Zondaga vond
om 21.17 uur
klonk het
verlossende
woord:
Astronauten
toonden geen
emotie bij
loskoppeling
JUDEN APOLLO 11
RUIMTErtNNING
Zaterdagmiddag, na stoot
in maanbaanwerd duidelijk
dat reis succes ging worden
KLAAR VOOR
'T VERTREK
BASIS VAN
DE RIJST
Privé boodschap
mevr. Armstrong
voor de maan
Ho Tsji minh
gelooft niet in
verkiezingen
De mens heeft gisteren een nieuwe episode toegevoegd aan de geschiedenis. Drie
Amerikaanse astronauten zijn hoofdpersonen in deze episode,die alles weg heeft van
een fascinerende science-fiction-roman.
Heel dichtbij
Overgang
Zorgvuldig
Afleiding
Tot ziens
Voorbereiden
Gesmeerd
„Het gaat prima 99
WEDDENSCHAP
Ijzig
„DE EAGLE
MAANDAG 21 JULI 1969
STAAT, DE EAGLE IS GELAND"
In de 34 minuten terwijl zij in hun
ruimteschip achter de maan om zwaai
den, kwam de raketmotor die het in
een haan om de maan moest stoten
goed in werking. De raketmotor werk
te zes minuten en twee seconden en
remde de snelheid van het ruimteschip
at' met ruim 3217 km per uur tot 6115
km per uur.
Er was in die spannende 34 minuten
geen radiocontact met de aarde. Toen
het ruimteschip zich weer per radio
meldde kregen de leiders van de vlucht
in NASA's centrum voor bemande
ruimteschepen in Houston meteen te
horen dat de drie astronauten in hun
eerste ellipsbaan om de maan waren
gekomen. „Het ging perfect. Alles "ziet
cr hier goed uit", meldde Armstrong.
De hoogte van d$ baan om de maan
varieerde toen van 114 tot 314 km.
Met dat resultaat van razend snel op
aarde verrichtte berekeningen was
Armstrong ingenomen.
Enige minuten later begonnen Arm
strong. Aldrin en Collins, terwijl de
mensheid ademloos toekeek, aan een
beschrijving van het deel van het maan
landschap dat Armstrong en Aldrin zon
dag scherp in het oog zouden moeten
houden in de zenuwslopende minuten
voor de landing op de maan.
Armstong zei: „Wij krijgen nu voor
ADVERTENTIE
Geslagen In 21,6 karaats gedegen
"oud en gezet met tl echte
ilauwe ster-salf leren, het sym-
joof van de Apollo 11 en het fir-
ament.
ranje Munt Voorburg huldigt
met deze enige penning ter we-
.eld. met saffieren, de unieke
x-estatie van het astronauten
team, dat gezamenlijk bewijst dat
tie mensheid de ruimte kan be-
neersen.
Oe voorzijde toont onder een
sterrenkrans van 11 edelstenen
Commandant Nell Armstrong, die
als eerste en Edwin Aldrin, die
als tweede mens voet op de maan
zet, alsmede Miohaël Collins die
in de Apollo 11 blijft.
De achterzijde toont de Apollo
11, het landingsvaartuig de
EAGLE" en het maanlandschap.
Alle penningen, ook de zilveren,
zijn gezet met 11 saffieren; de
jouden z|Jn genummerd, voorzien
van een garantie Certificaat en
gedurende een vol jaar verzekero
tegen verlies, vermissing en/of
diefstal.
A. 1000 exemplaren
7 gram 0 22.8 mm 6 129.-
B. 500 exemplaren
12'/a gram 0 28 mm A 189-
C. 100 exemplaren
30 gram 0 38 mm 6 f 390.
D. 5U exemplaren
60 gram 0 38 mm 6 690.-
E. 25 exemplaren
120 gram 0 60 mm A 1350.-
F. 10 exemplaren
240 gram O 90 mm 6 2700.-
G. zuiver zilver
40 gram 0 38 mm 6 f 89.-
H. zuiver zilver
20 gram 0 28 mm 6 49.-
G.H. zijn ook met 11 saffieren
gezet en zijn speciaal voor de
J.S.A. geslagen.
Prijzen INCLUSIEF B.T.W.
Een gouden penning, een waarde
vol en historisch bezit.
Te bestellen bij banken, juweliers
jn rechtstreeks bij:
NU Ml SM ATI QUE LION d'OR
ORANJE MUNT
Waalhofflaar, 7 Voorburg
Telefoon 070 - 87 06 02".
het eerst de plek te zien waar wij zul
len landen. De foto's en films ervan die
in de Apollo-8 en de Apollo-10 werden
gemaakt hadden ons al een goede in
druk gegeven van wat wij te zien zou
den krijgen. Wat wij zien lijkt daar erg
op, maar toch is er een verschil, zoals
bijvoorbeeld tussen het bijwonen van
een sportwedstrijd en het zien van een
televisiereportage daarvan."
De drie astronauten gunden zich ook
de tijd, in afwachting van het in het
gezicht komen van het landingsgebied,
om andere delen van het maanland
schap te beschrijven. Zij hadden het
verzoek gekregen nog eens te letten op
de krater Aristarchus. Volgens sommi
ge waarnemers op aarde' doen zich'
daarin af en toe lichtverschijnselen
voor.
Armstrong en Aldrin meldden dat zij
een lichte plek aan de binnenkant van
die krater konden zien. Armstrong ver
geleek het schijnsel met fluorescerend
licht.
Druk met hun camera's werkend
toonden de astronauten de mensheid
een half uur lang de maan van heel
dichtbij. De kleur van de maanbodem
was niet overal gelijk. Het hing er van
af, zei Aldrin, door welk van de ven
sters er naar de maan gekeken werd.
De kleuren liepen uiteen van grijsgrauw
tot beige.
Onder de aardse kijkers die elk woord
van de beschrijvingen van het maan
landschap goed in zich opnamen was de
astronaut Conrad, de gezagvoerder van
de volgende expeditie naar de maan
(Apollo-12).die in november wordt on
dernomen.
Verscheidene grote kraters die op
aarde altijd sterk verkort worden ge
zien omdat zij aan de „rand" van de
maan liggen kwamen prachtig in het
gezicht. Indrukwekkend was de grote
krater Langrenus, met zijn centrale
berg, die ook al tijdens de eerste be
mande tocht om de maan (Apollo-8) was
beschreven.
Armstrong, Aldrin en Collins namen
ook de kleinere krater Webb goed in
zich op. Wanneer Armstrong en Aldrin
later aan hun afdaling naar landings
plaats no. 2 zouden beginnen zouden zij
over de krater Webb heenkomend, nog
maar vijf en zes minuten tijd hebben
WASHINGTON Na het planten van
de Amerikaanse vlag op de maan
door de Apollo-astronautensprak
president Nixon heide mannen toe
over de telefoon. Op de foto: links hei
beeld van president Nixon, geprojec
teerd over het beeld van de astronau
ten bij de vlag.
voor een goede landing. Die krater, wis
ten zij, was dus een van hun voornaam
ste oriëntatiepunten.
Het landingsgebied zelf lag op de
overgang tussen licht en donker op
de maan. en was daarom niet al te duide
lijk te zien toen de astronauten er op
namen van maakten.
Even voordat Armstrong, Aldrin en
Collins aan hun derde baan om de
maan begonnen kwam de raketmotor
van de Columbia opnieuw in werking,
gedurende slechts 17 seconden. Het
ruimteschip kwam daarna in een baah-
die niet zoveel meer van een cirkelbaan
afweek. De afstanden tot de mèa'n va-
rieërden toen van ruim 121 tot ruim 99
km. Men verwachtte dat onder in
vloed van de aantrekkingskracht van de
maan die baan spoedig cirkelvormig zou
worden. De baanhoogte zou dan 109 km
zijn.
De maanvaarders lagen toen al vier
minuten 39 seconden op hun tijdschema
voor. Dat was het gevolg van het feit
dat zij eerder in hun baan om de
maan terecht waren gekomen. En dat
was weer het gevolg van het vervallen
van drie van de vier baancorrecties on
derweg.
„Apollo-11, dit is de Eagle", meldde
Aldrin nadat hij de energievoorziening
van het maanlandingsvoertuig voor het
eerst had ingeschakeld. Van de aarde
ontving Aldrin de verheugede medede
ling dat de radiosignalen van de Eagle
voortreffelijk doorkwamen. Ook de ra
dioverbindingen tussen Columbia en
Eagle waren uitstekend.
Aldrin bevond zich toen in de Eagle,
en Armstrong voegde zich bij hem. Zij
keken alles zorgvuldig na. „Wij zijn
klaar om te vertrekken", meldden zij
lakoniek toen dat controlewerk achter
de rug was, na twee uren. Het leeuwe-
deel van dat nakijkwerk kwam voor re
kening van Aldrin.
De periode van eten en rusten moest
daarna even wachten, want opeens
had men op aarde weer slechte radio
verbinding met de Columbia. De as
tronauten konden daardoor pas een
half uur later, terug in de Columbia
gaan eten en rusten. In dat halve uur
kwam het met de radioverbindingen
weer in orde.
De astronauten deden een dutje toen
hun ruimteschip zondag bezig was aan
de zevende baan om de maan. Even
voor het begin van de tiende omwente
ling zouden zij worden gewekt om te
gaan eten en om zich op de lan
ding te gaan voorbereiden. Volgens het
reisplan moesten zij de landing onder
nemen in de 56e minuut van de veer
tiende omwenteling.
Tegen het einde van de tiende baan
om de maan gingen Armstrorig en Al
drin de Eagle binnen. Zij hadden zich
toen, geruime tijd voor op hun werk
schema, al in hun maanpakken gesto
ken.
99
Een minuut voordat de raketmotor
tjes in werking kwamen zei Armstrong
tegen Collins, die in de Columbia in
een baan om de maan achterbleef: „Tot
ziens". „Jullie koersen recht op U.S. 1
af", zei Collins in zijn microfoon. U.S.l.
is de bijnaam die de astronauten heb
ben gegeven aan de diepe voor dde vrij
dicht bij de landingsplaats loopt. U.S.l.
Twee illustraties van de werk
zaamheden van de astronauten op
de maan:
Boven: de astronauten hebben wel
grote en zware blokken maanrots be
schreven en gefotografeerd, maar
van meenemen van dergelijke kolos
sen kon natuurlijk geen sprake zijn.
Onder: Voor de eerste tv-opnamen op
de maan hoefde Armstrong zijn han
den niet te gebruiken. De camera
werkt terwijl hij op Armstrongs borst
hangt.
Beide opnamen werden op aarde, dus
voor het vertrek van de astronauten,
gemaakt. Hoewel ze dus authenticiteit
missen gaven we toch de voorkeur bo
ven rechtstreekse maanopnamen, om
dat de kwaliteit daarvan te slecht
bleek voor reproduktie.
Het grote gemak waarmee de
Eagle van de Columbia los kwam,
kon bij de astronauten geen groot
enthousiasme wekken. Geduren
de deze feilloos verlopen operatie
gingen zij gewoon door met het
vragen van gegevens en het ge
ven van technische informatie.
Het radiocontact tijdens de ma
noeuvre was feilloos. Nadat de
beide ruimtevaartuigen los van
elkaar rond de maan snelden,
wisselden de bemanningen van
Eagle en Columbia voortdu
rende gegevens over hun positie
met Houston uit. Met steeds gro
ter tussenpozen vlogen de opga
ven van eindeloze cijfercombina
ties over en weer.
Voor om acht uur gisteravond
de ruimteschepen achter de maan
verdwenen en het radiocontact
voor drie kwartier uitviel, gaven
de astronauten geen biyk van wel
ke gevóelens dan ook. De ontkop
peling was gelukt en daarmee
leek voor hen voorlopig de kous
af.
Terwijl Armstrong en Aldrin bezig wa
ren met het laten uitklappen van de
vier poten van het landingsgestel van
de Eagle zorgden ruimtevaart-experts
in de Sowjetunie voor spanning bren
gende afleiding. Volgens de staf van de
grote Britse radiotelescoop, Jodrell
Bank bij Manchester, was een verande
ring in de loopbaan van de Loena-15
gaande. Zij uitten het vermoeden dat
de Loena-15, op grote afstand van de
Amerikaanse astronauten, de landing
op de maan zou gaan waarnemen of
wie weet toch zelf een landing zou uit
voeren. De baan die de Loena-15 be
schreef kreeg toen 32 km als laagste
punt. In het centrum voor bemande
ruimteschepen nabij Houston bleef men
de aandacht volledig bepalen bij de Co
lumbia en de "Eagle, omdat de ontkoppe
ling van die twee onderdelen van het
ruimteschip Apollo een nauw stekende
manoeuvre was.
Om drie minuten voor zes (Nederland
se tijd) kregen Armstrong en Aldrin
de mededeling dat zij de ontkoppeling
van Columbia en Eagle konden voorbe
reiden. De ontkoppeling gebeurde ach
ter de maan. Twaalf klampen die de
Columbia en de Eagle verbonden scho
ten los. Het nieuws van de ontkoppe
ling kwam binnen om enkele minuten
voor zeven. (Nederlandse tijd). De aan
loop naar de landing op de maan was
begonnen. Toen de twee delen van het
ruimteschip gescheiden van elkaar van
achter de maan te voorschijn kwamen,
na de dertiende omloop, bevestigden
Armstrong en Aldrin dat de scheiding
uitstekend was gegaan. ,.De Eagle
heeft vleugels", berichtte Neil Arm
strong. Op dat moment meldde het
persbureau Tass dat de Loena-15 in
zijn baan om de maan was afgedaald
tot een hoogte van minimaal zestien ki
lometer. Kleine raketmotoren van
de Columbia kwamen om twaalf minu
ten over zeven even in werking op
dat er voldoende „licht" tussen bei
de ruimteschepen kon komen. De mo
toren werkten acht seconden. Het zijn
de raketjes die deel uitmaken van het
standregelingssysteem van de Columbia.
is ook de naam van de verkeersweg
nabij Cape Kennedy, die zich voortzet
langs de gehele oostkust van de Ver
enigde Staten.
5?
Om twee minuten voor acht bericht
ten de reisleiders aan Armstrong en
Aldrin dat zij nog een uur en zestien
minuten van het moment van landing
verwijderd waren. Het zou dus een lan
ding worden om negen uur veertien,
precies op het ruim vier minuten ver
vroegde tijdstip. En twee minuten over
acht kwam de melding dat over vijf
minuten, achter de maan. de Eagle zich
in de aanloopbaan naar de landing zou
stoten.
De Eagle kwam achter de maan van
daan om 17 minuten voor negen (Ne
derlandse tijd). Armstrong en Aldrin
maakten zich gereed om de landing te
beginnen. „Succes voor jullie twee",
wenste men in Houston de twee astro
nauten toe. De Columbia lag toen een
eindje achter de Eagle. De voorberei
ding op de landingsmanoeuvre begon
om elf minuten voor negen (Nederland
se tijd).
„Alles loopt gesmeerd", meldde Arm
strong. Even later was de Eagle ge
daald tot een hoogte van iets minder
dan tien kilometer. De hoogte begon
snel af te nemen, terwijl het landings
gebied dichterbij kwam. Om twaalf
minuten over negen (Nederlandse tijd)
was de hoogte afgenomen tot ruim zes
kilometer.
Daarna ging het snel, razend snel.
IJzig kalm meldden de afdalende astro
nauten de afnemende hoogten in voeten
(ongeveer -30 centimeter): 16.300 voet,
13.000 voet, 9.000 voet, 3.000 voet, 2.000
voet, 1400 voet, 700 voet, 600 voet, 540
voet, 400 voet, 350 voet, 200 voet, 100
voet, 75 voet, 30 voet
Tussen 13.000 en 3000 voet kregen Arm
strong en Aldrin van Houston nog de
mededeling dat zij hun Eagle op de
maanbodem konden gaan neerzetten.
Tussen 3000 en 2000 voet meldde een
van de twee astronauten „We are go"
(Het gaat prima). Op 1400 voet hoogte
ging alles nog steeds naar wens.
Precies een minuut voor de landing
zei een van de twee astronauten: Voor
waarts, voorwaarts. Op 30 voet van de
maan klonk de uitroep „drifting to the
right" (Drijven iets naar rechts af).
De spanning was te snijden. Toen
kwam het verlossende woord» Engine
stops (Motor uitgeschakeld). En secon
den later: Eagle down. Eagle had lan
ded (De Eagle staat. De Eagle is ge
land). De klok stond precies op het lan
dingsmoment dat uren eerder was vast
gesteld: zeventien minuten over negen
(Nederlandse tijd).
Meteen na de landing gaf Armstrong
de landingsplaats een naam: Tranquili
ty Base (Basis van Rust). Hij beschreef
de plek als een met rotsblokken bezaaid
stadion en gaf weer hoe hij zich voelde
in een zwaartekrachtveld dat zes maal
zo zwak was als het aardse.
Houston meldde ongeveer drie kwar
tier van de landing dat het grote mo
ment van de landing 102 uur 45 irynu-
ten en 40 seconden na het vertrek vap
Cape Kennedy was gevallen.
Voor de bewegingen van de Loena-15
om de maan was geen aandacht meer
toen Armstrong en Aldrin aan hun his
torische afdaling naar de maan waren
begonnen.
„jVJijn man heeft een boodschap
van mij bij zich voor de maan",
onthulde gisteravond de vrouw van
Neil Armstrong. Over de inhoud wil
de zij niets vertellen: „Die is privé",
zei Janet Armstrong. Op haar bed
heeft zij de tocht van haar man en
metgezellen op de voet gevolgd. „Op
mijn kaart kon ik hen van krater
naar krater zien gaan".
De geslaagde landing van twee
Amerikaanse astronauten op de
maan heeft cle 26-jarige Engelse vrij
gezel David Threlfall een bedrag
van ongeveer 86.000 gulden opgele
verd. Hij ging vijf jaar geleden een
weddenschap aan, dat de landing
vóór 1971 zou gebeuren. Het com
mentaar van Threlfall: „Ik geloof
dat ik mijn deel nu gehad heb. Ik
denk niet, dat ik geld zal zetten op
de mogelijkheid van een landing
van de mens op Mars".
Er was tijdens de afdaling een Ijzig
ogenblik: de druk in een van de brand
stofleidingen naar de raketmotor van
de Eagle vertoonde nukken. De reislei
ders in Houston zeiden dat het geen
ernstige hapering was. Vermoedelijk
was de storing van tijdelijke aard, een
kleine verstopping van de leiding, dacht
men.
Tijdens de afdaling was de hartslag
van Armstrong 156 per minuut. Dat
tempo zakte na de landing tot even bo
ven de negentig. Hartslaggegevens over
Aldrin waren niet dadelijk beschikbaar.
De Eagle landde iets buiten het ellips
vormige gebied dat vooraf op de staf
kaart voor de landing was aangete
kend.
HONGKONG Ho Tsji-minh, pre
sident van Noord-Vietnam, heeft ge
dreigd, dat de verzetsstryd in Viet
nam zal worden verhevigd, daarmee
voorbygaand aan de recehte vredes
voorstellen van Saigon.
Ho Tsji-minh, die een verklaring uit
gaf bij gelegenheid van de vijftiende
verjaardag van de akkoorden van Ge-
nève, die een einde maakten aan de
oorlogs tussen de Fransen en de Viet-
minh zei, dat waarlijk vrije verkiezin
gen in Zuid-Vietnam niet konden be
staan.
Zolang de Amerikanen in Vietnam
zijn en de regering van Van Thieu aan
blijft in Saigon zullen de Vietnamezen,
aldus Ho Tsji-minh, de strijd voortzet
ten en nog verhevigen.
Inmiddels hebben Zuidvietnamese
troepen in de buurt van de grens met
Laos vijfhonderd grote Russische raket
ten buitgemaakt. De raketten worden
door de guerrilla's uit het noorden voor
namelijk gebruikt om de belangrijke
steden van Zuid-Vietnam te bestoken.
Behalve de raketten vonden de Zuid
vietnamese militairen zevenhonderd
bommen, zeshonderd granaten, zeven
honderd raketgranaten en een grote
hoeveelheid munitie voor kleine wa
pens.
