Veenendaals
dagblad
'Amerikanen houden Loena-15
nauwlettend in het oog
Oefenen
met L.M.
Buiten
Achtduizend postduiven
door mistral weggevaagd
Rode Kruis mag
aantal vluchten
op Biafra maken
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
I Stralend weer
bij de start
Besprekingen
in Chabarovsk
worden hervat
Militair gooit
handgranaat
op speelplaats
Vele gewonden
bij onlusten in
Nrd-Ierland
SOVJET-RUIMTESONDE GAAT APOLLO-U VOOR
Minister Veringa
naar lancering
GERARD WAS
EEN MEISJE
Schade 2*U miljoen gulden
Ruzie eindigde
in omarmin»
Tien gewonden
bij frontale
botsing
Brandweerman
omgekomen
in Otterlo
H
BORMAN BOOS
Bed
VAAG
ESKADER
GRONDMONSTERS
MAN VERDACHT
VAN OPLICHTING
Afkoelingsperiode
bij mijnmaalschappij
op Curasao
MARIANNE FAITHFULL
BIJ BEWUSTZIJN
MUUR STORTTE l/V
Nieuwe socialistische
partij in Frankrijk
zingende
dolfijnen..
...in het
dolfinarium
Harderwijk.
VTB Harderwijk-Tel. 03410-2569.
c*
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28. Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.), Qiro 1321600.
Losse nummers 0,25: Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. nu 12.35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
MAANDAG 14 JULI I969 - 43e JAARGANG no. I62
/^APE KENNEDY Amerikaanse volgstations letten scherp op de Russi-
sche ruimtesonde Loena-15, die het afgelopen weekeinde in de richting
0 De astronauten Armstrong
(links) en Aidrin zijn hier druk
aan het oefenen in het imitatie-
maanlandingsvaartuig (LM.), waar
mee zij als eersten op de maan zul
len landen.
van de maan werd gezonden. De Loena-15 kan wellicht storende invloed heb
ben op de komende tocht van het bemande ruimteschip Columbia naar de
maan.
Volgens zegslieden van de Ameri
kaanse rijksdienst voor luchtvaart en
ruimtevaart (NASA) is het niet aanne
melijk, dat de Sovjet-Unie met deze
niet-aangekondigde lancering de tocht
j van de astronauten Armstrong, Aldrin
j en Collins opzettelijk wil doorkruisen
J of storen.
In de Sovjet-Unie is nauwkeurig be-
kend welke koers de drie astronauten
j op weg naar de maan en op de terug-
weg van de maan naar de aarde zul-
j leci volgen indien hun reis volgens plan
J gaat.
et zal
stralend weer zijn wan
neer de astronauten Arm-
strong, Aldrin en Collins woensdag
aan hun reis naar de maan begin-
nen. Die verwachting werd gisteren
bekend gemaakt door de weerkun-
ddge dienst op de lanceerbasis.
Een halve aardbol westwaarts
j daarvan ging gisteren het Ameri-
kaanse vliegdekschip Hornet op weg
van Honoloeloe naar de plek waar
het op 24 juli de drie astronauten
na hun terugkeer aan boord moet
nemen. Er waren enkele kleine
technische moeilijkheden in de ma-
chinekamer van de Hornet, maar
die hoopte men snel te kunnen ver-
helpen.
Armstrong, Aldrin en Collins ge-
noten gisteren van hun laatste rust-
j dag voor de aanvang van hun reis.
Zij waren van plan geweest wat uit
te blazen op het strand, nabij de
plek op de lanceerbasis waar zij
hun eigen buitenhuis hebben, maar
J het weer was erg regenachtig.
Het slechte weer was ook een te-
genvalier voor de honderden tech-
nici die een „adempauze" hadden
J gekregen. Tijdens het weekeinde
werd het aftellen zestien uren lang
onderbroken.
Frank Rorman, de ex-astronaut
J di thans een functie heeft bij de
Amerikaanse ruimtevaartraad
niet te verwarren met NASA
heeft het aan de stok gekregen met
j dr. Charles Berry, de chef van de
5 medische dienst van NASA. Volgens
Borman had dr. Berry het voorge-
nomen diner van president Nixon
met de drie astronauten op de
avond voor hun vertrek niet mogen
afraden. Het etentje met Nixon zou
heel goed voor het moreel van Arm-
j strong, Aldrin en Collins zijn ge-
weest, meende Borman.
Borman was in zijn wiek gescho- j
5 ten, omdat hij het was geweest die
een uitnodiging voor het diner met
Z de astronauten naar het Witte Huis J
5 had gezonden en omdat dr. Berry
S dat diner had afgeraden zonder
5 overleg met hem te plegen.
SCHIPHOL Minister dr. G. H. Ve-
ringa (Onderwijs en Wetenschappen)
is gisteren van Schiphol naar Ameri
ka vertrokken. Hij behoort, evenals
prins Claus, tot het grote gezelschap
diplomaten en politici dat van nabij de
lancering van de Apollo 11 naar de
maan op 16 juli zal bijwonen.
XJier en daar in de bossen geven
de plaatsen, waar de reebok
zijn bed opmaakte, aanduiding
voor de aanwezigheid van dit wild
en het is aardig, wanneer de stad
se pensiongasten daar oog voor
hebben. Die krab- en veegplekken
kunnen veelvuldig wezen, want ree-
en komen jaar-op-jaar méér voor.
We dienen er echter aan te denken,
dat een eenmaal benutte sponde
weinig attractie meer schijnt te
bieden, m.a.w. dat uit het aantal
bedden niet de stand der dieren
mag worden afgelezen. Komen ze
in de kwekerij van het bosbeheer,
dan volgen ze gaarne de open ril
len met de jeugdige sparretjes en
daar het ree, vóór het zich neer
laat, nooit nalaat het leger zorgvul
dig van takjes, sprik, dennekegels
enz. te ontdoen door slaan met
de voorlopers wordt menige
plant losgerukt en rveggeslingerd
of anderszins beschadigd, terwijl
tenslotte een uitgetrokken zaailing
zelden weer op de kale plek vaste
voet krijgt. Zo is het zondenregis-
ter voor de bosbouwer onaangena
me lectuur, al wordt er menige,
overtreding aangedikt. Liever ziet
men evenwel, dat onze bosgazellen
zich concentreren op de bermen
van de wegen en clairières. Behal
ve aan de ligplaatsen met hun ge
schramde, als geroskamde stam
metjes en de over het pad gegesel
de blaren en mosplakken aan het
hout, kennen we nog andere aan wij
zingen voor het verblijf van ree
wild, zoals de geelwitte strepen
tussen het schaarhout, waar de bok
het ruw-behaarde bast- of kolfgewei
schoonde, door het fluweel van de
koptooi aan vrijstaande dunne
stammen af te schuren. We blijven
daar morgen nog even naar kijken.
14 juli 1969 A. B. WIGMAN
Bij NASA waren geen technische ge
gevens over de tocht van de nieuwe
Russische ruimtesonde bekend. In de
Sovjet-Unie werd er alleen over ge
meld, dat de ruimtesonde dient voor
voortzetting van de wetenschappelijke
bestudering van de maan en omgeving
daarvan. Precies op dezelfde vage ma
nier was in april 1968 de taak beschre
ven van de ruimtesonde Loena-14, die
toen in een baan om de maan werd ge
bracht.
Loena-15 werd gistermorgen volgens
Radio-Moskou uit een baan om de aar
de in de richting van de maan gesto
ten. Dat gebeurde om vijf minuten
voor zes Moskouse tijd. Het eerste
nieuws daarover maakte Radio-Mos
kou pas drieëneenhalf uur later be
kend. De ruimtesonde was toen al
65.000 kilometer van de aarde verwij
derd.
Op Cape Kennedy is de Russische be-
langstelling voor de komende lancering
van de Apollo-11 duidelijk merkbaar.
Een eskader van de Rode Vloot, be-
staande uit een met raketten bewapen-
de kruiser en zeven andere schepen
ligt sedert zaterdag op een afstand van
ongeveer dertig mijl van de lanceer-
basis uit de kust.
Het eskader zal vier dagen na het
begin van de reis naar do maan van
Armstrong, Aldrin en Collins een offi-
cieel bezoek aan Cuba brengen.
Amerikaanse verkenningsvliegtuigen
en een radarschip van de Amerikaan-
se marine houden het Russische eska-
der in het oog.
De directeur van het observatorium,
J Sir Bernard Lovell, zei niet te ver-
j wachten, dat de „Loena-15" grond-
monsters van de maan naar de aar-
j de zal brengen. Hij gelooft, dat het
Russische maanschot het begin is
van een nieuwe serie maanvluchten,
die moet resulteren in het naar de
aarde brengen van maangrond door
onbemande ruimteschepen. Volgens
Lovell zijn de Russen nog niet zo
ver dat ze dit nu al kunnen doen. Hij
geloofde dat zij flink op hun tijdsche
ma achter zijn geraakt, terwijl de
Amerikanen inmiddels een jaar op
hun programma vooruit zijn.
De Amerikaanse ruimtevaarder
Frank Borman, die dit weekeinde van
een reis door de Sovjet-Unie in de Ver
enigde Staten terugkeerde, heeft zich
sceptisih uitgelaten ten aanzien van de
kans van slagen wanneer de Russen, zo
als osmmigen vermoeden, met de „Loe
na-15" grond van de maan naar de aar
de willen brengen. Wanneer het ze lukt
zou het groots zijn, maar het is tamelijk
moeilijk, aldus Borman, die daaraan
toevoegde dat een dergelijk succes het
belang van de Amerikaanse bemande
ruimetvlucht met de „Apollo-11" niet
behoeft te verkleinen. Het feit, dat een
mens zich ter plaatse een oordeel kan
vormen is door niets te vervangen, al
dus de ruimtevaarder.
HEINO Het gezin H. Askamp in
Heino heeft bijna een dag in de veron
derstelling geleefd dat hun pasgeboren
kind een jongen was. De vader liet zelfs
de baby als jongen in de burgelijke
stand opnemen.
De vergissing ontstond toen de arts,
die bij de bevalling aanwezig was, de
ouders direct na de geboorte feliciteerde
met de „welgeschapen zoon". Niemand
controleerde of het geslacht wel juist
was vastgesteld. Pas enkele uren nadat
de vader zijn zoon had laten inschrijven
kwam men achter de waarheid.
Intussen heeft het dochtertje van het
gezin Askamp een andere naam gekre
gen. Het heet inplaats van Gerard voor
taan Ilse.
De Zwolse officier van Justitie zal
eerst nog toestemming moeten geven
voor wijziging van de geboortenakte.
VENLO De Venlose politie heeft
de 55-jarige C. B. uit die stad aange
houden op verdenking van oplichting
en valsheid in geschrift. Twee finan
cieringsmaatschappijen zou hij hebben
opgelicht voor respectievelijk 75.000 en
42.000 gulden.
AMSTERDAM Per 1 oktober is
de heer H. ten Brink, hoofdredacteur
van „Ruim Zicht", het officiële orgaan
van het NKV, benoemd tot hoofdre
dacteur van een nieuw uit te geven
tijdschrift bij NV Uitgevers Maatschap
pij „Bonaventura" (Elsevier).
WUPPERTAL Ruim 8000 Europese postduiven worden vermist. Hun eige
naren in zes landen, waarbij ook Nederland, vréztp dat een mistral in Zuid-
Frankrijk de schuldige is.
Slechts 30 van de 8.217 postduiven, die vrijdag in Barcelona werden losgelaten
voor een internationale vliegwedstrijd, zijn tot dusverre naar hun hokken te
ruggekeerd.
Dit heeft Helmut Joel van het „Wcsl-
duitse verbond van postduivenhouders"
bekendgemaakt. Eerlijk gezegd vrezen
wij het ergste, merkte hij op. Volgens
Joel zijn de duiven door de mistral
(een koude droge wind) vermoedelijk
de Middellandse Zee ingeblazen.
Wij veronderstellen, dat de vogels in
het water terecht zijn gekomen toen
zij de Rhónevallei bereikten, zei hij.
De duiven, die het overleefd hebben,
zullen vermoedlijk enkele dagen nodig
hebben om de reis naar het noorden
voort te zetten.
Het gros van de duiven had zater
dag weer op de hokken moeten zijn,
zei Joel. Wij vrezen thans, dat de
meeste niet zullen terugkeren.
De gemiddelde waarde van de dui
ven was 270 gulden, zei hij, maar som
mige waren tienmaal zoveel waard.
Het totale verlies wordt geraamd op
2.250.000 gulden.
MOSKOU De Chinese delegatie, die
in de Russische stad Chabarovsk met
de Russen besprekingen heeft gevoerd
over scheepvaartkwesties op de rivie
ren aan de gemeenschappelijke grens
doch zaterdag de onderhandelingen als
gevolg van het recente indident op het
eiland Goldinski in de grensrivier
Amoer afbrak, is binnen 24 uur van
gedachten veranderd. De Chinezen lie
ten gisteren weten, dat zij bereid zijn
in Chabarovsk te blijven en de be
sprekingen voort te zetten.
De Russen waren vervolgens even
eens tot hervatting van de conferentie
bereid. De onderhandelingen van de in
1951 gevormde „gemengde commissie"
in Chabarovsk begonnen op 18 juni
van dit jaar. Zij hebben ten doel
scheepvaartproblemen op de grensrivie
ren Oessoeri, Amir, Argoen, Soengatsja
en het Hankameer tot een oplossing te
brengen. Doordat de rivieren door de
toevloed van smeltwater vaak hun
loop veranderen moeten de scheepvaart
routes herhaaldelijk opnieuw worden
vastgesteld.
TURIJN Twee automobilisten,
die na een aanrijding in Turijn in
een heftige ruzie verwikkeld raak-
ten, zijn elkaar tenslotte tot tranen
bewogen in de armen gevallen. Toen
omstanders namelijk de twee kemp-
I hanen ertoe hadden bewogen el-
kaars namen en adressen te note-
ren en de zaak aan de verzekerings
maatschappijen over te laten ontdek-
ten zij, dat zij halfbroers waren die
elkaar sinds 1941 niet meer hadden
ontmoet. De mannen besloten meteen ij
de schade in te halen en gezamenlijk
de vakantie door te brengen. Een
van de broers woont en werkt in
Londen, de ander in zijn geboorte-
plaats Cagliari op Sardinië.
SCIIOONLOO In Schoonloo ont
stond zondagmiddag een frontale bot
sing lussen twee personenauto's, waar
bij tien personen werden gewond. Met
drie ambulances werden zes ernstig ge
worden naar het Wilhelminaziekenhuis
in Assen overgebracht.
Een personenauto, bestuurd door de
46-jarige heer Bloemraad uit Wormer-
veer, verleende geen voorrang aan een
personenauto, bestuurd door de heer
Glas uit Stadskanaal. De heer Bloem
raad, zijn 45-jarige echtgenote en een
69-jarige schoonvader werden ernstig
gewond. Een vierde inzittende, mevr.
Oostveen kon na behandeling huis
waarts keren.
Van de andere auto werden de twee
dochtertjes (11 en 12 jaar) van de fa
milie Glas en een grootvader ernstig
gewond. De heer Glas zelf, zijn echt
genote en een grootmoeder werden licht
gewond. Beide auto's waren toaal ver
nield.
WILLEMSTAD De regering van
de Nederlandse Antillen heeft in ver
band met een bij de mijnmaatschappij
Curacao dreigende algemene staking,
die vanochtend zou beginnen, een afkoe
lingsperiode van dertig dagen afgekon
digd. Dit betekent dat de staking voor
lopig van de baan is, evenals de slui
ting van het bedrijf waarmee de di-
reetie van de mi jnmaatsehappij had ge
dreigd.
De vakbond van mijnwerkers had be
sloten het werk in het gehele bedrijf
neer te leggen indien zijn eisen niet
uiterlijk maandagochtend waren inge
willigd. De directie deelde daarop de
regering zondagavond telegrafisch mee
dat zij in dat geval geen andere mo
gelijkheid zag dan sluiting.
De eerder door de maatschappij ge
dane ioncessies (o.m. vier procent loons
verhoging betekenen een verdere druk
op de financiële toestand van het be
drijf. De maatschappij leed in 1968
een zwaar verlies en de vooruitzich
ten voor 1969 zijn uiterst marginaal,
zo werd meegedeeld.
DEN HAAG In de Terwestenstraat
in Den Haag heeft zaterdagmiddag het
zevenjarige meisje Petra S. brand
wonden aan de linkerhand opgelopen,
toen zij een ontbrandende oegengra-
naat opraapte.
De granaat was door de 21-jarige
dienstplichtig militair C.M. uit een
raam gegooid. Petra pakte de ontbran
dende granaat op en liep lichte brand
wonden op. Zij kon ter plaatse worden
behandeld. M. is door de politie aan
de marechaussee overgegeven.
LAGOS Nigeria heeft het Internationale Rode Kruis toestemming ge
geven voor één keer een aantal hulpvluchten naar Biafra te maken. Dit
is meegedeeld na besprekingen tussen de Nigeriaanse autoriteiten en een com
missie van het Internationale Rode Kruis, die onder leiding stond van de
president, de Zwitser Marcel Naville.
Het doel van deze vluchten naar de
door de Biafranen bezette gebieden is
't Rode Kruispersoneel te voorzien van
medicamenten en personeel aldaar af
te lossen. Naar Naville heeft meege
deeld is nog niet vastgesteld, wanneer
deze vluchten zullen plaatsvinden en
hoewel vliegtuigen erbij betrokken zul
len zijn.
Inmiddels blijft Biafra bij zijn weige
ring voedsel te aanvaarden dat door
handen is gegaan van de Nigeriaanse
autoriteiten. Nigeria van zijn kant staat
erop in de toekomst toezicht uit te oefe
nen op de zendingen naar Biafra.
De Nigeriaanse woordvoerder Ena-
horo heeft gezegd, dat Biafra „via be
paalde kanalen" napalmbommen koopt
„Wanneer er slechts een van deze bom
men op Nigeriaans gebied wordt afge
worpen, zal de regering van Lagos ver
plicht zijn op grote schaal op dezelfde
manier te antwoorden", zei hij. Hij
sprak de Biafraanse berichten tegen,
dat Lagos fosforbommen tegen de Bia
franen zou hebben gebruikt. Wel heeft
de Nigeriaanse luchtmacht twee DG-4
vliegtuigen op het Biafraanse vliegveld
Uli vernield, zei hij. Lagos heeft on
langs nieuwe vliegtuigen ontvangen;
welke types het zijn, zei hij niet. Ena-
horo sprak opnieuw tegen dat er Bia
franen in bepaalde wijken van
Imanahia zouden zijn doorgedrongen.
De federalen hebben Amanta en Aman-
ba nabij Oemoeahia bezet.
LONDEN De Engelse zangeres
Marianne Faithfull, die sedert begin
vorige week in een ziekenhuis in Syd
ney in een coma lag, Is zondag tot
bewustzijn gekomen.
LONDONDERRY In de Noordierse
stad Londonderry zijn zondagavond op
nieuw onlusten uitgebroken, waarbij elf
politiemannen en vijf burgers gewond
raakten. Enkele honderden betogers
wierpen barricaden op in de armenwijk
Bogside, waar ruiten werden ingegooid
en geplunderd werd. De politie werd
bekogeld met benzinebommen, fles
sen en stenen. Op zeker moment vuur
de een groep politiemannen in de lucht
om zich te ontzetten. Op tal van plaat
sen werd brand gesticht. Een huis
brandde at'. Twee betogers liepen schot
wonden op.
De dag tevoren waren bij ongeregeld
heden in Londonderry en andere Noord
ierse steden al enkele tientallen ge
wonden gevallen en veertig arrestaties
verricht. Dit weekeinde werd door de
protestanten „Oranjedag" gevierd ter
herdenking van de overwinning die ko
ning-stadhouder Willem III in 1690 op
een leger van de rooms-katholieke ko
ning Jacobus II behaalde. De burger-
rechten-beweging in Londonderry heeft
echter gezegd, dat de onlusten niets met
het conflict tussen katholieken en pro
testanten te maken hebben. De bende
die winkelruiten ingooide, goederen stal
en meubilair verbrandde, vertegen
woordigde geen enkele partij of groepe
ring, aldus de beweging.
0 Enige duizenden zigeuners zijn het weekeinde naar het Belgische Bannenx gekomen voor een bedevaart. Op de foto
brengen zigeuner-violisten kardinaal Suenens, aarts-bisschop van Mechelen, die de plechtigheid bijwoonde, een serenade.
EDE Bij het blussen van een boer-
dcrijbrand in Otterlo, gemeente Ede,
zijn zondagmiddag twee brandweerlie
den onder het puin van een instorten
de muur bedolven. Eén van hen, de
23-jarige G. J. Versteeg uit Otterlo is
later overleden. Zijn collega, die even
eens 23-jarige D. W. K. uit Ede, moest
ernstig gewond in het Julianazieken-
huis in Ede worden opgenomen.
De brand ontstond om half drie in een
stroschuur aan de Roekelseweg in Ot
terlo, waar het zesjarige kleinzoontje
van landbouwer H. F. Floot met luci
fers speelde. De brand sloeg door de
felle wind over naar het rieten dak van
een boerderij, die enkele ogenblikken
later in lichter laaie stond. De brand
weren van Ede, Otterlo, Harskamp en
De Valk hebben de vuurzee met groot
materieel bestreden, maar konden niet
voorkomen dat het bedrijfsgedeelte van
de boerderij geheel afbrandde. De vee
stapel is op vermoedelijk één kalfje na
gered. De nieuwe woning, die tegen de
boerderij was aangebouwd, bleef be
houden maar liep ernstige waterschade
op. De schade wordt geraamd op 150.000
a 200.000 gulden. De heer Floor is tegen
brandschade verzekerd.
PARIJS De Franse socialisten heb
ben gisteren op een congres in de Pa-
rijse voorstad Issy-les-Moulineaux een
nieuwe socialistische partij gesticht. De
organisatie streeft een „modern doelma
tig en duurzaam socialisme met een
menselijk gezicht" na en wil in Frank
rijk een verzamelbekken van niet-com-
munistische socialistische krachten wor
den. Men sluit evenwel een gesprek met
de communisten niet uit. De driedui
zend aanwezigen waren voornamelijk
leden van de „Franse afdeling der so
cialistische internationale" (SFIO). Gro
te delen van de door „Franois Mitter
rand geleide „Conventie van republi
keinse instellingen" hebben zich tot dus
ver van de nieuwe partij afzijdig ge
houden. De oorzaak daarvan is gele
gen in diepgaande meningsverschillen
over de tactiek bij de campagne voor
de jongste presidentsverkiezingen.
ADVERTENTIE
In het grootste overdekt» Dolfijnen-
stadion ter wereld met 2500 zit
plaatsen ziet u een unieke show van
zeeleeuwen en d.olfijnen.in éèn pro
gramma. Tijden: 10.00 - 11.30 -
13.00 -14.30 - 16.00 17.30 uur.
(op zondag niet om 10 uur).
SPEELTUIN
VELUWESTRAND RONDVAART
5 wijst op een winddraaiing naar
richtingen tussen oost en zuid.
C\vv\vvvvv\\\\vv\v\\v\\v\\v\\\\\\\\\\\v\\\\\\\\\\wV