Vechten voor voetgangers FINANCIËN en ECONOMIE eeuw weer Nederland Na halve Meer doen voor bejaarden Veroordeling in Andorra volgens oud gewoonterecht De winst van een korte vliegvakantie Oostenrijk, rustig nestje in de berger terug in EERSTE MOORDENARES IN GEVANGENIS VERENIGING TELEURGESTELD OVER MOGELIJKE INTREKKING VAN SUBSIDIE „Wij vormen een soort pressiegroep" AKU-Glanzstoff nog geen fusie Boeke- Huidekoper in mineur Philips verlicht Chevron Nijma gaat weer bergafwaarts Amerikanen in reclame Unilever DEN HAAG De Nederlandse Vereni ging Bescherming Voetgangers vecht voor haar bestaan Zeker sinds de Algemene Rekenkamer in het onlangs verschenen verslag over 1968 het nut van de rijkssubsidie van 100.000 gulden in twijfel heeft getrokken. „RONDGEKEKEN" Dassen alleen voor gevangenen Nieuwe stichting PHILIP MORRIS NAAST CANADIAN BREWERIES Vermoord Politie Volk DINSDAG 17 JUNI 1969 „Wij zijn nodig. Je moet ons zien als een soort pressie groep in de gunstige zin van het woord. Het verkeer dringt steeds meer op, vergt steeds meer ruimte. De voetganger is steeds minder in tel. Zijn belangen moeten worden verdedigd. In een speciale vereniging, de ver eniging voor voetgangers", zegt een teleurgestelde me vrouw V.I. van der Does-Enthoven, voorzitster van de V.B.V. De Rekenkamer valt over het bestaan van de V.B.V. naast de Verbond voor Veilig Verkeer. Zij krijgen bei de subsidie van het ministerie van Verkeer en Water staat en dat terwijl de minister zelf op samenwerking heeft aangedrongen om versnippering van krachten en doublures van activiteiten te voorkomen. De Rekenkamer, aldus het verslag, is na een onderzoek tot de conclusie gekomen, dat het geringe aantal leden van de V.B.V. in de afgelopen jaren nauwelijks is toegenomen. De vereniging is er niet in geslaagd de miljoenen voetgan gers in Nederland te overtuigen van het belang van haar bestaan. Tenslotte wijst de Rekenkamer erop, dat het V.V.V. de belangen van de voetgangers allerminst ver waarloost Daarom heeft de Rekenkamer de minister voor gesteld de subsidie te laten vervallen. Mevrouw Van der Does is teleurgesteld over het onder zoek, dat er zou zijn geweest. „Er is hier op het bureau op het Buitenhof in Den Haag een ambtenaar van de Rekenkamer geweest, die wat heeft rondgekeken zonder naar de boeken te vragen. Het aantal leden is, evenals bij zovele verenigingen op ideële grondslag, niet maatgevend voor de subsidie, maar wel voor het aantal mensen dat van de activiteiten van de vereniging profiteert. Wij hebben tweeduizend leden, on der wie hele gezinnen en scholen". AMSTERDAM De aandeelhouders vergadering van de AKU heeft nog geen beslissing kunnen nemen over de voor gestelde statutenwijziging wegens ont breken van een quorum. Deze wijzi ging houdt verband met het bod op de nog met in het bezit van de AKU zijn de aandelen Gtanzstoff. Op 1 juli wordt een tweede vergadering gehouden. De aandeelhouders maakten geen be zwaar tegen de plannen de Glanzstoff volledig in bezit te krijgen. Het bestuur legde er nog eens de nadruk op dat een volledige eenheid het winstvermo gen ten goede zal komen, het personeel meer kansen zal bieden en de afne mers meer voordelen zal opleveren. De komende houdstermaatschappij AKU zal twaalf commissarissen krij gen, van wie vier Duitsers. De raad van bestuur wordt zeven man sterk, van wie één Duitser. HAARLEM De omzet van de Ko ninklijke Handelmaatschappij v/h Boe- ke en Huidekoper is in de eerste drie maanden van beneden het peil van de overeenkomstige periode in 1968 ge bleven. Over geheel 1968 was de omzet al met 9 procent teruggelopen. Vorig jaar daalde het exploitatiesal do van f 1,54 miljoen tot f 1,06 miljoen en de winst van f 731.000 tot f 468.000. Voorgesteld wordt het dividend te ver lagen van 12 tot 10 procent, aldus het jaarverslag. EINDHOVEN Philips ;Nederiand gaat ongeveer 1700 benzinestations van Chevron in Nederland en België voor zien van nieuwe lichtreclames. De or der, die een waarde van ruim f 1,5 mil joen heeft, is een gevolg van de wijzi ging van de naam Caltex in Chevron, een operatie die op het ogenblik in ge heel Europa wordt uitgevoerd. Intussen heeft Chevron Zwitserland een proeforder bij Philips geplaatst. Chevron Denemarken heeft ook zijn voelhorens bij Philips uitgestoken. De V.B.V. die in 1953 is opgericht op initiatief van het Nederlands Vrouwen comité, dat ernstig verontrust was over de toen al onhoudbare toestand voor voetgangers op de wegen, kwijt zich van haar taak op wetenschappelijke ba sis. Binnenkort verschijnt er o.a. een rapport van de Zweedse prof. S. San- dels, van het kinder-psychologisch Re search Instituut van de Universiteit van Stockholm, die na zes jaar studie tot de ontdekking is gekomen, dat kin deren tot zeven jaar in ieder geval niet alleen in het verkeer losgelaten kunnen worden. Uit proeven bleek dat kinde ren geluid van opzij afbuigend ver keer nauwelijks horen en verkeers taal niet begrijpen. Op de vraag „Wat is een bocht" aan drie zesjarige jongetjes kwam het ant woord: daar rijd je om de andere heen, iets hoogs, een slip waar je in blijft. „Wat is passeren", leverde dit op: iemand die je kent goeiendag zeggen, je moet dan oppassen. De vereniging helpt bij het oprichten van moederbrigades, klimt in de pen als fietsenrekken bij kleuterscholen worden geplaatst, hamert erop dat auto's niet op trottoirs worden gepar keerd en begeleidt kinderen en bejaar den in het verkeer o.a. met behulp van cursussen. Het boogt op een bestuur dat o.a. bestaat uit inspecteurs van het lager- en kleuteronderwijs, dr. ir. F. Q. den Hollander, oud-president-direc teur van de Spoorwegen, mr. G. E. Langemeyer, procureur-generaal bij de Hoge Raad, enkele advocaten, een hoofdinspecteur van politie én een ster- debouwkundige. Het personeel bestaat uit zeven men sen op kantoor, een redacteur en een spreker voor de lezingen. „Wij mogen nu een nota bij de Re kenkamer inzenden over onze acti- Mevrouw Van der Does-Ent hoven, voorzitster van de Vereniging Be scherming Voetgangers: opgaan in Verbond voor Veilig Verkeer is ab soluut uitgesloten. viteiten in de afgelopen zestien jaar. Het stuk gaat onmiddellijk de deur uit, want wij hadden ter ere van ons derde lustrum een dergelijk over zicht al klaar," zegt mevrouw Van der Does. Inmiddels zit er ook weer schot in de pogingen samen te werken met het Verbond van Veilig Verkeer. Er zijn besprekingen geweest, die na de zo mervakanties worden voortgezet. „Maar opgaan in het verbond is ab soluut uitgesloten", aldus de voorzit ster. „In het belang van de voetgan gers moeten wij zelfstandig blijven". LONDEN Het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken, waaronder po litie en gevangenissen ressorteren, heeft 25.000 dassen voor gevangenen besteld. Deze dassen zijn gemaakt van een soort kunststof, die het gewicht van een mens niet kunnen dragen, zodat gevangenen er zich niet aan kunnen ophangen. De dassen zien er volgens een woord voerder van het ministerie „tamelijk fleurig" uit, hoewel zij niet „hip" zijn. Voor ieder van de 25.000 gevange nen in Groot Brittannië zal een zo'n das beschikbaar worden gesteld. In de afgelopen-tien jaar hebben 140 personen in Britse gevangenissen zelf moord gepleegd. De meesten hunner beroven zich met dassen, riemen, bre tels e.d. van het leven. De laatste maanden is de gevangeniskleding al dusdanig veranderd, dat geen broekrie men bretels en schoenen met veters meer gedragen worden. een advocaat. Zij dient haar eigen zaak te bepleiten en vooral zoveel mogelijk verzachtende omstandighe den naar voren te brengen. Zij heeft de zekerheid, dat zij niet ter dood zal worden veroordeeld. Deze doodstraf is praktisch afgeschaft in Andorra sedert het begin van deze eeuw, ondanks de executie in 1942. Wanneer zij echtei tot een gevange nisstraf wordt veroordeeld, mag zij zelf kiezen in welke gevangenis zij haar tijd wil uitzitten: in Frankrijk of in Spanje. T\e 88-jarige Jacob Lagerweij (zittend) heeft in Dordrecht na bijna een halve eeuw zijn 74-jarige broer Willem (staand) weer terug gezien. Jacob moest daarvoor een reis maken van Manlowpark in Cali- fornië naar Dordrecht. Hij vertrok in 1907 naar Amerika en liet zich naturaliseren. Heimwee heeft hij al lang niet meer. .Nederland doet me niets meer. Het is alleen het land waar mijn familie woont" zegt hij. Toch zal er in Dordrecht heel wat ge praat worden, om alle wederwaar digheden uit te wisselen. Het gaat om de franjes van 't leven, die voor de bejaarden van belang zjjn. Het gaat om het scheppen van mogelijkhe den om stille nood te kunnen lenigen, die in alle lagen van de bevolking on der bejaarden wordt aangetroffen. Daarvoor is een mentaliteitsverande ring nodig. Wordt de nood gezien, dan kunnen hand- en spandiensten worden verleend, dan kan met geld ook nog veel worden gedaan. Zo wordt het doel geschetst van de stichting „Help nu, straks voor u", die zich het werkter rein heeft uitgekozen, waarop in ons land anderen zich nog niet bewegen. In de statuten staat het doel als volgt omschreven: het lenigen van noden der bejaarden, waarin niet op andere wijze wordt voorzien, en in het algemeen de zorg voor bejaarden in geestelijk en materieel opzicht. Een actiecomité is gevormd, dat plannen heeft om met inschakeling van het Nederlandse volk, met name de schooljeugd, de studeren den en de werkende jongeren, in over leg met bejaardenorganisaties, deskun digen en instellingen op het gebied van de bejaardenzorg in het komende najaar een dag der bejaarden" te orga niseren. Het idee voor de leniging van de nood is gegroeid uit de gedachte, dat er on der bejaarden wensjes en wensen le ven, waarvan de vervulling bijzonder veel voor de mensen betekent. Vastge steld werd, dat met enige moeite, 't zeer wel mogelijk is een groot deel van de ze noden op te lossen. In het besef, dat in ons land 1,2 miljoen bejaarden wo nen,, van wie een miljoen zelfstandig, drong het tot de initiatiefnemers door, dat het lenigen van deze noden landelijk moest worden opgezet en aangepakt. Uit het overleg met bestaande in stellingen, met de rijksoverheid, be jaardenorganisaties, -verenigingen en -bonden, en deskundigen op dit terrein is gebleken, dat er voor de stichting „Help nu, straks voor u", een taak ligt. Ze zal daarbij geen werkzaamhe den aantrekken, waarvoor reeds ande re instellingen bestaan. Wel zal de stichting (postbus 3535, Den Haag) fun geren als centrale, waar behoeften be kend gemaakt kunnen worden. Is de behoefte gepeild, dan kunnen voorzie ningen worden getroffen, maar dan door de stichting „Help nu, straks voor u", alleen die, waarin niet door bestaan de instellingen wordt voorzien. NIJMEGEN De Kunstzijdespin nerij Nyma gaat weer bergafwaarts. In de periode van 1 januari tot 17 mei 1969 is een verlies geboekt van f 538.503. Desondanks achten de be windvoerders voortzetting van het be drijf verantwoord. Zij mikken daarbij op goede perspectieven voor volgend jaar. De oorzaak voor de teruggang is dat het marktherstel nog onvoldoende doorwerkt, terwijl orders tegen oude prijzen moesten worden geleverd. Daarbij kwamen gestegen kosten, het staken en later weer op gang brengen van de produktie van bandengarens en een tekort aan geschoold personeel. Door een felle aanval van een con current werd de verwachte prijsver betering van bandengarens groten deels teniet gedaan. Gunstig blijft de chemische afdeling. Daar zal de pro duktie worden vergroot. In alle afde lingen blijft de orderportefeuille goed gevuld. De liquiditeitspositie noemen de be windvoerders bevredigend. Wel is de bankschuld - eind 1968 f 619.000 - toe genomen doordat sedert enige tijd geen wissels meer worden verdiscon teerd omdat het wisseldisconto hoger ligt dan de bank rente. Van 1 juli 1969 af zullen de lonen met twee procent worden verhoogd. Een verdere loonsverbetering achten de bewindvoerders dit jaar niet ver antwoord. Zij achten kostendaling en prijsherstel een absolute voorwaarde voor voortzetting van het bedrijf. Con tacten met derden hebben geen resul taat opgeleverd. ROTTERDAM Het Newyorkse re clamebureau Sullivan, Stauffer, Col- well Bayles (SSC B) zal» als het overleg gunstig afloopt een aanzien lijk minderheidsbelang (minstens 45 procent) krijgen in de reclame-organi satie van Unilever, Lintas. Al twee jaar werken de twee bu reaus samen, gebonden door een over eenkomst. Elke organisatie kan el- kaars klanten bedienen. De ervaringen die hiermee zijn opgedaan, zijn aan leiding geweest tot een nog nauwer contact. Lintas, die in 25 landen in alle vijf werelddelen werkt met een totaal per soneelsbestand van 2.400 mensen van wie 125 in Nederland, behaalde in 1968 een omzet van 156 miljoen dollar. Samen met het Amerikaanse bureau bedroeg de omzet 263 miljoen dollar wat een groei van vijftien procent be tekende. Voor dit jaar rekenen de bureaus op een omzet van 300 miljoen dollar. Zij voeren opdrachten uit voor meer dan 250 klanten! LONDEN Philip Morris Inc. heeft de strijd om de verkrijging van Cana dian Breweries verloren. Twee bedrij ven hebben naar dit Canadese bier concern gehengeld. Philip Morris en Rothmans of Pall Mali Canada. Dit laatste bedrijf heeft via biedin gen een belang gekregen van bijna 50 procent in Canadian Breweries of 10,85 miljoen aandelen. Philip Morris heeft niet meer dan zes miljoen aan delen kunnen bemachtigen. Hierop heeft Philip Morris besloten zich terug te trekken en de aangemelde aande len aan de oorspronkelijke eigenaars terug te geven. DARIJS We moesten het wel sig- -*■ naleren, omdat het even weinig voorkomt, als een volledige zonsver duistering in Nederland: de gevan genis van de republiek Andorra, op de Spaans-Franse grens in de Pyreneeën heeft weer een bewoonster. De gevangenbewaarders, die gewoon lijk de min of meer verwante functie van parkeerwachters uitoefenen, hebben hun oude ambt in volle luis ter hersteld. Zij waken nu over het wel en wee van mevrouw Anglade Garcia (39), mede om te voorkomen dat zij wegloopt. Want mevrouw Garcia heeft haar man, dokter Carlos Garcia (40) ver moord. De doktei, zo., beweert zij, was holder de bolder verliefd gewor den op de plaatselijke vroedvrouw en wilde met haar naar Canada emi greren. Zij had. om dit te verhinde ren, de stem va., een patiënt geïmi teerd, de dokter naar een verlaten plaats gelokt en hem neergeschoten met een geweer. Zijn lijk had zij in zijn eigen auto gezet en deze in brand gestoken. Daarna had zij de goede afloop bij vrienden met een glas champagne gevierd. Nu komt dit verhaal in nieuwswaarde niet boven dat van een ordinaire moord uit, ware het niet in Andorra gebeurd. Want Andorra bezit geen wëtboek van strafrecht, geen rech ters en geen rechtbank. Dit betekent echter niet dat men in deze republiek zomaar iemand mag vermoorden, ook niet om een be paald pijnlijke emigratie tegen te gaan... Daarom werd Anglade Gar cia dan ook in het zeer zelden ge bruikt gevang gezet. Dit is gebouwd tegen de flanken van de berg, waar op Andorra ligt. Het eten voor de gevangenen moeten de bewakers zelf gaan halen in een naburig hotel, 't Wordt niet speciaal "Veertien dagen vakantie in het zuiden van Europa is te kort om te gaan rijden, zo vond een onzer medewerkers, die juist van de reis is teruggekeerd. H\j is gespecialiseerd in automobilis me en daarom was het voor hem een hele stap de auto in de garage te laten staan. Hier volgen zijn ervaringen: Het werd een geheel verzorgde vlieg- vakanatie. „Wonderlijke ervaring om, als je gewend bent zelf alles te regelen tydens vakantietochten, opeens niets meer te organiseren te hebben. Vliegen is gemakkelijk, maar als je er een keer bent mis je de auto, hoor je vaak zeggen. Ik vond dat nogal mee vallen. Met bussen kon je overal ko men en voor weinig geld. Dat het nogal lang duurde gaf immers niet. Zon en zee verminderden de animo om het een en ander te gaan bekijken trouwens drastisch. Verhalen over de moeizame afwikkeling van verkeersongelukken van andere hotelgasten, maakten de vliegvakantie nog aantrekkelijker. De tijdwinst is minder dan men denkt. Inderdaad, de vliegreis duurt maar enkele uren, maar er komen de ritten naar en van het vliegveld bij, het verplichte half uur voor vertrek aan wezig te zijn, het rondhangen tijdens de gebruikelijke vertraging bij charter vluchten. Maar toch, twee keer een mid dag en een avond reizen of twee keer drie dagen scheelt heel wat. De financiële winst is ook zeer aan zienlijk. Vierduizend kilometer uit en thuis zou de rit zijn geweest. A raison van 25 cent per kilometer zou dat dui zend gulden aan autokosten zijn ge weest. Daarbij zouden dan kosten voor hotels, eten en drinken en zakgeld zijn gekomen. Voor twee mensen en veer tien dagen toch ook al heel, gauw een duizend gulden. Dat zou op een dikke tweeduizend gulden zijn uitgedraaid. De volledig verzorgde vliegvakantie kwam, inclusief zakgeld, uit op dertien honderd gulden. Ook als enthousiast automobilist kom je zo niet onder de erkenning uit dat je als particulier niet tegen de reisbureaus op kunt, althans niet als het om betrek kelijk korte vakanties gaat waarin je ver weg wilt. Jammer aan de ene kant, want er gaat wel een heel stuk roman tiek van het reizen verloren door de voordelige all-in arrangementen". voor hen bereid. De gevangenen krij gen dezelfde maaltijden als de hotel gasten. Maar de republiek moet daarvoor ook dezelfde prijs betalen. Daarom stelt men alles in het werk om de gevangenis zo lang mogelijk leeg te houden. De republiek, waarvan de staatshoof den zijn de bisschop van de Spaanse stad Urgel en de president van de Franse republiek gelijk in rang en bevoegdheid heeft dan ook prak tisch geen politie. Mevrouw Garcia werd na de moord gearresteerd en verhoord door de 2 stadsschouten. Zij is de eerste moor denares in de geschiedenis van de republiek. De laatste moord dateert echter uit 1942. Het was een broeder moord in een erfeniskwestie. De moordenaar werd hiervoor gefusil leerd. Andorra bezit geen wetboek van straf recht, „omdat wij "hieraan geen be hoefte hebben" zei deze week nog Roger Vincenot, vicaris van Frankrijk en vertegenwoordiger van de Franse president, aan wie hij rechtstreekse verantwoording verschuldigd is. Hoe moet Anglade Garcia nu berecht worden? Want het is niet aan te ne men, dat zij, na hetgeen zij gedaan heeft, vrijuit gaat. De gewone ge schillen en ook de kleine pekelzonden worden hier geregeld door het ge woonterecht te raadplegen. Sommige hoofdstukken zijn gebaseerd op het Romeinse recht en een aantal tek sten schijnt afkomstig te zijn uit de twaalfde eeuw. Het gewoonterecht wil, dat iemand, die een grote misdaad heeft begaan, door het volk berecht wordt. Daarom zal de volksvertegenwoordiging van Andorra, de Cortes, vrij zeker een jury benoemen. Deze zal bestaan uit drie mensen: de vertegenwoordigers van de Franse president en van de bisschop van Urgel met de heer de Porciolès, „de luisterrijke vredes- rechter", die op het ogenblik burge meester is van Barcelona. In beginsel zijn deze drie oppermach tig. Over hun rechtspraak zijn zij al leen verantwoording verschuldigd aan hun eigen geweten. Tegen hun uitspraak kan men niet in beroep gaan. Het gewoonterecht staat niet toe, dat de beklaagde wordt bijgestaan door WENEN Op school leerden we over Oostenrijk niet zo bar veel „Het is een arm land. Hoofdstad: Wenen. Veel bergen". Er is wel iets meer van te vertel len... Na de ineenstorting van de Oosten rijks-Hongaarse dubbelmonarchie in 1918 werd de republiek Oostenrijk gevormd als een wat vreemde, smalle sliert land met zeven miljoen inwoners, waarvan 1,7 in die hoofd- stad-als-een-waterhoofd, Wenen. De korte historie van die republiek was een ongelukkige. Honger en inflatie in de eerste ja ren na '18 (veel Oostenrijkse kinde ren werden toen in ons land opgeno men), instabiele regeringen, waarin zeer doctrinaire socialisten en aarts conservatieve katholieken elkander bestreden, een zwakke economie waardoor de crisis van 1930 heel hard aankwam: 600.000 werklozen. In 1934: een burgeroorlog waarbij de reactionaire Heimwehr zich keer de tegen de socialisten. Kanselier Dollfuss werd vermoord. Daarna: een rechtse dictatuur, waarbij ver geleken die van Franco mild is. Toen al gingen socialistische partij en vakbeweging „ondergronds". In 1938: bezetting van het land door Hitiers benden, door veel te veel Oostenrijkers jubelend binnen gehaald maar door vele ook fel bestreden. Al te veel Oostenrijkers zijn trouwe vazallen van Hitier ge weest (en helaas leefde vooral het anti-semitisme hier heel sterk) maar veel Oostenrijkers ook waren in het verzet. Met name het lijdelijk verzet werd een specialiteit der arbeiders hier. Tn 1945: de ineenstorting, de be- zetting van het land door in volgorde van onbemindheid Rus sen, Fransen, Britten, Amerikanen. En voor de Oostenrijkers de perma nente vrees dat de Russen aan het langste eind zouden trekken en hun land tot rode satelliet zouden maken wat inderdaad weinig heeft ge scheeld. Eindelijk, in 1955, na 379 vergade ringen, het besluit dat de bezetters zouden heengaan en dat Oostenrijk een „vrije, voor eeuwig neutrale re publiek" zou worden. Onderteke naars van het stuk: o.a. Eden, Dul les, Molotov. De Russen lieten zich er wél goed voor betalen: ze sleep ten voor 150 miljoen dollar aan ma terieel uit de Oostenrijkse industrie en eisten levering in een aantal ja ren van tien miljoen ton ruwe olie. De Amerikanen deden het anders: zij schonken Oostenrijk Marshall hulp die het land economisch weer op de poten hielp. "Veertien jaar later mag men zeg gen: Het is 'n wonder dat Oos tenrijk toen niet binnen de Russi sche invloedssfeer is gehaald. Oor zaak van dat wonder: Moskou's oor spronkelijke conceptie van het na oorlogse Europa. Zijn open westflank wilde Rusland beschermen met a. een bastion van „rode" landen (Polen, Oost-Duits- land, Hongarije, Roemenië, Bulga rije, Roemenië, Bulgarije) en b. een „neutrale" strook: Finland, Zweden, Denemarken, West-Duitsland, Zwit serland, Oostenrijk). Adenauer en de Amerikanen doorkruisten dat plan door West- Duitsland in de Noordatlantische Verdragsorganisatie te halen. Aan die constellatie heeft Oostenrijk zijn sedertdien jaloers bewaakte neutrali teit te danken. Zijn grote voorbeel den, politiek en economisch, zijn Zweden en Zwitserland. Das wie de geschiedenis kent, be grijpt waarom de Oostenrijkse samenleving van nu zo weinig be wogen is, zo rustig en burgerlijk. Met name de ouderen, die weinig an ders hebben gekend dan ellende, ge brek, spanning en strijd, behoeden vrijheid, rust en een naar onze begrippen nog altijd bescheiden welvaart met argwanende zorgvul digheid. En men heeft zich zeer vast voor genomen van die goede zaken des levens te genieten ook! Men eet en drinkt zeer rijkelijk, gaat veel uit, is vrolijk en onbekommerd en heeft bij moeilijkheden iet of wat de nei ging, de fcaken op hun beloop te la ten. Een bankier zei ons: „Amerikaan se zakenlui verbazen zich vaak over ons. Ze komen een paar weken naar Europa om zaken te doen en den ken: Oostenrijk is klein, dat pak ik wel in een weekend mee. Maar als ze hier afspraken willen maken voor een zaterdag of zondag, vangen ze i overal bot. En als ze dan zeggen: S Maar man, het gaat om een miljoe- nenbusiness!, dan antwoordt de Oos tenrijker: Mein Lieber, als die zaak echt zo van belang is, dan is zij dat maandag ook nog wel... Deze gemoedelijke, op de prettige dingen van het leven gerichte hou ding vindt men eigenlijk wel in alle kringen. LTalf mei werd een „Volksbegeh- ren" gehouden. Dat is een soort tussenreferendum. Als een partij of groepering wat wil, kan zij een „Volksbegehren" uitschrijven en als dan blijkt dat heel veel Oostenrij kers hetzelfde willen, dan moet zo'n zaak in het parlement worden be handeld dat het dan echter be paald niet behoeft te aanvaarden! Dit „Volksbegehren" ging over verkorting van de werkweek van thans 44 en 45 uur tot 40 uur per week. De socialistische partij stond erachter. Nadat zij ruim twaalf jaar met de ietsjes grotere katholieke partij in een coalitie het land had geregeerd, is zij nu in oppositie. Maar zo gek veel is er eigenlijk niet te opponeren, want de verschil len tussen de partijen zijn niet in drukwekkend. Zoals een Oostenrijker ons zei: „In de loop van zo vele coalitie jaren en rustig groeiende welvaart zijn de katholieken wat vooruit en nu zijn we eigenlijk alle maal één grote middengroep, erop uit om ons goede leventje te behou den". Bij het bevorderen van dat goede leven lijkt het propageren van een veertig-urenweek een leuke stunt. Het „Volksbegehren" werd een suc ces; zo'n 900.000 Oostenrijkers zei-? den „ja" tegen korter werken. Dus zullen dit najaar de socialisten wel met voorstellen daartoe in het par lement komen. is daarbij wel zeer de vraag of de Oostenrijkse economie zulk een werktijdverkorting wel zou kunnen dragen, zelfs als zij etappen- gewijs zou worden ingevoerd het geen het vakverbond als beste moge lijkheid ziet. Ook al gaat het de Oostenrijker de laatste jaren redelijk en spreekt hij zelf graag over het „kleine Wirt- schaftswunder", toch heeft de gemid delde man het bepaald minder goed dan de gemiddelde Belg of Neder lander, om van Zwitser en Zweed maar te zwijgen. Er zouden fikse investeringen en structuurwijzigingen nodig zijn in de Oostenrijkse industrie om korter werken op te vangen door stijging van de produktiviteit (de enige zin volle wijze om het te doen) maar het land is kapitaalarm en heeft een negatieve handelsbalans. De „grote men" maakt zich daar echter weinig zorgen over; men wil, in die betrek kelijke welvaart die het rustige, neu trale nestje in de bergen thans te bieden heeft, na al die jaren van el lende genieten van het leven. Of dat allemaal zo maar kan dat is een ander verhaal!

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 11