„Miljoenen planeten met denkende wezens er op...' Henk Terlingen stapte haast zelf de maan op Onvermoeibare presentatie Reacties van wereldlijke en kerkelijke overheid „Studie-eenheden i.p.v. faculteiten korting op Iglo Nasi en Bami. Lekker. Kundig bereid en Lekker. Lékker! DGUO] Voor 2000 zal de mens op Mars landen" Tientallen reisbureaus met N.R. V. in een n.v Enquête over stakingsrecht ambtenaren FUTUROLOOG PROF. DR. F. L. POLAK Vakmanschap is meesterschap Fort Rhijnauwen gaat wellicht Sterrenkundig Instituut huisvesten Limonadef lessen spatten uiteen op wegdek OPVALLENDE VRACHTAUTO VERDWENEN Ük w Intens meeleven in Hilversumse studio's Ned. studenten hadden ongeluk in Frankrijk BEELDEN UIT DE RUIMTE KOMEN NU PRIMA OVER 99 VERSNELLING Bierkenners vragen PRESTIGE ONGEDACHT DUIZEND VRAGEN NOG NIET KLAAR Hervormde synode Kardinaal Alfrink 99 één-of twocporsoonspak DINSDAG 22 JULI 1969 YÏ7" A SS EN AAR Prof. dr. Fred. L. Polak is maandagmorgen om vier uur, toen Armstrong tastend met zijn voet naar de maan bodem zocht, niet bang geweest dat er iets onverwachts zou gebeuren. Van zijn 62 jaar heeft deze juridische econoom al ruim twintig jaar in het ruimtetijdperk geleefd. Hij was de eer ste Nederlander, die van de toekomst een wetenschappelijk proefveld ging maken. In zijn voorspelling is hij de maanlanding al ver gepasseerd. Zoals hij het zelf uitdrukt: „Ik had al zolang naar deze maanlanding toe- geleefd, dat zij voor mij geen verras sing meer kon bieden". Hield u geen rekening met de mogelijkheid dat er op de maan krachten waren, die tijdens de verken ningsvluchten door de computers niet waren geregistreerd? „Als er op de maan bijvoorbeeld on zichtbare wezens waren geweest, die een bepaalde invloed op de maanlan ding hadden kunnen hebben, dan zou den de computers hun krachtenveld heb ben waargenomen. Men heeft er door gaans geen idee van hoe verfijnd de computers kunnen werken. Zij zijn tot de meest uitgebreide menselijke waar neming in staat". Verwacht u wezens die van in vloed kunnen zijn op menselijk han delen wél op Mars? „Dat acht ik niet onmogelijk. In elk geval staat het voor mij vast, dat er miljoenen planeten moeten zijn waar wezens met denkvermogen leven. Of ze voor ons zichtbaar zullen zijn en zo ja hoe hun uiterlijk zal zijn, is met geen mogelijkheid te voorspellen. Als hun signalen binnen ons bereik komen, zullen zij echter eerder opgevangen en ontcijferd worden door de computers dan door de mens". Vindt u dat er zondagnacht iets beslissends is gebeurd? „Een miljard jaar geleden kwam een biologisch wezen uit de aardse ocea nen gekropen, dat zich onder meer tot een denkend wezen zou ontwikkelen; vijf eeuwen geleden staken denkende aardse wezens de oceanen over; twaalf jaar geleden waagde de mens zich in ADVERTENTIE UTRECHT Het touwtrekken tussen de rijksuniversiteit in Utrecht en de ge meenten Bunnik en Zeist over de be stemming van het fort Rhijnauwen zal naar alle waarschijnlijkheid binnenkort tot het verleden behoren. Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben laten weten dat zij in beginsel instemmen met een nieuw ontwerp van de rijksuniversiteit voor het fort, te we ten huisvesting van het Sterrenkundig instituut in een veranderde opzet-en de openstelling van het natuurgebied van het fort voor de patiënten van het te bouwen academisch ziekenhuis. Het bin- nengebied van het zeer aantrekkelijke en waardevolle fort zal helemaal in tact blijven. Curator M. Ruppert van de Utrechtse universiteit heeft dit gistermorgen tij dens de tweede openbare vergadering van curatoren meegedeeld. TERNEUZEN Een vrachtauto van de firma P. J. de Regt uit Wouw (Noord- Brabant) heeft gisteren, doordat een spantouw brak, een groot gedeelte van een lading van 5.000 literflessen limo nade en' spatter verloren. Tf|»t •.mtrlrfar T-I t"Ar geruime tijd worden omgelegd. Vee! glasscherven kwamen terecht in het mechanisme van een weegbrug. De brug moest worden gedemonteerd om de scherven te kunnen verwijderen. Prof. dr. F. L. POLAK de ruimte. De versnelling in de ontwik keling is enorm. Elke voorspelling hoe snel de volgende stap zal worden gezet, kan achterhaald worden, vooral als Amerika en Rusland elkaar zullen blij ven beconcurreren. Uiteindelijk heeft de Russische Spoetnik deze Amerikaan se maanlanding geprovoceerd". „Over vier jaar begint de verkenning van Mars. Volgens de huidige stand der techniek zal de reis tien maanden du ren, maar technisch zal de ontwikke ling zo snel gaan, dat die tijd ongetwij feld verkort zal worden. Ver voor het jaar 2.000 verwacht ik aardse mensen op Mars". Is deze gigantische ruimtevaart verantwoord? „Als de rivaliteit tussen Amerika en Rusland af zou nemen, zou het pro gramma, ook al kan men technisch vooruit, zeker geremd worden om voor rang te geven aan aardse problemen als honger, onderontwikkeling en discri minatie. De vraag rijst of het geld, dat men dan zou uitsparen op de ruimtevaart beschikbaar zou komen voor de socia le problemen op aarde. Prestige-objec- ten zijn tot nu toe altijd veel gemakke lijker bekostigd dan sociale program ma's." „Ik ben er overigens van overtuigd, dat Amerika rijk genoeg is om zowel zijn ruimteprogramma voort te zetten als om de sociale vraagstukken op te lossen. Daarom acht ik de ontwikke ling van de ruimtevaart verantwoord". - Kunnen de maanmonsters onmiddel lijk praktisch nut openbaren? „De monsters worder verdeeld over honderd laboratoria. Behalve weten schappelijke gegevens, kunnen de mon- TILBURG Gistermiddag deed de bedrijfsleider van Wassing N.V. uit Rot terdam in Tilburg aangifte van het ver dwijnen van een Bedford vrachtauto (XK 99-99). Achteraf blijkt dat de wagen al vrij dagmiddag moet zijn ontvreemd in Til burg, maar de bedrijfsleider was in de veronderstelling dat de chauffeur met de wagen in het weekend naar huis was gegaan. De wagen zelf is nogal in het oog lo pend. De zes meter lange laadbak is overkoepeld door een donkerblauwe plastic huif waarop met grote letters de firmanaam is geschreven. Bovendien staat er nog een gele helm op deze huif met het woord Rovim. sters inderdaad ongedachte mogelijkhe den voor de mens openen". Verwacht u dat de mens zal wij ken of aanvallen als hy in de toe komst op een bewoonde planeet niet welkom is? „Tot nu toe viel de mens aan als hij nieuwe gebieden ontdekte en hij was daar niet welkom. Ik verwacht dat als de mens tijdens zijn opmars door de ruimte op weerstand zal stuiten, dat hij die in elk geval serieus zal onderzoe ken". „De democratisering van deze tijd op aarde, zal wellicht tijdig voltooid zijn om bij de beslissingen, die dan moeten worden genomen, zoveel mogelijk men sen over hun eigen lot te laten mee praten". Prof. Schwartz: „Geen vocht op de maan" HILVERSUM Prof. dr. Allan W. Schwartz (33) gelooft niet, dat er water voorkomt in de monsters van de maanbodem, die de drie astronauten mee terugbrengen naar de aard*. Volgens hem komt er aan de oppervlakte van de maan geen water voor. Professor Schwartz is sinds 1 ja nuari j.l. hoogleraar in de exobiolo- gie aan de universiteit van Nijme gen. Deze tak van wetenschappen houdt zich bezig met de studie van eventueel leven op planeten, in wel ke vorm dan ook. Voor hij naar Nijmegen kwam, was hij verbonden aan de NASA. In de nacht van de eerste stappen op de maan van de Amerikaanse astro nauten was hij in het televisie-Apol- locentrum in Hilversum, waar hij de verrichtingen van zijn landgeno ten nauwgezet gadesloeg. Hij meent dan ook dat er sprake moet zijn van een vergissing als men uit de opmerkingen van Arm strong opgemaakt heeft, dat de grondmonsters, die hij nam, enigs zins vochtig waren. Volgens hem heeft Armstrong bedoeld dat ze vas ter waren dan hij vermoedde. Professor Schwartz verklaart met stelligheid dat er geen water voor komt aan of vlak onder de opper vlakte van de maan. „Misschien zit het wel dieper in de maanbodem, waar het door de zwaarte van het bovenliggend gesteente op zijn plaats blijft. Maar dan zou het waarschijn lijk in de vorm van ijs voorkomen". Verder is het naar zijn mening mo gelijk, dat het in de constructie van mineralen voorkomt. Het meest van belang voor zijn tak van wetenschap zijn de mon sters van de maanbodem. Deze 30 kilo's gesteente en stof zullen wor den onderzocht in 150 laboratoria in de gehele wereld. Aan de hand daar van zal men wellicht kunnen vast stellen of de maan een eigen atmos feer heeft gehad, of er stromend wa ter is geweegt en of er leven is ge weest en misschien nog steeds be staat. Dat leven zal zich in ieder geva1 liet manifesteren in de misvormd Prof. dr. A. W. SCHWARTZ groene maanmannetjes met voel sprieten uit de science-fiction boek boek j es. Overigens kan professor Schwartz nu nog niet zeggen of de voorwaar den voor leven op de maan aanwe zig zijn. Naar zijn mening zou het echter zo het er is weinig af wijken van op aarde bekende levens vormen. „Nijmegen" behoort niet tot de 150 laboratoria, die het maangesteente zullen onderzoeken. Daarvoor is de ze studierichting, de eerste in Ne derland, daar nog te pril. Maar pro fessor Schwartz vindt het al heel wat dat de resultaten zullen worden vrij gegeven voor de wetenschap. Overigens is hij bijzonder enthou siast over deze maanexpeditie. „Het hele project verloopt precies zoals het voorzien was, van seconde tot se conde". Ook over de televisie niets dan lof: „Ik vindt dat zij het gewel dig doen, ook de NOS. Die interna tionale samenwerking is uitstekend". Wiaarschijnlijk heeft nog nooit iemand zo uit de grond van zijn hart een zo oprecht gemeend Ach lateji horen als Henk Terlingen gis ternacht. Toen precies 109 uur, 24 minuten en 20 seconden na het opstijgen van de Saturnusraket van Cape Kennedy, de eerste, nauwelijks te onderscheiden, beelden kwamen van Neil Armstrong die uit het maanlandingsvoertuig stap te, schoot er een brok in Henk's keel. Zijn gezicht ontspande, rond zijn mond plooide zich een glimlach. Henk was gelukkig. Henk was op de maan. Het was even stil in de Apollo-studio van de Nederlandse Omroep Stichting aan de Hilversumse Insulindelaan. Toen ontlaadde de spanning zich in een spon taan applaus van alle aanwezigen. Er klonken zuchten van verlichting en daardbor werd Henk teruggehaald uit zijn roes. Hij knipperde even met zijn ogen en ging zoals een goed televisie presentator betaamt direct weer door met het geven van informatie. Dat hij daarbij zijn schoenen, die kennelijk knelden, had uitgetrokken, zal iedereen hem vergeven. Dat hij sprak over maanatmosfeer en maan- aardè en dat hij er af en toe naast zat, zal ook niemand hem kwalijk nemen. Daaraan hadden ook meegewerkt zes leden van de vereniging voor sterren kunde en ruimtevaart uit Eindhoven. Zij hadden boven in het studie-com plex een kamer bezet, waar onophou delijk de telefoons rinkelden. Almaar weer mensen tot vier uur gister nacht' zo'n kleine duizend die iets te vragen hadden. Zo was er een mevrouw die onafge broken had zitten kijken en die nu ein delijk wel eens wilde wet^i wie er nu vermoeider zou zijn, Henk Terlingen of de astronauten. Iedereen kreeg een bevredigend ant woord en als de ruimtevaartdeskundi- gen-in-spe er niet meer uitkwamen, dan was er altijd nog het panel van grote deskundigen, dat de kijkers thuis hielp. Onvermoeibaar bleven zij tot het laat ste moment op hun post. Tot kwart voor acht gistermorgen. Kees Buurman en zijn mensen bleven nog enige uren doorgaan. Gezeten in een klein, benauwd hokje, tussen de coulissen van de tv-studio, bleven zij de onvermoeibaren continu op de hoogte houden. Ondanks de na righeden die er al waren geweest. Want een van de aardigste stuntjes, het heb ben van een eigen man in Moskou om de reacties daar te peilen, was niet door gegaan. Frans Suasso de Lima de Pra- do kreeg geen visum voor de Sovjet- Unie. Een oplossing werd toen gevonden door het inschakelen van een Duitse re porter, die bereid was ook wat voor Ne derland te doen. De bedrijvigheid in de Hilversumse DEN HAAG Minister Luns heeft zyn Amerikaanse collega Leard van Buitenlandse Zaken een gelukstelegram gestuurd. Daarin staat: „Wil mijn oprechte ge lukwensen aanvaarden alsook mijn ui ting van grenzeloze bewondering voor de geweldige prestatie door uw astro nauten verricht. Het is voorwaar voor de hele wereld, maar speciaal voor de Verenigde Staten, een moment van triomf, waaraan de mens in zijn stout ste dromen niet had durven denken. Premier De Jong heeft president Ni xon toegewenst, dat de astronauten vei lig van hun reis zullen terugkeren. In een telegram heeft hij „zijn gevoelens van immens respect en bewondering voor de succesvolle landing van Ame rikaanse astronauten op de maan" aan Nixon uitgesproken. „Deze nieuwe ontdekkende prestatie van de mens zal geen enkele afbreuk doen aan de essentie van het christe lijk geloof als het gfilCLOf in Christus, 4» K<i-«v**afrv-vr THt is de Ht:Van de ganse schepping in de ruimste zin van 't woord". Die verklaring gaf gisteren het Moderamen van de Generale Synode der Nederlandse Hervormde Kerk af. In de verklaring spreekt het Modera men bewondering en ontzag voor het kennen en kunnen uit. Kardinaal Alfrink heeft een verk'~ ring afgelegd naar aanleiding Van de landing en het verblijf van twee Ame rikaanse astronauten op de maan, waar in hij onder meer zei: „De mens mag trots zijn op hetgeen hij heeft bereikt, anderzijds bedenkend, dat hij slechts heeft gevonden wat er reeds voor hem was. Hij heeft noch de aarde noch de maan gemaakt. Hij heeft wel de maan bereikt. Met de grootste bewondering heb ik de maanreis gevolgd voor zover de tijd me toeliet. Bewondering voor de astro nauten, voor hun durf, voor hun vaar digheid, voor hun kunde, voor hun ver trouwen, voor hun geestelijk evenwicht. Ik heb ooit een van de astronauten van de laatste jaren mogen ontmoeten en ik ben bijzonder getroffen geweest door zijn eenvoud. Naast alle vreugde, rechtmatige vreugde over het bereikte, geen zweem van voldaanheid, laat staa«n va-v Bij iedere te rugkeer van ruimtevaarders op onze aarde is me opgevallen hoe zij zich be wust waren dat hun prestatie, die nie mand zou willen verkleinen, alleen mo gelijk was geworden door de samen werking van heel veel mensen. RAPPORT VAN WERKGROEP WENST AMSTERDAM De faculteiten moeten worden opgeheven en worden vervangea door studie-eenheden. Er zullen veel meer studie-eenheden moeten komen dan er thans faculteiten zyn. Die aanbevelingen worden gedaan in het rapport van de werkgroep bestuursstructuur van de universiteit van Amsterdam, dat volgen de week zal verschijnen. Het rapport zal dienen als discussiestuk, dat samen met een nota van de Asva (Algemene studentenvereniging Amsterdam) dit najaar door de universiteit zal worden behandeld. Andere suggesties uit het rapport van de werkgroep: De studie-eenheden moeten een grote mate van zelfstandigheid krijgen. O Elke studie-richting moet een be paald bedrag ter beschikking krijgen, dat naar eigen inzicht moet kunnen worden besteed. Elke studie-richting moet zelfstan dig over de onderwijs- en onderzoekpro gramma's kunnen beslissen. Aan het hoofd van de studie-richti gen zou een algemeen bestuur moeten staan, gevormd door leden van het we tenschappelijk korps studenten en tech nisch en administratief personeel (vol gens de meerderheid van de werk groep: zes vertegenwoordigers per ge leding). Meningsverschil De universiteit zelf moet volgens de werkgroep, worden bestuurd door een algemeen universiteitsbestuur, waarin eveneens de drie geledingen vertegen woordigd moeten zijn. Binnen de werk groep bestaat verschil van mening over de vraag of in dit algemeen bestuur ook mensen van buiten de universiteit zitting moeten krijgen. De vergaderingen van de vertegen woordigende lichamen zouden openbaar moeten zijn; die van de uitvoerende colleges niet. Wel zal rapport van het besprokene in deze colleges moeten worden uitgebracht. Alle stukken die nen eveneens openbaar te zijn, tenzij HENK TER:LINGEN in actie... op kousevoeten studio's bleef echter. En die zal blijven duren tot en met donderdag. Dan zal de maankoorts een beetje zakken om over enkele maanden weer in alle he vigheid terug te komen als er een nieuwe fase in de ruimtevaartgeschie denis ingaat. En natuurlijk is Hilver sum ook dan weer paraat. FONTAINEBLEAU Een Neder landse student is in de nacht van zon dag op maandag op de Route Nationa le 7 bij Fontainebleau in Frankrijk bij een auto-ongeluk om het leven geko men. Drie Nederlandse studenten wer den daarby gewond. De namen van de Nederlandse slacht offers zijn: Theunis W. Smith (overle den), M. Johannes Uitdewilligen, Hen drik Geerts en Willem Gerrit Heil, al len uit Utrecht. OOSTERZEE Gistermorgen is de 66-jarige H. de Vries uit Oosterzee (Friesland) in zijn woonplaats met een bromfiets verongelukt. De man sloeg plotseling linksaf en werd gegrepen door een personenauto. Hij was op slag dood. DREUMEL In de gemeente Dreu- mel (Land van Maas en Waal) is gister middag de 9-jarige Michel Hurkmans uit Wamel bij een verkeersongeluk om het leven gekomen. De jongeman, die samen met een vriendje aan het fietsen was, stak plotseling links de rijbaan over en werd gegrepen door een achter opkomend personenbusje. OUBORG De 66-jarige bakker A. J. J. J. Rijser uit Ouborg kwam maan dagmorgen omstreeks half tien met zijn bromfiets op een rijwielpad in botsing met een tegemoetkomend handmotor- walsje. Der(nan werd zodanig gewond, dat hij laWeris het vervoer naar een "Kiei*ei„vuis in Alkmaar overleed. KLAASWAAL De 59-jarige mevr. wed H. S. Steenbergen uit Amsterdam reed gistermorgen op de provinciale weg met haar auto over een verkeers geleider, en kwam vervolgens via de lin ker weghelft in een sloot tereqht. Met hoofdletsel werd zij overgebracht naar het Dijkzigtziekenhuis in Rotter dam, waar zij in de loop van de mid dag overleed. NOORDWOLDE In Noordwolde is zondagavond de 23-jarige rotanbewerker A. Hulzinga met een sportwagen uit de bocht gevlogen. De jongeman, die de auto bestuurde, was vrijwel op slag dood. Een medeinzittende, de 27-jarige W. G. F., eveneens uit Noordwolde, liep ernstige verwondingen op. De sportwa gen sloeg een paar maal over de kop en kwam tot stilstand tegen een kada- verbak langs de kant van de weg. HOENSBROEK In het Weverszie kenhuis te Heerlen is de 64-jarige me vrouw E. van Zandt-Micleit uit Hoens- broek overleden aan de zondagavond bij een verkeersongeluk opgelopen ver wondingen. De vrouw werd toen door een bromfietser aangereden. p p er persoonlijke of zakelijke belangen worden geschaad. Maatschappij Burgemeester Samkalden, president curator, zei gisteren in een toelichting dat een aantal curatoren meent dat in het nieuwe universiteitsbestuur zeker vertegenwoordigers van de maatschap pij thuishoren om de band tussen uni versiteit en maatschappelijk leven in stand te houden. DEN HAAG De Algemene Roomi Katholieke Ambtenarenvereniging (Arka) gaat onder haar leden een en quête houden over het stakingsrecht van ambtenaren. Aanleiding daartoe is de nota van staatsspcretajis Van Veen (Binnenlad- se Zaken) over deze kwestie, die begin juli in het, georganiseerd: overleg aan de orde is geweest. De Arka vraagt haar leden o.a. of het uit het 1903 daterende stakingsverbod voor ambtenaren moet worden gehand haafd en of zij het gewenst vinden dat een commissie van deskundigen zich indringend zal gaan bezighouden met rechtspositie van de ambtenaar. Het bestuur van Arka hoopt dat de antwoorden op deze enquête het eerder vastgestelde standpunt zal ondersteu nen. Zoals bekend wil de vakcentrale het stakingsrecht voor ambtenaren on verkort invoeren. DEN HAAG De Nederlandse Reis Vereniging (NRV) in Den Haag denkt binnenkort een naamloze vennootschap op te richten, waarvan behalve de NRV een 30- a 40-tal middelgrote tot grote reisbureaus zullen deel uitmaken. Het aandelenkapitaal zal 1 miljoen gulden bedragen. Het overgrote deel daarvan komt op naam van de NRV. Volgens haar hoofddirecteur, de heer R. J. de Boer, is deze ophanden zijnde bundeling van krachten niet een gevolg van de inmiddels bekend geworden sa menwerking tussen ANWB en de Al gemene Bank Nederland. „Wij zijn al een half jaar bezig met het zoeken naar partners, die niet zo als wijzelf reizen organiseren geen touroperators dus maar die wel als wederverkopers een vaste en goede clientèle hebben". Overcapaciteit „De reisbureaus, die hun zelfstandig heid behouden, zullen in de nabije toe komst gebruik kunnen maken van het NRV-produktieapparaat, dat overcapa citeit voldoende bezit om behalve de ge woon doorgaande NRV-reizen (voor on ze eigen leden dus) ook reizen aan te maken voor de nieuwe NV". „Inderdaad, je zou kunnen zeggen dat daardoor zeer waarschijnlijk het to tale aanbód van geheel verzorgde rei zen op de Nederlandse markt groter gaat worden". HILVERSUM De byzonder goede geluids- en beeldweergave van de ver richtingen van de astronauten hebben de technici van de Nederlandse Omroep Stichting niet in extase gebracht. „Wij zijn onderhand zo verwend met vlekkeloze beelden vanuit de ruimte, dat we een goede overkomst op het scherm eigenlijk alleen vanzelfsprekend vinden", zegt men. De technici van de P.T.T., die recht streeks verantwoordelijk zijn voor leve ring van de beelden aan de N.O.S. zijn het daar helemaal mee eens. Zij geloven dat de mensen zich zo langzamerhand vertrouwd moeten ma ken met het idee dat er vanuit ruimte schepen en in de toekomst ook vanaf planeten haarscherpe beelden in de huiskamer zullen komen. „De kwaliteit zal net zo goed zijn als van de aardse beelden. De techniek van de communicatiesatellieten is zover dat de kwaliteit en de scherpte van de beelden nauwelijks van het relayeren te lijden zullen hebben", zegt men. ADVERTENTIE

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 5