Veenendaals
dagblad
Bezetters streken om half tien rode vlag
Buiten
Extra aandacht
voor maankrater
de kleuren
enkies
hatérna
Treinen tussen
Zwolle-A'foort
140 km per uur
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
BANKROVER
GEGREPEN
pnjs
hatéma
nieuwe speciale
aanbiedingen
op Shell-Stations
JAMIN
PRINSES MARGRIET OPENDE
IN EDE „DE HARTENBERG"
pindarotsjes
Opklaringen
„Treedt op of
treedt af"
Politie voerde studenten af naar het
hoofdbureau voor proces-verbaal
wegens lokaalvredebreuk
Tot half twee s nachts rellen in
hoofdstad na „voedseloptocht"
Weer actie van
Ian Paisley
Apollo dicht bij Aristarchus
Tijdwinst
Afsplitsing
MALIK ONTMOET LUNS
J /Ander invloed van een hogedruk-
j Vogels en vlinders III
j 21 mei 1969
Rellen
Gewonden
Zestiende generaal in
Rusland overleden
IN MAASTRICHT
Uit hoeveel kleuren
kunt u kiezen?
Uit meer dan 50!
Bekijk ook de prijzen!
Hatéma Enkalon
Standard 95.-
Hatéma Enkalon
Record 99.-
Hatéma Enkalon
Perfect 119.-
Hatéma Enkalon
Extra 129.-. Hatéma
Moket 129.-. Alle
kwaliteiten op kamer
breedte (390 cm) en
per strekkende meter.
Speciaal voor de
slaapkamer: Hatéma
tapijt Doryl (360
cm breed) 85.-.
Exclusieve garantie en
service: garantie
bewijs in de vorm van
'n plintplaatje en
service-cheques voor
de nazorg van uw
Hatéma tapijt.
Helmond
KVP, ARP EN CHU
IN LIMBURG KOMEN
MET ÉÉN LIJST
Bur. voor redactie en administratie i
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal.
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei"
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 21 MEI I969 - 43e JAARGANG no. II7
Drie hoofdpunten kenmerken deze
voorproef van Spoorslag '70:
1. De reisduur wordt korter door gro
tere snelheid, korter oponthoud op de
stations en betere aansluitingen op de
knooppunten.
2. Op een groot aantal baanvakken zul
len meer treinen gaan rijden. „Wij stre
ven naar een zodanige frequentie", werd
gisteren gezegd, „dat de reiziger op
veel stations om de tien minuten een
trein kan hebben. Wij naderen daar
mee het metro-ideaal." 1
3. De steden zullen beter bereikbaar
worden door het openen van meer voor
stadstations en nu niet alleen in het
westen. Op 1 juni worden in gebruik ge
nomen: Delfzijl-West, Tilburg-West,
Vlaardingen-West en Heemskerk. Zwol-
le-Veerallee gaat dicht.
Op de stoptrein Utrecht-Amersfoort-
Zwolle verschijnt het modern snel ac
celererend materieel, hetgeen reistijd
verkorting oplevert van ca. 10 minuten.
In Amersfoort is er een zeer goede aan
sluiting naar/van Amsterdam met de
nieuwe Twentse sneltreindienst. Dit be
tekent voor reizigers van de Veluwesta-
tionc naar Amsterdam een reistijd
verkorting van gemiddeld 25 minuten.
De reeds in de vorige zomer begonnen
frequentieverhoging in Brabant, met
een toegevoegde uurdienst tussen Den
Bosch en Breda, wordt nu verder uitge
breid: naar het westen door verlenging
tot Roosendaal en verder als uurstop-
dienst naar "Vlissingen, naar het oosten
door verlenging naar Nijmegen, van
daar in de bestaande uurdienst naar De
venter en vervolgens als nieuwe uur
dienst door naar Zwolle. Dit betekent
dat er rechtstreekse treinen in een uur
dienst tussen Vlissingen en Zwolle zijn
gekomen met daarbij te Roosendaal
goede verbindingen op en van de ex
prestreindienst Brussel/Antwerpen-Am-
sterdam en te Zwolle op en van de
exprestreinen naar en van Groningen.
Het betekent verder voor de Zeeuwse
lijn een doorgaande uurstopdienst naar
Brabant/Gelderland. De lijnen "Zwolle/
Kampen en Zutphen-Apeldoorn krijgen
een nagenoeg volledige halfuurdienst,
beide met goede aansluitingen naar en
van de randstad.
Tussen de randstad en Groningen ko
men twee doorgaande verbindingen per
uur: één expres- en een sneltrein. He
laas nog met een ongelijke frequentie
verdeling van 20 en 40 minuten. Een en
ander betekent dat het afsplitsen als
„vuurpijltrein" in Zwolle vervalt. Daar
voor komt dus de exprestreinuurdienst
Den Haag/Rotterdam-Groningen, die
voor de tegenrichting al bestaat.
Voor Twente-Randstad biedt de
dienstregeling 1969 twee maal per uur
een verbinding. De bestaande stoptrein
dienst Enschede-Apeldoorn gaat name
lijk elk uur doorrijden naar Amsterdam,
en omgekeerd, met een stop te Amers
foort en Hilversum. In Amersfoort aan
sluitend op/van de exprestreinuurdienst
Groningen-Den HaagRotterdam. De
volledige onderlinge aansluiting van de
ze exprestreinen op deze nieuwe Twen-
teverbinding met Amsterdam moest
wachten op het nieuw te bouwen twee
de eilandperrbn in Amersfoort.
DJAKARTA De Indonesische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Malik,
is dinsdag plotseling en vrijwel onop
gemerkt naar Europa vertrokken, waar
hij zijn Nederlandse ambtsgenoot mr.
Luns zal ontmoeten.
Malik zal vermoedelijk in Rome met
Luns over „bilaterale problemen" over
leg plegen. De twee ministers zullen
vrijwel zeker beraadslagen over de toe
stand in West-Irian.
ADVERTENTIE
morgen
200 gram van 105 voor 95
niet te geloven voor die prijs!
gebied boven Noord-Frankrijk
was er in de nacht van dinsdag op
1 woensdag weinig bewolking en een
zwakke wind. De temperatuur kon
I dan ook flink dalen, zodat er op ve- I
le plaatsen nachtvorst optrad.
Een kleine depressie, die over
Ierland in oostelijke richting naar
Engeland koerste, verplaatst zich j
intussen verder naar onze omge-
ving en zal ons in de komende J
avond en nacht passeren. Achter
deze storing komt boven de Britse
eilanden een rug van hoge druk tot
S ontwikkeling. Bovendien begint bo- I
ven Scandinavië de druk te stijgen.
Samenhangend met deze ontwik-
kelingen wordt voor het komende I
I etmaal aanvankelijk veel bewolking
j met enige regen verwacht. Achter
de storing zal de wind naar noor- I
I delijke richtingen draaien, en zullen j
g enkele opklaringen voorkomen. De
kans op nachtvorst is klein, de mid- J
J dagtemperaturen zullen in het alge- j
j meen dezelfde zijn als woensdag.
DEN HAAG „Binding rechts" (de
vroegere groep-Harmsen) heeft de mi
nisterraad naar aanleiding van de ont
wikkelingen rond het Maagdenhuis te
Amsterdam een telegram gestuurd van
de volgende inhoud: „Excel, inzake
Maagdenhuis: Treedt op of treedt af'.
Vele barricades moesten door de politie opgeruimd worden vóór de stra
ten weer enigszins begaanbaar waren. GGD-wagens en alle politietransport
ondervonden grote hinder van de zeer efficiënte barricades.
MAAGDENHUIS' CAPITULEERDE
AMSTERDAM Vijf minuten nadat aan de vlaggestok aan de voorgevel van
Het Maagdenhuis de rode vlag was gestreken betrad om even over half tien
vanmorgen de politie het gebouw.
Oin half tien hadden de studenten de voordeur geopend. Voor Het Maagden
huis stonden bussen van het Gemeente Vervoerbedrijf gereed, waarmee de stu
denten naar het hoofdbureau werden afgevoerd, waar tegen allen proces-ver-
baal terzake van lokaalvredebreuk is opgemaakt. In het algemeen zullen zij na
verhoor worden vrijgelaten. Er zijn 70 extra rechercheurs in dienst geroepen
voor het massale verhoor.
Tegen kwart voor tien begaven de burgemeester van Amsterdam, dr. I. Samkal-
den, de rector-magnificus, prof. dr. A. D. Belinfante, hoofdcommissaris van politie
Jong en enkele topfunctionarissen van de universiteit zich in het Maagdenhuis.
Z\j hebben overleg gepleegd over de te volgen methode. ASVA-voorzitter John
Middendorp behoorde tot de eersten, die naar het hoofdbureau voor verhoor
werden overgebracht. Hy werd met enige voorrang behandeld, opdat hjj zo snel
mogeljjk het overleg met de universitaire autoriteiten kan voortzetten.
EDINBURGH Bij de kathedraal
van Edinburgh 'is gisteren gevochten,
toen de militante protestantse leider
uit Noord-Ierland ds. Ian Paisley met
ongeveer 300 volgelingen protesteer
de tegen de aanwezigheid van een
room-katholieke waarnemer op het
juist geopende congres van de Schotse
kerk. De openingsplechtigheid werd
bijgewoond door Koningin Elizabeth,
de hertog van Edinburgh en hun doch
ter prinses Anne.
De Engelse gasten waren juist ver
trokken, toen ds. Paisley en zijn me
destanders een spandoek ontvouwden
met het opschrift „De paus van Rome
leeft in zonde en hij is de anti-christ".
Het kwam tot een handgemeen, toen 'n
groep vrouwen en een aantal leden
van de beweging voor het verlenen'
van gelijke burgerrechten aan alle be
woners van Noord-Ierland probeerden
zich meester te maken van het span
doek. Zonder veel moeite wist de poli
tie de orde te herstellen.
HANNOVER Het vinden van het
verminkte lijkje van een meisje van
drie maanden in een berenkooi van
een klein rondtrekkend circus bij Han
nover heeft geleid tot de aanhouding
van de 21-jarige moeder van het
slachtoffer. Zij heeft tot dusver geen
betekenis afgelegd.
elbeschouwd moeten wij de uit-
gever bewonderen, die het aan
durft, met een boek over vlinders
en dan nog maar alleen over de
dagvlinders of kapellen"zoals de
ouderwetse plattelander hen placht
te namen uit te komen. Im
mers, dit luchtige sier spul van
weide, hei en bloemenhof zien tve
slechts zelden meer, want het is
te frêle, om op te kunnen tegen be
spuitingen. industrie, luchtvervui
ling, landbouwvergiften en haast
I uit haar voegen rakende techniek.
J Men kan nauwelijks meer spreken
van deze wonderen Gods", zoals
J een vorig geslacht dit met eerbied
deed. Straks zag ik een eenzaam
citroentje over het gazon dansen
en gisteren was het een koolwitje.
Dit is nauwelijks om erover naar
huis te schrijven, niet waar?
Slechts hij, die een vlindersaantrek-
kende struik in de tuin heeft staan,
zoals de buddleya, krijgt wat meer
en edeler variatie. Overigens gaan
de etherische goochelaartjes goed
deels te gronde in onze troosteloze
maanlandschappen en door gespo
ten landschappen. Niettemin ver
scheen er bij Thieme te Zutphen
een fraai uitgevoerd en ook naar de
tekst op een hoog plan staand werk
.,Vlinderboek in kleuren", door de
bekende entomoloog dr. W. J.
Kabos (62 platen f27,50) en ik
hoop, dat de uitgever er plezier aan
I beleeft, want dit is het mooie boek
alleen reeds als kijk-object dubbel
en dwars waard. Sinds Johan Chris-
J tiaan Sepp twee eeuwen her zijn
nog altoos zeer gezochte werk
Beschouwing der wnderen Gods
in de minst geagte schepzelen"
schreef, is er in ons land geen vlin-
derboek met zulke fraaie platen
verschenen en dit zegt veel. Met
J leze uit het Engels bewerkte nieu-
weling zijn we dus weer bij.
A. B. WIGMAN
In de hal zongen de bezetters aan
één stuk door strijdliederen, die zij
zelf hadden gemaakt, Gezangen als „het
is ons Maagdenhuis" en „Wij gaan nog
niet naar huls" en kreten als „Wij
gaan door met de strijd" en „Let wel,
professor Belinfante is voor ons geen
rector meer" klonken oorverdovend uit
de 150 a 200 kelen van de bezetters.
Om kwart over tien waren de eerste
15 opstandigen in een van de gemeente
bussen afgevoerd.
Vele nieuwsgierigen stonden buiten
achter de afzetting ongeduldig te wach
ten op het. moment, dat de bezetters er
massaal uitgedreven zouden worden.
Zij werden hierin echter teleurge
steld, want omdat de autoriteiten en de
politie zoveel mogelijk wilden probe
ren geweld te vermijden, verliep de ont
ruiming aanvankelijk zeer langzaam.
De atmosfeer in het Maagdenhuis was
bijna ondragelijk. Door de slechte ven
tilatie de bezetters hielden de ramen
zoveel mogelijk dicht rook het er bij
zonder muf.
Tot vannacht half twee hebben in de
Amsterdamse binnenstad chaotische
toestanden geheerst. De politie heeft
een aantal charges uitgevoerd nabij
het Maagdenhuis om enkele duizenden
nieuwsgierigen en sympathie-betuigers
met de bezetters uit de onmiddellijke
omgeving te verdrijven. Er werden
twee extra waterkanonnen ingezet om
de opdringende massa op afstand te
houden. Het verkeer ook het tram
verkeer kon geen doorgang meer
vinden.
Deze rellen vonden hun oorsprong in
een „voedsel- en hongertocht" van
1500 jongeren, die vanuit het universi
teitscomplex Oudemanhuispoort, waar
in het begin van de avond door stu
denten een bijeenkomst was belegd in
kleinere en grotere groepen de binnen
stad introkken. Toen de deelnemers
aan deze „hongertocht" hun doel, het
Maagdenhuis niet konden bereiken be
gonnen ze in de omgeving rellen te
schoppen.
Omstreeks negen uur voerde de po
litie bij het Maagdenhuis de eerste
charges uit om de menigte te ver
drijven. Nadat de drommen nieuwsgie
rigen een goed heenkomen hadden ge
zocht werd het hele Spui vanaf het
Rokin tot aan het Koningsplein her
metisch afgesloten. Ook andere toe
gangswegen (Kalverstraat, N.Z. Voor
burgwal, Spuistraat) werden voor een
deel afgesloten. Bij het telegraafge-
bouw bouwden jongelui een barricade
van stenen en werd met stenen gesme
ten naar de politie.
Tussen het gebouw van De Tele
graaf en het paleis op de Dam reed
na middernacht een van de waterka
nonnen waarmee iedereen die zich daar
op straat bevond onverbiddellijk werd
weggespoten.
Bij de stevige knokpartijen zouden
twaalf burgers min of meer ernstig ge
wond geraakt zijn. Niemand moest ech
ter in een ziekenhuis worden opgeno
men. Bij de politie zouden twee mare
chaussees en twee man gemeentepoli
tie o.m. door stenen zijn gewond,
twee van hen zo ernstig dat ze de
dienst moesten staken. Het totale aan
tal arrestaties (een aantal studenten
die het Maagdenhuis verlieten werden
aangehouden wegens lokaalvredebruek
en voorts werd een aantal personen
wegens geweldpleging gearresteerd) be
droeg circa 25.
MOSKOU De „Rode Ster", het
blad van het Sovjetrussische ministe
rie van Defensie, heeft gemeld dat de
generaal B. D. Alexander Tsjerniakof
„na een korte ziekte" is overleden. Het
overlijdensbericht is ondertekend door
onder meer minister van Defensie An-
dré Gretsjko en maarscha'k Zjcekof.
De leeftijd van Tsjerniakof wordt er
niet bij vermeld. Hij is de 16e generaal
sincl? 10 april van wie het overlijden
door het blad wordt gemeld.
Tijdens de onlusten van dinsdag
avond maakte de politie gebruik
van waterkanonnen om de diverse
straten en pleinen schoon" te vegen.
Verscholen achter auto's en onder pa
raplu's ondergingen de jongelui de
watervloed.
MAASTRICHT In Maastricht is
gistermiddag een overval gepleegd op
een bijkantoor van de Nederlandse Kre
dietbank.
Dank zjj het koelbloedig optreden van
de kassier, de 58-jarige heer L. Mor-
reau en 'n motoragent kon een der over
vallers worden gegrepen. Het is de 21-
jarige K. de V. uit Slochteren.
De andere overvaller is de 25-jarige
muziekstudent R. P., die al eerder met
de Maastrichtse politie in aanraking is
geweest. Hij wist echter te ontkomen
doordat het publiek geen hand uitstak
om de politieman te helpen.
De overvallers kwamen tegen slui
tingstijd het kantoor binnen en vroegen
hoe zij een geldlening konden afsluiten.
Er ontstond een gesprek, maar al spoe
dig maakten de jongemannen de kas
sier duidelijk dat zij geld wilden zien.
Zij dreigden hem met een wapen en
grepen hem vast. De kassier liet zich
door het wapen echter niet intimideren,
omdat hij zag dat het slechts een
alarmpistool betrof. „Jullie krijgen niets
van mij", zei hij. Daarop werden twee
schoten gelost die traangas verspreid
den. De heer Morreau zag desondanks
kans de knop voor zogenaamd stil
alarm in te drukken, waardoor contact
werd gemaakt met het hoofdbureau
van politie in Maastricht. Enkele mi
nuten later arriveerde een motoragent
die bij de bank aanbelde, omdat de
overvallers de deur inmiddels hadden
gesloten. In de deuropening verschenen
deo vervallers. Ze zeiden tegen de
agent: „Ze zijn binnen", maar de agent
had intuïtief door dat hij met de da
ders te doen had. Er ontstond een wor
steling, waarbij K. de V. wist te ont
komen. De andere overvaller brak tij
dens de worsteling een been. Hij is on
der bewaking naar het ziekenhuis over
gebracht. De politie heeft goede hoop
de voortvluchtige overvaller spoedig
te kunnen arresteren.
Hoofdinspecteur J. Kraay van de
Maastrichtse politie sprak er gister
avond zijn teleurstelling over uit dat
het publiek geen hand uitstak om de
agent te helpen toen deze met de twee
mannen worstelde.
HOUSTON „Let woensdag op krater Aristarchus". Dit verzoek hebben
Thomas Stafford, Eugene Cernan en John Young gisteren van de aarde
doorgegeven gekregen, nadat lichtverschijnselen in die maankrater waren
waargenomen.
ADVERTENTIE
Stafford, Cernan en Young zullen van
avond de krater Aristarchus onder
zich door zien schuiven nadat hun
ruimteschip, de Apollo-10, in zijn eer
ste baan om de maan terecht is geko
men.
En terwijl zij kijken of er weer licht
verschijnselen in die krater zijn waar
te nemen zullen in sommige delen van
de wereld kijkers op die zelfde krater
zijn gericht.
(Een van die kijkers is de Maksoe-
tof telescoop van de Volkssterren
wacht Simon Stevin te Oudenbosch. Op
verzoek van de Amerikaanse rijks
dienst voor luchtvaart en ruimtevaart
NASA neemt men daar deel aan
een internationaal programma voor
waarneming van bijzondere verschijn
selen op de maan gedurende tochten
van Apollo's om de maan).
De krater Aristarchus heeft de laat
ste jaren bij herhaling de aandacht
van sterrenkundigen getrokken. De
daarin waargenomen lichtverschijnse
len zouden volgens sommige maan-
kenners van vulkanische oorsprong
kunnen zijn.
Aristarchus ligt ongeveer duizend ki
lometer van de landingsplaats die is
uitgekozen voor de Apollo-11.
Vanmorgen is de Apollo-10 het
zwaartekrachtveld van de maan bin
nengegaan. Vanavond komt het ruim
tevaartuig in een baan om de maan.
SITTARl) KVP, ARP en CHU in
Limbuig zullen bij de provinciale verkie
zingen met een gezamenlijke lijst en
een gezamenlijk program uitkomen, al
dus hebben de drie dagelijkse besturen
gisteravond besloten.
Zij kwamen voort overeen dat op de
gezamenlijke lijst een ARP- en een
CHU-kandidaat een verkiesbare plaats
zullen krijgen. De komende maanden
zullen de besluiten van gisteravond na
der worden uitgewerkt. In september
zal de leden der drie partijen wor
den gevraagd deze besluiten goed te
keuren.
ADVERTENTIE
zie pagina I 4
EDE Prinses Margriet heeft dinsdagmiddag onder grote belangstelling van
autoriteiten, vertegenwoordigers van de Edese en Oiterlose gemeenschap, ver
plegend personeel en patiënten de nieuwe inrichting voor verpleging van geestes
zwakke kinderen „De Hartenberg" in Ede, die de negende inrichting in die ge
meente is, officieel geopend.
Daartoe heeft de prinses eerst een historische poort met een namaakkanon
open geschoten en daarna de deur van het geestelijk en cultureel centrum var.
de inrichting met een haar aangeboden sleutel geopend.
De andere foto toont de prinses met haar „gevolg", dat aanvankelijk bestond
uit haar parüeuliere secretarèsse, mejuffrouw M. L. de Ferrante, doch gaandeweg
uitgroeide tot een groep van meer dan tweehonderd personen, allemaal gasten en
belangstellenden die het overigens de prinses niet moeilijk hebben gemaakt.
UTRECHT Volgende week zondag gaan de Spoorwegen de traditionele
125 kilometer per uur loslaten. In de nieuwe dienstregeling, die dan voor een
jaar zal ingaan, wordt op een aantal baanvakken 130 kilometer gereden, tus
sen Zwolle en Amersfoort 140. Het volgende jaar wordt ook ZwolleMeppel
met 140 gereden.
