denkereens Veldhovenaar stuurt karrevrachten vol documentatie naar Israël mi Terug naar de natuur in een doe-het-zelf-eetpart ij SCHAKEN door H. KRAMER Papier komt tot leven voor een strijdbaar volk „Neem mijn ster en doe ermee wat goed is" DAMMEN BRIDGE OSLO IN ZICHT KRUISWOORDRAADSEL OPLOSSING door J. M. BOM OPLOSSING door H. W. FILARSKI IJTet zakboekje van een SS-er. Stevig papier, want hij moest er minstens heel Europa mee door. En hij had getekend van 1942 tot 1950 tot 1950, ja, want zolang kon het wel eens duren voordat de wereld was hervormd in de stijl van het Derde Rijk. „Zui ver" van bloed was hij natuur lijk ook, die SS-er. Op een aparte bijlage staat, dat hij zelfs in de allerverste verte geen „jüdischer Mischling" was. Op de pasfoto in het zak boekje zie je dan een jongen van een jaar of zeventien met niets-zeggende ogen. Hij zou een scholier kunnen zijn, die elke morgen bij het ontbijt een groot glas melk van zijn moeder krijgt omdat hij er wat smalletjes uitziet. Maar in het zakboekje staat precies aangetekend, aan welke exe cuties hij heeft deelgenomen in verschillende landen van Europa. Dat zakboekje gaat nu naar Israël. Naar een mu seum, waar het als lesmate riaal zal dienen voor Israëli sche kinderen. Die kinderen zullen horen van hun onder wijzers: „Elke generatie kan jongens voortbrengen zoals de ze SS-er. Jongens, waaraan op een pasfoto niets bijzonders te zien is, maar die de kinderen van ons volk vermoorden. Ons volk hééft zich laten aanval len, meermalen in de geschie denis. Daarom zijn velen gaan denken, dat het Joodse volk niet strijdbaar is, dat wij een weerloos volk zijn. Maar bij Auschwitz en in het ghetto van Warschau is het keerpunt gekomen. Wij hebben nu ons eigen land, waarvan we iede re vierkante meter zullen ver dedigen". /"hp 't ogenblik ligt dat zak- boekje, met stapels ander documentatiemateriaal, in het districtskantoor van de Wa terleiding Maatschappij Oost- Brabant in Veldhoven. Hoofd van dat kantoor is de energieke heer Frans van Ernst (50). Elk weekeinde en ook nog veel avonden besteedt hij aan het bij elkaar krijgen van mate riaal voor de Israëlische ge denk- en verzetsmusea, die als centraal punt The Ghetto Fighters House hebben, in de kibboets Lohame Haghetoat, een kilometer of twintig noor delijk van Haifa. Als hobby nee, dat nooit. Ongeveer tien jaar geleden hoorde hij van Joodse vrienden in Israël, dat men daar een museum wilde oprichten met documentatie- en ander historisch materiaal uit de tweede wereldoorlog. De aanleiding was, dat er nog altijd stemmen bleven opgaan, die zeiden „dat het allemaal zo erg niet was geweest". Ook was er nog veel gewone onwe tendheid. Bepaald bedenkelijk vonden die Joodse vrienden het ook, dat velen de Jood zien als een weerloze figuur. Vanuit zo'n museum zou nu in verschillen de richtingen gewerkt kunnen worden. Het zou moeten die nen om te laten zien, waartoe mensen kunnen komen als er weer eens golf van Jodenhaat door een land of een wereld deel gaat. En om de Jood erbij te bepalen, dat hij niet weer loos hoeft te zijn. Om ook de jeugd hierbij op te voeden en haar strijdbaar te maken. Een strijdbaarheid, die het Joodse volk nog heel lang no dig zal hebben. Het sprak Frans van Ernst bijzonder sterk aan. Samen met een paar vrienden zette hij een documentatiedienst op, waarvan hij nu de centrale fi guur is. Zelfs was hij een paar keer in Israël om contacten te leggen en te onderhoudc Hij behoorde ook tot de Neder landse vrijwilligers, die bij het uitbreken van de oorlog in 1967 naar Israël gingen. "Tkaar in Israël zag hij nog duidelijker dan tevoren de betekenis van de documen tatie. Hij zag, hoe men ermee werkte. Hoe aan buitenlanders en aan het eigen volk werd ge toond, gedemonstreerd zou je moeten zeggen, dat het Joodse volk de eeuwen van lijd zaamheid heeft bijgeschreven in de geschiedenis en dan ook definitief. En dat degenen, die het zwaard opnemen tegen het volk, door het zwaard zullen vergaan. In gesprekken van mens tot mens hoorde Frans van Ernst hoe de orthodoxe Joden dit al les zien: Jawèh heeft zijn volk doen weten dat het ge noeg was, dat de maat van het weerloos lijden vol was en dat het zwaard gehanteerd moest worden tegen een ieder, die het volk te na zou komen. Minder orthodoxe Joden mo gen dat weer iets anders zien, maar over de praktische kant van strijd en weerbaarheid zijn ze het allemaal eens. Ook over de rol, die de documenta tie hierin speelt. Nog niet zo lc.ng geleden kwam een Israëlische soldaat erachter, dat ergens in Jorda nië belangrijke historische ge schriften lagen. Hij vroeg zijn bevelvoerende officier, of hij die. documenten misschien rteven mocht gaan halen". De officier zei: „Als officier ver bied ik je, naar het vijandelij ke gebied te gaan. Als Israëli zeg ik dat je moet gaan. Als mens zeg ik: het is nodig dat je gaat". Hij ging, vermomd als Arabier en liij kwam terug met althans een deel van wat hij wilde hebben. Eerlijk ge- In het amfitheater wordt elk opgevoerd. Het centrale gedenkmuseum van de Ghetto Fighters kwam er voor de jeugd, maar ook voor velen die meer konden weten dan ze anno 1969 doen. kocht ook dat nog, zij het met levensgevaar. Die documenten zijn nu in The Ghetto Fighters House, samen met vele, vele andere dingen die niet dood zijn, maar in het Joodse volk verder le ven. T evende, historische zaken, Frans van Ernst heeft er alweer een kast vol van, de zoveelste. Op 't eerste gezicht lijkt het dood papier. Een on ingevuld formulier voor een Jood, die zich moest melden voor transport. Hij ging niet en dook onder. Dat oningevul de formulier met alleen maar gedrukte letters en geen men selijk handschrift, werd daar door een levend document voor de Joden. Zij kunnen het hun kinderen tonen en zeggen: „Kijk, deze Jood ging niet en er zijn mensen geweest, die hem geholpen hebben". Wat zit er nog meer in die kast? Een „trouwbijbel" van een jong nazi-echtpaar, in leer gebonden en compleet met handtekeningen. Een priester van de duivel zegende dit hu welijk in: de trouwbijbel was .namelijk een exemplaar van Hitiers „Mein Kampf". «Maak. ook is er het plakboek van een Nederlandse Jood, die met pijnlijke nauwgezetheid alle kranteberichten verza melde over hetgeen zijn volk werd aangedaan. Niemand weet weer meer wie die Jood was en of hij nog leeft. Ie- jaar een groot herdenkingsspel mand stuurde het boek op. Het gaat naar Israël en Israëlische kinderen zullen het zien. Even als het radiotoestel, dat ver borgen zit in een dik boek. Evenals talloze andere dingen, variërend van spotprentjes tot documentatie over deporta ties, die Frans van Ernst krijgt toegestuurd uit het hele land. /"hp de kaartjes, die Frans van Ernst door het land stuurt in samenwerking met verschillende documentatie- groepen, staat: ALLES IS WELKOM. WAT WE AL HEB BEN KAN ALTIJD NOG GE BRUIKT WORDEN ALS RUILMATERIAAL. Geeft dat toch niet een beet je de indruk, dat er een verza melaar aan 't werk is? Hij wil daar heel ernstig op ingaan. „Ik hoef niet te verzamelen", zegt hij, „wat ik zelf zou wil len onthouden staat wel ont zettend diep in mijn geheugen gegrift. We ruilen alleen om iets los te krijgen van verza melaars, die niet zonder meer afstand van sommige dingen willen doen. En het meeste komt toch van mensen, die bij f h§t opruimen iets vinden of die gewoon 'tot de 'overtuigin0 ge komen zijn, dat het materiaal béter gebruikt kan worden. En er zijn ook dingen, waar mee we onder geen enkele voorwaarde ruilen. Ik heb een Davidsster, de gele ster uit de oorlog, gekregen van een Jood se dame. Ze schreef erbij: „Ik heb vijfentwintig jaar op mijn ster geslapen. Nu kan ik er af stand van doen. Neem hem en doe ermee wat goed is". Zulke dingen worden niet ge ruild. Ook deze ster gaat straks, in de loop van deze zomer mee naar Israël, als Frans van Ernst daar weer heengaat met zijn vrouw. De vorige keer was het een la ding van honderdvijfentwintig kilo. Voordat de vrachtkosten een probleem konden worden zei de directie van de charter maatschappij Transavia: „Al was het tweehonderd kilo, we nemen het allemaal gratis mee". Ur komen ook andere reac- ties. Sommige ervan zijn eigenlijk te grof om ze af te drukken maar mag het ver zwegen worden dat Frans van Ernst een briefje heeft gekre gen waarin stond: „Naar aan leiding van uw advertentie bieden wij u een overgebleven Jodin aan?" Die brieven zijn altijd anoniem. Een enkele keer staat er als afzender op „De SS". Meestal zijn het al leen maar scheldkannonades, maar dreigementen zijn er óók bij. Het doet pijn, maar die pijn voelt hij meer voor de nog steeds bedreigde Jood dan voor zichzelf. „Ik haat niet meer", zegt hij; „we hebben na de oorlog gezegd dat er geen haat meer mocht zijn, dan moet ik ook geen SS-er meer haten. Maar als ze zo te keer gaan, denk ik vaak aan wat mijn vader deed als ik vroeger eens e-n grote mond opzette. Dan nam hij drie grauwe erwten en die legde hij in mijn hand. Die hand moest ik dichtknijpen. Hier, zei mijn vader, houd die hand goed dichtgeknepen. En nu moet je eens zien, of jij die erwten kunt laten kiemen. Als het Ret lukt, leg ze dan maar buiten neer, in de grond. Dan zal er iemand zijn die ze zonder drukte laat kiemen en groeien. En zolang jij dat niet kunt moet je maar een toontje lager zingen". TJet is ook deze eerbied voor het leven, gezien vanuit welke beschouwing dan ook, die Frans van Ernst bij zijn documentatiewerk inspireert. Hij heeft dat Joodse volk ge zien, in de oorlog, na de oor log, in weer nieuwe oorlogen en altijd temidden van drei ging en gevaar. Hij heeft ge zien, dat het volk niet meer weerloos is. Daarin wil hij het helpen met zijn documentatie werk, „omdat elke stap die je doet ook een stap voor je me demens moet zijn". Dit zegt hij ook tegen sommige landge noten, die hem verwijten dat hij Nederlandse documenten het land uit laat gaan. Hèm gaat het erom, dat het mate riaal daar terechtkomt waar het de mens en in het bijzon der de Joodse mens het best van dienst kan zijn. Die plaats is in veel gevallen het altijd strijdende Israël, daarvan is hij overtuigd geraakt door ei gen waarneming. Voor ons ei gen land blijft heus wel ge noeg over. Hij onderhoudt trouwens ook contact met de instellingen, die daarvoor ver antwoordelijk zijn. Intussen wordt zijn kring van relaties steeds groter telkens weer komen er nieuwe zendingen, groot klein, naar zijn adres: Dorpsstraat 195 in Veldhoven, Noord-Bra bant. Telkens is er weer iets an ders bij, dat hij nog niet eer der had gezien. Zoveel is er in die vijf jaar gebeurd alleen al in Neder land. TT et toppunt van modernisering kan soms liggen in terugkeer naar het allereerste en zo is het ook gegaan bij hotel-restaurant Chateau Blanc in Soest- dijk. Daar staat nu in de tuin een tien meter lange, overkapte barbecue-oven, waarvan directeur D. J. P. ASchoor ze ker weet dat het de grootste is in heel het land. Is zo'n roosteroven in beginsel al een station voor terugkeer naar de natuur, in de tuin van Chateau Blanc wordt er nog een schepje bovenop gedaan: het is de be doeling, dat de gasten ook zelf hun maal tje klaar maken. Ze hoeven er geen net pak voor aan te trekken het tegendeel valt zelfs aan te raden en het hele gezin eig meedoen. Vuurvaste handschoenen en schorten worden ter plaatste verstrekt. Vlees wordt aangedragen, de pikante sau sen staan bij de hand "pVe-ér dagen is de barbecuetuin ingewijd door iemand, die beter dan de mees te ad spirant-roosteraars thuis is in de oer tijd: Fred Flintstone. Hij liep wat verdoold rond tussen de mensen van nu, die de weg naar het verleden nog niet direct konden vinden, maar het contact was gauw ge legd, toen hij een groot dinosaurus bot be- <>on te roosteren op gloeiende houtskool. Geheel volgens plan voer nu door de me nigte van genodigden de gedachte: „Wat Fred kan, kunnen wij ook en ze kón den het. Directeur Schoor stond er bijzon der geïnteresseerd naar te kijken. Dwars door verleden en oertijd heen keek hij in de toekomst: hier zullen nog heel wat ge zinnen komen, die een uitstapje combine ren met een doe-het-zelf-eetpartijtje. In de vakantiemaanden zal de barbecue- tuin elke dag open zijn van tien uur 's ochtends tot tien uur in de avond. Er kun nen dan, als het in 't groot moet. acht honderd tot duizend porties per uur uit komen Hoewel Larfo Szabo nog steeds een van de aller sterkste spelers van Hongarije is, zijn de grote tij den van 'de thans 52 jaar oude grootmeester voor hij. Hij komt ook veel minder in grote toernooien uit als voorheen en de vermoeidheidsverschijn selen in de wedstrijden waaraan hij wél meedoet doen zich vaker voor. Dat Szabo niettemin ook nu nog tot grote prestaties in staat zou kunnen zijn leren de resultaten van spelers die ouderzijn dan hij: Botwinnik (56), Najdorf (57), Reshevskv (56) en Keres (53). Voorwaarde is echter wel, dat hij zich weer vaker onder de deelnemers van be langrijke toernooien moet bevinden. In het onlangs gehouden kampioenschap van Hongarije.werd Szabo gedeelde 3e tot en met vijfde, tezamen met Bilek en Delv, maar achter Forintos en Portisch. In deze wedstrijd speelde hij de volgende fraaie partij. Wit: SZABO. Zwart: POLGAR, (Boedapest 1969.) Klassiek Damegambiet. I. d2—d4. d7—d5 2. c2-c4.e7-e6 3. Pb!-<^ PgS—f6 4. c4xd5 (De grote mode. Oude variante! ais 4. Lg5, Le7 5. e3, 0-0 6. Pf3 komen tegen woordig zelden voor.) 4.«6xd5 5. Lel—g5. Lf8-e7 6. e2-e3, c7-c6 7. Ddl—c2, Pb8-d7 8. Lfl-d3,0-0-9. Pgl-e2 (Velen geven hier aan 9. Pf3 de voorkeur om na 9.Te8 10.0-0, Pf8 met 11. Tabl de beroemde "minderheidsaanval" op de damevleugel te be ginnen.) 9-..Tra—e8 10. 0-0. Pd7-f8 II.Tal-el (Deze geheimzinnige torenzet vormt de inleiding van het plan om te zijner tijd door f3 en c4 tot een actie in het centrum over te gaan.) IIg7—g6 12. f2—f3, Pf8-e6 13. Lg5-h4, c6—c5!? (In beginsel een goed plan maar de tactische uit voering is niet nauwkeurig. Nodig was eerst 13. ..H a6 om de nu volgende uitval te verhinderen.) 14. Ld3-b5!.Te8-ra (Tot pionverlies leidt' 14Ld7 15. Lxd7, Dxd7 16. Lxf6. Lxf6 17. dxc5, Pxc5 18.'Tdl.) 15. d4xc5, a7—a6 16. Lb5—a4, Pe6xc5 17. Tel-dl (Ook nu richt wit zijn strijdkrachten op de kwets bare zwarte damepion.) 17. Lc8—e6 18. Pe2-f4. Ta8-c8 (Zwart kan pionverlies niet meer verhinderen maar hij hoopt nu nog in troebel water te kunnen vissen.) 19. Lh4xf6, Le7xf6 20. Pc3xd5, Le6xd5 21. Pf4xd5, Lf6-e5 22. f3—f41 (Dwingt zwart tot een beslissing: op 22. Dxb2? 23. Dxb2, Pxa4 volgt 24. PfSf. Kh8 25. Dal.) 22. LcS—bS De opgave van de week: op welke wijze dwong Szabo in de diagramstelling de winst af? De oplossing komt in de volgende rubriek. (POLGAR) (SZABO) De stand was: Wit (Werle): Kf2, Dc5, Td8, Le5. pionnen c2, f4, f3. h2; zwart: (Lundin): Kh7, Da6, T«4, Lb2, pionnen b4.17. *7. h3. Wit won als volgt: 31. Td8-h8f!. Kh7-g6 (31. Kxh8 32. Df8t en mat.) 32. f4-f5f!, Kg6-e5 (JI. Kxf5 33. Ld4f). 33. Dc5-e7f. f7-fl> (33. Kxf5 34. Th5f of 33Kg4 34. Th4f. Kxf3 1#. Th5j en mat 34. De7xg7f en zwart gaf het op. Het stuivertje wisselen tussen Jan Casemier en Andreas Kuyken in het kampioenschap van Zwit serland viel dit jaar ten gunste van dc eerste uit. Wel verloor hij weer (hoe kan het anders) een punt tegen Rambosson, maar van de beide par tijen tegen zijn rivaal wist hij de tweede in zijn voordeel te beslissen. In deze ontmoeting leek Kuyken niet zo scherp te spelen als gewoonlijk, waardoor hij reeds direct aa de opening in moei lijkheden verkeerde. Hieronder de bizonder inte ressante partij, waarin Casemier een weldadige igressiviteit vertoont: Wit: J. Casemier; Zwart' A.' Kuyken; Basel, 26-4-1969. I. 32-28 16-21; 2. 31-26 18-22; 3. 37-32 11—16; 4. 41-37 7-11; 5. 28-23. Deze centrum- doorstoot, de "Springer-contra-attaque" wordt in de prille fase van het door zwart gekozen "RS" niet als bizonder gunstig beschouwd. Zwart speelt echter niet zeer scherp tegen: 5. 19x28; 6.32x23 13-18? Beter is, eerst de beschikbare tempi uit te spelen: (1-7) 46-41 en nu (13-18) 35—30 (18x29) 34x23 (20-25) waafna zwart de witte voorpostpositie kan vastleggen. In dé -partijvariant kan dit juist niet. 7..46-41 18x29;. 8.'34x2'3 1-7; 9. .40-34 20-25; 10. 44-40 14-19; AÏ wordt het inklem- men tussen beide zwarte vleugels zeer moeilijk, met zijn laatste zet verspeelt zwart hiervoor zijn laatste kans. Consequent was (14-20). 11. 23x14 10x19; 12. 50-44 9-13; 13. 34-29 15-20; 14. 29-24! 20x29; 15.33x24 19x30; 16.35x24 12-18; 17. 39-34 5-10; Beter is (21-27) daar 37-31 weerlegd wordt door (22-28) 31x33 (13-19) 24x22 (17x50). Op andere voortzettingen volgt (27—31) en zwart heeft zijn ingeknelde rechter vleugel bevrijd. 18. 43-39 3-9; 19. 48-43 7-12; 20. 40-35 10-14; 21.44-40 13-19; Nog steeds is de flank- voorpostaanval door (21—27) weinig belovend 22. 24x13 8x19; 23.38-33 2-8; 24.42-38 9-13; 25. 33-29. Ter. voorkoming van (22'—28— waarmee, zwart weer alle kansen heeft 25. - 19-23. - 29-24 23-28; 27.38-33 21-27; 28. 37-31 4-10; De keus voor zwart was zeer moeilijk: Hij kan de productiviteit van zijn rech tervleugel alleen opvoeren door (17—21) 26x17 (12x21). Maar na 31-26! is (11-17) .verboden we gens 24-20! met winst, want er is geen verdedi ging meer tegen' 36—31 (27x36) 47—42 (36x38) 43x3! Ook verliest na 31-26: (14-19) 26x17 (19x30) 35x24 (27-31) 36x27 (22x31) 33x22 (18x27) door 49-44 (11x22) 24-19 (13x24) 34-29 (24x33) en 39x17! Het beste na 31-26 is: (4-9) 26x17 (27-31) 36x27 (22x31) 33x22 (18x27). met voordeel voor wit, maar zwart beschikt over vol doende verdediging. (zie diagram) Na zwarts 28e zet wordt de verdere ontplooiing van de rechter vleugel door wit geheel belet: 29. 24-20 10-15; 30. 20x9 13x4; 31. 34-30! 25x34; 32. 40x29 4-9; Op (17—21) volgt: 26x17 (12x21) 31-26! waarna (11—17) belet wordt door de dam 36-31 en 47-42 en (8-13) 26x17 (27-31) faalt op 36x27 (22x31) 36x27 (33x22) 18x27 (17-12!). 33. 35-30 9-14; 34. 30-25-8-1$;'35. 45-40 27-32; Eén laatste' desperate poging. 36. 40-35 13-19? Aan de lezers hier de opgave: Hoe besliste wit na de partij en bad zwart een betere voortzetting? De stand was: Wit (C Bakker) 28,31,32.33, 35,40,48 f? tt) Zwart (P. Bcrgsma) 9. 14. 17.1 Vt% il B (7«> Zwart had moeten spelen: 2I-26J (35-30)360* (32x41) 14-20! (30-25) 20-24! (33-29) 24x3» (28x39) 19-24! en wit staat xeer moeiKjk. Ock m andere varianten krijgt zwart beduidende winst kansen, al is een complete analytische winst maf aan te-.tonen. Er is nogal wat belangstelling getoond voor'het biedsysteem van het succesrijke Culemborgse eerste team. De methode werd door een Ameri kaans tegenstander "that crazy diamond" (die gekke ruiten) genoemd en die naam is eraan blijven hangen. Onlangs is echter besloten dat dc Nederlandse dames die dit systeem gebrui ken er de naam van de "Culemborg-Ruiten" aan zullen geven, daar men het bij gebruik bui ten de deur (in Oslo, tijdens de Europese kam pioenschappen) te riskant vindt de naam "Cra zy" te gebruiken. Want, niet ten onrechte, zullen sommige tegenstandsters bij verloren partijen eerder protesteren tegen iets dat zich al als "Crazy" aankondigt, dan wat onder de onschul dige naam "Culemborg" wordt opgediend! Ook hier moet men dus met illusies werken de we reld wil bedrogen worden. Hoe sterk illusies in bridge wel kunnen zijn, herinner ik mij uit een verhaal dat Arie van Heusden mij vertelde. Toen Kokkes-Van Heus- den oorspronkelijk hun nieuwe systeem introdu ceerden, hadden zij er de naam van "Ca- napó-met-variatiès" aan gegeven. Toen zij met Krcyns-Slavenburg oefenwedstrijden voor het Nederlandse team speelden, kraakte Slavenburg het systeem geducht af - vooral toen de resulta ten van het oefenende team niet zo goed waren. Een paar weken later echter begonnen de Euro pese kampioenschappen en ofschoon Kokkes- -van Heusden nog precies dezelfde methode ge bruikten, vertelden zij Slavenburg dat zij- "Nu het Italiaans waren gaan spelen!" De resultaten in het toernooi waren ditmaal uitstekend en Sla venburg heeft nooit meer een woord tégen het systeem gezegd: ten slotte is "Italiaans" in de bridgewereld een onaantastbaar begrip! n Op zaterdag 2.1 juni starten wij met de Europe se kampioenschappen te Oslo. In de open (heren- afdeling "hebben reeds~2^1ai7dcn ingeschreven en volgens de laatste berichten komen Engeland,' Italië, Frankrijk, Zwitserland, niet roet hun sterkste teams althans niet met hun sterkste spelers. Dat zou dus betekenen dat Nederland een fraaie kans heeft op de zo begeerde Europese titel, die weer recht geeft op het meespelen aan de wereldkampioenschappen. Het minste wat daar echter aan Nederlandse zijde voor nodig is, is een sterk spelend Nederlands team en daarvan is momenteel geen sprake. Maar wat niet is, kan misschien nog komen en teamcaptain van Calcar doet in elk geval het mogelijke om de spelers tot oefenpartijen te laten komen. Onze Nederlandse dames hebben het in hun afdeling betrekkelijk moeilijker en hoewel juist zij ditmaal eindelijk eens "boven de helft" zullen kunnen komen, is de. vorm-van-de-dag van sommige speelsters weinig hoopgevend. In de open afdeling kan men naiuurlijlc altijd' voor grote* verrassingen komen te suan. U iota- i b.v. helemaal niet gek behoeven op te kijkeo, wanneer een outsider als Denemarken, Polen of ■Spanje ineens zeer hoge ogen blijkt te kunnen gooien. Ook Zweden, met zijn immens arsenaal aaa jong talent, kan een lastige tegenstander blijken te-zijn. Deze jeugdige ScandinaviCrs schuwen het gevaar-niet, waarvan een aardig voorbeeld uit do wereldkampioenschappen 1966 te Amsterdam: V 10 CB95 O 10 3 •H V 10 5 4 2 d A 9 6 10 6 4 3 O H V 9 6 4 3 Noord gever, NZ kwetsbaar. Zuid opende in derde hand met één schoppen OW" pasten noord antwoordde met twee klaver zuid .twee Sansatout noord drie Sansatout. Tegen drie SA komt west uit met schoppen vijf, op tafel (noord) wordt de tien gelegd en het is aan u (oost) om uw tegenspelplannen kenbaar te maken. Fü. HORIZONTAAL: 1. vis 5. sukkel 11. zoogdier 15. ondoorschijnend 17. zoon van Priamus 18. plaatsin Brabant 19. rivier in Azid 21. kledingstuk 22. bolletjes 23. jongensnaam- 24. boom 26.. Bijbelse figuur 27. indien 28. zoogdier 30. duistere zaak 31. plaats in-Overijssel 33. bergplaatsen 35. nabootsing 38. reeds 40. godin 41. bouwland 43. plaats in Friesland 44. plaatsbepaling 45. lichaamsdeel 47. rustplaats 49. Engelse drank 50. gedbrfd 51. zoogdieren 52. windrichting 53. soort brief 55. maat -56. aanhef op circulaires '57. uitroep 59. drank 60. dierengeluid 62. voorzetsel 63. niet doen 65. scherts 67. godheid 68. bij elkaar wonenden 69. ogenblik 71. spoedig 72. blank 73. teer 75. vloerbedekking 77. Bijbelse figuur 79. godin 81. aard 83. handvat 84. orgaan 86. bundel schoten 87. stuk gereedschap 88. aantekenen 89. zangorgaan VERTICAAL: 1. kledingstuk 2. sieraad 3. vogel 4. scène uit komische film 6. voorzetsel 7. muziekinstrument 8. bepaalde golfslag 9. boom 10. vreemde munt 11tijdperk 12. op de grond aangekomen 13. voorname 14. wapen 16. steen 18. maat(afk.) 20. reeks 22. brandstof 25. doorgang 26. koeiemaae 29. bevel 31- indien 32. de heren der scheppii 34. deel van Nederland 36. gelijke 37. hemellichaam 39. plaats in Groningen 41. plaats in Drenthe 42. man 44. plaats in Limburg 46. omroepvereniging 47. Bijbelse figuur 48. Europeaan 49. baan voor balspel 54. korting 57. voorzetsel 58. godheid 60. delen van het g. 61. lichaamsdeel 63. kosten 64. vangtuig 65. titel 66. herrit 67. deeg' 70. zacht paars 71. overblijfsel 72. bron 74. verbinding 76. muziekinstrument 78. afscheiding 79. muziekinstrument 80. voor 82. hoop 84. sportterm (afk.) 85. noot

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 17