M N 0 R A M A Elektricien construeerde voor zichzelf mechanische stem Perikelen van de Franse telefoon ritter Nieuwe vrijetijds- en vakantiemode Prijsstijgingen hadden in januari grote invloed op keuze van aankopen TOON VERBERK ZOU NA OPERATIE NOOIT MEER KUNNEN SPREKEN, MAAR... V.M.F.-DIESEL GEHEEL OP DE HELLING Uitzending finale Vocalisten-concours 3 H anrE 1 WESTEN EET TE VET EN VEEL TE ZOET staat niet in de krant komt niet op de t.v. Geïnspireerd op kleurrijk Sardijns Omzetten meubel-, schoen- en textielzaken sterk gedaald k'- leeshet nieuwe nummer van losse nrs.80ct. SCHILDERIJENDIEF ACHTERHAALD Italiaan kreeg drie jaar voor overval op spaarbank Amsterdam DUIZEND MAN MOETEN AFVLOEIEN Afsplitsing Duizend Omzetstijging SCHEMA'S OCTROOI ALFABET RAPPORT GEVRAAGD OVER ONLUSTEN IN AMSTERDAM VERANTWOORDE VOEDSELPRODUKTIE SMAAK stuk ruit uur OUD OPVALLEND GOEDE ZAKEN f rtTfiKwg IWXT ZATERDAG 3 MEI 1969 ADVERTENTIE De gade ouders, die hun kinderen vermoordden Charlie rooide het zonder Oscar -< PARIJS De Franse politie heeft de man gearresteerd die in de loop van het paasweekeinde uit een huis in Parijs acht waardevolle schilderijen had gestolen. Het is een 31-jarige re cidivist, die al jaren door de politie werd gezocht. Een Vlaminck, een Utrillo, een Dufy, een Modigliani en een Signac zijn te rug gevonden. (Van wn correspondent) Het moest er wel van komen, maar het heeft langer geduurd, dan ik ver wachtte: eindelijk heeft iemand hardop durven zeggen dat hij niet langer meer in Frankrijk wilde werken, omdat hij er niet behoorlijk kan telefoneren. Dat was de Engelse filmregisseur Te rence Young, die op het ogenblik in Nice met de acteurs Bourvil en William Hol den aan zijn film, De Kerstboom, werkt. Dezer dagen kwam hij buiten zich zelf, de studio binnenstormen, schreeu wende, dat hij twee uur op zijn verbin ding met New York had moeten wach ten. De technici gaven hem niet de bij val, die hij van hen verwachtte. Zij be grepen het eenvoudig niet. Op een ver binding met Parijs moesten zij vaak veel langer wachten. Alleen William Holden begreep wat er in Terence Young omging. Enkele da gen te voren had hij, op al zijn nagels kauwend op een verbinding met de New yorkse beurs zitten wachten. Hij had juist op tijd aansluiting gekregen om te voorkomen dat hij honderdduizend dol lar verloor. „Ik had ook mijn volgende film, Mon te Carlo Mob, hier in Nice moeten ma ken", zo besloot Terence Young zijn AMSTERDAM De 36-jarige Itali aanse antiquair Efisio T. uit Metz (Fr.), is voor de tezamen niet een andere buitenlander gepleegde gewapende roofoverval op het hoofdkantoor van de „Spaarbank voor de stad Amster dam" gisteren door de Amsterdamse rechtbank veroordeeld tot drie jaar ge vangenisstraf met aftrek van het voor arrest. Tegen de Italiaan, die hardnekkig had ontkend aan de overval te heb ben deelgenomen, was 2V« jaar met aftrek geëist. Op 11 augustus 1967 wa ren Efisio en zijn mededader met vuurwapens in de hand de afdeling vreemde valuta binnengedrongen, waar zij het personeel bedreigden. Met voor ruim 15.000 gulden aan Né- derlands en buitenlands geld en voor ruim 23.000 gulden aan door de bank verzilverde reischeques was het twee tal verdwenen. Hoewel de cheques door de dubbele handtekening van de eigenaar bij de verzilvering waarde loos waren geworden en niet nog eens konden worden gebruikt was een aan tal exemplaren in Haarlem, Antwer pen en Brussel als betaling aangebo den. ZWOLLE De VMF/Stork-Werkspoor zet haar hele produktie van dieselmotoren op de helling. De bedoeling daarvan is te komen tot een doelmatige produktie. Zoals bekend, zal het personeelsbestand van deze voor de VMF zo belangrijke groep bedrijven in de komende twee tweeëneenhalf jaar verminderen met 1000 tot 3500 man. De groep dieselmotoren maakt met een omzet van een 100 miljoen gulden per jaar twaalf procent van de totale omzet van het eoncern uit. „Binnen het concern hebben wij vier bedrijven die dieselmotoren maken. Elk bedrijf had tot dusver zijn eigen ontwikkeling en zijn eigen assortiment. Er is wel een centrale verkoop en ook wel technische samenwerking, in die zin dat men elkaar helpt bij het oplos sen van problemen, maar waar wij nu naar toe willen is ook de techniek on der één noemer brengen", zegt ons de heer G. M. den Bezemer, die samen met de heer G. van den Brink zal optre den als directie van een nieuw te stich ten groep Stork-Werkspoor Diesel. De motorenproduktie van Werkspoor Amsterdam zal worden afgesplitst en onder de nieuwe groep in 'n nieuwe fa briek op het terrein in Amsterdam wor den ondergebracht. „Op die manier kun je gemakkelijker en beter tot een serie- produktie komen. Op de wijze zoals er voorheen is gewerkt, met een veelvoud van typen motoren gaat het niet meer. De markt staat dat eenvoudig niet meer toe. Onze thuismarkt is te klein; tweederde van de afzet moet al in het buitenland geschieden en aangezien je daar te maken hebt met de reuzen, moet je je ook als een reus gedragen", aldus de heer Van den Brink". Ontslag voor duizend man geeft aan al die gevallen van herstructuring en fabriekssluiting, die overal aan de gang zijn, een schokeffect. In de praktijk bij de VMF is dat bepaald niet zo. „Wanneer wij het laagste percentage nemen van veertien van personeelsver loop, pensionering, overlijden, langdu rige ziekte per jaar in de praktijk is dat soms wel zestig tot tachtig procent en in heel erge gevallen honderd pro cent en daarboven dan betekent dit, dat bij een personeelsbestand van 4500 man per jaar toch al een zevenhonderd mensen verdwijnen. De KRO-radio zendt op 10 mei (19.05 - 19.30) een uitgebreide reporta ge uit over de finale van het Natio naal Vocalisten Concours. Dit con cours wordt georganiseerd in onder linge samenwerking tussen de Konink lijke Nederlandse Toonkunstenaars- Vereniging en de Stichting 's Herto genbosch Muziekstad. Deze finale wordt gehouden in de kleine zaal van de Stadsschouwburg „Casino" in Den Bosch. Uit de vier voorronden zijn negen finalisten overgebleven, t.w. 2 mezzo sopranen, 2 sopranen, 1 alt, 1 tenor en 3 bassen-baritons. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers bedraagt 24 25 jaar. De jury, bestaande uit Johan van den Boogert (voorzitter), Herman Schey, To van Sluys, Marilyn Tyler, Frans van de Ven en Frans Vroons, zal in het KRO-programma de winnaar c.q. winnares bekend maken. Deze reportage wordt vanuit Den Bosch verzorgd door George Tor. Als men nu rekent dat ons plan tot herstructuring twee a twee en half jaar in beslag zal nemen, dan zal het aantal ontslagen zeer beperkt zijn". Het hele plan tot herstructuring zal vermoedelijk tien a twaalf miljoen gaan kosten. „Wij verwachten er belangrij ke voordelen en een forse omzetstijging van. Ik beschouw het als een uitdaging om in ons bedrijf zo flexibel en mobiel mogelijk te worden. In deze tijd van denken in grote eenheden en schaalver groting zullen grote delen van de hele metaalindustrie naar een herstructu ring toe moeten. Werken in de oude opstelling is niet meer economisch. Maar men zal er aan moeten wennen. Wij vinden het al ver velend bij thuiskomst te ontdekken dat de asbak niet meer precies op de oude plaats staat, of als je bureau op kan toor is verplaatst", aldus de heer Van den Brink. HELMOND Dank zij een eigen uitvinding kan Antoon Verberk uit Bakel weer praten. Begin vorig jaar verloor hij zijn stem na een operatie aan zijn strottenhoofd. Hij heeft nu een apparaatje uitgevonden dat hij aan het ver hemelte van zijn kunstgebit bevestigt. Een snoertje dat naar de batterijen loopt, komt uit zijn mondhoek. Antoon Verberk, een 58-jarige Bakelse elektricien, heeft sinds hij op 8 februari 1968 aan zijn strottenhoofd is geope reerd zijn stem moeten missen. Hij was voordien al jarenlang erg hees geweest. Toen prof. Strüben uit het Rotterdamse ziekenhuis Dijkzigt hem enkele maanden voor de operatie vertelde dat hij na zijn operatie nooit meer zou kunnen spreken, werd Anton Verberk evert stil. „Begin er maar aan" zei hij tegen de hoogleraar. „Dan ga ik nu al een mechanische stem construeren". Antoon Verberk is direct begonnen met het tekenen van schema's, maar hij heeft er meer dan duizend uren voor nodig gehad om tot een degelijk schema te komen. Met zelf gecon strueerde gereedschappen en een zelf gemaakte draaibank begon hij met de constructie van zijn spreekapparaat. Het lukte in het begin niet erg. want hij wilde een apparaat maken, dat hij in zijn mond aan een prothese kon be vestigen. In Amerika zijn reeds vier spreek- apparaten in de handel gebracht, maar deze moeten buiten de mond in de buurt van het verwijderde strotten hoofd gedragen, worden. „Ik vond trouwens de weergave van de spraak niet erg mooi", zegt Antoon Verberk. „De zware bromtoon tijdens en tussen het spreken, maakt^de weer gave van de woorden onduidelijk. Daarom heb ik een ander principe ge zocht. waarbij ik zelf de toonhoogte kan bepalen". Hij heeft nu een apparaatje gemaakt dat de grootte heeft van drie op el kaar geplakte dubbeltjes. Dit beves tigt hij aan het verhemelte van zijn kunstgebit en een minuscuul snoertje dat naar de batterijen loopt, komt in zijn mondhoek naar buiten. Als hij het apparaat aansluit kan hij weer geluid uitbrengen. Dit gaat zelfs zo gemakkelijk, dat hij er geen moeite meer voor hoeft te doen. Zowel tijdens hét in- als uitade men praat hij gewoon door, wat met een eigen strottehoofd niet eens moge lijk is. „Mijn kirtderen hebben het appa raat opgestuurd om er octrooi op aan te vragen", zegt de heer Verberk. „Voor mij was dit niet nodig geweest; want ik ben veel te blij dat ik weer praten kan. Ik vind het alleen maar fijn dat ik er nu ook nog andere men sen mee kan helpen. Vergeet niet dat er jaarlijks meer dan duizend mensen bijkomen die hun spraak zullen moe ten missen". „Op een revalidatiecentrum probeert men wel om deze mensen buikspreken te leren. Dit is geluid voortbrengen met de slokdarm, maar toen ik na mijn operatie daarin drie maanden les had gehad, wilde ik op een feestje proost zeggen, maar iedereen die het hoorde, dacht, dat ik boerde". De volgende stap in de constructie van zijn spreekapparaat is dat het snoertje uit de mond niet meer nodig zal zijn. Daarvoor bevestigt hij met kleine batterijtjes en een klein scha kelaartje de stroombron ook aan de zijkant in het kunstgebit. Hiervoor zal hij echter wel een tandtechnicus nodig hebben. Sinds Antoon Verberk echter weer praten kan voelt hij zich weer een ge lukkig mens. „Ik kan het hele alfabet weer opzeggen", zegt hij. In een re cordtijd komen de letters dan uit de mond van een man die meer dan een jaar geen woord heeft kunnen uit brengen. „Ik kan ze zelfs zingend uitspreken" zegt hij, „want ik heb het apparaat nu op mijn schakelkasten aangesloten en door het draaien aan deze knoppen kan ik de hoogte van de toon zelfs on der hét spréken regelen". DEN HAAG De Tweede-Kamerle den Fiévez. Van Schaik én Boot (allen KVP) hebben minister-president De Jong en de minister Beernink (Binnen landse Zaken) en Polak (Justitie) ge vraagd de Kamer een rapport over te leggen over de aanleidingen en oorza ken van de recente ongeregeldheden in Amsterdam. Het rapport moet een eigen oordeel bevatten over de aanleiding en de oor zaken van deze ongeregeldheden. De Kamerleden willen ook weten welke maatregelen op plaatselijk of landelijk niveau op korte en lange ter mijn moeten worden genomen om per sonen en goederen bij ongeregeldheden als deze te beschermen. ADVERTENTIE KOELKASTEN DIEPVRIEZERS WASAUTOMATEN AFWASMACHINES UEBHERR NEDERLAND N V 320 946287 AMSTERDAM WAGENINGEN Het Kon. Genootschap voor Landbouwwetenschap is vrijdag in samenwerking met het Nederlands Instituut van Landbouwkundig Ingenieurs begonnen met een voordrachtenreeks over het onderwerp „Verantwoorde voed- selproduktie". In zijn openingswoord merkte professor ir. S. Iwema, voorzitter van het KGLVV onder meer op gezond voedsel is zeer zeker niet synoniem met gezonde voeding kwaliteit en kwantiteit behoren aan elkaar gekoppeld te zijn. In de ontwikkelings landen schort het veelal aan kwaliteit en helaas soms ook aan kwantiteit. Mej. dr. ir. Th. F. S. M. van Schaik, hoofd afdeling voorlichting van het voorlichtingsbureau voor de voe ding te Den Haag, sprak over de kwan titeitsaspecten van de voedselproduk- tie. Volgens schatting van de F.A.O. (Food and Agriculture Organization of the United Nations) zou meer dan de helf van de mensheid ondervoed zijn en deficiënte voeding gebruiken. In slechte jaren voor de landbouw gaat deze chronische toestand vaak over in acute hongersnood. Er is waarschijnlijk nooit een tijd ge weest, dat er voldoende voedsel was voor iedereen en de problemen die de wereld in de toekomst waarschijnlijk te wachten staan, kan men niet los zien van de tegenwoordige situatie van de voedselvoorziening en die in het ver leden. De. F.A.O. heeft zich tot het jaar 2000 in hoofdzaak een toename in de ontwikkelingslanden van 't gebruik van frui* en groenten en van dierlijke le vensmiddelen ten doel gesteld. Men re aliseert zich daarbij wel, dat het niet mogelijk zal zijn het huidige verbruiks- niveau van de ontwikkelde landen ook maar enigszins te benaderen. Rekent men op een verdubbeling van de wereldbevolking, dan zal voor het jaar 2000 een produktiestijging van al le voedingsmiddelen van 49 percent no dig zijn en van dierlijke voedingsmid delen van 120 percent per hoofd van de bevolking. In een groot deel van deze toenemende behoefte moet door de ont wikkelingslanden zelf voorzien worden door opvoering van de produktie. De F.A.O. meent dat dit mogelijk is door toepassing van de huidige weten schappelijke kennis en technische er varing op het gebied van land- en bos bouw en visserij en door tegelijkertijd de verliezen van hetgeen is geprodu ceerd te beperken. Daarnaast kan de produktie van niet-conventionele voe dingsmiddelen met name voor de eiwit voorziening ongekende mogelijkheden bieden. De ontwikkelingslanden zullen daarvoor echter nog jaren lang finan ciële en technische hulp moeten krij gen. Dr. H. B. Peteri, adjunct-hoofd re search van Unilever-Rotterdam, ging in op achtergronden, doelstellingen en toe passingen van de technologie. De snel le ontwikkeling, zo zei hij, heeft in principe meer mogelijk gemaakt dan tot voor kort was te voorzien. Dit noopt Pantalonkostuum in rood, groen, bleu, rose en geel; witte biezen en knopen. Deze maand is in Nederland, Duits land en België een collectie vrijetijds- en vakantiemode uitgebracht onder de naam Costa Smeralda Fashion. De Costa Smeralda (Smaragd kust) is een 55 km lang gedeelte van de noord oost kust van Sardinië. In enkele jaren tijds heeft het Consorzio Costa Sme ralda dit prachtige stuk natuur met ruim 80 stranden en standjes ontwik keld tot een weelderig vakantie-oord. De bevoorrechten die hier hun in loka le stijl gebouwde villa's bewonen en 's zomers de sprookjeshotels bevolken, kunnen er hun 20e-eeuwse vakantie- ideaal waarmakenlos van zorgen, sleur en kleding van alledag zichzelf zijn en hun vrijheid vieren in een exo tisch paradijs. Zij inspireerden ook 'n nieuwe vakantiemode. Deze wordt gelijktijdig gepresenteerd in alle C A-filialen van Nederland. Duitsland en België. De beide foto's geven een indruk van de nieuwe collectie. Jumpsuit in imprimé, shantung effect, met brede lakceintuur. tot bezinning omtrent een verantwoord en gewenst gebruik. De technologische mogelijkheden' op het gebied van de synthese van geur en smaakstoffen zijn in de laatste jaren haast onvoorstelbaar vooruitgegaan. Het in Nederland uitgevoerde, jaren lang doorgezette onderzoek van de bo- tersmaak heeft de margarine-industrie een grote stimulans gegeven, de hoge kosten van het onderzoek en van de synthese van geur- en smaakstoffen zijn ruimschoots betaald. Prof. dr. H. A. P. C., adviseur af deling tropische hygiëne van het Kon. Instituut voor de tropen te Amsterdam behandelde de medische aspecten rond ons voedsel. Men kan zich volgens hem afvragen in hoeverre niet-rationele, irrationele of surrealistische eisen, soms aan het aan bod van voedsel gesteld, invloed heb ben op fysieke gezondheid. Verminde ring van het Nederlands volkmenu met 50 gram vet per dag zou zonder twij fel de gezondheid bevorderen en ons leven verlengen. Vermindering van het dagrantsoen met 50 gram suiker per dag zou wellicht even waardevol zijn voor ons gebit, als flubridering van drinkwater. Soortgelijke opmerkingen zou men kunnen maken ten opzichte van de vermindering van het wijnge bruik in Frankrijk: Maar welke jonge politieke partij zou dergelijke heilzame maatregelen willen doorzetten?. woede-uitval. „Maar lk doe het niet. Ik ga naar Rome. Daar kan ik speciale telefoonlijnen krijgen en daar hoef ik maar zelden te wachten". William Holden sloot zich bij hem aan en vertelde, dat dit de laatste film was, die hij in Frankrijk zou maken. Het besluit van Terence Young bete kent voor de Franse filmindustrie een strop van acht miljoen dollar (bijna dertig miljoen gulden). Ik voel met hen mee en ik begrijp hun besluit. Dat doen ongetwijfeld ook de meeste Nederlandse telefonisten, die met Frankrijk te maken hebben. Dit concludeer ik tenminste uit de verzuch tingen die zij slaken, wanneer zij mij eindelijk aan de andere kant van de lijn hebben. Tien jaar geleden was het al zo. Ik herinner mij wachttijden van halve da gen voor gesprekken met Marseille, Toulouse en Bordeaux. En als men ze kreeg, waren ze vaak nauwelijks verstaanbaar. Kort voor de automatische verbinding met Neder land, slechts enkele jaren geleden, wa ren de wachttijden voor een gesprek met Nederland op zondagavond stee vast „onbeperkt." Dat betekent dat men het binnen drie uur kon krijgen maar ook wel dat men tot maandagochtend moest wachten. Men zei mij toen, dat Frankrijk een te oude installatie had, maar dat, als de automatisering er eenmaal zou zijn, alles veel beter zou gaan. Zoals altijd liet ik me beetnemen. Nu, tien jaar la ter, is mijn telefoon geautomatiseerd. Maar telkens als ik de hoorn opneem, wachten mij nieuwe teleurstellingen. Zelden krijg ik de zoemtoon, vaak ver liest het gedraaide nummer zich in een benauwende stilte, of ik hoor de bel overgaan, hetgeen later blijkt in werke lijkheid niet gebeurd te zijn. Ook komt het voor, dat ik de haak opneem en dat plotseling iemand „hal lo" tegen mij zegt, waarna blijkt dat wij elkaar niets te vertellen hebben. Het gebeurt, dat de meest fantastische apocalyptische geluiden door mijn lijn heenkruipen en visioenen oproepen, zo dat ik de haak maar weer gauw neer leg. Pas geleden sprak ik met iemand, toen een telefoniste door een geheime deur de intimiteit van het gesprek bin nensloop. Uiterst correct excuseerde zij zich, maar Vnijn telefoon was twee da gen lang gestoord. „Kinderziekten", zei men mij. „Dit moderne materiaal moet zijn tijd krij gen om in te lopen". Maar in diezelfde tijd loopt het oude materiaal grotelijks uit. Veruit de meeste van de Parijse centrales zijn meer dan veertig jaar oud en kunnen het moderne verkeer al jarenlang niet meer aan. Zelfs de minister van PTT is pessi mistisch. „Men moet er niet op reke nen dat de huidige telefooncrisis voor 1972 kan worden opgelost". Verder voor spelde hij dat Frankrijk niet voor 1980 volledig geautomatiseerd zal zijn. Intussen steekt het land wel bijzon der grote bedragen in een telecommuni- catiesatelliet voor verbindingen met donker Afrika. Daarom zal het over enkele jaren on getwijfeld veel gemakkelijker zijn een verstaanbaar gesprek te voeren tussen Parijs en Ouafadougou dan tussen Pa rijs en Versailles. DEN HAAG De prijsstijgingen hebben in januari grote invloed gehad op de aankopen in de verschillende sectoren van het winkelbedrijf. Aan dagelijkse le vensmiddelen werd (in geld uitgedrukt) meer gekocht, maar de verkoop van duur zame goederen als meubels en textiel liepen sterk terug. Dit blijkt uit een publikatie van het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf. De geldomzetten in de zelfbedienings- zaak spanden de kroon: in januari werd een stijging van zeventien pro cent geboekt vergeleken met die maand in het vorig jaar. De meubel zaak zag de geldomzet met vijftien procent teruglopen. Uit de verandering van de geldom zetten valt niet af te lezen of er meer of minder in hoeveelheden werd ver kocht. De klandizie kan in een winkel zijn teruggelopen, maar de gestegen prijzen die zich dit jaar hebben voor gedaan, kunnen dat verlies in omzet weer goedmaken. De teruggang bij de meubelzaken is opvallend: nu een daling met vijftien procent en in december nog een stij ging van 89 procent. De oorzaak is duidelijk: veel klanten hebben hun meubels nog eind vorig jaar gekocht, voor de b.t.w. alles duurder ging ma ken. Hetzelfde geldt voor de schoen en textielwinkels. De daling in de om zet is daar des te opmerkelijker om dat de uitverkoop ook in januari is ge weest. De komende maanden kunnen ech ter pas uitwijzen hoe de invloed van de b.t.w. en de daarmee gepaard gaan de prijsstijgingen op de verkopen is geweest. Sommige branches hebben in ja nuari duidelijk goede zaken gedaan. De schoenmaker bijvoorbeeld kon de omzetdaling van het vorig jaar in ja nuari ombuigen tot een stijging van zeven procent. Mogelijk stelt men de aankoop van nieuwe schoenen langer uit wegens de gestegen prijzen. De schoenmaker kan daardoor meer werk krijgen. Dat men in het duurdere leven van dit jaar voorzichtiger met zijn geld omspringt, valt af te lezen uit de om zetdaling van de slijter met twee pro cent. In onderstaande staat wordt aangegeven hoe de geldomzetten in januari van dit jaar procentueel veranderden vergeleken met januari 1968. Ook is vergeleken december 1968 met december 1969. In de laatste kolom staat aangegeven hoo de geldomzet over heel 1968 zich heeft gewijzigd ten opzichte van 1967. jan. febr. Branche 69 68 68 67 68/67 kruidenier (zelfbediening) +17 4 9 +14 11 11 +12 11 +6 6 5 +11 10 +4 +10 2 4 kruidenier (toonbank) +9 1 5 4 6 —6 —3 —3 5 2 5 drogist +4 3 6 +3 0 4 3 5 —2 2 —5 19 12 huishoudelijke artikelen —7 10 6 —13 8 5 28 6 89 15

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 6