Veenendaals
dagblad
Malik: gevluchte Papoea's
worden militair opgeleid
Buiten
STRALEND WELKOM
IN WASHINGTON
Bank looft
f 5.000,- uit
Goedkeuring 26
cao's opgeschort
Spaghetti-kluwen ontward
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
INDONESISCHE MINISTER WAARSCHUWT
NIXON'S HELPENDE HAND
Zweden distantieert zich
van Zweedse vliegers in
dienst van Biafra
anu
JAMIN
mag
weer
Pers
naar W.-Irian
Politie maakte
eind aan bezet
ting in Barneveld
KOFFIEPRIJS
VERLAAGD
Zie volgende pagina
In t gras II
Officieel bezoek premier De Jong
en minister Luns
OPTIMISME
I OOR INLICHTINGEN
OVER INBREKERS
Verkorting werktijd is
grootste probleem
WERKWEEK
Wantoestanden in V.S.
in psychiatrische
ziekenhuizen
LOONKOSTEN
NORMEN
AANGEHOUDEN
morgen
koffie- cognacbonbons
Groot aanbod
kasaardbeien
RHENEN
Tel. 08376 - 2720 - 3241
Dezelfde
temperaturen
Bur. voor redactie en administratis
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 28 MEI 1969 - 43e JAARGANG no. 122
DJAKARTA De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken Adam
Malik, heeft verklaard, dat er aanwijzingen zijn dat de Westirianners die de
grens overschrijden naar het Australische deel van Nieuw-Guinea, daar in
kampen in de wildernis een militaire opleiding krijgen.
De minister, die tot de pers sprak naar aanleiding van berichten uit Port Mo
resby, dat Indonesische troepen de bijna onzichtbare grens in de wildernis
overschreden, om de kampen van gevluchte Westirianners te beschieten, zei,
dat de opleiding, als die plaats heeft, onmiddellijk stopgezet moet worden.
DJAKARTA Na een verbod van 19
dagen, hebben journalisten weer vrije
toegang tot West-Irian, zo heeft het In
donesische ministerie van Voorlichting
bekend gemaakt.
Maandag is een televisieploeg van de
VARA onder leiding van Pier Tania uit
Djakarta naar Biak vertrokken. Met
hetzelfde vliegtuig reisde dr. Sudjarwo
Tjondronegoro, onderminister van Bui
tenlandse Zaken van Indonesië, speciaal
belast met zaken betreffende West-
Irian. Pas op 2 juni verzorgt de Indo
nesische luchtvaartmaatschappij Ga-
ruda weer een vlucht naar West-Irian.
Sinds de berichten over de opstand in
centraal West-Irian, zijn de lijnvluch-
ten naar het gebied van twee op een
per week gebracht.
De Indonesische minister van Binnen
landse Zaken, generaal-majoor Amir
Machmud, heeft verklaard dat op het
ogenblik in West-Irian vertegenwoordi
gers worden gekozen voor de consulta
tieve raden, die in juli met uitvoering
van de daad van vrije keuze over de
toekomstige status van het gebied.
BARNEVELD Dinsdagmiddag
heeft de Barneveldse gemeentepolitie
onder commando van de hoofdinspec
teur, de heer E. J. Kruizinga, een einde
gemaakt aan de bezetting van kommune
free. Met een tiental manschappen en
drie politiehonden arriveerde men in
gezelschap van een vijftal gemeentewer
kers bij de garage waarvan de deur
dichtgespijkerd was door de leden van
de groep. Met breekijzers werd de toe
gang geforceerd waarna er eerst een
hoeveelheid stoelen, banken en tafels
uit de ingang verwijderd moest worden.
Met deze meubelen en andere attribu
ten hadden de leden van de groep de in
gang gebarricadeerd. Toen de politie
eenmaal binnen was, betekende de ont
ruiming van de garage, die eigendom is
van de gemeente, niet veel meer. On
der veel belangstelling werden de kom-
mene-free-leden naar buiten gehaald.
Het meubilair werd door de gemeente
werkers uit de garage verwijderd. De
politie heeft geen verder stappen onder
nomen tegen de jongelui.
e kunt het geloven of niet, maar
ik heb altoos een bijzonder zwak
gehad voor de ouderwetse Holland
se bloemenweiden en hooilanden,
zoals Thijsse die heeft beschreven
in zijn Verkade's album ,,De Bonte
Wei". Toen werden nog niet alle zg.
onkruiden bestreden en kon men
zich in onze bloemenpracht verheu
gen van rossige zuringpluimen,
fletsgele ratelaars, wederiken, pink
sterbloemen, blauwe knopen, ganze-
bloemen en het pure goud van de
paardebloemen, om er maar een
paar te noemen. Ik kan u aanraden
dat vergeelde album weer eens uit
de kast de halen, dan ziet ge, hoe
veel van dit moois helaas verloren
ging. Onze honds- of paardebloem
is een taaie rakker, die zich niet zo
gauw laat uitroeien en zich overi
gens op gazons, bermen en tussen
allerlei grazigheid weet te handha
ven, even kordaat als de meizoen
tjes van gisteren. Hier en daar he
ten ze wel kettingbloemen wegens
de holle stelen, die zich gemakke
lijk laten rijgen en voorts trekken
ze de aandacht der jeugd door de
kaarsjes". Een oud bloemenboek
je zegt nogal sentimenteel: ,,de aar
dig toegespitste mondjes der klei
nen komen den wind te hulp bij
zijnen arbeid ter verspreiding van
de rijpe vruchtjes, die zoo goed zijn
toegerust voor den levensstrijd".
Deze plant bloeit zeer lang april-
oktober zodat zij voortdurend bij
het spel betrokken kan worden
Bij onze voorouders stond de
hondsbloem enigszins in aanzien
wegens de zg. molsla", die door
onbemiddelde lieden gestoken werd
van het gebleekte rozet der plant in
molshopen. Of er thans nog men
sen zijn, die er zich mee bezighou
den, kan ik moeilijk geloven, maar
eertijds schijnt deze groente als lek
kernij te zijn beschouwd.
28-5-1969. A. B. WIGMAN.
Naar schatting zouden 1600 Papoea's
uit West-Irian de grens overschreden
hebben. Velen van hen leven in haas
tig opgezette huttenkampen in de wil
dernis, vaak zonder dat de Australi
sche autoriteiten daar officieel van op
de hoogte zijn.
Malik zei: „Voor zo ver wij weten
beschouwt de Australische regering
dergelijke kampen als doorgangskam
pen, waar zij de Papoea's uit West-
Irian die de grens overkomen contro
leren. Maar er zijn aanwijzingen, dat
de grensoverschrijders daar opgeleid
worden."
De Indonesische minister van Bin
nenlandse Zaken, generaal-majoor
Amir Machmud, heeft rapporten tegen
gesproken/, volgens welke Indonesische
militairen en politiemensen vluchtelin
gen uit West-Irian zouden hebben ach
tervolgd tot op het Australische gedeel
te van Nieuw-Guinea.
„Een dergelijk incident heeft zich
niet voorgedaan", zei de minister tot
journalisten, voordat hij zich naar het
Merdeka-paleis begaf voor een onder
houd met president Suharto.
Uit Port Moresby, op het Australi
sche gedeelte van het eiland, was
maandag het bericht gekomen, dat het
Australische bewind de grenspatrouilles
had versterkt, nadat de Indonesiërs il
legaal Australisch gebied hadden be
treden en een kamp in het oerwoud
zouden hebben geïnspecteerd, op zoek
naar vluchtelingen uit West-Irian.
Minister Machmud stelde in verband
hiermee de vraag: Hoe kan men een
grens bewaken die een lengte heeft
van drie en een half uur vliegen?"
De greïis is een kleine 750 kilometer
lang. T
Enige tjjd geleden is door de mili
taire commandant van West-Irian, bri
gade-generaal Sarwo Edhie, meege
deeld dat „enige onzer patrouilles in
het oerwoud de weg zijn kwijtgeraakt
op jacht naar misdadigers, en dat
daarbij geschoten kan zijn, maar ze
ker niet op Australische ambtenaren."
De gouverneur van West-Irian heeft
te Hongkong meegedeeld, dat hij bezig
was te trachten een ontmoeting voor
elkaar te brengen, in het buitenland,
met twee uitgeweken opstandelingen
leiders uit West-Irian. „Deze mensen,"
zei hij, „zonden onjuiste verklaringen
de wereld in en probeerden valse hoop
te wekken onder degenen die West-
Irian van Indonesië gescheiden trach
ten te houden."
Die twee leiders, zei gouverneur
Frans Kasiepo, waren zijn broer Mar
cus en Nicolaas Jouwe.
„Mijn broer Marcus en Nicolaas
Jouwe zijn al zeven jaar uit West-
Irian weg", zei de gouverneur. „Zij we
ten niet hoe de ware toestand in dat
land is."
Op het Indonesische consulaat te
Hongkong werd naderhand gezegd, dat
Frans en Marcus Kasiepo geen broe
ders, waren, maar neven).
Gouverneur Frans Kasiepo heeft te
Hongkong voorts verklaard, dat hij de
laatste dagen, en sedert het verlaten
van Indonesië, met enkele Westiriaan-
se leiders in het buitenland per tele
foon heeft gesproken. Hij zei er niet
bij met welke leiders. Het zou Marcus
geweest kunnen zijn of Nicolaas Jou
we, die thans respectievelijk in de Ver
enigde Staten en Nederland verblijf
houden.
Frans Kasiepo, thans in Hongkong,
is op weg naar Tokio. Of hij in Hong
kong of in Tokio een eventueel gesprek
met de „opstandelingen" wil trachten te
hebben is door hem niet meegedeeld.
Over volksstemming zei hij nog dat
het noodzakelijk is dat West-Irian zich
uitspreekt voor een aangesloten blijven
bij Indonesië, „opdat wij de andere
provincies kunnen gaan trachten in te
halen. West-Irian is thans de achter
lijkste van alle Indonesische provin
cies."
AMSTERDAM De koffie wordt
vandaag goedkoper. Pakken gebrande
koffie van 250 gram worden vier tot
zes cent in prijs verlaagd, oploskof -
fie wordt per 50 gram drie tot vier
cent goedkoper.
Deze prijsverlaging is mogelijk ge
worden door daling van de prijzen op
de wereldmarkt voor koffie. Aan de
verlaging van de prijzen doen vrijwel
alle fabrikanten mee.
ADVERTENTIE
'^AAAAAAAAA^'WNAAWAAAAAAAAAAA/S/V^
President Nixon stelt hier de microfoon op goede hoogte voor premier
De Jong tijdens de welkomstplechtigheid bij het Witte Huis in
Washington. Minister Luns kijkt glimlachend toe (rechts).
Ê#tH"aillQr8«F
WASHINGTON Het was gisteren
een stralend welkom voor premier
P. J. S. de Jong en minister van Bui
tenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns
in de Amerikaanse hoofdstad waar al
le onderdelen van de strijdkrachten ver
tegenwoordigd waren op het grasveld
voor het Witte Huis om de Nederland
se bezoekers te begroeten.
President Nixon legde er de nadruk
op, dat zijn Nederlandse gasten de eer
ste officiële bezoekers uit West-Europa
waren sinds zijn ambtstermijn in ja
nuari begon. De Amerikaanse presi
dent herinnerde aan de sterke histori
sche banden tussen Nederland en de
Verenigde Staten en verklaarde dat bei
de volken voor dezelfde idealen werken:
vrede, vrijheid en democratie. Tenslot
te memoreerde de president de grote
bijdragen van Nederlandse immigran
ten in Amerika. Premier De Jong feli
citeerde de Amerikaanse president en
het Amerikaanse volk met het grote
succes van de reis met Apollo-10.
Voor de beide Nederlandse bewinds
lieden was het een bijzondere dag. Zij
waren zeer ingenomen met de specta
culaire militaire ontvangst in de gulle
zon van Washington.
Aan het einde van de eerste dag van
het officiële regeringsbezoek aan Wash
ington toonde premier De Jong zich
opgetogen over de ontvangst en de ge
voerde besprekingen. „De succesrijke
reis van Apollo-10 gaf een bijzonder ca
chet aan onze komst Na de contacten
met president Nixon. onderminister van
Buitenlandse Zaken, Elliott Richardson
en de waarnemend minister van Defen
sie, David Packard, hebben we goede
hoop op een bevredigende uitkomst van
deze besprekingen, vooral op bilateraal
terrein". Er schijnen vorderingen ge
maakt te zijn bij de onderhandelingen
over de landingsrechten voor de KLM
en voorts is men een stapje verder ge
komen met de complexe materie van
het delen van kennis over de nucleaire
aandrijving van oorlogsschepen, spe
ciaal onderzeeërs.
Minister Luns waarschuwde dat zo'n
eerste dag met veel vertoon direct een
goede sfeer brengt en dat daardoor al
meteen de indruk wordt gegeven dat
men heel ver gevorderd is bij de onder
handelingen. Toch was ook hij vrij op
timistisch gestemd.
Het was de ministers De Jong en
Luns gebleken dat de Amerikaanse pre
sident zeer beslagen ten ijs was geko
men en dat het verlangen bij hem be
stond om de partners in de Westerse
alliantie stap voor stap op de hoogte
te houden van de contactc met de Rus
sen, de ontspanning in Europa en de
ontwapening in het algemeen. De pre
sident was zeer geïnteresseerd in de
nieuwe ontwikkelingen in West-Europa,
met name in de gemeenschappelijke
markt.
Gisteravond volgde een officeel di
ner in het Witte Huis. Vandaag wordt
een laatste bezoek gebracht aan pre
sident Nixon.
de
van
HEERLEN De directie van
Amro-bank heeft een beloning
vijfduizend gulden uitgeloofd voor in
lichtingen, die leiden tot de opsporing
en aanhouding van de daders van de
roofoverval in Heerlen.
Het onderzoek is gericht op twee
punten:
1. De dieven die in het pinkster-
weekeinde met eenvoudige middelen
de onneembaar verklaarde kluisdeur
openden.
2. De vraag wie de kluisdeur, en
wanneer, heeft voorbewerkt.
De bankwereld is geschokt door het
feit, dat de dieven er met een half mil
joen gulden vandoor hebben kunnen
gaan, zonder dat er voor het openen
van de kluisdeur de letter-slotcombina-
tie aan te pas behoefde te komen.
De kluisdeur was 35 centimeter dik
en het bankgebouw was met 55 centi
meter dikke muren geconstrueerd vol
gens de allernieuwste inzichten in de
bankbeveiliging. De inbrekers lieten
geen spoor achter.
T^|EN HAAG Minister Roolvink (Sociale Zaken) ontdekt steeds meer
c.a.o.'s die onze economie in gevaar kunnen brengen. Het betreft hier in
totaal 26 overeenkomsten. Vijf contracten heeft hij pas goedgekeurd na on-
verbindendverklaring op enkele onderdelen.
Negen c.a.o.'s zijn voor een tweede periode van drie weken in de ijskast ge
stopt, zodat deskundigen er nog eens op kunnen studeren.
Twaalf nieuwe moeten voor de eerste
maal drie weken langer op het minis
teriële antwoord wachten en zullen naar
de Loonadviescommissie gaan.
Het gaat voornamelijk om cao's
(60.000 man) uit de industrie, die naar
het oordeel van de minister in de geva^
renzone liggen. Vaak zou de stijging
van de loonkosten de dertien a veertien
procent benaderen. Vooral de verkor
ting van de arbeidstijd (van 32*/* tot
STOCKHOLM De Zweedse regering
heeft zich in een dinsdag gepubli
ceerd communiqué gedistantieerd
van de militaire hulp die Zweedse pi
loten onder leiding van de oud-KLM-
piloot Gustaf baron Von Rosen
(59) de Biafranen geven in de strijd
tussen Biafra en Nigeria. In het
communiqué zegt de Zweedse rege
ring, dat elke bemoeienis van Zweed
se zijde in verband met het conflict
in Nigeria „slechts de menslievende
hulp aan de noodlijdenden in het
door de oorlog getroffen gebied ten
goede mag komen".
De Zweedse regering zal dan ook nauw
keurig nagaan of door het optreden
van de Zweedse piloten in Biafra,
Zweedse wetten overtreden zijn.
Zweden, aldus het communiqué, ver
biedt al jaren de uitvoer van oorlogs
materiaal naar Afrikaanse landen.
De vijf Zweedse oefenvliegtuigen, die
momenteel bewapend met raketten
en bommen dienst doen in de Bia-
fraanse luchtmacht, hebben in de
loop van maandag en dinsdag op
nieuw drie aanvallen uitgevoerd op
Nigeriaanse posities, aldus heeft het
Zweedse nationale persbureau dins
dag meegedeeld.
Volgens rapporten had de laatste aan
val plaats in de vroege ochtend van
dinsdag. Bijzonderheden over de
plaats van de aanvallen of de aange
richte schade zijn niet gegeven.
In een interview met het Stockholmse
avondblad „Expressen" zegt de
Zweedse piloot Carl Gustav Von Ro
sen: „Ik heb tot actie besloten toen
ik met Kerstmis in Oemoeahia de
kinderen en volwassenen mee moest
begraven, die omgekomen waren ten
gevolge van luchtaanvallen op het
ziekenhuis van Oemoeahia.
Toen begreep ik, dat ik volgens mijn
geweten moest handelen, hoewel ik
weet, dat ik scherpe kritiek zal krij
gen voor wat ik doe", voegde Van
Rosen eraan toe.
Er zouden vijf Zweedse piloten in
dienst zijn van de Biafraanse lucht
macht.
De Biafraanse luchtmacht beweert dat
zij gisteren op het vliegveld Enoegoe
vqf Nigeriaanse vliegtuigen vernie
tigd heeft, waaronder twee Britse
Canberra bommenwerpers, een He
ron transporttoestel en twee Mig
straaljagers.
In een communiqué uitgegeven door
het Biafraanse voorlichtingsbureau
in Europa, wordt gezegd, dat de aan
val het totale aantal vernietigde Ni
geriaanse toestellen op 11 bracht
door drie achtereenvolgende aanval
len in minder dan een week.
Volgens het bericht maken de Bia
fraanse grondtroepen ook terrein
winst, in het bijzonder in het Elele
complex waar zij „grote hoeveelhe
den wapens en munitie op de vijand
buitma akten."
CHICAGO Moord, verkrachting,
prostitutie, brandstichting, diefstal,
verdovende middelen en gokken waren
aan de orde van de dag, in twee psy
chiatrische inrichtingen in Chicago.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat of
ficier van justitie Edward Hanrahan
daar gedurende ruim twee maanden
heeft laten instellen en waarvan de be
vindingen zijn neergelegd in een rap
port. De betrokken inrichtingen zijn
het staatsziekenhuis en het Tinley
Park-instituut voor geestelijk gestoor
den in Chicago, waar volgens het rap
port, patiënten zijn aangerand, ver
moord en beroofd door mede-patiënten
of personeel. Op aan de lopende band
plaatsvindende ongeoorloofde seksuele
praktijken, werd door het personeel
geen acht geslagen. Sommigen deden
er frequent aan mee. De artsen had
den opdracht abnormale overlijdensge-
vallen of criminele voorvallen voor de
autoriteiten te verzwijgen. De leiding
nam personeel in dienst, dat zelf gees
telijk gestoord was of geen blanco
strafblad had.
Het gecompliceerde verkeersknooppunt bij Duisburg-
Kaiserberg in de volksmond ..spaghetti-kluwen"
genoemd zal 30 mei door minister Leber voor het
verkeer worden vrijgegeven. De bouw van het object
heeft drie jaren gevergd, waarbij zeventien viaducten
geconstrueerd moesten worden. De bouwkosten hebben
70 miljoen mark gevergd.
Het is de aansluiting van de snelweg door het Ruhrge-
bied (Bundesstrasse 60) op de autoweg Den Haag-Bazel
(E36).
42 Va uur per week) kan moeilijk zijn
enthousiasme wekken.
De vijf op onderdelen afgekeurde
cao's zijn die voor de schilders, de
Nederlandse Aardolie Maatschappij,
Shell Raffinaderij Nederland, Neder
landse Gasunie en de groothandel in
vlakglas.
Voor de laatste vier waren het de te
grote stijging van de loonkosten, en
speciaal de werktijd, die niet door de
beugel konden. Voor de eerste ging het
om de zg. indexclausule, een mogelijk
heid tot optrekking van de lonen indien
de prijzen te sterk zouden stijgen.
Wat dit laatste betreft heeft de minis
ter zo blijkt uit de toelichting op de
schilders-cao. normen gesteld: De
„indexclausule" is slechts aanvaard
baar voor contracten met een looptijd
van ten minste anderhalf jaar. Boven
dien mag zij dan pas na 'n jaar in wer
king treden.
Tot de c.a.o.'s die zijn aangehouden
behoren die voor het personeel van de
Koninklijke Nederlandse Papierfabriek,
Koninklijke Zout-Organon, Van den
Bergh en Jurgens, Pakhoed, binnen-
beurtvaart, het beroepsgoederenver-
voer, de strokarton fabrieken in Peke-
la, de groothandel in levensmiddelen,
AKU en de op- en overslagbedrijven
Oosten des lands.
ADVERTENTIE
ISO gram van 95 voor 85
niet te geloven voor die prijs!
DEN HAAG Het aanbod van kas
aardbeien is sinds vorige week op een
aantal Nederlandse fruitveilingen be
langrijk toegenomen. De oogst in de
kassen waarin niet werd gestookt, is
thans in volle gang en door de hoge
temperaturen van de laatste tijd ver
loopt het rijpingsproces zeer vlug. De
teelt van aardbeien in niet verwarmde
kassen heeft dit jaar bovendien een
belangrijke uitbreiding ondergaan, zo
dat er thans sprake is van een ruim
aanbod. Vooral is dat het geval in
Zaltbommel, maar ook in Venlo en
Breda zijn er dagelijks grote aanvoe
ren. Vele andere fruitveilingen bie
den ook een quantum van betekenis te
koop aan.
ADVERTENTIE
TC en lagedrukgebied, dat zich in
het zeegebied ten zuidwesten
van Ierland bevindt, trekt lang
zaam naar het noordoosten.
Een bijbehorend frontensysteem
strekte zich vanmorgen uit van
Spanje via Frankrijk en Nederland
naar Schotland. In dit front komen
diverse kleine storingen voor, die
het front activeren. Een van die
storingen trok de afgelopen nacht
over ons land, hetgeen bijna overal
met regen gepaard ging. Zo werd
in De Bilt vanmorgen 7 millimeter
regen afgetapt, maar op het vlieg
veld Twente daarentegen werd
minder dan drietiende millimeter
gemeten.
Verwacht wordt dat het komende
etmaal het front ons land zal pas
seren, zodat morgen het hele land
in de koude lucht zal zijn. Er kun
nen nog enkele buien vallen, maar
er zullen ook opklaringen voor
komen.
