Boeiende colleges onder
de waterspiegel van
het Dolfinarium
ZIEZO
De traditie gehoorzaam
Studenten
Protesten
Bezorgd
Kritiek
Scholen
Hobby's
Geschiedenis
Leven
Anders
Opleiding
zaterdag 28 juni 1969
Kroonprins Charles van Engeland (20) zal op 1 juli worden geïnstal
leerd als Prins van Wales. Deze installatie, die zal plaatsvinden in een
eeuwenoud kasteel, Caernarvon, in Wales, is de officiële en plechtige
bevestiging dat Charles' moeder, koningin Elizabeth, hem aanwijst als
haar opvolger. De jonge kroonprins heeft zich terdege voorbereid op
deze installatie, o.a. door In Aberystwyth in Wales, de taal van Wales,
het Welsh, te gaan leren.
In een gesprek met een van ome verslaggevers vertelt prins Charles Mi
over zichzelf, zijn liefhebberijen en zijn kijk op de wereld.
Curator Dudok van Heel
Onder de Evoluon-achtige koepel van het
inmiddels tot ver in het buitenland ver
maard geworden Dolfinarium in Harder
wijk zullen dit jaar weer vele honderddui
zenden iets gewaar worden vand^jmdere
wereld van het water-zoogdi^Êfömfi. Zes
keer op een dag spelen
pertoire in het telkens vJÊvplle
moeiteloos^feilo^^^^^i^
dieren extase.
De dolfijn^^^KnBMMjÉmfs sterk aan.
omdat het vreemde ele
ment van dUSjSpmt fflrn'^elijk gedraagt...
Sinds de^Knföwjfer Frits den Herder
op het idt^Efafl/fen dergelijke onderne
ming als ^^Ktfinarium te beginnen, en
mren later^Byd onafhankelijk van het
plan in t^mferwijk, de zoöloog dr. Du-
dok van UkJ dolfijnen voor 'n proefschrift
aan een \Uén.schappelijk onderzoek onder
wierp,jUlmkals het ware de „warming-up"
tot^fUÊ-J^^^et mooiste en grootste dol-
fijnenstjiiotiïn de wereld, waarop nu zelfs
de Amerikanen een beetje jaloers zijn.
De gelukkige omstandigheid dat commer
cie en wetenschap beide tot nauwe samen
werking kwamen, heeft tot gevolg gehad
dat het Dolfinarium een unieke opzet kreeg
Het gros van de bezoekers merkt daar niet
veel van. Een enkele maal vraagt er wel
eens een gast: „Hoe houden jullie die die
ren in leven en hoe léér je ze dat
Welaan, dat is dan het begin van een heel
lang verhaal waaruit duidelijk wordt dat
de wetenschappelijke begeleiding van de
dolfijnenshow de basis van het succes is
geweest.
Een deel van het succes zit in de bezoe
kersaantallen. Tot nu toe zagen meer dan
twee en een half miljoen mensen de show.
Een ander deel van het succes zijn de
colleges aan studenten en scholieren.
Elke keer als er weer een nieuwe show be
gint, ziet men jongelui afdalen in de cata
comben van het stadion onder de water
spiegel van de bassins. Terwijl dolfijnen en
zeehonden boven het water de show stelen,
zien de jongelui in de collegezaal wat er al
lemaal onder water gebeurt en horen zij
het boeiende verhaal van dr. Dudok van
Heel over de dolfijnen, dat begint met het
primitieve dierenleven van honderden mil
joenen jaren geleden en eindigt met enkele
aspecten uit het gedragspatroon van de dol
fijnen en anekdotes uit het fascinerende le
ven van het dier, waarmee de mens nu al
bijna praten kan..
Scholieren slaan de verrichtingen van de
dolfijnen onder water gade
Intussen vliegen door het dikke spiegel
glas onder water de fluittonen van de dol
fijnen de collegezaal binnen. Het zijn de te
kenen van de dolfijnen die doelbewust con
tact zoeken met de mens.
„Wat ze precies zeggen", vertelt dr. Du
dok van Heel, weten we nog niet precies,
maar proefnemingen waarbij elektronische
apparatuur wordt gebruikt, leren ons, dat
er wel degelijk van een intensieve commu
nicatie tussen de dieren onderling sprake
is. Twee volledig van elkaar gescheiden dol
fijnen, die in bassins op verschillend ni
veau uitsluitend via 'n buis met water con
tact hadden, voerden hele „gesprekken"
De moeilijkheid is dat de dolfijnen via
zeer hoge frequenties contact hebben.
Proefnemingen hebben uitgewezen dat dol
fijnen tien maal zo snel sprekenals de
mens. Men heeft toen menselijke geluids
banden gemaakt en die tien maal zo snel
afgedraaid. De reacties van de dolfijnen
waren frappant. „Logisch", vertelt dr. Du
dok van Heel, „want de dolfijnen horen
ons niet anders dan op een hele zeurderi
ge toon spreken.
Vit de „gespreksonderzoekingen" heeft
men veel geleerd. Er is een fnan-dolfin-
translator" uit ontwikkeld, dieAonze taal
moet gaan vertalen in fluit^Bn in de
voor de dolfijn hoqrbajj^frMIBiities en
uiteraard and erf
het begin".
Hij is een
'e wereld
v in het
de dol-
oudt hij
i ver on
wil hij
met. we-
zee
rek te
oor ons
fek met mo-
wereldruimte.
7 tijdens zijn col-
tstinct, leervermogen
„We staan nog volledig
zegt curator Dudok van
van de weinige geleerden
die het verst zijn doorged\
mysterie van de intelligentj
fijn, maar als wétenscha,
duidelijke afstarJAdusserA
derstellen. Ei
wel zeggen
zens uit eé
toch in wez$
komen, dat e)j
is voor een
gelijk andev&fezeü
Heelj/tjtf&liik^
leges
en inï&ffïgentie en verklaart hij het ver
schil tussen bijvoorbeeld het intelligentie
niveau van een hond en dat van een dol
fijn, die in tegenstellingen tot vele andere
dieren voortreffelijk kan generaliseren en
objectiveren.
Het voortdurende spel waarmee de dol
fijn van nature bezig is, is volgens dr. Du
dok van Heel, één van de aanwijzingen dat
er sprake is van intelligentie. De dolfijn
wenst uitdrukkelijk contact met ons en hij
geeft daar altijd blijk van door uitnodigin
gen. Ons antwoord daarop ervaart de dol
fijn vermoedelijk als een wat knullige ma
nier van contact, maar enfin, in onze be
langstelling voor het dier en onze training
voldoen wij waarschijnlijk enigermate aan
het sociaal patroon van de dolfijn.
rW\jdens de colleges „onder water" voor
de studenten en scholieren vertelt de
curator van het Dolfinarium de boeiende
facetten van het geweldig ontwikkelde ge
hoor van de dolfijnen. Terwijl de dolfijnen
voor de vensters heen en weer vliegen en
vaak speels even binnengluren naar hun
baas in de collegezaal hangen de toehoor
ders aan zijn lippen. Als er een wordt afge
leid door de dolfijnen, vindt dr. Dudok van
Heel dat niet erg. In zijn colleges is dat ge
woon 'n competitie met de dolfijnen. Is zijn
les niet de moeite waard, welnu, dan ziet hij
vanzelf wel dat de ogen afdwalen naar het
venster,It's the challenge...!"
TJo boeiend als de colleges voor de scho-
lieren en studenten zijn, zo boeiend
zijn de vragen die na de colleges komen
van de toehoorders. Het zijn vaak niet eens
zuiver biologische onderwerpen waar 't ge
hoor van dr. Dudok van Heel zich op vast
bijt. 't Is een mengeling van natuur-weten-
schap en filosofie.
Na de colleges volgt dan voor de leerlin
gen de show een prachtige combinatie
van theorie en praktijk. Voor de hele spitse
leerlingen zal een bezoek aan het Dolfina
rium, zowel ónder als bóven water, overi
gens misschien wat onbevredigend zijn,
want juist dat hele kleine, boeiende beetje
dat wij weten van het leven van de dolfijn,
daagt uit tot meer en meer....
De show in Volle gang
Het einde van uw studietijd in Abe
rystwyth komt in zicht en men zegt
dat u er behoorlijk wat Welsh hebt
geleerd.
O Ik heb hier inderdaad wat Welsh ge
leerd. Maar dat is niet het enige. Ik heb
ook een hoop geleerd over het leven van de
Welshmen, de inwoners van Wales. Veel
daarvan heeft me verbaasd. Als ik in Cam
bridge was gebleven zou ik heel wat heb
ben gemist.
Zo heb ik eens een boer ontmoet die me
vertelde dat zijn familie al sinds de zeven
tiende eeuw in deze streek woont en dat de
boerderjj in al die tijd niets was veranderd
Geweldige mensen, die Welshmen. Die boer
moest zijn zoon steeds naar Engelse woor
den vragen, hij kende er niet genoeg.
Maar wat me van de Welshmen het meest
is opgevallen is dat ze zo door en door tra
ditioneel zijn zjj volgen radicaal de tra
ditie en tegelijkertijd zijn ze per traditie
radicaal. Een merkwaardige paradox. Ter
wijl ze van ouds de Labourpartij steunen
zijn ze op het platteland hier toch erg be
houdend.
Hoe staat u tegenover studenten
protesten? Kunt u zich voorstellen dat
u zelf zou deelnemen aan protestmar
sen en demonstraties?
Nee, ik ben niet het type dat meedoet
aan marsen of demonstraties. Ik houd niet
van geweld. En ik sta erg wantrouwend te
genover grote menigten en de invloed die
er vanuit gaat.
In een menigte ben je volkomen verloren.
.Ie wordt net een schaap in een kudde.
Sommige mensen die op Grosvenor Squa
re in Londen demonstreerden waren er niet
heengegaan om een politie-agent uit te jou
wen of om hem op zijn gezicht te slaan.
Maar ze deden het wèl en daar waren ze
achteraf zelf verbaasd over.
Nee, ik zal echt niet gaan demonstreren,
of het zou moeten zijn dat dat nu werkelijk
de enige mogelijkheid zou zijn om iets nood
zakelijks te bereiken.
De vorige Prins van Wales heeft bij
verscheidene gelegenheden verteld dat
hij met zorg zijn installatie in 1911
tegemoet zag. Hoe denkt u over uw
installatie
9 Om te beginnen ben ik niet zo bezorgd
als de Hertog van Windsor toen was. Dat
komt waarschijnlijk omdat hij jonger was
dan ik. Hij was pas zeventien. Natuurlijk was
hij zenuwachtig en onzeker ook al omdat hij
een stel vrienden van dezelfde leeftijd had
die hem plaagden omdat hij een lange
broek ging dragen en zo. Nee, bang ben ik
niet.
Ik beschouw die hele installatie als een
veelzeggende plechtigheid. Dat neemt niet
weg dat ik blij zal zijn als ze voorbij is.
Tenslotte is ze nu al ruim een jaar een
punt van wrijving tussen voor- en tegen
standers. Over demonstraties en dergelijke
maak ik me niet veel zorgen. Ik geloof niet
dat er veel gedemonstreerd zal worden. Mis
schien worden er een paar betogingen op
touw gezet, als het dan maar niet in hel
kasteel is.
Van verscheidene zijden is er kri
tiek geoefend op de kosten van de in
stallatie. Want denkt u daarvan?
I
9 Ik zie het zo: als je zo'n plechtigheid
op touw zet dan moet jc dat ook doen op een
manier die Groot-Brittannië waardig is.
Aan de ene kant moet je niet teveel geld
uitgeven omdat dat wel eens zou kunnen
worden besteed aan onbelangrijke dingen.
Aan de andere kant moet je ook weer niet
te zuinig zjjn anders haal je er de room
af.
bridge, waar u tot nog toe hebt ge
studeerd? Is er iets dat u liever an
ders had gezien?
9 Op een openbare school leer je in elk
geval zelfdiscipline. Verder doe je er heel
wat ervaring op en wordt je verantwoorde
lijkheidsgevoel er groter. Vooral het laatste
is belangrijk. Je krijgt er het gevoel dat Je
iets voor anderen kunt doen en dat anderen
er op vertrouwen dat je het zult doen. Dat
is, dacht ik, erg belangrijk.
Zult u in de toekomst nog genoeg
tijd overhouden voor uw hobby's mu
ziek en toneelspelen?
Tja, dat toneelspelen is een probleem.
Ik ben er niet zeker van dat het zal lukken.
Het is allemaal een stuk gemakkelijker als
je lid bent van een vereniging die je in
staat stelt om te spelen.
Met de muziek zal het wel lukken, denk
ik, ook al heb' ik mijn cello de laatste tijd
wat verwaarloosd.
Hoe is in het algemeen de verhoiL-
ding tussen u en de studenten hier?
9 Ze zijn erg sympathiek en we hebben in
teressante gesprekken gevoerd. Ik geloof
dat ze me hebben geaccepteerd als een deel
van vhet décor.
Is uw kijk op de dingen door het
studentenleven veranderd?
9 Ik 'dacht het niet. Wel geloof ik dat mijn
kijk op de dingen in het algemeen, myn
ideeën veranderen naarmate ik ouder word
en meer ervaring opdoe. Bepaalde zaken
interesseren me bijzonder. Ik heb bijvoor
beeld uitgesproken ideeën over Wales. Het
toerisme interesseert me, volgens mij kan
er heel wat meer aan worden gedaan. Ze
zouden zich hier vooral met bepaalde ge
bieden moeten bezighouden.
Wgaraan geeft u In het theater de
voorkeur, uw rol in het stuk „Gilbert
en Sullivan" of Shakespeare, bijvoor
beeld Macbeth?
9 Mijn voorkeur gaat helemaal uit naar
Shakespeare. „Gilbert en Sullivan" is heel
plezierig, maar lang niet zo fijn als Shake
speare.
In stukken van Shakespeare krijg ik altijd
ernstige rollen terwijl ik zelf altijd heb ge
dacht dat ik een komisch karakter ben.
In Cambridge heb ik trouwens een komi
sche rol gespeeld en hier heb ik nog een
dominee op het toneel gezet. Maar ik heb
het geweldig fijn gevonden om de Macbeth
te doen. Ik ben helemaal weg van de taal
van Shakespeare. Het publiek boeien met
die prachtige woorden, dat is fantastisch.
Kunt u in de Britse geschiedenis
vorsten aanwijzen op wie u zou wil
len lijken?
9 Ik wist dat u me die vraag zou stellen.
Ik denk dat ik een soort mengsel van al
mijn voorvaderen ben. Van ieder krijg je
wei iets mee en het ene trekje wordt meer
geaccentueerd dan het andere. Ik zou eigen
lijk het liefst de beste eigenschappen van
een heleboel vorsten in me verenigen.
Maar zoals zoveel mensen voel ik me
toch bijzonder aangetrokken tot Charles II
(1630-1685). Vooral wegens zijn bijzondere
belangstelling voor het toneel, de muziek en
de andere kunsten.
Ook Charles I (1600-1649) was trouwens
een buitengewoon man. Maar ik moet toe
geven dat ik voor wat hem betreft wat van
mening ben veranderd nadat ik over Crom
well (1599-1658) had gelezen.
Charles I was over het algemeen toch niet
zo bijzonder en zo onschuldig als ik altijd
heb gedacht. Verder heb ik grote bewonde
ring voor Cromwell.
Kunt u ons vertellen in hoeverre u
zelf hebt kunnen beslissen over de ma
nier waarop u wilt leven?
9 Ja, een hele hoop mensen denken dat ik
zo zit ingekapseld in allerlei gewoonten en
voorschriften dat ik zelf niet kan beslissen
wat ik wil doen. Dat is helemaal niet waar.
Goed, er is een aantal dingen waarbij ik bij
voorbaat rekening moet houden, maar ik
ben juist van plan een hoop van die gebrui
ken van me af te schudden.
Als ik zou willen zou ik best op de uni
versiteit kunnen blijven. Maar ik denk niet
dat het lang zou duren.
Zou u niet een ander leven willen
leiden?
9 Nee. Gezien mijn achtergrond en mijn
opvoeding zou ik niet weten hoe ik dat zou
moeten doen. Ik ben hiervoor opgeleid. Het
is mijn „job".
Ik voel dat het mijn plicht is tegenover
Engeland, het Verenigd Koninkrijk en het
Gemenebest. Ik zal veel kunnen doen als ik
de kans krijg om het te doen. Maar mijn
leven veranderen, nee dat wil ik niet.
Hoe denkt u over de scholen, Hill
House Cheam, Gordonstoun en Cam-
Denkt u dat uw universitaire op
leiding u in de toekomst zal helpen?
Prins Philip heeft eens gezegd: „Ik
ben een van die idioten die nooit aan
een universiteit hebben gestudeerd en
daar heb ik veel last van gehad."
9 Ik ben een van de idioten die wèl aan
een universiteit hebben gestudeerd en ik
denk dat ik daar nog veel aan zal hebben...