Veenendaals
dagblad
MILITAIREN, POLITIE, RAZZIA'S
EN MASSA-ARRESTATIES
Protest van V.S.
in Panmoendjon
Studente in
Lagerhuis
Buiten
Ook Smrkofsky
thans gewipt
Oemoeahia geëvacueerd
misschien reeds bezet
PIEDRO
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Van collaboratie beschuldigde Husak neemt leiding over
Versteeg
Lente nog
onvindbaar
Delegatie liep kwaad weg
JAMIN
lil
a
kersenbonbons
Maison Kramer
Protestoptocht
in Krommenie
Arabisch verzet
beweert brand
op „Tsefat" te
hebben gesticht
„Wolindustrie"
Hattem wordt
niet herbouwd
kinderschoenen
kinderschoenen
DRIE DODEN
BIJ BOTSING
morgen
R.-K. Ierse gekozen
Lamprei
ONTROERD
GEVECHTEN IN BIAFRA'S HOOFDSTAD
Ongewapend
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei1'
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
VRIJDAG 18 APRIL I969 - 43e JAARGANG no. 91
m w
m
m
i
ALEXANDER DUBCEK
slachtoffer Kremlin
GUSTAV HU SAK
marionet
PRAAG Vrachtwagens vol met
Tsjechische soldaten zijn vanochtend
zeer vroeg Praag binnengereden, ver
moedelijk om de politie van de stad
bij te staan indien er zich manifes
taties zouden gaan voordoen over het
ontslag van Alexander Dubcek en zijn
vervanging door Gustav Husak.
Minstens 2 konvooien van ongeveer
20 vrachtauto's werden door journa
listen waargenomen even na midder
nacht, toen ze Praag binnenreden.
Later werd nog meegedeeld, dat
twaalf lege vrachtauto's van de poli
tie de hele nacht gestaan hebben in
een zijstraat bij de Sovjet-ambassa
de, waaruit opgemaakt zou kunnen
worden, dat politieversterkingen het
terrein van de ambassade bewaken.
Van buitenaf was echter geen onge
wone activiteit waar te nemen.
Radio-Praag heeft bekendgemaakt
dat in Tsjecho-Slowakije een grote
reeks arrestaties heeft plaatsgehad.
De uitgebreide actie die erop ge
richt was de verscheidene „misdadi
ge en anti-sociale elementen, die de
misdadige activiteiten aan de dag
hebben gelegd" in verzekerde bewa
ring te stellen, werd uitgevoerd in
Bohemen, zei radio-Praag. Er werd
aan toegevoegd dat 894 personen naar
politiebureaus werden overgebracht,
van wie 103 personen werden vastge
houden.
Volgens Tanjoeg zijn in het gebied
van Slowakije 2300 mensen door de
politie bezocht. Van dezen werden
135 naar politiebureaus overgebracht
en 8 van hen werden vastgehouden.
Het vliegveld van Praag was don
derdagavond gesloten voor verkeers-
toestellen. Functionarissen op het
vliegveld zeiden, dat zij gedurende de
avond de opdracht hadden gekregen
om alle verkeersvliegtuigen van de
startbaan te verwijderen en dat Rus
sische officieren de verkeerstoren van
het vliegveld hadden betreden.
Vanochtend vroeg was er echter
geen ongebruikelijk luchtverkeer
in tegenstelling tot de gebeurtenissen
van augustus toen iedere 30 se-
concen militaire transportvliegtuigen
landden.
Ongeveer 100 jonge mensen waren
donderdagavond laat bijeen gekomen
op het St.-Wenceslasplein in het cen
trum van Praag. Zij weigerden eerst
uit elkaar te gaan, maar later heeft
de politie hen van het plein verwij
derd.
De Russische pers heeft vandaag
zonder commentaar melding gemaakt
van het aftreden van Dubcek en zijn
opvolging door Gustav Husak.
DUBCEK MOET 'T VELD RUIMEN
PANMOENDJON De bijeenkomst van de militaire bestandscommissie voor
Korea te Panmoendjon ter bespreking van het neerschieten van een Amerikaans
verkenningsvliegtuig is vandaag afgebroken, doordat de Amerikaanse delegatie
de bijeenkomst na 46 minuten abrupt verliet.
Dit gebeurde, omdat de communistische gedelegeerde tot driemaal toe eiste, op
de hoogte gesteld te worden van de eenheid, waartoe het vliegtuig behoorde.
Het ongewapende vliegtuig werd
dinsdag neergeschoten. Twee lijken
van bemanningsleden zijn donderdag
opgehaald uit de Japanse zee. Er is
weinig kans, dat een van de resteren
de 29 bemanningsleden nog in leven
is.
Generaal-majoor James B. Knapp
van de Amerikaanse luchtmacht las
de communisten tijdens de bijeen
komst een protest voor. In dit protest
werd gezegd, dat het neerschieten van
het vliegtuig een weloverwogen agres
siedaad was.
Knapp verliet vervolgens abrupt de
ADVERTENTIE
150 gram van 159 voor 139
niet te geloven voor die prijs!
OMAGH (Noord-Ierland) De 21-ja
rige Ierse studente Bernadette Devlin
heeft vandaag een tussentijdse verkie
zing in Ulster gewonnen. Daardoor is
zij het jongste lid geworden, dat het
Britse parlement in bijna 200 jaar heeft
gekend.
Bernadette Devlin, een r.-k. meisje
dat een campagne voerde voor gelijke
burgerrechten in Noord-Ierland, ver
sloeg haar protestantse tegenstandster
met een verschil van 4211 stemmen.
Daarmede veroverde zij in Westmin
ster een zetel van de Unionistische
(conservatieve) partij.
Mej. Devlin is hoogstwaarschijnlijk
de eerste studente-activiste, die een ze
tel in een nationaal parlement heeft
veroverd. Zij kreeg in totaal 33.648
stemmen in het district Omagh tegen
mevrouw Anna Forrest 29.437. Me
vrouw Forest is de weduwe van een
Unionist, die de zetel 12 jaar lang, tot
zijn dood, heeft bezet.
Bernadette had zich kandidaat ge
steld als een onafhankelijke, die streeft
naar een verenigd socialistisch Ier
land. Volgens haar programma dient
de plaatselijke regering hervormd te
worden ten einde af te komen van de
„discriminatie tegen de katholieken in
dit door protestanten geregeerd land
een provincie van het Verenigd Ko
ninkrijk".
UTenzij ge tot het groene gilde be-
hoort en!of ge Zuid-Nederlander
zift, zal u dit aardige woord vreemd
in de oren klinken. Lamprei, lam-
perije of lampreel is de volksnaam
voor een jong, nog minder dan half
was konijntje, dat niet meer zuigt
en zichzelf al weet te redden. Van
het voorjaar tot de herfst kunt ge
van die grappige miniatuur-witplui
men aantreffen, want de moeder
werpt om de 5 a 6 weken vijf tot
tien naakte, blinde jongen in een
met zachte buikwol gestoffeerde
kraamkamer, de zg. wrang" of
wentel", dus ondergronds en goed
gecamoufleerd. Heel wat van die
veelbelovende, montere rabbies
gaan helaas overstuur door het
wroeten der fijn-neuzige wilde var
kens, door infectie en weersinvloe
den, ja zelfs ongewild door kinde
ren (graven in duinen en zeereep).
Meestal zijn zulke jongen heel
moeilijk op te fokken en blijft het
geklungel met. poppespeentjes en
ventielslang. Zelfs al werd de
wrang verstoord, dan is het toch
beter alles rustig te laten betijen,
want tegen de avond komt het moe
derkonijn stellig poolshoogte nemen
en de jeugd zogen. Ook zorgt ze
voor een nieuw onderaards verblijf.
Doet ge deze zomer dus zulk een
vondst, laat dan de dieren hun
eigen zaakjes beredderen. Dit is in
het huishouden van moeder Natuur
altoos het beste.
Nog even terugkomend op de
vreemde naam. Ik heb er mij vroe
ger meermalen mee vergist door
hem aan het jonge haas toe te ken
nen, daarbij denkend aan Lampe,
het haas, lepelman, bekend van de
dierenfabel. Er bestaat in het Ne
derlands echter geen apart woord
voor deze jeugdige nazaat; in het
Frans en Engels wel, nl. ,,levrant"
en leveret", dus eigenlijk behoe
ven we ons nooit te vergissen.
18-4-1969,
A. B. WIGMAN.
PRAAG De teerling is geworpen. Donderdagavond zijn de bange vermoe
dens van het Tsjechoslowaakse volk, dat zijn populaire leider Alexander Dub
cek het veld zou moeten ruimen, bewaarheid geworden.
Het donderdagmiddag in het zwaar bewaakte Hradcin-kasteel in Praag bijeen
gekomen 101 leden tellende plenum van het centrale comité van de commu
nistische partij, besloot het partijpresidium, dat tot dusver uit 21 personen be
stond, terug te brengen tot elf man.
Pijnlijk is ook voor de Tsjechen, dat hun geliefde oud-parlementsvoorzitter
Smrkofsky uit het partijbestuur is verdwenen. Tegen hem heeft zich in de
afgelopen maanden het grootste deel van de woede van de kremlinleiders over
de anti-Russische houding van de bevolking en enkele van haar leiders ge
richt. President Svoboda maakte dit gisteravond zelf voor de Tsjechische tele
visie bekend.
Dubcek heeft plaats moeten maken voor de conservatievere en meer bjj de Rus
sen in de gratie vallende Gustav Husak, die door het centrale comité als nieuwe
eerste-secretaris van de partjj is „gekozen". Nog vorig jaar beschuldigde radio-
Praag Husak van collaboratie met de Russen, die hjj te hulp zou hebben geroe
pen, om aan de geestdriftig ontvangen liberalisatie be weging een einde te maken.
Husak, eerste-secretaris van de Slowaakse communistische partij, heeft dit steeds
ten stelligste ontkend.
In het nieuwe partijpresidum zijn
twee nieuwelingen opgenomen: vak
bondsleider Polacek en Colotka, voor
zitter van het federale parlement. De
anderen, premier Cernik, Husak, Dub
cek (die dus wel lid blijft), Erban, Sa-
dofski, president Svoboda, Strougal,
Bilak, en Piller maakten ook deel uit
van het oude presidium. De laatste drie
gelden als conservatieven.
Zowel president Svoboda, die het
Tsjecho-Slowaakse volk al vaker on
aangenaam nieuws heeft moeten bren
gen, als de nieuwe partijsecretaris
kwam donderdagavond op de televisie.
Svoboda zei dat de naam van Dubcek
voor altijd verbonden is met de „poli
tiek van na januari" 1968. Hij hoopte
dat deze van zijn populariteit gebruik
zou kunnen maken voor andere hoge
functies, die voor hem in het verschiet
liggen. Wij hadden in de huidige situa
tie echter behoefte aan een krachtige
partijleider die het land uit de crisis
kan halen, zei hij. De president weet
deze crisis aan de anti-Russische rel
len van vorige maand, die volgens hem
de resultaten van vele maanden teniet
hebben gedaan.
Husak heeft in zijn televisietoespraak
gebruik gemaakt van een aantal woor
den die hij ook heeft gebruikt in zijn
toespraak van verleden vrijdag, waar
in hij de leiders van de communisti
sche partij heeft beschuldigd van „in
consequenties, halfslachtigheid en ver
deeldheid". De nieuwe partijleider zei,
dat de bevolking „orde wenst" en lei
ders van de regering en de partij die
werkelijk leiden en niet iedere dag iets
anders besluiten.
Husak zei dat „westelijke propagan
disten" de bevolking van Tsjecho-Slo
wakije ongerust hadden gemaakt over
de mogelijkheid dat nieuwe leiders in
het land terug zouden keren tot het sta
linisme van de vijftiger jaren toen Hu
sak zelf in de gevangenis zat.
Hij beloofde echter dat „ik noch een
van de andere nieuwe leiders hierin
ooit zullen toestemmen."
De omroepster van de televisie, een
paar ogenblikken voordat het ontslag
van Dubcek bekend werd, toonde zich
zeer ontroerd.
De reactie van de gewone man in Tsje
cho-Slowakije was hiermee in overeen
stemming. Het gerucht over de vervan
ging van Dubcek als eerste secretaris
van de partij deed reeds uren de ron
de voor het officieel werd bekendge
maakt. Dubcek was nog steeds popu
lair en de bevolking aan hem gehecht
als de man die mogelijk had gemaakt
dat een half jaar lang de vrijheid toe
nam en de democratisering van het
land werd doorgevoerd voordat de Rus
sen het land binnen trokken.
Zijn opvolger Gustav Husak is min
der populair en wordt gewantrouwd
door veel leden van vakbonden en stu
denten, vooral in het Tsjechische ge
deelte van het land.
Intussen wordt in een groot aantal
bedrijven en door verscheidene studen
tenorganisaties, vaak in samenwer
king met vakbonden, aan resoluties en
acties gewerkt die alle tot doel hebben
de liberale politiek van na januari en
haar initiatiefnemers te steunen. Ver
scheidene fabrieksploegen en studen
tenvertegenwoordigers in Praag lieten
woensdag al een waarschuwend geluid
horen. Op een gezamenlijke bijeen
komst stelden zij een aan het centrale
partijcomité geadresseerde resolutie
op, waarin zij zeiden gemeenschappe
lijk voor de verdediging te zullen zor
gen van vertegenwoordigers van de ar
beiders- of studentenbewegingen en
van progressieve politici en journalis
ten, die aan vervolging worden bloot
gesteld.
Arbeiders van een grote kogellager-
fabriek in Praag zullen vanmiddag
vergaderen. Op de deuren van de Ka
rei-universiteit in Praag geschilderde
leuzen zeggen, dat de studenten en de
arbeiders partijleider Dubcek zullen
verdedigen en dat zij zich verzetten te
gen het verwijderen uit de partijleiding
van personen die nauw bij Dubcek's li-
beralisatiepolitiek z(jn betrokken.
Donderdag is het blad van de bond
van Slowaakse schrijvers, „Literarni
Zivot" een verschijningsverbod van
twee maanden opgelegd, direct nadat
het eerste nummer was uitgekomen.
Het bureau voor toezicht op de pers
maakte bekend, dat het blad zich niet
aan de regels had gehouden.
In een verklaring van de partij, die
vanmorgen vroeg werd uitgegeven,
wordt gezegd dat Dubcek een „leiden
de staatsfunctie" zal krijgen. Men meent
hieruit te kunnen opmaken dat hij mo
gelijk voorzitter van het federale parle
ment zal worden.
In een zwarte Tatra-603 arriveren
hier deelnemers aan de drama
tische zitting van het Centrale Comité
van de Communistische Partij in Tsje
cho-Slowakije die werd gehouden in
het kasteel van Praag.
ADVERTENTIE
A.S. ZATERDAG
HAZELNOOTSTUKJES
3.75
Wij hebben plaats voor een meisje.
KROMMENIE. De personeelsle
den van de blikfabriek in Krommenie,
die in verband met de reorganisatie van
het Thomassen en Drijver-Verblifa-
concern zal worden gesloten, hebben uit
protest daartegen gistermiddag een de
monstratie gehouden. (Zie ook elders
in dit blad).
DEN HAAG De Biafraanse stad
Oemoehia is maandagochtend door de
circa 150.000 mensen, die er nog ver
bleven, verlaten. Het St-Elizabethzie-
huis in de stad en de kleinere zieken-
verblyven in en rond Oemoeahia zjjn
in de nacht van zondag op maandag
geëvacueerd. Dit heeft ds. J. M. Hoek
stra, lid van het Joint Church Aid-be-
raad in Nederland, meegedeeld op een
persconferentie in Nieuwspoort. Ds.
Hoekstra had deze informaties op Schip
hol gekregen van de Duitse ds. Fritz
Weissinger, die voor een Duitse kerke
lijke hulporganisatie in Biafra is ge
weest en na de evacuatie van Oemoea
hia via Nederland naar Duitsland is te
ruggekeerd.
Volgens ds. Weissinger was er een
chaotische toestand in en om Oemoe-
ROTTERDAM Eén van de vele
Arabische terreurorganisaties de
Phalanges of Victory zegt verant
woordelijk te zijn voor de brand op
het Israëlische vrachtschip Tsefat in
de haven van Rotterdam.
In een verklaring die in Beiroet is
uitgegeven, wordt gezegd dat comman
do's in actie waren gekomen nadat bij
observatie van het schip in Londen de
lading verdacht was bevonden.
De commissaris van de Rotterdam
se rivierpolitie, de heer L. van de Zan-
de, stond uitermate sceptisch tegen
over de „bekentenis". „Hoewel het
tegendeel moeilijk te bewijzen zal
zijn, is uit niets gebleken dat het vuur
moedwillig is aangestoken."
Een woordvoerder van de Israëli
sche ambassade in Den Haag was
geenszins verbaasd over de verkla
ring. „Er kan op Israëlisch gebied of
met Israëlische eigendommen niets
gebeuren of een terreurorganisatie eist
de eer voor zich op".
Sinds geruime tijd al is het toe
zicht op Israëlische schepen in de ha
ven van Rotterdam verscherpt. Op het
tijdstip dat de brand uitbrak maan
dagavond is aan boord van het
schip niets verdachts opgemerkt.
Overigens is de Tsefat leeg in Rot
terdam aangekomen. De verdachte la
ding, waarop door de terreurorganisa
tie wordt gedoeld, heeft nooit bestaan.
De chemicaliën die tijdens de brand in
de 2de Katendreechtse haven explosies
veroorzaakten, waren in Rotterdam
geladen.
ahia ontstaan, nadat de federale troe
pen zondag begonnen waren de stad
met artillerievuur te bestoken. Maan
dagochtend kreeg de bevolking toe
stemming de stad te verlaten.
Een radiotelegrafist van een kerkelij
ke hulporganisatie in Biafra heeft aan
zijn familie in het Zwitserse Luzern
gemeld, dat de Biafranen hun hoofd
stad Oemoeahia hebben verlaten en dat
er al strijdkrachten van federaal Nige
ria in de stad zijn.
De staven van de internationale hulp
organisaties, die ook in Oemoeahia ge
vestigd waren, zijn volgens ds. Weissin
ger van plan om ten noorden van Oe
moeahia een nieuw centrum in te rich
ten van waaruit de distributie van voed
sel en medicamenten geregeld kan wor
den. De piloten, die aan de luchtbrug
op Biafra meewerken, zijn volgens ds.
Weissinger, vastbesloten al het mogelij
ke te doen om hun werk voort te zet
ten.
De vrouw van de Nederlandse arts,
dokter Middelkoop heeft via ds. Weis
singer laten weten, dat zij met een aan
tal andere deelnemers aan het hulpver-
leningswerk een zeer moeilijke tocht
vanuit Oemoeahia naar veilig gebied
heeft moeten maken.
Ook in kringen van internationale
hulporganisaties in Genève wordt ver
nomen, dat de Biafraanse regering de
hoofdstad Oemoeahia heeft verlaten,
nadat de stad door federale strijdkrach
ten was beschoten. Eenzelfde bericht
komt uit Cotonou in Dahomey.
De regering van Biafra heeft de be
richten tegengesproken dat er in Oemoe
ahia zou worden gevochten.
HATTEM Het is nu zeker dat het
fabriekscomplex van de NV Wolindus
trie te Hattem, dat in de nacht van
maandag op dinsdag door brand vol
komen werd verwoest, niet meer zal
worden opgebouwd. Dit betekent ont
slag voor rond 140 werknemers.
Zij zullen voor een deel werk kun
nen vinden bij de NV Friki te Wezep
en bij de AKU te Arnhem, terwijl
ook een aantal werknemers emplooi
zal krijgen bij een wol weverij in Til
burg. Door de brand is voor enige mil
joenen guldens schade aan gebouwen
en machines aangericht. De investe
ring, welke herbouw zou vragen wordt
te groot geacht, terwijl ze tevens twee
jaar zou vergen, gedurende welke tijd
het personeel naar wordt aangenomen
volledig elders, emplooi zou hebben ge
vonden. Boverraien zou Hattem op den
duur niet gunstig gelegen zijn voor een
wolindustrie.
bijeenkomst, toen zijn Noordkoreaan-
se tegenspeler, generaal-majoor Lie
Tsjoen-sun, tot driemaal toe eiste op
de hoogte te worden gesteld van de
eenheid, waartoe het vliegtuig had be
hoord.
Knapp had zijn protest nauwelijks
voorgelezen, toen de communistische
gedelegeerde de beschuldiging uit
sprak, dat de Verenigde Staten het
vliegtuig illegaal voor spionagedoelein-
den had uitgezonden. De communisti
sche gedelegeerde vroeg Knapp ver
volgens te zeggen tot welke eenheid
het neergeschoten vliegtuig had be
hoord.
Knapp negeerde dit verzoek en zei:
..,Ik heb verder niets te bespreken.
Heeft u iets te zeggen?"
„Geen moment is het vliegtuig in
het Noordkoreaanse luchtruim ge
weest en het heeft dit zelfs niet gena
derd. Het heeft zich voortdurend In
het internationale luchtruim bevon
den. Noord-Korea had niet het recht
het te bedreigen of te hinderen en nog
minder om het neer te schieten.
Het Amerikaanse vliegtuig nam deel
aan gerechtvaardigde verkenningsac-
ties, die nodig waren wegens de her
haalde agressieve daden en bedreigin
gen van Noord-Korea. Aangezien der
gelijke vluchten buiten uw territoriale
grenzen worden uitgevoerd hebt gij
geen enkel recht ze te hinderen.
Niemand gelooft dat een eenvoudig,
ongewapend schroefvliegtuig een be
dreiging voor Noord-Korea zou kunnen
vormen. Het viel u niet aan. Het be
reidde ook geen aanval voor en hielp
ook niet een aanval tegen Noord-Ko
rea voor te bereiden. Het neerschieten
van dit Amerikaanse vliegtuig vormde
geen daad van wettige zelfverdedi
ging", aldus de generaal.
ADVERTENTIE
Goed nieuws op gebied von
Aan onze zeer grote collectie
kinderschoenen is thans ook toe
gevoegd het speciale merk
Deze schoenen worden volgens
een speciaal maatsysteem bij de
kindervoet aangemeten en ten
zeerste aanbevolen door
H.H. doktoren.
KINDERSCHOENEN.
SPECIALIST
SCHOENEN - TASSEN
Hoofdstraat 54 - 56
Veenendaal
HEYEN In het Noordlimburgse
dorpje Heyen zijn vannacht omstreeks
3 uur een personenauto uit Gennep en
een Duitse auto met elkaar in botsing
gekomen. De bestuurder van de auto
uit Gennep en twee inzittenden, een
echtpaar uit Afferden, kwamen om het
leven.
Van onze
weerkundige medewerker)
XIet is met het voorjaarsweer een
droeve zaak. Tot nu toe zijn er
nog maar 4 lentedagen geweest. Op
de overige dagen bleef het kwik
veel te laag met in de afgelopen
nacht zelfs 2 graden vorst in
Twente, 2-3 in Noordwest-Duits-
land, 3-4 in Zuidoost-Eng eland.
De middagtemperaturen in Gel
derland zullen ook zaterdag en zon
dag niet veel hoger komen dan
7-8 graden, tegen normaal 12-14.
Een noordelijke tot noordwestelijke
stroming houdt nl. stand tussen een
onwrikbaar hogedrukgebied van
1040 millibaar boven Nova Zembla
tot over de Britse eilanden en een
depressie boven Rusland, die nog
wat naderbij komt.
Daardoor duurt ook de kans op
hagel- of sneeuwbuien nog voort.
En dan te bedenken dat op de dag
af 20 jaar geleden de thermometers
tot 25 a 30 graden opliepen.
v
f?»
