De droom
van negen
kinderen
ZIEZO
Wachten
Criteria
Studie-object
risico
MACHINIST
CLOWN
DANSERESJE
mNSTtNAM
„Wat zou |e't liefst
willen worden .T
Duizenden jongelui komen bin
nenkort van de scholen en
gaan een beroep kiezen, of heb
ben dot al gedaan. Zij staan
nu voor de werkelijkheid. De
droom is voorbij.
In deze tijd van de beroepskeuze
hebben wij ons eens even ge
wend tot het kind, dat nog
middenin die droomperiode zit
van „wat ik later worden wil".
Zij mochten een beroep kiezen en
hun favoriete keuze niet alleen
argumenteren, maar ook tekenen.
Het resultaat was een even
verrukkelijk beeld, in tekst en
tekening, ais het onbezorgde
kinderleven zelf. Hoewelhier
en daar komt toch al een
zorg je om de hoek kijken.
Men oordele zelf.
Voor de televisie lijkt me
leuk en dan overal heen gaan en in
woestijnen met arme mensen
praten en geld verzamelen bij
rijke mensen en naar de cup
gaan en vertellen hoe gemeen
ze doen, pootje haken en
nog meer.
zaterdag 3 mei 1969
li
Ik wil laier machinist worden.
Het is wel een beetje gevaarlijk,
want treinen kunnen op elkaar botsen
of uit de rails vliegen.
Dat heb ik van mijn vader gehoord.
Maar het is een mooi vak.
Je vervoert kolen, kiezelstenen
en soms ook olifanten. Daar
hebben ze aparte wagons voor.
Je moet alle namen van de plaatsen
waar je heen rijdt uit je hoofd weten.
Daar moet je drie jaar voor leren.
Ik word later clown. Want ik vind
het leuk om mensen aan het lachen
te maken.
Dan neem ik een trui en
daar zitten vijf gaatjes in.
Als ik dan in de piste kom,
spuiten er vijf straaltjes water
uit mijn trui.
Als ik mijn hoed op til,
valt er een groot ei op de% grond.
Daar komt een olifant uit
die heel hard gaat toeteren.
Ik zou wel eens een Spaans danseresje
willen worden en dan
op een groot toneel dansen.
Dan zie je veel mensen naar je
kijken. En ze klappen en je
krijgt mooie kleren aan, en je
man is stierenvechter. Je krijgt
er geld voor, het is echt leuk.
Ja, dat wil ik worden.
Ik wil graag kunstenaar worden,
want ik teken al een beetje
en het lijkt me fijn hoofden
te doen en dan ook met een
baard en een snor zo aan
elkaar, u weet wel.
Maar mijn vader zegt, dat
je daarmee geen geld
verdienen kan, maar is
dat nu zo erg
DOKTER
GEWONE VROUW
T.V.-REPORTER
FLUITSPEELSTER
KAPSTER
j W1 mm jgg m
Ik wil graag dokter worden.
Ik vind het een mooi vak.
Je helpt andere mensen,
die ziek zijn.
En als ze weer gezond worden,
dan zijn de mensen gelukkig.
Ik heb al wat geleerd
verbinden, een mitella omdoen
en brandwonden beter maken,
's Nachts word je wel eens
voor een spoedgeval uit
je bed gehaald.
Ik wil graag een gewone vrouw
zijn, want thuis wil ik heel hard
werken. Maar ik kan nog niet bij
de gootsteenAls ik niks te doen
heb vraag ik aan mijn moeder
Mamma, mag ik u helpen Ik denk
steeds, was ik maar groot, dan
kan ik wel bij de gootsteen. Later
trouw ik met een man, ik trouw
met een lange sluier en dan lekker
hard werken.
M wm
- --sJb
II wil fluitspeelster worden.
Ik kan al een klein beetje
blokfluit spelen.
Wouter uit onze klas
kan het veel beter.
Hij kan al noten lezen.
Ik kan dat nog niet, maar
ik kan al een liedje spelen.
Ik ben een keertje voor de klas geweest.
Wouter is, geloof ik, al twee of drie
keer met zijn blokfluit voor de
klas geweest.
Ik speel iedere dag op mijn blokfluit.
Als ik groot ben word ik kapster.
Dat lijkt me leuk.
Mijn moeder zegt dat ik mijn moeders
haar dan ook kan doen. Dat zou fijn
zijn, als ik mijn moeders haar ook
deed, dat kost geen geld.
En Ansje, mijn zusje, zei tegen me
Elly, je kan mijn haar ook doen,
maar dan heel mooi.
En Froukje, mijn andere zusje,
zei ook dat ik haar haar moest doen.
Maar mooier dan Ansjes haar.
Dat vindt ik best, heb ik gezegd.
Ruilhart in
Nederland
Sein no:
„Ik verwacht de eerste harttransplanta
tie in ons land toch wel binnen drie tot
vijf jaar, maar voor de veiligheid moet ik
daaraan toevoegen dat het ook morgen
kan gebeuren. Technisch-chirurgisch ge
sproken is een transplantatie in Nederland
zeker een haalbare zaak. Wat dat betreft
kan het direct hier in Amsterdam gebeu
ren onder leiding van prof. dr. N. G. Mey-
ne".
Volgen, dr. Van Dam ligt Nederland ze
ker niet achter. „Men kan o.'!s stellen
dat Nederland de beste hartchirurg*... van
Europa heeft. Wat hen echter weerhoudt,
is het feit dat op dit moment op geen
stukken na is te zeggen of een ruilhart
zal blijven kleppen. Eerst moet de immu
niteitsbarrière worden doorbroken".
Daarom noemt dr. Van Dam een hart
transplantatie op zeer korte termijn theo
rie.
landse immunologen (prof. Van Loghem
in Amsterdam en dr. Van Rood in Leiden)
zeer ver gevorderd met hun onderzoek dat
zich richt op het voorkomen van afstoting
van het ruilhart. Vandaar de lof uit het
buitenland.
„Wij wachten in Nederland, zoals prof.
Brom in Leiden het heeft genoemd, op het
groene licht van de immunologn, want
zolang er geen betere middelen zijn gevon-
de~ om afstoting van het ingebrachte or
gaan tegen te gaan, zie ik het hier nog
niet gebeuren".
Volgens dr. Van Dam zijn de Neder
„De Zuidafrikaanse tandarts met het
nieuwe hart is een fenomeen, omdat het
hart eigenlijk wordt afgestoten. Omdat hij
zo oersterk is, verdraagt hij blijkbaar de
vele stoffen d.e de immuniteitsreactie
moeten onderdrukken. Door deze stoffen
wordt men ook vatbaar voor andere ziek
ten. Blaibergs sterke lichaam verdraagt
dat allemaal".
zal men niet langer afhankelijk zijn van
een plotseling sterven".
Neemt men in het buitenland meer risi
co's? Dr. v. Dam: „Men .eemt de zaak
ruimer op. Wij houden op dit gebied niet
van onnodige experimenten. Hoewel wij
dus niet afwijzend staan tegenover hart
transplantaties, is hier wel de mening dat
men in het buitenland voorbarig is, gezien
de nog onvoldoende kennis over de afsto
ting".
Enkele chirurgen die harttransplantaties
uitvoerden, hebben verklaard dat ze deze
'ien als tijdelijke lapmiddelen om een le
ven dat iedere dag kan eindigen tenmin
ste een paar maanden of een jaar te rek
ken.
Dr. Vari Dam: „Ja, dat vind ik een be
perkte visie. Hier zit misschien het ver
schil ln opvatting. Wij vinden dat het geen
lapmiddel mag zijn als je iemand een
nieuw hart geeft. De bedoeling daarvan is
dat het bij wijze van spreken een
onbeperkte tijd kan functioneren. Dat wil
len wij op den duur bereiken".
De Duitse Nobelprijswinnaar prof. Wer
ner Frossman en anderen stellen dat de
ethische grenzen overschreden worden als
de hartchirurgen staan te wachten op het
hart van een stervende.
Dr. Van Dam: „Dat is ook een moeilijk
terrein, waar zeer zorgvuldig te werk
moet worden gegaan. Als er naast een
bloedbank ook een organenbank kwam.
zou dat een oplossing zijn. Er wordt bij
voorbeeld door dr.. Offerijns hard gewerkt
op dit gebied.
Het gaat erom: hoe kunnen wij he+ hart
bewaren. Daarmee zou dan tevens het
probleem van de ethiek zijn c, ~elost. Ook
de registratie van mensen die eventueel
hun hart of andere organen wil' »n afstaan,
is nog niet helemaal geregeld. Hierdoor
„Ook de indicatie wie wel en wie niet
voor een nieuw hart in aanme king komt,
is moeilijk. Als men hierbij op de kwali
teiten, de waarde van bepaalde mensen
gaat letten, is men als medicus op de ver
keerde weg. Als het bestaand hart geen
levenskanzen meer biedt, wat vrijwel ob
jectief is vast te stellen, en een transplan
tatie kan succes hebben, moeten dèt de
criteria zijn".
„Ook op den duur blijft het waarschijn
lijk een ingreep die niet op grote schaal
kan worden toegepast, zodat het keuze
probleem toch al moeilijk genoeg zal wor
den. Daarom vind ik het jammer dat de
chirurgie niet verder is op het punt van
de slagaderverkalking. Als we halfverstop-
te bloedvaten (hartinfarct veroorzakend)
zouden kunnen schoonmaken, zou dat veel
re schaal harten redden",
ra schaal harten te redden".
Wachtend op het groene sein van de im
munologen, gaan de experimentele hart
transplantaties bij honden en kalveren
door, waarmee men onmiskenbare kennis
verzamelt. Het doel daarvan is de chirur
gische techniek; bestudering van de aan
passing van het nieuwe hart aan het ze
nuwstelsel en het verzamelen van gege
vens over de afstoting.
De cardiologische afdeling bestudeert in
het bijzonder de elektrische eigenschap
pen van het hart en de stoornissen in het
hartritme. Bij een transplantatie staan de
cardiologen de chirurgen bij op het ge
bied van de begeleiding en beïnvloeding
van de hartswerking.
In het Wilhelmina Gasthuis werken op
de afdelingen van prol Durrer en prof.
Meyne talrijke specialisten al jaren aan
een komende harttransplantatie, die voor
lopig echter nog als studie-object te boek-
staat.
„Hoewel er altijd wel mensen zullen blij
ven met een hart dat het door een afwij
king nauwelijks meer doet, is er natuur
lijk een methode die het hele probleem
van het zieke hart goeddeels oplost. De
kwaal wordt veroorzaakt in de eerste
plaats door leefgewoonten en meer li
chaamsbeweging zou voor velen de aller
beste oplossing zijn, maar ja...", verzucht
dr. Van Dam.
De oude wijsheid voorkomen is beter
dan genezen geldt ook hier onvermin
derd.
