Veenendaals dagblad Bouwprijzen stegen 12 pet., produktie daalde 3 pet. Apollo feilloos in baan om de maan Buiten Beroep Edward Kennedy door rechter verworpen union Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei w Ongerustheid over toekomst West-ïrian verminderd Intelsat 111 gelanceerd AOW en AWW wellicht over paar maanden omhoog JAMIN Schut tracht aannemers tot matiging te bewegen Para tyfus in Opper-Oostenri j k Arnhemse huisvrouw van 't jaar VANAVOND BEGINT „UITSTAPJE" MET L.M. NOVIB bereid eigen bestaan discutabel te stellen Sirhan: doodstraf in gaskamer Protesten tegen nieuwe grondwet in Rhodesië POLY SELECT matras Ex-bezetters na proces-verba al naar buis melkhazelnootjes Met Pinksteren wellicht zomers Groter Stap voor stap KAMERLEDEN VRAGEN LUNS „BIAFRA" in VN TE BRENGEN TV-UITZENDING KLEUREN Na gesprek met Malik Garantie 150 gram van 125 voor 115 niet te geloven voor die prijs! Bur. voor redactie en administratie Prins Bernhardlaan 28. Veenendaal. Telef. 08385-10550 (adm.)t 10757 en 10955 (red.). Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 0,97 p. w„ 4,15 p. m., 12,35 p. k. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad ,,De Vallei opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advertentietarieven op aanvraag. DONDERDAG 22 MEI I969 - 43e JAARGANG no. I 18 DEN HAAG De bouwprijzen in de eerste drie maanden van dit jaar naren twaalf procent hoger dan in het eerste kwartaal van 1968. Een zojuist verschenen overzicht van het Centraal Bureau voor de Statistiek toont dit aan. Het CBS bevestigt daarmee de al enkele maanden geleden uitge sproken verwachtingen van de aannemers- en bouwwereld. Minister Schut (Volkshuisvesting) voert op dit ogenblik harde besprekingen met de aannemers, omdat zijns inziens de prijsaanbiedingen voor de woning bouw in sommige gevallen niet meer aanvaardbaar zijn. „Ik houd de aannemers aan hun be lofte dat de gestegen bouwprijzen wor den gecompenseerd door een hogere produktiviteit". zei de minister ons. Volgens de C.B.S.-cijfers is de bouw- produktiviteit in de eerste drie maanden van dit jaar met drie procent gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal van 1968. Het aantal bij de bouw be trokken werknemers steeg echter met negen procent. Er kwamen 564 wonin gen minder gereed en het aantal in aan bouw genomen woningen daalde de eerste drie maanden van 1969 met bij na 1100. Het totale aantal in aanbouw zijnde woningen is op dit ogenblik groter dan ooit: 151.700. Uit de cijfers blijkt dat minister Schut het eerste kwartaal van dit jaar minder vergunningen heeft ver strekt. Om de opgelopen achterstand van enkele duizenden woningen nog dit jaar weg te werken wil minister Schut het aantal .maandelijks klaar komende huizen opschroeven. Het aantal in uit voering te nemen woningen wil hij gro ter maken door de afgifte van een re latief groter aantal subsidiebeschikkin gen. In de premie- en vrije sectorbouw gaat het, in tegenstelling tot vorig jaar. op dit moment vrij goed. Het aantal in aanbouw zijnde premie woningen is gro ter dan ooit tevoren en het aantal vrije sector-woningen ligt iets onder het aan tal van verleden jaar. WENEN In Opper-Oostenrijk heerst een epidemie van paratyfus, die steeds onrustbarender vormen aan neemt. Er zijn al circa 600 patiënten in quarantaine geplaatst. De epidemie is twee weken geleden in het gebied van Linz-Urfahr uitgebroken. Het Beierse ministerie van Binnen landse Zaken heeft gisteren allen die naar het bewuste gebied willen reizen, aangeraden preventieve medicamenten te slikken. Aan de Duits-Oostenrijkse grens zijn nog geen bijzondere veilig heidsmaatregelen genomen. ARNHEM De 29-jarige me vrouw M. A. J. Nieuwenhuis-Smid uit Arnhem is gisteren gekozen tot Huisvrouw van het Jaar. In de finale, die rechtstreeks vanuit de schouwburg in Den Helder in het KRO-televisie pro gramma Mik werd uitgezonden, bleef zij haar concurrenten me vrouw Koppart-Baggen uit Hoensbroek en mevrouw Balm- Hootsman uit Berkel-Rodenrijs, net even voor. „Ik vond het enorm prettig", zei mevrouw Nieuwenhuis giste ren onmiddellijk na haar uitver kiezing. „Ik had het niet ver wacht. We waren met z'n drieën en we hadden gelijke kansen". Met het schikken van een boe ket bloemen, het afwegen van een stuk kaas en het geblinddoekt te kenen van een paard sleepte me vrouw Nieuwenhuis gisteravond de eerste prijs van tweeduizend gulden in de wacht. „Ik heb meegedaan omdat ik graag eens mee wilde maken hoe zo'n televisieuitzending tot stand komt, met alles erop en eraan: cameralieden, regisseur, repetities en dergelijke." Mevr. Nieuwenhuis-Smid werd gefeliciteerd door (links) Gart Jan Kruutmoes (Cees Schilper- oort) en Lubbert van Gortel. T 1 PUSTON Hel Apollo-10 ruim- teschip is vannacht feilloos in een bijna cirkelvormige baan op ongeveer 111 kilometer hoogte rond de maan gekomen. Alles aan boord wordt nu in gereedheid gebracht voor het uitstapje van vanavond met het maanlandings vaartuig. Deze zg. L.M., met Thomas Stafford en Eugene Cernan aan boord, moet om 19.59 uur (Ned. tijd) vertrek ken voor een vlucht van zeven uur, die "t vaartuig tot op vijftien kilometer bo ven het maanoppervlak moet brengen. Cernan heeft vanmorgen een inspectie bezoek aan de L.M. gebracht. De astronauten steken hun lof voor de geleerden en technici op aarde, die de ruimtereis mogelijk hebben ge maakt, niet meer onder stoelen of ban ken. Toen de Apollo gisteravond door ontsteking van de raketmotor in een el- e hadden lange tijd niets meer gehoord over de Raven, die op enkele plaatsen van ons land op hoop van zegen in vliegkooien wer den verzorgd, om hen t.z.t. in de vrije levende natuur uit te zetten. Zulke subtiele proeven dienen in 't verborgene te worden uitgevoerd, want het is om met Roland Holst te spreken ,,maar beter om stille dingen stil te laten". Over de raven viel. na de aanvankelijke rucht baarheid gelukkig een weldoende stilte; weinigen dachten meer aan de grote zwarte kraaivogels, maar nu werden we plezierig opgeschrikt door het bericht van het Wereld Natuur Fonds, onder welks bemoei ingen het experiment werd uitge voerd (gesteund door het Rivon - Staatsbosbeheer), dat 'er een aan vankelijk succes kon worden ge boekt door de geboorte van vijf jonge raven. Dit zijn de eerste, die na 45 jaar weer in volle vrijheid Nederland zullen bewonderen. On getwijfeld betekent dit een slap voorwaarts, die de trouwe verzor- j gers en initiatiefnemers zal aanspo- J ren op de ingeslagen weg voort te j gaan. Het zal uiteraard de vraag J wezen, hoe de vogels een overdruk land als het onze zullen accepteren en niet over de grenzen naar rus tiger oorden verdwijnen. Eens was de raaf een vrij algemeen voorko mende hierlandse nestelaar, doch na 1924 werd hij geleidelijk tot een spaarzame dwaalgast. Laten we hopen, dat hij zich stap voor stap zal herstellen. 22 mei 1969 A B. WIGMAN I .J DEN HAAG Drs. II. A. Korthals, voorzitter van de Nederlandse Organi satie voor Internationale Bijstand (NO VIB) meent dat in de periode 1970-'80 alleen een sterk gecoördineerde mondi ale inspanning op het stuk van ont wikkelingshulp tot succes kan leiden. Het bestuur van de NOVIB is daarom van mening dat het zoeken naar sa menwerking zo ver mag gaan dat, wan neer dat voor een samenwerking in nationaal verband nodig is, de NOVIB bereid is het eigen bestaan van de or ganisatie discutabel te stellen. De NOVIB aanvaardt dat het nood zakelijk is om op nationaal niveau drie zaken te aanvaarden. Dat zijn: De bereidheid om bij het opstellen van nationale ontwikkelingsplannen de inspraak te aanvaarden van boven-na- tionale advieslichamen, de bereidheid om beschikbaarstelling van fondsen die volgens verdragsverplichtingen jaarlijks internationaal worden vastgesteld. de bereidheid om de eigen organi satie niet als een autonome te zien, maar als een onderdeel van een be ter samenwerkingspatroon, waarvan elk onderdeel gericht moet zijn op een op internationaal niveau overeengekomen doelstelling. De heer Korthals, die sprak op de jaarvergadering van de NOVIB in Den Haag, betoogde dat waar op wereldni veau zich een samenwerking begint af te tekenen van FAO, Unicef, Unesco, Wereldgezondheidsorganisatie en de In ternationale Arbeidsorganisatie, natio naal de anti-hongeractie zo verbreed moet worden, dat de elementen die op internationaal niveau gebundeld wor den ook nationaal samengebracht moe ten worden in één geheel. Om de tweede ontwikkelingsdecade (1970-'80) zo goed mogelijk te doen sla gen, aldus de heer Korthals, is het no dig bij de bevolking een groeiende be kendheid te bevorderen tot het be schikbaar stellen van een gedeelte van de welvaartsgroei, zodanig dat als het ware vrijwillig een stuk wereldbelas ting wordt opgebracht. LOS ANGELES Rechter Herbert Walker heeft gisteren in Los Angeles afwijzend beschikt op het beroep van senator Edward Kennedy om het leven van de moordenaar van zijn broer Robert, Sirhan, te sparen. De rechter ver oordeelde Sirhan (25) tot de dood in de gaskamer. Hij handelde overeenkom stig de aanbeveling van de twaalf leden van de jury. Edward Kennedy had in zijn beroep gesteld, dat zijn broer „een man van naastenliefde, gevoel en mede lijden" was. Sirhan. die de rechtszaal was binnen gegaan terwijl hij een sigaar rookte, toonde uiterlijk geen teken van emotie toen rechter Walker de aanbeveling van de jury bevestigde en formeel vonnis wees. Ook de 50-jarige moeder van Sirhan, die vlak achter hem zat in de rechtszaal, toonde zich niet ontroerd. Zij zat naast ëen andere zoon, de 21- jarige Munir. Sirhans verdediger klop te zijn cliënt troostend op de rug. Het vonnis kan overigens nog steeds ver nietigd worden tijdens ee.i reeks van nieuwe behandelingen in hoger beroep, een handelwijze die de verdediging van Sirhan waarschijnlijk zal volgen. Binnenkort zal de veroordeelde wor den overgebracht naar de „dodènrij" in de staatsgevangenis van San Quen- tin. Hij krijgt evenals de andere ter- doodveroordeelden in de gevangenis een eigen cel, maar deze wordt met een afrastering afgesloten van de ande re cellen in deze vleugel. De gevangenis directie wil zo voorkomen, dat terdood- veroordeelden een aanslag op Sirhan zouden plegen „om hun naam in de geschiedenisboekjes te krijgen". Wel wordt de mogelijkheid gehandhaafd, dat Sirhan met de andere gevangenen kan. DEN HAAG Drie Tweede-Kamer leden hebben minister Luns gevraagd formeel het initiatief te nemen om, zo mogelijk in overleg met gelijkgezinde regeringen, de oorlog in Nigeria/Biaf- ra in de Verenigde Naties aan de orde te stellen. converseren. In Carlifornië zijn al twee jaar geen doodvonissen voltrokken, in afwachting van een uitspraak van het federaal hooggerechtshof over de grond wettelijkheid van de doodstraf. Zo'n uitspraak kan volgens deskundigen nog wel twee jaar op zich laten wachten. Gisteren werd Sirhan in Los Angeles veroordeeld tot de dood in de gaskamer, ondanks het ver zoek van senator Edward Kennedy, Sirhan's leven te sparen. De moe der van de ter dood veroordeelde toonde zich diep ontroerd door de bemoeienis van Edward Kennedy (foto). liptische parkeerbaan rond de maan was gemanoeuvreerd, riepen zij uit: „De ze motor is prachtig... petje af voor de jongens in de loopgraaf' (het ruimte vaartcentrum in Houston). Vijf uur la ter werd de motor opnieuw ontstoken, voor slechts 14 seconden, om het ruim teschip uit de ellips in een cirkel rond de maan te stoten. Evenals de eerdere vitale manoeuvre, vond deze aan de achterzijde van de maan plaats. Zodra de verbindingen met de aar de hersteld waren, begonnen de astro nauten met een televisie-uitzending in kleur. „Jongen, dit is werkelijk een woeste planeet", verzuchtte Stafford. Uit de beelden, aanvankelijk van ma tige kwaliteit, maar in het verloop van de 25 minuten durende uitzending over gaand in zeer scherpe opnamen, wer den zijn woorden duidelijk. Op het scherm trok een landschap van kra ters, zeeën en breuken voorbij, waar bij vooral de scherp tegen het zwart van de horizon af getekende bergen in drukwekkend waren. Cameraman Cernan liet lange tijd „landingsplaats no. één" zien. waar in juli de eerste bemande landing moet plaatsvinden: een uitgestrekte vlakte, die slechts op enkele plaatsen wordt geschonden door volmaakt ronde gaten, vermoedelijk de sporen van ingeslagen meteorieten. Vervol gens kwam de aangrenzende „lan dingsplaats no. twee" in de Zee der Stilte aan de beurt. Dit gebied is al tijdens de kerstvlucht van de Apollo- 8 gedetailleerd voor de televisie ver schenen. De beelden vormden slechts een be vestiging van de reeds bekende weten schap, dat de maan onherbergzaam is, maar opvallend was het grote aantal kleurschakeringen. Grijsbruin over heerst, maar ook was wit te onder scheiden en grijs komt voor van zeer licht tot zeer donker. SALISBURY Afrikaanse studen ten van de multiraciale universiteit even buiten de Rhodesische hoofdstad hebben gisteren onmiddellijk geprotes teerd tegen het door de Rhodesische regering gepubliceerde ontwerp voor een nieuwe grondwet, die moet voor komen, dat de Afrikaanse meerderheid in Rhodesië in de toekomst aan het bewind zal komen. Ongeveer 200 negerstudentèn en ver scheidene blanken verzamelden zich op het Cecil-plein in het hart van Salis bury. Zij droegen opschriften die tegen apartheid waren gericht. Een uur lang hurkten zij in stilte op het plein en marcheerden daarna naar de voor naamste winkelstraten van de Rhodesi sche hoofdstad onder het zingen van „Sikepele Africa" (God zegen Afrika). De politie trad niet op tegen de jon ge Afrikanen, die veel belangstelling trokken en soms uitgejouwd werden met kreten als: „gooi ze wat pinda's toe". Slechts de aan het bewind zijnde Rhodesische front-partij heeft de nieu we grondwet van ganser harte toege juicht. De voorzitter van de partij, Ralph Nilson, heeft verklaard, dat het merendeel van de bevolking de grond wet zal goedkeuren. De partij zou een intensieve campagne beginnen voor „ja" tijdens het referendum op 20 ju ni. De slagzin voor deze campagne is: „ja. Rhodesië op de eerste plaats". De gematigde Rhodesische centrum partij heeft verklaard, dat de grond wet de weg effent naar apartheid. Dr. A. Palley, de enige blanke onafhanke lijke in het Rhodesische parlement heeft opgemerkt, dat de grondwet het ein de betekent van onderhandelingen met Engeland. Uiterst rechtse groeperingen, zoals de conservatieve partij, vinden de nieuwe grondwet no7 niet ver ge noeg gaan in de richting van het waar borgen van de blanke suprematie in Rhodesië. DEN HAAG Bij de ministers Luns (buitenlandse zaken) en Udink (ontwik kelingshulp) en het parlement is een deel van de ongerustheid over de toe komst van de papoea's weggenomen. Dat is het belangrijkste resultaat van de uitvoerige en diepgaande gedach- tenwisselingen die mr. Luns en drs. Udink de afgelopen dagen in Rome hebben gevoerd met de Indonesische minister Malik (buitenlandse zaken). De ontmoeting was op aandringen van de Nederlandse regering tot stand gekomen, juist in verband met de on gerustheid in Nederland over het lot van de papoe's. Die bezorgdheid was toegenomen door de onlusten die recentelijk uitbraken bij de Wisselmeren in West-Irian. Zij drukten volgens politieke kringen in Den Haag zwaar op de sfeer van de betrekkingen tussen Nederland en In donesië. Politiek Den Haag bleek gisteravond content te zijn met het verslag dat de ministers Luns en Udink uitbrach ten over hun gedachtenwisseling met hu nlndonesische ambtgenoot Malik. De Nederlandse ministers lichtten de vaste commissie voor buitenlandse za ken uit de Tweede Kamer onmiddellijk na hun terugkomst uit Rome daarover in. Minister Malik heeft gegarandeerd dat Nederlandse journalisten de volks uitspraak van 10 juli tot 3 augustus kunnen bijwonen. Twaalf ambassa deurs, onder wie de Nederlandse mr. H. Scheltema, zullen daar ook bij zijn. Zo spoedig mogelijk zal worden be gonnen met de uitvoering van weder- opbouwprojecten in West-Irian gefi nancierd uit het ontwikkelingsfonds van de Uno, waarvoor Nederland hon derd miljoen gulden beschikbaar stel de. Voorrang zal worden gegeven aan het luchtvervoer, de kustvaart en het riviertransport. KAAP KENNEDY (Florida) Van af Kaap Kennedy is gisteravond de communicatiesatelliet „Intelsat III" gelanceerd, die de laatste schakel moet vormen in een wereldomspannend pu bliek communicatiestelsel. De satelliet, die met een Thor Delta raket de ruimte in werd gestuwd, moet een vaste plaats innemen op ongeveer 35.000 kilometer boven de Grote Oceaan. Een thans daar .hangende" communi catiesatelliet zal naar een vaste plaats boven de Indische Oceaan worden gedi rigeerd, terwijl een derde satelliet bo ven de Atlantische Oceaan wordt ge handhaafd. Als alle geplande grondstations voor het Intelsatnet gereed zijn, kunnen de satellieten gedrieën 90 procent van de bevolking op aarde bereiken. Op het ogenblik houden 16 grondsta tions in 11 landen zich bezig met het opvangen van signalen van satellieten. Eind 1970 moeten er 70 stations opge nomen zijn in het Itelsat-net, dat voor het internationaal telecommunicatiecon- sortium, waarin 68 landen deelnemen, geëxploiteerd wordt door de maatschap pij voor communicatiesatellieten Com sat. ADVERTENTIE fvoor wie zich*e het beste gunt DEN HAAG Waarschijnlijk over enkele maanden zullen dc sociale uit keringen met anderhalf a twee pro cent worden verhoogd, heeft minister Roolvink van Sociale Zaken en Volks gezondheid meegedeeld in antwoord op vragen van Tweede-Kamerleden. Verhoging van de AOW- en AWW-uit- keringen en die welke krachtens de „Wet op de arbeidsongeschiktheidsver zekering" worden verleend bij wijze van voorindexering is niet mogelijk. De welvaartvastheidsbepalingen in de ze wetten bieden echter de mogelijk heid om de uitkeringen te verhogen voordat de in het algemeen vereiste drie-procentsverhoging van het index cijfer der lonen is bereikt. Minister Roolvink zegt bereid te zijn te bevorde ren dat van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt zodra het indexcijfer der lonen een substantiële verhoging van de sociale uitkeringen in de or de van grootte van anderhalf a twee procent mogelijk maakt. Hij voegt hier aan toe de indruk te hebben dat dit over enkele maanden het geval zal kunnen zijn. Mr. G. A. A. M. Boot, J. H. J. Mae- nen, C. J. van der Ploeg, A. C. M. Weijters (allen KVP) en drs. A. M. de Boo (CHU) hadden gevraagd de uitke ringen in verband met de prijsstijgin gen sinds februari te verhogen geïn formeerd wanneer het SER-advies over maatregelen ten behoeve van minder- draagkrachtigen kan worden verwacht. Men streeft er naar dit advies ln de juni-vergadering vast te stellen, aldus de minister. AMSTERDAM Op het hoofdbureau van politie is tegen rond 600 ex-bezet- ters van het Maagdenhuis procesver baal opgemaakt terzake van lokaalvre debreuk. 80 pet. der bezetters zijn stu denten, 20 pet. waren jongeren en enke le ouderen met zeer uiteenlopende be roepen. Er waren enkele scholieren, alsmede een paar vreemdelingen onder. De laat- sten zijn overgegeven aan de vnezmde- lingendienst. De leeftijden varieerden van 16 tot 24 jaar. Een der oudere be zetters van de studentenleider Ton Reg- tien (30). Eén der bezetters die zich verzet heeft tegen de politie, blijft in arrest. De anderen zijn na verhoor naar huis gezonden. De Amsterdamse officier van Justi tie en hoofd van het parket, mr. J. F. Hartsuiker, kon gisteren nog niets zeg gen over een strafvervolging van de be zetters. De beslissing hierover zal pas na bestudering der processen-verbaal worden genomen. Dc Nederlandse Stu dentenraad heeft donderdagmorgen ver klaard ernstig teleurgesteld te zyn over het verloop en de uitslag van het debat in de Tweede Kamer over de be zetting van het Maagdenhuis. In een verklaring van de NSR wordt voorts gezegd: Minister Veringa en de meeste fracties hebben deelgenomen aan een hetze tegen de bezetters door te suggereren dat de actie de uiting zou zijn van de gevoelens van een kleine en kwaadwillige minderheid. Rekening hoiv- dend met de wisselende samenstelling van de groep in het Maagdenhuis is door minstens duizend mensen actief aan de bezetting deelgenomen. De han delingen van de universitaire autoritei ten gaven alle aanleiding tot de bezet ting. Ook door studenten buiten Amster dam is de actie ondersteund. Zo wees bijvoorbeeld de ATSO (de Tilburgse Studentenorganisatie) op de overeen komst tussen de gebeurtenissen in Til burg en Amsterdam. (Zie voor verslag Kamerdebat elders in dit blad). ADVERTENTIE morgen (Van onze weerkundige medewer ker). Er doet zich op het ogenblik een verheugende ontwikkeling voor. Na wegtrekken van een kleine Engelse storing, di in Oostmahorn ove rigens 49 mm neerslag bracht, is het weer onder invloed gekomen van een belangrijk hogedrukgebied van 1025 millibaar boven Duitsland, Nederland, de Noorzee en de Britse eilanden. Daardoor blijft het de eerstkomende dagen droog mei flinke zonnige perioden en onder gaat de overdag-temperatuur een stijging in de richtin van 20 graden. De voorlopige vooruitzichten voor Pinksteren wijzen op zomers weer. De stabiliteit ervan is nog een on zekere factor: de mogelijkheid be staat dat er naderhand regen- of onweersbuien vanuit Z.W.-Europa naar onze streken zullen opdringen. Morgen: zon op 4.35, onder 20.39; maan op 10.33, onder 1.41.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 1