Veenendaals dagblad Zeer groot deel van kiezers bleef weg AFWACHTENDE HOUDING PERS EN PUBLIEK Buiten lil '70 voor werknemers reële welvaarts verbetering mogelijk Volksgericht tegen gastarbeiders V erkoelend water eiste mensenlevens Onzeker Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei PRINSESSEN BIJ HOLLAND FESTIVAL oorlopig maar afwachten" MINISTER ROOLVNK Kosthuis voor Marokkanen in Haagse Schilderswijk vernield Graaf Alexander overleden Hevig onweer in Duitsland Warmer met onweerskans Minister Luns Uniek vogeloord STEMMES AAISVAARUISG 11 Offers brengen In veiligheid Tegengehouden Blikseminslag Bur. voor redactie en administratie Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef. 08385-10550 (adm.), 10737 en 10955 (red.). Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 0,97 p. w„ 4,15 p. m., 12.35 p. k. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei" opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.w Advertentietarieven op aanvraag. MAANDAG 16 JUNI I969 - 43e JAARGANG no. I38 POMPIDOU ZAL VRIJDAG HET PRESIDENTSCHAP AANVAARDEN DEN HAAG De Nederlandse minis ter van Buitenlandse Zaken, minister mr. J. M. A. H. Luns heeft zondag als reactie op de uitslag van de presidents verkiezingen in Frankrijk gezegd, op een soepeler houding van Frankrijk te hopen maar geen radicale verandering te ver wachten. De uitslag had hem niet ver baasd. In een vraaggesprek met de NOS voor televisie zei de minister het geen zwarte maar ook geen bijzonder vreug devolle dag te vinden. De heer Pompi dou, zo zei de Nederlandse minister, heeft zich vrij genuanceerd uitgelaten over Europa. Af en toe zelfs nogal po sitief. Maar men zal moeten afwachten wat de politiek van de nieuwe president werkelijk inhoudt. De heer Pompidou heeft ook reeds in de tijd van president De Gaulle aange toond een man te zijn die weet wat hij wil. Tijdens de ongeregeldheden in mei vorig jaar te Parijs bleek hij de verant woordelijkheid aan te kunnen en aan te durven. Het is een man met een eigen politiek. PARIJS Georges Pompidou, die een jaar geleden door Charles De Gaulle als premier ontslagen werd. is zondag tot president van Frankrijk gekozen met een groter stemmenverschil. dan De Gaulle bij zijn laatste presidentsverkiezin gen in 1965 verkreeg. Toen hij de stembuszege van Pompidou op tijdelijke president Alain Poher ver nam verbrak De Gaulle zijn stilzwijgen sinds zijn aftreden als president in april en telegrafeerde Pompidou uit Ierland: „Om alle nationale en persoonlijke redenen zend ik u mijn hartelijkste gelukwen sen". Getekend Charles De Gaulle. Poher, die het bewind De Gaulle in de campagne „een bewind van onderdrukking" had genoemd, zond een gelukwenstelegram en zei te hopen, dat „er een nieuw tijd perk van samenspraak in Frankrijk zal aanbreken". Pompidou's ambtstermijn bedraagt zeven jaar. De 57 jaar oude onderwij zerszoon wordt de 19de president van Frankrijk sinds de tweede republiek in 1870 werd gesticht. Vele van die 19 pre sidenten gaven, hoewel zij in naam staatshoofd waren, geen leiding aan de staatszaken. Pompidou's overwinning betekent, dat de fundamentele politiek van het land grotendeels dezelfde zal blijven als onder De Gaulle. Hij heeft toege zegd een liberaler koers dan de gene raal te zullen volgen in binnenlandse zaken. Dit was blijkbaar het soort wij ziging, dat Frankrijk wenste. Poher had eerder verklaard een po litiek van wijziging en de terugkeer naar een echte democratie voor te staan. „Mijn strijd is niet nutteloos ge weest. Morgen zullen de heer Pompi- PARIJS De commentaren in dc Franse ochtendbladen zijn vandaag uit sluitend gewijd aan de verkiezings overwinning van Pompidou. fh» conservatieve Figaro schrijft on der de kop „Post-Gaullisme": „In Frankrijk begint vanfriorgen het Post- Gaullisme. Tien jaar lang luidde de im mer herhaalde vraag: Wat zal er na De Gaulle gebeuren? nu kennen wij het antwoord.De kiezer heeft besloten en neen gezegd tegen het avon tuur". Volgens het blad vormde de uitslag van de verkiezingsronde van zondag 'n duidelijke bevestiging van de reeds in de eerste ronde bespeurde tendens, en De in Duitsland gebouwde 130.000 ton metende Britse tanker „Esso Scotia" is zondagavond tijdens een onweer van zijn trossen losgeslagen en op drift ge raakt. Het schip blokkeerde de uitgang van de haven van Bremen. r/onder wel in details te treden, kan worden gezegd, dat de Franse vogel- en natuurvrienden even gek zijn met hun Cam ar gue. als de Nederlanders met Het Naardermeer. Beide landschappen vormen op eigen, aparte wijze een natuurreservaat van bijzondere stanaing en waarde. Het onze is in een Verkade's album beschreven door Thysse en later tot in onder delen door v. Zinderen Bakker. Daar valt allemaal niets op te zeg gen, maar deze uitgaven kunnen zich in de verste verte niet meten met het luxueuze prachtwerk ,,De Camargue"dat bij W. Gaade in Den Haag verscheen en waaraan kosten noch zorgen gespaard zijn. om er iets heel moois en speciaals van te maken. Het kost dan ook bijna 70 gulden, doch ik geloof, dat men tegenwoordig voor een waar dig klasseboek niet in de eerste plaats naar de prijs kijkt. Twee Duitse experts, die in dit natuur monument als schrijver en foto graaf vier jaar lang rondzworven, hebben er een voor iedere belang stellende zeer boeiende beschrij ving en uniek fotomateriaal en mooie kaarten van gegeven. Het boek is natuurhistorisch volkomen verantwoord en laat zich door de literaire en vaak anekdotische be handeling zeer aangenaam lezen. De vertaling was bij J. C. Tanis in vertrouwde handen: hij had er op het rustige Terschelling alle tijd en visie voor. Daardoor is dit werk 4 over de flora en fauna van de te recht vermaarde Rhóne-delta we tenschappelijk betrouwbaar en kon prof. Mörzer Bruijns het gerust een warm woord ten geleide meegeven. De vogelkenner van professie en de schoonheidslievende beschouwer zullen verrukt zijn van de onge ëvenaarde opnamen (volle blad.'j in kleuren van zeldzaamheden en delicatessen als scharrelaar, stelt- kluut, kleine zilverreiger, bijeneter, hop, zwartekop, rietzanger, rode patrijs, griel, flamingo, kwak, bui delmees. purperreiger en nog an dere rariteiten, die honderden orni thologen reeds naar deze wonder- g lijke wereld deden trekken. 16 juni 1969 A. B. WIGMAN j is Pompidou nog beter uit de bus geko men dan in de eerste ronde. De rechts-staande Aurore schrijft: ..Pompidou is in elk geval de winnaar. Wij moeten hem, nadat zijn ongelukki ge concurrent hem op sportieve wijze gefeliciteerd heeft, de hoop toevoegen, dat de nieuwe president erin slaagt de zeer belangrijke economische, monetai re, diplomatieke en andere problemen op te lossen die het vorige bewind hem heeft nagelaten. Acht miljoen kie zers hebben zowel de dictatuur als de persoonlijke machtsuitoefening afgewe zen. Zal Pompidou erin slagen, de staat te bevrijden van de heerschappij van één partij, zelfs als deze partij zijn eigen partij is?" De Franse communistische partij heeft zondagavond een verklaring uit gegeven waarin het heet, dat ,.de reac tionaire manoeuvre om de Fransen te dwingen tot een keuze tussen twee va rianten van de politiek van rechts" schipbreuk heeft geleden. „Gehoor ge vend aan de oproep van onze partij, hebben miljoenen Fransen geweigerd hun stem te geven aan hetzij Pompidou hetzij Poher. Het persbureau Tass noemt de ver kiezingsoverwinning van Georges Pom pidou „indrukwekkend". Het blad zegt dat de nieuwe Franse president de lijn van De Gaulle wil doortrekken, maar veranderingen in 't beleid niet uitsluit. Het buitenlandse be leid van De Gaulle is in Moskou veel al met instemming begroet. „Wij hopen van harte dat het moge lijk zal zijn vriendschappelijke en nau we betrekkingen aan te knopen met de nieuwe president van Frankrijk en zijn regering", zo heeft een woordvoerder van het Britse ministerie van Buiten landse Zaken zondagavond verklaard. Hij zei dat de regering in Londen zich zeer zorgvuldig had onthouden van commentaar tijdens de presidentsver kiezingen. Dit moest echter niet worden uitgelegd als een verzwakking van de Britse vastbeslotenheid, om zo spoedig mogelijk als volledig lid tot de Europe se Gemeenschappen toe te treden. dou en zijn regering verplicht zijn het standpunt in overweging te nemen, dat ik verdedigd heb". De officiële uitslag van geheel Euro pees Frankrijk plus delen van zijn overzeese gebiedsdelen en gebaseerd op 28.971.637 van de in totaal ingeschre ven 29,5 miljoen stemmen, gaf Pompi dou 10.801.932 stemmen of 57,78 pet. en Poher 7.895.821 stemmen of 42.22 pet. Het aantal onthoudingen bedroeg cir ca 31 pet, tegen 22 pet. in de eerste stemronde op 1 juni. toen Pompidou en Poher als grootste kanshebbers uit de bus kwamen. De communistische partij, die gepro beerd heeft Frankrijks verdeelde links te bundelen, riep de kiezers op thuis te blijven, omdat beide kandidaten „reac tionairen" waren. Hun onthoudingen werkten tegen Poher. De overwinning van Pompidou is zondagavond in Parijs uitbundig ge vierd. Hier en daar ontstonden echter ook politieke botsingen. Langs de brede Champs Elysées re den toeterende auto's en bij de Are de Triomphe staken volgelingen van Pom pidou vuurwerk af. Sommige auto's re den rond met grote Franse vlaggen en portretten van Pompidou. Op het rond point des Champs Ely sées werden enkele tientallen leden van een royalistische organisatie door de po litie verspreid. Bij het gebouw van de communisti sche „l'Humanité" verzamelden zich enkele volgelingen van Pompidou, die met vlaggen zwaaiden en projectielen naar het gebouw wierpen. De politie be hoefde daar echter niet in te grijpen. De Franse minister van Binnenlandse- Zaken Raymond Marcellin heeft zon dagavond verklaard, dat Georges Pom pidou zijn ambt als staatshoofd aan staande vrijdag zal aanvaarden. De Franse presidenten worden niet beëdigd, maar verwacht wordt dat Pompidou in een gesprek met tijdelijke president Alain Poher symbolisch de macht zal overnemen. De grondwetsraad van de staat moet de verkiezing van Pompidou bekrach tigen. Verwacht wordt, dat de raad dit donderdag zal doen. Zodra Pompidou zal zijn geïnstal leerd, zal premier Couve de Murville het ontslag van zijn kabinet aanbieden. Men verwacht dat zondagavond of maandag de nieuwe regering bekend zal zijn. Als premier wordt Jacques Chaban-Delmas. de. voorzitter van de nationale vergadering, genoemd. Voorts worden de namen genoemd van Valéry Giscard d'Estaing, als minister van Buitenlandse Zaken of als voorzitter van de nationale vergadering, en van de conservatieve Antoine Pinay als mi nister van Financiën. In Oost-Duitsland zijn volgens het Oostduitse persbureau ADN in het dis trict Heiligenstadt huizen en straten door zwaar onweer beschadigd. Twee mensen werden gewond. Brandweren, militairen en vrijwilligers zijn bezig aan opruimingswerkzaamheden. De nieuwe Franse president Pompidou brengt zijn stem uit in Orvilliers tijdens de beslissende verkiezing. UTRECHT „In de laatste twee jaar zijn de lonen bij de ontwikkeling van de overige inkomens achtergebleven. Voor 1970 is het mogelijk een redelijke en reële welvaartsverbetering voor de werknemers te verwezenlijken met een lager per centage loon- en prijsstijgingen dan in dit jaar". Dit verklaart de minister van So ciale Zaken en Volksgezondheid, de heer B. Roolvink, vandaag in „Ruim Zicht", het orgaan van het Nederlands Katholiek Vakverbond. Minister Roolvink is van mening, dat in de laatste jaren onvoldoende kosten besparingen in het bedrijfsleven via prijsdalingen aan de consumenten zijn doorgegeven. Er zouden, naar zijn me ning, daar waar dat mogelijk is prijs dalingen tot stand moeten komen. Wat Prinses Beatrix en prinses Margriet waren zaterdagavond aanwezig bij de officiële opening van het Holland Festival in het Congresgebouw te Den Haag. De prinsessen wer den bij aankomst begroet door de heer J. Klaasesz, com missaris van de Koningin in Zuid-Holland. Hij begeleidde hen de zaal in. dit betreft zullen ook de ondernemers hun medewerking aan de bestrijding van de inflatie moeten geven. De economie in ons land noemt mi nister Roolvink gezond en er is geen reden tot somberheid en zwartgallig heid, maar wel voor beheersing. „De inflatie is echter te groot en het is te hopen, dat overheid, werkgevers en werknemers er samen in zullen slagen een wezenlijke bijdrage aan de inflatie- bestrijding te geven", zo zegt hij. Minister Roolvink hecht veel waarde aan het overleg, waarin overheid, werk gevers en werknemers het samen moe ten klaren. „Anders is er geen oplos sing". Minister Roolvink wil zo weinig mogelijk ingrijpen. Hij wil liever een gesprek met partijen tot stand brengen dan meteen de bijl erin zetten. Voor 1970 zullen de drie partijen of fers moeten brengen. Het kabinet is al dus minister Roolvink tot die offers be reid. De bewindsman is niet pessimis tisch en vertrouwt erop, dat ook de werkgevers en werknemers tot offers bereid zijn. Koste wat kost, moeten de prijzen minder stijgen, aldus de minis ter. Hij voegt eraan toe, dat men als verstandige mensen gezamenlijk een oplossing moet zoeken. Juist in het be lang van de mensen met de kleine in komens. De minister acht het mogelijk ook in 1970 een vrij loonbeleid te voeren. Dat kan, volgens hem alleen als de partijen zich beheerst opstellen. Een teruggaan naar de geleide loonpolitiek brengt zijns inziens geen enkele oplossing, omdat ook daaraan bezwaren kleven. De loon ontwikkeling is dit jaar, naar het oor deel van minister Roolvink, verantwoord geweest. Vooral gezien de sterke prijs stijgingen en het achterblijven van de lonen in 1967 en 1968. In die jaren had den de prijzen moeten dalen. Zijn Iincidentele bezwaren tegen on derdelen van afgesloten cao's schrijft de bewindsman toe aan zijn voorzich tige instelling, wij moeten zo zegt hij, nu niet teveel beslag leggen op de eco nomische ruimte in 1970. DEN HAAG Bewoners van de Van Ravensteinstraat in het Haagse Schil derskwartier hebben vannacht een kosthuis voor Marokkanen vernield en de buitenlandse arbeidskrachten het dak opgejaagd. politie heeft het gebouw ontzet en de 33 aanwezige Marokkanen in veiligheid gebracht. Volgens de eige nares van het pension, zou een voormalige werknemer van haar dit volksge richt tegen haar en de buitenlanders hebben georganiseerd. De voormalige werknemer P. was vannacht nergens te zien of te horen. De pensionhoudster, de 46-jarige onge huwde vrouw J. M. Z„ was gedurende de rel bij de Marokkanen en kwam zich later op een politiebureau bekla gen. Volgens de politie waren er al een half jaar moeilijkheden tussen de vrouw en het gezin P, sedert de pen sionhoudster andere werksters in dienst had genomen, inplaats van de diensten te gebruiken van het halve gezin van P. De politie was herhaaldelijk te hulp geroepen. Zo ook zondagavond om een uur of elf. De pensionhoudster liet de politie zien, dat de draden bij een meterkast voor de elektriciteit vernield waren, zo dat er geen verlichting in het pension kon worden ontstoken. Er was verder niets aan de hand. De politie bleef wel in de buurt en reed van tijd tot tijd met een auto langs. Te middernacht kwam er opnieuw alarm. Opnieuw verscheen de politie in het pension. Toen zij naar buitei. wilde, bleek de deur de gebarricadeerd met een tiental fietsen. De politie brak uit. Daarna verschenen enige mannen in het pension, die volgens de verklaring van de pensionhoudster schreeuwden: Geef eens licht! Wij komen hier de boel kort en klein slaan!" Er liepen nog meer mensen het pension binnen. Op straat dromden tientallen mensen. Het pension, dat boven een café op de hoek van de Van Ravesteinstraat en de Parallelweg en een paar aangren zende panden in de Van Revesteinstraat is ingericht doorstond de invasie niet. Ook is buiten nog geschoten. De politie, die in de zondagnacht maar een surveillancegroep kon inzet ten,rustte de manschappen uit met hel men en bamboeschilden. Ter plaatse gearriveerd, kon met een tiental ande re collega's worden opgetreden. De re- bellerenden keerden zich niet tegen de politie, die op haar beurt de indringers verjoeg en de Marokkanen in veiligheid bracht. Op straat werden geruchter. verspreid dat de volkswoede de Marokkanen gold, die naar vrouwen zouden fluiten en ook wel naakt voor de ramen zouden staan. Ze zouden niet in de buurt thuis horen, ofschoon het pension al vier jaar be staat. Na anderhalf uur was het pension ont ruimd en keerde de rust ook in de straat terug. In de loop van de vroege morgen werd Marokkanen, die van hun werk of weekeindvertier naar hun pension aan de Van Ravesteinstraat terugkeerden, door de politie de toegang tot het pand ontzegd. Velen waren geschrokken bij het zien van de enorme ravage op straat. De reinigingsdienst ruimde het grofste spul, zoals stoelen en tafelpoten, op. De glassplinters bleven liggen, even als een grote auto van een Marokkaan. De wagen stond voor het pension ge parkeerd en was danig gehavend uit de strijd gekomen. BIESBOSCH Zaterdagmiddag is de 17-jarige Jan Bouwens uit Made in de Biesbosch door verdrinking om het leven gekomen. Zondagmiddag is de 55-jarige F. T. uit Oosterhout in het Oude Maasje in Waspik verdronken. Het gebeurde toen de man, die met zijn vrouw bij de ri vier verkoeling zocht, plotseling van de oever afgleed. Een schoonzoon probeer de hem nog te redden, maar het mocht niet baten. BILTHOVEN In het natuurbad „De Biltse Duinen" in Bilthoven is zon dagmiddag de zevenjarige Maria C. Mildert door verdrinking om het leven gekomen. Het kind werd op de bodem van het bad aangetroffen. Pogingen om de levensgeesten op te wekken in het beademingscentrum SAZU in Utrecht mochten niet meer baten. LEEUWARDEN In Hempens, een dorpje bij Leeuwarden, is zondagmid dag de vijfjarige Douwe Tichelaar in een gierput verdronken. De familie mis te de jongen omstreeks het middaguur. Tijdens het zoeken ontdekte de vader, dat een van de planken van de deksel van de put ontbrak. Hij begon in de put te dreggen en vond zijn zoon. Hij leefde op dat moment nog, maar on derweg naar het ziekenhuis te Leeuwar den overleed het jongetje, ondanks het feit dat hij zuurstof toegediend kreeg. In het Noordlimburgse Kessel werd de 24-jarige landbouwer A. van der L. door de bliksem getroffen. Hij ligt met een shock en verbrandingsverschijnse len in een ziekenhuis. Hij was met zijn vader aan het werk op het land. Het gebeurde tijdens een kort maar hevig onweer dat zaterdag boven Limburg losbrak. In Arnhem werden zaterdagavond 2 bezoekers van de Nato-Taptoe getrof fen door een hartaanval. Ze konden het warme weer niet langer verdragen. Ze liggen in een ziekenhuis. TJet enige positieve dat van de ver- kiezing van Pompidou tot presi dent voorlopig valt te melden is: de onzekerheid. Pompidou heeft bijna voortdurend in de schaduw van De Gaulle geleefd. Het was voor de buitenstaander niet mogelijk om achter de schermen te kijken en te onderscheiden wat nu het werk was van de president en wat van zijn toenmalige premier. Men wist nu rfooit of beiden het eens waren of dat er grote meningsverschillen aan de beslissingen ten grondslag lagen. Zo naar buiten maakte hij zeker de indruk een trouwe dienaar van zijn heer en meester te zijn en hij deed weinig om die indruk weg te nemen. Dat is niet zo'n beste beurt. Bovendien plegen semi-alleenheersers in hun gevolg nu niet altijd zeer onafhankelijk denkende geesten op te nemen, in staat tot eigen oordeel en eigen weg in het staatsbeleid. Ook dit pleit niet voor de nieuwe Fran se president. Dat de stembuszege slechts met 57 pro cent van het stemmenaantal werd be haald zegt op zich nog niet veel. Dat kan een uiting zijn van de onzeker heid bij het electoraat over de per soon van het nieuwe staatshoofd. Erger is, dat de communisten dertig procent van de kiezers tot stemont- houding konden brengen. Daarmee hebben zij in feit een evenwichtspo- sitie veroverd die tot nadenken stemt. De nieuwe president wacht een reeks problemen nationaal en internatio naal die om oplossing schreeuwen. Het monetaire beleid, de arbeidsvoor zieningen, het aansluiten van Enge land bij de EEG, de levering van Franse wapens aan Israël, om eens iets te noemen, schreeuwen om op lossing. Het is te hopen dat Pompidou, hoewel hij zich aandient als neo-Gaullist, spoedig een eigen gezicht liefst Europees zal tonen. LONDEN Graaf Alexander van Tu nis, een van Engelands grote militaire leiders uit de tweede wereldoorlog, Is maandag overleden. Graaf Alexander van Tunis is 77 jaar geworden. Graaf Alexander was de laatste Brit se militair die in 1940 uit Duinkerken naar Engeland terugtrok. Later in de oorlog heeft hij in Birma en Noord- Afrika gevochten met het befaamde achtste leger. In 1943 en 1944 was hij commandant van de geallieerde legers in Italië. In 1955 werd hij benoemd tot geallieerd opperbevelhebber in het Middellandse Zeegebied. Met veldmaarschalk Montgomery, was Alexander een van de top-strategen uit de tweede wereldoorlog. In 1945 benoemde koning George VI hem tot gouverneur-generaal van Cana da. Hij heeft deze functie zes jaar be kleed. In 1952 benoemde Sir Winston Chur- cill hem tot minister van defensie. HAMBURG Zware onweders, In het bijzonder in het zuiden en zuid-wes ten van West-Duitsland, hebben in het weekeinde het zwemgenoegen van ve len die de zwembaden of meren bezoch ten, vergald. Door blikseminslag is voor miljoe nen schade aangericht. In een zwembad in Bad Münder (Ne- der-Saksen) werd een 45-jarige vrouw voor de ogen van haar drie kinderen door de bliksem gedood. (Van onze weerkundige medewer ker). De laatste dagen bevond zich een zadelgebied van de luchtdruk juist boven Nederland. Hierin kwam zeer weinig wind voor en vormden zich in de namiddag plaatselijk regen en onweersbuien. Vooral Friesland kreeg zaterdag en zondag wolk breuken met hagelstenen van drie cm doorsnee. Heerenveen meldde 15 mm neerslag. Ook Amersfoort rapporteerde noodweer. Het mooie weer bleef echter voortduren en ook vandaag en morgen wordt het in Gelderland zomers met temperatu ren tussen 25 en 30 graden. Gelei delijk aan nadert echter een Ierse stormdepressie. Dit zal de zuidoos tenwind gaandeweg wat doen toene men en in de loop van morgen kans geven op meer uitgebreid regen of onweer. Waarschijnlijk zal het mor gen minder warm zijn dan van daag.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 1