Japan in de lift
Nederland
Osaka wordt 'n groot
recreatiegebied rijker
zet voor Expo '70 alles op één kaart
timmerlieden
metselaars
opperlieden
grondwerkers
Eerste Japanse hotel in
westelijke wereld99
komt in Amsterdam
Sanders
Gigantische filmhappening
spaart ruimte en geld
Bouw
Okura
al in
volle
gang
N.V. TEMPO Nederlandse Transportwerktuigenfabriek
CONSTRUCTEURS:
TEKENAAR-CONSTRUCTEURS
RECEPTIONISTE/TELEFONISTE
Aankomend SECRETARESSE/TYPISTE:
STENO-TYPISTES:
ADMINISTRATIEF PERSONEEL:
KANTINEPERSONEEL:
TUINMAN:
WERKSTERS:
De wereldtentoonstelling van 1970 wordt
in Japan gehouden
Het is na de Verenigde Staten en Rusland
het derde industriële land van de wereld
geworden.
Het streefde Duitsland voorbij.
Het heeft een consumentenmarkt van honderd
miljoen mensen met een stijgende koopkracht.
Deze pagina vertelt u iets over de EXPO.
Over de handel met Japan.
Over het land zelf.
MOOISTE PLEKJE
Sanders verenigde bedrijven n.v..
Sanders utiliteitsbouw n.v.,
Sanders bouwonderneming n.v.,
Sanders ontwikkelingsmaatschappij n.v.
Wij vragen voor onze grote Woningbouw- en Utiliteitsbouw-
objecten in Arnhem en omgeving:
en op de werkdagen kunt u solliciteren bij de afdeling
Personeelszaken, Velperweg 27, Arnhem.
Tel. 085-452251.
Velperweg 27 Arnhem postbus 178
DINSDAG I JULI 1969
Japan heeft het voor el
kaar gekregen om na de
Olympische Spelen ook de
wereldtentoonstelling te
mogen huisvesten. Dat ge
beurt van 15 mei tot 15 sep
tember '70 in de handelsstad
Osaka in Japan (3,5 mil
joen inwoners) op een ter
rein, dat vorig jaar nog
een bamboe-bos was, waar
in inmiddels halfvolwassen
bomen zijn geplant en dat
na de EXPO een groot re
creatiegebied voor de be
volking van Osaka zal wor
den.
Na de Olympische spelen
lus de EXPO. Japan wil
weten, dat het weer mee
loet op cultureel en econo
misch terrein.
De spelen gaven de Ja
panners veel zelfvertrou
wen terug. Het Amerikaan
se zakenleven heeft 't kun
nen merken door een „har
dere" opstelling van de Ja
panse zakenrelaties.
De voortreffelijke orga
nisatie van de Spelen heeft
het Japanse prestige in de
gehele wereld een enorme
duw omhoog gegeven. Van
deze EXPO valt eenzelfde
versterking van het Japan
se moreel te verwachten.
Het land heeft zich sinds
1945 op elk gebied hersteld,
alleen en byna demon
stratief niet op militiar
gebied.
De Japanse werklust
heeft er al voor gezorgd,
dat de eerste wereldten
toonstelling, die ooit in Azië
is gehouden, tegelijkertijd
alle vorige in omvang over
treft.
Er staan nu al 72 landen
ingeschreven. De Japanse
organisatoren waren niet
op de EXPO in Osaka uit:
het vervoer op het immen
se terrein door middel van
rollende trottoirs, die over
dekt zijn en in de hete zo
mermaanden gekoeld.
Het andere is de Festi
val Plaza, met de grootste
dakconstructie ter wereld,
waaronder de nationale ma
nifestaties van elk der deel
nemende landen en de ope
ningsceremonie kunnen
plaatsvinden.
Enkele andere zaken, die
bang om risico's te ne
men, zij bouwden voor ei
gen rekening en verant
woording paviljoens voor
kleine landen als de Liba
non en Afrikaanse staten,
daarmee 't begeren van die
landen om deel te nemen,
opwekkend. Al die pavil
joens zijn intussen ver
kocht aan die landen
Twee zaken springen er
op de EXPO de aandacht
vragen: een vijver van de
vrede. Van elk land wordt
verwacht, dat het een vat
water van eigen bodem
stuurt, dat er de dag voor
de opening in wordt ge
leegd. Het eerste vat ligt
er al: uit de zuidelijke IJs
zee, door Japanse pooi-on-
derzoekers meegebracht.
Het tweede is de vredes-
klok. aangeboden aan de
Verenigde Naties door Ja
pan, toen het in 1954 tot de
Volkerenorganisatie werd
toegelaten. De bel is ge
maakt van gouden en zil
veren munten uit alle lan
den en een gouden penning
van de paus.
Japanners vergeten be
slist de cultuur niet en daar
om komt er een wereldmu
seum met werken van de
grootste kunstenaars zoals
Thomas Moore, Rubens en
Van Dijck.
De EXPO-organisatoren
verwachten 70 miljoen toe
gangskaarten te verkopen.
Dm de toeristen te kunnen
opvangen, wordt de stad
Osaka bijna ondersteboven
gekeerd. Als de EXPO
wordt geopend, zullen er
vier hotels bij zijn, het aan
tal hotelkamers met 72 pet.
uitgebreid. Er wordt een
nieuwe kade voor passa
giersschepen gebouwd, die
vooral uit Australië en
Nieuw-Zeeland worden
verwacht. Van 't schip stapt
men daar in een nieuw me
tro-station, dat de gasten
regelrecht naar het hartje
van de stad brengt.
DEN HAAG „Wij gaan voor Ne
derland een collectieve reclame maken
op de EXPO in Osaka (Japan) in 1970,
die ons f 12 miljoen gaat kosten. Dat
is precies een gulden per hoofd van de
bevolking".
„Die collectieve reclame moet de ach
tergrond worden, waartegen de Japan
se consument en de Japanse zakenman
Nederland zien. Die moet een sfeer
scheppen, waarin langs particuliere ka
nalen later zaken kunnen worden ge
daan. En die gewoon ook alle andere
betrekkingen tussen Japan en Neder
land verbetert".
Zo ziet mr. J. M. L. Cals, de vroegere
minister-president en thans commissa
ris-generaal voor de Nederlanse inzen
ding op de EXPO, taak en doel van
zijn werk.
Het levenspeil in Japan stijgt volgens
mr. Cals zeer snel. Er is een aan bete
kenis toenemende consumptiemarkt
van 100 miljoen mensen.
„Daar liggen voor ons kansen, zon
der meer. Niet meedoen aan de eerste
wereldtentoonstelling, die ooit in .Azië
wordt gehouden, zou het prestige van
ons land beslist schade doen".
Veel kansen voor ons bedrijfsleven
zouden onbenut blijven, de kansen dat
Japan aan Nederland denkt bi) het stich
ten van nieuwe vestigingen in Europa
worden na afwezigheid op een EXPO
beslist niet groter.
Het zou volgens mr. Cals ronduit on
behoorlijk zijn geweest, als wij op de
wereldtentoonstelling in Montreal (Ca
nada) verstek hadden laten gaan, ge
zien de rol, die de Canadezen hebben
gespeeld bij de bevrijding van ons land
en de gastvrijheid, die prinses Juliana
er in de oorlogsjaren genoot. Wegblijven
in Japan betekent verzuimen om nieu
we markten open te leggen. „Wij kun
nen niet wegblijven en de definitieve
beslissing om deel te nemen, is in feite
veel te laat genomen".
Die late beslissing en het naar in
ternationale maatstaven gemeten klei
ne budget van 12 miljoen gulden, maak
ten het nodig er haastwerk van te ma
ken. Niet alleen daarom, gaat Neder
land alles met zijn inzending op één
kaart zetten. Het wordt een filmhappen
ing. Na collectief beraad is er beslo
ten een paviljoen te bouwen met een
heleboel vertrekken en gangen die in
elkaar overlopen. Op de muren en op
de plafonds van al die gangen en ver
trekken gooien projectoren beelden van
Nederland op en door elkaar.
Waarom? Mr. Cals, terug van zijn
Inmiddels derde bezoek aan Japan, zei
ons:
1. Door al onze informatie tegen de
muur en op de plafonds te geven, kun
nen wij de vloeroppervlakte maximaal
benutten voor schuifelende bezoekers.
Een maquette van de Delta-werken zou
kostbare ruimte verslonden hebben.
2. Er kan door bezoekers weinig of
niets vernield worden. Dat was op de
EXPO in Montreal verschrikkelijk.
Van maquettes b.v. bleef daar geen
draad heel.
3. Mechanische apparatuur verslijt
snel en verkeert na een maand al in
een erbarmelijke toestand. De telefoon,
waarmee de burgemeester van Amster
dam vanuit Montreal zogenaamd „opge
beld" kon worden, moest om de veertien
dagen vernieuwd worden. v
4. Om de op elektronisch gebied
verwende Japanners iets te laten zien,
wat indruk op hen maakt, moet heel
diep in de zak getast worden. En daar
zat maar twaalf miljoen in.
5. Voor alles wil mr. Cals in Japan
het nieuwe gezicht van Nederland la
ten zien. Klompjes en molens mogen
het nog steeds goed doen als „handels
merk" van Nederland, zij geven een
veel te eenzijdig en daarom nadelig
beeld van ons land. Hoe kan men zo
uitvoerig mogelijk, met de minste kos
ten en met de minste ruimte laten zien,
wat er in Nederland meer te koop is
dan tulpen en koeien? Met films.
Het huis voor deze filmhappening is
Inmiddels op hoogte gekomen. Het is
ontworpen door prof. Bakema en het
heeft volgens mr. Cals een unieke lig
ging. „Wij hebben het mooiste plekje
van de hele EXPO", vindt hij. Het is
het enige van de 72 nationale paviljoens
dat een directe aansluiting heeft op het
net van rollende trottoirs van het EXPO
terrein. Het ligt aan het water en dat
gaf de gelegenheid de bezoekers als
o'ver een dijk naar het paviljoen te la
ten komen. Zo kon toch een levend
stukje image van Nederland getoond
worden, zonder dat dit ruimte kostte
in het paviljoen. Vanaf het hoogste punt
is er een prachtig uitzicht over de gro
te waterpartij en de rest van de Expo.
De op fotograferen en filmen verzotte
Japanners zullen dat hoogste plekje van
het Nederlandse paviljoen best weten
te vinden, verwacht mr. Cals.
Vanaf het ogenblik, dat de bezoekers
in de lange wachtgangen komen, waar
door zij de andere vertrekken kunnen
bereiken, die door roltrappen met el
kaar verbonden zijn, worden zij aan
alle kanten omgeven door filmbeelden.
Die tonen en herhalen aspecten van
Nederland, die wij daar graag laten
zien. Zelfs de roltrappen buitelen de
beelden van Nederland over de
bezoekers heen. Twee speelse grap
jes zijn er in het paviljoen: be
neden komen telefoons, waarmee men
kan spreken met de bezoekers op de
hoogste verdieping, die klaar staan om
met de lift naar beneden en naar bui
ten te gaan. Het andere is een spiegel
zaal met voorwerpen uit onze indus-
tri en geschiedenis. Enkele muren krij
gen voor beeldende kunstenaars een
statische uitbeelding, buiten kunnen
nog enkele lijfelijke brokken cultuur
van vaderlandse bodem worden neer
gezet, waar binnen geen ruimte voor
is.
De hele zomer zal deze happening ver
toond worden, slechts onderbroken door
een nationale manifestatie op 1 april,
als Nederland zijn „landendag" te ver
zorgen krijgt en een aantal dagen,
waarop zuivel- en vervoers-organisaties
(en andere, die alsnog belangstelling
tonen) van de aanwezigheid van een
Nederlands javiljoen op de EXPO, ge
bruik willen maken hun eigen geluid
rechtstreeks tot de Japanse markt te
laten doordringen. De organisatoren ho
pen op een koninklijk bezoek op 1 april.
Onze laatste vragen aan mr. Cals
waren van strikt persoonlijke aard:
„Waarom werd u commissaris-generaal
voor de Nederlandse inzending" en „Is
het geen hachelijke functie na de sta
pels kritiek, die ons paviljoen in Mon
treal heeft getrokken?"
Zijn antwoorden: „Ik deed het niet na
er eerst met een aantal architecten en
kunstenaars over te hebben gesproken.
Ik wil meehelpen aan het andere ende
van de aardbol Nederland 'n ander ge
zicht te geven dan van d« beroemde
klompjes en molentjes".
En wat de kritiek betreft: „Ik ben
vijftien jaar lid van de regering ge
weest. Aan kritiek ben ik gewend".
Mr. Cals achter het decimeter dikke boek met het Expo<ontractOp het
boek de maquette van het Nederlandse paviljoen.
Maquette van
Amsterdams
(toekomstige)
Okura Hotel. In
dit zeer luxueuze
hotel zullen 400
mensen komen
te werken.
AMSTERDAM Hoger dan het gebouw van de Nederlandsche Bank op het
Frederiksplein wordt aan de Ferdinand Bolstraat in Amsterdam-Zuid het eer
ste Japanse hotel in de westelijke wereld. Zeventig meter hoog zal het Okura-
hotel optorenen naast het Operagebouw dat, naar Amsterdam hoopt, nu ook
spoedig in aanbouw kan worden genomen.
Al in 1965 kwamen de KLM en Okura International met elkaar in contact. Een
„promotion"-reis van Amsterdam naar Japan legde de definitieve grondslag voor
de plannen. De bouw is nu in volle gang.
In de 443 kamers moeten straks 837 gasten kunnen slapen, in de „gewone" ho
telsfeer maar ook zo zy dat wensen in slaapkamers in Japanse stijl.
Alle kamers in de negentien slaap-
etages worden uitgerust met air-condi
tioning, douche, radio, telefoon, televi
sie. Er komen vier restaurants, waar
van één met Franse keuken op de
bovenste verdieping vanwaar men een
prachtig uitzicht over Amsterdam zal
hebben.
Van de andere restaurants serveert
er één uitsluitend Chinese (Kantonese)
maaltijden. Om de gebouwen heen
wordt aan de kant van het Amstelka-
naal een Japanse tuin aangelegd. In
het hotel komen vierhonderd mensen
te werken.
Amsterdam heeft het hotel in de eer
ste plaats te danken aan de gunstige
ligging van Nederland en aan de daar
uit voortvloeiende functie van toegangs
poort tot het vasteland van West-Euro
pa.
Bij de Japanners golden echter ook
de politieke en economische stabiliteit
van Nederland, de te verwachten grote
economische bloei van de landen van
de EEG, de te verwachten sterke toe
neming v£fn het intercontinenetale
luchtverkeer en de centrale positie van
Schiphol in West-Europa met de korte
afstand tussen de luchthaven en Am
sterdam.
Voor het Amsterdamse Okura hotel is
de Amsterdamse Hotelonderneming op
gericht. De maatschappij zal dertig
miljoen gulden in het hotel moeten ste
ken.
Het Japanse Okura International is
voortgekomen uit een initiatief van de
enkele jaren geleden gestorven baron
Okura, een vermogend Japanner die in
zijn land bekendheid genoot door zijn
liefde voor kunst en cultuur.
Baron Okura meende dat Japan en
vooral Tokio behoefte had aan een zeer
luxueus hotel. Dat is er gekomen. In Ja
pan exploiteert het concern nu nog
twee hotels. In Indonesië heeft het er
ook twee.
Verwacht mag worden dat in de ko
mende jaren in Europa en Zuid-oost
Azië nieuwe bedrijven aan de hotelke
ten zullen worden toegevoegd. Voor
Europa is het Amsterdamse daarvan
het eerste.
Kenners noemen het hotel in Tokio
het mooiste hotel van de wereld.
Rinus Ferdinandusse is benoemd
tot opvolger van Mathieu Smedts
als hoofdredacteur van het weekblad
Vrij Nederland. Hij was adjunct hoofd
redacteur. Deze functie zal nu worden
bekleed door de heer J. van den Berg,
Tot directeur van de N.V. Weekblad
pers, die Vrij Nederland uitgeeft, is be
noemd de heer H. Bockma, oud-journa
list van Het Vrije Volk.
STATIONSWEG 281 WOUDENBERG TELEFOON 03498—2134
W(j ontwerpen, leveren en monteren complete transportinstallaties voor binnen-
en buitenland en hebben dochterondernemingen op het gebied van gieterjj-
meehanisatie en meet- en regeltechniek.
Op 7 juli 1969 betrekken wy ons hypermoderne kantoorgebouw in Wouden
berg, waarin wij nog plaats hebben voor:
Onze gedachten gaan uit naar hen, die in overleg zelfstandig tot in detail pro
jecten voor overslaginstallaties, schepenlaad- en losinstallaties, pallettiseerin-
stallaties, dompelinrichtingen en staalconstructies kunnen uitwerken.
Deze functie is bijzonder afwisselend door het regelmatig overleg met onze
cliënten en leveranciers.
Vooropleiding: H.T.S. (w.), P.B.N.A. of gelijkwaardig met tekenkamer- en zo
mogelijk praktijkervaring.
Leeftijd: tot 40 jaar.
Voor het onder leiding maken van detail- en samenstellingstekeningen.
Vooropleiding: U.T.S. (w.) of gelijkwaardig met tekenkamer- en zo mogelijk
praktijkervaring.
Leeftijd: tot 30 jaar.
Voor het bedienen van telefoon en telex.
Vooropleiding: bij voorkeur een receptioniste-opleiding, met een behoorlijke
kennis van de moderne talen.
Vooropleiding: tenminste MULO-diploma en steno-typen, met een behoorlijke
kennis van de moderne talen.
met goede type-vaardigheid en ev. steno in de moderne talen.
Voor de afdelingen: loonadministratie, boekhouding, inkoop en verkoop.
Ervaring gewenst, doch niet vereist.
Wij denken aan een juffrouw of mevrouw, die goede verse koffie
kan zetten en deze op onze kantoren serveert.
Voor het bijhouden van de tuinen rond fabrieken en kantoren.
Hiervoor komen ook gepensioneerden in aanmerking.
Voor het schoonhouden van onze kantoren.
Wij bieden u de mogelijkheid om in een prettige sfeer een HOOG SALARIS te verdienen.
Sollicitaties aan ons adres in WOUDENBERG - Stationsweg 281 - Tel. 03498-2134.
Indien u dit beter uitkomt, is het ook mogelijk, na voorafgaande afspraak, in de avonduren te sol
liciteren.
SOLLICITATIES op woensdag 2 juli a.s. van 19.00—20.30 uur zal een
onzer personeelsfunctionarissen voor het verstrekken van inlichtingen en
behandelen van sollicitaties aanwezig zijn in Hotel Central te Apeldoorn,
Raadhuisplein
