Veenendaals
dagblad
Buiten
Samen met Duitsers
tegen vervuiling
van water en lucht
P.v.d.A. moet fors
gaan bezuinigen
NOODWEER IN OOSTENRIJK
i
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Brokje maan
voor Suharto
Eerste ontmoeting na maanreis Apollo
Noor dood bij
scheepsbrand
in Amsterdam
Jongelui met
auto tegen
boom:
3 doden en
2 gewonden
Maanstenen
onder de loep
CHINA: NIEUWE AMERIKAANSE AZIË-POLITIEK BEOOGT
ANTI-PEKING GERICHT BONDGENOOTSCHAP"
FS losser van Verre Oosten
Ernstige botsing
in Apeldoorn
P
I
Geen miljoen in
Duitse lotto
Ongeregeldheden
in West-Berlijn
Staatssecretaris Kruisinga:
Manoeuvres in
Tsj.-Slowakije
AANVAL OP
VS-BASIS IN
THAILAND
Arrestaties na
dodelijke
ongelukken
Zomer even
uit de pas
Landelijke
bouwkunst
ALLIANTIE
AGRESSIEF
STEEDS MINDER INKOMSTEN
IN SLAAP VERRAST
DDT
tmMÈiêm
MISTBANKEN
WEGGESLINGERD
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w„ 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
MAANDAG 28 JULI I969 - 43e JAARGANG no. I74
FELLE KRITIEK OP REDE NIXON
HpOKIO Communistisch China heeft vandaag verklaard, dat president
Nixon zich aangesteld heeft tijdens zijn verblijf op de Philippijnen en dat
zijn voorstel voor een groter Aziatisch aandeel in de regionale verdediging
was bedoeld als een voorstel voor de vorming van een nieuw, tegen Peking
gericht bondgenootschap.
laaaaaaaaaaai
TIJAKARTA President Suhan-
to van Indonesië kan te zijner-
tijd een klein stukje van de maan
tegemoet zien. Dit is hem beloofd
door president Nixon tijdens diens
bezoek aan Djakarta. Maar het kan
nog even duren. Eerst moeten de
stenen grondig bestudeerd zijn door
de Amerikaanse geleerden, en dan
pas kunnen ze als kleine wereldwon
dertjes de aardse ruimte in ver
dwijnen.
Voor de stenen en het gruis van
de maan bestaat een enorme be
langstelling overal in de wereld. Een
vermaarde toekomstvoorspeller te
Rome was de eerste die Washington
een telegram zond met het verzoek
om 200 gram gruis te mogen kopen.
Daaruit kon hij dan vaststellen wan
neer de VS naar Mars gaan, en of
er leven heerst op die planeet.
nmiiiti
APELDOORN Een dode en twee
levensgevaarlijk gewonden waren za
terdagmiddag het gevolg van een aan
rijding tussen een scooter en een auto.
Op het kruispunt Maasstraat/Debussv-
laan/Oude Beekbergerweg verleende de
20-jarige scooterrijder J. K. met op de
duo zijn 32-jarige broer G. J. K., beiden
uit Beekbergen, geen voorrang aan een
met grote snelheid uit de Maasstraat
komende auto, bestuurd door de 20-ja-
rige G. J. K. uit Den Helder.
Bij de óanrijding drong de scooter
door het portier in de auto en werd
meegesleurd.
De duopassagier G. J. K. liep ernstig
hersenletsel en een ingedrukte borstkas
op, de bestuurder J. K. een schedelba-
^isfractuur, een open been- en enkel
breuk en de chauffeur van de auto her-
senkneuzingen en inwendige bloedingen.
Zij werden evenals twee inzittende jon
gens van de auto, die slechts lichte ver
wondingen hadden opgelopen, naar het
St. Liduïnaziekenhuis overgebracht,
waar de 32-jarige G. J. K. kort na aan
komst aan zijn verwondingen is bezwe
ken.
n mijn bescheiden rubriekje wek s
JjÊ ik meestal op enige aandacht
te hebben voor landschap, plant en
dier. Komen er boeken in dit genre
j uit, dan maak ik daarvan tevens s
melding, daar men goede, niet al
te wetenschappelijke voorlichting
moeilijk kan ontberen, want niet
altoos hebt ge op de wandeling een
deskundige tot gezelschap, die alles E
uitlegt. Uw geest wordt echter E
evenzeer verrijkt en het oog wordt E
evenzeer bekoord, wanneer we in 't
agrarische land geconfronteerd
worden met staaltjes van nobele
landelijke architectuur uit vroeger
dagen, doorgaans prachtig aange-
E past aan klimaat en landschap. We
E zien, hoe onze voorouders in mate-
E riaal en constructie zo'n boerenhoe-
E ve ambachtelijk konden benaderen
we mogen wel zeggen met liefde E
en begrip. Er bestaat nog maar E
weinig populaire literatuur over en E
s als we vergelijken wat er over kas-
telen en molens gepubliceerd werd,
S juichen we het verschijnen van het
E royale fotoboek „Oude Boerde- S
E rijen" door C. Post en uitgegeven E
E bij N. Kluwer N.V. te Deventer, E
E van harte toe. Uit deze welgeslaog-
j dé zelfkeur blijkt, dat er in ons
j land gelukkig nog honderden oude l
hofsteden en hoeven bewaard zijn E
gebleven. Meer dan 150 volleblad-
foto's op albumformaat uit alle E
provincies doen onze gedachten on-
S willekeurig uitgaan naar het ver-
E leden en daar houd ik wel van. jj
E Zij prikkelen de verbeelding en in 't jj
E voorbijgaan kijken we geanimeerd E
E naar deze stoere bouwsels, ge- E
groeid uit en in volkomen harmo- E
nie met het landschap. Traditie en E
vakmanschap spreken uit iedere
afbeelding in dit met luxe uitge-
E voerde werk, dat als waardig ge-
s schenk menige buitenman welkom E
E zal wezen, want zulk een schilder- E
E achtigheid is hem dierbaar. Voor S
plm. f80,-, misschien wel duur, S
maar voor wat men krijgt, niet
5 tè
28 juli 1969, A. B. WIGMAN.
IflIiltlfIMIIItl
IIMMMItlMMtl
Deze verklaring van het persbureau
Nieuw China was de eerste officiële re
actie van Peking op het bezoek van
Nixon aan de Philippijnen. Nixon, aldus
het persbureau, is de god van pest en
oorlog en zijn verblijf op de Philippij
nen ging vergezeld van uitgesproken
anti-Amerikaanse demonstraties.
Nieuw-China zei verder over Nixons
rede: „hieruit blijkt de poging der
Amerikaanse imperialisten om een
nieuw militair bondgenootschap tegen
China, tegen het communisme en te
gen het volk zelf te vormen. Nixon wil
dienen als toneelmeester om zijn agres
sie tegen Azië uit te breiden en slim
mer zijn toevlucht te nemen tot de con
tra-revolutionaire tactiek door de Azia
ten te overreden tegen Aziaten te vech
ten".
In een ander telegram zei Nieuw-
China, dat de Indonesische leiders de
anti-Peking alliantie steunen. Ameri
ka begaat inmiddels „agressie tegen
Indonesië op politiek, militair en eco
nomisch gebied", aldus het persagent
schap. „Nixon heeft in Indonesië mi
litaire bases aangelegd om het land
te maken tot een bruggehoofd voor
zijn agressie in Azië". Drie van deze
bases werden verleden jaar aange
legd in Sahang op Sumatra, Bitoeng
op Noord-Soelawesi en Tjilatjap op
Midden-Java.
Amerika wil losser van Zuidoost-Azië.
President Nixon heeft dit laten door
schemeren tijdens gesprekken met zijn
ambtsgenoten van de Philippijnen en
Indonesië. Nixon, die een reis om de
wereld maakt, zei, dat Azië op eigen
benen moet leren staan en dat het moet
breken met het paternalisme van Ame
rika. Een tweede Vietnam zal niet
meer voorkomen, aldus Nixon.
Zowel in Manilla, waar Nixon zater
dag de Philippijnse president, Ferdi
nand Marcos, bezocht, als in Djakarta,
waar hij gisteren gesprekken voerde
met president Suharto, bezigde Nixon
deze woorden. Hij zei dat de Aziatische
landen zich alleen beschermd mogen
weten door „de paraplu van het atoom
wapen" dat Amerika in tijd van nood
boven hun hoofd kan ontvouwen.
President Nixon hield zijn Philippijn
se ambtsgenoot voor, dat de Aziatische
problemen dienen te worden opgelost
met Aziatische middelen. Amerika, zei
hij, is niet langer van plan in de bres
te springen, tenzij de dreiging komt
van een kant, die over atoomwapens
kon beschikken.
Nixon doelde hierbij kennelijk op Chi
na. dat hij in Manilla een agressief en
oorlogszuchtig land en de grootste be
dreiging van de vrede in de wereld
noemde.
In Djakarta legde Nixon er de nadruk
op, dat hij niet zou trachten Indonesië's
neutrale houding te veranderen. Hij zei,
dat hij Indonesië het liefst zag als een
steunpilaar van politieke en economi
sche kracht zonder dat het verstrikt
raakte in banden, die het niet wilde.
Niettemin vertelde hij ook aan Suhar
to, dat Amerika's militaire kracht be
schouwd kon worden als een scherm,
waaronder ook Indonesië beschut kon
staan als er ooit een aanval van China
zou komen.
De Aziatische reis van de Amerikaan
se president heeft hem inmiddels naar
Thailand gebracht, waar hij begroet
werd door koning Bhoemibol en konin
gin Sirikit, generaals en opgewekte jon
gelui.
BONN Deelnemers aan de West
duitse lotto moeten voorlopig een ge
dachte aan een hoofdprijs van een mil
joen mark maar laten varen.
De Westduitse deelstaten hebben de
lottomaatschappijen laten weten dat er
geen sprake kan zijn van verdubbeling
van de hoofdprijs, die nu een half mil
joen mark bedraagt.
Ook het troostprijsje voor „drie goe
de" wordt niet verhoogd.
BERLIJN Enkele honderden jonge
lui hebben zondagavond in West-Berlijn
ongeregeldheden veroorzaakt, nadat ze
ven deserteurs van het Westduitse le
ger enige uren tevoren met een gechar
terd toestel van de British Midland Air
ways uit West-Berlijn naar Hannover
waren overgevlogen. De demonstran
ten op de Kurfürstendamm op te
gen het kantoor van de British Europea
Airways en vernielden met stenen en
stokken de ruiten van het BEA-kantoor
en die van een Chinees restaurant.
Toen een sterke politiemacht arriveer
de bliezen de jongelui tijdelijk de af
tocht en verzamelden zich opnieuw,
waarna zij de rijweg van de Kurfürsten
damm blokkeerden en barricaden op
wierpen van voorhanden zijnd bouwma
teriaal. Op borden met teksten als „geen
hulp van ambtenaren voor mensenroof",
eisten de jongelui de terugyoering van
de deserteurs naar West-Berlijn.
SCHIPHOL Nederland en Duitsland gaan nauw samenwerken by de bestrijding
van de verontreiniging van lucht, water en bodem. Dit verklaarde zaterdagmiddag
de staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid, dr. J. H. Kruisinga, na
zjjn terugkeer uit Boston.
Daar had hij samen met de directeur-generaal voor de volksgezondheid, dr. P. Si-
derius, in de afgelopen twee weken de jaarlijkse assemblee van de wereldgezond
heidsorganisatie WHO bijgewoond.
DEN HAAG Drastische bezuinigingen tot een totaal van meer dan een half mil
joen zullen nodig zijn om de Party van de Arbeid financieel weer jong te maken.
De partijraad zal begin september
daarover moeten beslissen aan de hand
van voorstellen van het partijbestuur,
dat voor het komende jaar een tekort
van 585.000 gulden moet zien weg te
werken. Het partijapparaat is de afge
lopen jaren steeds duurder geworden,
terwijl het aantal leden alsmaar terug
liep, in drie jaar tijds zelfs met dertig
duizend.
Het partijbestuur rekent voor de ko
mende jaren met een gemiddeld leden
tal dat schommelt tussen de 100.000 en
de 110.000.
De bezuiniging treft in de eerste
plaats het partijsecretariaat, dat ruim
AMSTERDAM Bij een felle
scheepsbrand in Amsterdam is de 28-
jarige motordrijver Rolf Olsen uit Ber
gen in Noorwegen om het leven geko
men.
De man, die zaterdag al kort na het
uitbreken van de brand op het Noorse
vrachtschip Roy werd vermist, is
waarschijnlijk in zijn slaap door de
vlammen verrast. Zijn verkoolde li
chaam werd, nadat het vuur was be
dwongen, in een hut gevonden.
De brand ontstond in de bemannings-
verblijven op het achterdek van het
2875 ton metende schip, dat voor repa
ratie in een dok lag van de Amster
damse Droogdok Maatschappij (ADM).
Onder toezicht van een brandwacht
werden enkele huidplaten weggebrand.
Enkele malen was daarbij al een be
gin van brand onderdrukt.
Een regen van wegspattende vonken
zette plotseling het achterdek in lich
terlaaie. Dikke grijze rookwolken hin
derden het verkeer in de dichtbij gele
gen IJtunnel. Met het oog op gevaar
voor explosies, moest de politie de be
langstellenden op een afstand houden.
Er deden zich overigens slechts enkele
lichte ontploffingen voor. Het duurde
twee uur voor de brandweer het vuur
onder de knie had.
Twee brandweerlieden, twee werf-
beiders en een opvarendfe van de Roy
werden licht gewond. Het was de twee
de maal in korte tijd, dat bij de ADM
een scheepsbrand woedde.
PRAAG In Tsjecho-Slowakije zul
len van 18 tot 25 augustus Russisch-
Tsjechoslowaakse manoeuvres worden
gehouden die samenvallen met de eerste
verjaardag van de inval van het War-
schau-pact in Tsjecho-Slowakije.
140.000 gulden goedkoper moet worden.
Op wetenschappelijke bijdragen (de
Wiardi Beckmanstichting en het Koos
Vorrink-instituut) wordt een ton gekort.
Zeventig mille wordt er minder be
steed aan het verkiezingsfonds, dat
voorshands zal moeten worden gevoed
uit de opbrengsten van de één-procents
actie van dr. Vondeling onder de „rij
ke" leden.
Het omstreden sociologisch onderzoek
„Proeftuin der democratie" van de
Nieuw-Linkser drs. Van Damm krijgt
geen cent meer, wat 44 mille oplevert.
Met nog een reeks andere weg te
schrappen posten denkt het bestuur van
de PvdA het tekort voor 1970 te vermin
deren tot een halve ton.
E Gisteren zagen Pat Collins, Jan S
E Armstrong en Joan Aldrin (van E
E links naar rechtshun mannen voor E
het eerst sinds hun maanreis van
S dichtbij. Dat gebeurde op het vlieg-
veld bij het maanontvangst-labora-
torium in Houston. De astronauten E
(v.l.n.r. Armstrong, Aldrin en Coir E
Unsmoesten^evenwel in hun qua- E
rantaine-caravan blijven.
BANGKOK Enkele uren voordat
president Nixon in Bangkok zou aanko
men, hebben Thailandse guerillastrij-
ders voor het eerst sinds een jaar weer
een Amerikaanse militaire basis aan
gevallen. Dit is van ambtelijke zijde in
Bangkok meegedeeld.
Het was de basis Oedorn in het noord
oosten van het land. Er ontplofte een
bom, waardoor twee vliegtuigen en de
radarpost beschadigd werden; gewon
den vielen er niet. De bom is over de
versperring geworpen die de basis om
geeft.
De staatssecretaris is met zijn West
duitse ambtgenoot, prof. Manger Koe
nig, overeengekomen, dat zal worden
nagegaan in hoeverre beide landen het
wetenschappelijke onderzoek op het ge
bied van de milieuhygiëne gezamenlijk
kunnen uitvoeren. Een verdere uitbrei
ding van de samenwerking op dit ge
bied zal nader worden bestudeerd en
tijdens een begin september in Boeda
pest te houden vergadering van de re
gio Europa van de WHO nader worden
uitgewerkt.
De Nederlandse delegatie heeft, al
dus dr. Kruisinga, de directeur-generaal
van de WHO verzocht om zich met
zijn collega van de voedsel- en land
bouworganisatie te beraden over de
methoden om voor de milieu-hygiëne
schadelijke landbouwchemicaliën, zo
als DDT, te vervangen door andere. Vo
rig jaar bedroeg het wereldgebruik van
DDT driehonderd duizend ton. Hiervan
werd vijftien procent gebruikt voor me
dische doeleinden, zoals de bestrijding
van malaria.
Tijdens de assemblee kwamen ook de
bestrijding van pokken, geboortenrege-
ling en controle op uitvoer van genees
middelen ter sprake. Dr. Kruisinga ver
wacht, dat er binnen tien jaar in Neder
land geen pokkenvaccinaties meer nodig
zullen zijn.
TILBURG In een ziekenhuis te
Tilburg is vannacht de tienjarige Chris
in 't Groen uit die stad overleden aan
de verwondingen, die hy zondagavond
had opgelopen bij een aanrijding op de
Ringbaan-Zuid. De jongeman stak het
kruispunt met de Broekhovenseweg op
de fiets over, toen voor hem het licht
op groen stond. Hij werd aangereden
door een personenauto, waarvan de be
stuurder het rode licht negeerde.
Zonder zich om de ernstig gewonde
jongen te bekommeren, reed de auto
mobilist door. Na enige tijd werd de
auto opgespoord. De bestuurder, de
39-jarige J. van M. uit Dordrecht, kon
worden aangehouden. Hij bleek onder
invloed van alcohol. De man werd -op
gesloten.
TEXEL De rijkspolitie\van Texel
heeft vannacht een fotograaf uit Keulen
gearresteerd, nadat deze met zijn auto
de 16-jarige mej. A. E. Neef «it Kor-
tenhoef op de Pontweg bij De Koog
had doodgereden. De man had ver
schillende cafés bezocht en daar be
hoorlijk gedronken. Hij weigerde een
bloedproef. Het meisje kampeerde met
haar ouders in De Koog. Zij was wan
delend op weg naar het kampeerter
rein.
INNSBRUCK Zware onweers-
buien hebben in sommige de
len van Oostenrijk wateroverlast
veroorzaakt. Twee mensen kwamen
om het leven. Een aantal kleine
bruggen en wegen werden bescha
digd.
In Inzing ten westen van Inns
bruck heeft, naar een mededeling van
de plaatselijke Verkehrsverein, geen
enkele toerist letsel opgelopen.
„Eigenlijk niets aan de hand".
Dat is de visie op de overstromin
gen in Oostenrijk van de heer A.
Schamanek, die in dit land het Alk-
maarse reisbureau De Magneet ver
tegenwoordigt.
De heer Schamanek woont in St
Johan. Volgens hem zijn er wat loka
le onweersbuien geweest, „waardoor
een aantal beekjes buiten hun oevers
traden". Twee Oostenrijkers uit
Bruck werden in het zwembad van
Inzing door een aardlawine verrast
en kwamen om.
„Dit soort voorvallen is bij ons in
Oostenrijk echter niet zeldzaam en
de radio besteedde er hier dan ook
nauwelijks aandacht aan."
Ook de ANWB neemt aan „dat er
in ons land onnodig paniek is ge
weest". „Wij hebben geen meldingen
van Nederlanders gekregen die
hulp nodig hadden, wat ook niet was
te verwachten. De plaatsjes waarbo
ven de onweersbuien zich hebben
ontladen, zijn zeer klein en het is
zeer de vraag of daar Nederlanders
zitten".
De Bergland Expres, die gister
morgen om even over tienen in Den
Haag moest aankomen, was vier uur
te laat.
Op de foto: ernstige schade werd
aangericht in verscheidene delen van
Tirol. Inzing (waarvan hier een
beeld) werd het zwaarst getroffen.
HAARLO In een flauwe, doch ge
vaarlijke, door waarschuwingsborden
aangegeven bocht in de Eibergseweg
tussen Haarlo en Eibergen is vannacht
omstreeks half twee een auto met ver
moedelijk hoge snelheid tegen een boom
gebotst, waardoor drie inzittenden het
leven lieten en twee anderen werden ge
wond.
De namen van de betrokkenen zijn: J.
te Veldhuis (22 jaar, uit Borculo), die
ter plaatse overleed, en mejuffrouw J.
A. Sprokreef (18 jaar, uit Markelo),
die in het ziekenhuis te Lochem over
leed. De naam van de derde dode is
nog niet bekend, aangezien deze nog
niet geïdentificeerd kon worden. De
naam van de bestuurder is H. H. S. (22
jaar, uit Markelo), die een shock en
lichte verwondingen opliep. De tweede
gewonde is G. J. H. Klein T. (19 jaar)
uit Markelo). Deze liep o.a.brandwon-
den op.
Het ongeluk gebeurde terwijl boven
de Eibergseweg mistbanken hingen.
Nadat de wagen tegen de boom was ge
botst, vloog deze in brand. De bestuur
der liep, zo snel zijn toestand het toe
liet, in paniek naar de dichtsbijzijnde
boerderij, namelijk die van de heer
Leerink.
Inmiddels was het ongeluk niet onop
gemerkt gebleven. Een automobilist,
die de laaiende vuurzee ontdekte, ging
snel hulp halen bij in de buurt wonen
de mensen, waardoor de brandweer, de
politie en de dokter snel ter plaatse
konden zijn.
Inmiddels echter was de heer Hiet-
brink, die aan de Eibergseweg woont,
wakker geworden door de om hulp
schreeuwende redders. Hij is snel met
een auto naar het als een fakkel bran
dende wrak van de auto gereden en
slaagde er nog net in mejuffrouw S.
naar buiten te slepen. Later is het
meisje overleden.
Eén inzittende vond met later in een
sloot en één man lag in een roggeveld.
Beiden waren door de klap waarmee de
auto tegen de boom botste, naar buiten
geslingerd.
Toen de autobrand was geblust, ont
dekte men tot zijn schrik ook nog het
verkoolde lijk van een vijfde inzitten
de, die nog niet kon worden geïdenti
ficeerd.
Naar verluidt, zouden de jongelui een
bar in Groenlo hebben bezocht.
HOUSTON Eén van dc maanmon-
sters heeft glimmende plekjes, die
er glasachtig uitzien. De geleerden in
het maanlaboratorium in Houston ont
dekten dat gisteravond toen ze een
klein maanmonster (7x4x2 centime
ter) in het vacuümkamertje, waarin dc
eerste doos met maanstenen is ge
opend, wat beter onder de loep namen.
Dr. Albert King, één van de geleer
den, vertelde dat het monster bestaat
uit fijn-korrelig steen. Het vertoont op
zijn minst vier minerale sporen, zo zei
hij.
Verder zitten er putjes in de maan
steen die volgens de geleerden ontstaan
zijn door inslag van micrometeoriet-
jes bij zeer grote snelheid.
Na nog eenmaal een flink hoge E
ij temperatuur (in Gelderland .van- S
E middag 27-29 graden C.), raakt de
zomer in een depressie. Een nog in
betekenis toenemend minimum uit
de Golf van Biscaje trekt in noord-
i oostelijke richting. Het doet van
vanavond af de kans op regen toe
nemen, waarna ook het weer van
morgen onbestendig zal blijven.
E Plaatselijk onweer is niet uitgeslo
ten. Na het doorkomen van een
zuidwestelijke luchtstroming wordt
de temperatuur lager. Ter gerust-
stelling van de vakantiegangers kan
gezegd worden, dat ook deze terug
gang slechts tijdelijk zal zijn. Om
streeks het midden van de week
vindt er geïnspireerd door het
Azoren-hogedrukgebied een her
stel van het weer plaats: het wordt
dan zonniger en opnieuw warmer.
Morgen: Zon op: 04.57. onder: 20.15.
Maan op: 21.15, onder: 04.47.
llllllllIlllllllllflIlliaiMIMIIIIIItMlMIMtMIMMIIIIIM'
