„Herhaling van vergiftiging
Rijnwater best mogelijk"
„Dode vis betekent
onveilig
KLM over Siberië naar Japan;
Russen via Schiphol naar VS
Diverse kamerleden
vragen om minder
strenge prijsstop
Gezondheids
toestand bijna
geen beletsel
voor levens
verzekering
SER wil met
kinderbijslag
verder gaan
dan minister
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Euratom: iets
rooskleuriger
perspectief
25 Stuks 1.75
MR. VAN SOEST VAN DRINKWATERINSTITUUT
Ook leraren in
Leiden gaan
een dag staken
WEER IN
EUROPA
Slippende auto
rijdt op vier
jongens in
Rijkswaterstaat
bevordert de
doorstroming
Roofvogels in
Deltagebied
slachtoffer van
ontsmetting
zaaizaden
Jaar cel geëist
voor neerslaan
van meisje
ERG LAAT
INLATEN MCIIT
KAMERLID VRAAGT
INLICHTINGEN
OVER RIJNWATER
Meisje door drie
jongemannen
aangerand
Minder verval
Merkwaardig
Lang wachten
GEEN PROBLEMEN
DODELIJKE VAL
Onderminister terug van succesrijke besprekingen
NU JAPAN NOG
9 NIET OVERBODIG
BEJAARDEN
En zorgt dus
voor allerlei voordeeltjes
voor onderweg.
Interpellatie
Verbinding
WOENSDAG 25 JUNI 1969
ADVERTENTIE
anders dan
andere caballero
:-.a
Toneelspeler en TV-acteur Jeroen Krabbé
DEN HAAG „Herhaling van vergiftiging van de Rijn zoals die van de af
gelopen dagen, is niet uitgesloten. Met plotseling optredende verontreiniging
kun je eenvoudig geen rekening houden bij het nemen van wettelijke maatre
gelen. Wij moeten leren leven met deze kwade kansen.""
Deze sombere woorden spreekt mr. J. J. van Soest, chef juridische zaken
van het Rijksinstituut voor de drinkwatervoorziening. „Bij een opzienbarende
vergiftiging als nu is opgetreden, beseft men weer eens, hoe uitermate kwets
baar het oppervlaktewater is, hoe gemakkelijk en onachterhaalbaar het in ern
stige mate kan worden verontreinigd."
Om de ..kwade kansen'' zo klein
mogelijk te maken, is een reeks prak
tische maatregelen genomen. Dage
lijks nemen alle waterleidingbedrijven
langs de Rijn, ook in West-Duitsland,
monsters van het rivierwater.
De watermonsters worden geanali-
seerd op bepaalde verontreinigingen
zoals zout, aardolie, organische stoffen
en hun verbindingen, zoals fosfor.
Niet alle verontreiniging wordt door
de analyse aangetoond. ..Bij de mon
sters wordt naar bepaalde dingen ge
zocht. Stoffen die het zenuwstelsel aan
tasten, zoals vermoedelijk nu in de
Rijn zijn terechtgekomen, horen daar
niet bij".
9 ONDOENLIJK
„Er zijn talloze vormen van veront
reiniging die in het water kunnen ko
men. Het is ondoenlijk de analyse te
richten op al die mogelijkheden. Som
mige zelden voorkomende middelen
die het water kunnen verontreinigen,
worden af en toe gemeten, bijvoor
beeld de radio-activiteit".
„Gelukkig zijn er nog vissen in de
Rijn. De dode vissen dienen dan als
signaal dat er iets mis is. Nogal wat
waterleidingbedrijven maken gebruik
van vissen om de zuiverheid van het
water te onderzoeken.
„Zij laten het water door een aqu
arium stromen met bijvoorbeeld gub-
jes erin. Als die dood gaan, zit er wat
fout. Een moeilijkheid is dat de vissen
wennen aan sommige vervuiling. Af
doende is het niet".
Hebben de Westduitse instanties
onmiddellijk gewaarschuwd toen de
ernstige verontreiniging werd ontdekt?
Mr. Van Soest: „Bij de eerste waar
schuwing was de verontreiniging al
bijna in Nederland. De dode vissen
zijn het eerst waarschijnlijk ontdekt
bij Binnen-Loch. Van die plaats duurt
het vijf dagen voordat het water in
Nederland is".
De waarschuwing is dus erg laat
gekomen?
„Je zou het wel zeggen. Er bestaat
een afspraak dat een dergelijke ver
ontreiniging onmiddellijk wordt ge
meld. De rivierpolitie waarschuwt als
er wat verontrustends wordt gezien
zoals grote aantallen dode vissen --
direct Rijkswaterstaat, de inspectie
van de volksgezondheid die is belast
Weerrapporten van hedenmorgen 7 uur
Amsterdam
geh. bew.
De Bilt
geh bew.
Deelen
zw bew.
Eelde
onbew.
Eindhoven
zw. bew.
Den Helder
zw. bew.
Rotterdam
geh bew.
Twente
geh bew
Vlissingen
regenbui
Zuid-Limburg
geh bew
Aberdeen
zw bew.
Athene
onbew.
Barcelona
licht bew.
Belgrado
zw bew.
Berlijn
regen
Bordeaux
regen
Brussel
motregen
Frankfort
geh bew.
Genève
regen
Grenoble
zw bew.
Helsinki
onbew.
Innsbrück
regen
Kopenhagen
half bew.
Lissabon
licht bew.
Locarno
onbew.
Londen
zw bew.
Luxemburg
regen
Madrid
licht bew.
Malaga
geh. bew.
Mallorca
onbew.
München
zw bew.
Nice
half bew.
Oslo
onbew.
Parijs
regen
Rome
half bew.
Stockholm
zw bew.
Wenen
half bew.
Zürich
zw bew.
max. temp
gisteren
w
cz
2
6
c
20
1
20
0
19
0
21
1
18
1
21
0
20
0
21
1
16
8
18
2
18
5
28
0
22
0
0
28
15
19
0.1
18
9
17
0.2
13
10
15
10
17
2
24
0.1
22
0
0
16
47
19
0
13
16
22
0
29
0
23
0
20
0.5
26
0
30
0
14
19
25
0
25
0
26
0
12
17
met het toezicht op de hygiëne van
het milieu en de waterleidingbedrij
ven".
Rijkswaterstaat alarmeert de be
trokken waterschappen, speciaal met
het oog op drinkwater voor het vee.
Ook de inspectie voor de milieuhygië
ne kan andere instanties waarschuwen,
in dit geval om het zwemmen te ont
raden".
Wanneer Westduitse waterleidingbe
drijven bij analyse van watermonsters
ernstige vervuiling constateren, wordt
via een alarmnummer in Jutphaas een
waarschuwing gegeven voor de Ne
derlandse waterleidingbedrijven.
Waardoor kwam die waarschu
wing zo laat?
„Ik weet het niet. Vermoedelijk wil
de men eerst kijken wat de oorzaak
was".
De Nederlandse waterleidingbe
drijven konden nu nog tijdig de inlaten
voor vergiftigd rivierwater dichtdraai
en. Wat gebeurt er als daarvoor geen
tijd meer is?
,Tja, een waterleidingbedrijf zou er
heel slecht aan toe zijn als er vlak
bij de inlaat wat gebeurt. Dan is de
waarschuwingstijd praktisch nul. Bij
het zuiveringswerk kunnen dan onge
lukken gebeuren. Het risico is geluk
kig zeer klein".
De consument heeft dus heel wei
nig kans, vuil water uit de waterlei
dingkraan te krijgen?
.Inderdaad. De zaak zou niettemin
veel veiliger zijn als het gezuiverde
water niet direct in de leiding naar de
consument zou gaan. Als het water
eerst een aantal dagen in spaarbekkens
of reservoirs blijft is er natuurlijk
meer tijd om eventueel in te grijpen
Hebben veel waterleidingbedrij
ven spaarbekkens of reservoirs?
„Die zijn er praktisch nergens. Rot
terdam heeft de Berenplaat, Amster
dam en Den Haag hebben watervoor
raden ondergronds in de duinen en er
zijn nog wel enkele bedrijven met
voorraadjes. Een plaats als Oud-Beijer-
land bijvoorbeeld moest echter onmid-
DEN HAAG Het Tweede-Kamerlid
ir. P. A. M. Cornelissen (KVP) zal
morgen in de Tweede Kamer aan mi
nister Bakker (verkeer en Waterstaat)
en staatssecretaris Kruisinga (Volksge
zondheid) vragen stellen over de ver
ontreiniging van het Rijnwater. Hij zal
dit doen tijdens het vragenuurtje.
MR. J. VAN SOEST
leren leven met
kwade kansen
dellijk overschakelen op Rotterdams
water".
Komt daar verandering in?
„Er wordt gewerkt aan een basis
plan voor de toekomstige drinkwater
voorziening. Een van de uitgangspun
ten daarbij is, dat er buffervoorraden
moeten komen zodat het water pas via
spaarbekkens en reservoirs bij de con
sument komt".
Hoeveel gaat dat ruwweg kosten?
Mr. Van Soest: „Tot het jaar 2000
zal dat ongeveer tien miljard gulden
vergen. De drinkwatervoorziening zal
investeringen vragen van een omvang
als van het Deltaplan".
HILVARENBEEK Op de provin
ciale weg tussen Hilvarenbeek en Es-
beek in Noord-Brabant is gisteren een
auto geslipt en ingereden op vier fiet
sende jongens. Een van hen, de 14-
jarige H. van Amelsfoort uit Goirle,
werd op slag gedood. De automobilist,
een 17-jarige jongen zonder rijbewijs,
kreeg een shock. Een van de andere
jongens liep een hersenschudding op.
DORDRECHT Drie onbekend ge
bleven jongemannen van omstreeks
twintig jaar hebben in Dordrecht de
veertienjarige J. V. uit Den Haag ver
kracht.
Het drietal was het meisje, dat na
een familiebezoek naar het station
wandelde, in Zwijndrecht tegengeko
men. Zij werd in de auto van de jon
gens gesleept. Tijdens de korte reis
naar Dordrecht werd zij door een van
de inzittenden verkracht. In Dordrecht
koerste de bestuurder naar het in
dustrieterrein De Kil, waar het drietal
het meisje uit de auto sleurde. In
struikgewas verkrachtten zij het meis
je daarna om beurten. Na hun daad
reden de jongelui weg, het meisje ge
heel overstuur achterlatend.
C\m het vergiftigde water kwyt te
raken, zal Rijkswaterstaat een
zo snel en groot mogelijke doorstro
ming van de grote rivieren bevorde
ren.
Daartoe zijn een aantal maatrege
len genomen:
De schutsluis bij Wijk bij Duur
stede is gesloten en het scheep
vaartverkeer wordt via Vreeswijk
gedirigeerd.
De stuwen in de Rijn bij Hage-
stein en Amerongen zijn geopend.
De Linge is (bij Gorinchem) ge
sloten en (bij Zutphen) de Ber-
kel.
Het „oppompen" van het Twen
tekanaal is gestopt.
Doordat het verval bij Vreeswijk
de helft kleiner is dan bij Wijk bij
Duurstede, wordt bij het schutten de
hoeveelheid vergiftigd water tot de
helft beperkt.
De grootste concentratie van ver
gif is door een onderzoekingsvaar-
tuig aangetroffen bij Wijk bij Duur
stede en Gorinchem. Daar zijn mon
sters genomen van de golftoppen en
volgens een estafettesysteem ge
bracht naar het laboratorium van
het Instituut voor de volksgezond
heid.
Rijkswaterstaat vindt het merk
waardig dat de sterkste concentra
tie van vergif is aangetroffen op het
Nederlandse deel van de Rijn en niet
op de Waal, waarheen tweederde
van het Duitse Rijnwater stroomt.
Bij Hagestein en Amerongen is ge
constateerd dat de kleine vissen
dood zijn, maar dat de grotere in le
ven blijven, hoewel zij wel moeilijk
heden hebben met de ademhaling.
Zij steken de koppen boven water.
Op het Amsterdam-Rijnkanaal zijn
geen dode vissen gezien. Het ge
meentebestuur van Utrecht heeft
gisteren de stadsgrachten niet met
water van dit kanaal laten door
spuien. Ook hier hadden de vissen
ademnood, maar zij bleven leven.
Bij Vreeswijk bedroeg gisteravond
de wachttijd voor de scheepvaart ge
middeld zes uur. Dit kwam ook door
dat maar met één sluis werd geschut.
De tweede werd niet gebruikt om
zo min mogelijk Rijnwater tot het
Amsterdam-Rijnkanaal toe te laten.
Onder normale omstandigheden be
hoeven de schippers hier bij de Prin
ses Beatrixsluis niet te wachten.
DEN HAAG De gezondheidstoe
stand vormt in ons land vrijwel geen
belemmering meer voor het sluiten van
een levensverzekering.
Dit kan worden toegeschreven aan de
ontwikkeling van de medische weten
schap en aan het brede financiële
draagvlak, dat het Nederlandse verze
keringsbedrijf zich heeft verworven.
Uit een onderzoek van het Bureau
Voorlichting Levensverzekering is naar
voren gekomen, dat vorig jaar slechts
0,1 procent van de aangevraagde ver
zekeringen op medische gronden is af
gewezen, of in zodanige vorm is geac
cepteerd, dat van een werkelijke risico
dekking niet meer kan worden gespro
ken.
Bij 85 procent van het totale aantal
aanvragen van 303.500 is er zelfs geen
medische keuring geweest. Voor de 15
procent waar dit wel nodig was, lever
de de keuring voor het grootste deel
geen moeilijkheden op. Bij bijna 3 pro
cent was dit wel het geval, maar voor
2,8 procent was nog een verzekering
mogelijk, zij het op speciale voorwaar
den, zoals het betalen van een extra
premie.
Het onderzoek van het Bureau Voor
lichting Levensverzekering had betrek
king op de aanvragen die de maatschap
pijen in 1968 ontvingen van individuele
personen. Collectieve pensioenverzeke
ringen voor bedrijven en kleine verze
keringen, in hoofdzaak voor begrafenis
kosten, bleven buiten beschouwing.
MIDDELBURG In korte tijd zijn
in het Deltagebied tweehonderd roofvo
gels en uilen gestorven.
Uit een onderzoek van de Utrechtse
universiteit is gebleken dat veel van
de onderzochte dieren zijn gestorven
aan gechloreerde koolwaterstoffen en
aan kwikverbindingen, die worden ge
bruikt als zaaizaadontsmettingsmiddel.
ROTTERDAM De 55-jarige hoofd
operator E. T. van Santen uit Rotter
dam is gisteravond tijdens werkzaam
heden op een raffinaderij van een hoog
te van zeven meter gevallen.
Bij aankomst in een ziekenhuis bleek
hij te zijn overleden.
SCHIPHOL De KLM mag van Rus
land via Moskou naar Japan vliegen.
Met dit resultaat keerde gisteren
staatssecretaris M. J. Keyzer op Schip
hol terug. Als tegenprestatie kreeg de
Russische luchtvaartmaatschappij Aero-
flot toestemming om via Amsterdam
naar de Verenigde Staten te vliegen.
De KLM zal van volgend jaar 1 april
af de zogenaamde Siberische route met
eigen toestellen mogen vliegen. Tot die
datum mag zij op dat traject dat
drieduizend kilometer (drie uur) korter
is dan over de Noordpool gebruik
maken van Russische 11-62 machines
met Russische bemanningen.
Voordat een en ander in de praktijk
kan worden gebracht moet nog aan en
kele voorwaarden worden voldaan. Daar
toe behoren nadere besprekingen tus
sen KLM en Aeroflot, die waarschijn
lijk in september beginnen.
Met Japu iaet ook tot overeenstem
ming wordt gekomen. De Japan Airli
nes hebben van de Russen toestemming
om volgend jaar via Moskou op drie
Westeuropese luchthavens te vliegen.
Japan is gewoon luchtvaartverdragen
op tweezijdige basis af te sluiten.
Als zou worden besloten dat een van
de nieuwe lijnen van de J.A.L. niet
naar Amsterdam gaat, zou Nederland
kunnen terugvallen op een met Japan
gesloten verdrag dat het recht geeft
om vluchten over de pool om te ruilen
voor vluchten over Siberië.
Hierover zei de staatssecretaris:
„Hieraan moeten technische besprekin
gen vooraf gaan. Ik acht het evenwel
niet waarschijnlijk dat Japan de bezwa
ren zo hoog zal opvoeren dat het de
KLM op die grond de toestemming zal
onthouden".
Tot het gezelschap van de heer Key
zer behoorde ir. J. Luymes, directeur
van de KLM. Pas op de ochtend van
vertrek kon de overeenkomst worden
ondertekend. Er waren zes dagen van
besprekingen aan voorafgegaan.
Tot de resr^aten behoort ook de ver
gunning voor de KLM voor een dienst
op Leningrad.
ROTTERDAM De officier van
justitie bij de Rotterdamse rechtbank
heeft een jaar gevangenisstraf, waar
van drie maanden voorwaardelijk met
aftrek van voorarrest geëist tegen de
bijrijder Cor B. (18) uit Bleiswijk.
De jongeman stond terecht omdat hij
28 maart in een huis in Bleiswijk een
zeventienjarig meisje met een zware
vuisthamer had neergeslagen.
Cor B. trof het meisje aan, nadat hij
het huis was binnengedrongen om er
geld te stelen. Hij bracht het meisje
vijf slagen toe. Wonder boven wonder
kreeg zij geen ernstige verwondingen.
Als buit leverde de inbraak slechts 2
gulden op.
DEN HAAG Van verscheidene kanten is gisteren tijdens de behandeling van
de Prijzenwet in de Tweede Kamer aangedrongen op een verzachting van de
strenge prijsstop. „Het liefst vanavond nog, als de minister hier tijd voor zou
hebben", zei drs. B. Goudswaard (a.r.).
Met mr. R. J. Nelissen (KVP) en
mr. F. Pörtheine (WD) drong hij aan
op de mogelijkheid tot het geven van
ontheffingen.
Volgens de liberaal kan de prijsstop
verdwijnen als de wettelijke aanmel
dingsplicht, waarover de Kamer giste
ren sprak, van kracht is geworden. Vol
gens drs. D. van der Mei (CHU) is de
ontwikkeling aan het prijzenfront nog
niet zo duidelijk, dat de prijsstop al
kan worden afgeschaft.
De socialiste mevrouw G. Brauti-
gam is hier vierkant tegen. Wanneer
DEN HAAG De Sociaal-Economi
sche Raad (SER) wil de grens van het
maximum inkomen volgens de Kinder
bijslagwet kleine zelfstandigen niet al
leen voor het tweede, maar ook voor
het eerste kind verhogen.
Minister Rooi vink had in zijn advies
aan de Raad voorgesteld om alleen de
grens voor het tweede kind op te trek
ken. De minister wilde dit doen om het
leven van minder draagkrachtigen wat
minder duur te maken.
Een aantal .leden van de Raad wil de
tien miljoen gulden, die het kabinet
voor dit doel heeft uitgetrokken, ge
bruiken om het recht op bijslag voor
het eerste kind uit te breiden.
De SER adviseert verder de moge
lijkheid te scheppen dat bejaarden tot
een inkomen van 9660 gulden onder de
ziekenfondsverzekering voor bejaarden
zullen vallen. Zij, die voor hun pensio
nering verplicht verzekerd waren, kun
nen dan van de bejaardenverzekering
profiteren. De premie-indeling in in
komensklassen moet, volgens de SER,
worden veranderd. Er zou een vierde
inkomensklasse moeten worden inge
voerd.
Een groot aantal bejaarden kan dan
van de vrijwillige ziekenfondsverzeke
ring naar de bejaardenverzekering
overgaan, hetgeen voor hen het leven
ook weer wat goedkoper maakt.
ADVERTENTIE
Er zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht.
Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond
geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
het wetsontwerp om prijsverhogingen
tevoren bij het ministerie te melden
zal zijn aangenomen, betekent dit vol
gens haar niet dat de algemene prijz-
maatregel overbodig zal zijn.
Het wetsontwerp zelf werd gisteren
wel goed ontvangen. Mevrouw Brauti-
gam drong nog aan op de mogelijk
heid van individuele prijsmaatregelen.
De regeringspartijen hebben hieraan
geen behoefte. De socialiste vroeg mi
nister De Block hoe hij over zulke
individuele prijsmaatregelen denkt. De
minister antwoordt vandaag.
ADVERTENTIE
e
DEN HAAG Euratom moet meer
ruimte krijgen om zijn onderzoekpro
gramma aan te passen. Dit staat in een
motie, die de Tweede Kamer gisteren
zonder hoofdelijke stemming heeft aan
genomen. Zij werd ingediend door de
socialist dr. ir. A. P. Oele. De vier re
geringspartijen en D'66 ondertekenden
haar mede.
Bovendien moeten volgens de motie
de ministerraad van Euratom en de
Europese Commissie het personeel van
dit Europese lichaam niet langer dan
nodig in het onzekere over zijn toe
komst laten.
De Tweede Kamer zal, aldus de mo
tie, waartegen de PSP. de communis
ten, de SGP en het GPV stemden, voor
het einde van dit jaar een nota moe
ten krijgen over het nieuwe onderzoek
programma van Euratom.
De motie werd ingediend tijdens de
interpellatie van dr. ir. Oele over de
crisissituatie bij Euratom. Minister De
Block (Economische Zaken) greeg uit
de Kamer het verwijt dat de Nederland
se regering zich te weinig inspant om
Euratom, „deze zieke man", volgens ir.
Oele, er weer bovenop te helpen.
De minister zei dat hij een construc
tief, maar wel realistisch beleid voert.
„Wij willen een zo ruim mogelijk on
derzoekprogramma, ook voor onderzoek
op niet-nucleair gebied".
Van verscheidene kanten werd ge
vraagd of er toch niet een verbinding
kan Worden gelegd tussen de onderhan
delingen van Nederland, West-Duitsland
en Engeland over het ultracentrifuge-
project enerzijds en Euratom ander
zijds. De heer Oele zou willen dat dit
Europese lichaam de controle op het
gebruik van verrijkt uranium zou krij
gen.
Mr. De Block wil, zo deelde hij mee,
Italië en België bij het project betrek
ken wanneer de onderhandelingen met
West-Duitsland en Engeland met goed
resultaat afgesloten rijn. Deze onder
handelingen, die nu weer gaande zijn,
verlopen echter nog niet vlot.
Oorspronkelijk zou personeel van Eu
ratom reeds met ingang van 1 juli
zijn ontslagen. Deze datum is in elk
geval uitgesteld tot 1 november, aldus
mr. De Block.
LEIDEN De leraren van de scho
lengemeenschap St. Agnes in Leiden
hebben besloten de eerste schooldag na
de grote vakantie in staking te gaan.
Ze willen een overlegorgaan, waarin
op voet van gelijkheid met het minis
terie van Onderwijs en Wetenschap
pen wordt onderhandeld.
De leraren sluiten zich aan bij hun
collega's van het Twickelcollege in
Hengelo, die onlangs al hebben aange
kondigd in de tweede helft van augus
tus in staking te zullen gaan.
Allen hebben dezelfde grieven tegen
de huidige situatie: overheidsbeslissin-
gen worden buiten hen om genomen,
het aantal leraarslessen (door de over
heid betaalde lesuren per school) is te
gering, de schoolleiding is overbelast,
de schooldecanen krijgen te weinig
uren ter beschikking, de inhoud van de
eindexamens staat onvoldoende vast
en de invoering van de Mammoetwet
is niet goed voorbereid.
