KONING KLANT EINDELIJK EENS WAKKER - DAT WIL HET C.C.O.
S
5
2
<c
zaterdag 12 juli
De addertjes
aan
de buisdeur
Koning Klant zit maar wat op zijn troon, laat zich door
slimme jongens elke dag weer de hermelijnen mantel
omhangen en ziet de knipoogjes niet, die daarbij wor
den gewisseld. In wezen heeft hij niets te vertellen.
Misschien wil hij dat ook al lang niet meer, is hij te
vreden met het knikkebollend dromen over vroeger.
En wat moeten we daar nu mee moet zijn koning
schap nieuwe inhoud krijgen of is het voldoende, dat
hij alleen maar wakker wordt De Stichting Consu
menten Contact Orgaan In Den Haag praat over dat
koningschap al niet meer. Onze tijd vraagt immers
nuchtere termen, die onmiddellijk aanspreken. Als die
klant maar eens wakker wil worden, dat is genoeg.
Het CCO is met dat wakker schudden en wakker hou
den dagelijks bezig, sinds het in 1957 werd opgericht
door de drie vakcentrales, de Consumentenbond,
Co-op Nederland, de Stichting Nationale Contactcom
missie voor Gezinsbelangen en de Nederlandse Ver
eniging van Huisvrouwen. Het doel Is onder meer
standpunten te formuleren in allerlei vraagstukken
van de consument en het voorleggen van die stand
punten aan alle daarvoor in aanmerking komende in
stanties. Hieruit moeten dan wettelijke en andere
maatregelen ter bescherming van de consument voort
komen. Tegelijkertijd voert de stichting via een zuster
organisatie de bekende test uit, zoals we die van de
Consumentenbond kennen en de resultaten van die
test zijn, samengevat in brochures, zoals er hiernaast
een is afgebeeld, te koop voor f 1,50. Als de activitei
ten van het CCO weer eens in het nieuws zijn ge
weest, komen er vaak duizenden aanvragen voor die
brochures. Maar wanneer komt het CCO in 't nieuws
„Veel te weinig, omdat we maar een klein propagan-
dabudget hebben", zegt directeur P. E. M. van der
Post in zijn kantoor boven de Asta-bioscoop aan het
Spui in Den Haag. Hij vergelijkt de opkomst van het
CCO met die van de vakbeweging in vroeger jaren.
Die heeft er ook lang over moeten doen om algemeen
erkend te worden, maar nu is zij het. Het CCO staat
nü aan het begin van die lange weg en er kan nog wei
een generatie overheen gaan voordat het even ver is
ais de vakbeweging nu. Die tijd zal komen, daarvan is
het CCO ten volle overtuigd. En die tijd moet ook ko
men, wil de consument bijvoorbeeld alleen maar zijn
simpele recht om „ja" of „nee" te kunnen zeggen, be
houden.
Tot de problemen waarmee het CCO zich op 't ogen
blik bezig houdt behoort ook de „agressieve verkoop"
aan de deur, waartegen in Nederland vrijwel geen be
scherming van overheidswege bestaat. Ook vanuit
Gelderland neemt het aantal klachten hierover de laat
ste tijd sterk toe mensen tekenen op onweerstaan
baar aandringen van een colporteur „inschrijvingsfor
mulieren", die later rechtsgeldig blijken te zijn, maar
die slechts „recht" geven op veel te dure of inferieure
artikelen. Talloos zijn de variaties, waarin dit gebeurt.
Eindeloos is ook de ellende, die hieruit voort kan ko
men. Op deze pagina geven wij er een paar beelden
van, in een gesprek met de heer Van der Post naar
het leven getekend.
O)
■wTcffrfelaJTe? iMn iiwnErfr^e
maandeweer belangrijk toe.
Het C.C.O. meent daarom de Nederlandse consumenten nogmaals en met de
meeste nadruk te moeten waarschuwen tegen o.a.s
a. het kopen van huishoudelijke apparaten en gebruiksvoorwerpen, zoals
wasautomaten, stofzuigers, keukenmachines, pannen en zilverwerk van
langs de huizen leurende colporteurs, reclame-agenten of hoe zij zich
anders mogen noemen;
b. het deelnemen aan autobustochtjes, die gratis of tegen geringe betaling
worden aangeboden. Tijdens dit soort uitstapjes wordt via demonstraties
getracht de deelnemers - meest ouden van dagen en sociaal zwakkeren -
te brengen tot de aankoop van electrische bedverwarmers en andere arti
kelen;
c. het aangaan van studie- of opleidingscontracten bij instituten van
schriftelijk onderwijs, die hun cursussen niet tussentijds met een ter
mijn van drie maanden of minder,opzegbaar hebben gesteld.
Zoals ook in het verleden reeds herhaaldelijk werd gedaan, blijft het
C.C.O. de consument met'klem adviseren zich voor al zijn aankopen te wen
den tot de bonafide gevestigde detailhandel.
ken - sluit een studieverzekering af voor zfjn
zoontje en komt in jaren niet meer van het
contract af, waarmee hij tóch te pakken is ge
nomen. „Deze kerels én vrouwen! krijgen
hun kans omdat wij in Nederland niet gewend
zijn om genomen te worden", zegt de heer
Van der Post. „Veel meer dan 99 procent in
ons vaderlandse bedrijfsleven is betrouwbaar.
Men is er niet op verdacht dat er ook uiterst
onbetrouwbare bedrijven zijn. Die krijgen daar
door hun kans. Daarom moet je niet zeggen
dat het stommiteit is van de klanten, maar
misbhuik van vertrouwen". Hoewel, er blijven
ook voor hem nog wel onbegrijpelijke dingen
in de houding van de klant. Immers, alles wat
aan de deur wordt gepresenteerd kun je in ons
land krijgen op een afstand van misschien een
kwartiertje lopen. In goede zaken, waar men
prijs stelt op continuïteit in het contact mat
de klant en waar die klant ook welkom is, als
er achteraf Iets te reclameren valt.
eerder heeft de CCO-directeur ge
zegd, dat de wettelijke bescherming hier tekort
schiet. Is er dan helemaal niets meer aan te
doen als een contract is getekend? Het CCO
adviseert tegenwoordig al eens, de dreig- en
brandbrieven terzijde te leggen. De meeste men
sen doen dat namelijk niet en de enkelingen die
zich wel te weer stellen lopen er vaak zo tussen
door en tussenuit.
De betrokken bedrijven laten het dan maar
zo, wellicht in de vrees, dat de kantonrechter
zich bij een hele rij gevallen uit dezelfde serie
kan gaan afvragen of er tóch niet iets verkeerd
zit. Maar er moet bij gezegd worden, dat 't ook
heel anders kan gaan en dat de kantonrech
ter dan wel degelijk verplichting tot betaling
oplegt. Een vaste lijn is hier niet in te vin
den, zolang wettelijke bepalingen op unfaire
verkoopmethoden uitblijven en de wet op het
afbetalingstelsel niet wordt herzien. Tot zolang
zal er vrij baan zijn voor deze methoden, zullen
vooral sociaal zwakkeren er het slachtoffer van
blijven worden, zal het CCO er ook tegen blij
ven vechten op elk bereikbaar niveau.
„Zeg het ze nog een keer", vraagt de heer
Van der Post - „zeg nog eens tegen iedereen
dat je nooit direct een handtekening moet zet
ten. Laat die verkoper nog een keer terug
komen, praat er eens met iemand over, lees die
kleine lettertjes en laat 'em dan desnoods nóg
een keer terugkomen. Dan heb je de kans om
uit de ban te ontsnappen van iemand die Ie
beginsel sterker is dan je zelf bent".
Kwade geesten die sterker zijn dan wij dat
is wél Iets om over na te denken.
DACHTEN DAT HET EEN DAG UIT
DUIZENDEN WAS GEWEEST
ZE
|~jet was al laat In de avond, toen de
verkoper vertrok met een hartelijke groet en
met de verzekering, dat ze van déze wasauto
maat wel uitzonderlijk veel plezier zouden bele
ven. Eigenlijk wès dat plezier er al. Een ma
chine van achttienhonderd gulden met zeven
honderd gulden korting. En dat bedrag van elf
honderd gulden mocht afbetaald worden met
een behoorlijk lange looptijd. Hoe komt een
mens aan zo'n gelukje? De jonge vrouw had er
eerst niet zoveel oren naar, toen de verkoper
tegen een uur of acht die avond aanbelde. Je
hoorde zoveel waarschuwingen tegen verkoop
aan de deur. Ze wist ook een naam van een be
paald bedrijf, waartegen gewaarschuwd was.
Maar de verkoper bleek die naam óók te ken
nen, hij begon met te zeggen hij beslist niet van
dèt bedrijf kwam, die oplichtersclub, die het
brood uit de mond stootte van bona-fide colpor
teurs zoals hij. Mevrouw moest niet in paniek
raken, maar hem eens even binnen laten, hele
maal vrijblijvend natuurlijk, ze was toch een
vrij mens In haar eigen huis, nietwaar, en wat
kon haar nu in dat eigen huis gebeuren? De
verkoper had groot gelijk gehad, dat zag ze nu,
aan het eind van de avond. Hij drong haar niets
op, wilde graag een uur wachten totdat haar
man ook thuis gekomen was, „want die moet
in zo'n belangrijke zaak toch meepraten, vindt
u ook niet, mevrouw?" In dat uur vertelde hij
haar van alles over zijn eigen gezin waarvoor
hij nu op pad was, over de wasautomaten uit
een vooraanstaande buitenlandse fabriek, die de
markt in Nederland ging veroveren. Haar man,
inmiddels thuis gekomen, toonde zich in 't be
gin net zo wantrouwend als zij was geweest.
Maar gelukkig had hij uiteindelijk toch ook in
gezien, dat het een eerlijke zaak was en dat nü
die wasautomaat er eindelijk zou kunnen komen.
Ze gingen slapen met het blijde gevoel dat het 'n
dag uit duizenden was geweest. En morgen
mochten de buren bést weten wie deze avond
zo lang op bezoek was geweest met die mooie
auto.
aar dan blijft er de klant nog, die
er telkens weer intrapt. Tegen de heer Van der
Post mag je niet zeggen: „Hoe komt Iemand
zo gek?" Hij vindt het allerminst „gek" dat zo
veel mensen bezwijken voor de argumenten van
de echt agressieve en unfaire verkoper. Het ge
beurt telkens weer, dat mensen ervoor bezwij
ken die het zelf ook niet voor mogelijk hadden
gehouden daar zit nu juist het grote gevaar
in. Er is niet een X aantal domme mensen dat
vroeg of laat in de vangarmen van de agressie
ve verkopers blijft hangen en al was dat zo,
dan nog zou er iets aan moeten gebeuren. Het
zijn mensen uit alle rijen van de intelligentie-
cijfers. De ene keer is het een professor, die
zich een encyclopedie laat aansmeren tegen
(achteraf) ongelooflijke voorwaarden, de ande
re dag is het een huismoeder, die zich in on
draaglijke schulden steekt.
Een jonge vader - een wakkere vent, die ze
in zijn dagelijkse werk niets wijs hoeven te ma
Het Consumenten Contact Or
gaan is niet een organisatie die er
in haar waarschuwingen doekjes
om windt. Daaromaarzelt men
niet bij alle waarschuwigen die
men uitzendt tegen agressieve
verkoopmethoden aan de deur
zo nauwkeurig mogelijk te ver
tellen welke artikelen het meest
de belangstelling hebben van de
ze „vertegenwoordigers"Hamen
worden in deze waarschuwingen
zelden of nooit genoemd. Niet
dat men bang is een bepaalde
zaak met kwade praktijken aan
de kaak te stellen het is meer
'n kwestie van door ervaring wijs
geworden. CCO-directeur Van
der Post: „Noem in een waar
schuwende publikatie nooit na
men van malafide bedrijven. Dan
wordt de volgende dag het land
overstroomd door colporteurs die
zich hiertegen afzetten en onmid
dellijk met allerlei nieuwe namen
voor de dag komen. Dan is het
middel erger dan de kwaal. Het
is als met onkruid: direct nadat
je het hebt uitgetrokken komt het
weer op
En hier dan een greep uit het
onafzienbare en onoverzichtelijke
arsenaal van „kunstjes" waarmee
de heren colporteurs hun klanten
tegen wil en dank in de gewenste
richting proberen te duwen. Mis
^^m een lang verhaal kort te maken:
die wasautomaat was hoogstens vierhonderd
gulden waard, geen elfhonderd en zeker geen
achttienhonderd. De aanbetaling van tweehon
derd gulden, terstond en ter plaatse te voldoen,
vormde de provisie voor de verkoper. Annule
ring van het koop- en afbetalingscontract bleek
niet mogelijk te zijn. Ergo: echtpaar nummer
zoveel zat in de boot. De enige meevaller die
er eerst nog in leek te zitten ging ook nog in
rook op. De colporteur had namelijk coupons
achtergelaten met een „waarde" van honderd
gulden, die verzilverd konden worden zodra een
tip was gegeven waarop hij weer een machine
kon verkopen. Naderhand bleek hij op die adres
sen dan een machine te verkopen van een an
der type, zodat („sorry mevrouw, meneer, die
mensen hebben een èndere machine genomen")
de coupon ongeldig werd. Toen de gekochte
wasautomaat kapot ging bleek de verkoper geen
service te kunnen verlenen, omdat de zaak niet
meer bestond. Kortom één langdurige, doffe
ellende kwam achter de transactie aan, waar
mee het echtpaar aan het eind van die avond
zo blij was geweest. Het gebeurt elke dag op
nieuw, met wasautomaten, met pannen en zil
verwerk, met studie- en opleidingscontracten,
met gratis autobustochtjes enzovoort. De Neder
landse wetgeving biedt er geen bescherming te
gen, alle aandrang - onder meer van de So
ciaal Economische Raad ten spijt. Bij „con
tractbreuk" moet de kantonrechter de verko
pers vaak in het gelijk stellen. Wat mankeert
die verkopers eigenlijk, dat zij ons zo te pakken
nemen en wat mankeert ons, dat we 't hen la
ten doen?
(^)ver die verkopers kan de heer P.
E. M. van der Post, directeur van de stichting
Consumenten Contact Orgaan, kort zijn. Hij
noemt hen „lieden die meestal een arbeidsver
leden als een vergiet hebben" en die nu van de
ene mala-fide onderneming naar de andere wip
pen. Hun capaciteiten om mensen omver te pra
ten zijn onmetelijk, hun trucjes voor velen on
weerstaanbaar. Ze komen ergens binnen en
vragen naar het paspoort van hun slachtoffer.
Dan blijkt warempel, dat de laatste twee cij
fers van het paspoortnummer door de fabriek
zijn aangewezen als prijsnummers: de eigenaar
komt in aanmerking voor een bijzondere aanbie
ding, waarvan er in elke plaats maar ééntje
wordt gedaan. Of, vooral in de dorpen, ze zijn
nét bij mevrouw van de dokter of mevrouw van
de notaris geweest en die heeft óók gekocht
dan miet het toch wel betrouwbaar zijn, niet
waar? Ze hebben dan wél iemand uitgezocht
waarvan ze zeker weten, dat zij toch mevrouw
van de dokter niet durft op te bellen om te vra
gen of het verhaal klopt. Klinkt het allemaal
CCO-directeur P. E. M. van der Post
raakt niet gauw uitgepraat als hij het
heeft over de belangen van de consument
en over wat nog allemaal gebeuren moet
om die belangen veilig te stellen.
wat simpel? Jazeker, maar het gebeurt honderd
en duizendvoudig, het gebeurde gisteren, van
daag en morgen gebeurt het wéér. We kunnen
de heer Van der Post tegenwerpen, dat er ook
betrouwbare colporteurs zijn. Dat zal hij niet
ontkennen, maar dan wil hij er uitdrukkelijk bij
zeggen, waaraan dié te herkennen zijn. Zij zul
len nooit bij 'n eerste bezoek een handtekening
afdwingen. Zij zullen het nooit erg vinden
dat althans niet laten blijken wanneer de
klant eens een weekje rustig wil nadenken. In
die bedenktijd kan de klant nagaan of hij met
een degelijke onderneming te doen heeft, die
hem in de gelegenheid stelt om alle kleine let
tertjes van het contract te lezen en daarbij uit
leg wil geven. Die prijs stelt op continuïteit van
dienstverlening. Wanneer een verkoper bij zijn
eerste bezoek kennelijk niet de deur uit wil zon
der handtekening en handgeld zit de zaak fout.
Van zo'n verkoper zegt de heer Van der Post
nog: „Hij moet met het aanbetalingsgeld zijn
provisie verdienen. Als hij in een bepaalde week
op donderdag nog niets verkocht heeft, dan ga
randeer ik u dat hij op die donderdag wél iets
verkoopt. Hoe dan ook, het gebéurt op die dag".
En over de baas van die verkoper: „Zo'n be
drijf verandert soms driemaal per jaar van
naam. 't Is net onkruid, het komt direct weer
op nadat je het hebt uitgetrokken".
schien hebt u een van deze praat
jes wel eens aan de deur gehoord
zo niet prent ze dan in uw ge
heugen en wees gewaarschuwd.
„Tekent u alleen het inschrij
vingsformulier maar. Dan
kom ik volgende week terug
met het definitieve controct."
Maar die handtekening blijkt
onherroepelijk te zijn.
..Als u niet direct bij afleve
ring kunt betalen regelen we
dat later wel." Meestal valt
er „later" niet veel meer te
regelen, want het contract
vermeldt dat mondeling ge
maakte afspraken niet geldig
zijn.
„Kunt u de aanbetaling niet
even van de buren lenen? Ik
moet deze speciale aanbiedin
gen morgen afrekenen op de
zaak."
„Honderden guldens beneden
de winkelprijs." Leug gevon
den, maar zijn die artikelen
in de winkel verkrijgbaar?
„Deze elektrische deken
wordt vaak door dokters
voorgeschreven." Door welke
dokter? Waar? Aan welke
patiënten?
Ons bedrijf is een dochter
onderneming van de fabriek,
waarvan u dat tv-toestel daar
in de hoek hebt gekocht." De
namen lijken dan wat op elk
aar, verder is er geen enkele
overeenkomst. Een goede
naam wordt zo gebruikt voor
een kwade zaak. Niets tegen
te doen.
