Veenendaals
dagblad
„Zd. Celebes
affaire"
onomwonden
veroordeeld
Astronaut Barman in Moskou Door "kunst?rc,K:n"op Schipho1
Buiten
Veiligheid in de lucht
ernstig in gevaar
Scherpe aanval Hongarije
op Comecon-politiek
Lancering Eur opa-I-raket
opnieuw mislukt
„Oogsttrio" in het Westland
Gevaarlijke explosieven
op bodem van zwembad
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
JAMIN
Nederlander in
Zuid-Frankrijk
verongelukt
Ra halverwege
Arrestatiegolf
in Argentinië
Leroi Jones werd
vrijgesproken
INGREEP VAN
MINISTER
VERWACHT
Bus als rijdende
kindercrèche
Kolonels jagen
hoogleraren weg
Ondergrondse in
Londen staakt
Franse bus van
weg gestort
Brian Jones van
Rolling; Stones
overleden
Opklaringen
POLY SELECT matras
Premier: „Standrecht
was ongeoorloofd"
kokosmacaroontjes
Last van zwaluwen
NED. BIBLIOTHEKEN
_IN BRUSSEL WORDEN
VERWAARLOOSD
VIET-CONG VAN PLAN
GEVANGENEN LOS
TE LATEN
In Duits blad:
LUNS BESCHULDIGD
VAN ONBESCHAAMDE
INMENGING
OVERTREDINGEN
WILLEKEUR
ERFENIS VAN DOLLE DINSDAG
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers f 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG 3 JULI I969 - 43e JAARGANG no, I53
DEN HAAG Premier De Jong heeft
de affaire-Zuid-Celebes onomwonden
veroordeeld. In zijn antwoord op het
Tweede-Kamerdebat over de militaire
wandaden in Indonesië zei hij gisteren,
dat hij er geen twijfel over wilde laten
bestaan, dat het standrecht, dat daar
in december 1946 en januari 1947 werd
toegepast, niet geoorloofd was.
Toch kwam de socialistische fractie
leider, drs. Den Uyl, met een motie over
een parlementaire enquête, om vast te
stellen wie er politiek en bestuurlijk
voor verantwoordelijk was.
Na een verward ordedebat, dat de be
sprekingen over de Indonesië-nota van
de premier plotseling onderbrak, wei
gerde de Tweede Kamer echter met 56
tegen 44 stemmen deze motie zelfs
maar in behandeling te nemen.
Men zie verder elders in dit num
mer: „Berechting zou op toeval berus
ten".
NARBONNE De 47-jarige Rotter
damse accountant Th. van der Laan is
woensdag omgekomen bij een autobot
sing in de buurt van Narbonne in uZid-
Frankrijk. Zijn dochter Adriana (17)
en haar vriendin Yvonne de Klein (18)
werden zwaar gewond. De heer Van
der Laan, die met zijn gezin op weg
was naar Spanje, verloor in een bocht
van de weg de macht over het stuur
en botste daardoor op een tegenligger
met vier Franse toeristen. Drie van
Hen kwamen eveneens om het leven.
Een kind van veertien maanden was
de enige inzittende van die auto, die
het ongeluk met lichte verwondingen
overleefde.
BREDA Gisteravond om acht uur
is de 16-jarige bromfietser P. Jaspers
uit St. Willibrord in Oud-Gastel op een
onbewaakte overweg tegen de sneltrein
Oudenbosch-Roosendaal gereden. De
jongen was op slag dood.
VENHUIZEN Op de provinciale
weg in Venhuizen is gistermiddag een
motorrijder tegen de aanhangwagen
van een personenauto gebotst. De be
stuurder van de auto sloeg onverwacht
linksaf zonder op het tegemoetkomen
de verkeer te letten. Door de botsing
werd de duopassagier van het motor
rijwiel, de heer S. Smit uit Enkhuizen
van zijn zitplaats geslingerd. Hij was
op slag dood.
ADVERTENTIE
morgen
250 gram van 95 voor 85
niet te geloven voor die prijs!
&Z
V\ezer dagen hebben we 't erover
gehad, hoe men hier en daar
met succes de huiszwaluwenbevol-
king van een dorp door het aan
brengen' van kunstmatige nesten
weet te vergroten. Een merkwaar
dige tegenstelling hiermee vormt
wel een verhaal van „Vogelbe
scherming", om deze vogels hel
nestelen te beletten op het gemaal
Wortmanbij Lelystad, door dc
broedgelegenheid ontoegankelijk te
maken door middel van netten! Dit
bouwwerk trok allengs een zeer
grote, zo niet de grootste huiszwa-
luwenkolonie van Nederland aan en
Zuiderzeewerken meende maatre
gelen te moeten treffen, om de ern
stige vervuiling van het gebouw te
gen te gaan. Een bedreiging ener
vogelsoort dus, gebaseerd op argu
menten van esthetische aard de
kosten van een schoonmaakbeurt
eens per jaar, die uiteraard in ge
nerlei verhouding staan tot de som
men, die jaarlijks door het Rijk aan
bescherming van natuurobjecten
worden besteed. Genoemde vereni
ging zou desgewenst een schare
vrijwilligers tot zo'n schoonmaak
beurt kunnen oproepen en zij wijst
voorts op de verdelging van mug
gen door de zwaluwen, die voor
Lelystad aangenaam moet wezen.
Achteraf plijkt, dat de ornithologi
sche waarde der nederzetting door
de autoriteiten gelukkig niet wordt
onderschat. Slechts 30°/o van de to
tale gootlengte wordt door netten
tegen dl te grote bevuiling bevei
ligd. Door het RIVON zullen voor
het a.s. seizoen nadere suggestie?
worden gedaan.
3 juli 1969, A. B. WIGMAN.
WVWWV* ^WVWWWWSA/WWS'VWWVW"
SCHIPHOL De veiligheid in het Nederlandse luchtruim is ernstig in gevaar
gekomen. De leiding van de Rijksluchtvaartdienst (RLD) heeft geconstateerd,
dat zich in de voorbije dagen een aantal levensgevaarlijke situaties heeft voor
gedaan. Deze zijn ontstaan doordat de verkeersleiders van Schiphol bij hun
modelactie weinig of geen gebruik meer maken van de technische hulpmidde
len, zoals radar.
St. PETERSBURG (Florida) De
RA, het schip van Papyrus, waarmee
ontdekkingsreiziger Thor Heyerdahl en
zes metgezellen de Atlantische Oceaan
wil oversteken, bevindt zich halverwe
ge de Marokkaanse kust en de Antillen,
zo heeft de bemanning over de radio
laten weten.
In de uitzending van woensdag, opge
vangen in St. Petersburg, Florida, werd
gezegd dat de RA zich 2253 kilometer
ten oosten van de Kleine Antillen be
vond en als alles goed blijft gaan eind
juli bij St. Lucia of Martinique kan
aankomen.
A Astronaut Frank Borman is aange
komen in Moskou, waar hij verwel
komd werd door v.l.n.r.: kosmonaut
Georgi Beregovoi, een tolk, Gherman
Titof en generaal Nikolai Kauanin,
hoofd van het Sovjet-ruimtevaartpro
gramma. (Geheel links Borman).
BUENOS AIRES Sinds de regering
maandagavond de staat van beleg af
kondigde, zijn ruim 300 personen me
rendeels linkse vakbondsleiders ge
arresteerd, aldus heeft generaal Fran
cisco Imaz, de minister van Binnen
landse Zaken, bekendgemaakt.
Imaz deelde aan journalisten mee,
dat de vakbondsleiders zullen worden
vrijgelaten zodra de spanning afneemt.
Door de staat van beleg zijn alle bur
gerrechten geschorst. De staat van be
leg werd door president Juan Carlos
Ongania enkele uren na de moordaan
slag op Augusto Vandor, leider van de
gematigde elementen in het algemene
verbond van vakverenigingen (CGT) af
gekondigd.
De vermoorde Argentijnse vakbonds
leider Augusto Vandor is woensdag te
Buenos Aires onder .grote belangstel
ling en strenge politiebewaking ten gra
ve gedragen. Meer dan 20.000 rouwers
volgden de stoet, die een zeven kilo
meter lange route door de stad volgde.
In Buenos Aires zijn woensdag 200.000
metaalarbeiders in staking gegaan ter
gelegenheid van de begrafenis van de
leider van hun vakorganisatie, Augusto
Vandor.
WENEN In een ongewoon scherpe aanval op de Comecon heeft een Hongaarse
topeconoom aangedrongen op grotere liberalisatie in de Oosteuropese economische
alliantie die hy ouderwets en niet doeltreffend noemde.
De minister van Financiën, Peter Va-
lyi, die de afgevaardigden in het par
lement in Boedapest toesprak, zei: „Zo
als wij Hongaren het zien, voldoen de
methoden, de organisatievormen en
maatregelen die tot dusverre genomen
werden, niet meer aan de huidige be
hoeften. Dit is de reden waarom de sa
menwerking binnen de Comecon ver
minderd is en de groei van het han-
delslempo tussen de lidstaten niet de
vereiste omvang heeft bereikt'*.
De minister eiste, dat de hinderpalen
tussen de communistische landen weg
genomen worden. Hij leverde ook kri
tiek „op het huidige systeem van kre
diet en monetaire betrekkingen" in
Oost-Europa.
Hij zei, dat „liberalisatie van de han
del bereikt kan worden door soepeler
methoden. Dit zou integratie zijn zoals
wij het zien", zei hij.
In zijn rede voor het parlement zette
Valyi ook uiteen, dat evenals Polen en
andere landen van de Comecon, Hon
garije een sterke voorstander is van
het invoeren van inwisselbaarheid bin-
WOOMERA (Australië) De lance
ring van de Europa-een raket van de
Europese organisatie voor de ontwik
keling van een draagraket (Eldo) is
gisteren mislukt, doordat de derde
(Westduitse) trap van de raket niet tot
ontbranding kwam.
Naar mededeling van de ELDO, is de
raket 13 minuten na de lancering die
om 23.55 uur plaatshad op de lanceer
basis Woomera in Australië, in zee ge
stort, ongeveer 4.600 kilometer noorde
lijk van de basis.
De lancering zelf, die tweemaal was
uitgesteld wegens ongunstige weersom
standigheden, was perfect verlopen. Zo
wel de eerste trap, van de Britse Blue
Streak raket, als de tweede de Fran
se Coralie kwamen volgens plan tot
ontbranding.
Bij de eerste proefneming met ont
branding van alle drie de trappen van
de 31 meter hoge Europa-een raket, op
30 november vorig jaar, was het even
min gelukt de proefsatelliet in de ge-
wente baan te brengen. De derde trap
was toen te vroeg tot ontbranding ge
komen. De proefneming werd echter als
in wezen geslaagd beschouwd.
Na een laatste proefneming in Aus
tralië in november dit jaar, zullen de
raketlanceringen van de ELDO voor
taan op de nieuwe lanceerbasis in Frans
Guyana worden gehouden. Men hoopt
NEWARK (New Jersey) De neger
auteur Leroi Jones en twee medebe-
klaagden zijn woensdag door een jury
in Newark in de Amerikaanse staat
New Jersey, vrijgesproken van de be
schuldiging dat zij gedurendè de ras-
senrellen in 1967 in Newark onwettig
in het bezit van wapens zouden zijn ge
weest.
De advocaat voor Jones, Raymond
Brown, zei tijdens de behandeling van
het proces, dat de politie het onwettige
wapenbezit alleen maar later aan de
beschuldigingen had toegevoegd, nadat
zij Jones had afgeranseld. In eerste
instantie maakte het politieverslag al
leen maar melding van het helen van
gestolen goederen.
Bij een vorige behandeling van het
proces in 1967 zijn Jones en zijn twee
medebeklaagden schuldig bevonden,
maar in hoger beroep is dit vonnis on
gedaan gemaakt.
daar in twee proefnemingen begin 1971
een verbeterde raketcombinatie, de
Europa-twee, gereed te krijgen, die een
170 tot 190 kilo wegende communicatie
satelliet van Duits-Franse fabricage in
een baan op 36.000 kilometer boven de
evenaar moet brengen. Als alles volgens
plan verloopt, kan deze communicatie
satelliet, de „Symphonie" vóór aanvang
van de Olympische zomerspelen van 1972
te München in gebruik worden geno
men.
BRUSSEL De Belgische minister
van Nederlandse cultuur, de heer Van
Mechelen, heeft de meeste gemeenten
van de Brusselse agglomeratie ervan
beschuldigd, dat zij de ontwikkeling
van Nederlandstalige bibliotheken in
hoge mate hebben verwaarloosd.
In de toelichting op zijn begroting
van dit jaar verklaart hij, dat de stad
Brussel zelf zich verscholen heeft ach
ter het feit, dat er een Koninklijke Bi
bliotheek is en ondanks wettelijke voor
schriften geen eigen openbare biblio
theek heeft opgericht.
Een onderzoek van de erkende biblio
theken in de Brusselse gemeente heeft
aan het licht gebracht, dat het Neder
landstalig boekenbezit in 1967 15,7 pet.
bedroeg in de gemeentelijke en 28 pet.
in de andere openbare bibliotheken.
De minister wijt deze toestand aan
onverschilligheid van de gemeentebe
sturen en het bibliotheekpersoneel. Ook
wordt de ontwikkeling van Nederlands
talige bibliotheken geremd door de klei
ne collecties, eenzijdigheid en vooral
ook ouderwetse boeken, zo meent hij.
TOKIO Noord-Vietnam heeft be
kendgemaakt dat ter gelegenheid van
de Amerikaanse onafhankelijkheidsdag
drie Amerikanen zullen worden vrijge
laten. Bovendien zullqp andere gevan
genen genomen Amerikanen in de ge
legenheid worden gesteld geschenken
van hun familie in ontvangst te nemen.
In een korte mededeling heeft het
Vietnamese persbureau te Hanoi de na
men van de drie vrij te laten gevange
nen niet genoemd. Evenmin is gezegd,
wanneer zij zullen worden vrijgelaten.
nen de Comecon waardoor later de weg
vrijgemaakt zou worden tot convertibi
liteit over de gehele wereld voor Oost
europese valuta.
Hij drong aan op „kwalitatieve wij
zingen" in het monetaire systeem en
voegde er aan toe: „Ik acht het ook
noodzakelijk dat. het systeem op bevre
digende wijze gekoppeld zal worden
aan het westers^ kapitalistische sys
teem".
Valyi zei, dat dit noodzakelijk is „om
te verzekeren, dat de valuta van de
communistische landen niet alleen inge
wisseld kan worden voor die van ande
re Comeconlanden, maar om het moge
lijk te maken, de valuta geleidelijk in
te wisselen tegen goud of andere bui
tenlandse valuta's.
MÜNCHEN De Duitse bondsrepu
bliek heeft bij haar politiek geen be
hoefte aan de „onbeschaamde inmen
ging" van Jozef Luns", aldus de Bay-
ernkurier, het blad van de Duitse CSU,
de Beierse vleugelpartij van de Chris
ten-Democratische Unie (CDU). Het
blad wordt uitgegeven door de West
duitse minister van Financiën, Strauss.
Minister Luns heeft onlangs geëist,
dat West-Duitsland bet kernstopverdrag
ondertekent.
Waarschijnlijk vandaag al zou minis
ter drs. J. A. Bakker (Verkeer en Wa
terstaat) het bestuur van de Vereni
ging van verkeersleiders op zijn depar
tement ontbieden. De bewindsman kan
de verkeersleiders niet dwingen hun ac
tie op te geven. Wel kan hij hun op
dracht geven weer volgens de voor
schriften te gaan werken.
Volgens de regels moeten de verkeers
leiders een volledig gebruik maken van
de hulpmiddelen. De laatste dagen heb
ben zij echter de radar laten vallen. Ze
laten de navigatie nu grotendeels over
aan de vliegers.
Aangenomen wordt dat dit is gedaan
omdat het vertragende effect van alleen
een stiptheidsactie de verkeersleiders
niet groot genoeg was. Volgens de RLD
worden allerlei kunstgrepen verricht
om de omvang van de vertragingen da
gelijks te kunnen opvoeren.
De leiding van de RLD maakt zich
grote zorgen nu de verkeersleiders
over de schreef gaan. Bij een controle
zijn overtredingen geconstateerd, waar
door de veiligheid van de luchtvaart
zeer ernstig in gevaar is gebracht.
De vertragingen op Schiphol zijn gis
teren opnieuw toegenomen. Vooral het
uitgaande verkeer werd hiervan de du
pe. Tussen half twaalf en half vijf gis
termiddag kregen 54 vliegtuigen bij el
kaar een oponthoud van 25 uur.
Een DC-9 van Martinair werd zelfs
van de startbaan teruggeroepen naar
het platform. Het toestel vertrok ten
slotte met een vertraging van ander
half uur. „Dit is gewoon willekeur van
de verkeersleiders", meende een woord
voerder van de maatschappij.
HELMOND Op last van dc Rijks
politie is het natuurzwembad „De Kla
rinet" in Deurne voor het publiek ge
sloten. Op de bodem van het zwembad
is een grote hoeveelheid gevaarlijke ex
plosieven gevonden: patronen, handgra
naten en zes mijnen, die daar sinds 1944
gelegen moeten hebben.
Enkele dagen geleden vonden zwem
mers net buiten de afrastering van het
bad geweerkogels. Enkele duikers en
mannen van de mijnopruimingsdienst
gingen toen op onderzoek uit. Het
zwembad behoefde daarvoor niet geslo
ten te worden.
Toen gistermiddag enkele landmijnen
naar boven werden gehaald, ging het
zwembad dicht en werden de wegen'
eromheen afgesloten. De munitie maak
te deel uit van een grote partij, die op
Dolle Dinsdag in 1944 in de lagere jon
gensschool in Zeilberg was opgeslagen.
De school was door de Duitsers bezet.
Door de snelle opmars van de Engelsen
raakten de Duitsers in paniek. Zij wil
den de school in dè lucht laten vliegen
om de munitie voor de komst van de
Engelsen te vernietigen.
De toenmalige pastoor van Zeilberg,
de heer Van Aalst, wist de commandant
van zijn plannen af te brengen omdat
de gevolgen voor het dorp katastro-
faal geweest zouden zijn.
Twee onderwijzers boden aan om de
explosieven in het zwembad te gooien.
Elk transport van de school naar het
bad werd door een Duitse militair met
een geweer in de aanslag begeleid.
Bijna 25 jaar lang heeft het gevaar
lijke oorlogstuig op de bodem van het
zwembad gelegen.
Het bergen van de explosieven is zeer
gevaarlijk omdat ze zolang onder wa
ter hebben geleden, dat ze bij vervoer
gemakkelijk alsnog kunnen ontploffen.
Gisteravond heeft de Genie de mijnen
laten springen op de puinstortplaats van
de gemeente Deurne.
Tijdens de Westlandse oogstma-
nifestatie Pomoflora '69, die van 19
tot en met 23 augustus zal plaats
hebben, zal de 23-jarige tuinders
dochter Ellen Bouwmeester uit
Wateringen (midden op de foto)
als druivenprinses optreden. Haar
gevolg zal bestaan uit de 20-jarige
bloemenfee Heieen Disselkoen uit
De Lier en de 15-jarige Tomaten-
jonker Wil Scholtes uit Naaldwijk.
ALKMAAR De NACO is de eerste
autobusonderneming in ons land, die
in samenwerking met de federatie
van VVV's ten noorden van het Noord
zeekanaal een „kindercrèche" laat rij
den. Deze kindercrèche heeft de naam
„Kinderexpres" meegekregen en is be
doeld om ouders tjjdens hun vakantie 'n
dagje vrij te kunnen laten hebben.
ATHENE Sinds de militaire staats
greep zijn in Griekenland 120 professo
ren en wetenschappelijke medewerkers
ontslagen. Dit heeft de voormalige vi-
ce-gouverneur van de Nationale Bank,
Johannes Pesmasoglon, die na de
machtsovername door het huidige be
wind zijn functie heeft verloren, tegen
over journalisten in Athene verklaard.
Geleerden van internationale bekend
heid waren uit hun ambt ontzet met de
motivering dat zijn in wetenschappe
lijk opzicht tekortschoten.
Volgens Pesmasoglon zijn professo
ren en studenten aan willekeur en inti
midatie overgeleverd.
De tuchtraad die strafbevoegdheid
over studenten bezit is niet meer sa
mengesteld uit door de faculteiten ge
kozen hoogleraren, maar uit een rege
ringscommissaris en door de regering
benoemde professoren.
LONDEN Twee miljoen reizigers
moeten vandaag rekenen op een chaos
tijdens de spitsuren als gevolg van een
eendaagse staking bij de Londense on
dergrondse.
De mannen, die de signalen bedienen
hebben woensdagavond besloten tot een
24-uurstaking om kracht bij te zetten
aan hun looneisen.
Het Londense vervoersbedrijf heeft
hun een wekelijkse toeslag van f 12,
aangeboden, maar de mannen wensen
tenminste f 15,-. Zij hebben gedreigd el
ke donderdag te zullen staken totdat
het aanbod verbeterd wordt.
KASSEL Op de autoweg van Bad
Hersfeld (Hessen) naar de grens met
de DDR, is woensdag een Franse auto
bus met 38 Franse schoolkinderen en
twee begeleiders verongelukt. Een kind
is hierbij om het leven gekomen. Negen
anderen werden gewond. De bus, die op
weg was naar Eisenach (DDR), is bij
het verlaten van de „Autobahn" door
de versperring gereden die het einde
van de autoweg aanduidt en van het
bermtalud gestort. Doordat de autobus
bij zijn val door bomen werd tegenge
houden is waarschijnlijk een ernstiger
ongeluk voorkomen. De chauffeur van
de bus heeft verklaard dat zijn uitzicht
door een dichte mist werd belemmerd.
LONDEN Brian Jones, de vroegere
organist van de Rolling Stones, is he
denmorgen vroeg overleden. Hij was in
zijn huis bewusteloos aangetroffen in
het zwembad.
Brian Jones is 26 jaar oud geworden.
In mei verliet hij op vriendschappelijke
wijze, het kwintet van welks grammo
foonplaten in vijf jaar tijd 43 miljoen
stuks op de wereld zijn verkocht.
De blonde Jones werd door drie vrien
den bewusteloos opgehaald ui t het
zwembad bij zijn dure huis Cotch-
ford Farm. Een ziekenauto werd ontbo
den en de broeder probeerden bij Jo
nes door „mond op mond"-beademing
de levensgeesten weer op te wekken.
Toen een arts verscheen was Jones
echter reeds overleden.
Boven het zeegebied tussen Ier
land en de Azoren bevindt zich nog
steeds een gebied met hoge baro
meterstanden. Tussen dit lucht
druksysteem en een depressie bij
IJsland stroomt koelere lucht over
de Britse eilanden naar het vaste
land. Het front, dat de voorste be
grenzing van deze lucht vormt, be
reikte in de nacht en ochtend Ne
derland en veroorzaakte daarbij
plaatselijk regen of motregen.
Achter genoemd front breidt een
rug van hoge luchtdruk zich naar
onze omgeving uit. In verband
daarmee worden er het komende
etmaal opklaringen verwacht. Op
de nadering van een volgende fron
tale storing, die ten zuiden van IJs
land oostwaarts koerst, zal morgen
later op de dag de bewolking weer
toenemen. De regenkansen zijn ech
ter klein. De temperaturen zuilen
dezelfde of iets hoger worden dan
vandaag.
Morgen: zon op 04.26, onder 21.02,
maan op 23.39, onder 10.25.
•A^WWVS^S^VVWS^VWW
ADVERTENTIE
union
Voor wie ztchzen
het beste gunt