Veenendaals
dagblad
Bezetters negeerden ultimatum
Buiten
Vissers in Seheveningen
dreigen niet staking
Astronauten in
goed humeur
Strauss wil met spoed
Engeland in de E.E.G.
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Bezetting in
Nijmegen van
korte duur
Asva-kantoor
bezet
BIJVAL VAN DE
V.U. VOOR
BEZETTERS
BIJEENKOMST
NIXON-THIEU
Niet akkoord met voorstel tot instelling van
arbitragecommissie door Tweede-Kamerleden
Afsnijding voedseltoevoer door
verwijdering van luchtbrug
Jkl
12 gardisten
waren „high"
Maanreis verloopt voorspoedig
LATER IETS
WARMER
Vogels en vlinders II
Waterkanonnen
Ultimatum
Aangetoond
NEGERS PLUNDERDEN
WINKELS IN NEWARK
LEKKERE BROODJES
ONDERWEG
BOLLEN EN PUNTJES
0uf. voor redaoti* en adminietratie
iPrins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Yelef. 08385-10650 (adm.), 107^7 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
£0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei
opgericht in 1926.
Uitg.Wegener's Couranten Concern n-.u,
Advertentietarieven op aanvraag.
DtNSDAG 20 MEI f969 - 43e JAARGANG no. II6
MAAGDENHUIS GEÏSOLEERD
AMSTERDAM Vannacht om vier uur heelt de Amsterdamse politie Het
Maagdenhuis geïsoleerd door de luchtbrug tussen de aula en het administratie
ve centrum van de universiteit weg te nemen. Enkele bezetters hebben nog ge
tracht de actie van de politie te verhinderen, echter zonder resultaat.
De politie had vannacht omstreeks twaalf uur opdracht gekregen de politie-
afzetting rond Het Maagdenhuis effectief te maken. Dit hield dus in, dat het
isolement volledig gemaakt moest worden. De afgelopen dagen hadden de stu
denten via een zelf gemaakte luchtbrug contact met de buitenwereld. Via de
aula en de universiteitsbibliotheek werden op deze wijze voedsel en andere
voorraden aangevoerd en hadden de studenten vrij in- en uitgang.
De „belegering" is het antwoord van de overheid op het verwerpen door de
bezetters van Het Maagdenhuis van een ultimatum dat gisteravond om elf
uur afliep.
NIJMEGEN Een groep van 20 Nij
meegse studenten heeft gisteravond
omstreeks acht uur het bureau van de
academische senaat bezet. De groep
wilde hiermee „haar diepe verontwaar
diging" uiten over de resolutie die door
de academische senaat in een gister
middag gehouden vergadering was aan
genomen.
Vannacht echter hebben een dui
zendtal studenten bij een stemming in
de kantine van de faculteit der wis- en
natuurkunde van de universiteit de be
zetting van het bureau verworpen. 621
gtudenten stemden tegen de bezetting
268 voor en ruim 30 onthielden zich van
stemming. De uitslag werd de 20 stu
denten, die het senaatsbureau bezet
hielden, overgebracht. Deze hebben de
bezetting opgeheven en zich aldus bij
het besluit van de studenten neerge
legd.
De studenten waren tot de bezetting
overgegaan, omdat zij verontwaardigd
waren over de manier waarop de se
naat op hun eisen reageerde. De Senaat
had in beginsel medebeslissingsrecht
voor alle geledingen toegestaan en was
akkoord gegaan met o.a. de instelling
van een universiteitsraad. Toch ging dit
antwoord volgens de studenten aan een
aantal wezenlijke problemen voorbij.
De voornaamste grief van de studen
ten is dat de senaat altijd een vetorecht
blijft behouden.
AMSTERDAM De recherche van
de Amsterdamse politie zal de 41-jari-
ge Chinese restauranthouder K. Y. C.
uit Rotterdam aan de officier van jus
titie voorleiden. De man wordt ver
dacht van medeplichtigheid aan de
moord die vorige week in Amsterdam
werd gepleegd op de 31-jarige Maleise
kantoorbediende Sik Yin Wong.
\Tan het origineel British Birds"
door Thorburn en van zijn wat
later in octavo formaat verschenen
eveneens vierdelige vogelwerk, heb
ik veel plezier beleefd, want Thor-
4 burn was een groot artiest op dit
gebied. Zijn objecten zijn levende
wezens, ze kijken u aan van het
blad en ge meent hun roep te horen
alles is even natuurgetrouw en
to-the-point geen afbeeldingen,
maar portretten van vogels, onge-
looflijk artistiek. Menigeen heb ik
zijn prachtige, in rood marokijn ge-
bonden werken getoond en iedereen
2 was enthousiast. Het milieu, de en-
i tourage, alles vormt een passende
omlijsting der onderwerpen en ge j
kunt dit allemaal thans rustig thuis
zien door de Nederlandse editie.
De weinigen, die haar met de oor-
spronkelijke uitgave kunnen verge-
lijken, vinden hier en daar verschil-
punten door een andere reproduk-
i tietechniek, want het is zelfs met
de moderne middelen moeilijk, de
fijne details van veren en ogen,
4 pose en uitdrukking te laten uitko-
men. Niettemin moeten we met de
J fraaie aanwinst tevreden zijn.
Ook in ons eigen land ken ik wel
boeken, die voor een soortgelijke
herdruk in aanmerking zouden ko-
men, zoals de beroemde Traité de
Fauconnerievan Schlegel en
Verster v. Wulverhorst, dat ook
buitenlandse aandacht zou trekken. J
Voorts het vierdelige Vogels van
huis en hof" door J. G. Keulemans,
Z de ultra-zeldzame Valkerij in
Europa" van kolonel Van Es. Of
voor zulk een klein gebied als het
onze er uitgevers gevonden worden, r
Z die zulke specialistische natuurhis-
torische literatuur aandurven, staat
nog te bezien.
20 mei 1969
A. B. WIGMAN
,Hvuvmm\w\uumvuuuuuu\u\vuv\vut\n
De politie, die zelf het tijdstip van
ingrijpen mocht bepalen, ging om
04.00 uur tot actie over, omdat het op
dat tijdstip stil is op straat en men
niet met kunstlicht hoefde fe werken.
Met een kraanwagen haalde de poli
tie de luchtbrug over het nauwe straat
je weg, nadat men enkele traangas-
bommen naar het openstaande raam
had gegooid om tegenwerking van de
zijde van de studenten te voorkomen.
Niettemin waren de studenten er bijna
in geslaagd de brug naar binnen te ha
len. Even later werden enkele ruiten
ingegooid en kwamen een paar stoelen
naar beneden. Bovendien belandde 'n
aantal archiefstukken op straat, even
als enkele dakpannen. De studenten
hebben snelblusapparatuur gebruikt bij
hun afweringspoging van de politie.
De politie, die niet de opdracht had
het gebouw binnen te gaan, heeft zich
daarna onmiddellijk terug getrokken.
Bij het gebouw staan nu de twee wa
terkanonnen opgesteld, die de regering
vorig jaar de Amsterdamse politie ter
beschikking stelde. Zij zijn nog niet
eerder gebruikt. Zij zijn bedoeld om te
verhinderen, dat er opnieuw een brug
wordt geslagen.
Via een zender is vanuit het Maag
denhuis gemeld, dat er een stuk of vijf
gewonden waren als gevolg van de
traangasbommen. De politie heeft daar
op de GG en GD gewaarschuwd. De
studenten hebben de GG en GD de toe
gang tot het gebouw echter geweigerd.
Zij beweren echter dat de politie dit
zou hebben gedaan.
Volgens de politie is het onmogelijk,
dat er mensen ten gevolge van het
traangas gewond kunnen zijn. Zij kun
nen hogstens wat hinder aan neus en
ogen hebben ondervonden.
De politie, die ongeveer honderd man
heeft ingezet om de afsluiting van het
Maagdenhuis en de aula te continueren,
heeft tijdens haar actie twee arresta
ties verricht. Tegen een ieder, die mo
menteel de bezette gebouwen verlaat,
zal proces-verbaal worden opgemaakt
wegens lokaalvredebreuk.
Het bestuur van de Amsterdamse
Universiteit heeft de studenten gister
avond het ultimatum gesteld vóór 23.00
uur de bezetting van het Maagdenhuis
te beëindigen. Na een korte discussie
wezen de bezetters het ultimatum gis
teravond van de hand.
Als de studenten met het ultimatum
akkoord gaan, zo had het universiteits
bestuur beloofd, zullen curatoren en
presidium de onderwijscommissie van
de Tweede Kamer vragen een commis
sie van deskundigen te benoemen die
een bindend advies moet uitbrengen
over de meningsverschillen tussen uni
versiteit en studenten over het medebe
slissingsrecht
Dit staat in een brief die het univer
siteitsbestuur gisteravond om zeven
uur bij de Algemene Studentenvereni
ging Amsterdam (ASVA) heeft bezorgd.
In een toelichting op zijn voorstellen
had Amsterdams burgemeester, dr. I.
Samkalden (president-curator), gezegd
dat hij het waarschijnlijk en raadzaam
achtte dat ook studenten in die com
missie zullen worden opgenomen.
„Als men hier niet op ingaat, is de
onredelijkheid duidelijk aangetoond.
Wij gaan hiermee tot de uiterste grens.
Ik wil niet praten over de maatregelen
die genomen zullen worden als de be
zetters hiet niet op ingaan, omdat ik er
vanuit ga dat men dit zeer redelijke
voorstel zal aannemen".
Dr. Samkalden (hoofd van de politie)
begaf zich hierop direct naar het hoofd
bureau van politie.
Na een korte discussie wezen de be
zetters in het Maagdenhuis het voorstel
met uitimatum van de hand.
De studenten willen niet over veran
dering van de structuur praten zolang
het politiekordon rond het Maagdenhuis
intact blijft en de telefoonverbindingen
niet zijn hersteld.
„Wij zijn niet bereid de besluitvor
ming nog verder naar de top te verleg
gen. Wij hebben geen vertrouwen in de
Kamercommissie die de deskundigen
moet benoemen", aldus de reactie van
de bezetters.
JAGDALPOER Bewoners van het
Bastar-district in India hebben een be
roep op de regering gedaan een groot
scheepse jacht te organiseren op acht
mensen-etende tijgers, die de afgelopen
twee en een half jaar meer dan 300
mensen hebben gedood.
Ofschoon de politie het Spui en andere straten rond het Maa-denhuis herme
tisch heeft afgesloten, werd gisteren toch een gaatje in het kordon gemaakt.
Daardoor kon dit echtpaar ongestoord naar de Engelse kerk, in het Begijnhof
rijden om te trouwen.
DEN HAAG De ongeveer 400 Scheveningse vissers zullen vandaag niet uit
varen als hun reders blijven weigeren toe te geven aan gestelde eisen.
BERKELEY De nationale
garde, in Berkeley te hulp geroe
pen om onlusten aan de universi
teit van Californië te smoren,
heeft strikte opdracht gekregen
meisjes te negeren die fruit en
koekjes aanbieden. Twaalf gar
disten waren „High" geworden,
nadat ze versnaperingen toege
stopt hadden gekregen, waar LSD
door was gemengd, zo deelde een
woordvoerder van de nationale
garde mee. De bewuste mannen
doen inmiddels al weer dienst,
zonder nadelige gevolgen te heb
ben ondervonden van hun onver
wachte „trip".
AMSTERDAM De Studentenraad
van de Vrije Universiteit, de SRVU, en
de raad van praesides, het overkoepe
lende orgaan van de faculteiten en de
studentencommissies, en de fractie van
de studentenvakbeweging aan de Vrije
Universiteit hebben zich gisteravond
solidair verklaard met de bezetting van
het Maagdenhuis door de Amsterdam
se studenten.
De NSR stelt zich onverkort achter
de Amsterdamse studenten, die het ul
timatum, gesteld door de heer Sam
kalden, burgemeester, president-curator
en hoofd van de politie, hebben afgewe
zen.
De Groninger studentenraad acht het
begrijpelijk dat Amsterdamse studen
ten zijn overgegaan tot bezetting van
het Maagdenhuis. Eventuele politiële
acties binnen de universiteit beschouwt
zij als een ongeoorloofde intimidatie.
Een aantal Amsterdamse jongeren
organisaties hebben zich eveneens ach
ter de bezetters geschaard. De senaat
van de Amsterdamse Universiteit heeft
zich geheel achter het beleid van het
Universiteitsbestuur en achter dat van
d« rector magnificus gesteld.
De vissers willen een duurtetoeslag
van dertig gulden per maand met te
rugwerkende kracht tot 1 januari van
dit jaar en ee toezegging om te praten
over een nieuw loonsysteem per 1 ja
nuari 1970
In Seheveningen vergaderde gisteren
de bedrijfsvereniging van Zeevarenden
in Seheveningen onder leiding van vak-
bondsseecretaris Jaap Koning. Met al
gemene stemmen werd besloten te sta
ken als de reders blijven weigeren een
hogere vaste gage vast te stellen en
het aantal arbeidsuren te verminderen.
De Redersvereniging Seheveningen en
vertegenwoordigers van Vlaardingse re
ders vergaderden gisteren de gehele
dag zonder tot een standpunt te komen.
AMSTERDAM Gisteravond om
half twaalf hebben ruim twintig studen
ten uit protest tegen de bezetting van
het Maagdenhuis het kantoor van de
ASVA aan de Weesperstraat bezet.
Dit was mogelijk doordat iemand die
over een sleutel van het kantoor be
schikte er binnenging en vergat de
deur te sluiteh. Hij werd, nadat de be
zetters binnen waren gedrongen, met
bekwame spoed buiten de deur ge
werkt.
De studenten van verschillende stu-
dierichtinigeri hebben verklaard het
ASVA-kantoor bezet te zullen houden
zolang het Maagdenhuis is bezet. Wie
aan de bezetting wil mee doen is, na
een strenge selectie, welkom. Het be
stuur en andere functionarissen van de
ASVA zullen echter met kracht worden
geweerd.
Deze actie is uitsluitend bedoeld om
de absurditeit van de bezetting van
het Maagdenhuis duidelijk te maken.
„Zoals het handjevol studenten die nu
in het Maagdenhuis zitten, beweren de
Amsterdamse studenten te vertegen
woordigen, zo zouden de 25 man, die
in het ASVA-kantoor zitten, dat ook
kunnen beweren (wat wij overigens
niet doen)", aldus de woordvoerder van
de vijfentwintig.
Om tien uur het tijdstip waarop
gewoonlijk het kantoor van de Amster
damse studentenvereniging ASVA wordt
geopend hebben de bezetters het ge
bouw vanmorgen verlaten. Zij hebben
met de korte bezetting slechts willen
aantonen, dat het voor een kleine min
derheid bijzonder gemakkelijk is om
door middel van een bezetting eventu
ele eisen af te dwingen.
HOUSTON In puike stemming zetten de astronauten Thomas Stafford,
Eugene Cernan en John Young hun tocht in de Apollo-10 door de we
reldruimte voort. Ze hebben geen last van verkoudheid, ruimteziekte en sla
peloosheid, zoals sommigen van hun voorgangers.
Toch was het aan boord van de Apollo-10, die het drietal morgen in de baan
om de maan zal brengen, geen ideale toestand.
WASHINGTON President Nixon
en president Thieu van Zuid-Viëtnam
zijn van plan spoedig bijeen te komen
om overleg te plegen over de militaire
ontwikkelingen in Viëtnam en de Pa-
rijse vredesonderhandelingen. Dit is
in welingelichte kringen in Washington
vernomen.
De staatshoofden zullen in het gebied
van de Stille Oceaan of in Washington
samen komen.
NEWARK Honderden negers heb
ben gisteren in Newark (New Jersey)
winkels van blanken geplunderd en
winkeliers geslagen na een bericht, dat
een blanke politieman een negerjongen
had doodgeschoten. De politie maakte
van traangas gebruik om de menigte
uiteen te drijven.
De politie deelde mee dat de jongen,
die een auto had gestolen, door een
zwarte politieman uit noodweer was
neergeschoten. Bij de ongeregeldheden
werden verscheidene mensen licht ge
wond, voornamelijk door rondvliegen
de scherven van ingeslagen ruiten.
In de zomer van 1967 werden in Ne
wark 29 mensen gedood tijdens groot
scheepse ongeregeldheden. De bevol
king van de stad bestaat voor de helft
uit blanken en voor de helft uit negers.
De verkoop van sterke drank is ver
boden en er geldt een uitgaansverbod
tussen 22 en 6 uur. Nationale gardisten
hebben de betrokken wijk afgezet.
DEFEIS SIE-ORGAIV IS ATI E BITSTSE'IV IS AVO BEPLEIT
LONDEN De Westduitse minister van Financiën, Franz-Josef Strauss, heeft
gisteravond in een lezing te Londen gepleit voor de vorming van een West-
europese defensie-organisatie binnen de NAVO, waarbjj Engeland en Frankrijk
gezamenlijk voor de kernbewapening zouden moeten zorgen. Voorwaarde hier
voor was een gefedereerd Europa. In dit verband drong hij er op aan, dat de zes
landen van de EEG onverwijld stappen nemen om Engeland als volwaardig lid
in de gemeenschap op te nemen.
Eerder op de dag had Strauss ge
sproken met premier Wilson en diens
minister van Buitenlandse Zaken Ste
wart. Voorts bood zijn komst naar Lon
den de gelegenheid tot overleg met zijn
Britse ambtgenoot Roy Jenkins over
monetaire vraagstukken in verband
met het Westduitse besluit om niet tot
revaluatie van de mark over te gaan.
Vandaag keert Strauss terug naar Bonn.
Twee van de belangrijkste niet-gaul-
listische kandidaten voor het Franse
presidentschap Poher en Defferre heb
ben te verstaan gegeven, dat zij bereid
zijn bij verkiezing onderhandelingen
met Groot-Brittannië te beginnen over
toetreding tot de EEG en ook het ver
bod op wapenleveranties aan Israël op
te heffen.
Zij merkten echter op, dat zij niet
bereid zijn terug te komen van een
ander stokpaardje van De Gaulle: de
weigering militaire bases in Frankrijk
voor de NAVO beschikbaar te stellen.
De socialist Gaston Defferre en inte
rim-president Alain Poher maakten hun
opmerkingen in twee afzonderlijke
vraaggesprekken met 't weekblad Paris
Match. Defferre antwoordde met ja op
de vraag of hij voor toelating van
Groot-Brittannië tot de EEG was, maar
hij voegde hieraan toe: vooropgesteld
dat Groot-Brittannië zich geheel neer
legt bij het verdrag van Rome.
In antwoord op dezelfde vraag zei
Poher, dat hij een Europeaan was en
van mening is dat „Europa geen wer
kelijkheid kan worden zonder Groot-
Brittannië". Hij wees echter op de
vele problemen, die samenhangen met
de Britse lidmaatschapaanvraag,
maar zo voegde hij hieraan toe: „Het
is noodzakelijk de onderhandelingen
met Engeland te hervatten. Bij deze
onderhandelingen zal blijken welke
moeilijkheden wij zullen moeten over
winnen". De Gaullistische kandidaat
voor het Franse presidentschap, Geor
ges Pompidou, heeft gisteravond tij
dens een verkiezingsbijeenkomst in Pa
rijs gezegd, dat Europa sterker zou zijn
en zijn stem zou kunnen laten gelden
als Engeland zich bij de EEG zou aan
sluiten. Maar hij liet zich verder zeer
vaag uit over dit onderwerp.
T[
f
1
j
De Scheveningse haven getuigt duidelijk van de dreigende stakingalle vissersschepen liggen afgemeerd.
De drie astronauten werden in hun
eerste nachtrust onderweg af en toe
gestoord door het geluid van kleine
raketjes die voor een roterende bewe
ging van het ruimteschip moesten blij
ven zorgen. Die draaiing om de lengte
as is nodig om verhitting van de huid
van het ruimteschip aan een zijde te
verhinderen. In het ruimtevaardersjar
gon heet deze draaiing de „braadspit
methode".
De drie astronauten klaagden op ze
ker moment over een te hoog cloorge-
halte van hun drinkwater. Toen bleek
dat chloor niet op de juiste wijze was
toegevoegd aan het water, dat een bij—
produkt is van de brandstofcellen, kre
gen de drie astronauten de raad de be
dorven voorraad water weg te gooien
en een ander voorraadje aan te spre
ken.
TV-camera
Die perikelen waren vergeten toen
de astronauten om beurten aan het
werk gingen met de kleuren-tv-came-
ra. Er stond maar een opneemperiode
van een kwartier op het programma
van gisteren, maar het slot van het
liedje was dat er in totaal 72 minuten
lang in kleur naar de aarde werd uit
gezonden.
Overzicht
Toen het ruimteschip ongeveer
185.000 km van de aarde was verwij
derd gaf John Young een overzicht van
de weersgesteldheid boven verschillen
de delen van de aarde zoals hij die be
ter dan wie ook op aarde in een oogop
slag kon zien. „Dit was uw weerbe
richt van vanmorgen van een hoogte
van ongeveer honderdduizend mijlen",
grapte hij.
Volgens ruimte-artsen hebben de be
manningsleden van de Apollo-10 bij het
passeren van de z.g. Van Allen-gordel
aan een hoeveelheid radio-actieve stra
ling blootgestaan, die gelijk te stellen
is met hetgeen een patiënt ondergaat
wiens borstkas driemaal wordt door
gelicht.
Terwijl de astronauten het ontbijt
gebruikten hoofdzakelijk vruchten
sap en gezoete maisvlokken kregen
zij van de aarde nieuwsberichten te
horen, waaronder verscheidene sport
uitslagen.
Lied
Vervolgens vroeg Young aandacht
voor het populaire lied „Up, up and
Away in my beautiful balloon", gezon
gen door Cernan met gitaarbegeleiding
van Stafford en hemzelf. Het bleek dat
Stafford voor deze muzikale verras
sing had gezorgd door een bandopna
me-apparaat mee aan boord te nemen.
„Het was erg moeilijk om de bas een
plaatsje in de cabine te geven", zei
hij, toen het controlestation in Houston
de muzikale prestatie had geprezen.
Het Russische regeringsblad Izves-
tia heeft de drie Amerikaanse maan-
reizigers succes toegewenst. Evenals
in een uitzending van Radio-Moskou
werd ruime aandacht besteed aan de
gevaren die aan de tocht van de Apol
lo-10 zijn verbonden.
9 ADVERTENTIE
V\AAAAA/^iAA^AAAAA<
(Van onze weerkundige medewer
ker).
Het weer beleefde gisteren een
markant dieptepunt. De tempera
tuur kwam in Gelderland de hele
dag niet hoger dan 8 a 9 graden; in
Leeuwarden was het zelfs 7 graden,
tegen 17 normaal en 29-31 vorige
week. Plaatselijk beleefde men de
koudste meidag sedert 1935, toen
op 15 mei 6,5°C werd waargeno
men. Het record van De Bilt sedert
1848 is 5,5°C maximaal in mei 1855
echter vroeger in de maand, op de
vierde. Het regende veel: op Kam
pereiland 28 mm en het stormde
vooral in Z.W.-Friesland uit N.W..
90 km per uur.
Vooruitzichten: deze zijn iets gun
stiger. In de tweede helft van deze
week zal het kwik naar een nor
maler middagniveau gaan van ca.
15 graden, zodra de wind in de zuid-
hoek terug is. De nachten worden
tijdelijk echter kouder en van
woensdag op donderdag is er ge-
vaar voor grondvorst.
Morgen: zon op 4.38, onder 20.36
maan op 8.04, onder 0.58 uur.
