„De tijd is gekomen dat wij
maatregelen nemen"
COMMUNISTEN EN TOCH DEMOCRATEN
Fransmanhart links
maar portefeuille rechts
Actie om behoud Ramspol
tegen elektriciteitscentrale
Nieuwe dans
in Polen
AMSTEL HOTEL EVEN IN DE SCHIJNWERPER
SVB wil reek®
communes
stichten
Politie over Chinees gokparadijs Binnen Bantammer:
KONG FU
„TIJD GEKOMEN"
SYMBOLEN
CREME STUC
DEGELIJK
THEEROOSJES
BEZIG BLIJVEN
CARANSA
NIET TE ZIEN
UITGESTOTEN
Uit West-Irian gezette
VN-deskundige in
Parijs aangekomen
CELLEN
IJsseldelta ivil natuur ongerept houden
MENS
ALTERNATIEF
ONDUIDELIJK
PROTEST
WOENSDAG
GEEN AFKEER
FUNCTIES
DEMOCRATIE
GEMATIGD
MAANDAG 9 JUNI 1969
..ïk geloof niet dat de Mafia de hand in het spel heeft", zegt hoofdinspecteur
.1. Valken, chef van het bureau Kattenburg te Amsterdam. De moord in de
Binnen Bantanimerstraat die deze week tot een oplossing kwam. heeft echter
wel de namen van deze gevreesde geheime organisatie en die van Cosa Nostra
in de herinnering geroepen.
„Sik Kin Wong is het slachtoffer van de machtsstrijd in zijn groep", aldus
hoofdinspecteur Valken. „Dat is de groep van Singapore-Chinezen. De metho
den van die groep, evenals van de twee andere groepen die hier om de macht
in de gokhuizen vechten, doen wel denken aan hetgeen over Mafia-methoden
is gepubliceerd. Je zou haast zeggen: ze hebben die methoden gekopieerd".
De drie groepen van Chinezen die in
Amsterdam om de macht en de vette
winsten in de goktenten van de Binnen
Bantammerstraat vechten (Thong
Yen Kaai. zeggen de Chinezen: straat
van de Chinese mensen) worden re
spectievelijk met Singapore-, Hong
kong- en Hakka-Chinezen aangeduid.
Met Hakka-Chinezen wordt een bepaal
de graad van ontwikkeling bedoeld.
Allen hebben een hartstocht voor het
spel. Intelligente gokspelletjes doen
vrijwel alle Chinezen.
De Binnen Bantammerstraat is voor
duizenden Chinezen in ons land een
waar gokparadijs. Ook uit Engeland.
België en Frankrijk komen wekelijks
grote aantallen Chinezen naar de
Straat van de Chinese Mensen, om er
een gokje te wagen. Dank zij de tole
rantie van de Amsterdamse politie en
de justitie, kreèg de Binnen Bantam
merstraat bij de Chinezen over de he
le wereld een zekére vermaardheid.
Chinese bemanningsleden van sche
pen die Nederlandse havens aandoen,
gaan als ze -even tijd hebben naar Am
sterdam. Illegaal ons land binnengeko
men Chinezen weten de Binnen Ban
tammerstraat ook al gemakkelijk te
vinden. Bij de extra controles die na
de moord werden gehouden, zijn heel
wat illegaal binnengekomen Chinezen
opgepakt en weer het land uitgezet.
„Helaas helpt het zo weinig", zegt
hoofdinspecteur Valken glimlachend.
..Binnen twee weken zijn ze weer te
rug. Ze komen langs alle kanten ons
land binnen." In veel Chinese eethui-
jen zijn al die illegalen hartelijk wel
kom. als ze iets van koken afweten of
bereid zijn aan tafel te bedienen.
Werk is er genoeg in ons land voor
deze mensen. In de Binnen Bantam
merstraat kunnen zij terecht om met
het verdiende geld te winnen of te ver
liezen.
Tony Wong, die wegens medeplich
tigheid aan de moord op zijn broer
eveneens is gearresteerd, was ondanks
zijn jeugdige leeftijd van 27 jaar een
van de machtigt mannen van de Bin
nen Bantammerstraat. Zijn broer was
hem echter de baas. Hij regeerde daar
met harde hand. Hoewel hij meesten
tijds in Londen verbleef had hij in Am;*,
sterdam de touwtjes stevig in handen.
Evenals zijn vermoorde broer is To
ny bedreven in Kong Fu, een Chinese
manier van vechten die veel lijkt op
het beruchte karate. Met de zijkant
van de gestrekte hand wordt daarbij
op vigale delen geslagen, zoals de milt
en de lever. Door die krachtige tikken
treden acute storingen op in die orga
nen of inwendige verlammingen.
Met deze vechtmethode kan iemand
met één klap buiten gevecht worden
gesteld. Op dat brute geweld berustte
de macht in deze kringen.
Tony kwam af en toe overwippen uit
Londen. Meestalom geld te halen,
maar vaak ook om herrie te schoppen.
Zijn optreden deed inderdaad denken
aan hetgeen over de methoden van de
uit Italië en van Sicilië afkomstige
gangster-organisaties is gepubliceerd.
De geheime organisaties van de Chine
zen zijn echter veel ouder.
Generaties lang kennen zij al gruwe
lijke foltermethoden. De Kong Fu-
vechtmethode voorziet in snelle beslis
singen door het kwetsen van inwendige
organen of het razendsnel breken van
een pols of enkel.
Tony heeft dat zelf ervaren in het
gevecht met zijn broer. Hij kwam met
een gebroken enkel uit de strijd.
Op de lange duur gebruikt men veel
verfijndere kwellingen. Er worden klei
ne stukjes vlees uit het lichaam van
een gevarigene gesneden met. een chi
rurgische precisie, die doodbloeden als
gevolg van doorgesneden aders of het
beschadigen van vitale delen net voor
komt.
Men spreekt ook wel van het eenvou
dige middel waarbij een bloempot op
de buik van het slachtoffer wordt ge
bonden waarin een rat zit opgesloten.
„Het is lang goed gegaan in de Bin
nen Bantammerstraat", zegt hoofdin
specteur Valken. „Nu ze elkaar met
pistolen gaan neerschieten, is de tijd
gekomen dat wij maatregelen nemen."
Hoofdinspecteur Valken beseft dat
maatregelen in deze situatie bijzonder
moeilijk zijn. „Het is geen kunst om
die paar goktenten te sluiten", zegt hij.
„Het gevaar dat het kwaad zich dan
als een olievlek over heel Amsterdam
en misschien ook andere plaatsen van
ons land uitbreidt, neeft ons ervan
weerhouden met allerlei harde tegen
maatregelen paniekerig op deze moord
te reageren."
„Samen met justitie gaan wij ons be
zinnen op hetgeen op korte termijn
moet worden gedaan."
„Ja. ik weet wel", zegt hij, „dat je
er ook een andere mening over kunt
hebben. Inderdaad, de wet geeft als
enige uitzondering dat er geen publiek
mag komen en Chinezen horen ook tot
het publiek, maar toch, als je stelt dat
er uitsluitend Chinezen mogen komen
gokken, kun je stellen dat er een zeke
re mate van beslotenheid geldt."
Deze uitzonderingsmaatregel, die op
het ogenblik alleen voor het Chinese
gokcentrum in de Binnen Bantammer
straat geldt, heeft zgn. Maffia-metho
den binnengehaald. De heer Valken
moest toegeven, dat de politie geen in
zicht kan krijgen wat zich nu precies
in die Chinese gokhuizen afspeelt.
Alle vormen van kansspelen, die
overal elders zijn verboden en met
harde hand worden bestreden, zijn
daar toegestaan. Men noemt Mah
Jong, Paai Kau. „Ook kaartspelletjes
waarvan ik echt niet kan zeggen hoe
daar de spelregels van zijn", zegt hij.
Mah Jong is een soort dominospel,
maar ook het Paai Kau lijkt daarop.
Er staan Chinese symbolen op de ste
nen, die aaneen worden gelegd.
De omstanders in het speelcasiono,
die gespannen de verrichtingen van de
spelers volgen, sluiten onder elkaar
weer weddenschappen af op de vraag
wie het spel zal gaan winnen. Er wordt
echter ook gedobbeld en men doet
kaartspelletjes.
De inzetten zijn vaak formidabel
hoog. Er wordt niet met de ogen ge
knipperd als men er duizend gulden
verliest, ook als het om duizenden
gaat, wordt dit uiterlijk onbewogen ge
nomen.
Taal- en code-meeilijkheden versper
ren voor ons westerlingen de weg. „Ik
snap het ook niet", zegt hoofdinspec
teur Valken lachend.
De geheimzinnigheid van het Verre
Oosten manifesteert zich in alles in de
Binnen Bantammerstraat. Met enig in
zicht inzake omzetten van casino's en
rouletteclubs ziet men zo dat het we
kelijks om tonnen gaat in de Binnen
Bantammerstraat. Jaarlijks zijn dat
miljoenen!
Toch wordt er in zeer sober uitzien
de lokalen gespeeld. Als Europeaan
mag je er feitelijk niet komen. Zeker
nu is de hoogspanning er voelbaar. De
politie oefent een verscherpte controle
uit. De spullebazen en spelleiders zijn
afwijzend.
Amsterdam is door de moord in de
Binnen Bantammerstraat in een pre
caire situatie terecht gekomen.
Zij hebben alleen belang bij de pro
visie. Van alles pikken zij mee. Ook
van de onderlinge gokpartijtjes eisen
zij procenten, om van de formidabele
winsten, die in de tweemaal per dag
trekkende loterijen maar niet eens te
spreken.
Kaal en haveloos; andere kwalifica-
Nachtje slapen voor
56 gulden...
Dat was een hele schrik deze week: het Amstel hotel wordt verkocht. Om
er typistes en computers in te huisvesten? Om er een broodjestent van te
maken? De anonieme kopers hebben de opwinding gesust; het Amstel hotel
herberg voor reizende wereldburgers (met rood of blauw bloed) blijft het
Amstel Hotel.
Een hele geruststelling. Waarom? Een
vraag waar alleen een proefondervin
delijk antwoord op kan volgen. Dus de
telefoon: juffrouw heeft u voor één
nacht een éénpersoonskamer? Het kan,
voor 56 gulden.
Een paar uur later voor de gevel
van SarpHat'f (1866). Het gebouw is de
helft kleiner uitgevallen dan oorspron
kelijk was bedoeld, maar niettemin een
pand dat eruit ziet alsof we Indië nog
hebben. Er ligteen kokosmat op de
stoep en dan een rode loper, acht treden
hoog. Dag portier. Good afternoon sir.
Dan de hal, een Madurodam-uitvoe-
ring van de Opéra in Parijs. Alleen niet
in geaderd marmer, maar in crème stuc.
Het is er rustig. Een gerokte heer die
eruit ziet als een bank-directeur in rus
te, schijft de nieuw- aangekomene in.
Kamer 36, meneer.
Een andere heer gaat voor, niet de
trap op, maar een gang in. Daar
in een nis is onopvallend een stuk
je modernisme binnengehaald: een lift.
Kamer 36. De begeleidende functio
naris: „Kijks u eens, meneer, mooi
uitzicht op de Amstel". Hij heeft gelijk.
Voor het raam een kastanjeboom die
nog wat bloesem resten omhoog houdt.
Links de Amstelbrug en boven alles uit
het pand van Zijlstra, de Nederlandse
Bank.
De kamer zelf: geen uitspattingen in
chroom, televisietoestellen of bedvibra-
tors. Een degelijke kast, een degelijke
schrijftafel en een degelijk bed. Aan
de gestreept behangen muren twee be
scheiden reprodukties. Eén van Raoul
Dufy en een niet gesigneerd werkje van
drie in pasteltinten gehulde bloteri-
ken. Het behang bij de kaptafel heeft
was losgelaten. Enige luxe: twee tele
foons, naast het bed en in de badka
mer.
Het is nog geen diner-spitsuur, maar
de vaag aan nu aangepaste bar biedt
tijddodende mogelijkheden. Het is er
druk, met vooral Engels geluid. De ge
middelde leeftijd ligt ruim boven het
landelijke gemiddelde. Meneer wenst?
Een sherry graag. De eetlust moet nog
worden bedwongen, want voor half acht
ga je im bijvoorbeeld het Amstel hotel,
niet aan] tafel.
Maar dan snel de lange gang door naar
de eetzaal, waar een paar gerokte he>-
ren al hongerig naar potentiële eters
uitkijken. Het wordt Scampis a I'Ar-
ge^iteuil, omzwermd door talloze tot
dienstighcid bereid zijnde heren en het
beschaafde geluid van een pianist. Geen
Chopin, deze pianist. Wel een duide
lijke liefhebber van de stijl van Char
lie Kunz. En dat past prachtig bij de
theeroosjes in zilveren vaasjes, de zware
rood fluwelen gordijnen en de grote
spiegels die elke hap zichtbaar ma
ken.
De elektrificatie heeft al lang gele
den het kaarslicht in lichtpeertjes doen
verstarren.
Om kwart over acht is het diner af
gesloten met een ijscoupe, die de naam
van ene Jacques heeft meegekregen. De
avond ligt nog braak. Terugvallen op
de bar is een te goedkope en dure op
lossing tegelijk.
Dus maar even de stad in. Een ober:
Good night, sir. Eerst naar een kiosk
voor een spionageroman van Len
Brighton en het tweede nummer van
Bijster, Lubberhuizens (Bezige Bij)
nieuwe poging in de sector culturele
periodieken. Dan naar een van de
grootste tijdverdrijvers: de film. Het
wordt er een met Steve McQueens in
Tuschinski. Hinderlijk glad, maar wel
spannend.
Tegen kwart voor twaalf door de
Utrechtsestraat, langs het pand van
Zijlstra, over de Amstelbrug terug naar
het hotel dat al iets vertrouwds be
gint te krijgen. De nachtportier heeft
de hondewacht betrokken.
Sleep well, sir.
Toch eerst nog even naar de bar,
voor een pilsje. Het hotel bergt deze
nacht geen nachtbrakers, er zitten
maar een paar mensen te kijken naar
de lichtjes van het leven buiten.
In kamer 36 hebben een paar ge
dienstige handen het bed opengesla
gen. Het zal wel lief bedoeld zijn, maar
het idee dat de gedachte erachter is:
hij zal wel laveloos op z'n kamer ko
men, dringt zich nadrukkelijk op.
De slaap is droomloos, de matras van
gezonde kwaliteit. Negen uur lang wordt
op het ontbijt na de 56 gulden
opgeofferd aan Morpheus' verlangens.
Dan een telefoontje en tien minuten la
ter verschijnt een ober met een duide
lijk Hollands ontbijt en een ochtend
blad. Een schaaltje kaas, jam, een hard
broodje, witte en bruine boterhammen,
krentenbrood, roggebrood, een beschuit
en een plak koek. Degelijk werk dus.
Een half uur later wil de ober de res
ten weghalen, maar de huurder van
kamer 36 blijkt een langzame eter.
Om tien uur met de lift naar bene
den. De liftbediende blijkt al een oud
gediende. Is hij niet even bang geweest
zijn stijgende en dalende betrekking te
verliezen? Hij zegt: „Nee hoor meneer,
ze kunnen mij niet missen. En meneer
Caransa is geen kwaaie. Je moet hem
een beetje kennen".
Hoe hij aan die kennis komt, schijnt
een geheim te moeten blijven. Op wa
terniveau zetelt de barbier van het ho
tel. Mes goed meneer? Even poederen?
5,50 gulden alstublieft.
Het is vier minuten over half elf.
Ook voor een man zonder prikklok be
gint een nieuwe dagtaak; na het eten-
slapen-eten in het Amstelhotel. De acht
rood beloperde treden af. Dag portier.
Good morning sir.
Dag Amstel hotel.
ties kan men voor deze wereldberoem
de etablissementen niet gebruiken. De
spelers komen hier ook niet voor luxe
en pluche. Het spel, dat lokt. De rest
is bijzaak.
Aan de wanden hangen voor ons on
begrijpelijk biljetten vol Chinese sym
bolen. Lotusbloemen, zon en maan, de
Chinese muur en wat niet al. Het zijn
de lottoformulieren van de Chinezen.
Met een penseel maken zij enkele sym
bolen zwart. Na enkele uren vernemen
zij de uitslag. Aan de gezichten is niet
te zien of ze gewonnen of verloren
hebben.
Als er af en toe een paar Chinezen
naar boven gaan of naar een vertrek
ergens aan de achterkant, worden wij
niet veel wijzer met onze vragen.
Boven worden weer andere spelletjes
gedaan, zo wordt ons gezegd. Wat dat
zijn, is niet te begrijpen. Als wij vra
gen: „Opium?" zegt ons gids glimla
chend: „U gaat toch ook wel eens
naar de w.c.?"
„Opium is er ook", bevestigt hoofd
inspecteur Valken. „Niet in de gokhui.»
zen. Daar zijn andere panden voor
aangewezen. Slechts enkele bejaarde
Chinezen schuiven nog maar opium. De
jongeren doen er niet aan mee. Andere
drugs laten wij hier niet toe."
De Binnen Bantammerstraat is een
wereldje vol tegenstrijdigheden. Je
ziet er vrijwel uitsluitend glimlachen
de Chinezen. Je voelt overal de span
ning, maar niemand laat iets van zijn
emoties blijken. Toch worden hier de
heftige veten uitgevochten. Wie de po
litie er bij haalt, wordt uitgestoten.
Ook de gemeente Amsterdam doet
er schijnbaar aan mee. De huizen die
wereldvermaard zijn als goktenten,
zijn door de gemeente als eethuisjes
verhuurd.
..Bedrijfsruimten voor de verkoop
van Chinese levensmiddelen", staat er
in het huurcontract.
AMSTERDAM De 30-jarige Ne
derlandse onderwijsdeskundige van de
Unesco Hans Reiff. is zaterdag vanuit
West-Irian in Parijs aangekomen.
Via Syney reisde hij naar Wenen,
waar hij afscheid ijam van zijn vrouw
en dochtertje, die zaterdag op Schiphol
aankwamen. Daar werden zij afge
haald door de ouders van Hans Reiff.
Mevrouw Reiff kon niets vertellen om
dat haar een zwijgplicht was opgelegd.
Hans Reiff zelf vertrok vanuit Wenen
naar Parijs, waar hij op het hoofdkwar
tier van de Unesco verslag zal uitbren
gen van zijn wederwaardigheden in
West-Irian.
Hij werd door de Indonesische rege
ring uit West-Irian gezet, omdat hij
„politieke activiteten" zou hebben be
dreven.
PARIJS „De Fransen dragen hun hart links, maar hun portefeuille rechts",
aldus het Russische partijblad Prawda. Het reageerde ermee op het uiteenvallen
van het linkse blok in Frankrijk, doordat een deel van de communisten
gaullistisch stemde.
Zelden heb ik een betere typering van de Fransen gevonden dan deze. De
gemiddelde Fransman is diep in z|jn hart een aanhanger van het utilitarisme, de
filosofie die leert dat men de dingen moet beoordelen naar hun nuttigheid.
De Fransman is dit vooral in poli
tiek opzicht. Hij kijkt in eerste instan
tie naar de voordelen, die hij uit een
politieke partij kan slaan, voordat hij
zich lichtelijk verdiept in de be
ginselen daarvan. Daardoor loopt hij zo
gemakkelijk van het ene kamp naar het
andere over.
Dat geldt zelfs voor hun grote poli
tieke leiders. Hieruit ontstaat in Frank
rijk het tegenstrijdige verschijnsel, dat
in perioden van moeilijkheden en nood
de communistische partij veel kleiner
en onbetekenender is, dan in tijden van
welvaart. Zoals nu. hetgeen uit de re
cente presidentsverkiezingen duidelijk
is gebleken.
In Frankrijk is het heel gewoon om
Gaullistisch of op het Centrum te stem
men en tegelijk lid te zijn van de CGT,
de communistische vakbond. Want, ge
dreven door zijn idealistische leer, ver
dedigt geen enkele vakbond in Frank
rijk zo vinnig en zo doeltreffend de rech
ten en salarissen van de werknemers
als hij. En dus wordt men er lid van.
Zoals men lid is van tal van andere,
meer ideologische, communistische
mantelorganisaties: het verbond tot ver
dediging van de rechten van de mens,
de anti-fascistische beweging, de Fran
se vredesbeweging en zo verder.
Uiteraard worden de niet-communis-
ten hierin stevig bewerkt door authen
tieke partijleden. Deze laatsten hehben
bovendien tot taak cellen op te bouwen
in hun arbcidsomgeving. Deze bestaan
vaak uit kaart- of filmclubs, sportver
enigingen of culturele organisaties. En
voor dit alles betaalt men graag met
zijn stem, wanneer geen verstoring van
de stabiliteit in dc lucht hangt, want
zo'n Verstoring zal gevolgen kunnen
hebben voor de portemonnee!
Om de goedgelovigen niet af te schrik
ken bedrijven de CGT en andere orga
nisatie geen politieke propaganda naar
buiten. Ze hebben dus geen openlijke
stelling genomen bij de presidentsver
kiezingen. Wel hebben zij zich gekeerd
tegen het referendum over de streek-
hervorming die tot het aftreden van
de Gaulle heeft geleid omdat in deze
hervorming de positie van de vakbon
den werd aangetast.
WARSCHAU Een Pools televisie-
team heeft in de straten van de Poolse
hoofdstad een nieuwe dans geïntrodu
ceerd. Of de ,,Kozachek" zal inslaan
valt moeilijk te zeggen. Een klein
meisje wilde er in elk geval al vroeg
mee beginnen.
Kamer 36
van het
Amsterdamse
Amstel-hotel.
De huurder
voor één nacht
aan het ontbijt
KAMPEN Is het behoud van een natuurgebied 28 miljoen gulden waard
Dat is de inzet van een controverse in Overijssel, die zich tot een soort tweede
Progilzaak ontwikkeld heeft.
Aan de ene kant de Elektriciteitsmaatschappij N.V. IJsselcentrale, die op het
Kampereiland een immense elektriciteitscentrale de grootste van Nederland
wil bouwen, daarbij gesteund door Gedeputeerde Staten.
Aan de andere kant vele duizenden burgers en lang niet allemaal natuur
beschermers die vrezen dat daardoor het leefmilieu aan de IJsselmond be
dorven zal worden.
Ramspol heeft de plaats waar de cen
trale (kosten een miljard gulden) om
streeks 1982 zou moeten worden ge
bouwd. Het duurt dus nog lang voor
dat de eerste zes, bijna 150 meter ho
ge schoorstenen, zich boven het vlakke
land aftekenen. Maar er moet nu een
beslissing worden genomen met het oog
op de aanleg van het landelijke koppel-
net.
Volgens kenners is de plaats war de
centrale moet komen, in de IJsseldelta,
aan het Ketelmeer, vlak bij Kampen,
een in West-Europa uniek natuurge
bied.
Het is een coylissenlandschap; wei
landen, doorsneden door wateren, riet
velden, een enkele boerderij, verscho
len tussen de peppels. Hollandser kan
het niet.
En de oeverstrook bij Ramspol sluit
aan op het beroemde vogelreservaat
Zwartemeer. Er leven zeldzame vogels
als de roerdompe porseleinhoen, kieken
dief, purperreiger en blauwe reiger. En
ook hydro-biologisch is het een rijk ge
bied.
De natuur- en vogelbeschermings-
wacht IJsseldelta is bang dat door het
afgevoerde koelwater van de centrale
met een temperatuur van dertig gra
den veel van dit alles verloren zal
gaan.
„Maar het gaat ons eigenlijk niet zo
zeer om het vogeltje en het plantje",
zegt de heer R. Capenga, secretaris
van deze organisatie en coördinator van
de protestactie. „Het gaat juist om de
mens als onderdeel van het totale leef
milieu van ons nageslacht. De IJssel
delta is de enige riviermond in Neder
land, die nog niet door industrie is
aangetast. En wij hebben er bezwaar
tegen dat het geld kennelijk zwaarder
telt dan het bederf van het leefmilieu.
Maar het belang van dat leefmileu is
net als de betekenis van de Nachtwacht
niet in geld uit te drukken".
Er Is een alternatief: vestiging van
de centrale bij Schokkerhaven, aan de
zuidkust van de Noordoostpolder, even
eens aan het Ketelmeer, maar ver van
het natuurgebied en de watersportcen
tra op het Kampereiland. Volgens be
rekeningen van de IJsselcentrale zal
een vestiging bij Schokkerhaven ruim
28 miljoen gulden meer kosten.
Dat is nog geen drie procent van de
totale kosten. „Het zou een calculatie-
fout in de begroting kunnen zijn", zeg
gen de opposanten.
Bovendien zou de positie van het koel
water bij Ramspol aanmerkelijk beter
zijn dan bij Schokkerhaven.
Dit wordt tegengesproken door prof.
ïr. W. Draijer, koelwaterdeskundige en
hoogleraar aan de technische hogeschool
Twente.
Aan de hand van een aantal bereke
ningen toonde hij aan dat de situatie
van Schokkerhaven juist aanmerkelijk
gunstiger is en dat de centrale nog
meer naar het westen zou moeten wor
den gebouwd.
Gedeputeerde Staten hebben de ar
gumentatie van de IJsselcentrale over
genomen, voorzien van een aantal kri
tische kanttekeningen. Zo kritisch, dat
het lijkt of voor Schokkerhaven wordt
gepleit. Zelfs de directeur van de IJs
selcentrale. ir. C. R. M. Eversdijk
Smulders, kreeg dat gevoel.
„Het is een uiterst merkwaardig rap
port", meende hij tijdens een forum
avond in Kampen. „Als je het stuk
van Gedeputeerde Staten leest, denk je
dat ze voor Schokkerhaven zullen kie
zen. Maar het wordt ineens Rampspol.
Het is dan ook geen bijzonder duide
lijk stuk".
De tegenstanders hebben intussen niet
stilgezeten. In het hoofdkwartier, de flat
van de heer Capenga in Kampen, ze
ven hoog, met een weids uitzicht op de
weilanden, zijn de laatste maand dui
zenden adhesiebetuigingen binnenge
stroomd. Van natuur- en vogelbescher
mingsorganisaties in het gehele land.
Maar ook van de landelijke Federa
tie van jongerengroepen van de Par
tij van de Arbeid, die de socialistische
Tweede-Kamerfractie heeft gealarmeerd,
en van de 33 huisartsen en specialisten
in de Noordoostpolder.
„We hebben als gewone weldenkende
burgers gereageerd", zegt huisarts P.
T. Smit in Emmeloord. „Beslist niet uit
medische overwegingen. Maar misschien
houdt het een beetje verband met de
geestelijke volksgezondheid. Het is het
enige ongerepte stukje natuur in de
wijde omgeving".
Verder ligt er een lijst met zeshon
derd handtekeningen klaar, voor een
groot deel van inwoners van het wes
ten van het land. En tenslotte zijn er
nog protesten binnen gekomen van wa
tersportverenigingen en postduivenhou-
ders.
Zij vinden allemaal dat het best 28
miljoen waard is om het Kampereiland
niet te bederven met een gigantische
centrale en wouden van hoogspannings
masten. Zo'n technische installatie past
veel beter in het strakke en moderne
landschap van de Noordoostpolder, is
hun oordeel.
Op 11 juni mogen de Overijsselse
Statenleden zich er over uitspreken. Zij
zullen dan beslissen of in dit geval het
geld zwaarder weegt dan de natuurbe
scherming.
De tegenstanders hebben hen voor
zien van een lijvig rapport, waarin de
argumenten van de IJsselcentrale wor
den weerlegd. Of het hplpt, is nog een
vraag, Want de aanvraag voor Rams
pol ligt al bij de minister.
Dit is overigens niet van de laatste
tijd. In 1959, toen hij nog bijzonder goed
met De Gaulle en slecht met de Com
munisten stond, schreef de grote socia
listische leider, Guy Mollet al: „In
Frankrijk worden gewoonlijk vijf mil
joen stemmen (toen al) op de commu
nisten uitgebracht. Maar nog geen
300.000 Fransen zijn in werkelijkheid
communist. De ruim vier en een half
miljoen anderen zijn bijna allemaal on
tevreden, die in dc communistische par
tij hun verdediger zien, zonder dat hun
in ruil hiervoor een bepaalde verant
woordelijkheid wordt gevraagd.
In een land als Frankrijk behoort het
tot traditie van de jonge arbeiders en
van de vooruitstrevende intellectuelen
om links georiënteerd te zijn. Daarom
is het begrijpelijk, dat zij communis
tisch stemmen te meer omdat deze par
tij wordt voorgesteld als een extreem
linkse partij, wat overigens de grootste
bedriegerij is van de twintigste eeuw.
Als ik hieraan toevoeg, dat bovendien
in tal van sectoren de arbeiders sterk
onderbetaald worden, dan behoeft de
communistische partij niet op leden-
jacht te gaan. De kapitalisten werven
ze voor haar!
De in de Noordeuropese landen en de
in Amerika bestaande afkeer van de
communistische partij kent men in
Frankrijk niet. Dit is te begrijpen. De
Franse communistische partij is niet
ontstaan uit een revolutie tegen een on
derdrukking, zoals de Russische, maar
is een afsplitsing en in zekere zin een
verdieping van de Franse socialistische
partij.
Om het verschil met de oude socia
listen tot uiting te doen komen, onder
tekenen de eerste communistische lei
ders de beruchte „eenentwintig voor
waarden van de communistische inter
nationale",en volgden daarna zo nauw
keurig mogelijk de Russische richtlij
nen.
Het communisme vervult op het ogen
blik in de Franse samenleving een drie
voudige funetie:
1. Een verdediging van de minst be
voorrechte sociale lagen van de bevol
king;
2. Het uitoefenen van een constante
druk op de regering om maatregelen
te nemen ten gunste van de arbeids
klasse. die zij anders maa. kl te ge
makkelijk dreigt te verliezen. Daardoor
voorkomen de communisten, dat dc
maatschappij vooral in een wel
vaartsstaat wegzinkt in conservatis
me en conformisme:
3. Een integrerende functie.
Dat laatste is misschien wel de ver
rassendste en de meest historische van
al deze functies. Inderdaad stellen de
Franse communistische leiders alles In
het werk om hun volgelingen bij te bren
gen, dat zij in de eerste plaets Franser.
zijn én als zodanig nationale rechten en
plichten hebben.
Niet alleen het nationale bewustzijn
hebben de Franse en Italiaanse commu
nistische leiders hun leden bijgebracht,
maar ook het democratische. Italië is
hierin voorgegaan, als een zeer natuur
lijke reactie op het dictatoriale fascis
tische bewind.
„De organisatie van een democra
tisch bewind dient boven alles de voor
rang te krijgen", zei de Italiaanse com
munistische leider Togliatti reeds in
1945.
Zowel daar. als in Frankrijk hebben
de communisten, soms als mederegeer
ders, soms als oppositieleiders, daad
werkelijk meegeholpen aan de opbouw
van de republikeinse, democratische in
stellingen. Via hun mantelorganisaties
hebben zij ook geprobeerd hun aanhang
de burgerzin bij te brengen.
Omdat de Franse communistische lei
ders hun leden zelf voorhouden, dat zij
nooit anders aan de macht kunnen ko
men, dan via de parlementaire weg,
hebben zij zowel in de Senaat, als in de
volksvertegenwoordiging, als in de de
partementale en plaatselijke bestuurs
lichamen het spel van de democratie ge
speeld en dit doen aanvaarden door hun
leden.
Daarom lacht men in Frankrijk niet
geringschattend wanneer men commu
nistische voormannen hoort spreken
over democratie en democratische in
stellingen, als zijnde het doel van hun
politieke acties.
Op regeringsgebied vindt men onge
veer eenzelfde gedragslijn. Hoewel zij
de regeringsinstellingen kritiseren, zul
len ze nooit het bestaansrecht daarvan
betwisten. Verder tonen zij zich gema
tigd, vol verantwoordelijkheidsgevoel
en wars van demagogie. Hoe merkwaar
dig het ook moge klinken, dank zij de
ze houding hebben de communisten ii
de woelige meidagen van vorig jaar ht
Gaulistische bewind overeind gehoude
Om hun „stootblok" niet kwijt te r
ken, beweerde men smalend. Maar
bovenstaande blijkt, dat de oor/
daarvan veel dieper ligt.
TILBURG De Studentenvakbewe
ging wil een reeks communes gaan
stichtenleefgemeenschappen waarin
studenten samen werken en samen wo
nen.
In Nijmegen, Tilburg en Amsterdam
zijn als communes in de maak. In sep
tember krijgen ze hun definitieve vorm
Dit is bekend geworden op het drie
daagse landelijke congres van de SVB
dat tot en met gisteren in Tilburg were
gehouden.
Tijdens het congres is vastgesteld
dat ook in de toekomst acties zoals on
langs in Tilburg en Amsterdam zij:
gevoerd (bezettingen), onverminderd
moeten worden gevoerd. De SVB ga.
door met de „conflicts-strategie". W<
achtte het congres een andere aanpa
nodig.
De SVB wil ook proberen in enkel
steden jeugdsociëteiten te stichten.
