Provincie eigenares Recreatieve functie voor bepaalde delen van oude G rebbelinie Terug naar plaats waar romance begon Voltallig bestuur vv Veenendaal treedt af Elftalformatie niet belangrijkste factor Predikende zwerver door knokploeg bevrijd uit Arnhemse cel List bracht Dobbe in dodencel CHU-raadslid stelt serie vragen over „Valleistad" Na 60 jaar Politieman droeg rokende t.v. uit huis Belt u dan oven a.u.b. vr,.3o™; 11079 Grondwaterwet Waar verhaal door Rik Valkenburg Blafft Gepakt W.C. raam Nieuw plan Zwerver „Roodljorstjes vliegen uit Opzegging van pacht in sommige gevallen nodig Prijs Waslijst Kerngroep Clubliefde ir Vertrouwen DONDERDAG 3 JULI 1969 UTRECHT Het ligt niet in de bedoeling van *t provinciaal bestuur gedeelten van de Grebbelinie voor korte of langere duur te verpachten. Dit deelde gedeputeerde ir. Sikkes gistermorgen mee ttfdens de zitting van Provinciale Staten van Utrecht, waarin de aankoop van gedeelten van de voormalige Grebbelinie werd behandeld. Welke functie de thans in eigendom van de provincie zijnde gedeelten te zjjner tijd zullen krijgen, zal worden aangegeven in het recreatie-ontwikkelingsplan voor Vallei en Eemland, dat de Kon. Ned. Heide Mij. thans onderhanden heeft. Het aanbod van de inspecteur der domeinen aan het provinciaal bestuur de stukken Grebbelinie in eigendom over te dragen omvat ruim 94 hecta ren grond, een aantal kunstwerken, ka den en wegen. Het zijn delen van de liniedijk langs de Eem en het Vallei kanaal, vier kaden (de Groeperkade, de Roffelaarskeerkade, de Asschatter- keerkade en de Lambalgerkade), ver der twee forten (fort Daatselaar en fort Buurtsteeg), de linie Jufferswijk en de batterij Schalmdijk, enkele bruggen enwegen en een woning op de liniedijk te Woudenberg. De inspecteur der domeinen stelt als voorwaarde dat de provincie de staat vrijwaart voor alle verplichtin gen die terzake van het onderhoud be staan. Deze verplichtingen betreffen RH ENEN Voor verschillende leden van de Rhenense gemeente raad is het enkele dagen geleden verschenen bericht over de toekom stige vestiging van een zogenoemde „Valleistad" tussen Rhenen, Wage- ningcn. Ede en Veenendaal, volsla gen nieuws geweest. Zij gaven te kennen er niets van te weten. De heer J. van Donselaar, lid van de raad voor de CHU, heeft thans voor de vergadering van dinsdag a.s. de volgende vragen op de voorzitter af gevuurd: „In de raadsvergadering van 20 december 1968 heeft ondergetekende gewezen op de noodzaak om in de toekomst tot regionale bestuursorga nen te komen. Een nauwere samen werking met omliggende gemeenten zou hiertoe een eerste stap kunnen n a reden waarom ondergetekende zijn, reden waarom ondergetekende toen aandrong op initiatieven van uw college om over deze materie be sprekingen te openen met omliggen de gemeenten. De nieuwe burgemeester van Wa- geningen sloot zich onlangs in een in terview bij deze gedachte aan en sprak in dit verband met name over een nauwere samenwerking tussen de gemeenten Ede, Veenendaal, Wa- geningen en Rhenen. In verband met het bovenstaande heeft ondergetekende het voornemen in de raadsvergadering van dinsdag 8 juli de navolgende vragen te stel len: 1. Heeft het college reeds be paalde initiatieven in deze richting genomen of is zij bereid dit alsnog te doen? 2. In enkele bladen stond een artikel over een plan om een nieuwe stad tc stichten tussen Ede, Wageningen, Veenendaal en Rhe nen. a. Is het college met deze plannen op de hoogte?; b. Zo ja, heeft het college aan eventuele besprekingen over deze plannen deelgenomen en is zij bereid de raad hieromtrent na der in te lichten?" 'het onderhoud van de bruggen en een verhoging van de als waterkering fun gerende liniedijk langs de Eem, waar van de kosten worden geraamd op f 4000,-. De gehele transactie, inclusief de aankoop van de woning te Wou denberg beloopt een bedrag van f 179.624,95. De heer Schuttevaer (WD) vroeg welke inspraak het college van gede puteerde staten had gehad met betrek king tot de vaststelling van de koop prijs. De heer H. H aanschoten (CHU) informeerde of ook het fort „de Rof felaar" bij de aankoop inbegrepen is. Daarop vertelde dit statenlid een oor logsnovelle uit de meidagen van 1940, die zich op en rond de voormalige li niedijk had afgespeeld. De heer Van Hasselaar (Binding Rechts) was benfeuwd welke conse quenties de transactie voor de pach ters zal hebben. „Wordt de agrari sche bestemming in alle gevallen ge wijzigd", zo wilde hij verder weten. Gedeputeerde ir. Sikkes vertelde dat de overeenkomst niet volgens het sys teem „handjeklap" tot stand gekomen was maar dat de inspecteur van domij- nen de prijs had vastgesteld. Overigens stelde hij de statenleden gerust over de prijs door mee te delen dat deze eigenlijk twintig jaar geleden reeds was vastgesteld. Dit betekende echter niet dat in soortgelijke gevallen over leg omtrent de prijs onmogelijk is. In antwoord op de vraag van de heer Hasselaar deelde de heer Sikkes mee, dat het uitgangspunt bij het ver krijgen van de gronden de openstel ling voor dagrecreatie is geweest. Spreker sloot de mogelijkheid niet uit dat met dit doel voor ogen op sommi ge plaatsen tot beëindiging van een pachtovereenkomst moet worden over gegaan. Bovendien achtte hij de kans klein dat bepaalde gedeelten aan particu lieren zullen worden overgedaan, aan gezien de provincie eerder een gebrek dan een overschot aan gronden heeft. Het provinciaal bestuur zal verder zien in hoeverre de woning op de linie dijk te Woudenberg dienstbaar ge maakt kan worden aan bijvoorbeeld het toezicht op het nieuw verkregen gebied. De heer A. de Kievid (Binding Rechts) had een waslijst van vragen bij het voorstel van gedeputeerde sta ten betreffende het verlenen van een provinciale garantie ten behoeve van de bouw en inrichtingskosten van het Centraal Opleidingsinternaat voor leerling ziekenverzorgsters van de Stichting Verpleegtehuizen Nederland. Hoe groot is het aantal bedden per in richting, wat is het personeelsbe stand en wanneer zullen de geplande nieuwe inrichtingen in Leusden, Bode graven en Schagen klaar zijn, zö wil de de heer De Kievid onder meer weten. Verder informeerde hij naar het aan tal pre-klinische cursussen dat er per jaar wordt gegeven voor bestaande inrichtingen en de relatief hoge kosten die er mee gemoeid zijn. Het lid van Gedeputeerde Staten mevr. U. Tellegen-Veldstra kon op verschillende vragen van de heer De Kievid geen vastomlijnd antwoord ge ven. Zij beloofde de staten van het ge vraagde cijfermateriaal te voorzien zodra zij zich hierover door de betrok ken instanties had laten voorlichten. Bij het voorstel ook in de provincie Utrecht de uitgifte van het cultureel jongeren paspoort te activeren werd zowel door statenleden als door mevr. Tellegen-Veldstra de daadwerkelijke medewerking van de gemeentebestu ren bepleit. RHENEN Toen de kinderen van de familie V. aan de Spoorbaanweg in Rhenen gistermiddag naar de televisie wilden gaan kijken, weigerde het toe stel in eerste instantie dienst. Even la ter begon het te roken en te branden en moest de brandweer worden gealar meerd. De bewoners zelf namen intussen ook snel maatregelen, waarna de groeps commandant van de rijkspolitie, die inmiddels op het alarm was gearri veerd, eigenhandig het rokende toestel naar buiten droeg, waarmee het ge vaar was bedwongen. Behalve het vernielde toestel, had de vloerbedekking in de kamer schade pen. Waarschijnlijk is er in het toestel opgelopen. De brandweer, wel ter plaatse, behoefde niet meer in te grij- brand ontstaan door kortsluiting. voor Veenendaal 17.30 uur 10550 's Zaterd. v. 16.30-17.30 u. Voor Rhenen 3328 Nwe Veenendaalseweg 159 RHENEN Burgemeester en wet houders der gemeente Rhenen brengen ter openbare kennis, dat ter secretarie der gemeente, afdeling algemene zaken van 7 juli 1969 tot 8 september 1969 voor een ieder ter inzage ligt een tot de mi nister van Sociale Zaken en Volksge zondheid gericht verzoek van de direc teur van de NV Waterleidingmaatschap pij „Rhenen", gevestigd te Rhenen, om vergunning ingev. de Grondwaterwet waterleidingbedrijven voor het onttrek ken van drinkwater aan de bodem on der de gemeente Rhenen. Gedurende bovengenoemde termijn kunnen belanghebbenden schriftelijk bezwaren bij hun college indienen tegen het verlenen der vergunning. Rhenen, 1 juli 1969. Burgem. en wethouders v.n. De secretaris W. C. Pieters. De burgemeester L. Bosch van Rosenthal. EDERVEEN —Het echtpaar G. Har deman viert vandaag het zestigjarig huwelijksfeest. Drie juli 1909 traden Gerrit Hardeman en Hendrika van de Broek in het huweljjk en vanaf de trouwdag woonden zij onafgebroken aan de Hoofdweg in Ederveen. Ander half jaar geleden veranderde dat: door hun hoge leeftijd zij zijn nu beiden 92 jaar was verpleging nodig gewor den. Het echtpaar Hardeman verhuis de daarom naar Tiel, naar het ver pleegtehuis „De Vrijthof". De heer G. Hardeman, die van be roep aannemer was, is vooral bekend geworden door zijn vele activiteiten op het gebied van het verenigingsleven in Ederveen. Hij was onder meer lid van de Hervormde kerkeraad. bestuurslid van de Chr. Schoolvereniging, raadslid van de gemeente Ede en bestuurslid van de Stichting Ederveen. Het diamanten bruidspaar heeft drie kinderen, negen kleinkinderen en twee achterkleinkinderen. De receptie ter ge legenheid van het zestigjarig huwelijks feest wordt vanmiddag tussen 17.00 en 18.30 uur in hotel De Klomp gehouden. Een aardige bijkomstigheid is dat bruid en bruidegom elkaar juist in dit hotel voor het eerst ontmoetten. VEENENDAAL Tot grote verras sing van vrijwel alle leden van de voet balvereniging Veenendaal heeft 't hui dige bestuur onder leiding van voorzit ter H. van Dolder te kennen gegeven dat men en bloc aftreedt. Deze mede deling werd gedaan via een convocatie voor de jaarlijkse ledenvergadering van Veenendaal. die op maandag 21 juli gehouden zal worden in de kantine van het Salamander-terrein. De oor zaak van dit vrij plotselinge besluit heeft een diepere achtergrond, waar voorzitter Van Dolder ongaarne op in wenste te gaan toen hem gisteravond om nadere inlichtingen werd gevraagd. Van ernstige moeilijkheden is, aldus de heer Van Dolder, beslist geen sprake. Die moeilijkheden zullen er echter on getwijfeld komen als niet op korte ter mijn een aantal leden van de nu 43 jaar oude vereniging bereid wordt gevon den om zitting te nemen in een nieuw te vormen bestuur. „Ik hoop van harte dat het lukt om een goede aflossing te krijgen. Hoe dat allemaal gaan moet kunnen we pas op de ledenvergadering bekijken", volgens de heer Van Dolder. De oorzaak van het plotselinge af treden van het voltallige bestuur zijn van verschillende aard. Volgens de voorzitter van Veenendaal wordt al enkele jaren geprobeerd om mensen aan te trekken die de schouders onder dit werk willen zetten maar in de prak tijk werd al geruime tijd gewerkt met een onderbezetting. „Zelfs na herhaal delijk aandringen konden we verschil- lende leden er niet toe bewegen zitting te nemen in het bestuur. De vroegere „vrijgezellenploeg" is uiteen gevallen en we kunnen geen mensen vinden die een of andere functie op zich willen ne men. Het is gewoon een gebrek aan medewerking en daardoor komt het werk op een klein aantal mensen neer". De onmiddellijke aanleiding van het vertrek schijnt te maken te hebben met een verschil van mening over de samenstelling van het eerste elftal van de vereniging. Aan het begin van het nu juist verstreken competitie-seizoen was de afspraak gemaakt dat het eerste elftal zou worden samengesteld door trainer Zeiler en manager Klijn. Kort voor het einde van de competitie rezen er moeilijkheden toen de bestaande elf talcommissie hierop invloed wenste uit te oefenen. Om uit de impasse te komen, werd enkele weken geleden een bijeenkomst belegd waarbij ook de kerngroep van dit elftal aanwezig was. De spelers ga ven op duidelijke wijze te kennen dat zij er geen prijs meer op stelden om door de elftalcommissie als team geformeerd te worden. Daarop bedankten de leden van deze commissie voor hun func tie en de volgende dag werd bekend dat het bestuur van Veenendaal en bloc zou gaan aftreden. Met nadruk verklaarde de heer Van Dolder dat deze kwestie niet het oreek- punt is voor het bestuur om af te tre den. „Wij zijn bepaald geen kinderachti ge kerels, die om een ondergeschikte zaak het bijltje er bij neer leggen. Er zijn beslist wel een aantal andere rede nen aanwezig. Het zijn persoonlijke re denen waardoor de meesten zich terug wensen te trekken. Familieomstandig heden, ziekte en studie, om maar eens wat te noemen. Dat heeft zich voor een aantal bestuursleden toegespitst en van daar dat zij meenden te moeten bedan ken. Maar ook het gebrek aan mede werking speelt voor ons een rol van be tekenis. Nogmaals, niet die kwestie rond het opstellen-van het eerste elftal is het breekpunt". Voor insiders was het al lang geen geheim meer dat het bestuur van Veendaal slechts met moeite func tioneerde. Het was inderdaad een vrij kleine groep die steeds weer alle za ken moest regelen, waaronder er een aantal waren die „voetbalmoe" ble ken te zijn. De grote clubliefde, die steeds weer aanwezig bleek, hield het bestuurswerk op gang. Juist het afgelopen jaar scheen het wat beter te gaan met Veenendaal. Toen enkele jaren geleden er degrada tie-gevaar ontstond voor de zondag-vier deklasser werd door enkele leden tij dens een vergadering de suggestie ge daan om van Veenendaal een zaterdag club te maken. Dat stuitte echter op heftige weerstand, vooral onder de ou dere leden, die Veenendaal uitsluitend op zondag wensten te laten spelen. Nadat het in de afgelopen competitie steeds beter ging met de prestaties van het eerste elftal werd er over zaterdag voetbal niet meer gesproken. In een toelichting op de agenda voor de komende ledenvergadering wordt vermeld dat de uitnodiging reeds vroeg tijdig aan alle leden is verzonden om hen de gelegenheid te geven een nieuw bestuur te vormen. Gezien het gebrek aan medewerking die voorzitter Van Dolder constateerde rond het bestuurs werk zal het ongetwijfeld moeilijk zijn om binnen drie weken voldoende leden te vinden om een nieuw bestuur te kun nen vormen. Desondanks wekte de Vee- nendaal-voorzitter geen sombere indruk en heeft hij kennelijk 't vertrouwen dat er wel een oplossing gevonden zal wor den. Hij rekent daarbij de oude club liefde die wel degelijk bij vele Veenen- daal-leden aanwezig is. „Het is een door en door gezonde vereniging zon der schulden en met een uitstekende accommodatie, waarop we beslist wel trots kunnen zijn. Het gaat er nu echter om dat we geschikte mensen vinden die er wat voor willen doen". MNMM Theodoor Dobbe teas in de ja ren 1940-1945 net als de figuur die op hel oorlogsmonument in Scherpenzeel slaat uitgebeeld een man constant bezig zich op te rich ten ondanks de last van de bezet ting In dit gebied was het 25 jaar geleden niet zo pluis. Overal zaten mannen die tegen de bezettende macht indreunden. Dat er bij deze ver zetsmensen kaf onder het koren schuilde, zullen we geenszins bestrijden. Dat alle motieven tot het verzet bij allen even principieel of idealistisch waren, willen we evenmin stellen. Dat er altijd zuivere plichtsbetrachting werd nageleefd, zonder bijbedoelingen zal ook niet van ons geëist worden te geloven. En dat elke illegale werker een held was, zullen zij zelf het meest bestrijden. Er waren zeer beslist wel mensen die hun leven offerden voor anderen. Die het risico zagenen tóch namen Theodoor Dobbe. Hij was niet uit deze streek afkomstig, maar in de oorlog was hij hier vaak te vinden. Hij was vertegenwoordiger en be gon reeds in 1940 met verzetswerk. Een man dus van het eerste uur! Hij was een ras-uitbreker uit nazi-ge vangenissen en wist uit de meest ge vaarlijke situaties te ontkomen. Hij maakte wapens buit op de Duitsers en spioneerde. Zijn medewerkers werden gepakt, maar Dobbe ont sprong de dans. Op 14 mei 1941 was hij betrokken bij de bomaanslag op het SS-kwar- tier van officieren te Amsterdam. Dobbe was een van de weinigen die het er levend afbracht. Zijn naam en zijn daden werden bekend en be rucht bij de nazi's. De Duitsers werkten een groots op gezet plan uit, om hem te pakken te krijgen. De stunt was zo geraffi neerd, dat Dobbe er wel in moest trappen! Op zekere dag ontmoette Dobbe een vent met een gloednieuw Engels kostuum aan, met de firmanaam er nog in. Hij was in het bezit van pa pieren van de Geheime Dienst uit Engeland. De man boezemde Dobbe vertrouwen in. Toen de „agent" dan ook voorstelde om hem op een veili ge manier haar Engeland te bren gen, trapte Theodoor er in, evenals zijn vrouw. Hij ging metde man mee, na afscheid genomen te hebben van zijn vrouw. De geheime agent voerde hem re gelrecht in de armen van de vijand. Toen Dobbe het (te laat) in de gaten kreeg, ging hij gelijk op de vuist. Hij werd gevangen genomen. De provocateur, die hem meege lokt had, ging nu weer naar mevr. Dobbe en vertelde haar dat de over tocht gelukt was en of zij hem nu in contactwi 1de brengen met de opvol ger van haar man. Zij trapte er in. en Dobbe's opvolger vertelde wat hij wist met alle nare gevolgen van dien. Het kostte hem zijn leven. Inmiddels zat Dobbe in Schevenin- gen en probeerde aanhoudend er tus senuit te knijpen. Tenslotte werd hij aan handen en voeten gebonden. Hij werd overgebracht naar Utrecht en kreeg een dodencel toegewezen in de kazerne Croeselaan. Zijn cel was „toiletloos", daarom mocht hij ge bruik maken van de W.C., waar hij de situatie goed in zich opnam. Hij werd ter dood veroordeeld en moest voor het vuurpeleton verschijnen. Toen de dag aanbrak zou hij uit de cel worden gehaald, mafir... de cel was leeg! De vogel was via het raampje van de W..C gevlogen. Hij was zijn belagers weer te glad af geweest. Wie meende dat hij nu genezen was van zijn verzetsdrang, vergiste zich schromelijk. Theodoor Dobbe hield zich een paar maanden schuil en begon toen weer opnieuw. Overste Boeree wijst hem in zijn boek aan als de ontwerper van de P..B-overvallen, o.a. te Renswoude en Woudenberg. Een zomer lang was hij zelfs K..P-leider te Scherpenzeel. handen en kreeg gratis logies in de strafgevangenis te Arnhem. De pre dikende Zwerver was in het bezit van valse papieren, zodat de S.D. geen kans zag 's mans idenditeit vast te stellen. Als ze daar achter kwa men zou het een foute boel worden voor ds. Frits en vele anderen. Men moest dus trachten hem te bevrij den vóór hij herkend werd. Theodoor Dobbe ontwierp een. plan, dat door Johan van Twente met zijn K.O. zou worden uitgevoerd. De vastgestelde datum voor het karwei was 12 mei 1944. Men wist niet dat de dominee de nacht tevoren, van 11 op 12 mei dus, naar Vught zou worden overgebracht. Echter, een cipier die daar weet van had, gaf het door, zodat Johan van Twente haast achter het werk ging zetten. Op de avond van de 11e mei reden twee auto's uit Oosterbeek. Beide wagens bevatten een aantal gewa pende „marechaussees", terwijl wa gen I ook nog een „gevangene" ver voerde. Even later belden ze aan de buiten poort van de gevangenis. Ze toon den de „zware gevangene", die de volgende morgen door de S.D. moest worden verhoord. De gevangene stond er zo ongelukkig bij, dat de portier geen moment argwaan kreeg. Hij belde de binnenportier en wel dra zwaaiden de poorten open. Toen ze weer gesloten waren haalde zo wel, de marechaussee als de gevan gene enig „speelgoed" tevoorschijn, met medewerking waarvan zij de be wakers al heel spoedig zelf achter slot en grendel zetten. De overvallers borgen de pistolen nog niet weg, want er was nog meer te doen. Via een plattegrond van de gevangenis gingen zij even op visite bij de directeur. Zijn kamer vonden ze snel en liepen brutaalweg, zon der kloppen naar binnen. Dat zinde de man bijzonder slecht. Dat was streng verboden. Dus richtte hij zich op (hij zat met zijn hoofd ge stut door zijn handen te lezen) om even flink uit te razen. Deze neiging werd echter sterk ge temperd toen de man in de loop van twee pistolen keek. Hij besefte dat de stemmen van deze blaffers aan zijn geblaf voorgoed een einde zou den kunnen maken, dus zag hij van zijn voornemen af en zweeg. De overvallers hadden niet veel tijd, en zo zat de directeur spoedig tussen de bewakers in de cel, om daar even tueel gevolg te kunnen geven aan de aanvankelijk gerezen neiging, aa- gezien daar de dreiging wellicht min der was... Er was voor gezorgd, dat er geen alarm kon worden geslagen. Na ruim een half uur was alles gefikst en ds. Frits de Zwerver gered. De dominee werd afgeleverd aan Swart de eigenaar van rusthuis „Hemel dal" te Oosterbeek. Daarna reed men snel weg met de van de S.D. „geleende" wagens. De auto's bevielen zo goed dat men besloot ze maar even over te spuiten. Dat gebeurde te Heelsum, terwijl er een nieuw nummerbord op kwam, dat bij Macosan te Ede was klaargemaakt. De dominee kon weer verder pre- ke. En Dobber kon weer broeden op een nieuw plan. Tegen de zomer van 1944 was er een zwervende dominee die in de Achterhoek een soort hagepreken hield voor de onderduikers. Op een slechte dag liep hij de Duitsers in 99 RHENEN „AI vóór de oorlog gingen we met de kinderen van „De Rood borstjes" een dagje uit, maar sinds vele jaren na de bevrijding gaan we een volle week op stap." Dat vertel de gisteravond mevrouw Otting, die al bijna 35 jaar bij dit Rhenense kin derkoor alle karweitjes opknapt als voorzitster. „Zaterdagmiddag om twee uur gaan we met vijfendertig kinderen per bus naar Aalten, waar we tot volgende week vrijdag blijven. Het zijn alle maal leden van onze vereniging. Ze sparen er het hele jaar voor. Per kind kost zo'n week kamperen op een kam peerboerderij f 40,-. Niet alle leden gaan mee, omdat de moeders niet sparen en een bedrag van f 40,- in eens vaak te veel is. Dat is voor de thuisblijvertjes natuurlijk wel erg jammer." Mevrouw Otting krijgt de komende week assistentie van de dames Cupe- ri en Van Willigen. Maar dat drietal heeft dan ook wel de handen vol. „Je moet overal voor zorgen, eten koken, de kinderen bezig houden, met ze op pad gaan en zorgen dat ze op tijd naar bed gaan en geen lawaai schoppen als er geslapen moet worden. Elke dag hopen we bij goed weer naar het nabij gelegen zwembad te gaan." Mevrouw Otting vertelde tenslotte nog, dat er ook wel eens uitwisselingen plaats vonden met andere koren in ons land en zelfs in het buitenland. „Zo'n week onderons kamperen be valt echter veel beter. Je hebt alle kinderen bij elkaar, omdat ze niet uit besteed behoeven te worden op ver schillende adressen en je behoeft nie mand terug te vragen zoals dat bij een uitwisseling usance is. Maar zoals we het nu doen staat het onomstotelijk vast, dat we met z'n drieën wél een veel zwaardere taak hebben. Maar dat hebben we er graag voor over."

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 5