. In deze bedrijven,
vooral in Doesburg en Leeuwarden, zijn
kansen aanwezig om een aantal mensen
op te nemen uit de fabrieken die dicht
gaan.
Elders in dit bird: nip kwam hard
aan" en „Omzetstijging viel directie te
gen".
BERGEN OP ZOOM De gemeente
politie in Bergen op Zoom heeft de 22-
jarige havenarbeider Hendrik H. en zijn
21-jarige vrouw Anna V. gearresteerd.
Zy worden verdacht van grove ver
waarlozing van hun twee kinderen,
Richard, tweeëneenhalf jaar, en Mi
chael, anderhalf jaar oud.
De kinderen zijn er zo erg aan toe, dat
zij direct moesten worden opgenomen
in het nieuwe Bergen op Zoomse zieken
huis Lievensberg. Vermoedelijk moeten
van het oudste kind de voetjes worden
geamputeerd.
Toen de politie kwam lagen de kinde
ren in bed. Ze zaten onder de uitslag en
zagen er vreselijk vies uit.
De havenarbeider had werk en ver
diende goed. Wel had hij veel schulden.
Huiseigenaar Uigens, in wiens huis zij
vanaf vorig jaar zomer woonden, heeft
nooit huur gehad.
NEW YORK In het Midden-Wes
ten der Verenigde Staten is woensdag
avond veel regen gevallen. Tal van ri
vieren en beken dreigen buiten hun oe
vers te treden.
In vijf staten is door plotselinge over
stromingen al voor 5 miljoen dollar
schade ontstaan. Duizenden mensen
hebben een goed heenkomen moeten
zoeken voor dé watermassa's.
Een Russisch schip pikt resten op .van de door de Noordkoreanen neergeschoten EC-121 Constellation.
Rechts onder de Russische sloep die bestreken is om de wrakstukken aan boord te halen.
DEN HAAG De werkgroep „Vrij
heidsrechten" van de D 6 is voorstan
der van het vastleggen in een formele
wet van de richtlijnen voor het gebruik
van geweld door de politie boven de
huidige ambtsinstructies. De werkgroep
acht het onaanvaardbaar dat het legi
tiem hanteren van fysiek geweld in in
terne instructie wordt geregeld.
Dit standpunt blijkt uit het vandaag
openbaar gemaakte rapport van de
werkgroep over „De vrijheidsrechten
en het apparaat". Een geleidelijke ont
wapening van de politie als geheel
wordt daarin mogelijk genoemd. De in
stelling per gemeente van lekencom-
missies, die en soort brugfunctie zou
den moeten vervullen tussen politie en
publiek, wordt aanbevolen. „Laat de
burgerij meedenken, kijken en tobben",
aldus het rapport van de werkgroep.
Een parlementair onderzoek naar op
leiding en selectie van de hogere poli
tiefunctionaris wordt „gewenst" ge
noemd.
In het rapport bepleit de werkgroep
afschaffing van de strafbaarstelling
van pornografie. Ook het delict „bele
diging van een bevriend staatshoofd"
past, naar de mening van de werk
groep, niet meer in onze tijd. Ook ma
jesteitsschennis en godslastering wordt
in het rapport „een onnodige belem
mering van het grondrecht" geacht.
Het rapport, dat tevens voorstellen
bevat tot enerzijds verbetering van de
opleiding en selctie van rechterlijke
ambtenaren en tot anderzijds de voor
lopige hechtenis en de gevangenisstraf,
uit kritiek op het onderling verbonden
zijn van de rechterlijke macht er. het
openbaar ministerie.
ADVERTENTIE
Q
AMMAN, (Jordanië). Een Jor
daanse woordvoerder heeft bekend ge
maakt, dat drie Israëlische soldaten
getroffen werden en een half track
vernietigd, toen vanmorgen vroeg een
schotenwisseling over de Jordaan plaats
had.
Het schieten begon om half vijf en
duurde 45 minuten, aldus de zegsman.
Hij zei, dat aan Jordaanse zijde geen
verliezen geleden werden.
ROME Italië, dat begin deze week
te kampen kreeg met ernstige onlusten
in diverse gevangenissen, staat nieuwe
moeilijkheden te wachten. Voor zater
dag is een staking van alle openbare
diensten afgekondigd.
Als de staking doorgaat en de kans
op tijdige overeenstemming met de re
gering is uiterst gering dan cal ook
het spoorwegverkeer voor het grootste
deel stil liggen. Het Italiaanse ministe
rie van Verkeer overweegt maatrege
len om het mogelijk te maken, dat ten
minste enige internationale treinen geen
hinder ondervinden van de staking.
De Italiaanse vakbonden hebben de
staking uitgeroepen om kracht bij te
zetten aan looneisen, betere sociale
voorzieningen en betere medische ver
zorging.
ADVERTENTIE
morgen
250 gram van 92 voor 82
niet te geloven voor die prijs!
GENèVE Het internationale comité
van het Rode Kruis heeft een Zweed
se ploeg van drie man teruggetrokken
van een van de voornaamste verdeel-
posten in de omgeving van de Biafraan-
se hoofdstad Oemoeahia, wegens de he
vige gevechten in dat gebied. De post
bevond zich te Abiriba, 50 km ten
noordoosten van de hoofdstad. De Zwe
den zijn overgeplaatst naar Oemoeo-
wa. Oemoeahia zou onder Nlgeriaans
vuur van de artillerie liggen.
DEN HAAG De Nederlandse PTT
overweegt binnen enkele jaren de tele-
foonrust-service in te voeren. Iemand
die niet meer wil worden opgebeld,
hoeft slechts een nummer te draalen
en zolang hij wil zijn toestel te blok
keren.
Technisch is de zaak vrijwel rond,
maar de exploitatie is nog een groot
vraagstuk. Om de telefoonrust moge
lijk te maken is een geheel nieuw net
van computercentrales nodig dat. mil
joenen gaat kosten.
Toch overweegt de PTT serieus deze
centrales te gaan bouwen omdat daar
mee ook tal van andere diensten kun
nen worden ingevoerd. De PTT denkt
aan telefonisch gireren, data-transmis
sie, drukknoptoestellen en automatische
opbelinstallaties.
In grote huisinstallaties bij Philips,
de Hoogovens en de Staatsmijnen wordt
dit systeem al tot volle tevredenheid
toegepast.
België zal binnenkort de telefoonrust
introduceren.
In afwachting van de volautomatische
rust-service, volstaat de PTT op dit
ogenblik nog met het op aanvraag en
tegen betaling toekennen van de infor-
matietoon. Iemand die opbelt hoort dan
de fluittoon die ook wordt gebruikt als
het toestel is afgesneden.
ZANDVOORT In het nieuwe Dolfi-
rama naast Bouwes Palace, dat vrij
dag wordt geopend, zijn gisteren
proefvoorstellingen gehouden, die be
wezen dat de dolfijnen hun lesje uit
stekend hadden geleerd. Trainer John
Slootmaker biedt hun daarvoor een
visje aan, dat gretig wordt geaccep
teerd.
ZWOLLE Het 58-jarige school
hoofd L. H. B. Simonetti uit Raalte,
is vanochtend bij een verkeersonge
luk om het leven gekomen. Op de weg
Raalte-Nijverdal botste hij, vermoede
lijk door slippen, met zijn auto tegen
een boom.
ADVERTENTIE
Tïolaire lucht wordt met noord-
I westelijke wind via de Noordzee
naar onze omgeving gevoerd. Deze
stroming wordt veroorzaakt door
een depressie boven de Oostzee en
een omvangrijk hogedruksysteem,
dat zich van het zeegebied tussen
l de Azoren en Spanje over Ierland
noordwaarts uitstrekt tot Spitsber-
gen.
De depressie trekt in het komen-
de etmaal in zuidoostelijke richting,
terwijl de as van het hogedrukge-
bied zich naar het oosten ver-
1 plaatst en de nabij Spitsbergen ge-
legen hogedrukkern zich naar Scan-
f dinavië uitbreidt.
In verband hiermee ruimt in ons
land de wind naar het noorden. Er
I worden flinke opklaringen ver-
wacht en slechts hier en daar een e
bui. In het binnenland kan plaat- I
selijk nachtvorst optreden. De mid- f
dagtemperaturen zullen ongeveer I
dezelfde zijn als vandaag.